GIỮ VỮNG ỔN ĐỊNH CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI<br />
ĐỂ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC<br />
NGUYỄN ĐÌ NH HÒA*<br />
NGUYỄN THỊ CHINH**<br />
<br />
Viê ̣t Nam đã và đang tiến hành công cuộc<br />
đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước<br />
theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Quá trình<br />
đó diễn ra trong bối cảnh Toàn cầu hóa, vừa<br />
có những thuận lợi và cơ hội to lớn, vừa có<br />
những khó khăn và thách thức không nhỏ.<br />
Trong bài viết này, chúng tôi cố gắng xem<br />
xét một số khía cạnh chính trị - xã hội cơ<br />
bản để phát triển đất nước, đưa công cuộc<br />
đổi mới tới thành công.***<br />
1. Giữ vững ổn định chính trị - xã hô ̣i<br />
Đối với Việt Nam hiện nay, để thực hiện<br />
thắng lợi nhiệm vụ trọng tâm là phát triển<br />
kinh tế, viê ̣c giữ vững ổn định chính trị và<br />
xã hô ̣i dưới sự lãnh đạo của Đảng trở thành<br />
tiền đề, điều kiện tiên quyết. Kinh nghiệm<br />
của thế giới cũng như của Việt Nam cho<br />
thấy, tình hình chính trị - xã hội có ổn định,<br />
thì mo ̣i nguồn lực của đất nước mới được<br />
tập trung cao nhất và sử du ̣ng có hiê ̣u quả<br />
cho phát triển; đồng thời sự phát triển đạt<br />
được mục đích nhân văn chân chính vì con<br />
người, cho con người; ngăn chă ̣n sự phân<br />
hoá, phân tầng xã hội, xung đột giữa các<br />
nhóm lợi ích… Thực tiễn hơn 25 năm đổi<br />
mới đất nước đã chỉ ra rằng, nhờ duy trì và<br />
bảo đảm đươ ̣c môi trường chính trị - xã hội<br />
ổn định, mà nội lực đất nước được khơi dậy<br />
và phát huy, ngoại lực được tiếp nhận và sử<br />
dụng một cách hiệu quả. Theo đó, giữ vững<br />
ổn định chính trị - xã hội là vấ n đề đă ̣c biê ̣t<br />
quan tro ̣ng, là điề u kiê ̣n tiên quyế t cho phát<br />
triể n nói chung và phát triể n xã hô ̣i nói<br />
riêng.<br />
*<br />
<br />
TS. Viện Triết học<br />
ThS. Trường Đại học Hồng Đức, Thanh Hóa<br />
<br />
**<br />
<br />
Trong Cương liñ h xây dựng đất nước (Bổ<br />
sung, phát triển năm 2011), Đảng ta đã nhâ ̣n<br />
đinh<br />
̣ rằng, cuô ̣c cách ma ̣ng khoa ho ̣c và<br />
công nghê ̣, kinh tế tri thức và quá trình toàn<br />
cầ u hóa diễn ra ma ̣nh me,̃ tác đô ̣ng sâu sắ c<br />
đế n sự phát triể n của nhiề u nước. Các mâu<br />
thuẫn cơ bản trên thế giới biể u hiê ̣n dưới<br />
những hiǹ h thức và mức đô ̣ khác nhau vẫn<br />
đang tồ n ta ̣i và phát triể n. Hòa bình, đô ̣c lâ ̣p<br />
dân tô ̣c, dân chủ, hơ ̣p tác và phát triể n là xu<br />
thế lớn, nhưng đấ u tranh dân tô ̣c, đấ u tranh<br />
giai cấ p, chiế n tranh cu ̣c bô ̣, xung đô ̣t vũ<br />
trang, xung đô ̣t sắ c tô ̣c, tôn giáo, cha ̣y đua<br />
vũ trang, hoa ̣t đô ̣ng can thiê ̣p, lâ ̣t đổ , khủng<br />
