Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2013

ĐỀ THI HỌC KỲ 2 NĂM 2013<br /> <br /> ĐỀ<br /> <br /> MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 12<br /> Thời gian:...<br /> <br /> Câu 1 (2,0 điểm):<br /> Hãy nêu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp văn học của nhà văn Ơ-nit Hêminh-uê.<br /> Câu 2 (3,0 điểm):<br /> Viết một bài văn nghị luận (khoảng 400 từ) nêu suy nghĩ của anh/chị về quan niệm<br /> sau: “Công việc tránh cho ta ba cái hại lớn: buồn chán, hư đốn, túng thiếu”.<br /> (Voltaire)<br /> Câu 3 (5,0 điểm):<br /> Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật bà cụ Tứ trong tác phẩm “Vợ nhặt” của<br /> Kim Lân.<br /> <br /> _____________Hết___________<br /> <br /> Thí sinh không sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM<br /> A. YÊU CẦU CHUNG<br /> - Giám khảo phải nắm được nội dung trình bày trong bài làm của học sinh để đánh<br /> giá được một cách khái quát, tránh đếm ý cho điểm. Vận dụng linh hoạt những yêu cầu<br /> của hướng dẫn chấm, nên sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lý; khuyến khích những<br /> bài viết có cảm xúc và sáng tạo.<br /> - Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách riêng nhưng đáp ứng được các yêu cầu cơ<br /> bản của đề. Điểm toàn bài không làm tròn, để lẻ đến 0.5 điểm.<br /> B. YÊU CẦU CỤ THỂ<br /> Câu<br /> <br /> Nội dung cần đạt<br /> <br /> 1<br /> <br /> Nét chính về cuộc đời, sự nghiệp văn học của Ơnitx<br /> Hêminhue.<br /> <br /> (2.0<br /> điểm)<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> - Ơ-nit Hê-minh-uê (1899-1961) là một nhà văn Mĩ đã để lại<br /> một dấu ấn sâu sắc trong văn xuôi hiện đại phương Tây và góp<br /> phần đổi mới lối viết truyện, tiểu thuyết của nhiều thế hệ nhà 0.5<br /> văn trên thế giới nói chung. Ông đạt giải Nô-ben về văn học<br /> năm 1954.<br /> - Tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất và trở về với những<br /> chấn thương tinh thần, thể xác. Trong chiến tranh thế giới lần<br /> 0.5<br /> thứ hai, ông tình nguyện làm phóng viên mặt trận, hăng hái<br /> nhiệt tình tham gia chống chủ nghĩa phát xít.<br /> - Là người đề xướng nguyên lý “tảng băng trôi” và khát vọng<br /> 0.5<br /> “Viết một áng văn xuôi đơn giản và trung thực về con người”.<br /> - Các sáng tác tiêu biểu: Mặt trời vẫn mọc (1926), Giã từ vũ khí<br /> (1929), Chuông nguyện hồn ai (1940), Ông già và biển cả 0.5<br /> (1952).<br /> <br /> 2<br /> (3.0<br /> <br /> Suy nghĩ về quan niệm: “Công việc tránh cho ta ba cái hại<br /> lớn: buồn chán, hư đốn, túng thiếu”. (Voltaire)<br /> <br /> điểm)<br /> <br /> 1. Giới thiệu vấn đề nghị luận.<br /> <br /> 0.25<br /> <br /> 2. Giải thích ý nghĩa câu nói.<br /> - “Công việc” là tất cả những việc làm, những hoạt động của<br /> 0.25<br /> con người được thực hiện bằng chân tay hoặc bằng đầu óc.<br /> - Câu nói đề cập tới vai trò và ý nghĩa của công việc trong cuộc<br /> sống con người: có công ăn việc làm con người sẽ tránh được 0.5<br /> ba cái hại lớn: buồn chán, hư đốn và sự túng thiếu.<br /> 3. Bàn luận về quan niệm.<br /> - Trong cuộc sống, ai cũng phải làm việc, mỗi người ít nhất có<br /> một công việc hay còn gọi là nghề nghiệp chủ yếu. Công việc sẽ 0.25<br /> đem lại cho chính cá nhân và xã hội những ý nghĩa to lớn.<br /> - Công việc khiến con người phải vận động chân tay và hoạt động<br /> 0.25<br /> trí não nhờ đó trở nên khỏe về thể chất, mạnh về tinh thần.<br /> - Công việc lại giúp chúng ta tránh được ba cái hại lớn: buồn<br /> chán, hư đốn, túng thiếu. Bởi vì, công việc phủ kín thời gian,<br /> cuốn người ta vào sự đam mê, yêu thích không còn thời gian<br /> 0.5<br /> trống để buồn chán. Có công việc và nỗ lực làm việc, con<br /> người sẽ có được cuộc sống đủ đầy, tốt đẹp, có tương lai tươi<br /> sáng.<br /> - Có việc làm, người ta cảm thấy cuộc đời có ý nghĩa. Làm<br /> việc, con người sẽ có thể đóng góp sức mình cho cuộc đời, cho<br /> xã hội, từ đó, con người sẽ được xã hội trân trọng. Nhờ có việc 0.25<br /> làm, con người sẽ nhận ra giá trị của mình trong cuộc sống, tìm<br /> thấy niềm vui trong công việc và biết sống có ích.