intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Ebook Lịch sử Đảng bộ phường Tân Thành (1963 - 2020): Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST
Báo xấu
2
lượt xem 0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cuốn sách "Lịch sử Đảng bộ phường Tân Thành (1963 - 2020)" Phần 1 do NXB Lao Động xuất bản, gồm các nội dung chính sau: Quê hương, con người, truyền thống; Chi bộ Lương Thành Đảng bộ Tân Thành trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (giai đoạn 1963 - 1975); Đảng bộ Tân Thành trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa (giai đoạn 1975-1986). Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ebook Lịch sử Đảng bộ phường Tân Thành (1963 - 2020): Phần 1

  1. LÒCH SÖÛ ÑAÛNG BOÄ PHÖÔØNG TAÂN THAØNH (1963 - 2020)
  2. ÑAÛNG BOÄ THAØNH PHOÁ THAÙI NGUYEÂN BAN CHAÁP HAØNH ÑAÛNG BOÄ PHÖÔØNG TAÂN THAØNH LÒCH SÖÛ ÑAÛNG BOÄ PHÖÔØNG TAÂN THAØNH (1963 - 2020) NHAØ XUAÁT BAÛN LAO ÑOÄNG
  3. LÒCH SÖÛ ÑAÛNG BOÄ PHÖÔØNG TAÂN THAØNH (1963 - 2020) Chæ ñaïo noäi dung Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh Chòu traùch nhieäm noäi dung Ngoâ Maïnh Tieán - Bí thö Ñaûng uûy Ban Chæ ñaïo bieân soaïn Ngoâ Maïnh Tieán Bí thö Ñaûng uûy, Chuû tòch HÑND Tröôûng ban Vuõ Thò Thu Huyeàn Phoù Bí thö Thöôøng tröïc Phoù Tröôûng ban Mai Tröôøng Thanh Phoù Bí thö, Chuû tòch UBND Phoù Tröôûng ban Nguyeãn Thò Lan UVBTV, Chuû tòch UBMTTQ UÛy vieân Nguyeãn Maïnh Cöôøng UVBCH, Phoù Chuû tòch HÑND UÛy vieân Nguyeãn Theá Duõng UVBCH, Phoù Chuû tòch UBND UÛy vieân Ñaëng Thò Thöông Hieàn UVBCH, Vaên phoøng ÑU UÛy vieân Ban Söu taàm tö lieäu Vuõ Thò Thu Huyeàn Phoù Bí thö Thöôøng tröïc Tröôûng ban Nguyeãn Maïnh Cöôøng UVBCH, Phoù Chuû tòch HÑND Phoù Tröôûng ban Nguyeãn Theá Duõng UVBCH, Phoù Chuû tòch UBND Phoù Tröôûng ban Nguyeãn Thò Lan UVBTV, Chuû tòch UBMTTQ Phoù Tröôûng ban Phaïm Ngoïc Kim Nguyeân Bí thö Ñaûng uûy UÛy vieân Hoaøng Thò Hoøa Nguyeân Bí thö ÑU, Chuû tòch HÑND UÛy vieân Ñaëng Thò Thöông Hieàn UVBCH, Vaên phoøng ÑU UÛy vieân Laõ Ñöùc Thaønh UVBCH, Chuû tòch Hoäi CCB UÛy vieân Ngoâ Thò Haïnh Coâng chöùc Ñòa chính xaây döïng UÛy vieân Lyù Thò Thanh Thuùy Coâng chöùc Vaên hoùa xaõ hoäi UÛy vieân Ban Bieân soaïn COÂNG TY COÅ PHAÀN SAÙCH VAØ TRUYEÀN THOÂNG VAÊN HOÙA VIEÄT Nguyeãn Thò Thuaán Laâm Minh Thuùy Bieân soaïn boå sung, bieân taäp hoaøn chænh baûn thaûo Cöû nhaân: Nguyeãn Thanh Bình Cöû nhaân: Vuõ Thanh Khoâi
  4. LÔØI GIÔÙI THIEÄU P höôøng Taân Thaønh naèm ôû khu vöïc phía Nam cuûa thaønh phoá Thaùi Nguyeân, tænh Thaùi Nguyeân. Nhaân daân Taân Thaønh coù truyeàn thoáng ñoaøn keát, gaén boù, caàn cuø, saùng taïo trong lao ñoäng saûn xuaát; baát khuaát, kieân cöôøng trong chieán ñaáu choáng giaëc ngoaïi xaâm. Döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Chi boä, Ñaûng boä ñòa phöông, nhaân daân Taân Thaønh ñaõ coù nhieàu ñoùng goùp vaøo thaéng lôïi trong caùc cuoäc khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp (1945 - 1954), choáng Myõ, cöùu nöôùc (1954 - 1975) vaø chieán ñaáu baûo veä Toå quoác Vieät Nam xaõ hoäi chuû nghóa. Thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi cuûa Ñaûng, caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân Taân Thaønh ñaõ giaønh ñöôïc nhieàu thaønh töïu treân caùc lónh vöïc: Kinh teá phaùt trieån vôùi toác ñoä cao; keát caáu haï taàng ngaøy caøng khang trang; chaát löôïng giaùo duïc, chaêm soùc söùc khoûe nhaân daân ñöôïc naâng leân qua moãi naêm; chaát löôïng cuoäc soáng ngöôøi daân ñöôïc naâng cao; quoác phoøng - an ninh oån ñònh; toå chöùc Ñaûng ngaøy caøng tröôûng thaønh, lôùn maïnh, vöõng vaøng trong coâng taùc laõnh ñaïo, chæ ñaïo nhaân daân hoaøn thaønh toát caùc nhieäm vuï ñöôïc giao. Thöïc hieän Chæ thò soá 20-CT/TW ngaøy 18/1/2018 cuûa Ban Bí thö Trung öông Ñaûng veà Tieáp tuïc taêng cöôøng, naâng cao chaát löôïng nghieân cöùu, bieân soaïn, tuyeân truyeàn, giaùo duïc lòch söû Ñaûng; nhaèm taùi döïng nhöõng chaëng ñöôøng lòch söû, truyeàn thoáng caùch maïng veû vang cuûa Ñaûng boä vaø nhaân daân ñòa phöông, Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh khoùa XV (nhieäm kyø 2015 - 2020), khoùa XVI (nhieäm kyø 2020 - 2025) chæ ñaïo nghieân cöùu, bieân soaïn vaø xuaát baûn cuoán Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020). 5
  5. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh Cuoán Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) phaûn aùnh chaân thöïc, töông ñoái ñaày ñuû caùc giai ñoaïn xaây döïng, tröôûng thaønh cuûa Chi boä, Ñaûng boä; thaønh töïu treân caùc lónh vöïc kinh teá, chính trò, vaên hoùa - xaõ hoäi, quoác phoøng, an ninh cuûa queâ höông. Ngoaøi ra, cuoán saùch cuõng chæ roõ haïn cheá, khuyeát ñieåm trong coâng taùc laõnh ñaïo cuûa Ñaûng boä, töø ñoù ruùt ra moät soá baøi hoïc kinh nghieäm quyù baùu cho Ñaûng boä trong nhöõng giai ñoaïn tieáp theo. Cuoán saùch chaéc chaén seõ laø moät taøi lieäu quyù goùp phaàn giaùo duïc loøng yeâu nöôùc, chuû nghóa anh huøng caùch maïng vaø truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa queâ höông cho caùn boä, ñaûng vieân vaø nhaân daân, tröôùc heát laø theá heä treû phöôøng Taân Thaønh. Nhaân dòp cuoán Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) ñöôïc xuaát baûn, Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng chaân thaønh caûm ôn Ban Thöôøng vuï Thaønh uûy ñaõ luoân quan taâm chæ ñaïo; caûm ôn caùc ñoàng chí caùn boä, ñaûng vieân cuûa Ñaûng boä qua caùc thôøi kyø vaø nhaân daân ñòa phöông ñaõ taän tình giuùp ñôõ trong quaù trình söu taàm tö lieäu, nghieân cöùu, bieân soaïn cuoán saùch. Maëc duø ñaõ coù nhieàu coá gaéng, song do tö lieäu löõu tröõ, tö lieäu töø nhaân chöùng lòch söû voâ cuøng ít neân cuoán saùch khoù traùnh khoûi haïn cheá, thieáu soùt. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh mong nhaän ñöôïc ñoùng goùp cuûa baïn ñoïc ñeå cuoán saùch ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän trong laàn taùi baûn. Traân troïng caûm ôn! T/M BCH ÑAÛNG BOÄ BÍ THÖ Ngoâ Maïnh Tieán 6
  6. Môû ñaàu QUEÂ HÖÔNG, CON NGÖÔØI, TRUYEÀN THOÁNG I. Queâ höông Taân Thaønh laø moät phöôøng ôû khu vöïc phía Nam thaønh phoá Thaùi Nguyeân; phía baéc giaùp 2 phöôøng Trung Thaønh, Höông Sôn (thaønh phoá Thaùi Nguyeân), phía ñoâng vaø phía nam giaùp phöôøng Löông Sôn (thaønh phoá Soâng Coâng), phía taây giaùp xaõ Taân Quang (thaønh phoá Soâng Coâng). Truï sôû Ñaûng uûy - Hoäi ñoàng nhaân daân - UÛy ban nhaân daân phöôøng naèm treân ñöôøng Voù Ngöïa (moät ñoaïn cuûa Quoác loä 37), thuoäc toå daân phoá soá 4. Ñòa baøn phöôøng Taân Thaønh, theá kyû XIX trôû veà tröôùc thuoäc xaõ Trang OÂn, toång Maït Höông (cuoái theá kyû XIX, ñoåi thaønh toång Nghóa Höông), huyeän Tö Noâng, traán (töø naêm 1831 ñoåi laø tænh) Thaùi Nguyeân1. Ñaàu theá kyû XX, xaõ Trang OÂn taùch khoûi toång Nghóa Höông, huyeän Tö Noâng vaø nhaäp vaøo toång Nieäm Quang, huyeän Ñoàng Hyû2. Vaøo ñaàu thaäp nieân thöù 3 theá kyû XX, khi Coâng söù tænh Thaùi Nguyeân laø Echinard ñaåy maïnh chính saùch Tieåu ñoàn ñieàn ôû trong tænh, boán anh em caùc oâng hoï Buøi, goàm: Buøi Vaên Thieäp (Tuaàn phuû Thaùi Nguyeân), Buøi Huy Phaûng (Giaùm ñoác Sôû Ñieàn 1. Theo: Teân laøng xaõ Vieät Nam ñaàu theá kyû XIX (thuoäc caùc tænh töø Ngheä Tónh trôû ra), Nxb. Khoa hoïc xaõ hoäi, Haø Noäi - 1981, tr.78 vaø tö lieäu Ñoàng Khaùnh dö ñòa chí - phaàn tænh Thaùi Nguyeân, Quoác söû quaùn trieàu Nguyeãn (1886 - 1888), baûn dòch cuûa Vieän Nghieân cöùu Haùn Noâm, baûn sao löu taïi Sôû Vaên hoùa, Theå thao vaø Du lòch Thaùi Nguyeân. 2. Theo: Ngoâ Vi Lieãn, Teân laøng xaõ vaø ñòa dö caùc tænh Baéc Kyø, Nxb. Vaên hoùa Thoâng tin, Haø Noäi, 1999. 7
  7. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh ñòa tænh Thaùi Nguyeân), Buøi Huy Haõng, Buøi Ñình Chuù (ôû queâ, tænh Ninh Bình) cuøng hai oâng: Tham Nhuaän, Tham Duy (khoâng roõ hoï vaø teân ñeäm) ngöôøi tænh Nam Ñònh, ñaõ ñöôïc chính quyeàn thöïc daân caáp ñaát, laäp ñoàn ñieàn ôû khu vöïc phía Nam xaõ Trang OÂn ñaët teân laø Coâng ty Ñoàn ñieàn Tham Phaûng. OÂng Buøi Huy Phaûng naém quyeàn quaûn lyù, ñieàu haønh ñoàn ñieàn, ñaõ chieâu moä nhieàu gia ñình noâng daân ngheøo ôû caùc tænh: Ninh Bình, Nam Ñònh, Thaùi Bình leân khai phaù ñaát ñai; ñoàng thôøi mua theâm ñaát cuûa ngöôøi daân sôû taïi, môû roäng ñoàn ñieàn veà phía nam vaø phía ñoâng (thuoäc caùc xaõ Thuaàn Löông, Ninh Sôn; sau naøy laø xaõ (phöôøng) Löông Sôn). Naêm 1943, oâng Buøi Troïng Tuøng, chaùu ruoät caùc oâng chuû ñieàn hoï Buøi, laøm ngheà keá toaùn cho moät hieäu thuoác Nam lôùn ôû Haø Noäi, ñöôïc ñöa leân laøm quaûn lyù ñoàn ñieàn. OÂng tieáp tuïc chieâu moä ngöôøi töø mieàn xuoâi leân ñoàn ñieàn laøm vieäc. Luùc naøy, ñoàn ñieàn do oâng Tuøng quaûn lyù ñaõ hình thaønh 2 aáp ñoàn ñieàn: OÂn Löông1 vaø Bình Daân, vôùi dieän tích caáy luùa gaàn 400 maãu vaø dieän tích cheø treân caùc vöôøn, ñoài gaàn 80 maãu2. Thöïc hieän Saéc leänh soá 63/SL ngaøy 22/11/1945 cuûa Chính phuû laâm thôøi nöôùc Vieät Nam Daân chuû Coäng hoøa veà vieäc Quy ñònh cheá ñoä toå chöùc chính quyeàn nhaân daân caùc caáp ôû caùc ñòa phöông trong caû nöôùc, theo chæ ñaïo cuûa Ban Caùn söï Ñaûng vaø UÛy ban Nhaân daân Caùch maïng laâm thôøi huyeän Ñoàng Hyû, thaùng 1/1946, caùc xaõ: Trang OÂn, Tích Meã, Löu Xaù, Cam Giaù (trong ñoù coù 4 aáp ñoàn ñieàn: OÂn Löông, Bình Daân, Na Côùm, Haøo Thoï) saùp nhaäp thaønh xaõ Tích Löông. Khi thaønh laäp, xaõ Tích Löông goàm 8 thoân: OÂn Löông, Trang OÂn (sau ñoåi thaønh Trung Thaønh), 1. Teân OÂn Löông laø laáy chöõ OÂn töø teân xaõ Trang OÂn vaø chöõ Löông töø teân xaõ Thuaàn Löông; nhaân daân ñòa phöông coøn goïi laø xoùm laøng Giang. 2. Tö lieäu ñieàn daõ taïi ñòa phöông, do oâng Buøi Troïng Vieâm, sinh naêm 1939, con oâng Buøi Troïng Tuøng, ôû taïi toå 2 phöôøng Taân Thaønh cung caáp ngaøy 18/11/2021. 8
  8. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) Bình Daân, Cam Giaù, Tích Meã, Haøo Thoï, Na Côùm vaø Löu Xaù. Döôùi caùc thoân laø caùc xoùm. Trong thôøi kyø tieán haønh trieät ñeå giaûm toâ (cuoái naêm 1953), xaõ Tích Löông chia thaønh 2 xaõ: Tích Löông vaø Cam Giaù; thoân OÂn Löông trôû thaønh xoùm OÂn Löông thuoäc xaõ Tích Löông, thoân Bình Daân trôû thaønh xoùm Bình Daân cuûa xaõ Cam Giaù. Ngaøy 19/10/1962, Hoäi ñoàng Chính phuû (nay laø Chính phuû) ban haønh Quyeát ñònh soá 114/CP veà vieäc thaønh laäp thaønh phoá Thaùi Nguyeân, thò traán Traïi Cau vaø ñieàu chænh ñòa giôùi moät soá xaõ, huyeän trong tænh Thaùi Nguyeân. Theo Quyeát ñònh soá 114/CP, caùc xoùm OÂn Löông, Thaønh, Phoá cuûa xaõ Tích Löông taùch khoûi huyeän Ñoàng Hyû, nhaäp veà thaønh phoá Thaùi Nguyeân. Ngaøy 1/3/1963, caùc xaõ, xoùm cuûa huyeän Ñoàng Hyû ñöôïc nhaäp veà thaønh phoá Thaùi Nguyeân, chính thöùc baøn giao cho thaønh phoá; xoùm OÂn Löông tröïc thuoäc khu phoá Gang Theùp (sau ñoåi thaønh khu phoá Löu Xaù), thaønh phoá Thaùi Nguyeân. Thöïc hieän Quyeát ñònh soá 138/QÑ-UB ngaøy 22/2/1964 cuûa UÛy ban haønh chính tænh Thaùi Nguyeân, ñaàu naêm 1965, thaønh phoá Thaùi Nguyeân giaûi theå 5 khu phoá1 toå chöùc thaønh 18 tieåu khu2 vôùi 35 khoái phoá, trong ñoù coù tieåu khu Taân Quang (ñòa baøn phöôøng Taân Thaønh ngaøy nay). Thöïc hieän Nghò quyeát soá 103/NQ-UBTVQH ngaøy 21/4/1965 cuûa UÛy ban Thöôøng vuï Quoác hoäi, hai tænh Baéc Kaïn vaø Thaùi Nguyeân saùp nhaäp thaønh tænh Baéc Thaùi; chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/7/1965; caùc tieåu 1. 5 khu phoá, goàm: Hoaøng Vaên Thuï, Ñoäi Caán, Phan Ñình Phuøng, Tröng Vöông, Löu Xaù. 2. 18 tieåu khu goàm: 1- Hoaøng Vaên Thuï, 2- Phan Ñình Phuøng, 3- Baéc Nam, 4- Huøng Vöông, 5- Taân Long, 6- Quaùn Trieàu, 7- Thoáng Nhaát, 8- Chieán Thaéng, 9- Tröng Vöông, 10- Ñoäc Laäp, 11- Trung Thaønh, 12- Ba Coáng, 13- Taân Quang, 14- Höông Sôn, 15- Tích Löông, 16- Voù Ngöïa, 17- Phuù Myõ, 18- Löu Xaù. 9
  9. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh khu Taân Quang, Ba Coáng, Voù Ngöïa thuoäc khu Nam1 thaønh phoá Thaùi Nguyeân, tænh Baéc Thaùi. Thöïc hieän Quyeát ñònh soá 21/TCCQ ngaøy 23/1/1973 cuûa UÛy ban haønh chính tænh Baéc Thaùi, thaùng 3/1973, thaønh phoá Thaùi Nguyeân tieán haønh giaûi theå 18 tieåu khu, taïm thôøi toå chöùc laïi thaønh 10 tieåu khu2 vaø thaønh laäp 10 Ban haønh chính tieåu khu, trong ñoù coù tieåu khu Taân Sôn. Töø ngaøy 23/11/1973, tieåu khu Taân Sôn ñoåi teân thaønh tieåu khu Taân Thaønh. Tieáp theo, thöïc hieän Quyeát ñònh soá 388/TCCQ ngaøy 7/8/1974 cuûa UÛy ban haønh chính tænh Baéc Thaùi, thaønh phoá Thaùi Nguyeân chính thöùc thaønh laäp 10 tieåu khu3 (moãi tieåu khu thaønh laäp 1 cô quan ñaïi dieän cuûa UÛy ban haønh chính thaønh phoá goïi laø Ban Ñaïi dieän haønh chính tieåu khu), trong ñoù coù tieåu khu Taân Thaønh. Ngaøy 5/9/1981, UÛy ban nhaân daân tænh Baéc Thaùi ban haønh Quyeát ñònh soá 276-TC/UB veà vieäc ñoåi teân 10 Ban Ñaïi dieän haønh chính tieåu khu thaønh 10 UÛy ban nhaân daân phöôøng tröïc thuoäc UÛy ban nhaân daân thaønh phoá Thaùi Nguyeân (Quyeát ñònh coù hieäu löïc töø ngaøy 6/3/1981). Theo ñoù, Ban Ñaïi dieän haønh chính tieåu khu Taân Thaønh ñöôïc ñoåi thaønh UÛy ban nhaân daân phöôøng Taân Thaønh; phöôøng Taân Thaønh chính thöùc ñöôïc thaønh laäp, goàm 6 khu daân cö, ñaët teân theo soá 1, 2, 3, 4, 5, 6 vôùi 32 toå daân phoá. Ñeán naêm 1985, moät phaàn khu daân cö soá 1, phöôøng Taân Thaønh caét veà xaõ Taân Quang4, huyeän Ñoàng Hyû vaø xaõ Löông Sôn (thaønh 1. Nöûa cuoái naêm 1965, thaønh phoá Thaùi Nguyeân chia laøm 3 khu: Khu Trung taâm, khu Baéc vaø khu Nam. Khu Nam goàm 9 tieåu khu: Trung Thaønh, Ñoäc Laäp, Taân Quang, Ba Coáng, Tích Löông, Voù Ngöïa, Höông Sen, Myõ Loäc, Löu Xaù. 2. 10 tieåu khu goàm: Taân Long, Quaùn Trieàu, Chieán Thaéng, Hoaøng Vaên Thuï, Tröng Vöông, Phan Ñình Phuøng, Phuù Xaù, Trung Thaønh, Höông Sôn, Taân Sôn. 3. 10 tieåu khu, goàm: Taân Long, Quaùn Trieàu, Chieán Thaéng, Hoaøng Vaên Thuï, Tröng Vöông, Phan Ñình Phuøng, Phuù Xaù, Trung Thaønh, Höông Sôn, Taân Thaønh. 4. Phaàn dieän tích ñöôïc caét chuyeån töông ñöông vôùi dieän tích 3 xoùm Taân Thaønh 1, Taân Thaønh 2 vaø Taân Thaønh 3 xaõ Taân Quang (thaønh phoá Soâng Coâng) ngaøy nay. 10
  10. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) phoá Thaùi Nguyeân); ñoàng thôøi, moät phaàn dieän tích toå daân phoá soá 2, phöôøng Höông Sôn ñöôïc saùp nhaäp veà phöôøng Taân Thaønh ñeå thaønh laäp caùc toå 26, 27, 28, 29, 30, 31 (töông ñöông toå 6, 7 hieän nay). Ngaøy 6/11/1996, taïi kyø hoïp thöù 10, Quoác hoäi (khoùa IX) nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ñaõ ra nghò quyeát chia taùch vaø ñieàu chænh ñòa giôùi moät soá tænh trong caû nöôùc. Tænh Baéc Thaùi ñöôïc taùch thaønh 2 tænh: Thaùi Nguyeân vaø Baéc Kaïn coù ñòa giôùi nhö tröôùc khi hôïp nhaát (7/1965) vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng theo ñôn vò haønh chính môùi töø ngaøy 1/1/1997. Phöôøng Taân Thaønh tröïc thuoäc thaønh phoá Thaùi Nguyeân, tænh Thaùi Nguyeân. Töø ñaây, ñòa danh, ñòa dö cuûa phöôøng Taân Thaønh oån ñònh cho ñeán ngaøy nay. Theo Quyeát ñònh soá 1102/QÑ-UB ngaøy 13/8/2003 cuûa UÛy ban nhaân daân thaønh phoá Thaùi Nguyeân veà vieäc saép xeáp laïi caùc toå daân phoá treân ñòa baøn thaønh phoá, 39 toå daân phoá thuoäc phöôøng Taân Thaønh ñöôïc saép xeáp laïi thaønh 16 toå daân phoá, ñaùnh soá thöù töï töø toå 1 ñeán toå 16. Thöïc hieän Nghò quyeát soá 79/NQ-HÑND ngaøy 11/12/2019 cuûa Hoäi ñoàng nhaân daân tænh Thaùi Nguyeân veà vieäc saùp nhaäp, ñoåi teân xoùm, toå daân phoá treân ñòa baøn tænh Thaùi Nguyeân, phöôøng Taân Thaønh toå chöùc saùp nhaäp 16 toå daân phoá thaønh 7 toå daân phoá, ñöôïc ñaùnh soá thöù töï töø 1 ñeán 7. Cuõng nhö caùc phöôøng thuoäc khu vöïc phía Nam thaønh phoá Thaùi Nguyeân, phöôøng Taân Thaønh thuoäc vuøng khí haäu nhieät ñôùi aåm gioù muøa, thôøi tieát ñöôïc phaân hoùa thaønh 2 muøa noùng vaø laïnh töông ñoái roõ reät. Muøa noùng coù nhieät ñoä cao (coù nhieàu thôøi ñieåm cao treân 400C); löôïng möa lôùn, taäp trung vaøo caùc thaùng 7, 8, 9. Muøa laïnh nhieät ñoä xuoáng thaáp, coù thôøi ñieåm döôùi 100C, taïo caûm giaùc giaù buoát, löôïng möa ít, chuû yeáu laø möa phuøn töø 11
  11. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh cuoái thaùng 12 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau. Ñieàu kieän thôøi tieát taïo thuaän lôïi cho nhaân daân Taân Thaønh phaùt trieån noâng nghieäp nhieät ñôùi vaøo muøa noùng; canh taùc moät soá caây troàng caän nhieät vaøo muøa laïnh. Tuy nhieân möa lôùn gaây ngaäp uùng vaø thôøi tieát giaù reùt, cuõng aûnh höôûng xaáu ñeán saûn xuaát cuûa nhaân daân. Phöôøng Taân Thaønh naèm ôû khu vöïc trung du Baéc Boä, coù daïng ñòa hình ñoài nuùi thaáp, ñoä cao trung bình döôùi 50 m so vôùi möïc nöôùc bieån. Toaøn boä ñòa baøn phöôøng naèm treân vuøng ñaát feralit coù maøu naâu ñoû vaø ñoû vaøng, thuaän lôïi cho vieäc troàng caây aên quaû, caây laáy goã ôû phaàn ñoài thaáp; thaâm canh luùa, rau maøu vaø caùc caây löông thöïc khaùc (ngoâ, khoai) ôû caùc thöûa ruoäng döôùi chaân ñoài. Naêm 2020, phöôøng Taân Thaønh coù toång dieän tích töï nhieân 235,10 ha, trong ñoù ñaát noâng nghieäp laø 166,43 ha, ñaát phi noâng nghieäp laø 67,40 ha, ñaát chöa söû duïng laø 1,28 ha. Phöôøng Taân Thaønh khoâng coù soâng chaûy qua, duy nhaát chæ coù moät doøng suoái nhoû. Suoái Phoá Höông, xöa goïi laø suoái Chình, ngöôøi daân Taân Thaønh thöôøng goïi laø suoái Voù Ngöïa. Suoái chaûy ngang Ba Coáng, töø phía taây baéc sang heát ñòa giôùi phía ñoâng baéc phöôøng, roài chaûy vaøo soâng Caàu. Suoái Voù Ngöïa noâng, loøng heïp (7 - 8 m), laø ñòa giôùi töï nhieân giöõa phöôøng Taân Thaønh vôùi 2 phöôøng Trung Thaønh, Höông Sôn ôû phía baéc, coù ñoä daøi hôn 2 km. Treân ñòa baøn phöôøng Taân Thaønh coù 2 hoà nöôùc nhoû: Hoà Ñoäi 1 naèm ôû toå daân phoá 3 vaø hoà Ñoäi 2 naèm ôû toå daân phoá 5. Caû 2 hoà nöôùc ñeàu ñöôïc xaây döïng trong nhöõng naêm 1966 - 1967. Tröôùc naêm 1990, 2 hoà naøy cung caáp nöôùc töôùi cho khoaûng 20 ha dieän tích canh taùc noâng nghieäp. Töø khi coù keânh möông hoà Nuùi Coác ñaùp öùng töôùi tieâu, 2 hoà treân vaãn coøn phuïc vuï saûn xuaát noâng nghieäp, nhöng vôùi dieän tích nhoû hôn. Töø xa xöa, ñaõ coù 2 ñöôøng caùi quan ñi qua vuøng ñaát ngaøy nay laø phöôøng Taân Thaønh. Saùch Ñoàng Khaùnh dö ñòa chí cuûa Quoác 12
  12. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) söû quaùn trieàu Nguyeãn, phaàn Phuû Phuù Bình vieát: Moät ñöôøng quan baùo ôû phía baéc phuû thaønh, töø toång Tuùc Duyeân, huyeän Ñoàng Hyû ñi veà phía nam, qua traïm Ngoïc Long1 huyeän Tö Noâng2 ñeán giaùp giôùi tænh Baéc Ninh daøi 33 daëm, roäng 7 thöôùc3. Nhöõng thaäp nieân ñaàu theá kyû XX, thöïc daân Phaùp laøm ñöôøng 13A töø Baéc Giang leân Thaùi Nguyeân treân neàn con ñöôøng quan baùo naøy. Ngaøy nay, ñöôøng 13A ñoåi thaønh Quoác loä 37, coù ñoaïn chaïy qua khu vöïc phía ñoâng phöôøng Taân Thaønh, goïi laø Ñöôøng Voù Ngöïa (ñöôøng noäi thò) ñoä daøi hôn 1 km, neàn ñöôøng roäng 27 m, maët ñöôøng thaûm beâ toâng nhöïa, roäng 15 m. Ngoaøi ra, coøn Moät ñöôøng cuõ ôû phía baéc phuû thaønh, qua toång Tuùc Duyeân, huyeän Ñoàng Hyû ñeán toång Hoaøng Ñaøm, thoâng ñeán giaùp ñòa giôùi huyeän Ña Phuùc, tænh Baéc Ninh, daøi 30 daëm, roäng 5 thöôùc. Naêm 1913, thöïc daân Phaùp môû ñöôøng thuoäc ñòa soá 3 (Quoác loä 3) töø Caàu Ñuoáng leân Thaùi Nguyeân treân cô sôû con ñöôøng naøy. Ngaøy nay, Quoác loä 3, coù ñoaïn chaïy doïc phía taây phöôøng Taân Thaønh goïi laø Ñöôøng 30/4 (ñöôøng noäi thò), ñoä daøi hôn 1 km, maët ñöôøng thaûm beâ toâng nhöïa, roäng 15 m4, laø ñòa giôùi giöõa phöôøng Taân Thaønh vaø xaõ Taân Quang (thaønh phoá Soâng Coâng). Quoác loä 3 vaø Quoác loä 37, laø hai con ñöôøng chieán löôïc, quan troïng ñoái vôùi tænh Thaùi Nguyeân vaø heä thoáng giao thoâng ñöôøng boä ôû Vieät Nam. Tuyeán ñöôøng saét Haø Noäi - Quaùn Trieàu (Thaùi Nguyeân) daøi 76 km, ñoaïn chaïy qua ñòa baøn caùc toå daân phoá soá 1, soá 2 phöôøng Taân Thaønh, coù chieàu daøi hôn 1 km. Treân ñòa baøn phöôøng coøn coù ñöôøng noäi thò Taân Thaønh, ñieåm ñaàu giao Quoác loä 3 vaø ñieåm cuoái giao Quoác loä 37. Ñöôøng coù ñoä 1. Traïm Ngoïc Long: Naèm ôû thoân Ngoïc Long, ngaøy nay thuoäc xaõ UÙc Kyø, huyeän Phuù Bình, tænh Thaùi Nguyeân. 2. Huyeän Tö Noâng: Ngaøy nay laø huyeän Phuù Bình. 3. 1 daëm baèng 444,44 m; 1 thöôùc baèng 0,425 m. 4. Theo: Töø ñieån Thaùi Nguyeân, Nxb. Vaên hoïc, Haø Noäi, 2016, tr.330, 322. 13
  13. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh daøi hôn 2 km, maët thaûm beâ toâng nhöïa, roäng 8 m; chaïy ngang phöôøng, noái haàu heát caùc toå daân phoá trong phöôøng. Phöôøng Taân Thaønh coù moät tröôøng Maàm non, hai tröôøng Tieåu hoïc vaø moät tröôøng Trung hoïc cô sôû. Tröôøng Maàm non Taân Thaønh, thaønh laäp theo Quyeát ñònh soá 793/TCCB ngaøy 19/9/1994 cuûa Giaùm ñoác Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo tænh Baéc Thaùi. Tröôøng hieän ôû ñòa baøn toå daân phoá soá 7, goàm 1 toøa nhaø 2 taàng coù 6 phoøng hoïc, 1 toøa nhaø 3 taàng coù 6 phoøng hoïc, 2 phoøng chöùc naêng vaø nhaø hieäu boä, nhaø beáp... xaây döïng khang trang; laø cô sôû nuoâi daïy treân 300 treû töø 1 tuoåi ñeán 5 tuoåi laø con, chaùu nhaân daân treân ñòa baøn phöôøng vaø vuøng laân caän. Taïi Quyeát ñònh soá 444/QÑ-UBND ngaøy 14/2/2015 cuûa UÛy ban nhaân daân tænh Thaùi Nguyeân, tröôøng ñaõ ñöôïc coâng nhaän ñaït chuaån quoác gia möùc ñoä 1 vaø ñöôïc coâng nhaän laïi vaøo naêm 2020. Tröôøng Tieåu hoïc Taân Thaønh 1 hieän ñöôïc ñaët taïi toå daân phoá soá 6, goàm 2 toøa nhaø 2 taàng vôùi 14 phoøng hoïc vaø nhaø hieäu boä. Tröôøng laø nôi hoïc taäp cuûa treân 400 hoïc sinh tieåu hoïc, chuû yeáu laø con, em nhaân daân ôû khu vöïc phía ñoâng phöôøng. Nhaø tröôøng ñaõ ñöôïc coâng nhaän ñaït chuaån quoác gia möùc ñoä 1 ngaøy 20/7/1999, möùc ñoä 2 ngaøy 8/12/2015 vaø ñöôïc coâng nhaän laïi naêm 2020. Tröôøng Tieåu hoïc Taân Thaønh 2 hieän ñöôïc ñaët taïi toå daân phoá soá 2. Nhaø tröôøng coù 2 toøa nhaø 2 taàng vôùi 16 phoøng hoïc, nhaø hieäu boä ñöôïc xaây döïng kieân coá; laø nôi hoïc taäp cuûa gaàn 400 hoïc sinh laø con, em nhaân daân khu vöïc phía Taây phöôøng. Tröôøng Tieåu hoïc Taân Thaønh 2 ñaõ ñöôïc coâng nhaän ñaït chuaån quoác gia möùc ñoä 2 hai laàn (ngaøy 10/11/2009 vaø 27/11/2014). Tröôøng Trung hoïc cô sôû Taân Thaønh thaønh laäp naêm 1974, ñöôïc ñaët taïi toå daân phoá soá 2. Tröôøng goàm coù 3 toøa nhaø 2 taàng vôùi 23 phoøng hoïc, 1 toøa nhaø 3 taàng vôùi 9 phoøng hoïc vaø nhaø thö 14
  14. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) vieän. Haèng naêm, soá hoïc sinh hoïc taäp taïi tröôøng ñaït treân, döôùi 500 em. Naêm 2007, tröôøng ñöôïc UÛy ban nhaân daân tænh Thaùi Nguyeân coâng nhaän ñaït chuaån quoác gia vaø ñöôïc coâng nhaän laïi vaøo caùc naêm 2015, 2020. Traïm Y teá phöôøng, tieàn thaân laø Traïm xaù tieåu khu Taân Thaønh, thaønh laäp naêm 1973. Ngaøy nay, traïm ñöôïc xaây döïng 2 taàng kieân coá, naèm beân ñöôøng Taân Thaønh, thuoäc ñòa baøn toå daân phoá soá 5. Traïm laø nôi khaùm, tieâm phoøng, chöõa beänh, baûo veä söùc khoûe ban ñaàu cho nhaân daân phöôøng. Cuõng nhö caùc phöôøng thuoäc khu vöïc phía Nam thaønh phoá Thaùi Nguyeân, treân ñòa baøn phöôøng Taân Thaønh coù khaù nhieàu cô sôû saûn xuaát, kinh doanh quy moâ vöøa vaø nhoû, trong ñoù coù Phaân xöôûng Luyeän kim maøu 2, tieàn thaân laø Xí nghieäp Luyeän kim maøu II, thaønh laäp ngaøy 6/2/1991, ñôn vò saûn xuaát thuoäc Coâng ty Traùch nhieäm höõu haïn moät thaønh vieân Luyeän kim maøu Thaùi Nguyeân. Xí nghieäp saûn xuaát boät Oxit keõm 60%, tuyeån thu hoài than, saét vaø phuï gia khaùc töø xæ loø quay... phuïc vuï caùc ngaønh coâng nghieäp trong nöôùc. Xí nghieäp ñaõ thu huùt haøng chuïc thanh nieân ñòa phöông vaøo laøm vieäc vaø coù nhieàu ñoùng goùp trong vieäc xaây döïng caùc coâng trình thuûy lôïi vaø daân sinh cuûa tieåu khu (nay laø phöôøng) Taân Thaønh. II. Con ngöôøi, truyeàn thoáng Töø ñaàu theá kyû XX trôû veà tröôùc, vuøng ñaát phía nam xaõ Trang OÂn, toång Nghóa Höông, huyeän Tö Noâng, phuû Phuù Bình, traán (töø naêm 1831 laø tænh) Thaùi Nguyeân coøn raát hoang sô, daân cö voâ cuøng thöa thôùt. Vaøo nhöõng thaäp nieân ñaàu theá kyû XX, khi thöïc daân Phaùp môû ñöôøng thuoäc ñòa soá 3 - Quoác loä 3 (naêm 1913) vaø ñöôøng 13A chaïy doïc phía ñoâng, phía taây xaõ, môùi coù theâm moät soá gia ñình noâng daân ngheøo “tha phöông caàu thöïc” töø Nam Ñònh, Thaùi 15
  15. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh Bình keùo ñeán sinh soáng ôû vuøng phía Nam xaõ Trang OÂn. Cuøng vôùi soá raát ít caùc gia ñình sôû taïi, hoï cuøng nhau khai phaù nhöõng thöûa ñaát hoang laày thuït chaân ñoài laáy ñaát laøm ruoäng; chaët caây, phaùt sim, mua, buïi gai laáy ñaát laøm vöôøn, laøm nhaø ôû. Hoï laø nhöõng ngöôøi noâng daân ngöôøi Kinh, coù coâng ñaàu khai phaù vuøng ñaát hoang sô phía nam xaõ Trang OÂn. Thaùng 1/1929, chính quyeàn thöïc daân Phaùp ôû Ñoâng Döông boå nhieäm oâng Echinard laø Coâng söù tænh Thaùi Nguyeân. OÂng laø ngöôøi ra söùc khuyeán khích cho chính saùch Tieåu ñoàn ñieàn1 cuûa thöïc daân Phaùp treân ñòa baøn tænh Thaùi Nguyeân. Trong nhöõng naêm oâng laøm Coâng söù ôû ñaây (1/1929 - 3/1941), caùc tieåu ñoàn ñieàn moïc leân nhö naám treân ñòa baøn tænh. Naêm 1930, 4 anh em caùc oâng hoï Buøi (goác Ninh Bình) vaø 2 oâng baïn caùc oâng hoï Buøi queâ ôû Nam Ñònh ñöôïc Coâng söù Thaùi Nguyeân caáp gaàn 100 maãu ñaát khu vöïc phía nam xaõ Trang OÂn ñeå laäp ñoàn ñieàn. Ñoàn ñieàn do oâng Buøi Huy Phaûng ñöùng teân quaûn lyù, ñieàu haønh, neân coù teân laø Coâng ty Ñoàn ñieàn Tham Phaûng. Trong thaäp nieân thöù 3 vaø ñaàu thaäp nieân thöù 4 theá kyû XX, chuû ñoàn ñieàn Buøi Huy Phaûng tieáp tuïc chieâu moä moät soá gia ñình noâng daân ôû Ninh Bình, Nam Ñònh, Haø Nam leân khai phaù, môû roäng ñoàn ñieàn sang phía ñoâng. Khoaûng naêm 1943, khi ñoàn ñieàn phaùt trieån tôùi gaàn 500 maãu ñaát canh taùc (gaàn 400 maãu ruoäng vaø 80 maãu cheø) vôùi soá gia ñình taù ñieàn treân döôùi 40 hoä, ñaõ hình thaønh 2 aáp (aáp ñoàn ñieàn): OÂn Löông vaø Bình Daân2. Töø sau ngaøy ñeá quoác Myõ cho maùy bay neùm bom ñaùnh phaù caàu Gia Baûy (17/10/1965), moät soá cô quan, ñôn vò ñaõ sô taùn veà ñòa 1. Chính saùch cuûa chính quyeàn Ñoâng Döông, caáp cho nhöõng di daân töø 5 ñeán 15 maãu ñaát ñeå khai khaån, laäp tieåu ñoàn ñieàn. 2. Tö lieäu do nhaân chöùng Buøi Troïng Vieâm, sinh naêm 1939, con oâng Buøi Troïng Tuøng - Ngöôøi quaûn lyù ñoàn ñieàn töø naêm 1943, hieän ôû toå 2 phöôøng Taân Thaønh cung caáp ngaøy 18/11/2021. 16
  16. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) baøn tieåu khu Taân Quang (phöôøng Taân Thaønh ngaøy nay), trong ñoù coù Tröôøng Coâng nhaân kyõ thuaät, Phoøng Quaûn lyù moû, Phoøng Böu ñieän cuûa Khu Gang Theùp Thaùi Nguyeân; caùn boä, coâng nhaân Xí nghieäp Xaây laép luyeän kim; moät soá gia ñình boä ñoäi Trung ñoaøn phoøng khoâng 210 (E210). Nhöõng naêm sau ñoù, Beänh vieän Gang Theùp vaø moät boä phaän Ñôn vò P70 cuûa quaân ñoäi (chuyeân saûn xuaát vuõ khí, chaát noå) cuõng chuyeån veà ñòa baøn caùc tieåu khu Taân Quang, Voù Ngöïa (nay laø phöôøng Taân Thaønh). Vôùi vieäc tieáp nhaän nhieàu cô quan, ñôn vò sô taùn veà, daân soá ñòa phöông gia taêng khaù nhieàu. Ñeán thôøi ñieåm ñaàu naêm 1973, tieåu khu Taân Sôn (phöôøng Taân Thaønh ngaøy nay) coù daân soá 3.227 ngöôøi vôùi 620 hoä (trong ñoù daân phoá coù 2.142 ngöôøi vôùi 562 hoä; 3 hoä taäp theå vôùi 962 ngöôøi; 55 hoä gia ñình theo cô quan vôùi 123 ngöôøi)1. Trong vaøi thaäp nieân gaàn ñaây, cuøng vôùi quaù trình ñoâ thò hoùa, phaùt trieån kinh teá dieãn ra maïnh meõ, soá löôïng ngöôøi ñeán ñònh cö taïi ñòa baøn phöôøng Taân Thaønh ngaøy caøng ñoâng, giuùp cho daân soá ñòa phöông gia taêng ñaùng keå. Hieän taïi (2020), phöôøng Taân Thaønh coù 1.471 hoä vôùi 5.482 ngöôøi thuoäc 8 daân toäc: Kinh, Taøy, Nuøng, Dao, Saùn Chay, Saùn Dìu, Vaân Kieàu, Khô Me, trong ñoù ngöôøi Kinh ñoâng nhaát, chieám 93,3%. Traûi qua nhieàu theá heä khai hoang, vôõ ñaát, laäp neân xoùm aáp, goùp phaàn cuøng nhaân daân xaõ Trang OÂn, ñaáu tranh choáng xaâm löôïc, aùp böùc, baát coâng, nhaân daân OÂn Löông - laøng Giang (phöôøng Taân Thaønh ngaøy nay) ñaõ hun ñuùc neân nhieàu truyeàn thoáng toát ñeïp. Ñoù laø truyeàn thoáng lao ñoäng caàn cuø, daùm vöôït qua moïi khoù khaên, gian khoå; tinh thaàn ñoaøn keát, töông thaân, töông aùi, giuùp ñôõ nhau trong cuoäc soáng; tinh thaàn ñaáu tranh anh duõng choáng keû thuø xaâm löôïc vaø aùp böùc, baát coâng. 1. Theo: Quyeát ñònh soá 21/TCCQ ngaøy 23/1/1973 cuûa UÛy ban haønh chính tænh Baéc Thaùi, muïc 9/ Ban haønh chính tieåu khu Taân Sôn. 17
  17. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh Töø moät vuøng ñoài nuùi hoang vu, baèng söùc löïc, moà hoâi vaø caû maùu, nhöõng ngöôøi daân sôû taïi, cuøng nhöõng di daân töø Nam Ñònh, Haø Nam, Ninh Bình... ñaõ khai phaù ñoài hoang, ñaát laày thuït ñeå taïo neân ruoäng, neân vöôøn, laøm nhaø, laäp xoùm aáp. Hoï baát chaáp naéng, möa, raén ñoäc, ñoùi reùt, beänh taät. Hoï caàn cuø caøy caáy, laøm coû, boùn phaân treân nhöõng thöûa ruoäng vöøa khai phaù; ñaøo möông, xeû raõnh daãn nöôùc; vôõ ñaát ñoài troàng saén, khoai, cheø, laïc... naêm naøy qua naêm khaùc, theá heä naøy qua theá heä khaùc. Trong cuoäc soáng, nhöõng taù ñieàn laøm thueâ, laøm möôùn cho chuû ñieàn luoân ñoái xöû toát vôùi nhau baèng taám loøng cuûa nhöõng ngöôøi cuøng caûnh ngoä. Duø ngheøo ñoùi, nhaø thieáu ñoùi ít vaãn daønh cho nhaø heát gaïo, heát saén, khoai vôùi taám loøng “Laù raùch ít ñuøm laù raùch nhieàu”. Ñöùc tính caàn cuø, daùm vöôït khoù khaên, gian khoå, ñoaøn keát, giuùp ñôõ xoùm gieàng, qua nhieàu theá heä ñaõ trôû thaønh neáp soáng, truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa ngöôøi daân Taân Thaønh. Laø vuøng ñaát cöïc nam xaõ Trang OÂn xöa, lòch söû cuûa vuøng ñaát phöôøng Taân Thaønh ngaøy nay luoân gaén lieàn vôùi lòch söû cuûa xaõ Trang OÂn. Naêm 1884, quaân xaâm löôïc Phaùp töø Baéc Ninh tieán ñaùnh thaønh tænh Thaùi Nguyeân (3 laàn, vaøo caùc thaùng 3, 4, 5). Do coù con ñöôøng quan baùo Baéc Ninh leân Tö Noâng, Thaùi Nguyeân vaø con ñöôøng Ña Phuùc leân Thaùi Nguyeân chaïy qua, nhaân daân Trang OÂn laø nhöõng ngöôøi sôùm chöùng kieán caùc cuoäc haønh quaân baén phaù cuûa giaëc Phaùp treân ñaát queâ höông. Ñeâm 30/8/1917, cuoäc khôûi nghóa Thaùi Nguyeân do Ñoäi Caán vaø Löông Ngoïc Quyeán laõnh ñaïo, buøng noå. Trong soá 623 nghóa binh chieán ñaáu döôùi laù côø khôûi nghóa, coù ngöôøi lính binh nhì Ñaëng Vaên Phuøng, 23 tuoåi, soá lính 1259 (ñoùng ôû Traïi lính khoá xanh trong tænh lî Thaùi Nguyeân), queâ ôû laøng Thaâm, xaõ Trang OÂn, toång Nieäm Quang, huyeän Ñoàng Hyû. Duø cuoái cuøng, cuoäc khôûi nghóa thaát baïi, song nhöõng taám göông saùng ngôøi tinh thaàn yeâu 18