bố , tranh chấ p lañ h thổ , biể n, đảo… và ca ̣nh<br />
tranh quyế t liê ̣t về lơ ̣i ić h kinh tế tiế p tu ̣c<br />
diễn ra phức ta ̣p. Châu Á - Thái Biǹ h Dương<br />
và Đông Nam Á tuy đươ ̣c xem là khu vực<br />
phát triể n năng đô ̣ng, song cũng tiề m ẩ n<br />
những nhân tố mấ t ổ n đinh<br />
̣ 1. Bối cảnh đó đă ̣t<br />
chúng ta trước cả những thời cơ và vận hội<br />
mới lẫn những khó khăn, thách thức mới. Vì<br />
vậy, yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, giữ<br />
gìn trật tự an toàn xã hội trong thời gian tới<br />
là hết sức nặng nề, quyết liệt, đòi hỏi chúng<br />
ta trong bất kỳ tình huống nào cũng phải giữ<br />
vững bằng được chủ quyền quốc gia và sự<br />
ổn định chính trị - xã hội, tạo môi trường<br />
hòa bình và điều kiện thuận lợi để xây dựng<br />
và phát triển đất nước.<br />
Hiê ̣n nay, tình hiǹ h chính trị - xã hô ̣i ở<br />
Việt Nam tiế p tu ̣c trong tra ̣ng thái ổn định,<br />
song vẫn tiềm ẩn nhiều nhân tố phức tạp.<br />
Các lực lượng phản động ở nước ngoài vẫn<br />
tìm cách móc nối với các phần tử bất mãn,<br />
cực đoan trong nước hòng cản trở sự nghiệp<br />
xây dựng hoà bình của nhân dân Việt Nam<br />
<br />
10<br />
<br />
với nhiều thủ đoạn tinh vi và hiểm độc. Lợi<br />
dụng chiêu bài dân chủ, nhân quyền, dân<br />
tộc, tôn giáo, họ vu cáo Đảng và Nhà nước<br />
Việt Nam vi phạm nhân quyền, cản trở tự do<br />
tôn giáo, kích động tư tưởng ly khai trong<br />
khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số...<br />
<br />
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam - 6/2012<br />
<br />
tiń h nguyên tắ c trong sự phát triể n kinh tế xã hô ̣i của nước ta là phải gắn mục tiêu phát<br />
triển kinh tế với mục tiêu phát triển xã hội,<br />
thống nhất chính sách kinh tế với chính sách<br />
xã hội. Quan điể m có tin<br />
́ h nguyên tắ c của<br />
Đảng là chúng ta không chờ đến khi kinh tế<br />
Yêu cầu bức thiết đặt ra đối với Đảng, đạt tới trình độ phát triển cao rồi mới thực<br />
Nhà nước và nhân dân Việt Nam là phải tạo hiện tiến bộ và công bằng xã hội, càng<br />
lập môi trường chính trị - xã hội ổn định, không “hy sinh” tiến bộ và công bằng xã hội<br />
thuận lợi để đẩy nhanh nhịp độ phát triển để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.<br />
của đất nước theo hướng bền vững, phấ n Trái lại, mỗi chính sách kinh tế đều phải<br />
đấ u đế n năm 2020 nước ta cơ bản trở thành hướng tới mục tiêu phát triển xã hội; mỗi<br />
nước công nghiê ̣p theo hướng hiê ̣n đa ̣i, đồng chính sách xã hội phải nhằm tạo ra động lực<br />
thời ta ̣o tiề n đề vững chắ c cho những bước thúc đẩy phát triển kinh tế; khuyến khích<br />
phát triể n tiếp theo. Có thể nói, kiên quyết làm giàu hợp pháp đi đôi với xoá đói, giảm<br />
