Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
lượt xem 45
download
Phần 1 Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp) gồm các bài học: Hydro và các nguyên tố phân nhóm ib, iib; các nguyên tố phân nhóm viia; các nguyên tố phân nhóm via; các nguyên tố phân nhóm va; các nguyên tố phân nhóm iva.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
- TRÖÔØNG CAO ÑAÚNG COÂNG NGHIEÄP 4 KHOA HOAÙ GIAÙO TRÌNH THÖÏC HAØNH HOÙA VOÂ CÔ HEÄ CAO ÑAÚNG VAØ TRUNG CAÁP Thaønh phoá Hoà Chí Minh, 9 – 2004
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô MUÏC LUÏC Noäi dung Trang muï c luï c2 danh muï c caùc thí nghieäm --------------------------------------------------------------------------- 3 moâ n: hoùa voâcô -------------------------------------------------------------------------------------- 4 baø i 1: hydro vaøcaùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm ib, iib ---------------------------------------------- 6 baø i 2: caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm viia ------------------------------------------------------------12 baø i 3: caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm via-------------------------------------------------------------16 baø i 4. caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm va--------------------------------------------------------------21 baø i 5. caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm iva-------------------------------------------------------------25 baø i 6: caùc nguyeâ n toákim loaï i phaâ n nhoùm i a, ii a, iii a ---------------------------------------29 baø i 7. caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm vib-------------------------------------------------------------33 baø i 8. caùc nguyeâ n toánhoùm vii b ------------------------------------------------------------------37 baø i 9. caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm viii b ----------------------------------------------------------40 baø i 10. saûn xuaá t pheø n nhoâ m kali tö øquaëng bauxite laâm ñoàng --------------------------------44 baø i 11: ñieàu cheádung dòch acid ortho phosphoric (h 3po4) tö øquaëng flor apatit long thaø nh47 baø i 12: moät soáö ùng duï ng ---------------------------------------------------------------------------51 2
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô DANH MUÏC CAÙC THÍ NGHIEÄM Sinh vieâ n chæ laø m caùc thí nghieäm sau trong baø i thí nghieäm tö ông ö ùng vôùi heä ñaø o taï o cuûa mình. Baø i Cao ñaúng Trung caáp vaøcoâng nhaân 1 2, 3, 1, 2 5 6 8 1,3, 1,3, 4, 5, 7 2 2, 3, 5, 7, 8 1, 3, 4, 6, 7 3 1, 2, 4, 6, 7 3, 5, 6, 7, 8 4 2, 3, 4, 7, 8, 9 1, 3, 5, 6, 9 5 2, 3, 5, 7, 8 1, 3, 4, 6, 9 6 2, 3, 5, 6, 7, 8 1, 3, 4, 7, 8, 9 7 1, 2, 3, 4, 6 1, 3, 5, 7, 8 8 1, 2, 3, 5, 6 1, 3, 4, 5, 6 9 1, 3, 4, 5, 9 2, 5, 6, 7, 8 10 Toaø n boäbaø i Toaø n boäbaø i 11 Toaø n boäbaø i Toaø n boäbaø i 12 1, 2, 3, 4 1, 3, 4 3
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô MOÂN: HOÙA VOÂ CÔ 1. Maõ moân hoïc: 055HO220 2. Soá ñôn vò hoïc trình: 2 3. Trình ñoä thuoäc khoái kieán thöùc: Khoái cô sôûngaø nh. 4. Phaân boá thôøi gian: Thö ï c haønh 100% 5. Ñieàu kieän tieân quyeát: Ñaõhoï c Hoùa voâcô 6. Moâ taû vaén taét noäi dung moân hoïc : Trang bò cho sinh vieân kieán thö ùc thö ïc tieãn ñeåminh hoïa cho lyùthuyeá t ñaõhoï c treâ n lôùp nhö : ñieàu cheácaùc chaát, tính chaát hoùa hoïc vaøvaät lyùcuûa caùc chaá t, so saùnh caùc tính chaá t,… 7. Nhieäm vuï cuûa sinh vieân: Tham dö ïhoïc vaøthaûo luaän ñaày ñuû. Thi vaøkieåm tra giö õa hoïc kyø theo qui cheá04/1999/QÑ-BGD&ÑT. 8. Taøi lieäu hoïc taäp: Giaùo trình lyùthuyeát, giaùo trình thö ïc haønh. 9. Taøi lieäu tham khaûo: [1]. Nguyeãn Ñình Soa - Thö ï c haø nh Hoùa voâcô - Trö ôø ng Ñaïi hoïc Baùch khoa Tp. HoàChí Minh [2]. Trònh Ngoï c Chaâu - Thö ïc haø nh Hoùa voâcô – Ñaïi hoïc quoác gia HaøNoäi [3]. Hoaø ng Nhaâ m - Thö ï c haønh Hoùa voâcô - NXB Giaùo duïc [4]. Nguyeãn Ñö ùc Vaän - Thö ï c haø nh Hoùa voâcô – NXB Khoa hoïc kyõthuaät [5]. LeâMaäu Quyeàn - Thö ï c haønh Hoùa voâcô - NXB Khoa hoïc kyõthuaät 10. Tieâu chuaån ñaùnh giaù sinh vieân : Naé m ñö ôï c cô baûn noäi dung moân hoïc Coùtính chuûñoäng vaøthaùi ñoänghieâm tuùc trong hoïc taäp Kieå m tra giö õa moâ n hoï c ñeåñö ôïc dö ïthi 11. Thang ñieåm: 10/10 12. Muïc tieâu cuûa moân hoïc : Naé m ñö ôïc baûn chaát cuûa caùc chaát cô baûn trong hoùa hoïc voâcô thoâng qua caùc phaûn ö ùng vaøcaùc phö ông phaùp ñieàu cheáñeåcuõng coályùthuyeát ñaõñö ôïc hoïc 13. Noäi dung chi tieát moân hoïc: Noäi dung Thö ïc haø nh Baø i 1: Hydro vaøcaùc nguyeâ n toáphaân nhoùm IB, IIB 5 Baø i 2: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm VIIA 5 Baø i 3: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm VIA 5 Baø i 4: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm VA 5 4
