Cliưưng năm<br />
<br />
CHÊ ĐỘ ÃN UỐNG VÀ<br />
Đ ỀU DƯỠNG DÀNH CHO<br />
NGƯỜI BỆNH ĐỘT QUỴ<br />
<br />
220<br />
<br />
M<br />
1. Người mắc bệnh đột quỵ nên chú ý điểu gì trong<br />
ăn uống?<br />
<br />
- Ăn ít muối: Hấp thụ muối ăn quá nhiều, hàm<br />
lượng ion Na sẽ làm cho dung lượng máu tăng cao, ảnh<br />
hưởng không tốt đến các bệnh tim của những người mắc<br />
bệnh đột quỵ làm huyết áp tăng cao. Vì vậy lượng hấp<br />
thụ muối ăn của những người mắc bệnh đột quỵ nên ít<br />
hơn bình thường.<br />
- Ăn ít mõ: Nên hạn chế hấp thụ mỡ động vật, như<br />
mỡ lợn, bò, dê, bơ, nội tạng động vật, cá, thịt mỡ, acid<br />
béo bão hòa... Những loại mỡ này có thể làm cho nồng<br />
độ cholesterol trong máu táng cao, làm cho quá trình xơ<br />
cứng hoá động mạch tăng nhanh. Nên ăn nhiều dầu<br />
thực vật như dầu hướng dương, dầu vừng, dầu đậu... có<br />
chứa hàm lượng acid béo không bão hòa cao, có thể làm<br />
chậm lại quá trình xơ cứng động mạch.<br />
- Hấp thụ lượng protein thích hỢp: Mỗi ngày hấp thụ<br />
một lượng protein nhất định có trong loại thực phẩm<br />
như: Thịt nạc, một số loại cá, những chế phẩm từ đậu...<br />
để bổ sung đủ lượng acid amin cần thiết cho cơ thể.<br />
- Ản nhiều hoa quả tươi và các loại rau.<br />
2. Các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật nào<br />
phù hỢp với người bệnh đột quỵ?<br />
<br />
Những loại thịt phù hỢp với người bệnh đột quỵ như:<br />
thịt lợn nạc, thịt bò, dê, thịt chó, thịt thỏ, thịt vịt...<br />
Ngoài ra còn có các loại thực phẩm khác như: sữa bò,<br />
trứng gà và các loại trứng gia cầm khác.<br />
221<br />
<br />
&<br />
Thịt lợn<br />
- Thành phần chính: Protein trong thịt lợn nạc là<br />
<br />
16,7% và thịt lợn mỡ là 2,2%; chất béo là 28,8% với thịt<br />
nạc và 90,8% , vối thịt mỡ; ngoài ra còn có hàm chứa<br />
đường hydrat cacbon và các chất khoáng khác như<br />
canxi, sắt, phô"t-pho, crôm, đồng, kẽm, mangan, selen,<br />
silic, flo..<br />
Đặc biệt là trong một sô" nội tạng của lợn, hàm lượng<br />
các chất khoáng trên tương đôi nhiều. Hàm lượng<br />
vitamin chủ yếu là trong mỡ như vitamin A, vitamin D,<br />
E, K... Cơ bản không chứa vitamin tan trong nước ngoại<br />
trừ vitamin Bj, B .<br />
- Tác dụng: Đông y cho rằng, th ịt lợn vị ngọt, mặn,<br />
tính bình. Đa sô" mọi người trong bữa ăn hàng ngày<br />
2<br />
<br />
không thể thiếu th ịt lợn, là loại thực phẩm dinh<br />
dưỡng quan trọng, là nguồn cung cấp protein và mỡ<br />
chủ yếu cho quá trình sinh trưởng của cơ thể con<br />
người, tăng cường cho cơ bắp và cơ thể phát triển,<br />
đồng thòi rấ t tô"t cho não, có tác dụng bồi bổ trí não,<br />
thông minh, lanh lợi. Nhưng đô"i với người bị đột quỵ,<br />
đặc biệt là bệnh nhân đột quỵ kèm theo chứng mỡ<br />
trong máu cao hay người bị đột quỵ kèm theo bệnh<br />
béo phì thì tuyệt đô"i không ăn hoặc ăn ít th ịt lợn mỡ,<br />
có thể ăn vừa đủ lượng thịt lợn nạc.<br />
+ Thịt lợn nạc chứa các chất phôt-pho, sắt, kẽm. Cơ<br />
thể rất dễ hấp thụ sắt. Tỷ lệ cơ thể hấp thụ kẽm trong<br />
thịt lợn so vói kẽm trong thực vật cao hơn, vì thực vật có<br />
chất muối acid sau khi kết hỢp với kẽm sẽ khó hấp thụ.<br />
222<br />
<br />
___________________________________________ ^<br />
<br />