<br /> - Nếu không có việc làm hoặc lười biếng, không chịu làm việc,<br /> con người dễ sinh ra buồn chán, bi đát, thất vọng, dễ buông thả,<br /> sa ngã, không tìm thấy niềm vui trong cuộc sống, sống không ý<br /> 0.25<br /> nghĩa và trở thành gánh nặng của gia đình và xã hội. Không có<br /> việc làm, lười lao động, con người sẽ rơi vào tình cảnh khó<br /> khăn túng thiếu.<br /> <br /> 4. Bài học nhận thức và hành động.<br /> - Dù ở hoàn cảnh nào, điều kiện sống ra sao, mỗi người đều<br /> phải làm việc. Đối với học sinh, chỉ có say mê học tập mới<br /> 0.25<br /> không sinh ra buồn chán, hư đốn. Chỉ có học tập mới có được tương<br /> lai tươi sáng và cuộc sống ấm no.<br /> - Khẳng định tính đúng đắn, ý nghĩa, giá trị câu nói: câu nói<br /> chứa đựng một quan niệm sống đúng đắn và sâu sắc, nó có ý<br /> 0.25<br /> nghĩa với bất cứ ai, bất cứ quốc gia nào, đúng với mọi thế hệ,<br /> mọi thời đại.<br /> Câu 3<br /> (5.0<br /> điểm)<br /> <br /> Diễn biến tâm trạng của nhân vật bà cụ Tứ (Vợ nhặt - Kim<br /> Lân)<br /> - Về hình thức và kĩ năng: thí sinh cần xác định đây là kiểu<br /> bài nghị luận văn học để triển khai bài làm đúng kiểu văn bản.<br /> Bài làm phải nắm vững kiến thức về tác phẩm, về nhân vật<br /> trong tác phẩm. Kết cấu bài viết khoa học, mạch lạc. Diễn đạt<br /> trôi chảy, lập luận chặt chẽ, có cảm xúc, bài viết giàu chất văn.<br /> - Về nội dung: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác<br /> nhau, tuy nhiên, bài làm cần đạt được những ý cơ bản sau:<br /> 1. Nêu vấn đề nghị luận (về tác giả, tác phẩm và nhân vật Bà cụ<br /> 0.5<br /> Tứ).<br /> 2. Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật:<br /> - Hoàn cảnh nảy sinh tâm trạng: giữa những ngày đói, bà cụ<br /> Tứ cũng giống mọi người, lần hồi kiếm miếng ăn và lo lắng vì<br /> 0.5<br /> sự ám ảnh của cái đói thì anh Tràng- con trai bà bỗng nhiên<br /> nhặt được vợ.<br /> - Diễn biến tâm trạng:<br /> + Khi trở về nhà, nhìn thấy người đàn bà lạ xuất hiện trong 0.5<br /> ngôi nhà của mình, nét tâm lí đầu tiên của bà cụ Tứ là thái độ<br /> hết sức ngạc nhiên, bà không tin ở mắt mình.<br /> <br /> + Sau khi nghe Tràng xác nhận đó là người vợ nhặt của Tràng,<br /> người mẹ nghèo hiểu ra bao cơ sự vừa ai oán, vừa xót thương<br /> cho số kiếp đứa con mình; bao nỗi niềm tâm tư ngổn ngang<br /> trào dâng giằng xé trong bà. Lòng bà trào dâng nỗi tủi phận và 0.5<br /> cả sự lo lắng; bà lo cho con bằng nỗi lo của người mẹ nghèo<br /> từng trải đã biết thế nào là đói khát. Bởi vậy nỗi lo càng trở nên<br /> đớn đau đến quặn thắt.<br /> - Khi nhìn người con dâu, lòng người mẹ nghèo không khỏi xót<br /> thương cho cảnh ngộ của chị. Bà hiểu và không chút coi<br /> thường, khinh rẻ mà dành cho người vợ nhặt của Tràng sự 0.5<br /> đồng cảm, xót thương, bà cư xử dịu dàng, ân cần và trìu mến<br /> đối với chị.<br /> - Mở lòng đón nhận người con dâu, tâm trạng của bà chuyển<br /> sang niềm vui và hi vọng. Bà an ủi, động viên con cũng chính 0.5<br /> là động viên mình bằng một niềm tin rất chân thật.<br /> - Hạnh phúc của đứa con khiến người mẹ có nhiều đổi thay<br /> khác lạ, trở nên tươi tắn, nhanh nhẹn hơn. Bà cố gắng bằng tấm<br /> 0.5<br /> lòng người mẹ để bù đắp để làm mất đi cái phần tủi sầu, để hạnh<br /> phúc của con thêm phần trọn vẹn.<br /> - Trong bữa cơm bà nói toàn chuyện vui, toàn chuyện sung<br /> sướng về sau, nhưng niềm vui của bà không trọn vẹn bởi không<br /> 0.5<br /> khí căng thẳng vì cái đói và sự bức bối, ngột ngạt bởi tiếng<br /> trống thúc thuế dồn dập.<br /> 4. Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật:<br /> - Diễn tả tâm lí nhân vật thông qua hành động, cử chỉ, nét mặt,<br /> ngôn ngữ giản dị, dễ hiểu, phù hợp với nhân vật…<br /> - Với khả năng đi sâu vào diễn biến tâm lí nhân vật, diễn tả thật 0.5<br /> xúc động tâm trạng nhân vật, nhà văn giúp người đọc hình<br /> dung rõ hơn nghịch cảnh éo le của người lao động trong nạn<br /> đói.<br /> 5. Đánh giá chung:<br /> <br /> 0.5<br /> <br />