Điều trị gãy liên mấu chuyển xương đùi ở bệnh nhân lớn tuổi bằng phẫu thuật thay khớp háng lưỡng cực chuôi dài tại bv Thống Nhất

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016<br /> <br /> <br /> ĐIỀU TRỊ GÃY LIÊN MẤU CHUYỂN XƯƠNG ĐÙI Ở BỆNH NHÂN LỚN TUỔI<br /> BẰNG PHẪU THUẬT THAY KHỚP HÁNG LƯỠNG CỰC CHUÔI DÀI<br /> TẠI BV THỐNG NHẤT<br /> Ngô Hoàng Viễn*, Ngô Nguyễn Quang Huy*, Võ Thành Toàn*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị gãy liên mấu chuyển xương đùi (GLMCXĐ) ở bệnh nhân (BN) lớn tuổi<br /> (≥ 65 tuổi) bằng phẫu thuật thay khớp háng lưỡng cực chuôi dài tại BV Thống Nhất.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 28 BN GLMCXĐ theo phân loại AO gãy mất vững và loãng<br /> xương nặng với T-score ≤ -2,5 đã được phẫu thuật thay khớp háng lưỡng cực chuôi dài tại BV Thống Nhất từ<br /> tháng 01-2014 đến tháng 01-2016. Phương pháp nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang.<br /> Kết quả: Trong 28 BN, có độ tuổi trung bình 85 tuổi, thời gian theo dõi trung bình 11 tháng, ngắn nhất 4<br /> tháng và dài nhất là 24 tháng. Đánh giá theo thang điểm Harris: có 18 BN rất tốt, 8 BN tốt, 2 BN trung bình,<br /> không có trường hợp trật khớp, lỏng chuôi hay gãy quanh chuôi.<br /> Kết luận: Thay khớp háng lưỡng cực chuôi dài trên BN lớn tuổi gãy LMCXĐ cho kết quả khá tốt, giúp BN<br /> vận động sớm, phục hồi chức năng tốt và nâng cao chất lượng cuộc sống.<br /> Từ khóa: Thay khớp háng Bipolar chuôi dài.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATE THE RESULTS OF TREATMENT INTERTROCHANTERIC FEMUR FRACTURE IN<br /> ELDERLY PATIENT WITH LONG STEM BIPOLAR HIP HEMIARTHROPLASTY AT THONG NHAT<br /> HOSPITAL<br /> Ngo Hoang Vien, Ngo Nguyen Quang Huy, Vo Thanh Toan<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 6 - 2016: 82 – 85<br /> <br /> Objective: To evaluate the results of treatment intertrochanteric femur fracture in elderly patient (≥ 65 year<br /> old) with long stem Bipolar hip hemiarthroplasty at Thong Nhat hospital.<br /> Material and method:28 elderly patients with unstable intertrochanteric fracture and osteoporosis T-score<br /> ≤ -2.5 were treated with long stem bipolar hip hemiarthroplasty at Thong Nhat hospital from 01-2014 to 01-2016.<br /> Result: In 28 patients, average age 85, average follow-up period 11 months, the shortest and longest follow-<br /> up time is 4 months and 24 months. The results were evaluated according to Harris Hip Score: excellent in 18<br /> patients, good in 8 patients, average in 2 patient.<br /> Conclusions: long stem bipolar hip hemiarthroplasty in elderly patients with intertrochanteric femur<br /> fracture demonstrated good results, early rehabilitation.<br /> Key word: Long stem bipolar hip hemiarthroplasty.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ tuổi), loãng xương là một nguyên nhân hàng đầu<br /> dẫn đến chỉ một tai nạn với lực chấn thương nhỏ<br /> Gãy liên mấu chuyển xương đùi GLMCXĐ cũng gây nên GLMCXĐ. Với chất lượng sống<br /> là loại gãy rất thường gặp ở người lớn tuổi (≥ 65 ngày càng nâng cao, tuổi thọ của người Việt<br /> <br /> <br /> * Khoa Ngoại CTCH, Bệnh viện Thống Nhất<br /> Tác giả liên lạc: BS. Ngô Hoàng Viễn ĐT:38642142 - Email: khth232@gmail.com<br /> <br /> 82 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Thống Nhất năm 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 6 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Nam cũng tăng theo, điều này kéo theo số lượng Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 16.0.<br /> BN lớn tuổi có loãng xương và bị GLMCXĐ KẾT QUẢ<br /> cũng tăng lên.<br /> Trong 28 BN<br /> Các dụng cụ kết hợp xương bên trong: DHS,<br /> đinh PFNa, nẹp khóa… điều trị GLMCXĐ mang Giới tính: 10 nam, 18 nữ.<br /> lại kết quả khá tốt, tuy nhiên đối với những BN Độ tuổi trung bình: 85<br /> lớn tuổi có chất lượng xương kém, các bè xương Thời gian theo dõi trung bình: 11 tháng (thấp<br /> còn rất ít thì điều trị bằng các phương pháp này nhất là 4 tháng, dài nhất là 24 tháng)<br /> là cả một thách thức cho phẫu thuật viên và các<br /> Phân loại AO<br /> nhà phục hồi chức năng. Nguy cơ lỏng vít cổ,<br /> Bảng 1 Phân loại bệnh nhân theo AO (n=28)<br /> bung vít và nẹp, trượt lún chỏm… rất cao, điều<br /> Phân loại A 2,2 A 2,3 A 3,1<br /> này dẫn đến thời gian bất động lâu và phục hồi<br /> Số BN 10 17 1<br /> chức năng sau mổ chậm, thậm chí thất bại.<br /> Đánh giá các chỉ số theo thang điểm Harris<br /> Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học kỹ<br /> thuật, ngành gây mê hồi sức, nội khoa và ngoại Đau<br /> khoa, đã cho phép thay khớp háng lưỡng cực Bảng 2 Đánh giá mức độ đau sau phẫu thuật (n=28)<br /> chuôi dài trên BN lớn tuổi GLMCXĐ, giúp BN Mức độ đau sau 3 tháng Số BN Tỉ lệ %<br /> phục hồi chức năng sớm, tránh các biến chứng Không đau 26 92,86<br /> Đau, nhưng không đáng kể 2 7,14<br /> và nâng cao chất lượng cuộc sống.<br /> Vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu<br /> Dáng đi sau phẫu thuật<br /> nhằm mục đích: “Đánh giá kết quả điều trị Bảng 3 Dáng đi sau phẫu thuật (n=28)<br /> GLMCXĐ ở bệnh nhân (BN) lớn tuổi bằng Dáng đi Số BN Tỉ lệ %<br /> Bình thường 24 85,71<br /> phẫu thuật thay khớp háng lưỡng cực chuôi<br /> Khập khễnh nhẹ 3 10,71<br /> dài tại BV Thống Nhất”.<br /> Khập khểnh vừa 1 3,58<br /> ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Dụng cụ hỗ trợ khi đi lại sau phẫu thuật<br /> Đối tượng nghiên cứu Bảng 4 Dụng cụ hỗ trợ khi đi lại sau phẫu thuật<br /> 28 BNGLMXĐ theo phân loại AO gãy mất (n=28)<br /> vững có T-score ≤ -2,5 được phẫu thuật thay Dụng cụ hỗ trợ Số BN Ti lệ %<br /> khớp háng lưỡng cực chuôi dài tại BV Thống Không cần 20 71,43<br /> Dùng gậy khi đi một quảng đường 4 14,29<br /> Nhất từ tháng 1/2014 đến tháng 1/2016. dài<br /> Phương pháp nghiên cứu Dùng gậy phần lớn thời gian 2 7,14<br /> Dùng 2 nạng (hoặc xe đẩy) 2 7,14<br /> Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang.<br /> Khoảng cách BN có thể đi bộ sau phẫu<br /> Thu thập số liệu:<br /> thuật<br /> BN thuộc phân loại AO gãy mất vững (A2.2,<br /> A2.3,..) Bảng 5 Khoảng cách đi bộ sau phẫu thuật (n=28)<br /> Khoảng cách đi bộ Số BN Tỉ lệ %<br /> BN loãng xương nặng T-score ≤ -2,5 Không hạn chế 20 71,43<br /> Thang điểm Harris sau phẫu thuật (2) Hạn chế nhẹ (30 phút) 4 14,29<br /> Hạn chế vừa (10 – 15 phút) 2 7,14<br />