Báo cáo môn học đồ án 2<br />
Đề tài:<br />
<br />
Thiết kế nguồn mạ một chiều không đảo<br />
chiều dòng mạ<br />
Thông số đề tài:<br />
Điện áp ra (V)<br />
<br />
20-48<br />
<br />
Dòng điện max (A)<br />
<br />
[Type text]<br />
<br />
:<br />
:<br />
<br />
600<br />
<br />
Page 1<br />
<br />
1 Phụ lục<br />
1<br />
<br />
Chương I: Công nghệ mạ điện và các yêu cầu công nghệ .................................................................... 3<br />
1.1<br />
<br />
Tìm hiểu chung về công nghệ mạ ................................................................................................. 3<br />
<br />
1.1.1<br />
1.2<br />
2<br />
<br />
Các thành phần chính trong mạ điện phân ............................................................................ 4<br />
<br />
Yêu cầu kỹ thuật ........................................................................................................................... 5<br />
<br />
Chương II: Phương án tổng thể............................................................................................................. 7<br />
2.1<br />
<br />
Xây dựng sơ đồ nguyên lý mạch thiết kế ...................................................................................... 7<br />
<br />
2.2<br />
<br />
Chọn sơ bộ phương án .................................................................................................................. 8<br />
<br />
2.2.1<br />
2.2.2<br />
<br />
Phân tích lựa chọn mạch van ................................................................................................ 9<br />
<br />
2.2.3<br />
3<br />
<br />
Đề xuất sơ đồ đấu van ........................................................................................................... 8<br />
<br />
Mạch điều khiển .................................................................................................................... 9<br />
<br />
Chương III: Tính toán cho mạch lực và mạch phát xung ................................................................... 11<br />
3.1<br />
<br />
Tính thông số cho mạch lực ........................................................................................................ 11<br />
<br />
3.1.1<br />
<br />
Chọn van thyristor............................................................................................................... 12<br />
<br />
3.1.2<br />
<br />
Các tham số máy biến áp lực .............................................................................................. 12<br />
<br />
3.1.3<br />
<br />
Chọn mạch bảo vệ ............................................................................................................... 13<br />
<br />
3.2<br />
<br />
Mạch phát xung........................................................................................................................... 14<br />
<br />
3.2.1<br />
<br />
Khâu tạo xung đơn .............................................................................................................. 15<br />
<br />
3.2.2<br />
<br />
Khâu tạo điện áp tựa ........................................................................................................... 16<br />
<br />
3.2.3<br />
<br />
Các phần tử khác ................................................................................................................. 18<br />
<br />
3.3<br />
4<br />
<br />
Tính khâu khuyếch đại xung dung biến áp ................................................................................. 19<br />
<br />
Chương IV: KẾT LUẬN .................................................................................................................... 20<br />
<br />
[Type text]<br />
<br />
Page 2<br />
<br />
Chương I: Cong nghệ mạ điện vạ cạc yệu<br />
