“Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh ổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiênầ ị ự – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ”
I. L I GI I THIÊU Ơ Ơ
Ngày nay, tri th c thay đi và b l c h u nhanh chóngứ ổ ị ạ ậ do đó vi c phátệ
huy năng l c ng i h cự ườ ọ có ý nghĩa quan tr ng trong vi c chu n b cho conọ ệ ẩ ị
ng i có kh năng h c t p su tườ ả ọ ậ ố điờ đ đáp ng yêu c u c a xã h iể ứ ầ ủ ộ . Ph ngươ
pháp d y h c mang tính th đng và ít chú ý đn kh năng ng d ng ạ ọ ụ ộ ế ả ứ ụ s t oẽ ạ
ra s n ph m giáo d c là nh ng con ng i mang tính th đng, h n ch khả ẩ ụ ữ ườ ụ ộ ạ ế ả
năng sáng t o và năng đng.ạ ộ Vì v y, d y h c phát tri n năng l c h c sinh đápậ ạ ọ ể ự ọ
ng yêu c u ngày càng cao c a đi s ng xã h i là đòi h i c p bách. ứ ầ ủ ờ ố ộ ỏ ấ
Khái ni m năng l c ng i h c cũng ngày càng đc m r ng. ệ ự ườ ọ ượ ở ộ Năng l cự
c a h c sinh là m t c u trúc đng, có tính m , đa thành t , đa t ng b c, hàmủ ọ ộ ấ ộ ở ố ầ ậ
ch a trong nó không ch là ki n th c, k năng mà c ni m tin, giá tr , tráchứ ỉ ế ứ ỹ ả ề ị
nhi m xã h i… th hi n tính s n sàng hành đng c a các em trong môiệ ộ ể ệ ở ẵ ộ ủ
tr ng h c t p ph thông và nh ng đi u ki n th c t đang thay đi c a xãườ ọ ậ ổ ữ ề ệ ự ế ổ ủ
h i. ộ
Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinhổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
có th ti n hành trên c s đi m i các ph ng pháp d y h c truy n th ng, đngể ế ơ ở ổ ớ ươ ạ ọ ề ố ồ
th i k t h p các pháp d y h c hi n đi, áp d ng nhi u kĩ thu t t ch c ho tờ ế ợ ạ ọ ệ ạ ụ ề ậ ổ ứ ạ
đng h c tích c c vào d y h c nh k thu t m nh ghép, k thu t khăn tr i bàn,ộ ọ ự ạ ọ ư ỹ ậ ả ỹ ậ ả
bàn tay n n b t,... s làm h c sinh phát tri n t t các năng l c c a b n thân, đápặ ộ ẽ ọ ể ố ự ủ ả
ng đòi h i ngày càng cao c a xã h i.ứ ỏ ủ ộ
Trong nh ng năm g n đây, khái ni m d y h c phát tri n năng l c đc đữ ầ ệ ạ ọ ể ự ượ ề
c p đn r t nhi u trong n n giáo d c c a các qu c gia. Có nhi u n c phát tri nậ ế ấ ề ề ụ ủ ố ề ướ ể
đã đi tiên phong trong quá trình áp d ng d y h c phát tri n năng l c vào h th ngụ ạ ọ ể ự ệ ố
giáo d c c a h . Tuy nhiên, vi c áp d ng lý thuy t này vào th c ti n d y h c ụ ủ ọ ệ ụ ế ự ễ ạ ọ ở
n c ta nói chung và đn v công tác c a tác gi còn nhi u h n ch .ướ ở ơ ị ủ ả ề ạ ế
Ch ng trình Đa lí 12 - Ban c b n giúp h c sinh có đc nh ng ki nươ ị ơ ả ọ ượ ữ ế
th c, kĩ năng c b n nh t ph c v ch ng trình thi THPT Qu c gia. Do v y,ứ ơ ả ấ ụ ụ ươ ố ậ
trong quá trình h c đòi h i h c sinh không ch phát tri n năng l c chuyên môn màọ ỏ ọ ỉ ể ự
