Giá trị sử dụng của test nhanh HBsAg trong sàng lọc người hiến máu tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học năm 2022
lượt xem 2
download
Bài viết Giá trị sử dụng của test nhanh HBsAg trong sàng lọc người hiến máu tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học năm 2022 trình bày xác định tỷ lệ và đặc điểm người hiến máu lần đầu và lặp lại trên 12 tháng dương tính với test nhanh HBsAg tại bệnh viện Truyền máu huyết học năm 2022, xác định tỷ lệ âm tính giả với test nhanh HBsAg và âm tính giả với phương pháp huyết thanh học (HTH) tại bệnh viện Truyền máu huyết học năm 2022.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giá trị sử dụng của test nhanh HBsAg trong sàng lọc người hiến máu tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học năm 2022
- KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU - GHÉP TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CỦA TEST NHANH HBSAG TRONG SÀNG LỌC NGƯỜI HIẾN MÁU TẠI BỆNH VIỆN TRUYỀN MÁU HUYẾT HỌC NĂM 2022 Nguyễn Thị Kim Hằng1, Đặng Chí Hiếu1, Võ Thị Út Hiền1, Lê Thị Hằng Nga1, Ngô Văn Tân1 TÓM TẮT 10 chiếm tỉ lệ 0,58%. (p < 0,05). Không ghi nhận có Mục tiêu: Xác định tỷ lệ và đặc điểm người trường hợp dương tính giả với test nhanh HBsAg hiến máu lần đầu và lặp lại trên 12 tháng dương qua nghiên cứu này. Tỷ lệ âm tính với test nhanh tính với test nhanh HBsAg tại bệnh viện Truyền HbsAg nhưng dương tính với HTH là 0,6% và tỷ máu huyết học năm 2022, xác định tỷ lệ âm tính lệ âm tính với phương pháp HTH nhưng dương giả với test nhanh HBsAg và âm tính giả với tính với NAT là 0,2%. Kết luận: Test nhanh phương pháp huyết thanh học (HTH) tại bệnh HBsAg có giá trị sử dụng trong công tác sàng lọc viện Truyền máu huyết học năm 2022. Đối trước hiến máu tình nguyện, giúp giảm thiểu tượng và phương pháp: Mô tả cắt ngang kết được tỉ lệ phế thải máu do nhiễm HBV. Tuy quả test nhanh HBsAg trên 500 người hiến máu nhiên, kết quả từ nghiên cứu này cũng cho thấy tỉ tình nguyện lần đầu và lặp lại trên 12 tháng trong lệ người hiến máu lặp lại trên 12 tháng có tỉ lệ thời gian từ 01/01/2022 đến hết 30/04/2022. nhiễm HBV thấp hơn so với người hiến máu lần Đồng thời, hồi cứu lại kết quả khẳng định với đầu. Do đó, chúng tôi kiến nghị việc sàng lọc phương pháp huyết thanh học trên các mẫu test HBsAg trước khi tuyển chọn hiến máu chỉ áp nhanh HBsAg dương tính và hồi cứu kết quả dụng đối với trường hợp hiến máu lần đầu, không khẳng định với phương pháp huyết thanh học và cần thiết sàng lọc HBsAg bằng test nhanh ở đối xét nghiệm sinh học phân tử (Nucleic acid test - tượng hiến máu nhắc lại trên 12 tháng tại bệnh NAT) trên các mẫu test nhanh HBsAg âm tính. viện Truyền máu Huyết học. Kết quả: Tỷ lệ dương tính với test nhanh HBsAg Từ khóa: xét nghiệm nhanh viêm gan B, test khi sàng lọc trên 500 người hiến máu lần đầu và nhanh HBsAg, sàng lọc viêm gan B test nhanh. lặp lại trên 12 tháng là 2,6%. Trong đó, nhóm người hiến máu lần đầu có 12/327 dương tính với SUMMARY test nhanh HBsAg chiếm tỷ lệ là 3,67% cao hơn VALUE OF USING HBsAg RAPID TEST so với nhóm người hiến máu lặp lại trên 12 tháng IN BLOOD DONOR SCREENING AT có 1/173 dương tính với test nhanh HBsAg BLOOD TRANSFUSION HEMATOLOGY HOSPITAL 1 Background: To determine the rate and Bệnh viện Truyền máu Huyết học characteristics of first and repeated blood donors Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Thị Kim Hằng over 12 months who are positive for the HBsAg ĐT: 0967757987 rapid test at the Blood Transfusion Hematology Email: hangntk@bth.org.vn hospital in 2022, to determine the false negative Ngày nhận bài: 01/8/2023 rate for the HBsAg rapid test and the serological Ngày phản biện khoa học: 10/8/2023 tests at the of Blood Transfusion Hematology Ngày duyệt bài: 29/9/2023 80
- TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 hospital in 2022. Materials and Method: Cross- công tác sàng lọc và tuyển chọn người hiến sectional description of HBsAg rapid test results máu là một trong những trọng điểm của on 500 voluntary blood donors for the first time chuỗi hoạt động sản xuất chế phẩm máu đạt and repeated over 12 months from January 1, chất lượng. 2022 to the end of April 30, 2022. In addition, Tại bệnh viện Truyền máu Huyết học, tỷ the rapid test positive samples were reconfirmed lệ người có dương tính với HBV được ghi by serological tests, the rapid test negative nhận qua quá trình sàng lọc các túi máu thu samples were reconfirmed by serological and thập bằng kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc huyết nucleic acid testing (NAT). Results: The positive thanh học và xét nghiệm sinh học phân tử rate of HBsAg rapid test when screening first and (Nucleic acid test - NAT). Tuy nhiên, trong repeat blood donors over 12 months is 2,6%. In quy trình tiếp nhận người hiến máu, chúng which, the first-time blood donor has a positive tôi có thực hiện sàng lọc trước hiến máu rate of 3,67%, higher than that of repeat blood bằng phương pháp xét nghiệm nhanh kháng donors over 12 months (which is 0,58%) (p < nguyên bề mặt HBsAg ở đối tượng là người 0,05). No false positive case with HBsAg rapid hiến máu lần đầu hoặc hiến máu nhắc lại trên test were recorded in this study. The false 12 tháng, để phát hiện và tham vấn sức khỏe, negative rate with the HBsAg rapid test is 0,6% trì hoãn hiến máu (nếu dương tính). Tỷ lệ and the false negative rate with the serological người hiến máu thuộc trường hợp cần test method is 0,2%. Conclusion: HBsAg Rapid test nhanh HBsAg chiếm từ 5% đến 10% trên is valuable for use in pre-donation screening, tổng số người tham gia hiến máu hàng năm helping to reduce the rate of blood waste caused (số liệu thống kê nội bộ tại khoa Tiếp Nhận by HBV infection. However, results from this Hiến Máu). Do đó, việc xác định lại giá trị study also showed that repeat donors over 12 ứng dụng của test nhanh trong sàng lọc trước months had a lower prevalence of HBV infection khi hiến máu là cần thiết để khẳng định giá than first-time blood donors. Therefore, we trị tin cậy cho các bác sĩ làm công tác tham recommend that HBsAg pre-donation screening vấn sức khỏe. Đồng thời, việc đánh giá tỉ lệ applies only to first-time blood donors, it is not các trường hợp không được phát hiện dương necessary to screen for HBsAg by rapid test in tính với test nhanh HBsAg nhưng dương tính repeat blood donors over 12 months at the Blood với huyết thanh học (HTH) và NAT cũng sẽ Transfusion Hematology Hospital. giúp cung cấp được cơ sở để đánh giá hiệu Keywords: pre-donation HBsAg rapid test, quả của sàng lọc test nhanh HBsAg trong pre-donation screening. thời điểm hiện nay. Do đó, chúng tôi muốn thực hiện đề tài “Đánh giá giá trị ứng dụng I. ĐẶT VẤN ĐỀ của test nhanh HBsAg trong sàng lọc người Máu và các chế phẩm từ máu là một loại hiến máu tại bệnh viện Truyền máu Huyết sinh phẩm có vai trò quan trọng trong hoạt học năm 2022” nhằm mục đích khảo sát tỷ lệ động trị liệu, giúp cứu sống nhiều người dương tính với test nhanh HBsAg trong quá bệnh. Các Ngân Hàng Máu (NHM) trên toàn trình sàng lọc trước hiến máu tình nguyện, cầu đã không ngừng cải tiến, nâng cao chất cũng như hiệu quả của test nhanh HBsAg lượng sản phẩm máu để đảm bảo người bệnh ứng dụng trong công tác sàng lọc trước hiến nhận máu an toàn và hiệu quả. Trong đó, máu tình nguyện. 81
- KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU - GHÉP TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU Mục tiêu nghiên cứu: 2.2.3. Tiêu chuẩn chọn mẫu: 1. Xác định tỷ lệ và đặc điểm người hiến Người hiến máu tình nguyện thuộc đối máu lần đầu và lặp lại trên 12 tháng dương tượng cần sàng lọc test nhanh HBsAg trước tính với test nhanh HBsAg tại bệnh viện khi hiến máu (hiến máu lần đầu và hiến máu Truyền máu huyết học năm 2022. lặp lại quá 12 tháng). 2. Xác định tỷ lệ âm tính giả với test 2.2.4. Phương pháp phân tích thống kê: nhanh HBsAg và âm tính giả với phương - Phân tích thống kê bằng phần mềm pháp HTH tại bệnh viện Truyền máu huyết Stata 13.0. học năm 2022. - Thống kê, mô tả tỷ lệ và phân bố đặc điểm của nhóm dương tính với test nhanh II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU HBsAg sàng lọc trước khi hiến máu. 2.1. Đối tượng nghiên cứu - Phân tích biến để xác định các yếu tố Người đăng ký hiến máu tại khoa Tiếp liên quan đến sự tiếp cận và sử dụng dụng Nhận Hiến Máu (K.TNHM), Bệnh viện ứng dụng GMV khi hiến máu. Kiểm định Truyền máu Huyết học (BV.TMHH) từ mối liên quan bằng phép kiểm chi bình tháng 01 đến tháng 04 năm 2022. phương (ꭓ2), khi phép kiểm chi bình phương 2.2. Phương pháp nghiên cứu: không đáp ứng được yêu cầu (tỷ lệ số ô chứa 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt giá trị vọng trị trong bảng 2x2 nhỏ hơn 20%) ngang và hồi cứu. sẽ dùng phép kiểm chính xác Fisher. Trị số 2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu phép kiểm chi bình phương hoặc chính xác Z2 (1 – α/2) p (1 – P) Fisher chọn theo giá trị Mantel – haenszel. n= d2 Nếu giá trị p < 0,05 thì xác định có mối liên Với n = cỡ mẫu tối thiểu cho nghiên cứu quan. Z (1 – α/2) = 1,96 (trị số từ phân phối 2.2.5. Kỹ thuật chọn mẫu: chuẩn) - Chọn mẫu theo phương pháp chọn mẫu P = 0,5 trị số ước tính dương tính với test có chọn lọc với tất cả trường hợp người hiến nhanh HBsAg khi sàng lọc trước hiến máu máu có thực hiện sàng lọc test nhanh HBsAg (dựa trên số liệu theo dõi nội bộ khoa Tiếp trong tổng số người tham gia hiến máu tình Nhận Hiến Máu, BV.TMHH) nguyện tại BV. TMHH từ tháng 01/2022 đến d = 0,05 (giá trị sai số chấp nhận được) hết tháng 04/2022. → n = 385 - Số lượng tiếp nhận mỗi ngày tại bệnh Cỡ mẫu tối thiểu của nghiên cứu: là 385 viện Truyền máu Huyết học khoảng 50 mẫu. người hiến máu, dự kiến thu thập mỗi ngày Để tăng giá trị tinh cậy cho nghiên cứu, bằng 15% số người đăng ký tham gia hiến chúng tôi dự kiến sẽ lấy toàn bộ các trường máu thành công (15% là tỷ lệ người hiến hợp có thực hiện sàng lọc test nhanh HBsAg máu nằm trong điều kiện test nhanh HBsAg trước hiến máu tình nguyện trong khoảng tại khoa hiện nay), tương đương 8 mẫu/ thời gian nghiên cứu từ tháng 01/2022 đến ngày. Từ 01/01/2022 đến 30/04/2022 dự kiến hết tháng 04/2022. có khoảng 65 ngày làm việc (80 ngày làm Cỡ mẫu thực tế của nghiên cứu: 500 việc trừ 15 ngày nghỉ Lễ/ Tết thường niên). mẫu. Như vậy, số mẫu có thể thu thập trong thời 82
- TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 gian nghiên cứu là: 520 mẫu. Tuy nhiên, - Dữ liệu được thu thập theo các bước, nhóm nghiên cứu sẽ ngừng thu thập khi đạt như sau: được cỡ mẫu dữ kiến là 500 mẫu. Tỷ lệ và đặc điểm người hiến máu dương tính với test nhanh HBsAg và tỷ lệ xác định dương tính bằng phương pháp huyết thanh học tại bệnh viện Truyền máu huyết học năm 2022. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 3.1. Tỷ lệ và đặc điểm người hiến máu có kết quả test nhanh dương tính Kết quả khảo sát trên 500 người hiến máu tình nguyện từ tháng 01/2022 đến tháng 04/2022 tham gia hiến máu tại bệnh viện Truyền máu Huyết học được thực hiện sàng lọc bằng test nhanh HBsAg. Biểu đồ 1. Kết quả test nhanh HBsAg (n=500) Nhận xét: 13/500 trường hợp được ghi nhận có phản ứng dương tính với test nhanh HBsAg chiếm tỉ lệ 2,6%. Trong đó, tỷ lệ dương tính khi sàng lọc HBsAg bằng test nhanh trước hiến máu ở các nhóm hiến máu lần đầu và hiến máu nhắc lại trên 12 tháng được phân bố, như sau: 83
- KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU - GHÉP TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU Bảng 1. Tỷ lệ dương tính HBsAg sàng lọc test nhanh trước hiến máu theo 2 nhóm hiến lần đầu và nhắc lại trên 12 tháng tại BV.TMHH (n=500) Đặc điểm Số lượng Tỷ lệ p Đối tượng hiến máu Lần đầu (n=327) 12 3.67% p= 0.041 Hiến máu lặp lại trong vòng >12 tháng (n=173) 1 0.58% Nhận xét: Nhóm hiến máu lần đầu chiếm tỷ lệ dương tính với test nhanh HBsAg cao hơn so với nhóm người hiến máu lặp lại > 12 tháng. (sự khác biệt có ý nghĩa thống kê, p < 0,05). Bên cạnh đó, kết quả khảo sát test nhanh HBsAg trong sàng lọc người hiến máu tình nguyện tại BV.TMHH trong thời gian nghiên cứu được phân bố theo các nhóm đặc điểm, như sau: Bảng 2. Kết quả sàng lọc test nhanh HBsAg dương tính phân bố theo từng đặc điểm chung của nhóm đối tượng nghiên cứu (n=500) Đặc điểm Số lượng Tỷ lệ p Năm sinh 18 – 30 tuổi (n=367) 5 1.36% 31 – 45 tuổi (n=110) 6 5.45% p = 0.008 46 – 60 tuổi (n=23) 2 8.70% Giới tính Nữ (n=254) 7 2.76% p = 0.824 Nam (n=246) 6 2.44% Trình độ học vấn Trung học phổ thông trở xuống (n=90) 5 5.56% Trung cấp (n=37) 1 2.70% p = 0.257 Cao đẳng, Đại học (n=353) 7 1.98% Sau đại học (n=20) 0 0% Nghề nghiệp Học sinh, sinh viên (n=198) 2 1.01% Lực lượng cán bộ y tế (n=4) 0 0% Lực lượng vũ trang (n=0) 0 0% p = 0.051 Cán bộ, công chức, viên chức khác (n=100) 1 1.00% Lao động tự do/ thất nghiệp/ nội trợ (n=198) 10 5.05% Nơi ở hiện nay Thành phố Hồ Chí Minh(n=450) 13 2.89% p = 0.629 Tỉnh/ TP lân cận (n=50) 0 0% Nhận xét: Tỷ lệ có phản ứng dương tính với test nhanh HBsAg có sự khác biệt ở các nhóm tuổi, nhóm 46 – 60 chiếm tỷ lệ cao hơn so 2 nhóm tuổi còn lại (p
- TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 3.2. Tỷ lệ xác định dương tính bằng phương pháp huyết thanh học Bảng 3. Tỷ lệ xác định bằng kỹ thuật HTH trên các mẫu dương tính với test nhanh HBsAg (n=13) Dương tính HBsAg với test nhanh Dương tính HBsAg với HTH Tỷ lệ xác định dương tính 13 13/13 100% Nhận xét: Tỷ lệ xác định dương tính của nhóm có kết quả âm tính gồm 487 mẫu, các mẫu máu lấy từ người hiến máu dương trong đó khi thực hiện sàng lọc HBsAg bằng tính với test nhanh HBsAg là 100% (13/13 phương pháp HTH thì có 1 mẫu có kết quả mẫu dương tính). dương tính (mẫu có giá trị S/CO ≥ 10 thực 3.3. Tỷ lệ dương tính khi thực hiện hiện trên hệ tống Anility) và 2 mẫu có kết sàng lọc bằng kỹ thuật huyết thanh học và quả nghi ngờ nhiễm (mẫu có giá trị S/CO ≥ 1 NAT trên các mẫu test nhanh HBsAg âm thực hiện trên hệ tống Anility; mẫu 1- 1.240 tính tại bệnh viện Truyền máu huyết học