Đo lường kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc của người bệnh có hậu môn nhân tạo tại bệnh viện miền Nam Việt Nam

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> <br /> ĐO LƯỜNG KIẾN THỨC, THÁI ĐỘ VÀ THỰC HÀNH TỰ CHĂM SÓC<br /> CỦA NGƯỜI BỆNH CÓ HẬU MÔN NHÂN TẠO<br /> TẠI BỆNH VIỆN MIỀN NAM VIỆT NAM<br /> Võ Thị Thanh Tuyền*<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Hậu môn nhân tạo (HMNT) thường gặp sau mổ ung thư đại - trực tràng giai đoạn muộn.<br /> Việc chăm sóc HMNT đòi hỏi phải có kiến thức, thái độ và thực hành đúng để phòng tránh những biến chứng khi<br /> chăm sóc HMNT.<br /> Mục tiêu: Đo lường kiến thức, thái độ và thực hành của bệnh nhân về chăm sóc HMNT, mối liên quan giữa<br /> kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc HMNT.<br /> Phương pháp: Cắt ngang mô tả với 118 bệnh nhân có HMNT sau phẫu thuật. Tần suất, tỷ lệ phần trăm,<br /> phép kiểm chi bình phương, T-test được sử dụng với phần mềm SPSS16.0 được sử dụng nhằm mô tả, đánh giá<br /> mối liên quan giữa kiến thức, thái độ, thực hành tự chăm sóc HMNT của người bệnh.<br /> Kết quả: Kiến thức đúng về tự chăm sóc HMNT là 26,3% (31/118), thái độ đúng là 28,8% (34/118) và<br /> thực hành đúng là 16,1%. Chưa tìm thấy mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa kiến thức, thái độ và thực hành<br /> chăm sóc HMNT của người bệnh (p>0.05).<br /> Kết luận: Kiến thức, thái độ và thực hành đúng về chăm sóc HMNT của NB còn thấp. Chưa tìm thấy sự<br /> liên quan giữa kiến thức, thái độ và thực hành tự chăm sóc HMNT. Cần thiết phải có một chương trình giáo dục<br /> sức khỏe về chăm sóc HMNT phù hợp cho người bệnh và cộng đồng.<br /> Từ khóa: người bệnh, hậu môn nhân tạo<br /> ABSTRACT<br /> ASSESSMENT THE KNOWLEDGE, ATTITUDE AND PRACTICE OF PATIENT SELF-CARE ON<br /> STOMA AT HOSPITALS IN SOUTHERN VIETNAM<br /> Vo Thi Thanh Tuyen<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 5 - 2019: 218 – 223<br /> Background: Stoma usually occur after late step colorectal cancer surgery. Patient stomal self-management<br /> requires the approriate knowledge, attitudes and practices to prevent peristomal skin complications.<br /> Objective: Assess and find out the relationship between the knowledge, attitudes and practices of stoma patients.<br /> Methods: This is a cross-sectional study with 118 patients who have the stoma. Frequency, percentage, Chi<br /> squared, T-test with SPSS16.0 software were used to describe and evaluate the relationship between knowledge,<br /> attitude and practice self-care of stoma.<br /> Results: The correct knowledge, attitudes and practices of stoma patients who could take care themself were<br /> 26.3% (31/118 cases), 28.8% (34/118 cases) and 16.1% (respectively). No significant difference between the<br /> knowledge, attitudes and practices was found (p >0.05). Evaluate the influence of the demographic features, the<br /> research’s result points out that the influence of these features on the knowledge, attitudes and practices of the<br /> artificial anuses self-care doesn’t have any statistical meaning (p >0.05).<br /> Conclusion: Knowledge, attitudes and proper practice of patient about stoma seft care was still low.