còn phát tri n các năng l c và ph m ch t khác. Ch đ thiên nhiên phân hóa đaể ự ẩ ấ ủ ề
d ng là n i dung quan tr ng trong ch ng trình Đa lí 12, bên c nh vi c yêu c uạ ộ ọ ươ ị ạ ệ ầ
h c sinh n m ch c ki n th c, ch đ này cũng đòi h i h c sinh ph i rèn luy nọ ắ ắ ế ứ ủ ề ỏ ọ ả ệ
các kĩ năng nh tính toán, phân tích b ng s li u, s d ng Atlat Đa lí Vi tư ả ố ệ ử ụ ị ệ
1
“Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh ổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiênầ ị ự – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ”
Nam,.... Qua h c t p, tìm hi u ch đ giúp h c sinh tôn tr ng các quy lu t tọ ậ ể ủ ề ọ ọ ậ ự
nhiên, có ý th c b o v t nhiên, thêm yêu quê h ng đt n c.ứ ả ệ ự ươ ấ ướ
Xu t phát t nh ng yêu c u trên, tôi chon đê tai: ấ ừ ữ ầ ' “Đi m i ph ng phápổ ớ ươ
d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh trong ph n Đa lí tạ ọ ằ ọ ể ự ọ ầ ị ự
nhiên – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ” làm đê tai sáng ki n kinh nghi m nhăm t ng ế ệ ư
b c thay đi ph ng pháp d y h c đ phát tri n các năng l c c a h c sinh đápươ ổ ươ ạ ọ ể ể ự ủ ọ
ng các yêu c u c a đi sông th c t .ứ ầ ủ ờ ự ế
II. TÊN SANG KIÊN: ĐI M I PH NG PHÁP D Y H C NH M CHÚỔ Ớ ƯƠ Ạ Ọ Ằ
TR NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINH TRONG PH N ĐA LÍ TỌ Ể Ự Ọ Ầ Ị Ự
NHIÊN – ĐA LÍ 12 – BAN C B N.Ị Ơ Ả
III. TAC GIA SANG KIÊN
- Ho va tên: Nguyên Thi Bich Nguyêt ' ' '
- Đia chi: Tr ng THPT Pham Công Binh ' 4 ươ '
- Sô điên thoai: 0977.155.262 ' '
- Email: bichnguyetpcb@gmail.com
IV. CHU ĐÂU T TAO RA SANG KIÊN: Ư Nguyên Thi Bich Nguyêt ' '
V. LINH V C AP DUNG SANG KIÊN Ư
1. Linh v c ap dung sang kiên: ư Đa lí 12ị
2. Vân đê sang kiên giai quyêt: Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ngổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ
phát tri n năng l c h c sinh trong ph n Đa lí t nhiên – Đa lí 12 – Ban c b nể ự ọ ầ ị ự ị ơ ả
VI. TH I GIAN AP DUNG SANG KIÊN: Ơ Hoc ki I - Năm hoc 2019 - 2020' '
VII. MÔ TA BAN CHÂT SANG KIÊN
2
“Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh ổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiênầ ị ự – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ”
PHÂN M ĐÂU Ơ
1. Muc đich
- Xác đnh đc các năng l c và ph m ch t c n có c a h c sinh trong th i điị ượ ự ẩ ấ ầ ủ ọ ờ ạ
m i t đó xác đnh h ng d y h c thích h p.ớ ừ ị ướ ạ ọ ợ
- Tìm ra các ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng l c h c sinh trong giangươ ạ ọ ằ ể ự ọ 4
day môn Đa lí tai tr ng THPT A.' ị ' ươ
- Ki m ch ng các ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng l c h c sinh trongể ứ ươ ạ ọ ằ ể ự ọ
