LUẬN VĂN:
Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động kinh
doanh thực phẩm tại Xí nghiệp khai thác
và cung ứng thực phẩm tổng hợp
LờI Mở Đầu
Những năm qua, thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo,
ngành thương mại đã cùng các ngành, các địa phương nỗ lực phấn đấu, đạt được những
thành tựu bước đầu quan trọng trong lĩnh vực lưu thông hàng hóa và dịch vụ, góp phần tạo
nên những biến đổi sâu sắc trên thị trường trong nước và vị thế trên thị trường nước ngoài.
Các loại hình dịch vụ gắn với lưu thông hàng hóa phát triển mạnh, thúc đẩy sản xuất kinh
doanh, góp phần phục vụ đời sống và giải quyết việc làm cho người lao động. Trong số đó
không thể không nhắc tới ngành sản xuất kinh doanh thực phẩm là ngành sản xuất hàng
tiêu dùng luôn gắn liền với đời sống hàng ngày của người dân.
Với sự cạnh tranh găy gắt hiện nay trên thị trường, mỗi doanh nghiệp đều cần thấy
rõ sự quan trọng của việc đẩy mạnh kinh doanh, thấy được các nhân tố tác động tới hiệu
quả sản xuất kinh doanh, từ đó xây dựng phương án kinh doanh phù hợp. Đối với Xí
nghiệp khai thác và cung ứng thực phẩm tổng hợp thì vấn đề thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm
càng quan trọng hơn bao giờ hết vì chức năng chủ yếu của Xí nghiệp là khai thác và kinh
doanh mặt hàng thực phẩm. Nhận thức được điều đó, qua thời gian thực tập tại Xí nghiệp,
có được một sự hiểu biết về thực trạng sản xuất kinh doanh của Xí nghiệp, nên em đã chọn
đề tài: “Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động kinh doanh thực phẩm tại Xí nghiệp khai
thác và cung ứng thực phẩm tổng hợp”. Bằng những kiến thức của bản thân cùng với sự
giúp đỡ nhiệt tình của thầy giáo hướng dẫn và các cán bộ, nhân viên trong Xí nghiệp, em
đi sâu phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh của Xí nghiệp và đề xuất một số giải
pháp thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Xí nghiệp.
Cơ cấu của chuyên đề, ngoài lời mở đầu và kết luận được chia thành 3 chương:
- Chương I: Lý luận chung về kinh doanh thực phẩm của doanh nghiệp
- Chương II: Thực trạng hoạt động kinh doanh thực phẩm tại Xí nghiệp khai
thác và cung ứng thực phẩm tổng hợp
- Chương III: Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh kinh doanh thực phẩm tại Xí
nghiệp khai thác và cung ứng thực phẩm tổng hợp
Chương I
lý luận chung về kinh doanh thực phẩm
của doanh nghiệp
1.1. Khái niệm và vai trò của kinh doanh thực phẩm đối với quá trình sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm kinh doanh và kinh doanh thực phẩm
Trong nền kinh tế thị trường, hoạt động kinh doanh là hoạt động kinh tế cơ bản
được các cá nhân và doanh nghiệp tiến hành nhằm mục đích thu lợi nhuận. Hiện nay có
nhiều cách hiểu về kinh doanh:
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp (có hiệu lực từ ngày 1/1/2000), thì: “Kinh
doanh là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư từ sản
xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh
lời”.
Như vậy, có thể hiểu kinh doanh là một hoạt động kinh tế nhằm mục tiêu sinh lời
của chủ thể kinh doanh trên thị trường. Khi tiến hành bất cứ hoạt động kinh doanh nào thì
các chủ thể đều phải sử dụng tập hợp các phương tiện, con người, nguồn vốn… và đưa các
nguồn lực này vào hoạt động để sinh lời cho doanh nghiệp. Chúng đều có đặc điểm chung
là gắn liền với sự vận động của nguồn vốn, một chủ thể kinh doanh không chỉ có cần vốn
mà cần cả những cách thức làm cho đồng vốn của mình quay vòng không ngừng, để đến
cuối chu kỳ kinh doanh số vốn lại tăng thêm. Mặt khác, chủ thể kinh doanh phải có được
doanh thu để bù đắp chi phí và có lợi nhuận.
Với cách hiểu về kinh doanh như vậy thì kinh doanh thực phẩm được hiểu là việc
đầu tư sản xuất và tiêu thụ thực phẩm trên thị trường, nhằm mục đích thu lợi nhuận. Kinh
doanh thực phẩm là một trong số các hình thức kinh doanh. Là lĩnh vực kinh doanh hàng
tiêu dùng, nó có các đặc điểm chung giống như các lĩnh vực kinh doanh khác nhưng nó
cũng có những đặc điểm riêng, đó là:
- Người tiêu dùng ít hiểu biết về hàng hóa một cách có hệ thống: trên thị trường có
tới hàng chục ngàn mặt hàng cho nên dù người bán có tận dụng được nhiều phương pháp
giới thiệu hàng hóa, doanh nghiệp nhưng người tiêu dùng vẫn chưa hiểu rõ hết được về địa
chỉ sản xuất, chất lượng, đặc tính, công dụng và cách thức sử dụng của tất cả các loại hàng
hóa.
- Sức mua trên thị trường biến đổi lớn theo thời gian, theo địa phương…Người tiêu
dùng có thể cân nhắc rất kỹ khi cần mua sắm nhất là vào thời điểm có rất nhiều hàng tiêu
dùng có khả năng thay thế lẫn nhau.
- Sự khác biệt về người tiêu dùng rất lớn: giữa các tầng lớp dân cư, có sự khác nhau
về nghề nghiệp, dân tộc, giới tính, trình độ văn hóa, độ tuổi, tập quán sinh hoạt nên sự hiểu
biết và tiêu dùng của họ về các loại thực phẩm là khác biệt nhau.
- Có nhiều người mua vì hàng thực phẩm gắn với cuộc sống hàng ngày của nhân
dân, các thành viên trong xã hội đều có nhu cầu tiêu dùng nhưng mỗi lần mua không
nhiều, lặt vặt và phân tán vì nhu cầu đời sống rất đa dạng.
ở đây, mặt hàng kinh doanh là hàng thực phẩm, gắn liền với nhu cầu sinh hoạt của
con người như lương thực, đường, sữa, đồ hộp, dầu ăn, bia, rượu, bột mì, bánh kẹo…
Nguyên liệu của nó là các sản phẩm của ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, chăn nuôi, thủy
sản, và một số ngành chế biến khác. Hàng nông sản được dùng làm nguyên liệu đầu vào
cho sản xuất kinh doanh hàng thực phẩm nên ta phải hiểu rõ đặc điểm của nó để chủ động
khai thác tốt nhất nguồn đầu vào này. Hàng nông sản có những đặc điểm sau:
+ Tính thời vụ: vì chăn nuôi, trồng trọt có tính thời vụ nên cần phải biết quy luật sản
xuất các mặt hàng nông sản để làm tốt công tác chuẩn bị trước mùa thu hoạch, đến kỳ thu
hoạch phải tập trung nhanh nguồn lao động để triển khai công tác thu mua và chế biến sản
phẩm từ các ngành này.
+ Tính phân tán: hàng nông sản phân tán ở các vùng nông thôn và ở trong tay hàng
triệu nông dân, sức tiêu thụ thì tập trung ở thành phố và khu công nghiệp tập trung. Vì vậy
phải bố trí địa điểm thu mua, phương thức thu mua, chế biến và vận chuyển đều phải phù
hợp với đặc điểm nói trên.
+ Tính khu vực: tùy theo địa hình của từng nơi mà có vùng thì thích hợp với trồng
trọt cây nông nghiệp, nơi thì cây công nghiệp, nơi thì với nghề chăn nuôi, vì thế có những
cơ sở sản xuất sản phẩm hàng nông sản rất khác nhau với tỷ lệ hàng hóa khá cao.
+ Tính không ổn định: Sản xuất hàng nông sản không ổn định, sản lượng hàng nông
nghiệp có thể lên xuống thất thường, vùng này được mùa, vùng khác mất mùa…
Tất cả các đặc điểm trên của yếu tố đầu vào đều có ảnh hưởng tới kết quả và hiệu
quả kinh doanh thực phẩm. Ngoài ra sản phẩm của hàng thực phẩm lại có ảnh hưởng trực
tiếp tới sức khỏe của người tiêu dùng. Vì vậy, kinh doanh thực phẩm ngoài việc cần giấy
phép đăng ký kinh doanh còn phải có giấy chứng nhận đạt chất lượng vệ sinh an toàn thực
phẩm do Bộ Ytế cấp.
1.1.2. Vai trò của kinh doanh thực phẩm đối với quá trình sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp
1.1.2.1. Vai trò của kinh doanh thực phẩm đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
Thực phẩm là một mặt hàng tiêu dùng rất quan trọng đối với toàn xã hội nói chung
và đối với mỗi con người nói riêng. Thực phẩm cung cấp cho con người những chất dinh
dưỡng như: tinh bột, chất béo, các loại vitamin, prôtêin và các chất khóang khác… giúp
con người có sức khỏe để tồn tại phát triển và lao động. Xét trong tổng thể nền kinh tế
quốc dân, tiêu thụ sản phẩm có vai trò trong việc cân đối giữa cung và cầu thực phẩm trên
thị trường. Thực phẩm có thể ở dạng tự nhiên hay là đã qua chế biến, sản xuất sản phẩm
rồi được tiêu thụ tức là vấn đề sản xuất kinh doanh thực phẩm được diễn ra bình thường,
liên tục tránh được những mất cân đối trong cung và cầu về hàng thực phẩm. Doanh
nghiệp kinh doanh thực phẩm có nhu cầu sử dụng các nguồn lực của xã hội để bảo đảm
đầu vào cho sản xuất như nguyên liệu, vốn, nhân lực, thiết bị máy móc, công nghệ… đã
tác động tới một loạt các hoạt động khác, các lĩnh vực kinh doanh khác như người chăn
nuôi, trồng trọt, yếu tố con người, yếu tố văn hóa xã hội. Tức nó đã trực tiếp hoặc gián tiếp
tác động tới sự phát triển của các ngành khác hay toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
Tiêu thụ sản phẩm nói chung và tiêu thụ thực phẩm nói riêng không trực tiếp tạo ra
của cải vật chất cho xã hội mà nó chỉ phục vụ quá trình tiếp tục sản xuất trong khâu lưu
thông. Kinh doanh thực phẩm có tác dụng nhiều mặt tới lĩnh vực sản xuất và tiêu dùng xã
hội, nó cung cấp những sản phẩm là lương thực, thực phẩm là những hàng hóa thiết yếu
cho người tiêu dùng một cách đầy đủ, kịp thời đồng bộ, đúng số lượng, chất lượng một
cách thuận lợi, với quy mô ngày càng mở rộng. Đối với các lĩnh vực lưu thông, các doanh
nghiệp thương mại, đại lý bán buôn, bán lẻ có thể nhận được các sản phẩm, hàng hóa đầu
vào một cách kịp thời, đồng bộ, đúng số lượng, chất lượng. Đối với lĩnh vực tiêu dùng, các
cá nhân có thể dễ dàng thỏa mãn nhu cầu về hàng thực phẩm trên thị trường một cách kịp
thời và văn minh, nhờ hàng loạt các cửa hàng, quầy hàng, siêu thị… cung cấp cho mọi
người, mọi gia đình và các nhu cầu đa dạng của mọi tầng lớp dân cư, lứa tuổi, nghề
nghiệp. Ngoài ra, kinh doanh thực phẩm còn có tác dụng nữa là kích thích nhu cầu, gợi mở
nhu cầu, hướng người tiêu dùng tới những hàng thực phẩm có chất lượng cao, thuận tiện
trong sử dụng, đồng thời đa dạng về sản phẩm với phong cách phục vụ đa dạng, văn minh,
hiện đại.
1.1.2.2. Vai trò của kinh doanh thực phẩm đối với sự phát triển của doanh nghiệp
Kinh doanh thực phẩm là một quá trình bao gồm nhiều khâu, nhiều công đoạn,
nhiều bộ phận phức tạp và liên tục có mối liên hệ chặt chẽ, gắn bó với nhau. Kết quả của
khâu này bộ phận này có ảnh hưởng tới chất lượng của các khâu khác hay toàn bộ quá
trình kinh doanh, trong đó khâu tiêu thụ sản phẩm được đánh giá là khâu then chốt quyết