<br /> *Khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: CN. Võ Thị Thanh Tuyền ĐT: 0989776274 Email: tuyen.vtt@umc.edu.vn<br /> <br /> <br /> 218 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> The relationship between knowledge, attitude and self-care practice of stoma has not been found. It is<br /> necessary to have an appropriate stoma care education program for patients and the community.<br /> Keywords: patient, stoma<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ thân có hậu môn nhân tạo sau phẫu thuật trong<br /> toàn bệnh viện cũng như các bệnh viện khác có<br /> Hậu môn nhân tạo (HMNT) tạo thành nhằm<br /> nhu cầu.<br /> để bảo vệ thương tổn đoạn đại- trực tràng phía<br /> dưới hoặc bảo vệ đường khâu sau phẫu thuật. Để cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh<br /> Người bệnh thường lo lắng và có nhiều câu hỏi nhân và ngăn ngừa các biến chứng sau mở hậu<br /> cần được nhân viên y tế tư vấn và hướng dẫn. môn nhân tạo đòi hỏi bệnh nhân phải có kiến<br /> Điều quan trọng nhất trong chăm sóc hậu môn thức, thái độ và thực hành chăm sóc đúng cách.<br /> nhân tạo là bảo vệ da khỏi phân, nước tiểu và Vì vậy, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu này.<br /> hóa chất bằng cách xử lý da nhẹ nhàng và sử Mục tiêu của nghiên cứu<br /> dụng các sản phẩm hỗ trợ đúng cách. Điều này Xác định tỷ lệ kiến thức, thái độ và thực<br /> sẽ làm giảm cơ hội cho các vấn đề về da(1). hành của người bệnh về chăm sóc HMNT.<br /> Việc cung cấp tạm thời hoặc vĩnh viễn hậu Xác định mối liên quan giữa kiến thức, thái<br /> môn nhân tạo có thể gây ra nhiều khó khăn cho độ và thực hành của người bệnh, thân nhân<br /> bệnh nhân khi nhập viện và sau khi xuất viện. người bệnh.<br /> Vấn đề là cung cấp kiến thức và thực hành chăm ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU<br /> sóc hậu môn nhân tạo cho bệnh nhân nhằm cải<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, đặc<br /> Tất cả người bệnh có chỉ định phẫu thuật đại<br /> biệt là đối với những bệnh nhân phải mang hậu<br /> trực tràng, sau phẫu thuật có hậu môn nhân tạo,<br /> môn nhân tạo vĩnh viễn(5).<br /> có hậu môn nhân tạo, hậu phẫu ngày thứ 6 trở đi,<br /> Hiện nay, tại Việt Nam nói chung và nhiều<br /> có thể đọc, hiểu và đồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> bệnh viện đã phẫu thuật điều trị bệnh đại trực<br /> tràng nói riêng, chưa quan tâm đúng mức đến Thời gian và địa điểm nghiên cứu<br /> vấn đề giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân trước Từ 25/2/2019 đến 30/4/2019 tại bệnh viện Đại<br /> và sau phẫu thuật có hậu môn nhân tạo. Chưa có học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> nghiên cứu nào về chăm sóc hậu môn nhân tạo Thiết kế nghiên cứu<br /> tại nhà cho bệnh nhân được báo cáo. Năm 2013, Nghiên cứu định lượng, mô tả cắt ngang.<br /> nghiên cứu về kiến thức, thái độ và thực hành Công cụ thu thập dữ liệu<br /> chăm sóc bản thân của bệnh nhân có hậu môn<br /> Nhập dữ liệu bằng phần mềm Dữ liệu Epi<br /> nhân tạo của tác giả Lê Thị Hoàn cho thấy tỷ lệ<br /> 3.1. Phân tích dữ liệu bằng phần mềm SPSS 16.0.<br /> bệnh nhân có kiến thức không chính xác: kiến<br /> thức về hậu môn nhân tạo (34,9%), tự chăm sóc KẾT QUẢ<br /> (55,7%), quản lý biến chứng (59,4%) và dinh Đặc điểm đối tượng nghiên cứu<br /> dưỡng (25,5%). Đa số đối tượng trong nghiên cứu là nam<br /> Hàng năm, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành (52,5%), tuổi trung bình là 55,55 tuổi, nhỏ nhất là<br /> phố Hồ Chí Minh có khoảng 260 trường hợp hậu 25 tuổi và cao nhất là 71. Dân tộc Kinh chiếm<br /> môn nhân tạo tạm thời và vĩnh viễn. Bệnh viện 94,9%. Người bệnh không có tôn giáo chiếm 50%.<br /> đã triển khai “phòng tư vấn chăm sóc hậu môn Người bệnh có trình độ trung học phổ thông<br /> nhân tạo cho người bệnh”. Nhóm tư vấn là một (12/12) là 56,8%, một lượng nhỏ người bệnh có<br /> đội ngũ điều dưỡng thuộc khoa Ngoại Tiêu hóa. trình độ từ cao đẳng trở lên (19,5%) và không có<br /> Đối tượng tư vấn chính là bệnh nhân và người người bệnh nào mù chữ (0%). Về tình trạng hôn<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 219<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> nhân, đối tượng nghiên cứu đa số đã lập gia Loại hậu môn nhân tạo của đối tượng nghiên<br /> đình (93,2%). Nghề nghiệp lao động chân tay và cứu chủ yếu là hậu môn nhân tạo đại tràng<br /> nghỉ hưu chiếm tỷ lệ lần lượt là 29,7% và 25,4%, chiếm 74,6% (88/118), còn lại 25,4% là hậu môn<br /> bên cạnh đó cũng có 1 lượng nhỏ (2,5%) người nhân tạo hồi tràng. Về thời gian mang hậu môn<br /> bệnh đang trong tình trạng thất nghiệp phải<br /> nhân tạo, đa số người bệnh mở hậu môn nhân<br /> sống phụ thuộc người thân. Nguồn thông tin<br /> tạo chỉ mang tạm thời chiếm 85,6% (101/118),<br /> chủ yếu người bệnh nhận được từ nhân viên y tế<br /> trong khi đó tỷ lệ này ở hậu môn nhân tạo vĩnh<br /> chiếm 50,8% (60/118) (Bảng 1).<br /> viễn là 14,4%.<br /> Bảng 1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu<br /> Đặc điểm Số lượng Tỉ lệ %<br /> Người chăm sóc chính cho người bệnh sau<br /> Nam 62 52,5 phẫu thuật là con cái (39,8%) và vợ/chồng<br /> Giới tính (37,3%), có 20,3% bản thân người bệnh tự<br /> Nữ 56 47,5<br /> Tuổi TB ± ĐLC 55,55 ± 10,57, 25 – 71 chăm sóc, chỉ 1 lượng nhỏ 2,5% là đối tượng<br /> Kinh 112 94,9 khác chăm sóc người bệnh như cha/ mẹ, bạn<br /> Dân tộc Hoa 03 2,50 bè, họ hàng.<br /> Khác 03 2,50<br /> Kết quả kiến thức và thái độ của người bệnh<br /> Không 59 50,0<br /> Phật giáo 41 34,7<br /> Bảng 2. Kết quả kiến thức của người bệnh<br /> Tôn giáo Kiến thức Số lượng (n) Tỷ lệ %<br /> Thiên chúa giáo 15 12,7<br /> Kiến thức không đúng 87 73,7<br /> Khác 3 2,5<br /> Kiến thức đúng 31 26,3<br /> Không biết chữ 0 0,00<br /> Tổng 118 100,0<br /> Tiểu học 28 23,7<br /> Trình độ Trung học phổ thông 67 56,8 Có 73,7% người bệnh có kiến thức chưa<br /> Cao đẳng, đại học, sau đúng (87/118) (Bảng 2).<br /> 23 19,5<br /> đại học Bảng 3. Kết quả thái độ của người bệnh<br /> Chưa lập gia đình 4 3,4 Thái độ Số lượng (n) Tỷ lệ %<br /> Tình trạng<br /> Đã lập gia đình 110 93,2 Thái độ chưa đúng 84 71,2<br /> hôn nhân<br /> Ly hôn/ Góa bụa 4 3,4 Thái độ đúng 34 28,8<br /> Nội trợ 25 21,2 Tổng 118 100,0<br /> Lao động trí óc 17 14,4<br /> Có 71,2% NB có thái độ chưa đúng về chăm<br /> Lao động chân tay 35 29,7<br /> Nghề nghiệp sóc hậu môn nhân tạo (Bảng 3).<br /> Nghỉ hưu 30 25,4<br /> Thất nghiệp 3 2,5 Bảng 4. Kết quả về thực hành tự chăm sóc hậu môn<br /> Khác 8 6,8 nhân tạo<br /> Thân nhân và các bệnh Thực hành Số lượng (n) Tỷ lệ %<br /> 19 16,1<br /> nhân khác Không đạt 99 83,9<br /> Nguồn tiếp<br /> nhận thông Sách, báo, tờ rơi, ti vi 21 17,8 Đạt 19 16,1<br /> tin chủ yếu Nhân viên y tế 60 50,8 Tổng 118 100,0<br /> Khác 18 15,3 Kết quả khảo sát cho thấy có đến 83,9%<br /> Hồi tràng 30 25,4 người bệnh thực hành tự chăm sóc hậu môn<br /> Loại HMNT<br /> Đại tràng 88 74,6<br /> nhân tạo không đạt (Bảng 4).<br /> Thời gian Tạm thời 101 85,6<br /> mang Mối liên quan giữa kiến thức và thái độ của<br /> HMNT Vĩnh viễn 17 14,4<br /> người bệnh tự chăm sóc hậu môn nhân tạo<br /> Bản thân 24 20,3<br /> Như vậy kiến thức liên quan không có ý<br /> Người chăm Vợ/ chồng 44 37,3<br /> sóc chính<br /> nghĩa thống kê đến thái độ của người bệnh có<br /> Con 47 39,8<br /> Khác 3 2,5<br /> hậu môn nhân tạo. (p=0,975>0,05) (Bảng 5).<br /> <br /> <br /> <br /> 220 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bảng 5. Mối liên quan giữa kiến thức và thái độ điểm người bệnh khác nhau của từng bệnh viện.<br /> của người bệnh Kiến thức của người bệnh tự chăm sóc hậu<br /> Thái độ môn nhân tạo<br /> Tổng p<br /> Sai Đúng Khảo sát 118 người bệnh có hậu môn nhân<br /> Kiến Không 62 25 87 tạo đang nằm viện qua 29 câu hỏi đánh giá kiến<br /> thức 0,975<br /> Có 22 9 31 thức tự chăm sóc hậu môn nhân tạo, chúng tôi<br /> Mối liên quan giữa kiến thức và thực hành của nhận thấy: đa số người bệnh chưa có kiến thức<br /> người bệnh tự chăm sóc hậu môn nhân tạo đúng về hậu môn nhân tạo (73,7%). Phần lớn<br /> người bệnh tham gia nghiên cứu đều biết hậu<br /> Bảng 6. Mối liên quan giữa kiến thức và thực hành<br /> môn nhân tạo là lỗ mở chủ động ở ruột già, để<br /> của người bệnh<br /> thoát phân, thay thế hậu môn thật. Giải thích về<br /> Thực hành<br /> Tổng p điều này, tác giả cho rằng người bệnh trước khi<br /> Sai Đúng<br /> được phẫu thuật đã được bác sĩ giải thích kỹ về<br /> Kiến Không 73 14 87<br /> thức tình trạng hậu môn trước và sau mổ, đồng thời<br /> có 26 5 31 0,996<br /> giải đáp thắc mắc của người bệnh.<br /> Tổng 99 19 118<br /> Tỷ lệ người bệnh không có kiến thức đúng<br /> Như vậy, kiến thức liên quan không có ý về hậu môn nhân tạo tương đồng kết quả nghiên<br /> nghĩa thống kê đến thực hành của người bệnh có cứu của Lê Thị Hoan(3) (48,1%). Đây là vấn đề<br /> hậu môn nhân tạo. (p=0,996>0,05) (Bảng 6). chúng ta cần quan tâm trong thời gian tới, vì tại<br /> Mối liên quan giữa thái độ và thực hành của sao người bệnh đã được nhân viên y tế giải thích<br /> người bệnh tự chăm sóc hậu môn nhân tạo những lợi ích và nguy cơ có thể xảy ra trong và<br /> Bảng 7. Mối liên quan giữa thái độ và thực hành của sau mổ nhưng sao kiến thức của người bệnh về<br /> người bệnh chăm sóc hậu môn nhân tạo chưa đạt vẫn chiếm<br /> Thực hành tỷ lệ cao. Điều này được giải thích rằng, do<br /> Tổng p người giải thích trước phẫu thuật chủ yếu là về<br /> Không Có<br /> điều trị, trong khi đó vai trò của điều dưỡng<br /> Thái độ Không 67 17 84<br /> 0,055 chưa được phát huy khi chuẩn bị người bệnh<br /> Có 32 2 34<br /> trước phẫu thuật. Một số điều dưỡng, đặc biệt là<br /> Tổng 99 19 118<br /> những điều dưỡng trẻ còn thiếu tự tin, e ngại và<br /> Như vậy, thái độ liên quan không có ý nghĩa rụt rè khi giải thích cho người bệnh, điều dưỡng<br /> thống kê đến thực hành của người bệnh có hậu mới chỉ thực hiện chức năng phụ thuộc còn chức<br /> môn nhân tạo. (p=0,055>0,05). Tuy nhiên, năng độc lập và phối hợp chưa được phát huy<br /> p=0,055 nằm trong ngưỡng có thể chấp nhận triệt để.<br /> được, vì vậy tác giả khuyến cáo nên xem xét mối Giáo dục sức khỏe cho người bệnh trước và<br /> quan hệ này và có thể chấp nhận rằng thái độ sau phẫu thuật rất quan trọng, cần thiết cho sự<br /> đúng có thể ảnh hưởng đến thực hành chăm sóc phục hồi và thành công của người bệnh có hậu<br /> hậu môn đúng của người bệnh (Bảng 7). môn nhân tạo(2). Mục tiêu cuối cùng của nhân<br /> BÀN LUẬN viên y tế là giúp cho người bệnh có kỹ năng thực<br /> Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu hành tốt(7). Để có thể thực hiện được điều này,<br /> Kết quả khảo sát về đặc điểm người bệnh nhân viên y tế đặc biệt là điều dưỡng rất quan<br /> tương tự và một số khác biệt nhỏ so với kết quả trọng. Tuy nhiên để có thể thực hiện được nhiệm<br /> của tác giả Lê Thị Hoan nghiên cứu tại bệnh viện vụ truyền tải thông tin đến cho người bệnh, điều<br /> Chợ Rẫy (2013)(3). Điều này phù hợp với đặc dưỡng cần có kiến thức đúng. Thực tế, một<br /> nghiên cứu được tiến hành tại Đài Loan trên hai<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 221<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019<br /> <br /> trăm năm mươi điều dưỡng làm việc trong một nề từ không chấp nhận sự thật, đến chấp nhận<br /> trung tâm y tế ở miền trung đã được chọn bằng nhưng mặc cảm và từ chối giao tiếp(4). Vì vậy,<br /> cách lấy mẫu ngẫu nhiên. 248 câu hỏi đã hình nhân viên y tế đặc biệt là điều dưỡng cần gần<br /> thành cơ sở phân tích dữ liệu. Những phát hiện gũi, quan tâm và hướng dẫn giúp đỡ người bệnh<br /> chính của nghiên cứu này là: 258 điều dưỡng tự tin để hòa nhập xã hội nhằm nâng cao chất<br /> (94,2%) có kinh nghiệm chăm sóc hậu môn nhân lượng cuộc sống. Vì vậy, tại bệnh viện nghiên<br /> tạo, chỉ có 2,5% điều dưỡng đã tham gia các cứu đã thành lập câu lạc bộ những người có hậu<br /> khóa học về chăm sóc hậu môn nhân tạo với môn nhân tạo nhằm tạo điều kiện cho họ được<br /> tổng số hơn tám giờ(6). tiếp xúc, giao lưu với những bệnh nhân cùng<br /> Thái độ của người bệnh về hậu môn nhân tạo cảnh ngộ để có thể dễ dàng chia sẻ kinh nghiệm<br /> Hậu môn nhân tạo là một phẫu thuật và từ đó có thái độ đúng hơn, đồng thời cũng<br /> nhằm giảm triệu chứng tiêu hóa và ngăn ngừa thay đổi thái độ của những người xung quanh<br /> tiến triển bệnh, nhưng những thay đổi không đối với đối tượng bệnh nhân này.