S/CO; mẫu 2 – 1.340 S/CO). Ba mẫu trên năm 2022. đều được xem là có phản ứng và bị loại bỏ Trong thời gian nghiên cứu từ tháng khỏi quy trình sàng lọc. 1/2022 đến hết tháng 4/2022, thu thập được Bảng 4. Kết quả sàng lọc HBsAg bằng kỹ thuật HTH trên các mẫu âm tính với test nhanh HbsAg Xét nghiệm HBsAg bằng kỹ thuật HTH (n=487) Kết quả Dương tính Có phản ứng Âm tính n (%) 1 (0,2%) 2 (0,4%) 484 (99,4%) Nhận xét: tỷ lệ dương tính HBsAg khi HTH sẽ bị loại khỏi quy trình xét nghiệm. sàng lọc bằng phương pháp HTH khá thấp Các mẫu âm tính (484 mẫu) còn lại tiếp tục (chiếm 0,2%), tỷ lệ mẫu cho kết quả có phản được sàng lọc HBV bằng phương pháp sinh ứng với HBsAg là 0,4%. học phân tử. Ghi nhận được kết quả như sau: Các mẫu có kết quả dương tính, có phản ứng với HBsAg khi thực hiện bằng kỹ thuật Bảng 5. Kết quả sàng lọc HBV bằng kỹ thuật sinh học phân tử trên các mẫu âm tính với test nhanh HbsAg và âm tính với HTH Xét nghiệm HBV bằng kỹ thuật NAT (n=484) Kết quả Dương tính Âm tính n (%) 1 (0,2%) 483 (99,8%) Nhận xét: tỷ lệ dương tính HBV khi sàng lọc với phương pháp HTH, và tiếp tục tăng lọc bằng phương pháp NAT khá thấp (chiếm thêm 0,2% khi thực hiện sàng lọc với 0,2%). phương pháp sinh học phân tử (NAT). Như Từ bảng 4 và 5 cho thấy tỷ lệ dương tính/ vậy, qua nghiên cứu này tỷ lệ âm tính giả với có phản ứng với vi rút gây bệnh viêm gan B test nhanh HBsAg là 0,6% và âm tính giả với được ghi nhận qua quá trình sàng lọc người HTH là 0,2%. hiến máu tăng thêm 0,6% khi thực hiện sàng 85
- KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU - GHÉP TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU IV. BÀN LUẬN Tỷ lệ có phản ứng dương tính với test Kết quả nghiên cứu trên 500 người hiến nhanh HBsAg không có sự khác biệt ở các máu tình nguyện trong thời gian từ tháng nhóm giới tính, nghề ngiệp, trình độ học vấn, 01/2022 đến hết tháng 04/2022 đã cho kết nơi sinh sống hiện nay. Kết quả này có khác quả tỷ lệ dương tính chung ở 2 nhóm đối so với kết quả của tác giả Lê Hoàng Oanh tượng hiến máu lần đầu và hiến máu lặp lại cùng công sự (2016), ở nghiên cứu “Nghiên quá 12 tháng là 2,6%. Nhìn chung, tỷ lệ này cứu giá trị của kỹ thuật test nhanh trong sàng khá tương đồng với nghiên cứu của tác giả lọc HBsAg ở người hiến máu tình nguyện Nguyễn Xuân Thành cùng cộng sự (2020) lần đầu tại Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy [3] khảo sát trên 12755 người hiến máu tại năm 2014” cho thấy giới tình nam cao hơn bệnh viện Quân Đội 108, có kết quả dương giới nữ (p < 0,05) và có sự khác biệt về tỷ lệ tính với HBsAg qua sàng lọc test nhanh ở dương tính HBsAg test nhanh ở nhóm người người hiến máu lần đầu là 2,7%. Tuy nhiên, thuộc khu vực thành phố Hồ Chí Minhvà các kết quả từ nghiên cứu của chúng tôi khá thấp Tỉnh/ Thành khác, tỷ lệ nhiễm ở các Tỉnh/ so với các TTTM khác: TT Truyền máu Chợ Thành lân cận cao hơn ở TP. Hồ Chí Minh Rẫy (6,34%), Viện Huyết học – Truyền máu [7]. Điều này có thể là do mục tiêu dân số TW (8,07%), TT Truyền máu khu vực Huế của tác giả Lê Hoàng Oanh được thu thập (8,41%) [2], [5], [7]. Tỷ lệ dương tính mẫu ở các khu vực tiếp nhận vừa ở trung tâm HBsAg được công bố ở các nghiên cứu trước TP. Hồ Chí Minh, vừa ờ các Tỉnh/ Thành đây có thể thay đổi theo từng thời điểm thực phố lận cận, trong đó số lượng người hiến hiện nghiên cứu, đặc điểm quần thể nghiên máu của các Tỉnh/ Thành cao hơn gấp 3 lần cứu, đối tượng nghiên cứu, quy mô thu thập so với TP Hồ Chí Minh. Còn ở nghiên cứu mẫu,… Trong nghiên cứu hầu hết quần thể của chúng tôi, thì phần lớn đối tượng nghiên nghiên cứu hầu hết là người dân sinh sống và cứu thuộc TP. Hồ Chí Minh, chỉ có 10% tổng làm việc tại TP. Hồ Chí Minh (90% đối số người hiến máu trong thời gian nghiên tượng nghiên cứu sinh sống và làm việc tại cứu là đến từ một vài tỉnh/thành lận cận như: TP. Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, đặc tính dân Long An, Đồng Nai cho nên về tỷ lệ người số tại TP. Hồ Chí Minh có sự khác biệt so được phát hiện có phản ứng dương tính với với các Tỉnh/ Thành. Các chính sách y tế test nhanh HBsAg hầu hết đều tập trung vào phát triển, người lao động tại các cơ sở, đơn TP. Hồ Chí Minh. Tuy vậy, không ghi nhận vị có chế độ theo dõi, giám sát sức khỏe định có sự khác biệt về tỷ lệ dương tính giữa TP. kỳ, đồng thời vắc xin viêm gan B được bắt Hồ Chí Minh và các Tỉnh/ Thành (p >0,05). đầu đưa vào chương trình tiêm chủng mở Trong nghiên cứu này, chúng tôi ghi rộng từ năm 1997 tại Thành phố Hà Nội và nhận có sự khác biệt về tỷ lệ dương tính với Thành phố Hồ Chí Minh khá sớm hơn so với HBsAg khi thực hiện sàng lọc bằng test các Tỉnh/ Thành khác (Quyết định về việc nhanh ở người hiến máu lần đầu và lặp lại ban hành kế hoạch phòng chống bệnh viêm trên 12 tháng ở các nhóm tuổi, trong đó gan vi rút giai đoạn 2015-2019) [1]. nhóm tuổi 46 – 60 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất 86
- TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 (p < 0,05). Kết quả này có khác biệt so với lên 65% (theo số liệu thống kê nội bộ trong 5 kết quả tại nghiên cứu “Khảo sát kết quả năm từ 2017 đến hết năm 2021). Kết quả của sàng lọc HBsAg bằng test nhanh ở người chúng tôi cũng tương đồng với kết quả khảo hiến máu tình nguyện lần đầu tại Trung tâm sát tỷ lệ dương HBsAg ở người hiến máu Truyền máu Huế năm 2018” của tác giả tình nguyện của tác giả Trần Thị Trang cùng Nguyễn Thị Tuyết Trâm cùng cộng sự cộng sự, qua nghiên cứu “Đánh giá kết quả (2019) [5]. Nghiên cứu của tác giả cho kết sảng lọc HBsAg, kháng thể HCV, kháng quả có sự khác biệt về tỷ lệ dương tính với nguyên- kháng thể HIV trên người hiến máu test nhanh HBsAg ở các nhóm tuổi, trong đó tình nguyện tại bệnh viện Truyền máu Huyết nhóm tuổi 31-45 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất (p học” (2021) đã cho kết quả tỷ lệ dương tính < 0,05). Trong nghiên cứu này chúng tôi với HBsAg trong giai đoạn từ 2016 – 2020 là khảo sát được độ tuổi từ 18 – 30 tuổi có tỷ lệ 1,43%. Trong đó, dữ liệu dương tính qua dương tính HBsAg thấp nhất so với 2 nhóm từng năm có chiều hướng giảm rỏ rệt (năm tuổi còn lại. Điều này có thể là do trong cộng 2016 là 1,74%, năm 2020 là 1,08%). Đồng đồng nghiên cứu này, đa số đối tượng thường thời, cũng qua nghiên cứu này tác giả cũng trú tại thành phố Hồ Chí Minh, và thành phố khảo sát được sự khác biệt về tỷ lệ dương Hồ Chí Minhlà một trong 2 Tỉnh/ Thành tính HBsAg ở 2 nhóm đối tượng hiến máu triển khai đưa tiêm ngừa viêm gan B vào lần đầu và hiến máu lặp lại (hiến máu lần đầu chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 3,57%, hiến máu nhắc lại 0,24%, p < 0,05) 1997, số tỉnh triển khai tiêm vắc xin viêm [4]. gan B tăng dần qua các năm từ 29 tỉnh năm Trong nghiên cứu của chúng tôi, tổng số 1998 lên 42 tỉnh năm 2000 [1]. 