Nhằm giúp các bạn làm tốt các bài tập, đồng thời các bạn sẽ không bị bỡ ngỡ với các dạng bài tập chưa từng gặp, hãy tham khảo "Đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh môn Sinh học năm 2022-2023 - Sở GD&ĐT Long An (Buổi 1)" dưới đây để tích lũy kinh nghiệm giải bài tập trước kì thi nhé!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh môn Sinh học năm 2022-2023 - Sở GD&ĐT Long An (Buổi 1)
- SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THPT CẤP TỈNH VÒNG 2
LONG AN NĂM HỌC 2022 – 2023
Môn thi: SINH HỌC
Ngày thi: 15/10/2022 (Buổi thi thứ nhất)
(Đề thi có 04 trang gồm 11 câu) Thời gian thi: 180 phút (không kể thời gian phát đề)
Họ và tên thí sinh:………………………………………… Số báo danh:……………………
Câu 1. (2,0 điểm)
1.1. (0,75 điểm) Trong phòng thí nghiệm, một học sinh tiến hành tổng hợp các phân tử, cấu trúc
gồm: tinh bột, xenlulôzơ, phôtpholipit, triglyxerit, ADN, saccarôzơ, chuỗi polipeptit từ hỗn hợp các
chất: αglucôzơ, βglucôzơ, axit amin, fructôzơ, ribôzơ, glyxêrol, axit béo, bazơ nitơ, đêôxiribôzơ.
Hãy cho biết: Phân tử, cấu trúc nào được tổng hợp? Vì sao?
Phân tử, cấu trúc nào không được tổng hợp? Vì sao?
Biết rằng có đầy đủ các điều kiện cần để hình thành các liên kết hóa học giữa các chất.
1.2. (1,25 điểm) Urê và mercaptoetanol là hai hợp chất gây biến tính prôtêin. Để tìm hiểu cấu
trúc bậc bốn của một phân tử prôtêin, người ta tiến hành thí nghiệm xử lý phân tử prôtêin này bằng
hai hợp chất trên rồi tiến hành phân tích sản phẩm thu được. Kết quả thí nghiệm thu được như sau:
Thí nghiệm 1: Khi xử lý bằng dung dịch urê 6M chỉ thu được hai prôtêin có khối lượng tương
ứng là 100 kDa và 120 kDa.
Thí nghiệm 2: Khi xử lý bằng dung dịch urê 6M bổ sung mercaptoetanol thu được ba loại
prôtêin có khối lượng tương ứng là 20 kDa, 30 kDa và 50 kDa. Dựa vào kết quả thí nghiệm trên hãy
cho biết:
a. Phân tử prôtêin này có khối lượng bao nhiêu kDa?
b. Phân tử prôtêin này được cấu tạo từ bao nhiêu chuỗi polypeptit? Phân tích cụ thể các tiểu
phần prôtêin của phân tử prôtêin nói trên.
Biết mercaptoetanol oxi hóa liên kết disunfit, trong khi urê phá vỡ tất cả các liên kết yếu
(không phải liên kết cộng hóa trị) bên trong phân tử prôtêin. Số lượng chuỗi polypeptit của phân tử
này không quá 6 chuỗi.
Câu 2. (2,0 điểm)
2.1. (1,0 điểm) Lục lạp là một bào quan quang hợp, hãy dự đoán và giải thích kết quả khi lục
lạp có các tilacôit bị mất màng?
2.2. (1,0 điểm) Khi quan sát 4 sơ đồ A, B, C, D ở hình 2 về hàm lượng ADN trong tế bào, một
học sinh phát biểu như sau: Hình A là pha G1, hình B là pha G2, hình C là pha S, hình D là pha phân
bào M. Phát biểu của học sinh là đúng hay sai? Giải thích.
Hình 2
Câu 3. (2,0 điểm)
Trang 1/5
- 3.1. (1,0 điểm) Nuôi 2 chủng vi sinh vật A, B
trong cùng một môi trường tối thiểu thấy chúng
sinh trưởng phát triển bình thường nhưng khi tách
2 chủng A và B ra nuôi riêng trong điều kiện môi
trường tối thiểu thì cả hai chủng đều không phát
triển được. Hãy giải thích hiện tượng trên.
3.2. (1,0 điểm) Tiến hành nuôi cấy chung các
loài vi sinh vật (vi khuẩn E.coli, vi khuẩn sinh
mêtan, vi khuẩn khử nitrat và nấm men
Saccharomyces cerevisae) trên môi trường nuôi
cấy thích hợp. Hình 3 biểu diễn kết quả thí
nghiệm về sự thay đổi số lượng tế bào của mỗi
loài vi sinh vật trong 36 giờ. Môi trường nuôi cấy ban đầu được cho vào glucôzơ vừa là nguồn
cacbon, vừa là nguồn điện tử, bổ sung chất nhận điện tử nitrat (NO 3) và CO2. Môi trường nuôi cấy
được giữ kín hoàn toàn trong suốt quá trình thực hiện thí nghiệm.
a. Mỗi loài A, B, C, D trong thí nghiệm là loài vi sinh vật nào? Giải thích.
b. Hãy cho biết yếu tố giới hạn sinh trưởng của mỗi loài A, B, C, D ở pha suy vong trong thí
nghiệm.
