Điều trị nội khoa bệnh viêm mũi xoang mạn kèm hen phế quản

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA BỆNH VIÊM MŨI XOANG MẠN<br /> KÈM HEN PHẾ QUẢN<br /> Phạm Kiên Hữu*, Trần Thị Bích Liên**, Lê Vĩnh Thanh Hải***<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá sự cải thiện mức kiểm soát hen phế quản sau diều trị nội khoa bệnh viêm<br /> mũi xoang mạn kèm hen phế quản.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành trên 57 bệnh nhân viêm mũi xoang<br /> mạn kèm hen phế quản, được điều trị, theo dõi, tái khám sau 2-4 tuần và sau 3 tháng điều trị tại Bệnh viện Đại<br /> học Y dược TP. HCM. Phương pháp nghiên cứu: tiến cứu hàng loạt ca mô tả dọc.<br /> Kết quả: Tỉ lệ bệnh nhân nữ là 60%, nam là 40%, nhóm tuổi 25-44 tuổi chiếm tỉ lệ cao nhất (54,4%).<br /> Trước điều trị, có 52,6% bệnh nhân được điều trị hen phế quản theo GINA, nhưng tỉ lệ bệnh hen bậc trung bình<br /> và nặng chiếm 81,5%; Hen chưa kiểm soát chiếm 60,5%, hen kiểm soát 1 phần chiếm 28,7%, hen kiểm soát hoàn<br /> toàn chỉ chiếm 10,5%; Viêm mũi xoang độ IV có tỉ lệ 10,8%, độ III là 29,7%, độ II là 48,7% và độ I là 10,8%.<br /> Sau điều trị bệnh viêm mũi xoang kèm theo, cải thiện có ý nghĩa mức kiểm soát hen: hen chưa kiểm soát giảm còn<br /> 6,5%, hen kiểm soát 1 phần tăng 35,5%, hen kiểm soát hoàn tăng 58,1%.<br /> Kết luận: Co cải thiện các triệu chứng lâm sàng mũi xoang, mức kiểm soát hen phế quản và chức năng hô<br /> hấp sau điều trị nội khoa bệnh viêm mũi xoang mạn kèm hen phế quản.<br /> Từ khóa: viêm mũi xoang mạn, hen phế quản, kiểm sóat hen<br /> <br /> ABSTRACT<br /> POST MEDICAL TREATMENT OUTCOMES FOR CRS PATIENTS WITH ASTHMA<br /> Pham Kien Huu, Tran Thi Bich Lien, Le Vinh Thanh Hai<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 163 - 168<br /> Objectives: Avaluating the level of improving asthma control after medical treatment of chronic<br /> rhinosinusitis patients with asthma.<br /> Subjects and methods: Research was conducted on 57 patients with chronic sinusitis with bronchial<br /> asthma. Patients were treated, followed and re-examined after 2-4 weeks and after 3 months at medical<br /> University center Ho Chi Minh City. Method: A series of cases pro spective, longitudinal, descriptive method.<br /> Results:+ The rate of female patients was 60%, 40% male, 25-44 year old age group accounted for the<br /> highest percentage (54.4%). Before treatment, 52.6% of patients with asthma have been treated by GINA, but the<br /> rate of severe and moderate asthma up to 81.5%; uncontrolled asthma rate was 60.5%, partly controlled asthma<br /> was 28.7%, totally controlled asthma was 10.5%, sinusitis level IV 10.8%, level III 29.7%, level II 48.7% and<br /> level I 10.8%. After treatment of sinusitis, significantly improved levels of asthma control: uncontrolled asthma<br /> reduced to 6.5%, partly controlled asthma increased to 35.5%, totally controlled asthma increased to 58.1%.<br /> Conclusion: Significant improvement of clinical symptoms of sinusitis, asthma control levels after medical<br /> therapy for chronic sinusitis patients with asthma.<br /> Keywords: chronic rhinosinusitis, asthma, asthma control.<br /> <br /> * Bộ môn TMH ĐHYD TPHCM<br /> ** Bộ môn TMH ĐHYD TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: PGS.TS. Phạm Kiên Hữu<br /> ĐT: 0903851569<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> ***BVĐK Châu Thành, Tiền Giang<br /> Email: drphuchuu@yahoo.com<br /> <br /> 163<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Viêm mũi xoang là một trong năm bệnh<br /> khiến người bệnh phải đi khám nhiều nhất, ảnh<br /> hưởng nhiều đến khả năng lao động, học tập và<br /> làm việc(1,2,6).<br /> Bệnh HPQ là một trong những nguyên nhân<br /> chủ yếu gây tàn phế và tử vong trên toàn thế<br /> giới. HPQ hiện là một vấn đề sức khỏe cộng<br /> đồng, là gánh nặng y tế và kinh tế của tất cả các<br /> quốc gia(7).<br /> Nhiều nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa<br /> viêm xoang và hen phế quản, một nghiên cứu<br /> 2006 cho thấy, so với bệnh nhân chỉ bị hen phế<br /> quản, bệnh nhân bị cả hai bệnh viêm mũi xoang<br /> và hen phế quản(4,5,8,9).<br /> Xu hướng có triệu chứng hen phế quản nặng<br /> hơn.<br /> Có thể bùng phát bệnh hen phế quản nạng<br /> hơn.<br /> Rối loạn giấc ngủ nhiều hơn.<br /> Tuy nhiên ở Việt Nam chưa có nhiều nghiên<br /> cứu về vấn đề này, vì thế chúng tôi tiến hành<br /> nghiên cứu đề tài này với 2 mục tiêu:<br /> Xác định tỉ lệ cải thiện triệu chứng lâm sàng<br /> mũi xoang sau điều trị nội khoa viêm mũi xoang<br /> mạn tính kèm hen phế quản.<br /> Xác định tỉ lệ cải thiện chức năng hô hấp sau<br /> điều trị nội khoa viêm mũi xoang mạn tính kèm<br /> hen phế quản.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG -PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu gồm 57 bệnh nhân<br /> được chẩn đoán xác định viêm mũi xoang mạn<br /> kèm hen phế quản, được điều trị và theo dõi,<br /> đánh giá trong vòng 3 tháng tại Bệnh viện<br /> ĐHYD TP. HCM thời gian từ tháng 10 năm 2009<br /> đến tháng 7 năm 2010.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Thiết kế nghiên cứu: tiến cứu hàng loạt ca<br /> mô tả dọc.<br /> Các bước tiến hành nghiên cứu:<br /> <br /> 164<br /> <br /> Chẩn đoán hen - mức kiểm soát hen phế quản<br /> theo GINA(3) (Initiative for Asthma)<br /> + Lâm sàng: Khó thở, khò khè, ho, nặng ngực<br /> thành cơn, tái đi, tái lại, nặng lên khi gặp tác<br /> nhân kích thích, khám phổi có ran ngáy, ran rít<br /> lan tỏa, tiếng rít khi thở ra.<br /> + Thực hiện hô hấp ký và làm nghiệm pháp dãn<br /> phế quản với Salbutamol: Có hội chứng tắc nghẽn<br /> và FEV1, VC hoặc FVC cải thiện tăng ≥ 12% và<br /> 200 ml hoặc PEF tăng > 20% so với trước thử<br /> thuốc.<br /> + Mức kiểm soát hen phế quản:<br /> Đặc điểm<br /> Triệu chứng<br /> ban ngày<br /> <br /> Kiểm soát<br /> Kiểm soát 1<br /> Không<br /> hoàn toàn phần (có bất kỳ<br /> được kiểm<br /> (Tất cả các một tiêu chuẩn<br /> soát<br /> tiêu chuẩn)<br /> nào)<br /> Không (≤ 2<br /> lần/tuần)<br /> <br /> > 2 lần/tuần<br /> <br /> Giới hạn hoạt<br /> Không<br /> Có (bất kỳ)<br /> động<br /> Triệu chứng<br /> ban đêm/thức<br /> Không<br /> Có (bất kỳ)<br /> giấc<br /> Sử dụng<br /> thuốc cắt<br /> Không (≤ 2<br /> 2 lần/tuần<br /> cơn/điều trị<br /> lần/tuần)<br /> cấp cứu<br /> Chức năng<br /> phổi<br /> < 80% giá trị ước<br /> Bình thường<br /> đoán<br /> (PEF hoặc<br /> FEV1)<br /> Đợt cấp<br /> Không<br /> > 1 lần/năm<br /> <br /> ≥ 3 tiêu<br /> chuẩn của<br /> suyễn kiểm<br /> soát một<br /> phần trong<br /> bất kỳ tuần<br /> nào<br /> <br /> 1 lần/bất kỳ<br /> <br /> Chẩn đoán viêm mũi xoang<br /> Chẩn đoán viêm mũi xoang dựa vào các<br /> triệu chứng cơ năng(1), nội soi, CT-scan mũi<br /> xoang.<br /> Phân độ viêm xoang qua nội soi theo LundKennedy(6):<br /> + Phức hợp lỗ thông khe: thông tốt = 0 điểm<br /> (đ); tắc không hoàn toàn = 5 đ; tắc hoàn toàn = 10<br /> đ. Niêm mạc mũi: bình thường = 0 đ; phù nề nhẹ<br /> = 2 đ; phù nề mọng, thoái hóa = 5 đ. Dịch hốc<br /> mũi: không có = 0 đ; dịch trong hoặc nhầy loãng<br /> = 2 đ; mủ nhầy đặc = 5 đ; mủ đặc vàng xanh bẩn<br /> = 10 đ. Polyp mũi: không có = 0 đ; độ I = 2 đ; độ<br /> II = 5 đ; độ III hoặc IV= 10 đ.<br /> + Viêm xoang độ 0 = 0-3 đ; độ I = 4-9 đ; độ II<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> = 10-19 đ; độ III = 20-29 đ; độ IV = 30-35 đ.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Phân độ viêm xoang trên phim CT-scan theo<br /> Lund-Mackey(7).<br /> <br /> Một số đặc điểm mẫu nghiên cứu<br /> <br /> + Khảo sát 5 đôi xoang gồm xoang trán,<br /> hàm, sàng trước, sàng sau, bướm và phức hợp lỗ<br /> thông khe. Mỗi đôi xoang nếu bình thường = 0<br /> điểm (đ); mờ không hoàn toàn = 1 đ; mờ hoàn<br /> toàn = 2 đ. Phức hợp lỗ thông khe nếu bình<br /> thường = 0 đ; mờ không hoàn hoặc mờ hoàn<br /> toàn = 2 đ.<br /> + Viêm xoang độ 0 = 0 đ; độ I = 1-3 đ; độ II =<br /> 4-6 đ; độ III = 7-9 đ; độ IV = 10-12 đ.<br /> <br /> Điều trị hen phế quản: theo GINA<br /> Thuốc ngừa cơn<br /> + Thuốc corticosteroids dạng hít (ICS):<br /> Fluticasone, Budesonide.<br /> <br /> Tuổi và giới<br /> Bảng 1. Phân bố tỉ lệ nam/ nữ.<br /> Giới<br /> Số bệnh nhân<br /> <br /> Nam<br /> 23 (40%)<br /> <br /> Nữ<br /> 34 (60%)<br /> <br /> Bảng 2. Phân bố bệnh nhân theo nhóm tuổi.<br /> Nhóm<br /> tuổi<br /> < 25 t<br /> Số bệnh<br /> 10<br /> nhân<br /> (17,5%)<br /> <br /> 25-34 t<br /> 12<br /> (21,2%)<br /> <br /> >55 t<br /> 19<br /> 8 (14%) 8 (14%)<br /> (33,3%)<br /> <br /> Nhận xét: tỉ lệ mắc bệnh cao nhất trong<br /> nhóm 25 – 44 tuổi (54,5%), kế đến là nhóm < 25<br /> tuổi (17,5%). Bệnh ảnh hưởng nhiều đến lứa tuổi<br /> học tập và lao động chính trong xã hội.<br /> Điều trị hen phế quản trước đó.<br /> <br /> + Thuốc phối hợp: Fluticasone + Salmeterol,<br /> Budesonide + Formoterol.<br /> + Thuốc kháng Leukotriene: Montelukast.<br /> + Methylxanthines: Theophylline loại phóng<br /> thích chậm.<br /> Thuốc cắt cơn: Salbutamol, Ipratropium<br /> bromide, Corticosteroids đường toàn thân (dùng<br /> trong cơn kịch phát).<br /> <br /> Điều trị viêm mũi xoang mạn (2)<br /> + Steroid xịt mũi, thuốc kháng histamine,<br /> thuốc giảm đau (nếu cần), thuốc kháng sinh<br /> (nếu cĩ nhiễm trng), xịt rửa mũi bằng dung dịch<br /> nước muối sinh lý.<br /> <br /> Biểu đồ 1. Điều trị hen trước đây.<br /> <br /> Kết quả điều trị nội khoa viêm mũi xoang<br /> mạn kèm hen phế quản<br /> Trong 57 bệnh nhân tham gia nghiên cứu, có<br /> 19 bệnh nhân bỏ tái khám, chỉ còn 38 bệnh nhân<br /> tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> Kết quả điều trị viêm mũi xoang mạn<br /> Triệu chứng cơ năng chính<br /> <br /> + Đối với bệnh nhân dị ứng, tránh tiếp xúc<br /> dị nguyên, điều này không chỉ giúp giảm triệu<br /> chứng hen phế quản mà còn làm giảm viêm<br /> xoang.<br /> <br /> Theo dõi điều trị<br /> Bệnh nhân được theo dõi, tái khám và đánh<br /> giá lại chức năng hô hấp, mũi xoang sau 2-4<br /> tuần và sau 12 tuần.<br /> Xử lý số liệu<br /> Bằng phần mềm SPSS 11.5.<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> Biểu đồ 2. Tần suất các triệu chứng chính của viêm<br /> mũi xoang mạn.<br /> Các triệu chứng cơ năng đều cải thiện có ý<br /> nghĩa sau 2-4 tuần và 3 tháng điều trị, triệu<br /> <br /> 165<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> chứng mất mùi không cải thiện do bệnh nhân có<br /> polyp mũi độ IV.<br /> <br /> sàng trước (97,9%) và xoang sàng sau (89,2). Đa<br /> <br /> Triệu chứng nội soi mũi xoang<br /> <br /> số các trường hợp có tắc nghẽn phức hợp lỗ<br /> <br /> Bảng 3. Các triệu chứng mũi xoang qua nội soi trước<br /> và sau điều trị.<br /> <br /> thông khe (94,6%).<br /> <br /> Triệu chứng mũi Khám lần<br /> 1<br /> qua nội soi<br /> n Tỉ lệ<br /> %<br /> Phù nề<br /> 15 39,5<br /> nhẹ<br /> Niêm mạc Thoái hóa 23 60,5<br /> mũi<br /> N<br /> 38 100<br /> P<br /> Trong<br /> 10 26,3<br /> loãng<br /> Dịch xuất Nhầy đặc 15 39,5<br /> tiết hốc<br /> Nhầy bẩn 13 34,2<br /> mũi<br /> N<br /> 38 100<br /> P<br /> Không có 24 63,2<br /> Độ 1<br /> 10 26,4<br /> Độ 2<br /> 2 5,3<br /> Polyp mũi<br /> Độ 3, 4 2 5,3<br /> N<br /> 38 100<br /> P<br /> Bình<br /> 6 15,8<br /> thường<br /> Tắc 1<br /> 21 55,3<br /> Phức hợp phần<br /> lỗ thông<br /> Tắc hoàn 11 28,9<br /> khe<br /> toàn<br /> N<br /> 38 100%<br /> P<br /> <br /> Sau 2-4 Sau 3 tháng<br /> tuần<br /> n<br /> Tỉ lệ<br /> n Tỉ lệ %<br /> %<br /> 25<br /> 80,6<br /> 21 55,3<br /> 17 44,7<br /> 38 100<br /> P1 = 0,03<br /> 30 78,9<br /> <br /> 6<br /> 19,4<br /> 31<br /> 100<br /> P2 = 0,004<br /> 29<br /> <br /> 93,6<br /> <br /> 7<br /> 18,5<br /> 1<br /> 3,2<br /> 1<br /> 2,6<br /> 1<br /> 3,2<br /> 38 100% 31<br /> 100<br /> P1 = 0,0001 P2 = 0,0001<br /> 25 65,7 26<br /> 83,9<br /> 9<br /> 23,7<br /> 3<br /> 9,7<br /> 2<br /> 5,3<br /> 1<br /> 3,2<br /> 2<br /> 5,3<br /> 1<br /> 3,2<br /> 38 100<br /> 31<br /> 100<br /> P1 = 0,317 P2 = 0,001<br /> 13 34,2 19<br /> 61,2<br /> 19<br /> <br /> 50,0<br /> <br /> 9<br /> <br /> 29,1<br /> <br /> 6<br /> <br /> 15,8<br /> <br /> 3<br /> <br /> 9,7<br /> <br /> hàm bị viêm nhiều nhất (100%), kế đến là xoang<br /> <br /> Bảng 5. Hình ảnh mũi xoang trên CT-scan sau điều<br /> trị 3 tháng.<br /> Hình ảnh CT-scan<br /> Mờ hoàn<br /> Bình thường Mờ 1 phần<br /> các xoang sau 3<br /> toàn<br /> tháng<br /> n Tỉ lệ % n Tỉ lệ % n Tỉ lệ %<br /> Xoang trán<br /> 12<br /> 92,3<br /> 1<br /> 7,7<br /> 0<br /> 0<br /> Xoang hàm<br /> 0<br /> 0<br /> 13 100 0<br /> 0<br /> Xoang sàng trước 4<br /> 30,8<br /> 9 69,2 0<br /> 0<br /> Xoang sàng sau<br /> 6<br /> 46,2<br /> 7 53,8 0<br /> 0<br /> Xoang bướm<br /> 12<br /> 92,3<br /> 1<br /> 7,7<br /> 0<br /> 0<br /> Bình thường Mờ 1 phần hay hoàn<br /> toàn<br /> Phức hợp lỗ thông<br /> khe<br /> n Tỉ lệ %<br /> n<br /> Tỉ lệ %<br /> 8<br /> 61,5<br /> 5<br /> 38,5<br /> <br /> Nhận xét: Sau điều trị 3 tháng, chúng tôi<br /> chọn ngẫu nhiên 13 bệnh nhân chụp CT-scan<br /> mũi xoang kiểm tra. Kết quả đa số bệnh nhân<br /> còn dày nhẹ niêm mạc xoang và còn mờ 1 phần<br /> phức hợp lỗ thông khe.<br /> <br /> Mức độ viêm mũi xoang theo nội soi và CTscan trước và sau điều trị<br /> <br /> 38 100% 31<br /> 100<br /> P1 = 0,0001 P2 = 0,0001<br /> <br /> Chẩn đoán hình ảnh CT-scan mũi xoang:<br /> Bảng 4. Hình ảnh mũi xoang trên CT-scan khám<br /> lần 1.<br /> Mờ hoàn<br /> Hình ảnh CT- Bình thường Mờ 1 phần<br /> toàn<br /> scan các xoang<br /> n Tỉ lệ % n Tỉ lệ % n Tỉ lệ %<br /> Xoang trán<br /> 21<br /> 56,8 13 35,1 3<br /> 8,1<br /> Xoang hàm<br /> 0<br /> 0<br /> 28 75,7 9<br /> 24,3<br /> Xoang sàng trước 3<br /> 8,1<br /> 24 64,9 10<br /> 27<br /> Xoang sàng sau<br /> 4<br /> 10,8 23 62,2 10<br /> 27<br /> Xoang bướm<br /> 24<br /> 64,9 12 32,4 1<br /> 2,7<br /> Phức hợp lỗ thông Bình thường Mờ 1 phần hay hoàn toàn<br /> khe<br /> n Tỉ lệ %<br /> n<br /> Tỉ lệ %<br /> 2<br /> 5,4<br /> 35<br /> 94,6<br /> <br /> Biểu đồ 3. Mức độ viêm mũi xoang qua nội soi trước<br /> và sau điều trị.<br /> Nhận xét: có sự cải thiện rõ về mức độ viêm<br /> mũi xoang sau 2-4 tuần và sau 3 tháng điều trị<br /> nội khoa (p < 0,05).<br /> <br /> Nhận xét: có 37/38 bệnh nhân trong mẫu<br /> nghiên cứu được chụp CT-scan, kết quả: xoang<br /> <br /> 166<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> Bảng 6. Mức độ viêm mũi xoang theo CT-scan trước<br /> và sau điều trị.<br /> Mức độ viêm Trước điều trị<br /> mũi xoang<br /> n<br /> Tỉ lệ %<br /> Độ 1<br /> 4<br /> 10,8<br /> Độ 2<br /> 18<br /> 48,7<br /> Độ 3<br /> 11<br /> 29,7<br /> Độ 4<br /> 4<br /> 10,8<br /> N<br /> 37<br /> 100<br /> <br /> Sau điều trị<br /> P<br /> n<br /> Tỉ lệ %<br /> 9<br /> 69,2<br /> 4<br /> 30,8<br /> P = 0,02<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 13<br /> 100<br /> <br /> Nhận xét: khi so sánh mức độ viêm xoang<br /> theo CT-scan trước và sau 3 tháng điều trị ở 13<br /> bệnh nhân này, nhận thấy sự cải thiện có ý<br /> nghĩa thống kê (p < 0,05).<br /> <br /> Chuyển điều trị ngoại khoa bệnh viêm mũi<br /> xoang mạn<br /> Sau 2-4 tuần và 3 tháng điều trị, có 12 bệnh<br /> nhân (31,6%) được chuyển sang điều trị phẫu<br /> thuật nội soi chức năng mũi xoang (FESS).<br /> Các yếu tố nguyên nhân ảnh hưởng kết quả<br /> điều trị nội khoa thất bại:<br /> Viêm mũi xoang mức độ nặng, polyp mũi,<br /> bất thường giải phẫu (vẹo - mào vách ngăn,<br /> điểm tiếp xúc cuốn mũi – vách ngăn, phì đại,<br /> quá phát mỏm móc- bóng sàng, phì đại thoái<br /> hóa polyp, concha bullosa.<br /> Bệnh kèm theo: u xương xoang sàng, VA to<br /> tồn dư.<br /> <br /> Kết quả điều trị hen phế quản theo GINA<br /> Triệu chứng lâm sàng hen phế quản<br /> Bảng 7. Triệu chứng lâm sàng hen phế quản trước<br /> và sau điều trị.<br /> Triệu<br /> Khám lần<br /> chứng lâm<br /> 1<br /> sàng hen n<br /> %<br /> Ho<br /> 34 89,5<br /> Khạc đàm 34 89,5<br /> Khò khè 25 65,8<br /> Khó thở<br /> 28 73,7<br /> Ran rít,<br /> 14 36,8<br /> ngáy<br /> <br /> Sau 2-4<br /> tuần<br /> n<br /> %<br /> 25 65,8<br /> 25 65,8<br /> 11 28,9<br /> 12 21,6<br /> 2<br /> 5,3<br /> <br /> P1<br /> 0,001<br /> 0,001<br /> 0,001<br /> 0,001<br /> 0,001<br /> <br /> Sau 3<br /> tháng<br /> n<br /> %<br /> 9 29,0<br /> 8 25,9<br /> 7 22,6<br /> 6 19,4<br /> 1 3,2<br /> <br /> P2<br /> 0,0001<br /> 0,0001<br /> 0,0001<br /> 0,0001<br /> 0,0001<br /> <br /> Nhận xét: có sự cải thiện rõ về các triệu<br /> chứng lâm sàng hen phế quản sau 2-4 tuần (p<br /> < 0,05) và sau 3 tháng (p