13/13 mẫu có kết qảu test nhanh dương tính Đối với các nghiên cứu trong nước trước đều được lấy mẫu và thực hiện xác định lại đây, tất cả các đối tượng nghiên cứu đều trên hệ thống HTH, cho kết quả 13/13 mẫu thuộc đối tượng hiến máu lần đầu. Tuy dương tính với HTH. Trong thời gian nghiên nhiên, đối với nghiên cứu này chúng tôi khảo cứu từ tháng 1/2022 đến hết tháng 4/2022, sát trên 2 nhóm đối tượng tham gia hiến máu thu thập được nhóm có kết quả âm tính gồm tình lần đầu và tham gia hiến máu tình 487 mẫu, trong đó khi thực hiện sàng lọc nguyện lặp lại trên 12 tháng. Chúng tôi ghi HBsAg bằng phương pháp HTH thì có 1 mẫu nhận tỷ lệ có phản ứng dương tính ở đối có kết quả dương tính và 2 mẫu có kết quả có tượng hiến máu lần đầu khá cao hơn so với phản ứng với HBsAg, 3 mẫu trên bị loại bỏ đối tượng hiến máu lặp lại quá 12 tháng (sự khỏi quy trình sàng lọc. 484 mẫu còn lại tiếp khác biệt có ý nghĩa thống kê, p = 0,041). tục được sàng lọc HBV bằng phương pháp Trong những năm qua, phong trào hiến máu sinh học phân tử. Có 1/484 mẫu cho phản tình nguyện tiếp tục phát triển mạnh mẽ, tỷ lệ ứng dương tính với NAT. dân số tham gia hiến máu được duy trì ổn Như vậy, tỷ lệ dương tính với vi rút gây định qua từng năm. Riêng tại BV TMHH, tỷ bệnh viêm gan B được ghi nhận qua quá lệ tham gia hiến máu nhắc lại tăng từ 35% trình sàng lọc người hiến máu tăng thêm 87
- KỶ YẾU CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU - GHÉP TẾ BÀO GỐC TẠO MÁU 0,6% khi thực hiện sàng lọc với phương pháp Nhìn chung, tỷ lệ dương tính HBsAg HTH, và tiếp tục tăng thêm 0,2% khi thực bằng kỹ thuật test nhanh và thực hiện bổ hiện sàng lọc với phương pháp sinh học phân sung với phương pháp HTH, NAT trong tử (NAT). Kết quả của nghiên cứu này khá quần thể nghiên cứu tại BV TMHH và tại tương đồng với kết quả của nghiên cứu bệnh viện trung ương quân đội 108 thấp hơn “Đánh giá thực trạng nhiễm viêm gan B ở so với các đơn vị tiếp nhận khác (TT Truyền người hiến máu tình nguyện lần đầu tại bệnh máu Chợ Rẫy, Trung tâm Truyền máu Huế, viện trung ương quân đội 108 năm 2020” Viện Huyết học - Truyền máu TW). (2020) [3] của tác già Nguyễn Xuân Thành cùng cộng sự, tỷ lệ nhiễm HBV tăng thêm V. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 0,4% khi thực hiện trên Architect I2000SR. Tỷ lệ dương tính với test nhanh HBsAg Và kết quả của chúng tôi thấp hơn so với các khi sàng lọc trên người hiến máu lần đầu và nghiên cứu tại Trung tâm Truyền máu Huế lặp lại trên 12 tháng là 2,6%. Trong đó, năm 2018 của tác giả cho kết quả sàng lọc bổ người hiến máu lần đầu có tỷ lệ dương tính là sung bằng kỹ thuật CLIA và NAT cho 3,67% cao hơn so với người hiến máu lặp lại 11.682 mẫu âm tính với test nhanh HBsAg trên 12 tháng là 0,58% (p < 0,05). Về đặc có 258 mẫu dương tính chiếm tỷ lệ 2,02% điểm chung của nhóm đối tượng nghiên cứu [5], tại Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy năm tỷ lệ có phản ứng dương tính với test nhanh 2014” (2016), của tác giả Lê Hoàng Oanh HBsAg có sự khác biệt ở các nhóm tuổi, cùng cộng sự, cho kết quả tỷ lệ test nhanh âm nhóm 46 – 60 chiếm tỷ lệ cao hơn so 2 nhóm tính giả là 2,04% [7], tại Viện Huyết học - tuổi còn lại (p < 0,05). Không có sự khác biệt Truyền máu TW” (2012) của tác giả Phạm về tỷ lệ dương tính với test nhanh HBsAg ở Văn Chiến cùng cộng sự, kết quả cho thấy tỷ các nhóm đặc điểm còn lại. lệ dương tính với ELISA là 1,4% ở người Không ghi nhận có trường hợp dương hiến máu lần đầu và 0,27% ở người hiến máu tính giả với test nhanh HBsAg qua nghiên nhắc lại. Tỷ lệ dương tính chung là 1,07%. cứu này. Trong đó, điểm hiến máu cố định và HM tổ Tỷ lệ âm tính với test nhanh HBsAg chức ở khu vực nội thành có tỷ lệ xét nghiệm nhưng dương tính/ có