Giáo trình Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy - MĐ03: Trồng mai vàng, mai chiếu thủy

Chia sẻ: Minh Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:106

Thêm vào BST

Báo xấu

527
lượt xem 131
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy thuộc MĐ03 nghề Trồng mai vàng, mai chiếu thủy đã tích hợp những kiến thức, kỹ năng cần có của nghề, cập nhật tiến bộ của khoa học kỹ thuật và thực tế trồng cây hoa kiểng tại các địa phương. Giáo trình gồm 3 bài, mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy - MĐ03: Trồng mai vàng, mai chiếu thủy

1 Ồ C Ă SÓC MAI C Ế ỦY S : 03 : Ồ A , A C Ế ỦY :S
2 YÊ Ả Q Y Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dẫn dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. L : 03
3 LỜ Ớ Cây hoa kiểng nói chung và Cây mai chiếu thủy nói riêng không chỉ cho thu nhập cao trong nông nghiệp mà còn có giá trị về mặt tinh thần, cải tạo quan cảnh đẹp và góp phần bảo vệ môi trường sinh thái bền vững. Phát triển nghề trồng cây mai chiếu thủy không chỉ đáp ứng nhu cầu kinh tế cho nông hộ mà còn đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, tạo điều kiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp. Muốn sản xuất Cây mai chiếu thủy đạt hiệu quả cao cần áp dụng các quy trình kỹ thuật mới, dùng giống tốt, canh tác đúng kỹ thuật, nhân giống bằng các phương pháp công nghệ tiên tiến. Các phương pháp nhân giống vô tính là phương pháp căn bảm trong kỹ thuật trồng mai chiếu thủy chỉ sử dụng các chồi tự nhiên), Phương pháp này dễ áp dụng. Đối với nhân giống bằng giâm cành trên cây mai chiếu thủy là một phương pháp nhân vô tính, tiết kiệm được thời gian, cho nhiều cây cùng một lúc. Được sự phân công của Bộ Nông nghiệp & PTNT chúng tôi biên soạn bộ giáo trình giáo trình: “Nghề trồng cây mai chiếu thủy , mai chiếu thủy”. Nội dung nhằm giới thiệu với người học, các hộ sản xuất về nhân giống cây mai chiếu thủy mai chiếu thủy. Để góp phần thúc đẩy sản xuất nghề trồng cây kiểng tại hộ gia đình. Bộ giáo trình đã tích hợp những kiến thức, kỹ năng cần có của nghề, cập nhật những tiến bộ của khoa học kỹ thuật và thực tế trồng cây hoa kiểng tại các địa phương Giáo trình gồm 3 bài: Bài 01: Kỹ thuật nhân giống mai chiếu thủy Bài 02: Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy giai đoạn vườn ươm Bài 03: Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy ngoài vườn sản xuất Để hoàn thiện bộ giáo trình này chúng tôi đã nhận được sự chỉ đạo, hướng dẫn của Vụ Tổ chức Cán bộ – Bộ Nông nghiệp và PTNT; Tổng cục dạy nghề - Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Sự giúp đỡ và ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, cán bộ kỹ thuật của cơ sở sản xuất cây giống. Ban Giám Hiệu và các thầy cô giáo Khoa trồng trọt –BVTV và các phòng chức năng của Trường Cao đẳng Nông nghiệp Nam bộ. Chúng tôi xin được gửi lời cảm ơn đến Vụ Tổ chức cán bộ – Bộ Nông nghiệp và PTNT, Tổng cục dạy nghề, các cơ sở sản xuất, các nhà khoa học, các cán bộ kỹ thuật, các Thầy Cô giáo đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến quý báu, tạo điều kiện thuận lợi để hoàn thành bộ giáo trình này. Bộ giáo trình là cơ sở cho các giáo viên soạn bài giảng để giảng dạy, là tài liệu nghiên cứu và học tập của học viên học nghề “Trồng cây mai chiếu thủy , mai chiếu thủy”. Các thông tin trong bộ giáo trình có giá trị hướng dẫn giáo viên thiết
4 kế và tổ chức giảng dạy các mô đun một cách hợp lý. Giáo viên có thể vận dụng cho phù hợp với điều kiện và bối cảnh thực tế trong quá trình dạy học. Trong giáo trình nầy, chúng tôi cũng biên soạn những phần hướng dẫn chi tiết, để giúp người học hiểu được các bước công việc thực hiện và rèn luyện kỹ năng. Giáo trình chắc chắn không tránh khỏi những sai sót, Ban chủ nhiệm và các tác giả mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các cán bộ kỹ thuật, các đồng nghiệp để giáo trình hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Tham gia biên soạn 1. Chủ biên: Hà Chí Trực 2. Nguyễn Thị Quyên 3. Trần Phạm Thanh Giang
5 C C C YÊ ,C Ế PTNT: Phát triển Nông Thôn ĐBSCL: Đồng bằng sông Cửu Long BVTV: Thuốc bảo vệ thực vật NPK: Tỷ lệ phân đạm, lân, kali. MĐ: Mô đun LT: Lý thuyết TH: Thực hành KT: Kiểm tra
6 ỤC LỤC ỤC TRANG Bài 01: Kỹ thuật nhân giống mai chiếu thủy ...................................................10 1. Đặc điểm thực vật học..................................................................................10 1.1. Rễ ..............................................................................................................10 1.2. Thân ..........................................................................................................11 1.3. Lá ..............................................................................................................12 1.4. Hoa ............................................................................................................12 1.5. Quả ............................................................................................................13 2. Yêu cầu ngoại cảnh ......................................................................................14 3. Thiết kế vườn ươm cây giống ......................................................................14 3.1. Yêu cầu về địa điểm xây dựng vườn ươm ................................................15 3.2. Độ cao .......................................................................................................15 3.2.1. Vườn ươm cố định .................................................................................17 3.2.2. Vườn ươm tạm thời................................................................................17 3.2.2. Chất trồng...............................................................................................18 4. Nhân giống mai chiếu thủy ..........................................................................20 4.1. Giới thiệu các giống mai chiếu thủy .........................................................20 4.1.1. Mai chiếu thủy lá lớn .............................................................................20 4.1.2. Các loại mai chiếu thủy lá trung ............................................................21 4.1.3. Mai chiếu thủy lá nhỏ ............................................................................21 4.2. Chuẩn bị dụng cụ, nguyên vật liệu cho việc nhân giống ..........................22 4.3. Nhân giống hữu tính .................................................................................22 4.3.1. Thu hái và xử lý hạt (quả) giống............................................................23 4.3.2. Kỹ thuật gieo hạt (quả) mai chiếu thủy .................................................23 4.3.3. Chăm sóc cây mai chiếu thủy giai đoạn sau khi mọc ............................23 4.4. Nhân giống vô tính ...................................................................................24 4.4.1. Thiết kế vườn ươm.................................................................................24 4.4.2. Phương pháp chiết cành .........................................................................28 4.4.3. Phương pháp giâm cành.........................................................................32 4.4.4. Phương pháp giâm rễ mai chiếu thủy ....................................................36 4.4.5. Phương pháp ghép .................................................................................37 1. Câu hỏi: ........................................................................................................45 2. Bài tập thực hành: ........................................................................................45 1. Thời vụ, đất trồng .........................................................................................46 2. Mật độ - khoảng cách ...................................................................................46 3. Trồng ............................................................................................................46 4. Chăm sóc ......................................................................................................47
7 4.1. Che nắng cho cây sau trồng ......................................................................47 4.2. Tưới nước ..................................................................................................47 4.2. Bón phân ...................................................................................................47 4.2.1. Xác định loại phân bón ..........................................................................47 4.2.2. Phương pháp bón ...................................................................................53 4.3. Làm cỏ ......................................................................................................53 4.1.1. Tác hại của cỏ dại ..................................................................................53 4.1.2. Phòng và trừ cỏ dại ................................................................................53 4.4. Phòng trừ sâu bệnh....................................................................................54 4.1.1 Tác hại của mối .......................................................................................55 4.1.2. Lịch sử và đời sống của mối ..................................................................56 4.1.3. Môi trường sống của mối .......................................................................57 1. Câu hỏi: ........................................................................................................59 2. Bài tập thực hành: ........................................................................................59 Bài 03: Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy ngoài vườn sản xuất ....................60 1. Trồng mai chiếu thủy ...................................................................................60 1.1. Trồng trực tiếp ra xuống vườn ..................................................................60 1.1.1 Thời điểm trồng ......................................................................................60 1.1.2. Mật độ, khoảng cách trồng ....................................................................60 1.2. Trồng cây vào chậu ...................................................................................65 2. Chăm sóc ......................................................................................................67 2.1. Tưới, tiêu nước..........................................................................................67 2.1.1. Tưới nước...............................................................................................67 2. Tưới nhỏ giọt:...............................................................................................68 2.1.2. Tiêu nước cho vườn mai chiếu thủy ......................................................69 3. Bón phân ......................................................................................................71 3.1. Thời điểm bón ...........................................................................................71 3.2. Loại phân bón ...........................................................................................71 3.3. Phương pháp bón, lượng bón ....................................................................72 4. Phòng trừ cỏ dại, sâu, bệnh và các dịch hại khác ........................................75 4.1. Phòng trừ cỏ dại ........................................................................................75 4.2. Phòng trừ sâu hại ......................................................................................75 4.2.1. Nhện đỏ (Rầy lửa) ..................................................................................75 4.2.2. Sâu ăn lá .................................................................................................76 4.2.3. Bọ trĩ (bù lạch) .......................................................................................77 4.2.4. Rệp sáp ...................................................................................................78 4.3. Phòng trừ bệnh hại ....................................................................................80 4.3.1. Bệnh đốm lá ...........................................................................................80 4.3.2. Bệnh cháy lá ...........................................................................................81 4.3.3. Bệnh đốm đồng tiền ...............................................................................81
8 4.3.4. Bệnh vàng lá ..........................................................................................83 4.3.5. Bệnh mốc cam .......................................................................................83 4.3.6. Bệnh rỉ sắt ..............................................................................................84 4.4.3. Các phương pháp phòng trừ dịch hại khácError! Bookmark not defined. 4.4. Phòng trừ các dịch hại khác ..................... Error! Bookmark not defined. 5. Cắt tỉa cành ...................................................................................................87 5.1. Một số dụng cụ cắt cành ...........................................................................87 5.2. Cắt tỉa cảnh ...............................................................................................88 6. Xử lý mai chiếu thủy ra hoa .........................................................................90 6.1. Thời điểm xử lý.........................................................................................90 6.2. Cách thức xử lý .........................................................................................90 7. Chăm sóc mai chiếu thủy giai đoạn ra hoa ..................................................91 1. Câu hỏi: ........................................................................................................91 2. Bài tập thực hành: ........................................................................................91
9 : Ồ C Ă SÓC A C Ế ỦY ã mô u : 03 iới t iệu mô u : Mô đun Trồng và chăm sóc mai chiếu thủy có thời gian học tập là 72 giờ trong đó có 10 giờ lý thuyết, 58 giờ thực hành và 04 giờ kiểm tra là một trong số các mô đun kỹ năng quan trọng của nghề Trồng mai chiếu thủy, mai chiếu thủy. Sau khi học xong mô đun này, người học sẽ được trang bị những kiến thức và kỹ năng cần thiết về các đặc điểm thực vật học của từng giống mai chiếu thủy, kỹ thuật trồng, chăm sóc mai chiếu thủy.
10 Bài 01: Kỹ thuật nhân giống mai chiếu thủy ụ tiêu: - Trình bày được ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống mai chiếu thủy; - Thực hiện đúng các thao tác trong kỹ thuật nhân giống; - Thực hiện nhân giống đạt tỷ lệ xuất vườn theo quy định; - Nhận thức được tầm quan trọng của việc nhân giống đối với sản xuất, kinh doanh mai thủy; - Đảm bảo tiết kiệm nguyên vật liệu, an toàn lao động. A. i du 1. ặc iểm thực vật học Mai chiếu thủy (Wrightia religiosa Hook.f) là những loài cây được ưa chuộng vì đặc tính sinh học của chúng là dễ trồng dễ chăm sóc. Mặt khác Mai chiếu thủy có thể ra hoa thường xuyên, cây có hoa tạo ra mùi hương thơm ngào ngạt dễ quyến rũ lòng người. Việc chăm sóc và xử lý cây cho hoa theo ý muốn để thực hiện, chỉ cần chăm chút đủ nước là có kết quả. 1.1. ễ Rễ là bộ phận quan trọng nhất của cây trồng, rễ có chức năng hút nước, chất dinh dưỡng nuôi cây và giúp cây đứng vững. - Rễ chính: mọc từ phôi rễ ở hạt, mọc sâu giúp cây đúng vững và hút nước, dinh dưỡng. - Rễ phụ: mọc từ các mầm phụ ở các cơ quan khác nhau trên cây (thân, lá, rễ) Căn cứ vào sự phân bố của rễ trong đất: có hai loại rễ ngang và rễ đứng. - Rễ ngang (có rễ con): phân bố song song với mặt đất ở độ sâu từ 10 – 100 cm hay sâu hơn. Rễ này có chức năng hút nước, hấp thụ các chất dinh dưỡng...
11 - Rễ đứng (rễ cái): mọc vuông góc với bề mặt đất, ăn sâu từ 1 – 10 m có tác dụng giữ cho cây đứng vững. Rễ đứng còn có thể huy động các chất dinh dưỡng, nước ở các tầng đất sâu cho cây. Rễ các dòng thanh mai là dòng rễ chùm rất nhiều rễ con, dù là cây ưa nước nhưng nếu nước nhiều quá cây cũng rất dễ bị úng vạ bị thối rễ nên cây sẽ từ từ tự nhiên mà chết. Do đó khi pha chất trồng chúng ta cần dùng loại đất nào phải dễ thoát nước nhưng không giữ nước lại quá lâu. Có thể dùng loại đất thịt cứng ở bề mặt các nơi có đất thị, đem về phơi khô sau đó đập thành nhiều cục nhỏ nhỏ khoảng bằng ngón tay út rồi đem trồn cho cây, làm như vậy thì mới giữ nước cho cây lúc tưới đủ để cây và cũng đồng thời tạo được nhiểu khoảng hở thông thoáng trong đất giúp cây thoát nước và hô hấp dễ hơn Bộ rễ mai Hình 3.1.1. Bộ rễ mai chiếu thủy 1.2. Thân Thuộc dạng gổ thân bụi, trên 1 số loại cây có có những nốt sần (nu), Cây thân gỗ nhỏ, có loại thân xù xì, có loại thân trắng, có loại thân xám đen, phân cành nhiều, thân giòn, vỏ màu xám đen, mỗi năm cây thường ra liên tục 4-5 đợt cành đối với các tỉnh phía Bắc. Ở các khu vực trồng mai chiếu thủy phía Nam thì do nhiệt độ cao nên cây ra đọt và hoa liên tục và đan xen nhau.
12 Thân mai Hình 3.1.2. Thân mai chiếu thủy 1.3. Lá Lá đơn mọc đối không có lá kèm, lá nhỏ hình trái xoan dài hai đầu nhọn, gần nhưng không có cuống màu vàng xanh mọc đối xứng Hình 3.1.3. Bộ lá mai chiếu thủy 1.4. Hoa Hoa tự xim mọc kẽ lá, ra hoa mùa xuân hoa nhỏ có cuống dài màu trắng và thơm, hoa mẫu 5, đài 5 nhỏ hợp gốc, cánh tràng 5 hợp đỉnh chia 5 thùy xếp vặn, nhị 5 đính trên ống cánh hoa, bầu trên 2 ô, quả nang hạt có lông ở đầu
13 Hình 3.1.4. Hoa mai chiếu thủy 1.5. Quả Là loại quả khô tự khai, thường trong nhân giống ít khi dùng hạt để nhân giống hữu tính, chủ yếu chỉ phục vụ cho công tác nghiên cứu Mỗi hoa cho ra 2 quả đại hình dải, có mũi và nhọn ở đỉnh, thót nhọn ở gốc, hơi rẽ đôi, màu đen đen, có khía dọc, dài 10-12cm, rộng 3-3,5mm. Hạt hình dải dài 6mm, rộng 1mm mang chùm lông mềm màu trắng. Hình 3.1.5. Quả mai chiếu thủy
14 2. Yêu cầu ngoại cảnh Cây mai không kén đất trồng. Các loại đất thịt, đất cát pha, sét pha, đất phù sa, đất đỏ bazan, thậm chí đất có lẫn đá sỏi... vẫn trồng mai được. Miễn là đất đó không phải là đất chết, đất quá nghèo nàn chất dinh dưỡng không thể trồng các giống cây được. Cây mai thích hợp với những nơi có khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ từ 25 o - 30oC là tốt nhất, mai có thể chịu đựng được nhiệt độ cao hơn trong nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng, nhưng với những vùng có khí hậu mát lạnh dưới 10 oC thì mai sinh trưởng kém. Cây mai ưa nắng, nhưng khả năng chịu khô hạn chỉ ở mức tương đối. Mai thích hợp với vùng có 2 mùa mưa nắng rõ rệt. Trong mùa mưa thì mưa nhiều, mùa nắng thì trùng vào mùa cây thay lá, trổ hoa. Mai chiếu thủy ưa ánh sáng nhẹ, nắng nhiều làm cho quả dễ bị cháy nám. Mai chiếu thủy cần lượng nước vừa đủ ẩm là giai đoạn cây ra lá và hoa, nên duy trì độ ẩm thường xuyên suốt năm. Mai chiếu thủy sợ gió bão, sẽ làm gãy đổ cành trốc gốc... Độ pH thích hợp trồng Mai chiếu thủy từ 5,5-6,5 đất thông thoáng tơi xốp nhiều mùn. Mai chiếu thủy cần nhiều lân, kali hơn đạm. 3. Thiết kế vườ ư m ây iống Xác định nhu cầu cây giống cho sản xuất gia đình tùy vào điều kiện kinh tế gia đình. Tùy vào kinh nghiệm trồng trọt của gia đình. Dựa vào tình trạng kinh tế gia đình. Chọn loại cây giống, hạt giống tốt đem về chuẩn bị nhân Chuẩn bị đất ươm, bầu ươm, môi trường ươm và điều kiện cho các phương pháp nhân giống. Xử lý hạt giống, chọn cành chiết, chọn cành để ghép. Gieo hạt trên luống, thực hiện chiết cành, ghép cành Chăm sóc cây con, cành ghép-gốc ghép sau ghép Chọn cây đạt yêu cầu đem trồng ra vườn sản xuất của gia đình
15 3.1. Yêu ầu v ịa iểm xây dự vườ ư m Chọn nơi có điều kiện thiên nhiên thuận lợi, nguồn giống phong phú, sản xuất đa dạng, dễ tiêu thụ, nhân dân có nhiều kinh nghiệm tốt trong canh tác… nhất là những vùng có truyền thống trồng và sản xuất giống lâu đời. Thành lập vườn với quy mô lớn cần phải cân nhắc đầy đủ các yếu tố để bảo đảm được sinh trưởng phát triển, và kế hoạch nhân giống của cơ sở. Các bước cần thiết để thành lập vườn nhân giống gồm có: * Điều kiện tự nhiên. Điều kiện địa hình Địa hình bằng phẳng có độ dốc không quá 50 tùy điều kiện từng nơi mà chọn hướng dốc, độ cao cho phù hợp. Hướng dốc ảnh hưởng tới điều kiện tiểu khí hậu và sự ảnh hưởng còn phụ thuộc vào vĩ độ và độ cao so với mặt biển. Điều kiện đất đai: - Chọn đất có thành phần cơ giới nhẹ, từ pha cát đến thịt nhẹ kết cấu tơi xốp, thoáng khí. - Đất có độ phì cao, đủ ẩm. Mực nước ngầm đối với đất cát pha cao từ 1,5- 2,0 m (tùy từng loại cây mà chọn mực nước ngầm cho phù hợp). - Độ pH thích hợp với đa số loài cây ăn quả là đất trung tính. - Đất sạch cỏ dại không có đá lẫn. - Cần điều tra trước khi lập vườn ươm và xử lý đất để diệt sạch mầm mống sâu, bệnh. * Điều kiện kinh doanh - Vườn ươm đặt gần nguồn nước sạch và đáp ứng đủ yêu cầu về nước tưới cho cây trong cả mùa khô và sinh hoạt cho công nhân. - Địa điểm vườn ươm đặt nơi trung tâm trồng để đỡ công vận chuyển và gây tổn hại cho cây. - Ngoài ra vườn ươm nên đặt gần đường giao thông. Tùy tình hình cụ thể từng nơi để chọn một số điều kiện thích hợp nhất vì trong thực tế rất ít nơi thỏa mãn tất cả các điều kiện trên. 3.2. ao Vị trí vườn ươm (tối kỵ) bị ngập úng. Vì vậy, nền của vườn ươm bao giờ cũng phải cao hơn những nơi chung quanh để tránh nước đọng lại làm thối cành giâm hoặc cành chiết,…
16 Chúng ta nên chọn vị trí vườn ươm ở những nơi có gió nhẹ, để không khí lưu thong đều trong vườn. Những chỗ ít thông thoáng, cành giâm và chiết thường bị nấm, vi khuẩn gây bệnh. Những chỗ có gió quá mạnh sẽ làm độ ẩm không khí trong vườn giảm nhanh, có thể làm cành giâm và chiết bị khô. Do đó, nếu vị trí không đạt yêu cầu thì chúng ta phải linh động tạo ra những yếu tố cần thiết. Ví dụ: Nếu không thông thoáng thì phải dùng đến quạt gió, nếu gió quá mạnh thì phải dùng lưới che chắn chung quanh để cản bớt. Thậm chí việc che chắn còn có thể linh động theo tình hình của từng ngày. Cây còn nhỏ hoặc khi giâm cành, do cành giâm bị cắt rời khỏi thân cây mẹ, nên ánh sáng gắt quá (cường độ cao) nó sẽ không sống được. Ngược lại thì những chỗ không có ánh sáng mặt trời rọi vào (nhất là lúc sáng sớm) thì cũng không tốt (cây sẽ mọc yếu ớt), trừ khi dùng đèn điện để tạo ánh sáng. Dựa vào đó, chúng ta nên làm giàn che để “lược” bớt ánh sáng mặt trời rọi vào khi nắng gắt. Tỷ lệ nắng khoảng 30 – 70 % tùy theo gieo hạt hay giâm, chiết cành, kể từ khoảng 8 giờ sáng cho đến khoảng 16 giờ chiều. Trường hợp diện tích nhỏ khoảng 20 m2 thì mái che có chiều cao khoảng 2,4 m, trường hợp diện tích lớn thì nâng chiều cao mái che lên (mái che cao giàn sẽ thoáng và ánh sáng sẽ phát tán đều). Theo kinh nghiệm, khi giàn ươm đã làm xong thì chúng ta không nên vội vàng ươm hàng loạt ngay mà phải ươm thử một ít, nhằm kiểm tra xem có đạt yêu cầu không (nhất là trong những ngày nắng gắt). Làm luố (liế ) ư m Luống ươm có chiều dài tùy theo giàn ươm, nhưng chiều rộng chỉ nên tối đa khoảng 1,2m, nhằm tạo thuận lợi cho thao tác khi chăm sóc. Về chiều cao của luống, miễn sao đừng bị đọng nước là được. San phẳng mặt luống, trên mặt bằng của từng luống nên phủ về mặt bằng cát để giữ ẩm (nếu có cỏ mọc cũng dễ nhổ tận gốc). Lớp cát nên thấp hơn vòng bao chung quanh (viền) để làm chỗ dựa cho bao nylon hoặc chậu không bị ngã. Hình 3.1.6. Luống trồng cây con
17 3.2.1. Vườn ươm cố định Đây là loại vườn ươm có thời gian sử dụng lâu dài thực hiện cả 2 nhiệm vụ cơ bản của vườn ươm. - Loại vườn ươm được xây dựng quy mô, ở đây có đầy đủ cán bộ khoa học kỹ thuật có trình độ, có các công trình kiến thiết cơ bản phục vụ cho công tác nghiên cứu và phục vụ sản xuất. - Loại vườn ươm được xây dựng để phục vụ cho nhu cầu trên quy mô lớn mang tính chất quốc gia, liên vùng, liên tỉnh. 3.2.2. Vườn ươm tạm thời Loại vườn ươm này thực hiện nhiệm vụ nhân giống là chủ yếu, các hộ sản xuất nhỏ thường sử dụng loại vườn nhân giống này. Vì nó có thể chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ cung cấp đủ giống cho sản xuất, và phù hợp điều kiện, trình độ người nông dân. - Chậu nung đất nung Chậu đất nung
18 Giỏ tre và túi ni long Chậu sành, sứ Hình 3.1.7. Các loại chậu, túi nhựa giỏ tre dùng ươm, trồng cây Sử dụng loại nào cũng được, nhưng cần chú ý đến các chi tiết sau: Không nên dùng loại có kích cỡ quá lớn (sẽ gây úng nước sau này và hao chất trồng, chiếm chỗ nhiều). Do cành mai không lớn, nên chúng ta chỉ chọn loại có chiều cao tối đa khoảng 10 cm và miệng chậu tối đa cũng cỡ 10 cm. Nếu dùng túi nylon (nhựa), chúng ta nên chọn loại có màu đen (màu trắng hoặc màu khác có độ trong suốt, sau này rêu xanh phát triển). Túi nylon phải được bấm 8 – 10 lỗ ở phần đáy chậu. 3.2.2. Chất trồng Nói chung chất trồng trong chậu ở giai đoạn ươm cành cần phải giữ ẩm (nhưng không được đọng nước trong một thời gian dài 4 – 5 tháng). Do đó, chất trồng, chúng ta nên dùng một trong các loại sau: + Tro trấu Hình 3.1.8. Tro trấu Tro trấu là một loại chất trồng rất tốt, do nó đạt các yêu cầu nói trên. Nhưng chú ý tro trấu phải đen (dạng than trấu), càng to càng tốt. Vì bị nát (nhuyễn) sẽ làm cho úng nước và phải để hơn một tuần (kể từ khi lấy ra khỏi lò đốt). Nếu lấy ra sử dụng ngay sẽ làm chết cành giâm (kể cả tưới nước cho nguội).
19 + t x dừa k ô Hình 3.1.9. Bột xơ dừa khô Bột xơ dừa dùng ươm cành khá tốt, nên ngâm bột xơ dừa trong nước khoảng 1 – 2 ngày, sau đó, vắt cho ráo nước rồi đổ vào chậu. Do bột xơ dừa xốp nên nó giữ ẩm rất cao. Vì vậy, khi đổ nó vào chậu phải nén hơi chặt (dẽ). + Cát Cát xây dựng (loại xây) có hạt to vừa phải, dùng ươm cành chiết, cành giâm rất tốt. Vì chúng giữ ẩm nhưng không gây đọng nước (không nên dùng cát vùng có nước mặn). Giai đoạn đầu chỉ cần điểm tựa để khi rễ mọc ra có chỗ mà bám vào ổn định và cần độ ẩm của không khí để cành không bị teo tóp lại. Chỉ khi nào cành giâm có rễ và lá thì lúc đó nó mới hút nước và phân bón, lúc đó mới bón phân. Việc bón phân vào giai đoạn này chẳng những vô ích mà còn có thể làm cành giâm bị chết vì các chất hóa học hoặc nấm mốc,…có trong phân bón xâm nhập vào vết cắt.
20 + t uyê dù Hình 3.1.10. Đất chuyên dùng để trồng mai Loại đất này đã được diệt trùng và trộn đủ dinh dưỡng cho nhu cầu của cây kiểng, khi trồng không cần bổ sung thêm phân bón, đất chuyên dùng phù hợp cho những người không có kinh nghiệm về phân bón, và không có thời gian để phối trộn 4. Nhân giống mai chiếu thủy 4.1. iới t iệu á iố mai iếu t ủy 4.1.1. Mai chiếu thủy lá lớn Lá lớ ó: Da trắng, da đen, da xanh, da vàng, da láng, nu thường , nu Gò Công, nu "mặt quỷ", nu "mận" (loại nu to như bướu), lá dài, lá tròn, hoa 20 cánh lá rũ, 20 cánh lá thẳng...