Phốt-pho và kẽm đều là những nguyên tô" không thể<br />
thiếu cho trí lực của con người.<br />
+ Giá trị dinh dưỡng của món móng giò lợn có thể<br />
sánh kịp vói món chân gấu quý hiếm nổi tiếng. Trong<br />
móng giò lợn chứa thành phần chủ yếu của protein gốc<br />
keo hình thành nên cơ chằng - tức gân và dây chằng.<br />
Protein gốc keo còn kích thích mọc tóc, lông, móng tay<br />
móng chân, giúp da mềm và mịn màng, tóc mọc bóng<br />
mượt. Đôi với việc giữ nưốc trong các tê bào của cơ thể<br />
người, protein cũng có vai trò quan trọng. Cơ thể con<br />
người nếu thiếu protein gốc keo sẽ dẫn đến quá trình<br />
trao đổi thay thê tế bào yếu, tính liên kết của cấu trúc<br />
giảm thấp, dẫn tới các bộ phận khô lại, tính đàn hồi<br />
kém, sớm lão hoá. Vì thế, thường xuyên ăn móng giò lợn<br />
sẽ bảo vệ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ.<br />
+ Trong gan lợn chứa hàm lượng protein phong phú,<br />
lexithin và nguyên tô" vi lượng, có tác dụng tô"t cho trí<br />
lực và sự phát triển cơ thể của con người, tô"t cho m ắt và<br />
người bệnh phù trũng. Gan có thể xào, luộc, hấp, rán,<br />
kho, nướng, làm canh, làm n h ân ... đều rất thơm ngon<br />
và giàu dinh dưỡng.<br />
<br />
Thịt dê<br />
- Thành phần chính: Thành phần dinh dưỡng của<br />
<br />
thịt họ dương (dê, cừu) tuỳ thuộc theo từng chủng loại,<br />
tuổi tác, trạn g thái dinh dưỡng, kích thưóc, thể trạng<br />
mà có thành phần khác nhau, ví dụ như thịt dê nạc, chủ<br />
yếu chứa protein, chất béo, đường hydrat cacbon, canxi,<br />
phô"t-pho, sắt ngoài ra còn chứa các loại vitamin Bj, B ,<br />
acid nicotinic, cholesterol...<br />
2<br />
<br />
223<br />
<br />
- Tác dụng: Đông y cho rằng, thịt dê vỊ ngọt, tính<br />
<br />
ấm, là thức ăn bổ dưỡng thích hỢp sử dụng vào mùa<br />
đông và mùa thu.<br />
+ Bổ não: Thịt cừu, dê và thịt cừu, dê non chứa<br />
lượng protein cao, không những là nguồn dinh dưỡng<br />
quan trọng có tác dụng táng cường sức lực, mà còn là<br />
chất cđ bản giúp cho não phát triển. Nó đồng thời cũng<br />
là nguồn cung cấp những thành phần dinh dưỡng cần<br />
thiết cho phát triển não bộ như vitamin Bg, Bi , biotin,<br />
2<br />
<br />
acid clohidric. Ngoài ra, thịt dê, cừu là nguồn cung cấp<br />
dồi dào để bổ sung sắt mà huyết hồng tô" cần. Thịt dê và<br />
thịt cừu dễ tiêu hóa và hấp thụ, vì vậy là thực phẩm tốt<br />
cho ngưòi già và trẻ em.<br />
+ Bổ máu: Thịt dê và thịt cừu sinh ra nhiệt lượng<br />
cao hơn thịt bò, hàm lượng sắt bằng 6 lần thịt lợn, có tác<br />
dụng hỗ trỢ tốt cho quá trình sản xu ất máu, là loại thực<br />
phẩm thích hỢp cho mùa đông. Vì vậy để thúc đẩy tuần<br />
hoàn máu, tăng nhiệt, chống rét thì nên thường xuyên<br />
ăn các món ăn được làm từ thịt dê, thịt bò, thịt cừu.<br />
Trong thịt dê, thịt cừu, đặc biệt là bộ phận gan hàm<br />
chứa giàu lượng vitamin A, bằng 2 - 3 lần gan lợn và<br />
gan bò, có tác dụng hữu hiệu trong việc phòng bệnh<br />
quáng gà.<br />
+ Chổhg mệt mỏi: Trong thịt dê, cừu có khá nhiều<br />
chứa<br />
người<br />
trong<br />
giông<br />
<br />
tương đối nhiều lượng kiềm mà ngày nay con<br />
đặc biệt chú ý tới tô" chất dinh dưỡng này. Kiềm<br />
thịt là loại vitamin nhóm B, kết cấu của nó gần<br />
như acid amin, vì vậy có người quy nó về nhóm<br />
224<br />
<br />