<br /> thể tránh khỏi về ngoại hình dẫn đến rối loạn Thực hành tự chăm sóc của người bệnh có hậu<br /> chức năng cơ thể và sự gián đoạn một số khía môn nhân tạo<br /> cạnh cuộc sống người bệnh. Người bệnh có Trong nghiên cứu này, tỷ lệ người bệnh thực<br /> hậu môn nhân tạo thường có tâm lý tự ti, mặc hành đúng chiếm tỷ lệ thấp (16,1%), chỉ có<br /> cảm và muốn cách ly khỏi mọi người xung 19/118 bệnh nhân thực hành tự chăm sóc hậu<br /> quan nếu không có thái độ đúng. Nhân viên y môn nhân tạo đạt, còn lại 99 người bệnh trong<br /> tế cần đưa ra lời khuyên liên quan đến việc giữ nhóm nghiên cứu thực hành không đạt (83,9%).<br /> gìn phẩm giá và nếu có thể thì tự chăm sóc độc Tỷ lệ người bệnh thực hành đúng trong nghiên<br /> lập. Cũng cần hỗ trợ tâm lý và cảm xúc cho cứu của tác giả tương đối thấp hơn so với nghiên<br /> người bệnh có hậu môn nhân tạo, có thể giới cứu của tác giả Lê Thị Hoan 3,3 lần. Điều này<br /> thiệu người bệnh đến chuyên gia tâm lý để trị được giải thích do người bệnh sau mở hậu môn<br /> liệu nếu nhận thấy thái độ của người bệnh quá nhân tạo mệt mỏi thậm chí một số người bệnh<br /> tiêu cực đến tình trạng của họ nhằm tăng còn đau nhiều nên khi thực hiện kỹ thuật chưa<br /> cường khả năng quản lý phân một cách tập trung. Đồng thời, người bệnh còn cảm giác lo<br /> chuyên nghiệp, tránh để người bệnh rơi vào lắng sau phẫu thuật nên khi thực hiện kỹ thuật<br /> trạng thái căng thẳng dẫn đến trầm cảm(2). sẽ quên nhiều bước trong bảng kiểm.<br /> Kết quả nghiên cứu của tôi cho thấy tỷ lệ Mối quan hệ giữa kiến thức, thái độ và thực<br /> điều dưỡng có thái độ đúng đạt 28,8% (34/118) hành tự chăm sóc hậu môn nhân tạo<br /> trường hợp, thái độ chưa đạt là 84/118 (71,2%). Liên quan giữa kiến thức và thái độ của<br /> Trong khi kết quả nghiên cứu của tác giả Lê Thị người bệnh, giả thuyết cho rằng khi người bệnh<br /> Hoan thấp hơn ở thái độ chưa đúng (41,5%) và có kiến thức đúng thì thái độ sẽ thay đổi theo xu<br /> cao hơn ở thái độ đúng (58,5%)(3). Sự chênh lệch hướng tích cực. Từ kết quả nghiên cứu của mình<br /> này được giải thích do cách chọn mẫu, tác giả tác giả Lê Thị Hoan đã kết luận rằng khi người<br /> chọn mẫu toàn bộ tất cả người bệnh có chỉ định bệnh có kiến thức đúng thì thái độ của người<br /> mở hậu môn nhân tạo ngày thứ 6, còn tác giả Lê bệnh sẽ tăng gấp 1,89 lần so với kiến thức không<br /> Thị Hoan chọn mẫu thuận tiện tức là có cả đúng với sự khác biệt có ý nghĩa thống kê<br /> những người bệnh đã có hậu môn nhân tạo và (p=0,002). Tuy nhiên trong nghiên cứu này<br /> được tái khám cũng đưa vào đề tài nghiên cứu. chúng tôi thấy không có sự khác biệt với điểm<br /> Sự giao tiếp trong xã hội là nhu cầu tất yếu trung bình 2 nhóm kiến thức đúng và không<br /> của con người, đối với những người có hậu môn đúng lần lượt là 0,29±0,46, 0,287±0,455. Sự khác<br /> nhân tạo họ trải qua các giai đoạn cảm xúc nặng biệt trong kết quả nghiên cứu được tác giả giải<br /> <br /> <br /> 222 Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 5 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thích do đối tượng chọn mẫu của mỗi nghiên cho thấy rằng nhân viên y tế cần cung cấp thông<br /> cứu khác nhau nên sẽ cho kết quả khác nhau. tin một cách hiệu quả cho người bệnh bằng các<br /> Liên quan giữa kiến thức và thực hành, hình thức khác nhau. Mặc dù nghiên cứu chưa<br /> trong nghiên cứu của chúng tôi không có sự tìm ra mối tương quan giữa nhân khẩu học và<br /> khác biệt. Mặc dù không có ý nghĩa về mặt kiến thức, thái độ, thực hành chăm sóc hậu môn<br /> thống kê, nhưng chúng ta cũng cần khuyến nhân tạo cùng một lúc. Tuy nhiên có một số yếu<br /> khích người bệnh luôn tìm hiểu thông tin về hậu tố cần cân nhắc như dân tộc, tuổi và nghiề<br /> môn nhân tạo để có thể tiếp cận với những dụng nghiệp có thể ảnh hưởng đến thực hành của<br /> cụ tiên tiến sẽ giúp thực hành tốt hơn và phòng người bệnh. Nghiên cứu có thể là cơ sở khoa học<br /> ngừa được biến chứng trong chăm sóc hậu môn. để chúng tôi lựa chọn giải pháp cung cấp thông<br /> Liên quan giữa thái độ và thực hành, trong tin sức khỏe phù hợp cho đối tượng người bệnh<br /> nghiên cứu của chúng tôi không có sự khác biệt. có hậu môn nhân tạo nhằm giảm biến chứng,<br /> Kết quả nghiên cứu này phù hợp với một số kết nâng cao chất lượng sống và hòa nhập với xã hội.<br /> quả nghiên cứu công bố trong nước(3). TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> Mặc dù trong nghiên cứu của chúng tôi, 1. Danielsen AK, Burcharth J, Rosenberg J (2013). Patient<br /> education has a positive effect in patients with a stoma: A<br /> chưa tìm thấy mối liên quan giữa kiến thức, thái systematic review. Colorectal Disease, 15(6):276–284.<br /> độ và thực hành tự chăm sóc hậu môn nhân tạo 2. Junkin J, Beitz JM (2005). Sexuality and the Person with a Stoma.<br /> của người bệnh, nhưng chúng tôi vẫn luôn Journal of Wound, Ostomy and Continence Nursing, 32(2):121–128.<br /> 3. Lê Thị Hoan (2013). Kiến thức, thái độ và thực hành của người<br /> khuyến khích người bệnh cần cập nhập kiến bệnh tự chăm sóc hậu môn nhân tạo. Y học Thành phố Hồ Chí<br /> thức, có thái độ tích cực và tuân thủ thực hành Minh, 4(17):209–216.<br /> 4. Lo SF, Wang YT, Wu LY, Hsu MY, Chang SC, Hayter M (2011).<br /> nhằm giúp cho người bệnh chăm sóc hậu môn<br /> Multimedia education programme for patients with a stoma:<br /> nhân tạo tốt hơn, tự tin hơn, giảm các biến Effectiveness evaluation. Journal of Advanced Nursing, 67(1):68–<br /> chứng, giảm khả năng nhập viện và giảm chi phí 76.<br /> 5. Mansour EA, Alenezi AN (2016). Impact of Stoma Care<br /> điều trị, nâng cao chất lượng cuộc sống và hòa Education in Minimizing the Incidence of Stoma Skin<br /> nhập cộng đồng. Complications. Bahrain Medical Bulletin, 38(3):151–153.<br /> 6. Martins LM, Sonobe HM, Vieira FDS, De Oliveira MS, Lenza<br /> KẾT LUẬN NDFB, Da Silva Teles AA (2015). Rehabilitation of individuals<br /> Đầu tiên, khẳng định rằng nghiên cứu đã with intestinal ostomy. British Journal of Nursing, 24(S22):S4–S11.<br /> 7. Wasserman MA, McGee MF (2017). Preoperative<br /> đưa ra những kết quả đánh giá kiến thức, thái độ Considerations for the Ostomate. Clinics in Colon and Rectal<br /> và thực hành của người bệnh tương đồng với Surgery, 30(3):157–161.<br /> các tác giả khác. Tỷ lệ người bệnh có kiến thức,<br /> thái độ và thực hành chăm sóc hậu môn nhân Ngày nhận bài báo: 30/07/2019<br /> tạo thấp tương ứng như sau 26,3% (31/118 NB), Ngày phản biện nhận xét bài báo: 30/08/2019<br /> 28,8% (34/118 NB) và 16,1% (19/118). Nghiên cứu Ngày bài báo được đăng: 10/10/2019<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học 223<br />