Câu 4. (1,0 điểm)
Một chủng virut gây bệnh mới được phát hiện, virut này có thể nuôi trong phòng thí nghiệm
bằng cách cho lây nhiễm vào các tế bào vi khuẩn. Hãy thiết kế thí nghiệm để xác định vật chất di
truyền của virut là ADN hay ARN bằng phương pháp dùng đồng vị phóng xạ.
Câu 5. (2,0 điểm)
5.1. (1,0 điểm) Hình 5 biểu diễn quá trình thoát
hơi nước của cây sống trong điều kiện khô hạn.
Trong các đường cong A, B, C, D, đường cong nào
mô tả sự thoát hơi nước qua tầng cutin, đường
cong nào mô tả sự thoát hơi nước qua khí khổng?
Giải thích.
5.2. (1,0 điểm) Thực hiện thí nghiệm với ba
cây thân thảo cùng loài, cùng kích thước, số lượng
và kích thước lá. Hai cây hoàn toàn bình thường và
một cây là thể đột biến có cấu trúc khí khổng bị
biến đổi (luôn ở trạng thái khép hờ). Đặt ba cây dưới điều kiện ngoài trời từ 6 giờ sáng đến 18 giờ
cùng ngày, một trong hai cây bình thường được úp chuông thủy tinh nhưng vẫn đảm bảo thông khí.
Dùng thiết bị đo lượng nước thoát ra khỏi cây và tính toán thu được các thông số sau:
Chênh lệch giữa
Vận tốc Nồng độ chất Nồng độ chất hữu
vận tốc cao nhất
Thông số trung bình khoáng trong nước cơ trong nước thoát
và thấp nhất
(ml/m /h)
2
thoát ra (mM) ra (mM)
(ml/m2/h)
Cây I 17,6 9,2 0 0
Cây II 3,3 0,3 0 0
Cây III 1,7 0,6 0,03 0,27
Hãy xác định các cây I, II và III la cây nao trong ba cây trên (Là cây bình th
̀ ̀ ường hay cây đột
biến; Cây có úp chuông thủy tinh hay cây không được úp chuông thủy tinh)? Giải thích.
Câu 6. (2,0 điểm)
Trang 2/5
- 6.1. (1,5 điểm) Một thí nghiệm nghiên cứu
phản ứng với nhiệt độ của cỏ sorghum
(Sorghum bicolor) và đậu tương (Soybean). Cây
được trồng ở 25oC trong vài tuần, sau đó tiếp
tục trồng ở 10oC trong 3 ngày, trong điều kiện
độ dài ngày, cường độ ánh sáng và nồng độ CO2
không khí là không đổi suốt quá trình thí
nghiệm. Hiệu suất quang hợp của cả 2 loài thực
vật ở 25oC được thể hiện qua đồ thị mối quan
hệ giữa tốc độ hấp thụ CO2 và nồng độ CO2
trong không khí như hình 6.
Bảng: Lượng CO2 hấp thụ trên khối lượng lá khô (mg CO2/g)
Trước khi xử Khi xử lí Sau khi xử lí lạnh
lí lạnh lạnh
Thời gian Vài tuần Ngày 1 Ngày 2 Ngày 3 Ngày 4 đến ngày 10
Nhiệt độ 25 C
o
10oC 10oC 10oC 25oC
Cỏ Sorghum 48,2 5,5 2,9 1,2 1,5
Đậu tương 23,2 5,2 3,1 1,6 6,4
a. Hãy cho biết cỏ sorghum và đậu tương thuộc nhóm thực vật C3 hay C4? Giải thích.
b. Sau khi phân tích lượng CO 2 hấp thụ trên khối lượng lá khô (mg CO 2/g) ở bảng trên, một học
sinh đã đưa ra kết luận: “Hấp thụ lượng CO2 giảm ở cỏ sorghum chủ yếu là do giảm hoạt tính của
enzim khi ở nhiệt độ thấp”. Theo em kết luận đó đúng hay sai? Giải thích.
6.2. (0,5 điểm) Có 2 lọ thí nghiệm, bên trong chứa số lượng hạt như nhau (khoảng 1/3 thể tích
lọ): 1 lọ đựng hạt nảy mầm, 1 lọ đựng hạt khô sau đó đậy kín nắp lọ. Sau 1 thời gian dùng nhiệt
kế đo nhiệt độ của 2 lọ, kết quả sẽ như thế nào? Giải thích.
Câu 7. (2,0 điểm)
́ ̀ ựa (Xanthium strumarium) la cây ngay ngăn, co th
Ke đâu ng ̀ ̀ ́ ́ ời gian chiêu sang t
́ ́ ới han la 16 gi
̣ ̀ ơ.̀
Hình 7 minh họa thí nghiệm nghiên cứu tác động của quang chu kì đến khả năng ra hoa của 4 lô ké
đầu ngựa được trồng trong cung điêu kiên dinh d
̀ ̀ ̣ ương nh
̃ ưng khac nhau vê chê đô chiêu sang. Hãy
́ ̀ ́ ̣ ́ ́
dự đoán kết quả của từng lô thí nghiệm và giai thich.
̉ ́
Câu 8. (2,0 điểm)
8.1. (0,5 điểm) Tại sao những người bị hạ canxi huyết lại bị mất cảm giác?
Trang 3/5
- 8.2. (0,5 điểm) Chất trung gian hoá học có vai trò như thế nào trong lan truyền xung động thần
kinh qua xinap?
8.3. (0,25 điểm) Tại sao Atropin lại có khả năng làm giảm đau ở người?
8.4. (0,75 điểm) Hầu hết các hệ tuần hoàn đều thực hiện chức năng vận chuyển các chất dinh
dưỡng cũng như khí O2 đi nuôi cơ thể nhưng có 1 nhóm động vật hệ tuần hoàn không tham gia
chức năng vận chuyển khí, đó là nhóm động vật nào? Chức năng vận chuyển khí do tổ chức khác
thực hiện như thế nào?
Câu 9. (1,5 điểm)
9.1. (0,75 điểm) Nêu vị trí của động mạch vành tim. Hầu hết các tổ chức trong cơ thể người
nhận được nhiều máu hơn từ động mạch khi tâm thất co so với khi tâm thất giãn. Tuy nhiên, đối
với cơ tim thì ngược lại, nó nhận được nhiều máu hơn khi tâm thất giãn và nhận được ít máu hơn
khi tâm thất co. Tại sao lại có sự khác biệt như vậy?
9.2. (0,75 điểm) Đồ thị hình 9 mô tả sự thay đổi nồng độ
của 2 loại hoocmôn (A và B) có ảnh hưởng đến sự biến thái
ở sâu bướm.
a. Nêu tên gọi của hoocmôn A và B?
b. Nêu chức năng A và B trong sự lột xác của sâu bướm?
Câu 10. (1,5 điểm)
Quan sát sơ đồ của quá trình điều hòa nồng độ đường trong máu ở người.
Cho các dữ kiện sau:
A. Glucôzơ B. Glucagôn C. Tế bào denta D. Tuyến tụy
E. Insulin F. Tế bào bêta G. Tế bào anpha H. Tế bào gamma
I. Somatostatin K. Glycôgen
a. Dựa vào các dữ kiện đã cho, hãy lựa chọn và hoàn thành sơ đồ trên ở vị trí những số tự nhiên
từ 1 đến 8.
b. Cho biết quá trình chuyển hóa này xảy ra ở những loại tế bào nào?
c. Ngoài các loại hoocmôn trên sơ đồ, còn loại hoocmôn nào tham gia vào quá trình điều hòa
này?
Câu 11. (2,0 điểm)
Hình 11 thể hiện sự sai khác về nồng độ 3 loại hoocmôn gồm TRH (hoocmôn giải phóng hướng
tuyến giáp của vùng dưới đồi), TSH (hoocmôn kích thích tuyến giáp của tuyến yên) và Tirôxin của
6 mẫu xét nghiệm tương ứng với 6 người (kí hiệu A, B, C, D, E, F). Giá trị nồng độ 3 hoocmôn này
Trang 4/5
- ở 6 mẫu xét nghiệm khác biệt có ý nghĩa thống kê so với giá trị của người khỏe mạnh bình thường
(BT).
TSH Tirôxin
TRH 88 9
iố )
iố )
iố )
6 88
ươ đ
7
ươ đ
ươ đ 65 66 7
66
cm
cm
4 5
đh n
ôo
cm
đh n
ôo
5
đh n
ôo
ị tn
g
43 44
ị tn
g
ị tn
g
44
N ộ
N ộ
N ộ
ơ v
ơ v
3
ơ v
2 3
22 22
21
(đ
n
ồ
(đ
n
g
n
(đ
n
ồ
1 1
ồ
g
n
g
n
0 0 0
BT
1 A
2 B3 C
4
D
5
E6 F7 BT
1 A
2 B3 C4 D5 E6 F7 BT
1 A
2 B3 C
4 D
5 E6 F7
Hình 13
Hãy cho biết mẫu nào trong 6 mẫu xét nghiệm (từ A đến F) tương ứng với mỗi bệnh nhân
được chẩn đoán một bệnh dưới đây và giải thích.
a. Bệnh nhân bị nhược năng tuyến yên dẫn đến giảm tiết hoocmôn tuyến yên.
b. Bệnh nhân bị nhược năng tuyến giáp dẫn đến giảm tiết hoocmôn tuyến giáp.
c. Bệnh nhân bị giảm nhạy cảm của thụ thể với Tirôxin ở tuyến yên.
d. Bệnh nhân bị tăng nhạy cảm của thụ thể với TSH ở tuyến giáp.
HẾT
(Thí sinh không được sử dụng tài liệu, cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Trang 5/5
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
