Giáo trình Quản trị thiết bị may công nghiệp cung cấp cho sinh viên những kiến thức như: Các loại thiết bị dùng cho quy trình sản xuất, các dạng mũi may cơ bản, cơ cấu tạo mũi, các dạng mũi may cơ bản. Mời các bạn cùng tham khảo để biết thêm nội dung chi tiết.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Giáo trình Quản trị thiết bị may công nghiệp - Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Vinatex TP. HCM
- TRƯỜNG CAO KINH TẾ - KỸ THUẬT VINATEX TP.HCM
GIÁO TRÌNH
QUẢN TRỊ THIẾT BỊ MAY CÔNG
NGHIỆP
(Lưu hành nội bộ)
Thành Phố Hồ Chí Minh – 2017
- CHƯƠNG I
THIẾT BỊ MAY
Bài 1: CÁC LOẠI THIẾT BỊ DÙNG CHO QUI TRÌNH SẢN XUẤT
Qui trình sản xuất gồm 03 khâu
- Khâu chuẩn bị
- Khâu gia công
- Khâu hoàn thành
Để thực hiện các khâu nói trên, ta có thiết bị như sau:
* Khâu chuẩn bị: Gồm các loại thiết bị dưới đây, tùy theo từng công việc cụ thể.
- Thiết bị xử lý nguyên liệu (vải): Máy đo, máy đếm, máy soi lỗi sợi, soi chọn về màu,
dùng quang phổ, máy kiểm tra biên vải tự động.
- Thiết bị thiết kế, ra mẫu, giác sơ đồ: Máy in mẫu, máy giác sơ đồ, nhảy sai nhảy cở.
- Thiết bị trãi vải
- Thiết bị cắt gồm các loại máy: Máy cắt cầm tay, máy cắt vòng, máy cắt dập, máy cắt
đầu bàn, máy cắt vi tính, máy cắt định hình…
+ Thiết bị cắt tay có các loại: Lưỡi thẳng dùng cho hàng dệt thoi, dệt kim. Lưỡi tròn
dùng cắt đầu bàn, số lớp vải mỏng. Lưỡi răng cưa dùng để cắt keo, các loại nguyên
liệu có nhiều chất nhựa.
+ Thiết bị cắt dập: Cắt rất chính xác nhờ khuôn dao định hình, dùng để cắt định
hình các chi tiết có yêu cầu độ chính xác tuyệt đối như: cổ, măng sét...Nhược điểm
của máy cắt dập là làm khuôn dao khó, không tiết kiệm được nguyên liệu nên ít
dùng.
+ Thiết bị cắt vòng: Cắt những chi tiết nhỏ, có độ chính xác cao.
- Thiết bị ủi ép:
+ Thiết bị ủi: Định hình nẹp áo, túi
+ Thiết bị ép: Dùng ép col cổ, măng sết
- Máy cắt vòng Máy cắt tay dao thẳng
Máy ép bằng thủy lực Máy ép nhiệt
- Thiết bị trải vải và cắt tự động
- Thiết bị xử lý bán thành phẩm
Gồm các Thiết bị dùng để đánh số, dùi dấu, gấp nếp, lộn cổ.
* Khâu gia công
- Thiết bị vắt sổ:
. Vắt sổ 3 chỉ: Bọc mép nguyên liệu hàng dệt thoi
. Vắt sổ 4 chỉ: Bọc mép nguyên liệu hàng dệt kim
. Vắt sổ 5 chỉ: Vừa bọc mép nguyên liệu, vừa may ráp sản phẩm hàng dệt thoi
. Vắt sổ 6 chỉ: Vừa bọc mép nguyên liệu, vừa may ráp sản phẩm hàng dệt kim
- Máy vắt sổ 6 chỉ
- Thiết bị may:
- Thiết bị may 1 kim
- Thiết bị may 2 kim
- Thiết bị may nhiều kim
Máy may bằng 1 kim điện tử
Máy may bằng 1 kim
- Thiết bị đính:
. Thiết bị đính bọ
- . Thiết bị đính nút
Máy đính bọ Juki LK 1850
Máy đính cúc Juki
- Thiết bị thùa:
. Thiết bị thùa khuy đầu bằng
. Thiết bị thùa đầu tròn
Máy thùa khuy
- - Các thiết bị khác:
. Thiết bị đính điểm,
. Thiết bị may dây patxăng
. Thiết bị mổ túi tự động
. Thiết bị may giấu mũi
. Thiết bị may nhãn
. Thiết bị cuốn sườn
. Thiết bị đóng nút
. Thiết bị ép Simple
- Thiết bị dò kim
Máy may giấu mũi
Máy cuốn sườn
- Máy kansai bông
* Khâu hoàn thành
- Thiết bị vệ sinh sản phẩm
- Thiết bị ủi:
. Thiết bị nhiệt hơi
. Thiết bị ủi khí
. Thiết bị ủi Form
- Thiết bị đóng gói
Thiết bị ủi form
- Bàn ủi hút chân không
- BÀI 2: CÁC DẠNG MŨI MAY CƠ BẢN
I. Mũi may mắc xích đơn
- Định nghĩa: Là dạng mũi may được thực hiện bởi một chỉ của kim, kết hợp với
chuyển động của móc (không chỉ) tạo thành những móc xích khoá với nhau ở mặt dưới
của nguyên liệu may.
- Ký hiệu: 100 (gọi là họ 100)
1: Họ mũi mắc xích
00: Dạng tết chỉ
- Kết cấu
Mũi may mắc xích đơn
- Đặc tính
- Ưu điểm
Có độ đàn hồi lớn, dùng rất thích hợp cho các nguyên liệu có tính co dãn lớn..
Bộ tạo mũi đơn giản, ít chiếm không gian do đó máy có thể có kết cấu rất gọn nhẹ.
- Nhược điểm
Độ bền kém, dễ bị tuột chỉ.
- Phạm vi ứng dụng
Dùng nhiều trong các loại máy may vắt lai, vắt ve..
Dùng cho một số máy chuyên dùng như: Đính cúc ( đính Juki MB 372, 373)
II. Mũi may thắt nút
- Định nghĩa
Là dạng mũi may được thực hiện bởi 1 chỉ của kim kết hợp 1 chỉ của ổ, chao tạo
thành các nút thắt liên kết với nhau ở giữa hai lớp nguyên liệu .
- Ký hiệu: 300 (gọi là họ 300)
- 3: Họ mũi thắt nút
00: Dạng tết chỉ
- Đặc tính
+ Ưu điểm
Rất bền chặt
Hình dạng hai mặt giống nhau do đó thuận tiện cho việc thao tác công nghệ.
Hướng may thực hiện 2 chiều.
+Nhược điểm
Bộ tạo mũi may phức tạp, chiếm nhiều không gian.
Chỉ dưới bị giới hạn (Phải thay suốt )
Đường may kém đàn hồi, dễ bị đứt chỉ khi kéo dãn đường may.
- Kết cấu
Mũi may thắt nút
: Chỉ mặt trên nguyên liệu (chỉ kim)
: Chỉ mặt dưới nguyên liệu (chỉ thuyền suốt)
- Phạm vi ứng dụng
Dùng cho các loại máy 1 kim, 2 kim, ziczắc
Dùng cho các loại máy chuyên dùng như thùa khuy bằng, đính bọ.
III. Mũi may mắc xích kép
- Định nghĩa
Là dạng mũi may được thực hiện bởi 1 chỉ của kim kết hợp với 1 chỉ của móc tạo
thành những móc xích khóa lại với nhau nằm dưới 2 lớp nguyên liệu.
- Ký hiệu: 400 (gọi là họ 400)
4: Họ mũi mắc xích kép
- 00: Dạng tết chỉ
- Kết cấu
Mũi may mắc xích kép
Chỉ móc
Chỉ kim
- Đặc tính
+ Ưu điểm
Mũi may có độ đàn hồi lớn
Bộ tạo mũi đơn giản, ít chiếm không gian.
Chỉ không bị giới hạn.
Mũi may có độ bền ổn định.
Hướng may thực hiện 2 chiều.
+ Nhược điểm
Chiều dài mũi may không nhỏ hơn 0,5mm.
- Phạm vi ứng dụng
Ứng dụng cho máy may 1 kim, 2 kim, nhiều kim, cuốn sườn, vắt sổ 5 chỉ, 6 chỉ
(đường may mắc xích kép)
IV. Mũi may vắt sổ 3 chỉ
- Định nghĩa: Là dạng mũi may được phát triển từ dạng mũi may mắc xích dùng 1
hoặc 2 chỉ kim phối hợp với 2 chỉ của móc tạo thành những mắc xích liên kết với nhau
ở mặt trên, mặt dưới và cạnh mép nguyên liệu may.
- Ký hiệu: 500 (gọi là họ 500)
- 5: Họ mũi vắt sổ
00: Dạng tết chỉ
- Kết cấu
Mũi may vắt sổ 3 chỉ
1; 2. Chỉ kim
a. Chỉ móc trên
b. Chỉ móc dưới
Mũi may vắt sổ 3 chỉ
- Đặc tính
- - Ưu điểm
Mũi may có độ đàn hồi lớn
Bộ tạo mũi đơn giản, ít chiếm không gian.
Chỉ không bị giới hạn.
Có cơ cấu xén mép nguyên liệu tạo khoảng cách đều trước khi vào đường may.
- Nhược điểm: Bị phụ thuộc vào hướng may do đó chỉ thực hiện được 1 chiều.
- Phạm vi ứng dụng
Được dùng để bọc viền hoặc cuốn mép cắt các chi tiết sản phẩm.
V. Mũi may trần diễu
Định nghĩa: Là dạng mũi may trần nhiều kim trong họ mũi may mắc xích, nhưng có
thêm cơ cấu móc chỉ phụ để tạo thành những đường chỉ diễu liên kết các đường may
song song lại với nhau theo phương ngang ở mặt trên lớp nguyên liệu.
- Ký hiệu: 600 (gọi là họ 600)
6: họ mũi may trần diễu
00: dạng tết chỉ
- Kết cấu
Mũi may trần diễu
Chỉ kim
Chỉ diễu
Chỉ móc
- Mũi may trần diễu 2, 3 kim
z: Chỉ diễu 1, 2, 3: Chỉ kim a: Chỉ móc
- Đặc tính kỹ thuật
Độ đàn hồi mũi may lớn
Bộ tạo mũi đơn giản, ít chiếm không gian
- Phạm vi ứng dụng
Dùng trang trí, lắp ráp 2 chi tiết đặt sát cạnh lại với nhau
Mũi may trần diễu
- CHƯƠNG II MÁY MAY
BÀI 1: CƠ CẤU TẠO MŨI
Cơ cấu tạo mũi bao gồm: Cơ cấu trụ kim và cơ cấu bắt mũi
I. Cơ cấu trụ kim
1. Kim: Kim là chi tiết quan trọng, có công dụng mang chỉ xuyên qua nguyên liệu
phối hợp với các chi tiết bắt mũi tạo thành mũi may. Tùy theo dạng mũi may khác
nhau mà người ta sử dụng các chi tiết bắt mũi khác nhau và do đó có các loại kim
tương ứng.
* Cấu tạo kim:
Cấu tạo chung của kim gồm 3 phần: Đốc kim, thân kim và mũi kim. Trên thân kim
có lỗ kim, 2 rãnh dọc thân kim và một vẹt lõm. Tùy theo chủng loại chi tiết bắt mũi và
chức năng máy chuyên dùng mà hình dáng, kích thước của kim dược thay đổi thích
hợp. Ở tài liệu này, chúng ta khảo sát sâu kim may dạng mũi thắt nút, chi tiết bắt mũi
là ổ quay. Các loại kim khác, được chế tạo từ cơ sở là kim may, được thay đổi nhiều
yếu tố cho phù hợp.
Đốc kim
Đốc kim là phần dùng để gắn vào trụ kim
Đốc kim thường có tiết diện tròn, có hoặc không có vạt một bên, đầu đốc kim có
nhiều dạng như: Côn, vát, chỏm cầu, nhọn.
Đốc kim dẹp: Có tiết diện tròn, vạt dọc một phía, phần vạt thường nằm bên rãnh ngắn
của kim. Khi lắp kim phải đặt phần vạt luôn luôn xoay về phía mỏ ổ. Loại này thường
được sử dụng trong máy gia đình để dễ lắp kim.
Đốc kim tròn: Thường được sử dụng trong máy may công nghiệp để tiện việc điều
chỉnh kim (xoay kim trong trụ kim).
Kích thước đốc kim gồm có đường kính đốc kim và chiều dài đốc kim.
- Cấu tạo kim may
A. Đường kính đốc kim
B. Đường kính thân kim
C. Chiều rộng rãnh dài
D. Đầu đốc kim đến mép trên lỗ kim
N. Đốc kim
E. Mép trên lỗ kim đến mũi kim
F. Chiều dài kim
Y. Phần chuyển tiếp
K. Chiều rộng lỗ kim
G. Đường kính rãnh dài
- Thân kim
Là phần chính để mang chỉ xuyên qua nguyên liệu, thân kim có dạng trụ tròn,
có 2 rãnh chạy dọc ở 2 phía đối diện nhau cùa thân kim. Hai rãnh này thường là 1
rãnh dài, 1 rãnh ngắn hoặc cả 2 cùng là rãnh dài. Cuối thân kim là lỗ kim, ở trên lỗ
kim, phía trên rãnh ngắn có vạt lõm vào thân kim.
- Rãnh dài: Chạy suốt từ đốc kim tới lỗ kim. Có công dụng chứa chỉ kim, khi kim
xuyên qua nguyên liệu. Nhờ nằm lọt trong rãnh, nên chỉ ma sát với nguyên liệu
giảm, khi kim đâm xuyên qua nguyên liệu, đồng thời để chỉ thoát xuống dễ dàng
khi mỏ ổ đã lấy vòng chỉ kim trong khi kim còn chưa rút lên khỏi nguyên liệu.
Nhờ vậy, chỉ không bị tưa sợi, bị đứt, hay bị xô lệch vòng chỉ ở lỗ kim gây ra bỏ
mũi
Tùy theo độ lớn của thân kim mà rãnh có độ sâu, rộng tương ứng.
- Rãnh ngắn: Chạy từ lỗ kim tới vẹt lõm thoát mỏ ổ. Rãnh ngắn cũng có tác dụng
như rãnh dài. Nó được chế tạo ngắn nhằm mục đích sau
+ Khi kim tận cùng dưới rút lên, nhờ phần trên rãnh ngắn không có rãnh nên
nhánh chỉ tại đây chịu ma sát nhiều với nguyên liệu may và bị cản lại bên dưới lớp
nguyên liệu, chỉ phồng ra, tạo thành vòng chỉ ở phía trên lỗ kim để mỏ ổ dễ dàng
bắt lấy vòng chỉ kim.
+ Khi may hàng dày, lực ma sát giữa chỉ và nguyên liệu giữ đủ chỉ để tạo thành
vòng chỉ hợp lý, nên đảm bảo được việc bắt mũi. Khi may hàng quá mỏng, do lực
ma sát giữa chỉ và nguyên liệu yếu nên độ phồng chỉ kém, gây khó bắt mũi.
Tuy nhiên, khi may hàng dày, rít như da, cao su, hoặc may nhiều lớp nguyên liệu,
thì độ ma sát giữa chỉ và nguyên liệu may quá lớn. Khi kim đi xuống xuyên qua
nguyên liệu thì do ma sát với nguyên liệu nên chỉ bị dãn ra, khi kim rút lên, chỉ co
lại làm vòng chỉ hình thành bé, gây bỏ mũi.
+ Khi may hàng mỏng thì lượng chỉ tạo thành vòng chỉ bị thừa, vòng chỉ có thể
bị bẽ xuống, mỏ ổ không bắt được, gây bỏ mũi.
+ Ở máy may mắc xích, thường sử dụng kim có 2 rãnh dài. Khi kim rút lên, chỉ
phồng ra cả 2 bên lỗ kim. Để đảm bảo việc bắt mũi tốt, ở các loại máy này người
- ta thiết kế khoảng rút lên của kim từ tận cùng dưới tới điểm bắt mũi lớn hơn so với
mũi may thắt nút. Khoảng rút lên của kim từ tận cùng dưới tới vi trí mỏ móc gặp
thân kim là 3 – 5mm. Ngoài ra, còn dùng bảo hiểm kim để đẩy vòng chỉ sang phía
bắt mũi (bảo hiểm kim là chi tiết dùng để đở kim, nâng cao độ cứng vững của
kim).
- Lỗ kim: Là nơi xâu chỉ của kim. Kích thước lỗ kim phụ thuộc vào kích thước
thân kim. Thân kim lớn lỗ kim cũng lớn.
- Vẹt thoát mỏ ổ: Là vạt lõm nằm phía trên lỗ kim và rãnh ngắn, có tác dụng sau:
để dễ bắt mũi, mỏ ổ được điều chỉnh nằm sát kim, nhờ vạt lõm này mà mỏ ổ
không chạm thân kim nên gọi là vẹt thoát mỏ ổ. Hình dạng, vị trí, kích thước của
vạt lõm tùy thuộc vào loại kim chuyên dùng cho từng chủng loại máy.
Mũi kim
Là phần kim đục xuyên qua nguyên liệu. Tùy thuộc vào chủng loại nguyên liệu
và chức năng công nghệ máy mà mũi kim có hình dạng và kích thước khác nhau.
Hình dạng mặt cắt đầu mũi kim
Dạng tròn có 2 loại: Nhọn và chõm cầu
Dạng thoi, dạng quả trám và các dạng hình học khác: Mũi có tác dụng như 1 lưỡi
cắt.
- Mũi kim
Chủng loại nguyên liệu và dạng mũi kim sử dụng
Nguyên liệu dệt: Được dệt từ sợi, bề mặt nguyên liệu có những canh sợi.
- Đối với hàng dệt thoi: Sợi dệt có độ co dãn và đan theo phương vuông góc với
nhau, nên khả năng kim đâm đứt sợi chỉ ít, sử dụng kim mũi nhọn
- Đối với hàng dệt kim: Sợi dệt có độ co dãn và đan thành hình dạng phức tạp. Mũi
kim phải có khả năng lựa theo khe hở sợi cao, nên sử dụng kim mũi dạng chõm
cầu để tránh đâm đứt sợi.
- Nguyên liệu da, giả da, cao su: Bề mặt nguyên liệu không có khe hở, do đó mũi
kim có nhiệm vụ đục thủng nguyên liệu, tạo thành những khe hở thích hợp để kim,
chỉ đi qua dễ dàng. Sử dụng kim có lưỡi cắt để dễ dàng xuyên thủng nguyên liệu
đối với hàng da, giả da: Dùng kim dạng thoi, quả trám. Đối với hàng cao su dùng
kim mũi tam giác, tứ giác.
+ May hàng mỏng dùng kim mũi dài. May hàng dày dùng kim mũi ngắn để
tăng độ bền cho kim.
+ Kim đính cúc phải có mũi kim ngắn hơn kim may để tránh kim vướng vào lỗ
cúc gây gãy kim và đủ độ bền để đính nhiều mũi vào một vị trí
2. Chủng loại kim
Tùy thuộc vào chức năng công nghệ và kết cấu của máy mà mỗi loại máy có 1
loại kim riêng biệt của nó. Ta gọi là chủng loại kim của máy. Các chủng loại kim
khác nhau có hình dạng và kích thước khác nhau. Về hình dạng, chúng khác nhau
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