cạu cong nghệ<br />
1.1 Tìm hiểu chung về công nghệ mạ<br />
Bằng sự phát triển về công nghệ, công nghệ mạ đang được ứng dụng vào<br />
nhiều lĩnh vực từ công nghiệp, điện tử đến sản xuất trang sức. Về nguyên tắc, vật<br />
liệu nền có thể là kim loại, hợp kim, đôi khi là còn có thể là chất liệu gốm, sứ hay<br />
composit. Lớp mạ cũng đa dạng, ngoài kim loại hoặc hợp kim, còn có thể là<br />
composit của kim loại- chất dẻo, hay kim loại- gốm….Tuy nhiên, việc lựa chọn<br />
chất liệu mạ, chất lượng sản phẩm sau khi mạ được căn cứ vào yêu cẩu giá thành<br />
của sản phẩm hoàn thiện.<br />
Ngày này, mô hình tổng quát về quá trình mạ điện được xây dựng theo sơ đồ<br />
hình 1.1.<br />
<br />
Hình I.1: Sơ đồ nguyên lý quá trình mạ điện phân<br />
<br />
[Type text]<br />
<br />
Page 3<br />
<br />
1.1.1 Các thành phần chính trong mạ điện phân<br />
Mạ điện phân gồm các thành phần chính dưới đây:<br />
Bộ nguồn điện một chiều:<br />
Nguồn điện được sửa dụng cho quá trình mạ điện là nguồn một chiều DC.<br />
Các bộ nguồn một chiều có thể cung cấp cho quá trình có thể là ắc-quy, pin,<br />
máy phát điện một chiều và các đầu ra các bộ biến đổi thành nguồn một chiều.<br />
Hiện nay, các bộ biến đổi được sử dụng rộng rãi bởi những ưu điểm vượt trội về<br />
tính gọn nhẹ, tiện lợi, tự động hóa và dễ dàng điều khiển cùng độ ổn định cao.<br />
Điện áp đầu ra của bộ biến đổi thấp: 3V, 6V, 12V, 24V,… tùy yêu cầu sử dụng.<br />
Anot:<br />
Là điện cực được nối với cực dương của nguồn điện môt chiều. Trong quá<br />
trình điện phân, anot tan dần vào trong dung dịch điện phân theo phản ứng oxi hóa<br />
ở bề mặt tiếp xúc của điện cực: M – n*e = Mn+<br />
Các cation kim loại hòa vào dung dịch điện phân và đi đến phía bên catot(<br />
chi tiết cần mạ) và cũng bằng phản ứng hóa học, các ion kim loại được mạ vào chi<br />
tiết.<br />
Catot (Chi tiết cần mạ):<br />
Là điện cực được nối với cực âm của nguồn điện một chiều. Tại bề mặt của<br />
catot, diễn ra quá trình khử được thể hiện qua phương trình hóa học:<br />
Mn+ + n*e = M<br />
Khi đó, các nguyên tử kim loại sẽ bám chặt vào bề mặt chi tiết cần mạ.<br />
<br />
[Type text]<br />
<br />
Page 4<br />
<br />
1.2 Yêu cầu kỹ thuật<br />
Để đảm bảo chất lượng tốt nhất của lớp mạ, các chi tiết khi cần mạ trước hết<br />
phải đạt một số yêu cầu:<br />
Độ sạch của bề mặt chi tiết cần mạ càng cao thì chất lượng lớp mạ sẽ càng<br />
bám và đều<br />
Độ nhẵn của bề mặt chi tiết ảnh hưởng đến sự phân bố lớp mạ, có thể khiến<br />
lớp mạ không được đều và giảm tính thẩm mĩ, giá thành sản phẩm.<br />
Như vậy, catot cần được gia công nhẵn bóng, laoị bỏ lớp gỉ, bụi bẩn,… trước<br />
khi đưa vào mạ để sản phẩm có chất lượng tốt nhất.<br />
Ngoài ra, catot khi được đưa vào bình điện phân phải được nhúng ngập<br />
nhưng không được chạm đáy bể.<br />
Tại các điểm tiếp xúc giữa các điện cực với nguồn một chiều cần được đảm<br />
bảo tiếp xúc tốt, không gây hiện tượng phóng điện trong quá trình điện phân.<br />
Dung dịch điện phân:<br />
Dung dịch mạ giữ vai trò trong việc quyết định về chất lượng, tốc độ mạ, độ<br />
dày và vật liệu chi tiết cần mạ. Dung dịch mạ thường là hỗn hợp các ion kim loại,<br />
chất điện ly và các chất phụ gia nhằm đảm bảo sản phẩm đạt yêu cầu mong muốn.<br />
Một số chất phụ gia thường được sử dụng:<br />
Chất dẫn điện: Đóng vai trò tăng khả năng dẫn điện cho dung dịch.<br />
Chất bóng: Giúp chi tiết sau mạ có độ bóng mịn, tang tính thẩm mỹ.<br />
Chất san bằng: Các chất này cho lớp mạ nhẵn phẳng.<br />
Chất thấm ướt: Trên catot thường có phản ứng phụ sinh ra các bọt khí<br />
hidro, chất này sẽ giúp các bọt khí nhanh chóng thoát khỏi điện cực,<br />
thúc đẩy quá trình điện phân.<br />
[Type text]<br />
<br />
Page 5<br />
<br />