giang day môn Đa lí tai tr ng THPT A.4 ' ị ' ươ
- Giup hoc sinh co cach th c tiêp thu khôi l ng tri th c không lô va gia tăng nhanh ' ư ươ' ư 4
cua nhân loai đng th i phát tri n các năng l c thi t y u c a h c sinh đáp ng yêu4 ' ồ ờ ể ự ế ế ủ ọ ứ
c u c a xã h i.ầ ủ ộ
- Giup phát huy kh năng t h c, t nghiên c u c a h c sinh.ả ự ọ ự ứ ủ ọ
- Giup ren luyên cho hoc sinh ky năng ' ' thu th p, ch n l c, x lí các thông tin, bi tậ ọ ọ ử ế
v n d ng các ki n th c h c đc vào giai quyêt các tình hu ng c a đi s ng th cậ ụ ế ứ ọ ượ 4 ố ủ ờ ố ự
t .ế
2. Nhiêm vu nghiên c u ư
- Xac đinh các ph ng pháp t i u trong d y h c phát tri n năng l c ng i h c.' ươ ố ư ạ ọ ể ự ườ ọ
- Xác đnh đc các năng l c và ph m ch t c n có c a h c sinh trong th i điị ượ ự ẩ ấ ầ ủ ọ ờ ạ
m i t đó xác đnh h ng d y h c thích h p.ớ ừ ị ướ ạ ọ ợ
- Tìm hi u ph ng pháp và k thu t t ch c ho t đng h c theo h ng phát tri nể ươ ỹ ậ ổ ứ ạ ộ ọ ướ ể
năng l c ng i h c.ự ườ ọ
- Soan giao án theo h ng đi m i ph ng pháp d y h c nh m phát tri n năng' ướ ổ ớ ươ ạ ọ ằ ể
l c h c sinh trong giang day môn Đa lí tai tr ng THPT A.ự ọ 4 ' ị ' ươ
- Ap dung giao án th c nghi m ' ự ệ vao giang day th c tê va đanh gia kêt qua thu đc. 4 ' ư' 4 ươ'
3. Đôi t ng nghiên c u va khach thê nghiên c u ươ ư ư
3.1. Đôi t ng nghiên c u: ươ ư
3
“Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh ổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiênầ ị ự – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ”
Hoc sinh khôi 12 tr ng THPT A ' ươ
- L p th c nghiêm: 12A1ơ ư' '
- L p đôi ch ng: 12A4 ơ ư
3.2. Khach thê nghiên c u: ư
Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinhổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiên – Đa lí 12 – Ban c b nầ ị ự ị ơ ả
4. Pham vi nghiên c u ư
- Ap dung cho viêc giang day ' ' 4 ' trong ch ng trình Đa ươ ị li 12 - Ban c banơ 4 .
- Nghiên c u trong hoc sinh khôi 12 tr ng THPT A. ư ' ươ
5. Ph ng phap nghiên c u ươ ư
5.1. Ph ng phap thu thâp tai liêu ươ
Ph ng phap nay đc th c hiên nhăm nghiên c u cac tai liêu li luân va cac ươ ươ' ư' ' ư ' '
tai liêu khac liên quan nh : đi m i ph ng pháp d y h c là gì? D y h c theo ' ư ổ ớ ươ ạ ọ ạ ọ
đnh h ng phát tri n năng l c khác gì v i d y h c truy n th ng? Ph ng phápị ướ ể ự ớ ạ ọ ề ố ươ
d y h c và kĩ thu t d y h c nào giúp phát tri n năng l c ng i h c?... Ngoai ra,ạ ọ ậ ạ ọ ể ự ườ ọ
co cac tai liêu tham khao khac phuc vu cho thiêt kê tiên trinh day hoc. ' 4 ' ' ' '
5.2. Ph ng phap th c nghiêm s phamươ ư ư
- Tiên hanh th c nghiêm tai l p 12A1 tr ng THPT A. ư' ' ' ơ ươ
- Ph ng phap th c nghiêm s pham đc vân dung hiêu qua nhăm đanh gia tinh ươ ư' ' ư ' ươ' ' ' ' 4
kha thi cua sáng ki n kinh nghi m t i l p th c nghi m 12A4 tr ng THPT A4 4 ế ệ ạ ớ ự ệ ườ
5.3. Ph ng phap điêu tra xa hôi hoc ươ
- Đôi t ng điêu tra la hoc sinh khôi 12 tr ng THPT A. ươ' ' ươ
- Điêu tra băng phong vân tr c tiêp, phat phiêu nhân xet, phi u ho t đng nhóm, 4 ư' ' ế ạ ộ
bai kiêm tra sau cac ho t đng hoc c a h c sinh. Phân tich kêt qua đê thây đc 4 ạ ộ ' ủ ọ 4 4 ươ'
tinh kha thi cua đê tai va s ung hô cua hoc sinh đôi v i viêc đi m i ph ng pháp 4 4 ư' 4 ' 4 ' ơ ' ổ ớ ươ
d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh trong ph n Đa lí t nhiên –ạ ọ ằ ọ ể ự ọ ầ ị ự
Đa lí 12 – Ban c b n.ị ơ ả
4
“Đi m i ph ng pháp d y h c nh m chú tr ng phát tri n năng l c h c sinh ổ ớ ươ ạ ọ ằ ọ ể ự ọ
trong ph n Đa lí t nhiênầ ị ự – Đa lí 12 – Ban c b nị ơ ả ”
PH N NÔI DUNGẦ
CH NG I: C S LI LUÂN ƯƠ Ơ Ơ ĐI M I PH NG PHÁP D Y H CỔ Ớ ƯƠ Ạ Ọ
NH M CHÚ TR NG PHÁT TRI N NĂNG L C H C SINHẰ Ọ Ể Ự Ọ
1. T ng quan v d y h c phát tri n năng l c h c sinhổ ề ạ ọ ể ự ọ
1.1.Các khái ni m c b nệ ơ ả
1.1.1. Năng l c ự
Năng l c là m t ph m trù t ng đc bàn đn trong m i lĩnh v c c aự ộ ạ ừ ượ ế ọ ự ủ
cu c s ng xã h i. ộ ố ộ
“Năng l c là kh năng th c hi n thành công ho t đng trong m t b iự ả ự ệ ạ ộ ộ ố
c nh nh t đnh nh s huy đng t ng h p các ki n th c, kĩ năng và các thu cả ấ ị ờ ự ộ ổ ợ ế ứ ộ
tính cá nhân khác nh h ng thú, ni m tin, ý chí… năng l c c a cá nhân đcư ứ ề ự ủ ượ
đánh giá qua ph ng th c và kh năng ho t đng c a cá nhân đó khi gi iươ ứ ả ạ ộ ủ ả
quy t các v n đ c a cu c s ng”ế ấ ề ủ ộ ố . Năng l c là m t thu c tính tâm lý ph cự ộ ộ ứ
h p, là đi m h i t c a nhi u y u t nh tri th c, k năng, k x o, kinhợ ể ộ ụ ủ ề ế ố ư ứ ỹ ỹ ả
nghi m, s s n sàng hành đng và trách nhi m. ệ ự ẵ ộ ệ
Nh v y, năng l c không mang tính chung chung mà khi nói đn năngư ậ ự ế
l c, bao gi ng i ta cũng nói v m t lĩnh v c c th nào đó nh năng l cự ờ ườ ề ộ ự ụ ể ư ự
toán h c c a ho t đng h c t p hay nghiên c u toán h c, năng l c ho t đngọ ủ ạ ộ ọ ậ ứ ọ ự ạ ộ
chính tr c a ho t đng chính tr , năng l c d y h c c a ho t đng gi ngị ủ ạ ộ ị ự ạ ọ ủ ạ ộ ả
d y… ạ
Năng l c c a h c sinh là m t c u trúc đng, có tính m , đa thành t , đa t ngự ủ ọ ộ ấ ộ ở ố ầ
b c, hàm ch a trong nó không ch là ki n th c, k năng mà c ni m tin, giá tr , tráchậ ứ ỉ ế ứ ỹ ả ề ị
nhi m xã h i… th hi n tính s n sàng hành đng c a các em trong môi tr ngệ ộ ể ệ ở ẵ ộ ủ ườ
h c t p ph thông và nh ng đi u ki n th c t đang thay đi c a xã h i.ọ ậ ổ ữ ề ệ ự ế ổ ủ ộ
5