phản ứng với HTH là HBsAg dương tính ELISA là 0,76% và 0,6% và tỷ lệ âm tính với phương pháp HTH 0,98%, khối xã phường có tỷ lệ dương tính nhưng dương tính với NAT là 0,2%. HBsAg với phương pháp ELISA là 1,31%. Qua kết quả khảo sát được từ nghiên cứu Sự khác biệt trong tỷ lệ dương tính với test này, chúng tôi kiến nghị việc sàng lọc nhanh HBsAg và khi thực hiện bổ sung sàng HBsAg trước khi tuyển chọn hiến máu chỉ áp lọc bằng phương pháp HTH và NAT có thể khác nhau ở các đơn vị tiếp nhận máu trên dụng đối với trường hợp hiến máu lần đầu, toàn quốc, tuy nhiên qua kết quả trên cũng không cần thiết sàng lọc HBsAg bằng test cho thấy tỷ lệ lưu hành của viêm gan B là nhanh ở đối tượng hiến máu nhắc lại > 12 khác nhau theo từng khu vực. tháng tại bệnh viện Truyền máu Huyết học. 88
- TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 532 - THÁNG 11 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 TÀI LIỆU THAM KHẢO 5. Nguyễn Thị Tuyết Trâm, Đồng Sĩ Sằng, 1. Bộ Y Tế (2015), Quyết định về việc ban Trần Văn Lượng, Hoàng Đại Quốc, Phan hành kế hoạch phòng chống bệnh viêm gan Quang Hoàng Minh (2019). Khảo sát kết vi rút giai đoạn 2015-2019, quyết định quả sàng lọc HBsAg bằng test nhanh ở người số: 739/QĐ-BYT. hiến máu tình nguyện lần đầu tại Trung tâm 2. Phạm Văn Chiến, Trần Ngọc Quế, Hà Truyền máu Huế năm 2018. Y Học TP. Hồ Hữu Nguyện, Đinh Bình Quyết, Nguyễn Chí Minh, Phụ Bản Tập 23, Số 6 – 2019, Trần Giới (2012). Nghiên cứu kết quả thực tr.473 – 476. hiện kỹ thuật xét nghiệm sàng lọc HBsAg kít 6. ThS.BS Trần Thị Khánh Tường, BM Nội nhanh cho người hiến máu tại Viện ĐHYK Phạm Ngọc Thạch. Viêm gan virus Huyết học Truyền máu Trung ương từ năm B, Hội Y học Thành phố Hồ Chí Minh. 2009 – 2013. Y học Việt Nam, 396, tr. 48 – http://hoiyhocTP Hồ Chí Minh.org.vn 54. 7. Lê Hoàng Oanh (2016). Nghiên cứu giá trị 3. Nguyễn Xuân Thành, Lê Huy Khôi, Ngô của Kỹ thuật test nhanh trong sàng lọc Quốc Việt, Ngô Thị Ngà, Phạm Thị Thu HBsAg ở người hiến máu tình nguyện lần Hương (2021). Đánh giá thực trạng nhiễm đầu tại Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy năm viêm gan B ở người hiến máu tình nguyện 2014. Y học Việt Nam, 446:144 – 150. lần đầu tại bệnh viện trung ương quân đội 8. Lê Đình Phúc Vũ và Huỳnh Hồng Quang 108 năm 2020. Tạp chí Y học Việt Nam, tập (2015), Nghiên cứu tỷ lệ và đặc điểm của 499 - tháng 2- số1 & 2 – 2021, tr.177 – nhiễm virus viêm gan B ở phụ nữ độ tuổi 179. sinh đẻ từ 20 đến 35 tại trung tâm y khoa 4. Trần Thị Trang cùng cộng sự (2021), Đánh MEDIC Thành phố Hồ Chí Minh năm 2015, giá kết quả sảng lọc HBsAg, KT HCV, KN- Trung tâm Y khoa MEDIC Thành phố Hồ KT HIV trên người hiến máu tình nguyện tại Chí Minh. bệnh viện Truyền máu Huyết học. Tạp Chí Y học Thành phố, tập 25 – số 6, tr. 180-186. 89
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đánh giá kết quả cải thiện các triệu chứng thận âm hư và phục hồi vận động trên bệnh nhân đột quỵ sau 3 tháng của phác đồ phối hợp châm cứu cải tiến, vật lý trị liệu, Bổ dương hoàn ngũ thang và Lục vị
8 p | 70 | 5
-
Liệt phân kỳ (Kỳ 2)
6 p | 77 | 3
-
Bài giảng Sự sàng lọc bệnh - PGS. Ts Lê Hoàng Ninh
13 p | 28 | 3
-
Một số hướng dẫn cách điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm (Tập 1): Phần 2
311 p | 17 | 3
-
Đánh giá hiệu quả lâm sàng và tính an toàn của dung dịch Diquas trên bệnh nhân mổ LASIK
7 p | 18 | 2
-
Đánh giá giá trị của HOS test trên các mẫu tinh trùng bất động
7 p | 68 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn