intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

GIÁO TRÌNH CÔNG NGHỆ KIM LOẠI - PHẦN I CÔNG NGHỆ ĐÚC - CHƯƠNG 3

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST
Báo xấu
362
lượt xem 101
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 3 THIẾT KẾ ĐÚC Thiết kế đúc là một khâu quan trọng trong quá trình sản xuất đúc. Đây là một sự tổng hợp các kiến thức để cụ thể hoá trên ban vẽ và tính toán trong thuyết minh. Người ta căn cứ vào các yếu tố sau để thiết kế: - Loại hợp kim đúc: gang, thé p hoặc hợp kim màu.... - Yêu cầu kỹ thuật của chi tiết máy gồm độ chính xác, độ bóng bề mặt, chất lượng hợp kim. - Hình dạng và kích thước kết cấu vật đúc và khối lượng vật đúc. -...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: GIÁO TRÌNH CÔNG NGHỆ KIM LOẠI - PHẦN I CÔNG NGHỆ ĐÚC - CHƯƠNG 3

  1. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Chöông 3 THIEÁT KEÁ ÑUÙC Thieát keá ñuùc laø moät khaâu quan troïng trong quaù trình saûn xuaát ñuùc. Ñaây laø moät söï toång hôïp caùc kieán thöùc ñeå cuï theå hoaù treân ban veõ vaø tính toaùn trong thuyeát minh. Ngöôøi ta caên cöù vaøo caùc yeáu toá sau ñeå thieát keá: - Loaïi hôïp kim ñuùc: gang, theù p hoaëc hôïp kim maøu.... - Yeâu caàu kyõ thuaät cuûa chi tieát maùy goàm ñoä chính xaùc, ñoä boùng beà maët, chaát löôïng hôïp kim. - Hình daïng vaø kích thöôùc keát caáu vaät ñuùc vaø khoái löôïng vaät ñuùc. - Daïng saûn xuaát: ñôn chieác, haøng loaït hay haøng khoái. Treân cô sôû ñoù choïn daïng saûn xuaát, phöông phaùp ñuùc vaø tieán haønh thieát keá ñuùc cuï theå. Moãi moät phöông phaùp ñuùc, coù nhöõn g neùt ñaëc tröng rieâng ñeå thieát keá ñuùc phuø hôïp. Tuy nhieân, ñuùc trong khuoân caùt laø daïng ñuùc phoå bieán vaø cuõng coù nhöõng ñaëc tröng chung nh cho quaù trình ñuùc, do ñoù ôû ñaây chæ taäp trung giôùi thieäu thieát keá ñuùc Chi Mikhuoân caùt. trong P. Ho uat T y th 3-1 Thaønh laäp baûn veõ ñuùc. am K ph Baûn veõ ñuùc veà noäi dung khoâng phaûu laø baûn veõ cheá taïo, nhöng treân cô sôû baûn veõ naøy DH Si ng ngöôøi ta thaønh laäp ñöôïc moät Truto caùc baûn veõ khaùc nhö: baûn veõ maãu, hoäp loõi, baûn veõ laép t © loaï h yrig Cop khuoân. Ñeå thaønh laäp baûn veõ ñuùc, ngöôøi thieát keá phaûi döïa vaøo baûn veõ chi tieát maùy vaø tieán haønh theo caùc böôùc sau ñaây: 3.1.1 Phaân tích keát caáu: Nhö chöông hai ñaõ nghieân cöùu, khi thieát keá ñuùc cho moät chi tieát naøo ñoù phaûi tieán haønh phaân tích keát caáu döïa vaøo nhöõng nguyeân taéc ñaõ xeùt. Döïa vaøo baûn veõ chi tieát hoaëc vaøo moät chi tieát maùy saün coù ñeå phaân tích. - Ñaàu tieân phaûi ñoïc kyõ baûn veõ, nhaän daïng ñuùng chi tieát, ghi nhaän nhöõng ñieà u kieän kyõ thuaät ñaõ ghi trong baûn veõ chi tieát, vaät lieäu cheá taïo chi tieát, thaäm chí phaûi hình dung caû vò trí cuûa chi tieát ñoù trong thieát bò, yeâu caàu chòu löïc vaø caùc yeâu caàu khaùc… - Döï kieá n tröôùc sô boä quy trình gia coâng caét goït chi tieát ñoù treân caùc loaïi maùy coâng cuï. Xaùc ñònh nhöõng phaàn beà maët phaûi gia coâng, nhöõng maët chuaån coâng ngheä ... Quaù trình phaân tích keát caáu cho pheùp ñaùnh giaù tính hôïp lyù hoaëc chöa hôïp lyù cuûa keát caáu vaät ñuùc töø ñoù neáu cho pheùp coù theå thay ñoåi moät phaàn keát caáu nhaèm: + Ñôn giaûn hoaù keát caáu taïo ñieàu kieän deã ñuùc hôn nhö löôïc boû caùc raõnh then, raõnh luøi dao, caùc loã nhoû quaù khoâng ñaët loõi ñöôïc v.v... + Taêng hoaëc giaûm ñoä daøy thaønh vaät ñuùc, caùc gaân gôø, caùc phaàn chuyeå n tieáp cho phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc ñaõ xeùt. Vieäc thay ñoåi noù chæ coù lôïi maø khoâng laøm aûnh höôûng ñeán khaû naêng chòu löïc hoaëc ñieàu kieän laøm vieäc. Caàn löu yù raèng, khoâng neân coi vieäc ñôn giaûn hoaù chi tieát maø laøm sai khaùc quaù möùc keát caáu ban ñaàu cuûa chi tieát maùy. Coá gaéng sao cho hình daùn g vaø kích thöôùc caøng gaàn vôùi chi tieát maùy caøng toát. 20 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  2. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 3.1.2.Xaùc ñònh maët phaâ n khuoân: Maët phaân khuoân laø beà maët tieáp xuùc cuûa caùc nöûa khuoân vôùi nhau (thöôøng laø maët tieáp xuùc giöõa khuoân treân vaø khuoân döôùi). Maët phaân khuoân xaùc ñònh vò trí vaät ñuùc trong khuoân. Kyù hieäu baèng gaïch xanh, muõi teân T chæ phaàn vaät ñuùc thuoäc khuoân treâ n, coøn D thuoäc veà khuoân döôùi. Maët phaân khuoân coù theå laø maët phaúng, maët baäc hoaëc cong baát kyø. Nhöõ ng vaät ñuùc khaùc nhau coù maët phaân khuoân choïn khaùc nhau. Coù theå trong khuoân ñuùc coù moät hoaëc coù vaøi ba maët phaân khuoân. Noù laø yeáu toá quan troïng, bôûi vì nhôø maët phaân khuoân ta coù theå taïo loøng khuoân chính xaùc, laép raùp loõi deã daøng, taïo hình heä thoáng daãn kim loaïi loûng vaøo khuoân chính xaùc.v.v… Toùm laïi maët phaân khuoân laø yeáu toá caàn thieát khoâng theå thieáu ñöôïc. Ñeå choïn maët phaân khuoân hôï p lí phaûi döïa treân moät soá nguyeân taéc chung sau ñaây: a.Choïn maët phaâ n khuoân döïa vaøo coâng ngheä laøm khuoân. Coâng ngheä laøm khuoân goàm ruùt maãu, söûa chöõa loøng khuoân, ñònh vò loõi neáu coù vaø laép caùc nöûa khuoân. Vì vaäy, phaûi ñaûm baûo ñöôïc caùc ñieåm sau: - Choïn maët phaân khuoân qua tieát dieän coù dieän tích lôùn nhaát (theo ivòhtrí ñaët maãu) ñeå Mn Chi n quaù lôùn. ruùt maãu deã daøng, khoâng bò vöôùng, khoâ ng taïo ra ma saùt giöõa maãHo khuoâ u vaø P. - Choïn maët phaân khuoân laøm sao cho loøng khuoâuat Tnoâng nhaát ñeå vöøa deã ruùt maãu y th n laø am K vöøa deã söûa chöõa loø ng khuoân , nhaát laø caùc vaäthñuùc coù thaøn h moûng taïo thaønh khuoâ n raát haïn Su p heïp. Thí duï hai vaät ñuùc nhö hình ng DHveõ (hình 1-17). Hình (a) coù hai phöông aùn vaø hình (b) ruo cuõng coù hai phöông aùn. ight © T yr Loøng khuoâCop ng coøn coù lôïi khi ñieà n ñaày kim loaïi loûng. Noù seõ taïo ra doøng chaûy eâm n noâ ít laøm hoûng khuoân. B B a) b) A A Hình 1-17 - Nhöõ ng keát caáu coù loøng khuoâ n phaân boá ôû caû khuoân treân vaø khuoâ n döôùi, neân choïn loøng khuoâ n treân noâng hôn (hình 1-18). Nhö vaäy seõ deã laøm khuoân, deã laép khuoân. 21 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  3. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn - Maët phaân khuoân neân choïn maët phaúng, traùnh caùc maët baäc, hay maët cong. Bôûi vì maët baäc vaø cong khoù laøm, phaûi coù T D A hôïp. B hoøm khuoâ n thích T D Hình 1-19 choïn theo phöông aùn A toát hôn B. b. Choïn maët phaân Hình 1-18 khuoân döïa vaøo ñoä chính xaù c cuûa loøng khuoân. Ñoä chính xaùc vaät ñuùc phuï thuoäc vaøo ñoä chính xaùc cuûa loøng B khuoân. Do ñoù, phaûi ñaûm baûo caùc h Min Chi maët sau: P. Ho uat T + Loøng khuoâ n toát nhaát laø y th am K chæ phaân boá trong moät hoøm A ph khuoân. Ñieàu naøy traùnh ñöôïc sai g DH Su ruon t©T soá khi raùp khuoân. igh Nhöõng vaätCñuùyr coù nhieàu op c Hình 1-19 tieát dieän khaùc nhau neáu yeâu caàu ñoàng taâm cao ngöôøi ta coù theå duøng phaàn ñaát phuï ñeå ñaët toaøn boä vaät ñuùc trong moät hoøm khuoân (hình 1-20 a). Mieáng ñaát phuï seõ laøm thay ñoåi phaàn naøo hình daïng maãu ñeå taïo ra tieát dieän lôùn nhaát taïi maët phaân khuoân. Mieáng ñaát phuï T T A D B D A a) b) Hình 1-20 - Nhöõng vaät ñuùc coù loõi, neân boá trí sao cho vò trí cuûa loõi laø thaúng ñöùng (hình 1-20 b). Nhö vaäy seõ deã ñònh vò loõi chính xaùc, traùnh ñöôïc taùc duïng löïc cuûa kim loaïi loûng laøm bieán daïng thaân loõi, deã kieåm tra khi laép raùp. 22 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  4. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn - Soá löôïng maët phaân khuoân caøng ít caøng baûo ñaûm chính xaùc. Tröôøn g hôïp phaûi choïn hai maët phaân khuoân nhö hình 1-21, neân cho toaøn boä vaät ñuùc ôû khuoân giöõa. Ñaët nhö vaäy duø caùc nöûa khuoân coù bò xeâ dòch khi laép raùp cuõng khoân g aûnh höôûng ñeá n loøng khuoân cô baûn . - Khoâng choïn maët phaân khuoân qua choã coù tieát dieän thay ñoåi. Vì nhö vaäy seõ khoù phaùt hieän sai leäch taâm giöõa caùc beà maët, ñoàng thôøi gaây khoù khaên khi gia coâng caét goït. Thí duï nhöõng keát caáu coù daïng nhö hình 1-20 b neân choïn phöông aùn A (phöông aùn B khoâng hôïp lyù). c. Choïn maët phaâ n khuoân döïa vaøo T chaát löôïng hôïp kim ñuùc: G Khi keát tinh töø kim loaïi loûng trong khuoân ñuùc bao giôø cuõng coù höôùng töø döôùi leân treân vaø töø xung quanh vaøo giöõa. Maët treân cuøng keát tinh chaäm nhaát. Vì vaäy, caàn phaûi ñaûm baûo caùc nguyeân taéc: G - Nhöõng beà maët quan troï ng caàn chaát nh i hi M löôïng cao hoaëc boá trí ôû döôùi hoaëc ôû hai beân. Ho C D TP. huat Hình 1-21 Beà maët treân nguoäi sau cuøng neâ n chöùa nhieàu taïp Ky t pham chaát. - Choïn maët phaân khuoân sao cho Su ng H höôù ng D keát tinh töø xa chuyeån daàn t © Truon ñaäu ngoùt hoaëc heä thoáng roùt. Noùi caùch khaùc laø neân ñaët veà chaâ gh caùc phaàn thaønh moûopyri ng döôùi vaø chaân ñaäu ngoùt hay heä thoáng roùt ñaët ôû choã taäp trung C ng xuoá kim loaïi vaø cao nhaát. - Choïn maët phaân khuoân phaûi tính ñeán vò trí ñaët heä thoáng roùt ñeå baûo ñaûm kim loaïi loûng ñieàn ñaày nhanh, ñoàng ñeàu, khoâng taïo doøng chaûy roái laøm hoûng khuoân. Trong thöïc teá coù theå coù ba vò trí roùt: Töø treân xuoá ng ( hình 1-22a), beân hoâ ng ( hình 1-22b ) v aø töø döôùi leân (roùt xi phoâng) ( hình 1-22c ). Chuù yù raèng choã daãn kim loaïi loûng vaøo naèm saùt ngang maët phaân khuoân (hình 1-22). 23 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  5. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn c) b) a) Hình 1-22 a) Roùt töø treân xuoá ng. b) Roùt beân hoâng. c) Roùt töø döôùi leân . h Min 3.1.3 Xaùc ñònh caùc ñaïi löôïng cuû a baûn veõ vaät ñuùc. Chit ñuùc ñeå khi caét boû ñi Ho a.Löôïng dö gia coâng caét goït: laø phaàn kim loaïi doâi ra .treân vaä TP uat g Soå tay coâng ngheä cheá taïo maùy seõ coù ñoä chính xaùc kích thöôùc vaø ñoä boùng beà maët Ky thbaûn ( tra am u ph taäp 1) . DH S maët (thoâ) seõ khoâng xaùc ñònh löôïng dö. Nhöõng beà maët khoâng ghi uong ng beà r ñoä boù t ©tT n vaät ñuùc phuï thuoäc vaøo kích thöôùc vaät ñuùc, vaøo vò trí caùc Löôïng dö gia coânghñaë treâ yri g Copkhuoân, vaøo ñoä chính xaùc ñuùc vaø daïng saûn xuaát. beà maët vaät ñuùc trong Löôïng dö ñaët treân caùc maët treân cuûa vaät ñuùc coù giaù trò lôùn hôn maët beân vaø döôùi. Daïng saûn xuaát ñôn chieác, haøng loaït nhoû coù giaù trò löôïng dö lôùn. Laøm khuoân baèng tay, maãu goã, coù giaù trò löôïng dö lôùn hôn so vôùi laøm baèng maùy, maãu kim loaïi. Ñuùc trong khuoân caùt, caáp chính xaùc thaáp hôn (caáp 3) khi ñuùc ñaët bieät. Phöông phaùp ñuùc ñaët bieät coù theå ñaït ñöôïc caáp 2 hay caáp 1. b. Ñoä doác ruùt maãu (goù c thoaùt khuoân): Treân caùc thaønh ñöùng (vuoâ ng goùc vôùi maët phaân khuoân) caàn coù ñoä doác ruùt maãu goïi laø ñoä doác ñuùc. Giaù trò ñoä doác caøng lôùn caøng deã ruùt maãu nhöng noù seõ laøm sai leäch hình daïng vaø laøm taêng söï hao phí kim loaïi vaät ñuùc. Vì vaäy veà nguyeân taéc khi thieát keá vaät ñuùc coù theå theo baûng döôùi ñaây, chieàu cao thaønh khuoân lôùn, ñoä doác ruùt maãu phaûi nhoû. Khi söû duïng vaät lieäu maãu khaùc nhau, phöông phaùp ñuùc khaùc nhau, giaù trò ñoä doác khaùc nhau ( goùc nghieâ ng  tra baûng Soå tay coâng ngheä cheá taïo maùy taäp 1). Daïng ñoä doác Ñoä doác laøm taêng Ñoä doác trung bình Ñoä doác laøm giaûm kích thöôùc vaät ñuùc kích thöôùc vaät ñuùc  24 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  6. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Sô ñoà ñoä doác h/2 h h   Aùp duïng Cho beà maët caàn gia Cho beà maët khoân g Cho beà maët khoân g coâng cô gia coâng cô gia coâng cô b c. Goùc ñuùc laø goùc tieáp giaùp giöõa hai beà maët giao nhau cuûa vaät ñuùc (hình 1-23). Goùc ñuùc ñaûm baûo cho khuoâ n khoân g bò vôõ khi ruùt maãu vaø vaät ñuùc khoâng bò nöùt khi ñoâng ñaëc trong khuoân . Goùc ñuùc cuõng giuùp cho maãu naâng r cao ñoä beàn, deã ruùt maãu. h Min Chi Trò soá baùn kính löôïn ngoaøi R vaø baùn kính P. Ho uat T löôïn trong r coù theå xaùc ñònh theo coân g thöùc kinh nghieäm hoaëc tra baûng Soå tay coâng ngheä cheá taïoKy th a ham 1 1 aH Su p maùy taäp 1. b r  ( ong)D  Tru 5 2 Goùc trong : t© 3 Hình 1-23 Goùc ngoaøiyrigh r+b op : R= C Goùc ñuùc Trong ñoù: a,b laø chieàu daøy thaønh vaät ñuùc giao nhau ( a>b ) d. Dung sai vaät ñuùc: laø sai soá cuûa kích thöôùc vaät ñuùc cho pheùp so vôùi kích thöôùc danh nghóa (tra baûng Soå tay coâng ngheä cheá taïo maùy taäp 1) . Dung sai cuûa vaät ñuùc phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá : phöông phaùp ñuùc, loaïi khuoân ñuùc, loaïi maãu, hoäp loõi... Dung sai thaønh phaàn treân caùc khaâu kích thöôùc phaûi phuø hôïp vôùi dung sai khaâu kheùp kín. Khi ñuùc trong khuoân caùt, sai soá kích thöôùc khaù lôùn. Nguyeân nhaân do ñoä laéc ( rung ) khi ruùt maãu, ñoä co khi saáy khuoân vaø loõi, do ñoä luùn cuûa hoãn hôïp khi chòu aùp löïc cuûa kim loaïi loûng trong khuoân. 3.1.4. Xaùc ñònh loõi vaø goái loõi: a. Loõi: duøng ñeå taïo loã hoaëc phaàn loõm trong vaät ñuùc. Phaàn ñaët loõi ñaõ xaùc ñònh khi choïn maët phaân khuoân. Ñeå xaùc ñònh soá löôïng loõi, khi thieát keá ñuùc caàn tuaân theo caùc qui ñònh sau ñaây: - Nhöõng loã caàn gia coâng caét goït, tuøy theo daïng saûn xuaát, neáu kích thöôùc nhoû coù theå khoâng caàn ñaët loõi maø ñuùc lieàn. Thí duï khi saûn xuaát ñôn chieác caùc loã coù ñöôøng kính  50mm, saûn xuaát haø ng loaït  30mm, saû n xuaát haøng khoái  20mm coù theå ñuùc lieàn, vieäc taïo loã seõ do gia coâng caét goït ñaûm nhieäm. -Caùc baäc daøy hôn 25 mm vaø caùc raõnh coù chieàu saâu  6 mm treân caùc vaät ñuùc nhoû vaø vöøa ñeàu ñöôïc taï o neân ngay töø khi ñuùc. - Nhöõng loã khoâ ng caàn gia coâng caét goït caàn phaûi ñaët loõi duø cho kích thöôùc loã nhoû. 25 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  7. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn - Soá löôï ng loõi caøng ít caøng toát. Ñeå ñaûm baûo nguyeân taéc naøy coù theå thay theá loõi baèng nhöõng phaàn nhoâ cuûa khuoân ( hình 1-24 ) Neáu D/H  0,85 coù theå thay loõi baèng phaàn nhoâ cuûa khuoân döôùi (hình 1-24 b). Neáu D/H > 3 coù theå thay loõi baèng phaàn nhoâ cuûa khuoân treân (hình 1-24 c). Duøng uï caùt thay loõi baûo ñaûm ñoä chính xaùc cuûa khuoân ñuùc, giaûm bôùt ñöôïc hoäp loõi vaø thôøi gian laøm loõi, nhöng phaàn nhoâ gaây phaàn naøo khoù khaên cho moät soá nguyeân coâ ng laøm khuoân vaø laép raùp khuoân. Nhöõng loõi lôùn coù ñoä phöùc taïp cao, coù tieát dieän thay ñoåi nhieàu coù theå keát hôïp caû phaàn nhoâ vaø loõi. D h Min Chi P. Ho uat T y th H am K u ph HS ng D uo © Tr c) ight b) a) opyr Hình 1-24 C Phaàn nhoâ khuoân b. Thieát keá goái loõi: Goái loõi laø boä phaän ñeå ñònh vò loõi trong khuoân ñuùc. Vì vaäy goái loõi phaûi ñaûm baûo ñònh vò chính xaùc vaø cöùng vöõng, phaûi deã laép raùp loõi vaøo khuoân. Caên cöù vaøo vò trí cuûa loõi trong khuoâ n, ngöôøi ta chia ra hai loaïi cô baûn: loõi ñöùng vaø loõi ngang. Töø ñoù, goái loõi cuõng phaûi thieát keá phuø S1  hôïp vôùi daïng loõi treân . S2 - Loõi ñöùng: goái loõi ñöôïc ñònh vò theo höôùng vuoâng goùc vôùi maët phaân khuoân naèm h1 ngang. Thöôøng laøm goái loõi hình coân (hình 1- 25) coù kích thöôùc ñaûm baûo: h h1 ,    . Goái loõi phía döôùi taùc duïng leân khuoân döôùi baèng chính khoái löôïng cuûa loõi. Goái loõi S3 treân chæ taùc duïng leân khuoân treâ n khi coù löïc ñaåy kim loaïi loûng taùc duïng vaøo loõi. Vì theá hai goái loõi döôùi vaø treân coù kích thöôùc khaùc h D D nhau vaø coù theå coù caáu taïo khaùc nhau (hình 1-26). Ñeå deã laép raùp, traùnh vôõ khuoân, loõi thì  giöõa loõi vaø khuoân coù khe hôû S1 , S2 , S3. Hình 1-25 Goái loõi döôùi deã laép raùp hôn, nhöng phaûi Goái loõi ñöùng hình coân. baûo ñaûm ñoä chính xaùc vaø tính oån ñònh, 26 0,75D 1 (1,5 2)D D1 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn Hình 1-26
  8. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn neân goùc coân  b eù hôn, chieàu cao goái loõi h lôùn hôn so vôùi goái loõi treân. Ñoái vôùi nhöõng loõi ñöùng coù tyû leä chieàu cao treân ñöôøng kính thaân loõi lôùn, ñeå traùnh maát oån ñònh, ngöôøi ta thieát keá loõi coù ñeá (hình 1-26). - Loõi ngang: coù goái loõi phaân boá caû ôû khuoân treân vaø khuoân döôùi ôû choã maët phaân khuoân. Ñeå baûo ñaûm chính xaùc, goái loõi ngang coù tieát dieän ñuû ñeå choáng laïi chính troïn g löôïng cuûa caû loõi. Tieát dieän ngang cuûa goái loõi ngang coù theå laø troø n, vuoâng vaø nhöõ ng daïng ñònh hình khaùc. Ñeå deã laép raùp vaø traùnh vôõ khuoân, loõi, giöõa loõi vaø khuoân cuõng coù khe hôû S1, S2, S3. Kích thöôùc, goùc ñoä goái loõi cuõng phaûi baûo ñaûm nhö loõi ñöùng, nghóa laø: h h1 ,    Treân hình 1- 27, 1-28 giôùi thieäu moät vaøi loaïi goái loõi. Moät soá tröôøng hôï p caàn xaùc ñònh chính xaùc vò trí toïa ñoä cuûa loõi, ngöôøi ta thieát keá goái loõi coù khi goàm hai loaïi: + Goái loõi coù khoaù choáng xoay (hình 1-29a). h Min Chi + Goái loõi coù khoaù choáng dòch chuyeån doïc (hình 1-29b). P. Ho uat T y th am K u ph DH S g ruon t©T h yrig Cop 27 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  9. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn S1 T S2 h1 h D Hình 1-27 Goái loõi ngang hình truï S1 h Min Chi P. Ho uat T   y th am K u ph HS ng D uo © Tr ight S2 opyr C   Hình 1-28 Goái loõi ngang hình 6 caïnh (0,5  0,8) D D a) Hình 1-29 Goái loõi coù khoùa. a) Khoùa choáng xoay. b) b) Khoùa choáng dòch doïc. Baøi taäp veà veõ baûn veõ thieát keá ñuùc, khuoâ n ñuùc cuûa chi tieát sau: 27 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  10. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 80 20 RZ- 12 RZ- 20 60 RZ20 90 210 60 11 R20 0 2 0 50 25 R8 90 RZ20 80 25 0 18 Baûn veõ chi tieát i MinhÑÔÕ GOÁI 0 h Ho C t. tP VaäTlieäu: GX15-32. thua Ky i hình saûn xuaát haøng loaït. Loaï pham H SuR40 gD ruon t©T righ Ví duï veà thieát keá ñuùc y tieát sau (hình 1-30 vaø 1-31): Cop chi Hình 1- 30 Baûn veõ chi tieát: Goái ñôõ: GX 15-32 28 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  11. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 100 25 6 6 T 1,5 60 1,5 80 D 4 40 4 70 1030 h Min  1,5 15 150 Chi P. Ho uat T y th am K u ph HS  60 1,5 ng D uo © Tr ight opyr C  32 1,5  1,5 70 37  1 120  1,5 Hình 1-31 Baûn veõ thieát keá ñuùc. 29 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  12. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 3.2 Thieát keá maãu vaø hoäp loõi: 3.2.1 Thieát keá maãu: Maãu laø boä phaän cô baûn trong boä maãu. Moät boä maãu bao goàm: maãu (hình 1-32), maãu heä thoáng roùt, ñaäu hôi, ñaäu ngoùt vaø taám maãu. Maãu laø boä phaän taïo ra loøng khuoân ñuùc khi laøm khuoân. Maãu seõ in hình trong khuoân ñeå taïo ra maët ngoaøi cuûa vaät ñuùc ñaõ thieát keá. Tröø phaàn tai maãu ñeå taïo ra vò trí gaùc goái loõi, hình daïng vaø kích thöôùc maãu töông öùng vôùi maët ngoaøi cuûa vaät ñuùc. Baûn veõ maãu: Caên cöù vaøo baûn veõ ñuùc ñeå thaønh laäp baûn veõ cuûa maãu. Nhöõng caên cöù ñoù laø: - Maët phaân khuoân. - Hình daùng vaø kích thöôùc maët ngoaøi cuûa vaät ñuùc. - Hình daïng vaø kích thöôùc cuûa goái loõi neáu coù, keå caû nhöõ ng loõi phuï hoaëc mieáng ñaát phuï ñöôïc thieát keá khi choïn maët phaân khuoân. - Vaät lieäu döï ñònh ñeå cheá taïo maãu. h Min Töø ñoù, trình töï caùc böôùc ñeå veõ baûn veõ maãu nhö sau: Chi P. Ho + Xaùc ñònh maët phaân maãu: Ña soá maãu ñuùc coù maëtTphaân maãu truøng vôùi maët phaân unt nhieàu phaàn thaùo rôøi. Phaûi phaân a yh khuoân. Tröôøng hôïp ñaëc bieät maãu coù theå cheá taïo döôùi tdaï g am K u ph DH S ñònh roõ maãu treân vaø maãu döôùi keå caû tröôøng hôïp maët phaân khuoân laø maët ñoái xöùng. + Xaùc ñònh hình daïng vaø uong thöôùc tai maãu © Tr kích ighttrong khuoâ n ñeå taïo ra choã töïa cho goái loõi. Phaûi döïa vaøo hình in r Tai maãu seõ opyhình C daïng goái loõi, khe hôû giöõa loõi vaø khuoân vaø quaù trình laép raùp khuoân ñeå thieát keá tai maãu. Sai soá kích thöôùc tai maãu seõ daãn ñeán sai soá kích thöôùc cuûa loøng khuoân ñuùc. + Kích thöôùc vaø dung sai kích thöôùc maãu: Moãi moät phaàn maãu rieâng bieät coù kích thöôùc boä phaän cuûa chuùng . Nhöõng kích thöôùc bò chia ra do maët phaân maãu khi gheùp laïi phaûi töông öùng vôùi kích thöôùc vaät ñuùc. Nhöõng kích thöôùc quan troïng phaûi xaùc ñònh dung sai. Dung sai thaønh phaàn phaûi phuø hôïp vôùi dung sai cuûa moät khaâu kheùp kín. Caàn löu yù raèng, kim loaïi loûng khi chuyeå n sang ñaëc seõ co laïi. Nhö vaäy, neá u laáy ñuùng caùc kích thöôùc ôû baûn veõ vaät ñuùc sao laïi cho baûn veõ maãu thì vaät ñuùc seõ huït kích thöôùc do co ngoùt. Vì vaäy phaûi laøm loøng khuoân roäng hôn, do ñoù kích thöôùc maãu phaûi taêng leân moät löôïng töông öùng vôùi ñoä co cuûa töøng hôïp kim. Hôïp kim khaùc nhau thì heä soá co cuõng khaùc nhau: Gang xaùm 1 %. Theùp 2 %. Gang traé ng 1,5 %. Hôïp kim ñoàng vaø nhoâm 1,5 %. Tuy nhieân, khi ghi treân baûn veõ vaãn laáy soá lieäu theo baûn veõ ñuùc (khi cheá taïo maãu ngöôøi ta phaûi duøng thöôùc tyû leä tuøy thuoäc vaøo loaïi hôïp kim ñuùc khaùc nhau). + Caáu taïo cuûa maãu: ñeå thöïc hieän ñaày ñuû moät baûn veõ cheá taïo, phaûi xaùc ñònh töø ñaàu vaät lieäu cheá taïo noù (goã, kim loaïi...) Nhöõng maãu nhoû neáu laø goã coù theå duøng goã lieàn. Neáu maãu phöùc taïp, deã bieán daïn g phaûi cheá taïo baèng gheùp goã traùi thôù. Neáu kích thöôùc vaø khoái löôïng maãu lôùn ñeå tieát kieäm vaät lieäu vaø giaûm khoái löôïng maãu coù theå laøm roãng beân trong. + Phaàn ñònh vò khi gheùp maãu: Nhöõng maãu troøn xoay coù maët phaân maãu vuoâng goùc truïc taâm chæ caàn laøm moät choát ñònh vò (hình 1-32b). Ñoái vôùi caùc loaïi khaùc phaûi duøng 2 hoaëc 3 choát ñònh vò. Veà nguyeân taéc khoaûng caùch giöõa caùc choát caøng xa nhau, ñònh vò caøng chính xaùc. Caáu taïo choát vaø loã choát phaûi coù kích thöôùc hôïp lyù ñeå ruùt vaø deã laép. 30 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  13. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Ngoaøi ra, treân baûn veõ maãu phaûi xaùc ñònh theâm ñoä nhaün boùng beà maët, maøu sôn cuûa caùc boä phaän cuûa maãu . Treân hình veõ 1-32 c giôùi thieäu baûn veõ maãu cuûa chi tieát ñuùc hình 1-30. 10o b) a) 25+0,50 h Min Chi P. Ho uat T y th am K ph T Su 60+0,74 g DH 90+0,87 ruon T ht © yrig D op C +0,74 32+0,60 40 +50 32 60+0,74 7o c) 15+0,50 150+0,87 Hình 1-32 a) Maãu goã b) Maãu coù 1 choát ñònh vò c) Maãu coù 2 choát . 3.2.2 Thieát keá loõi vaø hoäp loõi: Loõi laø moät boä phaän cuûa khuoân ñuùc ñeå taïo ra phaàn loã hoaëc phaàn loõm caàn coù trong vaät ñuùc. Do ñoù loõi coù hình daïng vaø kích thöôùc töông öùng vôùi phaàn loã hoaëc loõm caàn coù ñoù. Loõi coù theå baèng kim loaïi hoaëc baèng hoãn hôï p caùt. Treân hình veõ 1-33 giôùi thieäu caáu taïo moät loõi caùt ñôn giaûn. Ñeå thieát keá hoäïp loõi, tröôùc heát phaûi xaùc ñònh ñöôïc hình daïng vaø kích thöôùc loõi (thaân loõi vaø caùc goái loõi), sau ñoù phaûi tính ñeán caáu taïo cuûa xöông loõi vaø hình daïng kích thöôùc raõnh thoaùt khí. Hoä p loõi ngoaøi vieäc taïo ra loõi coù ñoä chính xaùc veà hình daùng, kích thöôùc, coøn phaûi tính ñeán thao taùc ñaët xöông, ñieàn ñaày hoãn hôïp, ñaàm chaët, taïo raõnh hay loã thoaùt khí vaø cuoái cuøng laø laáy loõi ra khoûi hoäp. 31 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  14. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 3 2 1 Hình 1-33 Caáu taïo loõi caùt. 1. Xöông kim loaïi 2.Hoãn hôïp caùt 3. Raõnh thoaùt khí Ngöôøi ta thöôøng thieát keá ba loaïi hoäp loõi: Hoäp loõi nguyeân ñeå taïo loõi ñôn giaûn, daïng coân, hoäp loõi hai nöûa ñeå taïo loõi hình truï, coù chieàu daøi tuøy yù, hoä p loõi laép gheùp ñeå cheá taïo loõi phöùc taïp, coù theå tích lôùn (xem phaàn laøm loõi). + Thaønh laäp baûn veõ hoäp loõi. Baûn veõ hoäp loõi cuõng laø baûn veõ cheá taïo neân phaûi ñaùp öùng ñaày ñuû caùc qui öôùc veõ kyõ thuaät veà baûn veõ cheá taïo. Sau khi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc hình daïng, kích i Minhthaân loõi vaø goái thöôùc h Ho C . t TP loõi, trình töï thieát keá hoäp loõi phaûi theo caùc böôùc sau: thua maët naøy cuõng tuaân theo moät soá - Xaùc ñònh maët phaân hoäp loõi: Moät phaàn naøKyñoù beà o phamp loõi phaûi laø beà maët ñi qua tieát dieä n lôùn u DH S nguyeân taéc choïn maët phaân khuoâ n: Maët phaân hoä ngñeå deã laáy loõi ra khoûi hoä p, deã ñieàn ñaày hoãn hôïp loõi, deã nhaát cuûa loõi, loøng hoäp loõi phaûi noâo g un © Tr ight yr ñaët xöông loõi... Cop Coù theå xaùc ñònh maët phaân hoäp loõi laø thaúng ñöùng khi loõi coù chieàu daøi khoâng lôùn quaù so vôùi kích thöôùc ngang. Nhöõng loõi daøi neân choïn maët phaân hoäp loõi naèm ngang. Ñieàu caàn löu yù laø sau khi ñaõ ñaàm chaët ñoä beàn vaø ñoä cöùng beà maët cuûa loõi töôi coøn raát thaáp, neân choïn maët phaân hoäp loõi sao cho khi thaùo loõi khoâ ng laøm hoûng noù. - Kích thöôùc vaø dung sai kích thöôùc hoäp loõi khaùc vôùi maãu, caùc loõi coù daïng ñoái xöùng qua maët phaân hoäp loõi, chæ caàn trình baøy moät nöûa hoäp loõi vaø kích thöôùc cuûa phaàn loøng hoäp loõi phaûi tính ñeán ñoä co khi saáy loõi vaø traùnh laøm huït kích thöôùc loã cuûa vaät ñuùc (hình 1-34 giôùi thieäu baûn veõ hoäp loõi goã cho chi tieát ñuùc 1-30) 3.2.3 Vaät lieäu laøm hoäp loõi. Keå caû maãu vaø hoäp loõi ñeàu coù theå cheá taïo baèng goã baèng kim loaïi hoaëc moät soá vaät lieäu khaùc nhö chaát deûo, xi maêng, thaïch cao... Choïn vaät lieäu thöôøng döïa vaøo daïng saûn xuaát, yeâu caàu chaát löôïng, kích thöôùc, khoái löôïng vaø thöïc teá cuûa nôi saûn xuaát. ÔÛ nöôùc ta Hình 1-34 coù theå duøng goã caùc loaïi ñeå laøm maãu Hoäp loõi goã. vaø hoäp loõi phöùc taïp, lôùn vì goã deã laøm, nheï. Nhöng goã choáng moøn, hay hö hoûng do cong veânh, nöùt neû, thaám nöôùc, muïc...Nhöõ ng loaïi coù kích thöôùc nhoû, khoái 32 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  15. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn löôïng khoâng quaù lôùn coù theå duøng maãu kim loaïi (gang, theùp cacbon, hay duøng nhaát laø hôïp kim nhoâm ñuùc: Al-Si hay coøn goïi laø hôïp kim silumin). Maãu vaø hoäp loõi kim loaïi neân caáu taïo roãng ñeå giaûm khoái löôïng vaø tieát kieäm kim loaïi. Treân hình 1-32 b giôùi thieäu caùch gheùp goã ñeå laøm maãu, laøm hoäp loõi goã (hình1-34) vaø hoäp loõi baèng kim loaïi (hình1-35). 3.3 Thieát keá heä thoáng roùt vaø ñaäu hôi, ñaäu ngoùt. 3.3.1 Heä thoáng roùt. 6 h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph HS ng D uo © Tr ight opyr C Hình 1-36 a) Heä thoáng roùt. b) Vaät ñuùc vaø heä thoáng roùt. 1. Coác roùt 2. OÁng roùt 3. Raõnh loïc xæ 4. Raõnh daãn 5. Ñaäu hôi 6. Vaät ñuùc. Heä thoáng roùt laø moät boä phaän quan troïng cuûa khuoân ñuùc ñeå daãn kim loaïi loûng ñieàn ñaày loøng khuoân (hình 1-36). a.Yeâu caàu cuûa heä thoáng roùt. Khi thieát keá heä thoá ng roùt phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu sau ñaây: - Doøng chaûy cuûa kim loaïi phaûi eâm, khoâ ng gaây va ñaäp, baén toeù, khoâng taïo xoaùy vaø phaûi lieân tuïc. - Khoâng daãn xæ, khí hoaëc caùc taïp chaát vaøo loøng khuoân. - Ñieàn ñaày khuoân nhanh, khoân g laøm hao phí nhieät laøm giaûm ñoä chaûy loaõng cuûa hôïp kim ñuùc. - Ñieàu hoøa ñöôïc nhieät trong toaøn boä loøng khuoân taïo ñieàu kieän ñoâng ñaëc theo höôùng lôïi nhaát, ñoàng thôøi coù khaû naêng boå sung kim loaïi. - Khoâng hao phí nhieàu kim loaïi cho heä thoáng roùt. Tuøy thuoäc vaøo loaïi khuoâ n, phöông phaùp ñuùc vaø loaïi hôïp kim ñuùc phaûi thieát keá sao cho töông ñoái hôïp lí. Trong thöïc teá saûn xuaát, ngöôøi ta thöôøng duøng ba loaïi: Roùt beân hoâng, roùt tröïc tieáp töø treân xuoá ng vaø roùt töø döôùi leân (kieåu xi phoâng) ( xem hình 1-22 trang 23). 33 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  16. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn - Roùt tröïc tieáp ít duøng, maët duø caáu taïo ñôn giaûn, deã cheá taïo. Chæ duøng trong tröôøng h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph HS ng D uo © Tr ight opyr C 34 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  17. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn hôïp ñuùc vaät ñuùc ñôn giaûn: phoâi puli, phoâi baùnh raêng.... - Roùt kieåu xi phoâng baûo ñaûm doøng chaûy eâm, coù khaû naêng boå sung kim loaïi cho vuøng döôùi cuûa vaät ñuùc. Nhöng loaïi naøy khoù cheá taïo, chæ duøng thích hôïp trong caùc loaïi khuoân kim loaïi, ñuùc vaät nhoû . - Loaïi roùt beân hoân g (roùt ngang) thoâ ng duï ng hôn caû. b. Caáu taïo heä thoá ng roùt: Treân hình 1-37 laø caáu taïo moät heä thoáng roùt tieâu chuaån bao goàm: coác roùt 1, oá ng roùt 2, raõnh loïc xæ 3 vaø caùc raõnh daãn 4. 2 1 Maët thoaùng kim loïaïi loûng Hình 1-37 Heä thoáng roùt tieâu chuaån. 1.Coác roùt 2.OÁng daãn 3.Raõnh loïc xæ 4. Caùc raõnh daãinh 3 Mn Chi P. Ho uat T y th am K u ph DH S 4 ng Loøng khuoân uo © Tr ight opyr C - Coác roùt laø phaàn treân cuøng cuûa heä thoáng. Noù coù taùc duïng chöùa phaàn kim loaïi loûng khi chaûy tieáp vaøo boä phaän döôùi nhaèm loaïi boû moät phaàn taïp chaát, xæ noåi treân maët. Coác roùt coøn höùng doøng chaûy kim loaïi loûng töø thuøng roùt. Coác roùt chæ phaùp huy taùc duïng khi noù luoâ n luoân chöùa ñaày kim loaïi loûng. Caùc loaïi coác roùt thoâng thöôøng coù caáu taïo nhö treân hình 1-38. Kích thöôùc cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo khoái löôïng vaø hình daùng cuûa vaät ñuùc. D D1 b) a) Hình 1-38 Loaïi coác roùt thöôøng L 34 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  18. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Ñeå chaën xæ ñöôïc toát hôn khi ñuùc vaät ñuùc coù chaát löôïng cao, ngöôøi ta duøng loaïi coác ñaëc bieät: coác coù maøng loïc, maøng ngaên, coác coù nuùt hoaëc loaïi li taâm (hình 1-39). Maøng ngaên a) b) Maøng loïc baèng vaät lieäu chòu löûa h Min Chi P. Ho uat T th Nuùt ñaäy c) am Ky d) u ph S g DH ruon ình 1-39. Caùc loaïi coác ñaëc bieät. H t©T a.Coác ighmaøng loïc; b.Coác coù maøng ngaên; c.Coác coù nuùt; d.Coác li taâm. yr coù Cop Caùc loaïi coác naøy coù taùc duïng giöõ xæ toát vì kim loaïi loûng ñöôïc löu laïi trong coác laâu hôn. Loaïi coác roùt li taâm do taïo doøng chaûy xoay troøn neân giaûm vaän toác vaø noåi xæ toát. Nhöng nhöõng loaïi coác roùt naøy thöôøng laøm giaûm nhieät ñoä kim loaïi, vì theá phaûi naâng cao ñoä quaù nhieät cuûa kim loaïi khi roùt. - OÁng roùt laø phaàn noái tieáp töø coác roùt xuoá ng döôùi. Doøng kim loaïi loûng chaûy trong oáng coù gia toác. OÁng cao, vaän toác doøng chaûy caøng xuoáng döôùi caøng taêng. - OÁng roùt ñöôïc taïo ra töø maãu oáng roùt neân coù ñoä coân ruùt maãu, moät lyù do nöõa doøng chaûy trong oáng coù ñoä coân vöøa phaûi seõ khoân g daãn khí vaøo loøng khuoân . Trong khuoân caùt, ñoä coân cho pheùp khoaûng 10 15%. Ñeå haïn cheá bôùt vaän toác doøng chaûy, trong caùc khuoân kim loaïi ngöôøi ta hay duøng loaïi oáng roùt baäc hoaëc hình sin (hình 1-40). - Raõnh loïc xæ laø moät phaàn cuûa heä thoáng roùt naèm döôùi chaân oáng roùt, ôû khuoân treân vaø saùt maët phaân khuoân. Nhö teân goïi cuûa noù, raõnh naøy do naèm ngang neân ôû ñaây toác ñoä doøng chaûy giaûm b) a) haún xuoáng. Phaàn xæ loûng neáu loït qua oáng roùt seõ Hình 1-40 ñöôïc giöõ laïi ôû raõnh loïc xæ. Tieát dieän ngang hôïp a.OÁng roùt coù baäc b) OÁng hình lí, toát ñoä doøng caøng nhoû , xæ noåi leân caøng trieät ñeå. sin Ngoaøi ra raõnh loïc xæ cuõng taïo ñieà u kieän 35 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  19. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn ñeå boá trí caùc raõnh daãn. b=0,8a R b=a h=a a a a a) b) c) Hình 1-41 Tieát dieän ngang raõnh loïc xæ Tieát dieän ngang cuûa raõnh loïc xæ thöôøng duøng loaïi hình thang, baùn nguyeät hay tam giaùc (hình 1-41). h Mn Khi caàn ñaûm baûo loïc xæ toát hôn nöõa, ngöôøi ta duøng loaïi raõnh baäc ivaø coù maøng ngaên. Chi Loaïi naøy cuõng laøm Muïc ñích cuûa baäc vaø maøng ngaên laø laøm giaûm toác ñoä doøng nhieào hôn. P. Hu uat T giaûm tính chaûy loaõng cuûa hôïp kim vaø khoù cheá taïo. Ky th pham H Su - Raõnh daã n: Kim loaïi sau khi chaûy qua raõnhrloïc xæD vaøo caùc raõnh daãn ñeå vaøo loøng khuoân . Ñieàu baét uong seõ ©T tphía maët döôùi cuûa raõnh loïc xæ, ñeå höùng kim loaïi saïch. Do ñoù noù righ buoäc laø raõnh daãn phaûiynaèm Cop n ôû khuoân döôùi. naèm saùt maët phaân khuoâ Ñeå ñaït yeâu caàu ñieàu hoøa nhieät, coù theå boá trí nhieàu raõnh daãn ñoàng thôøi tuøy theo caáu taïo cuûa loøng khuoân vaø khoái löôïng vaät ñuùc. Vò trí cuûa raõnh daãn khoân g ñaët döôùi oá ng roùt hoaëc ñaàu cuoái cuûa raõnh loïc xæ. a - Raõnh daãn cuõng ñöôïc caáu taïo bôûi caùc tieát h=(0,1 dieän hình thang, baùn nguyeät hoaëc tam giaùc nhöng chieàu ngöôïc laïi. Moät ñieàu caàn löu yù laø khi laøm saïch vaät ñuùc phaûi caét hoaëc thoâng thöôøng laø ñaäp a gaõy raõnh daãn. Vì theá kích thöôùc raõnh coù theå thay b=(0,7 0,9)a ñoåi phuø hôïp vôùi chieàu daøy thaønh vaät ñuùc taïi choã daãn (Hình 1-42 ). Raõnh daãn thöôøng caáu taïo thaúng. Tuy vaäy Hình 1.42 cuõng coù nhöõn g loaïi phi tieâu chuaån cho phuø hôïp Tieát dieän raõnh daãn hình thang. vôùi caùc yeâu caàu khaùc nhau. Ñeå vaät ñuùc nguoäi ñeàu theo chieà u cao, giaûm öùng suaát nhieät thì duøng raõnh daãn nhieàu taàng (hình 1-43a). Nhöõng vaät ñuùc thaønh moûng, chieàu cao töông ñoái lôùn, ñeå ñieàn ñaày nhanh, nguoäi ñeàu, boå sung kim loaïi toát thì duøng loaïi raõnh daãn khe moûng (hình 1-43b). Tröôøng hôïp khoâng theå boá trí khe moû ng coù theå duøng loaïi raõnh daãn gioït möa (hình 1-43c ). c. Choïn choã daã n kim loaïi vaø o khuoân: Boá trí choã kim loaïi vaøo khuoân laø moät khaâu raát quan troïn g ñeå ñaït ñöôïc vaät ñuùc chaát löôïng cao. Neáu boá trí choã daãn kim loaïi ñuùng ñaén thì baûo ñaûm ñöôïc söï ñieàn ñaày loøng khuoân ñeàu ñaën, traùnh ñöôïc nhöõng öù ng suaát beân trong vaø roã co taïo ra trong vaät ñuùc. 36 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
  20. Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn b) a) c) h Min hi Hình 1-43 Caùc loaïi raõnh daãn khaùc Ho C P. g uat T a- Daãn nhieàu taàng b- Daãn qua khe moûnthc.Daãn kieåu gioït möa Ky pham taéc sau: H Su Muoán theá chuùng ta caàn tuaân theo moät soá quy ng D Truo 1. Ñoái vôùi vaät ñuùghcoù© khoái löôïng < 1,5 taán, chieàu daøi vaät ñuùc khoâng quaù 3m (thaân ic t yr maùy…) thì neân daãn op loaïi theo moät phía. Ñoái vôùi vaät ñuùc coù chieàu daøi lôùn hôn, ñeå cho C kim kim loaïi ñieàn ñaày long khuoâ n ñöôïc ñeàu ñaën (ñoái xöùng) thì neân daãn vaøo boä phaän giöõa cuûa vaät ñuùc. Ñoái vôùi vaät ñuùc coù hình daùng phöùc taïp maø chieàu daøi > 2m thì caàn phaûi daãn kim loaïi theo hai phía baèng caùc heä thoáng roùt rieâng bieät. 2. Khi ñuùc chi tieát baèng gang xaùm coù ñoä chaûy loaõng cao, ñoä co nhoû, chieà u daøy khoâng khaùc nhau laém thì neân daãn kim loaïi vaøo choã thaønh moûng cuûa vaät ñuùc, ñeå kim loaïi phaàn daøy vaø phaàn moûng coù nhieät ñoä cheâ nh nhau ít, laøm cho vaät ñuùc nguoäi ñoàng ñeàu. Ñuùng Sai a) b) Hình 1-44 Vaøi ví duï veà caùch ñaët raõnh daãn. 3. Khi ñuùc gang beàn cao vaø ñuùc theùp, vì ñoä co lôùn vaø choùng ñoâng (chaûy loaõng keùm) neân phaûi daãn kim loaïi loûng vaøo choã thaønh daøy cuûa vaät ñuùc, ñeå baûo ñaûm roùt ñaày khuoân vaø 37 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2428 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0