
203
Bài 56
GÃY THÂN XƯƠNG ĐÙI
MỤC TIÊU
1. Trình bày được triệu chứng lâm sàng của gãy thân xương đùi.
2. Trình bày được 3 biến chứng sớm của gãy thân xương đùi
3. Trình bày được phương pháp xử trí gãy thân xương đùi ở tuyến y tế cơ sở.
NỘI DUNG
Xương đùi là xương to chắc của cơ thể, có nhiều cơ khoẻ bám vào nên ít bị gãy.
Khi gãy thường do một chấn thương mạnh như: Tai nạn xe cộ, cây đổ, đổ tường.v.v.
hoặc do mảnh hoả khí xuyên qua. Vì vậy thường có sốc kèm theo. Đây là điều cần lưu
ý để sơ cứu đúng đắn ngay từ ban đầu.
1. Giải phẫu bệnh
1.1. Đường gãy
- Gãy ngang
- Gãy chéo
- Gãy xoắn.
1.2. Di lệch: Hai đầu xương chồng lên nhau làm cho chi gãy bị ngắn.
- Nếu gãy ở 1/3 trên: Đoạn dưới di lệch ra ngoài.
- Nếu gãy ở 1/3 dưới: Đoạn dưới xoay ra sau.
Hình 56.1. Di lệch trong gãy thân xương đùi
Gãy 1/3 dưới
2. Triệu chứng lâm sàng
2.1. Triệu chứng toàn thân
Có trường hợp tình trạng vẫn bình thờng. Đa số các trờng hợp bị sốc: Mạch
nhanh nhỏ, chậm, tay lạnh, vã mồ hôi...
2.2. Triệu chứng cơ năng
2.2.1. Đau: Đau nhiều dẫn đến sốc.
2.2.2. Mất vận động: Chi gãy không cử động đợc.
2.3. Triệu chứng thực thể
2.3.1. Nhìn: Chi biến dạng: Chi ngắn, lệch trục bàn chân và cẳng chân xoay ra ngoài,
bờ ngoài của bàn chân dựa lên giờng hoặc mặt đất.
- Gấp góc: Góc gồ ra phía ngoài.
- Đùi sng to và bầm máu, có trờng hợp tràn dịch khớp gối.