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Noäi dung Thö ïc haø nh Baø i 5: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm IVA 5 Baø i 6: Caùc nguyeâ n toákim loaï i phaân nhoùm IA, IIA, IIIA 5 Baø i 7: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm VIB 5 Baø i 8: Caùc nguyeâ n toánhoùm VIIB 5 Baø i 9: Caùc nguyeâ n toáphaâ n nhoùm VIIIB 5 Baø i 10: Saûn xuaá t pheø n nhoâ m kali tö øquaëng Bauxite Laâm Ñoàng 5 Baø i 11: Ñieàu cheáacid ortho Phosphoric (H 3PO4) tö øquaëng flor 5 apatit Long Thaønh Baø i 12: Moät soáö ùng duï ng 5 5
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô BAØI 1: HYDRO VAØ CAÙC NGUYEÂN TOÁ PHAÂN NHOÙM IB, IIB I. CHUAÅN BÒ LYÙ THUYEÁT 1. Ñieàu cheávaøtính chaát hoaùhoï c cuûa hydro. 2. Ñieàu cheávaøtính chaát hoaùhoï c cuûa caùc hôïp chaát cuûa hydro. 3. Phö ông phaùp ñieàu cheávaøtính chaá t hoaùhoïc cuûa Ñoàng vaøKeõm. 4. Phö ông phaùp ñieàu cheá, tính chaát hoaùhoïc cuûa caùc hôïp chaát Ñoàng vaøKeõm. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ - 4 oá ng nghieäm trung. - 1 becher 250ml. - 1 giaùñeåoá ng nghieäm. - 1 oáng nghieäm pyrex D24mm. - 1 keïp oá ng nghieäm. - 1 boänuùt cao su vaøoáng daãn khí. - 3 Pipette 2ml, 5ml, 10ml. - 1 bình tia. - 1 oá ng nhoûgioït. - 1 ñuõa thuûy tinh. - 1 quaûboùp cao su. - 1 cheùn sö ùnung. - 1 becher 100ml. III. HOÙA CHAÁT. - H2SO4 20%. - CdCl2 0,5N. - HCl 4N. - CuSO4 0,5N. - HCl 1N. - H2SO4 ñaäm ñaëc 98,2% (tuûhuùt). - KI 0,1N. - C6H12O6 tinh theå. - ZnCl2 0,5N. - Keõm haït hay boät keõm. - HgCl2 0,5N. - Nhoâm haït hay boät nhoâm. - HCHO 30%. - Ñinh saét. - NaOH 0,4N. - Coàn 96o. - KMnO4 0,1N - CuSO4.nH2O tinh theå. - NH4OH 25%. IV. THÖÏC HAØNH. PHAÀN A. HYDRO. Thí nghieäm 1. Ñieàu cheá hydro vaø tính chaát cuûa khí hydro. Laé p duï ng cuïnhö hình veõ. 6
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Cho moät ít haï t keõm nhoûvaø o oá ng nghieäm lôùn. Cuoän troø n tôøgiaáy vaønheùt vaø o oáng nghieäm ñeåcho caùc haï t keõm vaø o saùt ñaùy oá ng nghieäm. Sau ñoù cho vaø o oáng nghieäm khoaûng 5ml dung dòch HCl 4N. Thu khí sinh ra vaø o oá ng nghieäm nhoû chö ùa ñaày nö ôùc uùp ngö ôïc treân chaäu ñö ïng nö ôùc nhö hö ôùng daãn cuûa hình veõ. Khi lö ôï ng khí trong oá ng nghieäm ñaõñaåy heát nö ôùc trong oáng nghieäm, duø ng ngoùn tay caùi bòt chaë t oá ng nghieäm ñeågiö õkhí laïi. Ñö a mieäng oáng nghieäm vaøo saùt ngoïn lö ûa ñeø n coàn vaøruùt tay che mieäng oáng nghieäm. Ñoá t khí thoaùt ra ôûmieäng oáng nghieäm. Quan saùt hieän tö ôï ng. Laë p laï i thí nghieäm treân 3 laàn. So saùnh tieáng noåphaùt ra ôûcaùc laàn thí nghieäm. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích tieá n trình thí nghieäm vaøcaùc hieän tö ôïng quan saùt ñö ôïc. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Taï i sao duø ng HCl 1N. Duø ng noàng ñoäkhaùc coùñö ôïc khoâng? 4. Axit naø o coùtheåthay HCl? Cho ví duïminh hoïa vaøvieát phö ông trình phaûn ö ùng. 5. Hoaùtính cuûa khí Hydro. Thí nghieäm 2: Ñieàu cheá khí hydro töø nhoâm vaø dung dòch NaOH 1N. Cho moät ít haït nhoâm vaøo oáng nghieäm baèng tôøgiaáy cuoän troø n vaø o oáng nghieäm coùchö ùa 2ml dung dòch NaOH 1N. Quan saùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích tieá n trình thí nghieäm vaøcaùc hieän tö ôïng quan saùt ñö ôïc. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Taï i sao phaûi sö ûduïng dung dòch NaOH 1N. Duø ng noàng ñoäkhaùc ñö ôïc khoâng? 4. Neâ u nguyeâ n taé c ñieàu cheákhí hydro trong phoø ng thí nghieäm vaøtrong coâng nghieäp. Thí nghieäm 3: So saùnh hoaït tính cuûa hydro nguyeân töû (hydro môùi sinh) vaø hydro phaân töû. Cho 8ml dung dòch H2SO4 20% vaø2ml dung dòch KMnO4 0,01N vaø o chung trong 1 oáng nghieäm. Laé c kyõroài chia laø m 3 phaàn baèng nhau trong 3 oáng nghieäm. OÁng 1: Duø ng laøm oáng chuaå n ñeåso saùnh. OÁng 2: Phaûi ñö ôï c tieá n haønh cuøng luùc vôùi oáng 3. Tieán haønh ñieàu cheákhí H 2 nhö ôû thí nghieäm 1 (hay thí nghieäm 2) trong moät oáng nghieäm khaùc. Sau ñoù môùi cho luoàng khí H 2 ñieàu cheáloäi qua oáng. OÁng 3: Cho vaø o moät ít haï t keõm baèng tôøgiaáy cuoän troøn. Quan saùt hieän tö ôïng xaûy ra. So saùnh maø u saé c cuûa dung dòch trong oá ng 2 vaøoáng 3 vôùi oáng 1. Xem sô ñoàlaé p raùp duï ng cuïthí nghieäm. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Tính chaá t hoùa hoïc cuûa hydro nguyeân tö û. Taïi sao noùi tính chaát hoùa hoïc cuûa hydro chuûyeá u laøtính khö ûmaï nh. 7
