Nhằm giúp các bạn có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và ôn thi học sinh giỏi, mời các bạn cùng tham khảo nội dung Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 12 năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Yên Lạc, Vĩnh Phúc dưới đây. Hi vọng đề thi sẽ giúp các bạn tự tin hơn trong kì thi sắp tới. Chúc các bạn ôn tập kiểm tra đạt kết quả cao!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Đề thi học sinh giỏi môn Sinh học lớp 12 năm 2019-2020 có đáp án - Trường THPT Yên Lạc, Vĩnh Phúc
- SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC KÌ THI KSCL ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI KHỐI 12
TRƯỜNG THPT YÊN LẠC 2 ĐỀ THI MÔN SINH
NĂM HỌC 2019 - 2020
Thời gian làm bài 180 phút, không kể thời gian giao đề.
Đề thi gồm: 01 trang.
Câu 1 (2,0 điểm).
Quan sát ba tế bào được ngâm trong ba dung dịch có nồng độ khác nhau:
- Tế bào 1: thể tích tế bào giảm.
- Tế bào 2: thể tích tế bào tăng.
- Tế bào 3: thể tích tế bào không đổi.
Giải thích các hiện tượng đã xảy ra ở ba tế bào trên.
Câu 2 (2,0 điểm).
Cấu trúc nào trong tế bào có khả năng tổng hợp một số prôtêin mà các prôtêin này không được mã hóa
bởi các gen trong nhân? Hãy nêu chức năng chủ yếu của các cấu trúc đó.
Câu 3 (2,0 điểm).
a. Ôxi được sinh ra từ pha nào của quá trình quang hợp? Hãy biểu thị đường đi của ôxi qua các lớp
màng để ra khỏi tế bào kể từ nơi nó được sinh ra.
b. Điều cần tránh khi sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng nhân tạo trong nông nghiệp là gì? Tại sao?
Câu 4 (2,0 điểm).
a. Trình bày cơ chế truyền xung thần kinh qua xináp.
b. Tại sao xung thần kinh được truyền qua xináp chỉ theo một chiều từ màng trước đến màng sau mà
không theo chiều ngược lại?
Câu 5 (2,0 điểm).
Trong hoạt động của opêron Lac ở vi khuẩn E. coli nếu đột biến xảy ra ở gen điều hòa R thì có thể dẫn đến
hậu quả gì liên quan đến sự biểu hiện của gen cấu trúc?
Câu 6 (2,0 điểm).
Cơ thể bình thường có kiểu gen Aa trong quá trình sinh sản ở đời con xuất hiện thể đột biến chỉ có một
gen A ký hiệu (OA). Hãy trình bày cơ chế phát sinh thể đột biến này?
Câu 7 (2,0 điểm).
a. Khi dùng kính hiển vi quang học để quan sát tiêu bản cố định nhiễm sắc thể (NST), người ta thường
sử dụng vật kính có độ phóng đại nhỏ để quan sát trước, sau đó mới chuyển sang vật kính có độ phóng
đại lớn. Em hãy cho biết việc làm này nhằm mục đích gì?
b. Một cơ thể có kiểu gen AaBbDd thực hiện quá trình giảm phân, có 10% số tế bào bị rối loạn phân li
ở cặp nhiễm sắc thể mang cặp gen Bb ở giảm phân I, giảm phân II diễn ra bình thường, các cặp nhiễm
sắc thể khác phân li bình thường. Theo lí thuyết, tỉ lệ giao tử ABbd là bao nhiêu?
Câu 8 (2,0 điểm).
a. Phương pháp nghiên cứu của Menđen? Vì sao Menđen phát hiện ra quy luật di truyền trong khi đó
các nhà khoa học khác lại không phát hiện ra?
b. Trong thí nghiệm của Menđen ở đậu Hà Lan, vì sao Menđen cho rằng các cặp tính trạng màu sắc và
hình dạng hạt di truyền độc lập với nhau? Điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân li?
Câu 9 (2,0 điểm).
Ở một loài thú, có một tính trạng biểu hiện ở cả 2 giới tính. Tính trạng đó có thể được di truyền theo
những quy luật nào?
Câu 10 (2,0 điểm).
Khi giao phấn các cây F1 có cùng kiểu gen thấy xuất hiện hai trường hợp sau:
- Trường hợp 1: Ở F2 phân ly theo tỉ lệ 3 cây hoa màu trắng, cánh hoa dài : 1 cây hoa màu tím, cánh
hoa ngắn.
- Trường hợp 2: Ở F2 có 65% số cây cho hoa màu trắng, cánh hoa dài.
15% số cây cho hoa màu tím, cánh hoa ngắn.
10% số cây cho hoa màu trắng, cánh hoa ngắn.
10% số cây cho hoa màu tím, cánh hoa dài.
Biện luận và viết sơ đồ lai các trường hợp trên. Cho biết mỗi gen quy định một tính trạng.
Hết
Giám thị coi thi không giải thích gì thêm!
- SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC KÌ THI KSCL ĐỘI TUYỂN HỌC SINH GIỎI KHỐI 12
TRƯỜNG THPT YÊN LẠC 2 ĐÁP ÁN ĐỀ THI MÔN SINH HỌC
NĂM HỌC 2019 - 2020
Thời gian làm bài 180 phút, không kể thời gian giao đề.
Đề thi gồm: 03 trang.
I. LƯU Ý CHUNG:
- Hướng dẫn chấm chỉ trình bày một cách giải với những ý cơ bản phải có. Khi chấm bài học sinh làm
theo cách khác nếu đúng và đủ ý thì vẫn cho điểm tối đa.
- Điểm toàn bài tính đến 0,25 và không làm tròn.
II. ĐÁP ÁN:
Câu Nội dung Điểm
1 - Tế bào 1: Do nồng độ dung dịch cao hơn nồng độ trong tế bào (dung dịch ưu
trương), nước từ tế bào sẽ di chuyển ra ngoài môi trường, gây ra hiện tượng co
nguyên sinh làm giảm thể tích của tế bào…………………… 0,75
- Tế bào 2: Do nồng độ dung dịch thấp hơn nồng độ trong tế bào (dung dịch nhược
trương), nước sẽ từ ngoài môi trường di chuyển vào trong tế bào làm tăng thể tích
của tế bào. ……………………………………………………… 0,75
- Tế bào 3: Do nồng độ dung dịch và nồng độ trong tế bào bằng nhau (dung dịch
đẳng trương), lượng nước di chuyển vào và ra bằng nhau làm cho thể tích của tế
bào không đổi…………………………………………………… 0,5
2 * Cấu trúc:
- Ti thể ………………………………………………………………………. 0,5
- Lục lạp…………………………………………………………………….... 0,5
* Chức năng chủ yếu của các cấu trúc đó:
- Ti thể: tổng hợp ATP cung cấp cho các hoạt động sống của tế bào………. 0,5
- Lục lạp: nơi thực hiện quá trình quang hợp của tế bào thực vật ………… 0,5
3 a. - Oxi được sinh ra trong quang hợp nhờ quá trình quang phân ly nước…….. 0,5
- Từ nơi được sinh ra, oxi phải qua màng tilacoit màng trong và màng ngoài của
lục lạp màng sinh chất ra khỏi tế bào. ………………………………….. 0,5
b. - Không nên sử dung các chất điều hòa sinh trưởng nhân tạo vào sản phẩm trực
tiếp làm thức ăn………………………………………………………………. 0,5
- Vì các chất điều hòa sinh trưởng nhân tạo không có enzim phân giải, chúng sẽ
được tích lũy trong nông phẩm gây nên độc hại cho người và gia súc………. 0,5
4 a. * Cơ chế truyền xung thần kinh qua xináp:
- Xung thần kinh truyền đến chuỳ xináp làm Ca2+ từ dịch mô đi vào chuỳ xináp... 0,5
- Ca2+ làm các bóng chứa chất trung gian hoá học gắn vào màng trước và vỡ ra.
Chất trung gian qua khe xináp đến màng sau..................................................... 0,5
- Chất trung gian hoá học tới gắn với các thụ thể ở màng sau xináp làm xuất hiện
xung thần kinh ở màng sau, xung thần kinh hình thành tiếp tục truyền đi ............. 0,5
b. * Truyền tin truyền qua xináp chỉ theo một chiều, vì: Chỉ ở chuỳ xináp mới có
các bóng xináp chứa các chất trung gian hoá học, chỉ màng sau xináp mới có các
thụ quan tiếp nhận các chất này.............................................................................. 0,5
5 - Mô hình cấu trúc của Opêron Lac: (HS có thể vẽ hoặc nêu) …………………… 0,5
+ Gen điều hòa cho sản phẩm prôtêin ức chế tham gia điều tiết hoạt động của
opêron……………………………………………………………………………… 0,25
- Nếu đột biến xảy ra ở gen R có thể dẫn đến hậu quả sau:
+ Xảy ra đột biến câm: Đột biến gen không làm thay đổi trình tự axit amin của
prôtêin ức chế hoặc không thay đổi khả năng liên kết của prôtêin ức chế với vùng
vận hành (O) thì opêron Lac hoạt động bình thường, không liên quan tới biểu hiện
của gen cấu trúc…………………………………………………………………… 0,5
+ Xảy ra đột biến làm giảm khả năng liên kết của prôtêin ức chế với vùng vận hành
sẽ làm sự biểu hiện của gen cấu trúc tăng lên…………………………………….. 0,25
- + Xảy ra đột biến làm tăng khả năng liên kết của prôtêin ức chế với vùng vận hành
sẽ làm sự biểu hiện của gen cấu trúc giảm đi……………………………………… 0,25
+ Xảy ra đột biến làm mất hoàn toàn khả năng liên kết của prôtêin ức chế hoặc
prôtêin ức chế không được tạo ra sẽ làm gen cấu trúc biểu hiện liên tục………….. 0,25
6 - Do đột biến mất đoạn nhiễm sắc thể: .............................................................. 0,5
Cơ chế: Tác dụng của các tác nhân gây đột biến làm mất đi một đoạn NST mang
gen A hoặc a tạo giao tử không mang gen A và a. Giao tử này kết hợp với giao tử
bình thường (mang gen A) tạo nên cơ thể chỉ có một gen A (có kiểu gen OA)..... 0,5
- Do đột biến dị bội dạng 2n -1: .......................................................................... 0,5
Cơ chế: Cặp nhiễm sắc thể tương đồng (mang cặp gen tương ứng Aa) không phân
li trong giảm phân, tạo giao tử không mang gen A và a (kí hiệu O). Giao tử (O) kết
hợp với giao tử bình thường mang gen A tạo nên thể dị bội (OA)....................... 0,5
7 a. Mục đích của việc làm:
- Quan sát trên vật kính có độ phóng đại nhỏ trước để nhìn bao quát tiêu bản và
chọn tế bào có NST cần quan sát.............................................................................. 0,5
b. Theo bài ra, ta có:
1 1
- Cặp Aa giảm phân bình thường A, a 0,25
2 2
1 1
- Cặp Dd giảm phân bình thường D, d. 0,25
2 2
1 1
- 10% cặp Bb rối loạn phân li giảm phân I 0,1. Bb, 0.1. O . 0,5
2 2
1 1 1 0,5
Tỉ lệ giao tử ABbd là: A (0,1. ) Bb d 0, 0125 .
2 2 2
8 a.
- Phương pháp nghiên cứu của Menđen là: Phương pháp lai và phân tích cơ thể
lai (Nếu HS nêu 4 bước trong phương pháp nghiên cứu của Menđen vẫn cho
điểm)........................................................................................................................ 0,5
- Vì: Trong phép lai tương tự Menđen sử dụng dòng thuần chủng khác biệt nhau về
1 vài cặp tính trạng tương phản, còn các nhà khoa học khác thì không .................... 0,5
b.
- Các cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau vì: Xác suất xuất hiện mỗi kiểu
hình ở F2 bằng tích xác suất của các tính trạng hợp thành nó................................... 0,5
- Điều kiện nghiệm đúng: Quá trình giảm phân phải xảy ra bình thường.......... 0,5
9 *TH1: Tính trạng do một gen quy định:
- Di truyền theo quy luật phân ly (gen tồn tại trên NST thường) ………………… 0,5
- Di truyền liên kết với NST giới tính X, gen tồn tại ở vùng không tương đồng trên
X......................................................................................................................... 0,5
- Di truyền liên kết với NST giới tính, gen tồn tại ở vùng tương đồng trên X và Y
.............................................................................................................................. 0,25
- Di truyền qua tế bào chất (gen tồn tại ở ti thể)………………… ………………. 0,25
*TH2: Tính trạng do 2 hay nhiều gen không alen quy định.
- Di truyền theo quy luật tương tác gen không alen trên NST thường……………… 0,25
- Di truyền theo quy luật tương tác gen không alen trên NST giới tính………….. 0,25
10 - Theo giả thiết: Mỗi gen quy định một tính trạng, mỗi phép lai với mỗi tính trạng
đều có tỉ lệ kiểu hình: 3 trắng : 1 tím và 3 dài : 1 ngắn, chứng tỏ trắng trội so với
tím, dài trội so với ngắn, cây F1 đem lai có kiểu gen dị hợp tử về hai cặp gen.
- Quy ước: A: trắng a: tím
B: cánh hoa dài b: cánh hoa ngắn 0,5
- Trường hợp 1: F1 có kiểu gen (AaBb) vì ở F2 tạo ra 2 loại KH với tỉ lệ 3 : 1 chứng
AB
tỏ hai cặp gen ở F1 liên kết hoàn toàn. Suy ra kiểu gen F1 (trắng, dài)
ab
Sơ đồ lai:
- AB AB
F1: (trắng, dài) x (trắng, dài)
ab ab
G: AB ; ab AB ; ab
AB AB ab
F2: KG: 1 ; 2 ; 1
AB ab ab
0,75
KH: 3 trắng, dài : 1 tím, ngắn
- Trường hợp 2: F2 có 4 loại KH có tỉ lệ (tỉ lệ 9 : 3 : 3 : 1) suy ra có hiện tượng
hoán vị gen.
F2 có 0,15 tím, ngắn: % ab x % ab = 15%
ở đây xảy ra hoán vị gen ở 1 giới tính mới thỏa mãn với giả thiết:
ab x 0,5 = 0,15
ab = 0,3 AB = 0,3
Ab = aB = 0,5 – 0,3 = 0,2 Tần số hoán vị gen là 0,4 = 40%
Sơ đồ lai:
AB AB
F1: (trắng, dài) x (trắng, dài)
ab ab
G: AB (0,3) ; ab (0,3) ; Ab (0,2) ; aB (0,2) AB (0,5) ; ab (0,5)
F2: HS kẻ khung Pennet:
AB AB AB Ab aB AB ab
KG: 0,15 : 0,3 : 0,1 : 0,1 : 0,1 : 0,1 : 0,15
AB ab aB ab ab Ab ab
KH: 0,65 trắng, dài : 0,1 trắng, ngắn : 0,1 tím, dài : 0,15 tím, ngắn 0,75
Hết
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