  18. Lòch söû Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh (1963 - 2020) nöôùc, yù chí quyeát taâm chieán ñaáu choáng thöïc daân Phaùp cuûa Ñoäi Caán, Löông Ngoïc Quyeán vaø ngöôøi lính khoá xanh laøng Thaâm coøn khaéc saâu maõi trong taâm khaûm cuûa moãi ngöôøi daân xaõ Trang OÂn. Tröôùc Toång khôûi nghóa Thaùng Taùm naêm 1945, ngöôøi daân xaõ Trang OÂn bò thöïc daân, phaùt xít, quan laïi phong kieán, ñòa chuû aùp böùc, boùc loät naëng neà, ñôøi soáng voâ cuøng ñoùi khoå, cô cöïc. Trong khu vöïc Coâng ty ñoàn ñieàn Tham Phaûng, cuoäc soáng cuûa caùc gia ñình taù ñieàn laïi coøn cô cöïc hôn. Töø khi ñoàn ñieàn thaønh laäp (1930), ruoäng ñaát cuûa caùc gia ñình noâng daân töï do giaùp vôùi ñaát ñoàn ñieàn laàn löôït bò chuû ñoàn ñieàn eùp baùn reû. Khoâng coøn ruoäng ñaát - tö lieäu saûn xuaát chính, caùc gia ñình noâng daân naøy trôû thaønh taù ñieàn cuûa chuû ñoàn ñieàn1. Baèng hình thöùc boùc loät truyeàn thoáng kieåu phong kieán laø phaùt canh thu toâ, chuû ñoàn ñieàn ñaõ boùc loät thaäm teä taù ñieàn. Möùc toâ ñöôïc aùp duïng thöôøng laø 7 noài/maãu (moät noài khoaûng 22 kg). Nhö vaäy, treân moät maãu nhaän canh taùc, taù ñieàn ôû OÂn Löông phaûi noäp toâ cho Coâng ty ñoàn ñieàn 154 kg thoùc. Neáu so vôùi naêng suaát luùa trung bình tröôùc naêm 1945, thì möùc noäp nhö vaäy laø quaù cao (khoaûng 50% saûn löôïng thoùc). Ngoaøi noäp toâ, noâng daân taù ñieàn phaûi noäp tieàn thueâ traâu caøy, noäp toâ phuï, töùc laø caùc khoaûn bieáu xeùn, leã laït cho chuû ñaát cuøng boïn tay sai ñaïi dieän cho chuû ñaát vaø moãi naêm phaûi lao dòch khoâng coâng haøng chuïc ngaøy. Sau khi noäp caùc khoaûn thì noâng daân taù ñieàn OÂn Löông thöôøng thieáu aên 3 thaùng2, tình traïng ñoùi keùm caøng khoác lieät vaøo vuï giaùp haït. 1. Theo: Lyù lòch ñaûng vieân soá 21662 laäp ngaøy 7/7/1984 cuûa ñoàng chí Traàn Ñình Öôùc, sinh naêm 1928 taïi Trang OÂn, Ñaûng uûy vieân - Chuû nhieäm Hôïp taùc xaõ Löông Thaønh: Naêm 1940, toaøn boä ñaát ruoäng, ñaát vöôøn do gia ñình oâng baø noäi vaø boá meï oâng khai phaù, troàng caáy coù dieän tích haøng chuïc maãu ñaõ phaûi baùn reû cho Coâng ty ñoàn ñieàn Tham Phaûng; gia ñình oâng trôû thaønh taù ñieàn. 2. Theo: Lyù lòch ñaûng vieân soá 21668AB cuûa ñoàng chí Traàn Xuaân Giao, löu taïi Vaên phoøng Ñaûng uûy phöôøng Taân Thaønh. 19
  19. Ban Chaáp haønh Ñaûng boä phöôøng Taân Thaønh Ñeå deã beà cai trò, thöïc daân Phaùp thi haønh chính saùch kìm haõm nhaân daân ta trong voøng doát naùt, laïc haäu. Nhöõng huû tuïc, teä naïn xaõ hoäi ñöôïc chính quyeàn thöïc daân, phong kieán dung döôõng, duy trì vaø khuyeán khích. Bò boùc loät, aùp böùc naëng neà, loøng caêm haän thöïc daân, phong kieán cuûa nhaân daân OÂn Löông ngaøy caøng daâng cao, saün saøng ñöùng leân ñaùnh ñuoåi quaân xaâm löôïc vaø tay sai, giaønh laïi ñoäc laäp cho queâ höông. Cuoái naêm 1936, cô sôû Ñaûng Coäng saûn Ñoâng Döông ñaàu tieân cuûa tænh Thaùi Nguyeân ñöôïc thaønh laäp taïi xaõ La Baèng, huyeän Ñaïi Töø. Ñaàu naêm 1937, cô sôû ñaûng thöù hai cuûa tænh thaønh laäp taïi xaõ Phuù Thöôïng, chaâu Voõ Nhai1. Vieäc ra ñôøi 2 cô sôû ñaûng ôû La Baèng vaø Phuù Thöôïng ñaùnh daáu böôùc ngoaët quan troïng trong phong traøo caùch maïng cuûa nhaân daân caùc daân toäc tænh Thaùi Nguyeân. Töø ñaây, phong traøo caùch maïng cuûa tænh dieãn ra maïnh meõ. Naêm 1942, sau khi Chi boä Caêng Baù Vaân ñöôïc thaønh laäp vaø nhaän ñöôïc chæ thò cuûa Xöù uûy Baéc Kyø, caùc cô sôû caùch maïng ñaõ laàn löôït ñöôïc xaây döïng taïi moät soá xaõ giaùp Caêng. Trong caùc naêm 1943, 1944, nhôø söï hoaït ñoäng tích cöïc cuûa caùc caùn boä Xöù uûy taêng cöôøng veà vaø ñaûng vieân Chi boä Caêng Baù Vaân, phong traøo caùch maïng ôû vuøng Taây Nam huyeän Ñoàng Hyû ñaõ phaùt trieån maïnh. Tôùi ñaàu naêm 1945, phong traøo phaùt trieån maïnh ôû caùc xaõ Tích Meã, Trang OÂn, trong ñoù coù caû nhöõng xoùm daân taù ñieàn nhö OÂn Löông, Bình Daân... Ñaàu naêm 1945, Chieán tranh theá giôùi thöù hai daàn ñi ñeán hoài keát. ÔÛ Ñoâng Döông, maâu thuaãn giöõa phaùt xít Nhaät vaø thöïc daân Phaùp ngaøy caøng gay gaét. Ñeâm 9/3/1945, Nhaät noå suùng ñaûo chính haát caúng Phaùp, ñoäc chieám Ñoâng Döông. Ngaøy 12/3/1945, Ban Thöôøng vuï Trung öông Ñaûng ra Chæ thò Nhaät - Phaùp baén 1. Do ñoàng chí Ñaëng Tuøng, ñaûng vieân Chi boä Haûi ngoaïi cuûa Ñaûng Coäng saûn Ñoâng Döông ôû Long Chaâu (Trung Quoác) ñöôïc cöû veà, xaây döïng. 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2