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô 3. Taï i sao ngö ôøi ta laï i saép xeá p hydro vaø o nhoùm kim loaïi kieàm (IA) hay nhoùm halogen (VIIA). 4. So saùnh hoaï t tính cuûa hydro nguyeân tö ûvaøhydro phaân tö û. Giaûi thích? OÁ n g 1: OÁ n g 2: K M nO 4 + H 2 S O 4 PHAÀN B. CAÙC NGUYEÂN TOÁ PHAÂN NHOÙM IIB VAØ PHAÂN NHOÙM IB Thí nghieäm 4: So saùnh tính khöû giöõa saét (Fe) vaø ñoàng (Cu). Cho vaøo becher khoaûng 10 – 15ml dung dòch CuSO4 0,5N. Duøng giaáy nhaùm ñaùnh saï ch gæ, rö ûa saïch baèng coàn vaøthaám khoâbaèng giaáy thaám ñeán khi caâ y ñinh saé t saùng boùng. Cho caâ y ñinh saé t vaøo becher (baèng caùch thaû noù trö ôït treân thaø nh cuûa becher ñaët naèm nghieâ ng). Chôøcho tôùi khi hieän tö ôï ng xaûy ra ñuûñeåquan saùt. Laáy ñinh saét ra khoûi coá c, quan saùt maø u saéc treân beàmaët cuûa noù. Maøu saéc naø y do chaát gì gaâ y ra? Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Neáu ta laáy caây ñinh saé t ñaõñaùnh boùng ñaët vaø o ñaùy becher. Sau ñoù raûi leân noù lôùp NaCl daøy 2cm. Ñaë t leân treâ n 1 taá m giaáy loïc. Sau ñoù ñoå10 – 15ml dung dòch CuSO4 0,5N leâ n treâ n cuø ng vaøxem hieän tö ôï ng xaûy ra sau 2 ngaø y thì hieän tö ôïng coù khaùc khoâng? Giaûi thích? 3. Taïi sao sö ûduï ng dung dòch CuSO4 coùnoàng ñoä0,5N? Duø ng noàng ñoäkhaùc ñö ôïc khoâng? 4. Keát luaän veàtính khö ûgiö õa saét (Fe) vaøñoàng (Cu). 5. Taïi sao vaãn keá t luaän ñö ôïc tính khö û giö õa saét vaøñoàng maëc duøtieán haø nh thí nghieäm giö õa theùp (hôïp kim cuûa Fe) vaøñoàng thau (hôïp kim Cu). Thí nghieäm 5: Ñieàu cheá vaø tính chaát cuûa ñoàng hydroxit. Trong becher chö ùa khoaûng 6 – 10ml dung dòch CuSO4 0,5N, theâm vaø o tö ø ng gioït dung dòch NaOH 0,4N cho ñeá n khi keá t tuûa hoaø n toaø n. Gaá p giaá y loï c thaø nh 32 muùi. Cho giaáy loïc leân pheãu thuûy tinh ñaët treân oáng ñong (hay erlen). Keàmieäng becher vaø o ñaàu ñuõa thuûy tinh ñeåloïc laáy keát tuûa. Rö ûa keát tuûa baèng nö ôùc caát. Chia keá t tuûa laø m 3 phaàn: Phaàn 1: Cho vaø o cheùn sö ù nung vaøñun noùng treân beáp ñieän. Quan saùt sö ïthay ñoåi maø u saé c cho ñeá n khi maø u saé c thay ñoài hoaøn toaø n. 8
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Phaàn 2: Cho vaø o oá ng nghieäm baèng ñuõa thuûy tinh. Theâm vaø o tö ø ng gioït HCl 1N cho ñeá n khi hieän tö ôï ng khoâng ñoåi. Quan saùt hieän tö ôïng. Phaàn 3: Cho vaø o oá ng nghieäm baè ng ñuõa thuûy tinh. Theâm tö øng gioït dung dòch NaOH 0,4N cho ñeán khi hieän tö ôï ng khoâ ng thay ñoåi. Quan saùt hieän tö ôïng. Nhaän xeùt maø u saéc cuûa dung dòch. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Tính chaá t hoùa hoïc cuûa Cu(OH)2. 3. Phaàn thí nghieäm naø o ñeåñieàu cheáCu(OH) 2. Phaàn thí nghieäm vaøhieän tö ôïng naø o cho thaá y tính chaát cuûa Cu(OH)2. Ñoùlaøtính chaát gì? Giaûi thích? 4. Ô Ûphaàn 2 coùtheåduø ng HCl 6N ñö ôïc khoâng? Ô Ûphaàn thí nghieäm 3 coùtheåduø ng NaOH baõo hoøa ñö ôï c khoâ ng? Taï i sao? 5. Coù theåphaùt bieå u tính chaá t cuûa dung dòch CuSO 4 dö ïa treân thí nghieäm naøy khoâng? Taïi sao? Thí nghieäm 6. Taùc duïng cuûa keõm vôùi acid Sulfuric loaõng. Laáy 2 oá ng nghieäm. Cho vaø o moãi oáng nghieäm 1 haït keõm coùkích thö ôùc baèng haït ñaäu xanh. Theâ m vaøo moãi oá ng nghieäm 1 - 2ml dung dòch H2SO4 20%. Theo doõi hieän tö ôïng xaûy ra. OÁng 1: Duøng laø m oá ng chuaå n ñeåso saùnh. OÁng 2: cho theâ m 1 – 2 gioït dung dòch CuSO4 0,5N. So saùnh toác ñoäphaûn ö ùng cuûa 2 oáng. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Tính chaá t hoùa hoï c cuûa kim loaïi Zn. 3. Thö ûneâu taùc duïng cuûa Zn vôùi caùc loaïi acid dö ïa vaø o caùc hieän tö ôïng xaûy ra. 4. Taï i sao laï i phaûi sö ûduïng Zn haït. Neáu duøng Zn boät thì caùc hieän tö ôïng coùgioáng theákhoâng? 5. Khí thoaùt ra tö øoáng 1 coùmuø i gì? Taïi sao? Thí nghieäm 7. Ñieàu cheá vaø khaûo saùt tính chaát cuûa Keõm Hydroxit. Cho vaøo oáng nghieäm 3ml dung dòch ZnCl 2 0,5N. Cho tö ø ng gioït dung dòch NaOH 0,4N cho ñeá n khi xuaá t hieän keá t tuûa. Quan saùt maø u saéc cuûa keát tuûa. Chia keát tuûa laø m ba phaàn baèng nhau. OÁng 1: Tieá p tuïc cho theâ m tö ø ng gioït dung dòch NaOH 0,4N. OÁng 2: Cho theâ m tö øng gioï t dung dòch HCl 1N. OÁng 3: Cho theâ m tö øng gioï t dung dòch NH4OH 25% trong tuûhuùt. Theo doõi caùc hieän tö ôï ng. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Tính chaá t hoùa hoïc vaøphö ông phaùp ñieàu cheáZn(OH) 2. Thí nghieäm 8. Taùc duïng cuûa ion Cu 2+ vôùi KI Trong oá ng nghieäm chö ùa khoaûng 5ml dung dòch CuSO 4 0,5N, theâm vaø o khoaûng 1ml dung dòch KI (dung dòch KI khoâ ng maø u) 0,1N. Nhaän xeùt sö ïthay ñoåi maø u cuûa dung dòch. Ñeålaéng yeân. Quan saùt maø u saé c cuûa keá t tuûa taï o thaø nh ôûdö ôùi ñaùy oáng nghieäm. 9
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 2. Tính chaá t hoùa hoïc cuûa muoá i Ñoàng. Thí nghieäm 9: Ñieàu cheá vaø tính chaát cuûa Ñoàng (I) oxyt Cu 2O. Laø m trong tuû huùt. Hoø a tan trong becher 2,5g CuSO 4 vôùi 15ml nö ôùc caát. Theâm vaø o ñoù 2,5ml dung dòch NaOH 0,4N vaøkhuaá y nheïcho ñeàu. Ñun noùng nheïdung dòch treâ n beá p ñieän (tôùi khoaûng 32 -35oC). Theâ m vaø o tö øtö ødung dòch HCHO 30% cho tôùi khi keát tuûa chuyeån sang maø u traéng (hoaë c xanh raá t nhaï t). Ñeåyeâ n hoãn hôï p trong 1 giôø . Nhaän xeùt maø u cuûa keát tuûa thu ñö ôïc. Sau ñoù gaï n laáy keát tuûa. Rö ûa gaï n keá t tuûa baè ng nö ôùc caát. Sau ñoù rö ûa treân pheãu baèng nö ôùc noùng. Chia keát tuûa vaø o2 oáng nghieäm: OÁng 1: Theâ m vaø o tö ø ng gioït dung dòch H2SO4 ñaäm ñaëc. Nhaän xeùt hieän tö ôïng. OÁng 2: Theâ m tö øng gioï t dung dòch HCl 1N ñeán khi xuaát hieän keát tuûa traéng. Loïc laáy keát tuûa traéng, daø n moûng leâ n maë t kính ñoàng hoàvaøñeåyeân trong khoâng khí. Theo doõi sö ïthay ñoåi maø u saéc cuûa chaá t raén. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng treâ n. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Ñieàu cheávaøtính chaá t hoùa hoï c cuûa Cu 2O. Thí nghieäm 10: Ñieàu cheá phöùc chaát [Cu(NH 3)4]SO4. Tieá n haønh trong tuûhuùt. Cho vaø o oáng nghieäm khoaûng 5ml dung dòch CuSO 4 0,5N, theâm tö ø ng gioït dung dòch NH4OH 25% cho ñeá n khi taïo ra huyeàn phuømaø u xanh da trôø i. Chia huyeàn phuøvaø o 2 oáng nghieäm: OÁng 1: Ñeåso saùnh. OÁng 2: Tieáp tuï c cho theâ m tö ø ng gòot dung dòch NH 4OH 25% cho ñeán khi huyeàn phuøtan thaø nh dung dòch maø u xanh. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng treâ n. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. Thí nghieäm 11: Tính chaát cuûa Zn 2+, Cd2+, Hg2+ Cho vaøo oáng nghieäm, moãi oá ng 5 gioït dung dòch sau: OÁng 1: Dung dòch ZnCl2 0,5N. OÁng 2: Dung dòch CdCl2 0,5N. OÁng 3: Dung dòch HgCl2 0,5N. Theâm tö ø ng gioï t NH4OH ñaäm ñaë c 25% cho ñeán dö . Quan saùt caùc hieän tö ôïng. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng treâ n. 10
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô 2. Vieá t phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 11
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô BAØI 2: CAÙC NGUYEÂN TOÁ PHAÂN NHOÙM VIIA I. CHUAÅN BÒ LYÙ THUYEÁT. 1. Ñieàu cheávaøtính chaát hoùa hoï c cuûa caùc nguyeân toáhalogen. 2. Ñieàu cheáhôï p chaát cuûa caùc nguyeân toáhalogen vaøtính chaát hoùa hoïc cuûa chuùng. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ. - 4 oá ng nghieäm trung. - 1 oáng nhoûgioït. - 1 pipette thaúng 5ml. - 1 cheùn sö ùnung. - 1 quaûboùp cao su. - 1 becher 250ml. - 1 keïp oá ng nghieäm. - 1 maët kính ñoàng hoà. - 1 giaùñeåoáng nghieäm. - 1 bình tia nö ôùc. III. HOÙA CHAÁT. - Hoàtinh boät 1%. - NaOH 0,4N. - Iod tinh theå. - H2SO4 ñaäm ñaëc 98,2%. - Boät nhoâ m. - NaBr 0,1N. - KI tinh theå . - NaCl 0,1N. - MnO2 tinh theå . - AgNO3 0,1N. - KMnO4 tinh theå . - HCl ñaäm ñaëc 36,5% - K2Cr2O7 tinh theå . - Nö ôùc Brom 0,1% - Dung dòch K2SO3 0,1N. - Nö ôùc Iod 0,1N. - Dung dòch KI 0,1N. - H2O2 ñaäm ñaëc 30%. IV. THÖÏC HAØNH. THÍ NGHIEÄM 1: SO SAÙNH KHAÛ NAÊNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC HALOGEN. Kieå m tra dung dòch KI 0,1N. Neá u dung dòch coùmaø u hôi vaøng thì theâm vaø o tö ø ng gioït dung dòch K2SO3 0,01N cho ñeá n khi maá t maø u. Trong tuû huùt, tieá n haø nh cho vaø o oáng nghieäm 2ml dung dòch KI 0,1N. Theâm vaø o tö ø ng gioï t dung dòch nö ôùc Brom 0,1%. Nhaän xeùt hieän tö ôïng xaûy ra. Tieá p tuï c cho theâ m vaø i gioï t hoàtinh boät 1%. Theo doõi sö ïthay ñoåi maøu saéc cuûa dung dòch. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. 2. Vieát caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Cho bieá t quy luaät oxi hoùa cuûa caùc nguyeân toátrong phaân nhoùm halogen. 4. Giaûi thích quy luaät oxi hoùa khö ûtreân. 5. YÙnghóa cuûa thí nghieäm treâ n laøso saùnh gì? Thí nghieäm treân so saùnh hoaït ñoäng cuûa caùc halogen naø o? 6. Dö ï a vaø o thí nghieäm treâ n haõy thö û xaây dö ïng moät thí nghieäm ñeåso saùnh khaû naêng hoaït ñoäng cuûa nguyeâ n toáClor vaøBrom. 12
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Thí nghieäm 2: Söï chuyeån dòch caân baèng trong dung dòch nöôùc cuûa Iod. Cho vaøo oáng nghieäm khoaûng 2ml dung dòch nö ôùc cuûa Iod 0,1N. Tieáp tuïc theâm vaø o tö ø ng gioï t dung dòch NaOH 0,4N. Nhaän xeùt hieän tö ôïng xaûy ra. Tieá p tuï c acid hoùa dung dòch thu ñö ôïc baèng caùc nhoû tö øtö øtö ø ng gioït dung dòch H 2SO4 20% cho ñeán khi thaá y hieän tö ôï ng. Nhaän xeùt hieän tö ôïng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. 2. Vieá t caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Caâ n baèng ñang khaûo saùt trong thí nghieäm treân laøcaân baèng naøo? 4. Sö ïchuyeå n dòch caâ n baèng trong thí nghieäm treân gaây ra bôûi taùc nhaân naøo? Giaûi thích lyù do? 5. Sö ïchuyeå n dòch caân baèng trong thí nghieäm treân nhö theánaøo? Neâu keát luaän chung cho caùc trö ôø ng hôï p tö ông tö ï . Thí nghieäm 3: Thuoác thöû ion Halogenur. Kieåm tra dung dòch KI 0,1N. Neáu dung dòch coù maø u hôi vaø n g thì theâm vaø o tö ø ng gioï t dung dòch K2SO3 0,01N cho ñeá n khi maát maø u. Laá y 3 oáng nghieäm. Laàn lö ôï t cho vaøo moãi oáng 2 – 3 ml dung dòch NaCl 0,1N; NaBr 0,1N; KI 0,1N. Theâ m vaø o moãi oá ng 1 – 2 gioït dung dòch AgNO3 0,1N. Nhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng xaûy ra. 2. Vieát caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Laøm theánaø o ñeånhaän bieá t NaCl, NaBr, KI chæ baèng moät hoùa chaát? 4. Thuoá c thö û ion halogenur nhö ôû thí nghieäm treân coù theåduø ng cho moïi noàng ñoähalogenur ñö ôï c khoâ ng? Taï i sao? 5. Thuoá c thö û ion halogenur nhö ôû thí nghieäm treân coù theåduø ng cho moïi nhieät ñoähalogenur ñö ôï c khoâ ng? Taï i sao? 6. Thuoá c thö û ion halogenur nhö ôû thí nghieäm treân coù theåduø ng cho hoãn hôïp goàm ion halogenur vaøion sulfat (photphat, hydroxit) ñö ôïc khoâng? Taïi sao? Thí nghieäm 4: Taùc duïng cuûa Iod vôùi kim loaïi. Thö ïc hieän trong tuûhuùt. Duø ng muoãng nhö ï a cho vaø o coá i sö ù khoâmoät ít boät nhoâm khoaûng baèng 1 haït ñaäu xanh vaø lö ôï ng tinh theåiod gaá p 3 laàn lö ôï ng nhoâm treân. Duø ng chaø y sö ùnghieàn nhoû. Nhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Sau ñoùtheâ m vaøo 2 gioït nö ôùc. Nhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng xaûy ra. 2. Vieát caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Neâ u taùc duï ng cuûa iod vôùi kim loaïi tö øcaùc hieän tö ôïng xaûy ra. 13
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô 4. Neâ u tính ñoäc haï i cuûa khí sinh ra. 5. Taï i sao coá i sö ù phaûi khoâ, sau ñoù môùi cho vaø o 2 gioït nö ôùc? Neâu hieän tö ôïng neáu coái bò ö ôùt tö øban ñaàu. Thí nghieäm 5: Iod vaø hoà tinh boät. Kieå m tra dung dòch KI 0,1N. Neá u dung dòch coùmaø u hôi vaø ng thì theâm vaø o tö ø ng gioït dung dòch K2SO3 0,01N cho ñeá n khi maá t maøu. Cho vaøo 2 oáng nghieäm moãi oá ng 2 ml nö ôùc caát. OÁng 1: Theâ m vaø i gioï t dung dòch Iod 0,1N. OÁng 2: theâm vaø i gioït dung dòch KI 0,1N. Theâm vaø o caû2 oá ng vaøi gioï t hoàtinh boät 1% cho ñeán khi xuaát hieän hieän tö ôïng. Nhaän xeùt hieän tö ôïng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng xaûy ra. 2. Vì sao trong thí nghieäm treâ n khoâng ñö ôïc sö û duïng dung dòch KI coù maø u? Nguyeân nhaâ n gaâ y ra maø u? 3. Giaûi thích sö ïhình thaø nh hôï p chaát KI3. 4. Giaûi thích quaùtrình thí nghieäm. 5. Taï i sao hoàtinh boät gaë p Iod laïi bòñoåi maø u? Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra (neáu coù). Thí nghieäm 6: Söï hoøa tan cuûa ñôn chaát tinh theå Iod trong nöôùc. Trong oá ng nghieäm chö ùa 2 – 3 ml nö ôùc caát, theâm vaø o moät ít tinh theåIod. Caån thaän laéc kyõ oá ng nghieäm, theo doõi khaûnaê ng hoøa tan cuûa Iod trong nö ôùc. Chia dung dòch laø m 2 phaàn baèng nhau vaø o 2 oáng nghieäm. Oáng 1: Duø ng laø m oá ng chuaån ñeåso saùnh. Oáng 2: Cho theâ m tö ø ng gioït dung dòch KI 0,1N vaøñoàng thôø i laéc maïnh cho ñeán khi xuaát hieän hieän tö ôï ng. Nhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Nhaän xeùt vaøgiaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. 2. Tính chaá t vaät lyùcuûa Iod? 3. Neâ u keá t luaän veàsö ïhoaøtan cuûa Iod trong nö ôùc. 4. Thö ûneâu keát luaän veàsö ïhoaøtan Iod trong dung dòch acid vaøbaz baát kyø . 5. Sö ïhoaøtan cuûa Iod trong nö ôùc coù phaûi do phaûn ö ùng hoaù hoïc? Giaûi thích dö ïa treân cô sôû tính phaân cö ï c cuûa phaâ n tö ûIod. Thí nghieäm 7: Ñieàu cheá Iod. Tieán haønh trong tuûhuùt. Cho moät ít tinh theåKI vôùi 1 lö ôï ng khoaûng baèng haït ñaäu xanh vaølö ôïng MnO 2 tö ông tö ïvaø o cheùn sö ù nung (ñaõkhoâ). Theâ m vaøo vaøi gioït dung dòch H 2SO4 ñaäm ñaëc 98,2%. Ñaäy kín cheùn sö ù nung baè ng maë t kính ñoàng hoà. Ñaë t cheùn sö ùnung treân beáp ñieän. Ñun noùng vaøquan saùt phaûn ö ùng quanh maë t kính ñoàng hoà. Khi coù hôi maø u tím baét ñaàu thoaùt ra, taét beáp ñieän, chôøcheùn sö ù nguoäi. Theo doõi sö ïtaï o thaø nh tinh theåIod. 14
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích quaùtrình thí nghieäm. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng. 3. Vai troøcuûa H2SO4 ñaäm ñaë c trong quaùtrình phaûn ö ùng. 4. Veõoâmaï ng cô sôûvaøneâ u hình daïng tinh theåIod thu ñö ôïc. 5. Trong thö ïc teángö ôø i ta coùduø ng phö ông phaùp treân ñeåñieàu cheáIod khoâng? Thí nghieäm 8: Taùc duïng cuûa acid Clohydric vaø caùc chaát oxi hoaù. Tieán haønh thí nghieäm trong tuûhuùt. Laáy 4 oáng nghieäm khoâ . Moãi oáng cho 1 ít tinh theåsau khoaûng baèng haït ñaäu xanh. OÁng 1: Mangan dioxit, MnO2. OÁng 2: Kalibichromat, K2Cr2O7. OÁng 3: Kalipermanganat, KMnO4. OÁng 4: Kaliclorat, KClO3. Duø ng pipette cho vaø o moãi oáng vaøi gioït HCl ñaäm ñaëc. Ñun noùng nheï. Duø ng tôøgiaáy traéng ñaë t phía sau moãi oá ng nghieäm ñeåquan saùt maø u saéc khí thoaùt ra. Ngö ûi muø i khí thoaùt ra. Duøng maå u giaáy thaá m ñaõtaåm hoàtinh boät 1% vaødung dòch KI 0,1N ñaët vaø o mieäng oáng nghieäm ñeåthö û khí bay ra. Quan saùt maø u saéc cuûa maåu giaáy thaám khi vö ø a tieáp xuùc vôùi khí thoaùt ra vaøkhi tieá p xuùc laâ u hôn. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. 2. Vieát caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra trong caùc thí nghieäm treân. 3. Trong caùc chaá t oxi hoùa treân, chaát naø o phaûn ö ùng maïnh nhaát vôùi HCl? Chaát naø o phaûn ö ùng yeá u nhaá t? Dö ïa vaøo cô sôûnaø o ñeåkeát luaän? Giaûi thích. 4. Neâu keá t luaän dö ï a vaøo sö ïthay ñoåi maø u cuûa giaáy taåm hoàtinh boät vaøKI. 5. Trong caùc phaûn ö ùng treâ n, dung dòch HCl ñoùng vai troøgì? 6. Neáu sö ûduï ng dung dòch HCl loaõng thì hieän tö ôïng coùthay ñoåi khoâng? Taïi sao? 7. Neâu hoùa tính cuûa HCl. Acid HCl phaûn ö ùng ñö ôïc vôùi caùc chaát oxi hoaù coù ñoä maïnh theá naø o. 15
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô BAØI 3: CAÙC NGUYEÂN TOÁ PHAÂN NHOÙM VIA I. CHUAÅN BÒ LYÙ THUYEÁT. 1. Ñieàu cheá , tính chaá t vaät lyùvaøtính chaát hoùa hoïc cuûa caùc nguyeân toáphaân nhoùm VIA. 2. Ñieàu cheávaøtính chaát caùc hôï p chaát cuûa caùc nguyeân toáphaân nhoùm VIA. II. DUÏNG CUÏ VAØ THIEÁT BÒ. - 4 oá ng nghieäm trung. - 1 beáp ñieän + lö ôùi amiang. - 1 pipette thaúng 5ml. - 1 chaäu nhö ïa ñö ïng nö ôùc. - 1 quaûboùp cao su. - 1 chaø y vaø1 coái sö ùnhoû. - 1 keïp oá ng nghieäm. - 1 oáng nghieäm pyrex D24mm. - 1 giaùñôõoáng nghieäm. - 1 nuùt cao su coùoáng daãn khí. - 1 oá ng nhoûgioï t. - 1 muoãng kim loaïi. - 1 becher 100ml. - 1 cheùn sö ùnung. - 1 becher 250ml. - 1 pheãu thuûy tinh D100mm. - 1 ñeøn coàn. III. HOAÙ CHAÁT. - Boät Keõm. - H2SO4 20%. - Boät Ñoàng. - BaCl2 0,5N. - Daêm baø o Saét. - H2O2 3%. - Tinh theåBaO2. - H2O2 30% (tuûhuùt). - Tinh theåKClO3. - Na2S2O3 0,4N. - Tinh theåMnO2. - KSCN 0,1N. - Tinh theåNa2S2O3. - KMnO4 0,1N. - Than hoaï t tính daï ng boät. - HNO3 ñaäm ñaëc 65% (tuûhuùt). - KI 0,1N. - HCl 0,5N. - Na2S2O8 0,5N. - KBr 0,5N. - MnSO4 0,5N. - Nö ôùc Iod 0,1%. IV. THÖÏC HAØNH. Thí nghieäm 1: Taùc duïng cuûa hydroproxyt vôùi Saét (II) Sulfat. Cho vaø o oáng nghieäm lö ôï ng dö maït saét khoaûng baèng 3 haït ñaäu xanh. Cho theâm khoaûng 5ml dung dòch H2SO4 20%. Ñun soâ i dung dòch. Sau ñoùgaïn laáy maït saét. Rö ûa maït saét 2 laàn baèng nö ôùc caá t. Tieáp tuïc theâm vaø o oáng nghieäm khoaûng 5ml dung dòch H 2SO4 20%. Ñun noùng nheï dung dòch (khoâ ng ñeåsoâ i). Ñeåyeâ n cho ñeán khi khoâng coøn boït khí thoaùt ra. Gaïn laáy dung dòch vaøo oáng nghieäm khaùc roài cho theâ m vaøo ñoù2 – 4 gioït dung dòch H2SO4 20%. Chia nö ôùc loï c ra laø m 2 phaàn baè ng nhau: OÁng 1: Theâ m vaøo vaø i gioï t dung dòch KSCN 0,1N. 16
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô OÁng 2: Theâ m vaø o tö ø ng gioït dung dòch H 2O2 3%. Quan saùt hieän tö ôïng xaûy ra. Tieáp tuï c theâm vaø o lö ôï ng theåtích dung dòch KSCN 0,1N nhö ñaõtheâm vaø o oáng 1. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. So saùnh sö ïthay ñoåi maø u saé c cuûa dung dòch ôû2 oáng nghieäm. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích tieá n trình thí nghieäm. Taïi sao khoâng laáy dung dòch FeSO 4 ñeåtieán haø nh thí nghieäm maøphaûi cho Fe phaûn ö ùng vôùi acid H 2SO4. Taïi sao H2SO4 phaûi 20%? Taïi sao dung dòch H2O2 phaûi 3% vaøñö ôïc theâm vaø o tö ø ng gioït? Taïi sao khi ñieàu cheádung dòch FeSO4 nhö treâ n laïi khoâng cho maït saét vaøo dung dòch H 2SO4 20% ngay? Taïi sao coù khi ñun ñeá n soâ i vaøcoù khi khoâ ng ñö ôïc ñun soâi? Taïi sao khoâng cho KSCN vaø o dung dòch FeSO4 roài theâ m tö øng gioït H2O2? 2. Vieát caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Vai troøcuûa KSCN trong thí nghieäm? Coùtheåthay theánoùbaèng hoùa chaát khaùc khoâng? Cho ví duïneá u coù? 4. Neâu keá t luaän taùc duïng cuûa H2O2 vôùi FeSO4 dö ïa treân caùc hieän tö ôïng phaûn ö ùng. Taïi sao coù theåkeát luaän nhö vaäy khi thí nghieäm chæ khaûo saùt taùc duïng cuûa dung dòch FeSO 4 vaødung dòch H2O2 maøkhoâ ng phaûi laøcho chaát raén FeSO4 taùc duïng vôùi hôïp chaát H2O2? Neâu hoùa tính cuûa H2O2? Thí nghieäm 2: Ñieàu cheá vaø khaûo saùt tính oxi hoùa cuûa Hydro peroxyt. Phaûi rö ûa oá ng nghieäm thaät saïch, traùng kyõbaèng nö ôùc caát. Cho vaø o oáng nghieäm coùchö ùa 2ml H2SO4 20%. Ñaë t oá ng nghieäm vaø o trong coác (chaäu) chö ùa nö ôùc ñaù. Khi dung dòch ñaõlaïnh laá y moät ít BaO2 raé n cho vaøo oá ng nghieäm baèng maåu giaáy cuoän troø n. Laéc kyõoáng nghieäm. Ñaët oáng nghieäm trôû laï i vaøo chaäu nö ôùc ñaù cho ñeán khi haàu heát keát tuûa ñaõlaéng xuoáng. Gaïn laáy dung dòch sang oá ng nghieäm khaùc. Cho vaø o oáng nghieäm chö ùa dung dòch vö ø a thu ñö ôïc. Theâm vaø o 1 gioït H 2SO4 20%. Tieá p tuïc theâ m vaø o tö ø ng gioï t dung dòch KI 0,1N (dung dòch KI phaûi khoâng maø u, neáu coùmaø u thì xem caùc xö û lyù trong thí nghieäm 5 cuûa baø i 2) cho ñeán khi coù hieän tö ôïng. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôï ng. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích tieá n trình thí nghieäm. Taïi sao phaûi ngaâm trong nö ôùc ñaù? Taïi sao khoâng duø ng giaáy loï c loïc laáy dung dòch maøphaûi gaïn laáy dung dòch? Laø m sao bieát khi naø o phaûn ö ùng cuûa BaO2 vaøH2SO4 ñaõkeá t thuùc? Tyû leägiö õa lö ôïng BaO 2 vaøH2SO4. Thí nghieäm coù muï c ñích ñieàu cheáH2O2 vaøtính oxi hoùa cuûa noù maølaïi theâm dung dòch KI vaø o laøm gì? Theâm vaøo dung dòch khaùc khoâ ng phaûi laødung dòch KI coùñö ôïc khoâng? 2. Vieá t caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Vai troøcuûa dung dòch H2SO4 20% trong thí nghieäm. Taïi sao khoâng duø ng H 2SO4 ñaäm ñaë c ñeåkeá t tuûa laé ng xuoá ng nhanh hôn? 4. Neâ u caùc phö ông phaùp ñieàu cheáH 2O2. 5. Neâ u tính chaá t hoùa hoï c cuûa H 2O2. Phaân loaïi caùc loaïi chaát khö û coù theåtaùc duïng vôùi H 2O2. Taïi sao thí nghieäm treâ n keá t luaän ñö ôïc tính oxi hoùa cuûa H 2O2 maëc duøtieán haø nh khaûo saùt vôùi dung dòch nö ôùc cuûa H2O2. 17
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô Thí nghieäm 3: Taùc duïng cuûa löu huyønh vôùi acid Nitric ñaäm ñaëc. Tieá n haø nh trong tuûhuùt. Cho moät ít boät lö u huyønh vaø o oáng nghieäm coù chö ùa 1 – 2ml dung dòch acid HNO3 ñaäm ñaëc 65%. Quan saùt hieän tö ôïng. Ñun soâi dung dòch. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôïng. Ñeåyeân oá ng nghieäm treâ n giaù cho ñeán khi lö u huyø nh tan heát (neáu khoâng tan heát thì theâm vaøo toá i ña 5ml HNO3 ñaäm ñaë c nö õa. Neáu theâm heát 5ml acid maøchö a heát lö u huyø nh thì laøm laïi thí nghieäm vôùi lö ôï ng lö u huyø nh ít hôn). Theâm vaø o oáng nghieäm 1 gioït dung dòch BaCl 2 0,5N. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôï ng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Neâ u tính chaá t hoùa hoï c cuûa ñôn chaát lö u huyø nh. 2. Vieá t caùc phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra vaøgiaûi thích caùc hieän tö ôïng. 3. Keá t luaän veàtaùc duïng cuûa lö u huyø nh vaøacid nitric ñaäm ñaëc dö ïa treân caùc hieän tö ôïng xaûy ra. Taùc duï ng naøy laøtính chaá t gì cuûa lö u huyø nh. 4. Thí nghieäm khaûo saùt taùc duï ng cuûa lö u huyønh vôùi acid nitric taïi sao laïi theâm dung dòch BaCl2 laø m gì? Coùtheåtheâ m hoùa chaát khaùc khoâng phaûi laøBaCl 2 khoâng? Thí nghieäm 4: Taùc duïng cuûa Hydroperoxyt vôùi dung dòch KMnO 4. Cho vaø o oá ng nghieäm khoaûng 1 – 2ml dung dòch KMnO4 0,1N vaø1 - 2ml dung dòch H2SO4 20%. Ñaë t oá ng nghieäm trö ôùc tôøgiaá y traéng. Theâm vaø o tö ø ng gioït H 2O2 30% cho ñeán khi thaá y hieän tö ôï ng xaûy ra. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôïng. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôïng vaøvieát phö ông trình phaûn ö ùn g xaûy ra. 2. Tö øhieän tö ôïng xaûy ra haõy cho bieát taùc duïng cuûa hydro peroxyt vôùi dung dòch KMnO 4 laø tính chaá t vaät lyùhay hoùa hoï c gì? Neâu keát luaän veàtaùc duïng naø y. 3. Thí nghieäm khaûo saùt taùc duï ng cuûa H 2O2 vaøKMnO4 taïi sao laïi theâm H2SO4 vaø o? Coù theå khoâng theâ m H2SO4? Coùtheåthay H2SO4 baèng KOH, HCl … ? 4. Moâ i trö ôøng acid vaøbaz aûnh hö ôûng tôùi tính oxi hoùa, tính khö û cuûa H 2O2 nhö theánaø o? Chö ùng minh. Thí nghieäm 5: Ñieàu cheá khí oxi. Laø m khoâcoá i sö ù, chaøy sö ù vaøoá n g nghieäm lôùn. Cho vaø o coái sö ù hoaëc cheùn nicken 2g KClO 3 vaø0,5g MnO2. Duø ng chaø y sö ù nghieàn nhoû. Duø ng tôøgiaáy cuoän troø n cho hoãn hôïp raén vaøo ñaùy oá ng nghieäm lôùn. Ñaäy chaë t oá ng nghieäm baèng nuùt cao su coù gaén oáng daãn khí. Laép raùp duïng cuï nhö hình veõ. Hô noùng ñeàu oá ng nghieäm roài ñun noùng baèng ñeø n coàn. Quan saùt hieän tö ôïng xaûy ra. Thu khí thoaùt ra vaø o oá ng nghieäm lôùn chö ùa ñaày nö ôùc ñang uùp ngö ôïc trong chaäu (hình veõ). Error! Khoái löôïng maãu coám ban ñaàu Khoái löôïng maãu sau khi saáy Haøm löôïng chaát bay hôi 18
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô KClO3 + MnO2 Khi oá ng nghieäm ñaày khí thì ñaäy kín baèng nuùt cao su. Sau ñoùñem ra khoûi chaäu nö ôùc vaøcaá t vaø o roåduï ng cuïñeåsö ûduï ng trong caùc thí nghieäm sau. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích quaùtrình thí nghieäm. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. MnO2 ñoùng vai troøgì trong phaûn ö ùng? Giaûi thích taïi sao. 4. Neâu ít nhaá t 4 phö ông phaùp ñieàu cheákhí oxi trong phoø ng thí nghieäm vaøtrong coâng nghieäp. 5. Trong coâ ng nghieäp, khi ñieàu cheákhí O2 xong, ngö ôø i ta chö ùa noùbaèng duïng cuïgì? 6. Laø m theánaø o ñeåkieå m tra thö ûkhí thoaùt ra coùphaûi laøkhi oxi hay khoâng? Thí nghieäm 6: Tính chaát khí Oxi. Duøng moät que ñoùm (laá y 1 tôøgiaá y quaán laïi thaät chaët, ñoát chaùy 1 ñaàu, duø ng tay quaït taét neá u chaùy thaø nh ngoï n lö ûa) ñö a nhanh vaø o oáng nghieäm coù chö ùa khí oxy ñaõñieàu cheáôûthí nghieäm 5. Quan saùt hieän tö ôï ng khi que ñoùm vö ø a tieáp xuùc vôùi khí oxi. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. 2. Vieá t phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. Neâu vai troøcuûa tö ø ng chaát trong phaûn ö ùng. 3. Tính chaá t cuûa khí oxy maøthí nghieäm ñaõkhaûo saùt laøtính chaát ñaëc trö ng cuûa khí oxi laø tính chaá t vaät lyùhay hoùa hoï c? Giaûi thích ñeåbaûo veäquan ñieåm cuûa mình. 4. Ngö ôø i ta thö ôø ng duøng que ñoùm ñeånhaän bieát khí oxi. Ñieàu naø y ñuùng hay sai? Giaûi thích ñeåbaûo veäquan ñieå m. 5. Neâ u keá t luaän veàtính chaá t cuûa khí oxi. So saùnh vôùi tính chaát cuûa oxi trong khoâng khí khi thö ï c hieän sö ïchaùy, sö ïnoå. Neâ u hieän tö ôïng khi cho maãu Na, maãu Ca, daây Mg, daây Fe, daâ y Al, daâ y Ag chaùy trong khoâ ng khí vaøtrong khí oxi. Thí nghieäm 7: Tính chaát hoùa hoïc cuûa Natri Thiosulfat. Cho vaø o oáng nghieäm khoaûng 1 – 2ml dung dòch Na2S2O3 0,4N. Theâm vaø o ñoù tö ø ng gioït dung dòch HCl 0,5N. Laé c kyõoá ng nghieäm cho ñeán khi thaáy hieän tö ôïng xaûy ra. Nhaän xeùt hieän tö ôï ng. Cho vaø o oá ng nghieäm khoaûng 1 – 2ml dung dòch H2O2 3%. Ngaâm oáng nghieäm 15 phuùt trong nö ôùc ñaù. Theâm vaø t thuoác thö û Ba2+ (dung dòch BaCl2, Na(NO3)2… ). Tieáp tuï o 2 – 4 gioï c 19
- Khoa Hoùa Giaùo trình thöïc haønh Hoùa voâ cô theâm vaø o tö ø ng gioï t dung dòch Na 2S2O3 0,4N cho ñeán khi coù hieän tö ôïng xaûy ra. Nhaän xeùt vaø giaûi thích hieän tö ôï ng xaûy ra. Cho vaø o oáng nghieäm khoaûng 1 – 2ml dung dòch H2O2 3% vaø2 – 4ml dung dòch KBr 0,5N. Ngaâ m oáng nghieäm 15 phuùt trong nö ôùc ñaù. Theâm vaø o 2 – 4 gioït thuoác thö û Ba2+ (dung dòch BaCl2, Na(NO3)2… ). Tieá p tuïc theâ m vaø o tö ø ng gioït dung dòch Na 2S2O3 0,4N cho ñeán khi coùhieän tö ôï ng xaûy ra. Nhaän xeùt vaøgiaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. Cho vaø o oáng nghieäm khoaûng 1 – 2ml dung dòch Iod 0,1%. Theâm vaø o 2 – 4 gioït thuoác thö û 2+ Ba (dung dòch BaCl2, Na(NO3)2… ). Tieáp tuïc theâm vaø o tö ø ng gioït dung dòch Na 2S2O3 0,4N cho ñeán khi coùhieän tö ôïng xaûy ra. Nhaän xeùt vaøgiaûi thích hieän tö ôïng xaûy ra. Cho vaø o cheùn sö ù 2 gam tinh theåNa 2S2O3 vaø o cheùn sö ù nung. Ñun maïnh treân beáp ñieän cho ñeán khi trôû thaønh daï ng boät traéng. Ñeånguoäi. Hoø a tan saûn phaåm thu ñö ôïc vaøo nö ô ùc trong oáng nghieäm. Ñaë t tôøgiaáy coù maø u ñaäm phía sau oáng nghieäm. Quan saùt vaønhaän xeùt hieän tö ôïng xaûy ra. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Giaûi thích hieän tö ôï ng quan saùt ñö ôïc. 2. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng xaûy ra. 3. Trong thí nghieäm chaá t naøo ñoùng vai troøoxy hoùa vaøkhö û khi cho HCl taùc duïng vôùi Na2S2O3. 4. Khi cho dung dòch Na2S2O3 taùc duïng vôùi dung dòch Clo, dung dòch Brom, dung dòch Iod, dung dòch H2O2, caùc phaûn ö ùng coù khaùc nhau khoâng? Neâu ö ùng duïng cuûa caùc phaûn ö ùng ñoù trong phoø ng thí nghieäm. 5. Trình baø y phö ông phaùp nhaän bieát caùc saûn phaåm sau khi nung muoái Na 2S2O3? Haõy vaän duïng phö ông phaùp ñoùvaø o thí nghieäm treân. Thí nghieäm 8: Tính chaát hoùa hoïc cuûa Natri Peroxisulfat. Cho khoaûng 1 – 2ml dung dòch KI 0,1N vaø o oáng nghieäm, theâm vaø i gioït Na 2S2O8 0,5N, ñun nheïbaè ng ñeøn coàn. Theo doõi sö ïthay ñoåi maøu saéc cuûa dung dòch. Cho vaøo oá ng nghieäm khaùc khoaûng 1 – 2ml dung dòch Na2S2O8 0,5N. Theâm vaø o vaø i gioï t dung dòch MnSO4 0,5N, ñun nheïbaè ng ñeø n coàn. Theo doõi sö ïthay ñoåi maø u saéc cuûa dung dòch. Caâu hoûi chuaån bò: 1. Vieát phö ông trình phaûn ö ùng vaøgiaûi thích nguyeân nhaân sö ïthay ñoåi maø u cuûa dung dòch. 2. Muï c ñích cuûa thí nghieäm treân. 3. Laøm theánaø o ñeåchö ùng minh raè ng sau khi phaûn ö ùng trong dung dòch coù ion sulfat ñö ôïc taï o thaønh. 4. Veõcoâ ng thö ùc caá u taï o vaøneâu hoùa tính cuûa hôïp chaát Na 2S2O8. 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Thực hành hóa học vô cơ - ĐH Đà Lạt
75 p | 658 | 146
-
Giáo trình thực tập hóa lý
100 p | 777 | 124
-
Tập 2 Vô cơ Hóa học
294 p | 364 | 96
-
Kỹ thuật tổng hợp vật liệu vô cơ - Chương 1
20 p | 253 | 55
-
Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 2
27 p | 221 | 30
-
Giáo trình Thực hành chuyên ngành vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 1
34 p | 129 | 22
-
Giáo trình học CN nuôi cấy mô tế bào thực vật - Chương 4
12 p | 131 | 20
-
VŨ TRỤ TRONG MỘT VỎ HẠT - stephen william hawking phần 5
30 p | 103 | 17
-
Giáo trình Thực hành chuyên ngành vô cơ (hệ Cao đẳng và Trung cấp): Phần 2
36 p | 139 | 17
-
Giáo trình Thực hành hóa cơ sở (hệ công nhân hóa chất): Phần 2
23 p | 127 | 14
-
Giáo trình Thực hành hóa cơ sở (hệ công nhân hóa chất): Phần 1
47 p | 128 | 14
-
Giáo trình Vi sinh vật học môi trường - Trần Viết Cường
368 p | 74 | 12
-
Giáo trình Thực hành tổng hợp hóa học vô cơ: Phần 2
52 p | 9 | 5
-
Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (giáo trình dùng cho sinh viên sư phạm): Phần 1
28 p | 14 | 5
-
Giáo trình Thực hành hóa vô cơ (giáo trình dùng cho sinh viên sư phạm): Phần 2
57 p | 12 | 5
-
Giáo trình Thực hành tổng hợp hóa học vô cơ: Phần 1
48 p | 20 | 4
-
Giáo trình Thực hành Hoá vô cơ - Catiedu
39 p | 13 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn