Đề xuất các giải pháp cắt giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường không khí từ kinh nghiệm của một số quốc gia

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Đề xuất các giải pháp cắt giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường không khí từ kinh nghiệm của một số quốc gia trình bày kinh nghiệm của một số quốc gia trong lĩnh vực cắt giảm khí thải các chất ô nhiễm vào không khí.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề xuất các giải pháp cắt giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường không khí từ kinh nghiệm của một số quốc gia

TRAO ĐỔI - THẢO LUẬN ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP CẮT GIẢM LƯỢNG KHÍ THẢI GÂY Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ TỪ KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ QUỐC GIA Nguyễn Phương Ngọc 1 1. Đặt vấn đề chất lượng không khí. Vấn đề này không chỉ cần nghiên cứu ở phạm vi lĩnh vực BVMT mà còn là điều kiện để Theo đánh giá của Liên hợp quốc và dự đoán của giới khoa học, biến đổi khí hậu (BĐKH) đang gây nên chính quyền xây dựng các chính sách riêng cho từng những thiên tai, thảm họa chưa từng có tiền lệ trên khu vực. Đồng thời, cần nghiên cứu các kinh nghiệm khắp thế giới, nhiệt độ bình quân trên thế giới có thể của nước ngoài trong lĩnh vực cắt giảm khí thải vào sẽ vượt mốc 1,5°C trong hai thập kỷ tới. Theo cảnh báo môi trường. này, nếu các Chính phủ trên thế giới không hành động 2. Kinh nghiệm của một số quốc gia trong lĩnh quyết liệt nhằm cắt giảm mức khí thải ngay lập tức thì vực cắt giảm khí thải các chất ô nhiễm vào không khí phần lớn Trái đất sẽ hứng chịu thảm họa khí hậu trong tương lai không xa. Xu hướng chính hiện nay là cần 2.1. Cộng hòa Áo sử dụng các biện pháp hỗ trợ từ Nhà nước trong việc Trong năm 2018 giá trị tài trợ cho các dự án về môi quản lý thiên nhiên và BVMT. Năm 2018 chi tiêu quốc trường ở Áo lên tới 135,2 triệu Euro, tăng so với năm gia cho việc BVMT tại các nước quốc gia là thành viên 2017 là 12,9 triệu euro [12]. Các dự án môi trường đầu Châu Âu (EU) lên tới 297 tỷ Euro, trong đó các nước tư năm 2018 đã tạo ra 16.000 việc làm (tăng 6,2 nghìn EU đầu tư 64 tỷ Euro (chiếm 21% tổng chi tiêu cho môi người so với năm 2017). Trong năm 2017 khối lượng trường) vào các hoạt động để BVMT[4]. chi tiêu công về cắt giảm khí thải vào khí quyển và các Chính sách về vấn đề cắt giảm khí thải các chất ô vấn đề BĐKH lên tới 2,294 triệu euro. nhiễm vào khí quyển của các nước thành viên EU được Các quy định pháp lý được thực hiện trên cơ sở Luật xây dựng dựa trên các cơ sở sau: (1) Về tiêu chuẩn chất Liên Bang nêu rõ nghĩa vụ quốc gia về việc giảm thiểu lượng môi trường không khí được quy định trong văn phát thải một số chất gây ô nhiễm không khí và Đạo bản Chỉ thị chung; (2) Các cam kết quốc gia về việc cắt luật về khí thải 2018, mục tiêu chính là duy trì và cải giảm khí thải được nêu trong văn bản Chỉ thị về giới thiện chất lượng không khí là một phần trong Chương hạn phát thải (NEC); (3) Về tiêu chuẩn phát thải và tiêu trình của Chính phủ cho giai đoạn năm 2017 - 2022. hao năng lượng đối với các nguồn chính gây ô nhiễm không khí. Tháng 5 năm 2018, Chính phủ Liên Bang đã thông qua Chiến lược Khí hậu và năng lượng với các hành Ở cấp độ quốc gia, các quốc gia thành viên EU động cụ thể, bao gồm một số dự án trọng điểm sẽ được đang phát triển các chương trình kiểm soát ô nhiễm thực hiện trong thời gian ngắn hạn, gồm các lĩnh vực không khí quốc gia (National Air Pollution Control như: giao thông (hỗ trợ vận chuyển hàng hóa hiệu quả, Programme – NAPCP), là công cụ quản lý chính mà tăng cường vai trò của vận tải đường sắt công cộng, các quốc gia thành viên phải đảm bảo đáp ứng các cam phát triển giao thông điện); xây dựng (sử dụng nhiệt tái kết cắt giảm khí thải vào năm 2030, bao gồm các biện tạo) và cung cấp năng lượng (chương trình quang điện pháp nhằm giảm phát thải các chất ô nhiễm vào khí quyển và cái thiện chất lượng không khí [6, 1,10,11]. trên 100.000 mái nhà, tái tạo hydro và biomethane) đến các công cụ tài chính (tài chính xanh) và các chương Tuy nhiên, vẫn còn đó các vấn đề tồn tại liên quan trình nghiên cứu. đến sự tham gia của cộng đồng về vấn đề chất lượng không khí, cũng như việc áp dụng các biện pháp mới Chính phủ Liên Bang đưa ra các quy định và kiểm soát để cải thiện chất lượng không khí, bao gồm: việc tuyên lập pháp trong lĩnh vực giảm thiểu ô nhiễm không khí. truyền đến cộng đồng về lợi ích sức khỏe từ các hoạt Cơ quan môi trường Liên Bang (Umweltbundesamt) động nhằm giảm thiểu tác động của BĐKH đang diễn chịu trách nhiệm phát triển và quản lý nguồn phát thải ra; sự thiếu nhất quán của các chính sách theo đuổi ở cũng như đo đạc và quan trắc lượng khí thải. các cấp quản lý hành chính; thiếu sự ủng hộ đầy đủ về Ngoài các biện pháp do Chính phủ thực hiện, ở cấp chính trị và cộng đồng đối với các biện pháp cải thiện tỉnh, các chương trình về BVMT không khí cũng được 1 Khoa Xây dựng, Trường Đại học Kiến Trúc Đà Nẵng Chuyên đề I, tháng 3 năm 2022 75
phát triển phù hợp theo từng địa phương. Các chương nhiên liệu (ví dụ: hàm lượng lưu huỳnh trong xăng và trình này có thể được biên soạn dưới dạng sắc lệnh do dầu nhiên liệu) và nguyên liệu (ví dụ: sơn có dung môi Chủ tịch tỉnh ban hành đối với từng lĩnh vực cụ thể. thấp); (2) Giá trị giới hạn phát thải hiện đại đối với các Phạm vi của các biện pháp được thiết lập trong lĩnh nguồn riêng lẻ (từ xe máy đến các nhà máy điện); (3) vực áp dụng chúng. Ví dụ, các hoạt động như vận tải, Các thử nghiệm điển hình đối với các nguồn phát thải sưởi ấm không gian, công nghiệp, sản xuất năng lượng, nhỏ (ô tô), thủ tục xét duyệt đối với các nhà máy lớn và nông nghiệp, xây dựng dân dụng… các dự án xây dựng đường giao thông, các trạm giám sát khí thải cố định; (4) Xây dựng mạng lưới các trạm 2.2. Vương quốc Anh giám sát chất lượng không khí (nồng độ phát thải) trên Tại Vương quốc Anh, để giảm thiểu sự phát thải các toàn bộ lãnh thổ với các thiết bị đo lường, mô hình chất ô nhiễm vào không khí, thuế môi trường, các biện tính toán và quan sát vệ tinh; (5) Xác định các giá trị pháp khuyến khích đối với các doanh nghiệp được thiết giới hạn phát thải và có cơ chế kiểm soát khi chúng lập trong Chương trình Climate Change Levy - CCL. vượt quá giới hạn cho phép (kế hoạch không khí sạch, Phí được trả theo mức thuế cơ bản và thuế hỗ trợ giá chương trình hành động). cho khí cacbon (CPS). Theo mức cơ bản, lệ phí được trả Chương trình quốc gia về kiểm soát ô nhiễm không cho các lĩnh vực hoạt động sau: công nghiệp, thương khí ở Đức lần đầu tiên được trình bày trước Ủy ban mại, nông nghiệp, dịch vụ. Ở mức cơ bản, thuế sẽ được Châu Âu vào ngày 22/5/2019. Chương trình quốc gia miễn đối với các đối tượng sau: (1) doanh nghiệp tiêu đề xuất các biện pháp kiểm soát ô nhiễm không khí: thụ một lượng nhỏ năng lượng; (2) năng lượng được (1) Giảm thiểu BĐKH (đặc biệt là ngừng sản xuất điện sử dụng bởi người tiêu dùng trong nước; (3) người tiêu từ than đá); (2) Kiểm soát ô nhiễm không khí (duy trì dùng năng lượng là các tổ chức phi lợi nhuận tham gia các quy định về lò hơi đốt nhiên liệu rắn; các gói biện vào hoạt động từ thiện [3]. pháp đối với hoạt động giao thông vận tải - các giải Sử dụng các gói CCL khuyến khích ngành công thưởng cho các phương tiện vận tải đảm bảo về an nghiệp sử dụng các công nghệ tiên tiến làm giảm lượng toàn môi trường, hiện đại hóa thiết bị cho xe buýt; thúc khí thải cacbon từ sản xuất điện. Phí CCL do chủ sở đẩy giao thông công cộng, xe đạp và đi bộ; tiếp tục các hữu các trạm phát điện và nhiệt kết hợp trả. chính sách cắt giảm khí thải CO2 cho ô tô; các gói biện pháp trong lĩnh vực nông nghiệp - tối ưu hóa việc bón Vương quốc Anh sử dụng các công cụ quy định của phân; các biện pháp giảm phát thải trong các khu chăn nhà nước nhằm giảm thiểu sự phát thải của các chất nuôi và kho chứa phân thải, bón phân chuổng và phân ô nhiễm vào khí quyển; kinh doanh khí thải và hỗ trợ khoáng ít khí thải. (3) Các biện pháp bổ sung đối với vốn cho các công nghệ tiết kiệm năng lượng. các nhà máy đốt (chuyển sang sử dụng các nhiên liệu 2.3. Liên Bang Đức có hàm lượng lưu huỳnh thấp hoặc sử dụng công nghệ Năm 2019 khối lượng chi tiêu của ngân sách Liên xử lý khí thải hiệu quả hơn). Bang Đức cho việc cắt giảm phát thải các chất ô nhiêm 2.4. Canađa vào khí quyển cũng như các vấn đề về BĐKH lên tới Chiến lược Giảm phát thải cacbon trên toàn quốc là 540,63 triệu euro (chiếm 23,64% tổng chi tiêu của đưa ra mức giá “cơ sở” toàn Liên Bang cho lượng khí Chính phủ cho các hoạt động môi trường) [4]. thải là 10 đô la Canađa trên 1 tấn CO2 (tính đến năm Tại Đức, các chính sách của nhà nước về cắt giảm 2018) [7]. Chính sách tài khóa về thuế môi trường của lượng phát thải chất ô nhiễm vào không khí dựa trên Canađa nhằm mục đích tăng cường đầu tư công vào cơ những quy định sau: (1) Tiêu chuẩn an toàn chất lượng sở hạ tầng và công nghệ sạch, cũng như tài trợ cho việc không khí nhằm bảo vệ và ngăn ngừa các mối nguy cải thiện đáng kể các điều kiện kinh tế - xã hội không hại được thực thi với sự trợ giúp của các công cụ thích đạt chuẩn mà người dân bản địa phải đối mặt. hợp (kế hoạch không khí sạch được phê duyệt bằng Tại các tỉnh và vùng lãnh thổ cũng đưa ra các quy hệ thống kiểm soát khí thải); (2) Các yêu cầu về việc định và biện pháp bổ sung nhằm giảm phát thải chất kiểm soát phát thải (đối với nguồn phát thải tương ứng ô nhiễm vào khí quyển trong phạm vi quyền hành với công nghệ hiện đại và tốt nhất hiện có, trong một của địa phương. Chương trình “Chỉ số bền vững môi số trường hợp đặc biệt có cả các lệnh cấm sản xuất); trường” của Canađa (CESI) cung cấp dữ liệu và thông (3) Xác định giá trị phát thải tối đa bằng cách giới hạn tin theo dõi các vấn đề về bền vững môi trường. Ngoài lượng phát thải quốc gia đối với các chất ô nhiễm tương ra, Chương trình Chỉ số bền vững môi trường của ứng (giới hạn phát thải quốc gia được xác định từ tất cả Canađa cung cấp dữ liệu và thông tin để theo dõi các các nguồn phát thải). hoạt động của Chính phủ Canađa về các vấn đề bền Hệ thống kiểm soát ô nhiễm không khí xem xét vững môi trường, bao gồm BĐKH và chất lượng không tất cả các nguồn gây ô nhiễm và chống ô nhiễm từ các khí, chất lượng nước và bảo vệ sinh thái. Các thông tin nhiều ngành và lĩnh vực khác nhau: (1) Chất lượng của được đăng công khai trên trang web CESI. 76 Chuyên đề I, tháng 3 năm 2022
TRAO ĐỔI - THẢO LUẬN 2.5. Phần Lan biện pháp cần thiết để thực hiện Chỉ thị giới hạn phát Luật quy định về việc cắt giảm phát thải các chất ô thải quốc gia của Liên minh châu Âu cũng như các biện nhiễm vào không khí tại Phần Lan bao gồm: pháp cần thiết để cải thiện chất lượng không khí. - Luật BVMT, áp dụng cho tất cả các hoạt động có Nhờ việc kiểm soát ô nhiễm không khí, chất lượng thể dẫn đến ô nhiễm môi trường. Theo quy định của không khí tại Phần Lan đã được cải thiện đáng kể trong Luật này, Chính phủ có thể ban hành các nghị định nhiều thập kỷ qua. Tuy nhiên, khí thải ô nhiễm vẫn cần thiết nhằm mục đích ngăn ngừa và giảm thiểu ô được tạo ra bởi các hoạt động sản xuất năng lượng, công nhiễm môi trường. Chính phủ có thể đưa ra một số quy nghiệp và giao thông, đặc biệt tại các thành phố lớn. định, như quy định về lượng khí thải môi trường, giới Chất lượng không khí được giám sát tại hàng chục hạn phát thải. Các quy định của Chính phủ nhằm giảm điểm đo ở nhiều địa điểm khác nhau tại Phần Lan. Dữ lượng khí thải giao thông được ban hành phù hợp phù liệu đo đạc tại các thời điểm cho từng thành phố, khu hợp với Luật Giao thông; công nghiệp được Viện Khí tượng Phần Lan cung cấp - Nghị định của Chính phủ về chất lượng không khí có sẵn trên Cổng thông tin về chất lượng không khí. (711/2001) và Nghị định của Chính phủ về khí Ozone Viện Môi trường Phần Lan chịu trách nhiệm báo trong không khí (783/2003). cáo về ô nhiễm không khí, không bao gồm phát thải Chất lượng không khí trong các tòa nhà được quy khí nhà kính, cung cấp thông tin về lượng khí thải và định theo Luật Bảo vệ sức khỏe (763/1994) và được phương pháp tính toán cũng như các nghiên cứu khoa giám sát bởi Bộ Y tế và xã hội [2]. học có liên quan được cung cấp miễn phí trên trang Hệ thống quản lý chất lượng không khí trong nước web của Viện. được xây dựng như sau: 2.6. Pháp - Bộ Môi trường phê duyệt Chiến lược quốc gia với Pháp cung cấp một loạt các chương trình hỗ trợ cho các mục tiêu trong lĩnh BVMT không khí có sự tham các công ty đầu tư vào sáng kiến BVMT. Sự hỗ trợ có gia hợp tác quốc tế, cũng như chuẩn bị và xây dựng thể được cung cấp bởi nhiều cơ quan nhà nước. Đặc pháp luật về bảo vệ không khí trong khí quyển; biệt, Cơ quan quản lý năng lượng và môi trường của - Các trung tâm phát triển kinh tế, giao thông và Pháp (ADEME) chịu trách nhiệm hỗ trợ các hoạt động BVMT thực hiện việc kiểm soát và hỗ trợ vấn đề BVMT năng lượng và môi trường, đưa ra các chương trình không khí trong khu vực của mình, cũng như kiểm soát hỗ trợ trong các lĩnh vực năng lượng, chất thải, giao việc tuân thủ quy định về BVMT không khí; thông và chất lượng không khí. Phần lớn sự hỗ trợ của - Các cơ quan hành chính nhà nước của từng vùng ADEME được cung cấp thông qua các văn phòng tại lãnh thổ tham gia cấp giấy phép môi trường cho các địa phương. doanh nghiệp sản xuất tại địa phương; Các cơ quan hành chính địa phương có thể đưa - Các thành phố tự kiểm soát và thúc đẩy các kế ra một loạt cơ chế hỗ trợ để giúp giảm tác động môi hoạch BVMT không khí của địa phương và cấp giấy trường của các doanh nghiệp, phát triển các nguồn phép môi trường cho các doanh nghiệp sản xuất nhỏ; năng lượng tái tạo và cải thiện việc quản lý năng lượng. - Viện Môi trường Phần Lan đo lường, đánh giá và Pháp đã thiết lập hệ thống giám sát chất lượng tổng hợp dữ liệu về ô nhiễm không khí, báo cáo những không khí quốc gia, bao gồm: dữ liệu này nhằm tuân thủ các thỏa thuận quốc tế và - Bộ BVMT, xác định các quy tắc liên quan đến giám chỉ thị của EU. Ngoài ra, cung cấp các dịnh vụ nghiên sát khí thải ô nhiễm khí quyển, cũng như chịu trách cứu cho các chuyên gia để hỗ trợ việc chuẩn bị và thực nhiệm điều phối việc giám sát các chất ô nhiễm không hiện luật pháp quốc tế trong lĩnh vực BVMT không khí; khí (báo cáo hàng năm và kế hoạch 5 năm quốc gia). - Các cơ quan chuyên ngành: Kiểm soát ô nhiễm - Phòng thí nghiệm trung tâm về giám sát chất lượng không khí sử dụng chuyên môn của các tổ chức khác không khí chịu trách nhiệm điều phối khoa học và kỹ nhau, bao gồm (Viện Tài nguyên thiên nhiên Phần thuật trong việc giám sát chất lượng không khí, đồng Lan, Trung tâm nghiên cứu kỹ thuật Phần Lan, Viện thời thực hiện các nhiệm vụ sau: Phối hợp kỹ thuật hệ Đảm bảo sức khỏe và phúc lợi quốc gia); thống giám sát quốc gia để đảm bảo chất lượng của dữ - Viên Khí tượng Phần Lan cung cấp các dịch vụ liệu đánh giá môi trường và kiểm tra sự tuân thủ của chuyên gia liên quan đến chất lượng không khí và các hệ thống giám sát với các yêu cầu của châu Âu; Hỗ trợ hoạt động như một phòng thí nghiệm tham chiếu quốc việc đệ trình dữ liệu chất lượng không khí lên Ủy ban gia về chất lượng không khí. châu Âu và cung cấp dữ liệu đo lường chất lượng không Phần Lan đã phát triển chương trình kiểm soát ô khí cho công chúng; Phát triển nghiên cứu chuyên sâu; nhiễm không khí quốc gia đến năm 2030 để ngăn chặn Giám sát chi phí cho việc thực hiện công tác quản lý tác hại của các chất ô nhiễm không khí và bao gồm các của hệ thống giám sát quốc gia. Chuyên đề I, tháng 3 năm 2022 77
Ở mỗi địa phương, Chính phủ giao cho Văn phòng không khí: Khoản khấu trừ thuế “Chuyển đổi năng thí nghiệm các chức năng sau: (1) Giám sát, đánh giá lượng” dành cho các thiết bị lắp đặt tại các trạm sạc xe chất lượng không khí với việc sử dụng mạng lưới trạm điện; Đặc quyền khi sở hữu một chiếc ô tô điện; Phạt đo (cả nước có khoảng 650 trạm) và các công cụ mô tiền đối với các phương tiện có lượng khí thải cao; Đặc hình hóa các chất ô nhiễm được quy định; (2) Phổ biến quyền cho việc chuyển đổi các phương tiện cũ chạy dầu cho cộng đồng các thông tin và dự báo liên quan đến diesel; Các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp; Trợ cấp công tác giám sát chất lượng không khí; (3) Thông báo cho việc sử dụng xe đạp. thông tin liên quan đến nồng độ vượt mức cho phép tới Ở cấp độ địa phương, các kế hoạch BVMT không các cơ quan chính quyền địa phương hoặc dự báo về khí xác định các mục tiêu và biện pháp cho phép bao mức vượt ngưỡng và các khuyến nghị về ngưỡng cảnh phủ với các khu dân cư lớn hơn 250.000 dân cư và các báo ô nhiễm không khí; (4) Báo cáo tình hình phát khu vực, trong đó vượt qua nồng độ ô nhiễm không thải các chất ô nhiễm không khí và tiền chất của chúng khí cho phép. Ví dụ về các biện pháp quản lý trong kế đối với từng khu vực trong địa phương; (5) Đánh giá hoạch được phê duyệt bởi sắc lệnh của địa phương: tác động của chương trình bảo vệ không khí đến chất (Giảm tốc độ trên các đoạn đường cao tốc; Cấm đốt lượng không khí xung quanh. rừng; Giảm giá trị giới hạn phát thải áp dụng cho các Hệ thống giám sát quốc gia về lượng phát thải các thiết bị sử dụng sinh khối (đốt); Tạo và phát triển các chất ô nhiễm vào khí quyển giúp ước tính lượng phát bãi đỗ xe; Tạo quỹ để đối mới các thiết bị sưởi không thải các chất ô nhiễm chính và khí nhà kính từ các lĩnh hiệu quả…). vực hoạt động khác nhau. Nhà nước thực hiện chính Hỗ trợ theo từng địa phương: Một cuộc thi về dự án sách BVMT không khí ở cấp độ quốc gia nhằm giảm “Nhịp thở của thành phố trong 5 năm” đã chọn ra 20 thiểu quá trình ô nhiễm về lâu dài. Bộ BVMT cung thành phố chiến thắng cam kết hành động để cải thiện cấp hỗ trợ khoa học, kỹ thuật và tài chính bằng cách chất lượng không khí. Chính chuyền địa phương nhận tài trợ cho các hoạt động nghiên cứu và các biện pháp được khoản hỗ trợ lên tới 1 triệu Euro. xử lý ô nhiễm. Dự án nhằm vào các vùng lãnh thổ và địa phương Kế hoạch quốc gia về cắt giảm lượng khí thải ô chủ yếu nằm ở một trong những khu vực nằm trong kế nhiễm vào khí quyển bao gồm Chiến lược của nhà hoạch BVMT không khí. nước về việc giảm phát thải các chất ô nhiễm vào khí Bộ BVMT cũng tổ chức các cuộc thi dự án dành cho quyển ở cấp quốc gia và tuân thủ các yêu cầu của châu chính quyển, cụ thể: AACT’AIR (hỗ trợ chính quyền Âu. Đây là một trong những công cụ cần thiết để thực địa phương và khu vực) - một chương trình khuyến hiện chính sách về khí hậu - không khí - năng lượng, khích cộng đồng thực hiện các hành động sáng tạo để kết hợp nhiều công cụ cụ khác của nhà nước như: quy cải thiện chất lượng không khí và giảm phát thải khí định ngành, biện pháp thuế, chính sách khuyến khích, nhà kính; hỗ trợ tài chính và tư vấn cho chính quyền nâng cao nhận thức và sự tham gia của các bên liên địa phương; Quỹ không khí - chương trình hỗ trợ cộng quan, các hoạt động nâng cao kiến thức. Kế hoạch được đồng hoặc các nhóm cộng đồng tự nguyện và được đánh giá và xem xét lại ít nhất 5 năm một lần. thực hiện ở các khu vực vượt quá giới hạn phát thải Các quy định nhằm mục đích giảm thiểu các nguồn hạt mịn (hỗ trợ để cải tạo các lò sưởi đốt củi cùng các ô nhiễm trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau - đó khoản tín dụng thuế để chuyển sang sử dụng các loại là một phần được đưa vào văn bản của châu Âu; các năng lượng khác. quy tắc liên quan đến việc lắp đặt thiết bị chuyên dụng 3. Kết nối với tình hình Việt Nam hiện nay BVMT; tiêu chuẩn khí thải của phương tiện giao thông; Dựa trên các kết quả phân tích từ kinh nghiệm thành phần nhiên liệu; lệnh cấm đốt rác thải; phân loại của các quốc gia trong lĩnh vực quản lý chất lượng lượng phương tiện giao thông dựa trên lượng phát thải không khí, cắt giảm khí thải chất gây ô nhiễm vào các chất ô nhiễm của chúng vào bầu khí quyển. khí quyển và BĐKH cho thấy, Việt Nam nên xem xét Các quy tắc cũng đặt trên năng lực của từng thành các đề xuất sau: phần khác nhau, các công cụ để lập kế hoạch hoặc hành 1) Cần sử dụng các công cụ kinh tế khác nhau để động ở cấp độ địa phương. quản lý và BVMT nhằm giảm phát thải các chất ô Các công cụ thuế: Một số loại thuế có liên quan nhiễm vào không khí, ví dụ như thuế môi trường (bao trực tiếp đến ô nhiễm không khí, bao gồm (thuế chung gồm cả thuế giao thông và năng lượng), các khoản đánh vào hoạt động gây ô nhiễm nhằm mục đích giảm thanh toán và tiền phạt đối với việc phát thải các chất lượng khí thải công nghiệp, thuế nhiên liệu, thuế đánh ô nhiễm vào bầu khí quyển, phí hành chính, phí môi vào các phương tiện giao thông vận tải hàng hóa,…). trường, ưu đãi thuế,… Chính sách hỗ trợ của nhà nước (khuyến khích 2) Trong lĩnh vực thực thi công cụ nhà nước, để cắt tài chính) được thực hiện nhằm cải thiện chất lượng giảm khí thải các chất ô nhiễm vào không khí, yếu tố 78 Chuyên đề I, tháng 3 năm 2022
TRAO ĐỔI - THẢO LUẬN quan trọng là đổi mới và sử dụng các công nghệ tiên 6) Cải thiện hệ thống quan sát tự động hiện có để tiến trong lĩnh vực môi trường. theo dõi nồng độ các chất ô nhiễm trong khí quyển, 3) Đặc biệt chú trọng việc phối hợp thực hiện giữa hệ thống kiểm soát không khí cần tính đến tất cả các các cơ quan công quyền ở các cấp, cũng như việc mở nguồn ô nhiễm và chất ô nhiễm hiện có và các biện rộng việc sử dụng các công cụ khuyến khích của nhà pháp chống ô nhiễm không khí được thực hiện cho tất nước trong việc thực hiện các hoạt động BVMT nhằm cả các lĩnh vực của nền kinh tế. cắt giảm các chất khí ô nhiễm. 7) Một kinh nghiệm quan trọng nữa mà Việt Nam 4) Xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng môi có thể học hỏi là hệ thống kiểm soát chất lượng không trường toàn diện là rất quan trọng để theo dõi công việc nhằm đạt được các mục tiêu môi trường của khí ở Phần Lan, nơi giám sát được thực hiện tại hàng đất nước về cắt giảm các chất phát thải ô nhiễm vào chục điểm đo ở các vùng khác nhau của cả đất nước, không khí. dữ liệu thu được (do chính quyển, các khu công nghiệp 5) Tại địa phương cần phát triển các chương trình hay Viện Khí tượng Phần Lan cung cấp) trong điều cải thiện chất lượng không khí trong khí quyển có tính kiện thời gian thực tế và được công bố công khai trên đến các đặc điểm của khu vực. cổng thông tin điện tử■ TÀI LIỆU THAM KHẢO 2017 [Электронный ресурс]. URL: https://www.oecd. 1. Belik I. S., Alikberova T. T., Krivorotov V. V. [Economic org/canada/oecd-environmental-performance-reviews- aspects of improving the ecological and economic safety of canada-2017-9789264279612-en .htm (06 .07 .2021). vehicles]. In: Vestnik UrFU. Seriya: Ekonomika i upravlenie 8. Politiques publiques pour réduire la pollution de l’air // [Bulletin of UrFU. Series: Economics and Management], Ministère de la Transition écologique: [сайт]. URL: https:// 2019, vol. 18, no. 6, pp. 930 – 943. www.ecologique-solidaire.gouv.fr/politiques-publiques- reduire-pollution-lair (06.07.2021). 2. Climate and air// Environment: [сайт]. URL: https:// www.environment.fi/en-US/Climate_and_air (06 .07 9. Quyết định số 1973/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Về .2021). việc phê duyệt Kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2021 - 2025. 3. Environmental protection expenditure, UK: 2017. Estimates of environmental protection expenditure by 10. Troyanskaya M. A., Tyurina Yu. G. [Air emissions taxes: UK general government and industries for 2017 // Office foreign experience]. In: Mezhdunarodnyi bukhgalterskii for National Statistics: [сайт]. URL:https://www.ons. uchet [International Accounting], 2018, vol. 21, no. 6, pp. gov.uk/economy/ environmentalaccounts/bulletins/ 670 – 682. environmentalprotectionexpenditureuk/2017 (06 .07 11. Zhuravleva T. A. [Greening taxation systems in Russia .2021). and abroad]. In: Ekonomika: vchera, segodnya, zavtra [Economy: yesterday, today, tomorrow], 2016, vol. 6, no. 4. Luft. Lärm. Mobilität // Bundesministerium für Umwelt, 10А, pp.181 – 191. Naturschutz und nukleare Sicherheit: [сайт].URL: https:// www.bmu .de/themen/luft-laerm-verkehr/ (06 .07 .2021). 12. Организация Объединенных Наций . Совместная целевая группа по экологическим показателям 5. Luật BVMT 2020 số 72/2020/QH14. . Показатель природоохранных расходов 6. Mingaleva Zh. A., Deputatova L. N., Starkov Yu. [Электронный ресурс] . URL: https://unece .org/ V. [Application of the rating method for as- sessing fileadmin/DAM/stats/documents/ece/ ces/ge .33/2010/3r the effectiveness of state environmental policy: a .pdf (04 .07 .2021). comparative analysis of Russia and foreign countries]. 13. Троянская М . А ., Тюрина Ю . Г . Налоги на выбросы In: Ars Administrandi (Iskusstvo upravleniya) [Ars в атмосферный воздух: зарубежный опыт // Administrandi], 2018, vol. 10, no. 3, pp. 419 – 438. Международный бухгалтерский учёт . 2018. Т. 21. №6. 7. OECD. Environmental Performance Reviews: Canada С. 670 – 682. Chuyên đề I, tháng 3 năm 2022 79