Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 10 cấp trường năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Triệu Sơn 4, Thanh Hóa

Chia sẻ: Kiều Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng tham gia thử sức với Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 10 cấp trường năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Triệu Sơn 4, Thanh Hóa để nâng cao tư duy, rèn luyện kĩ năng giải đề và củng cố kiến thức Ngữ văn. Chúc các em vượt qua kì thi học sinh giỏi thật dễ dàng nhé!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 10 cấp trường năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Triệu Sơn 4, Thanh Hóa

SỞ GD&ĐT THANH HÓA ĐỀ THI CHỌN ĐỘI DỰ TUYỂN HSG CẤP TRƯỜNG TRƯỜNG THPT TRIỆU SƠN 4 NĂM HỌC 2019-2020. Môn thi: Ngữ Văn Lớp 10 ĐỀ CHÍNH THỨC Ngày thi: 21 tháng 3 năm 2020. Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề). I. Đọc hiểu (6,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: Bạn không nên để thất bại ngăn mình tiến về phía trước. Hãy suy nghĩ tích cực về thất bại và rút ra kinh nghiệm. Thực tế những người thành công luôn dùng thất bại như là một công cụ để học hỏi và hoàn thiện bản thân. Họ có thể nghi ngờ phương pháp làm việc đã dẫn họ đến thất bại nhưng không bao giờ nghi ngờ khả năng của chính mình. Tôi xin chia sẻ với các bạn câu chuyện về những người đã tìm cách rút kinh nghiệm từ thất bại của mình để đạt được những thành quả to lớn trong cuộc đời. Thomas Edison đã thất bại gần 10.000 lần trước khi phát minh thành công bóng đèn điện, J.K.Rowling, tác giả của “Harry Poter”, đã bị hơn 10 nhà xuất bản từ chối bản thảo tập 1 của bộ sách. Giờ đây, bộ tiểu thuyết này của bà trở nên vô cùng nối tiếng và đã được chuyển thể thành loạt phim rất ăn khách. Ngôi sao điện ảnh Thành Long đã không thành công trong lần đóng phim đầu tiên ở Hollywood. Thực tế bộ phim Hollywood đầu tay của anh, thất vọng lắm chứ, nhưng điều đó cũng đâu ngăn được anh vùng lên với những phim cực kì ăn khách sau đó như “Giờ cao điểm” hay “Hiệp sĩ Thượng Hải”. Thất bại không phải cái cớ để ta chần chừ. Ngược lại nó phải là động lực tiếp thêm sức mạnh để ta vươn tới thành công. (Trích Tại sao lại chần chừ?, Tác giả Teo Aik Cher) Câu 1. Chỉ ra mặt tích cực của thất bại mà “người thành công luôn dùng” được nêu trong đoạn trích. Câu 2. Việc tác giả trích dẫn các câu chuyện của Thomas Edison, J.K.Rowling, Ngôi sao điện ảnh Thành Long có tác dụng gì? Câu 3. Theo anh/chị, “suy nghĩ tích cực về thất bại” được nói đến trong đoạn trích được hiểu như thế nào? Câu 4. Anh/chị có cho rằng trong cuộc sống thất bại luôn “là cái cớ để ta chần chừ” không? Vì sao? II. Làm văn (14,0 điểm) Câu 1 (4,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 400 chữ) về bản thân cần chấp nhận sự thất bại như thế nào để thành công trong cuộc sống? Câu 2 (10 điểm) Nhà thơ Đuy Belây cho rằng : “Thơ là người thư kí trung thành của những trái tim”. Em hiểu như thế nào về câu nói của nhà thơ Đuy Belây? Qua việc cảm nhận bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí của Nguyễn Du, hãy làm sáng tỏ câu nói trên. ....…………………Hết………………… Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
TRƯỜNG THPT TRIỆU SƠN 4 KỲ THI CHỌN HỌC SINH CẤP TRƯỜNG HƯỚNG DẪN CHẤM NĂM HỌC 2019 - 2020 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: NGỮ VĂN LỚP: 10 Phần Câu Nội dung Điểm I Đọc- hiểu 6,0 1 - Những người thành công luôn dùng thất bại như là một công 1,0 cụ để học hỏi và hoàn thiện bản thân. - Họ có thể nghi ngờ phương pháp làm việc đã dẫn họ đến thất bại nhưng không bao giờ nghi ngờ khả năng của chính mình. 2 Tác dụng: 1,0 - Tăng sức thuyết phục đối với người đọc. - Khẳng định không ai thành công phải không phải trải qua thất bại. Từ chính trong thất bại học đã vươn đến thành công. 3 “Suy nghĩ tích cực về thất bại” có thể hiểu là: 2,0 + Khi thất bại không nản lòng + Từ trong thất bại rút ra bài học, kinh nghiệm cho bản thân. + Thất bại không phải cái cớ để ta chần chừ. Ngược lại nó phải là động lực tiếp thêm sức mạnh để ta vươn tới thành công 4 - Đồng ý cho rằng trong cuộc sống thất bại luôn“là động lực 2,0 tiếp thêm sức mạnh để ta vươn tới thành công.” Vì: Thất bại sẽ giúp chúng ta rút ra những kinh nghiệm, thay đổi phương pháp làm việc. Học hỏi để hoàn thiện bản thân - Không đồng ý cho rằng trong cuộc sống thất bại luôn“là động lực tiếp thêm sức mạnh để ta vươn tới thành công.” Vì: Con người luôn mang trong mình tâm lí sợ hãi, bơi vậykhi gặp một lần thất bại sẽ không dám bước tiếp, lấy lí do để ngừng cuộc chơi. Chính điều đó sẽ khiến họ không bao giờ có thể vươn đến thành công. II Làm văn 14,0 1 Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) về bản thân cần chấp 4,0 nhận sự thất bại như thế nào để thành công trong cuộc sống a Đảm bảo cấu trúc đoạn nghị luận. 0,25 b Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: con người cần chấp nhận 0,5 thất bại như thế nào để thành công trong cuộc sống. c Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; biết liên hệ, liên tưởng, rút ra bài học * Giải thích 1,5
- Thất bại: là hỏng việc, thua mất, là không đạt được kết quả, mục đích như dự định. - Thành công: là đạt được kế hoạch mục tiêu mình đã đề ra ban đầu => Trong hành trình để đi đến thành công không tránh khỏi những vấp ngã, thất bại. Nhưng ta phải biết điều chỉnh từ chính những thất bại đó thì bản thân mới có thể thành công. 1,5 *Bản thân cần: - Thái độ trước thất bại: + Trước một sự việc không thành, con người cần có sự bình tĩnh để tìm hiểu nguyên nhân của sự thất bại. + Dám đối mặt để chấp nhận, không né tránh sự thật, cũng không đổ lỗi hoàn toàn cho khách quan. - Đứng lên từ thất bại + Biết đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã, không chán nản và lùi bước trước thất bại. + Biết rút ra bài học từ những thất bại đã qua để tiếp tục thực hiện công việc và ước mơ của mình. - Phê phán những con người sống thụ động, tiêu cực, dễ đầu hàng số phận, khi thất bại thì luôn đổ thừa cho hoàn cảnh. e Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng 0,25 từ, đặt câu 2 Nghị luận văn học 10,0 * Yêu cầu chung: Thí sinh cần xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí l ẽ và dẫn chứng. Bài làm phải có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề a *Giới thiệu vấn đề: 1,0 - Học sinh nêu được những tri thức về tác giả, tác phẩm - Học sinh xác định đúng vấn đề nghị luận : Bài thơ « Đọc Tiểu Thanh kí » đã ghi lại tiếng nói của « trái tim » Nguyễn Du, nghĩa là bộc lộ tâm tư, cảm xúc, tấm lòng Nguyễn Du (qua cảm xúc về thân phận nàng Tiểu Thanh, nhà thơ bộc lộ những tình cảm và suy tư về những kiếp người tài hoa trong xã hội, thể hiện cảm hứng nhân đạo sâu sắc) b Giải thích vấn đề: 1,0 « người thư kí » : người có chức năng ghi lại một cách trung thành hiện thực đời sống và tâm tư con người « trái tim »là thế giới nội tâm với những tâm tư, tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong thơ, có thể là của chính nhà thơ thơ : Thơ tiếng nói của tâm hồn, tình cảm con người.
c Làm sáng tỏ vấn đề : HS cảm nhận được tâm tư, tình 5,0 cảm của Nguyễn Du * Xót thương cho thân phận người con gái tài hoa, bạc mệnh Tiểu Thanh : - Cảm xúc ngậm ngùi, buồn tiếc trước cảnh đẹp xưa giờ hoang phế - nỗi xót xa cho người con gái tài sắc - Cảm xúc thổn thức, khóc thương cho Tiểu Thanh * Đồng cảm thấm thía với cuộc đời oan trái của con người tài sắc mà bạc mệnh - Qua hình ảnh ẩn dụ mà trân trọng cái đẹp, cái tài, những giá trị tinh thần cao quý. - Tính đa nghĩa của hai câu thơ thể hiện niềm đồng cảm, xót thương, thành tiếng thương đứt ruột cho Tiểu Thanh, cũng là cho những con người tài sắc trong cuộc đời. * Từ đồng cảm, khóc thương cho người, Nguyễn Du còn tự thương mình : - Nỗi hận chung của bao kiếp tài hoa vì nỗi « tài mệnh tương đố ; hồng nhan đa truân » - Tự xem mình cùng hội cùng thuyền với những kiếp tài hoa, để cùng mang nỗi oan, cùng hận, cùng đau – tự thương mình. * Tiếng khóc cho chính mình : - Hướng về hậu thế với nỗi đau đáu khắc khoải kiếm tìm một tiếng nói đồng điệu. - Nỗi cô đơn, xót xa vô cùng. Về đặc sắc nghệ thuật: Học sinh biết phân tích bám sát 1,5 những dấu hiệu nghệ thuật đặc sắc: - Ngôn ngữ thơ hàm súc, đa nghĩa - Dùng hình ảnh ẩn dụ, biểu tượng khơi mở nhiều tầng ý nghĩa - Nghệ thuật thơ Đường : thủ pháp đối, việc tạo dựng những mối quan hệ… *Đánh giá chung 1,5 Đánh giá về tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du - Đánh giá về « tâm hồn » Nguyễn Du : sự quan tâm sâu sắc tới thân phận con người, nhất là những người tài hoa; thái độ bất bình với xã hội vùi dập con người, niềm cảm thương chính mình . - Khẳng định câu nói của Đuy Belây: nói lên bản chất của thơ ca / hướng người đọc khi tiếp cận các tác phẩm thơ nghĩa là phải khám phá được tiếng nói của trái tim ấy. Điểm toàn bài: I+II= 20 điểm