giữ vững đô ̣c lâ ̣p, chủ quyề n, thố ng nhấ t và nghèo, chăm sóc những người có công,<br />
toàn ve ̣n lañ h thổ , bảo đảm an ninh chiń h tri ̣ những người có hoàn cảnh khó khăn. Đây là<br />
và trâ ̣t tự, an toàn xã hô ̣i2... là định hướng một yêu cầu quan trọng nhằm đảm bảo sự<br />
chính trị cơ bản cho sự phát triển xã hội phát triển xã hội một cách lành mạnh, bền<br />
đươ ̣c Đảng ta khẳng định tại Đại hội lần thứ vững.<br />
XI.<br />
Theo đó, cần thống nhất nhận thức và<br />
2. Đặt mục tiêu phát triể n xã hô ̣i đi đôi quán triệt quan điểm của Đảng về gắn kết<br />
các mục tiêu phát triển kinh tế, mục tiêu<br />
với mục tiêu phát triể n kinh tế<br />
phát triển xã hội và bảo vệ tài nguyên, môi<br />
Kinh tế là yế u tố nề n tảng, quyế t đinh<br />
̣ sự trường. Trong điều kiện kinh tế thị trường<br />
phát triể n các liñ h vực khác của đời số ng xã và do sự tác động của nhiều yếu tố, vẫn có<br />
hô ̣i. Xuấ t phát từ vai trò quan tro ̣ng của kinh không ít địa phương, ngành và đơn vị sản<br />
tế , Đảng Cô ̣ng sản Viê ̣t Nam đã xác đinh<br />
̣<br />
xuất kinh doanh (cả tập thể lẫn tư nhân)<br />
phát triể n kinh tế là nhiê ̣m vụ trọng tâm của chưa thực sự rũ bỏ quan niệm cũ về phát<br />
nước ta hiê ̣n nay. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra triển - đồng nhất phát triển với tăng trưởng<br />
cần giải quyết ở đây là, phát triển kinh tế kinh tế đơn thuần. Điều này làm ảnh hưởng<br />
như thế nào, theo định hướng chính trị nào? đến việc thực hiện mục tiêu phát triển bền<br />
Chúng ta không thể phát triển kinh tế bằng vững, mà xét đến cùng, là sự phát triển vì<br />
mọi giá, mà phải chú ý đến các khía cạnh xã con người. Bởi lẽ, nếu chạy theo phát triển<br />
hội, môi trường sinh thái trong quá triǹ h kinh tế mà xem nhẹ hoặc lãng quên mục tiêu<br />
phát triể n. Vì vậy, cần phát triển kinh tế theo phát triển xã hội và bảo vệ môi trường, thì<br />
mô hình kinh tế thị trường định hướng xã cái giá phải trả sẽ không thể lường hết, thậm<br />
hội chủ nghĩa; kết hợp đổi mới kinh tế với chí là “phản phát triển”. Phát triển bền vững<br />
đổi mới hệ thống chính trị, gắ n phát triể n không thể chỉ là đường lối chung, mà quan<br />
kinh tế với phát triển xã hội, kết hợp tăng trọng hơn, nó cần phải được xã hội hoá, trở<br />
trưởng kinh tế với thực hiê ̣n tiế n bô ̣ và công thành nhận thức và hành động thực tiễn cụ<br />
bằ ng xã hô ̣i.<br />
thể của mọi chủ thể, của toàn xã hội.<br />
Một trong những đặc trưng cơ bản, thuộc<br />
Ta ̣i Đa ̣i hô ̣i XI, khi đánh giá những thành<br />
tính quan trọng của định hướng xã hội chủ tựu và ha ̣n chế sau 10 năm thực hiê ̣n Chiế n<br />
nghĩa trong kinh tế thị trường ở Việt Nam, lược phát triể n kinh tế - xã hội 2001 - 2010,<br />
đồ ng thời đươ ̣c xem như mô ̣t yêu cầ u có Đảng ta đã rút ra 5 bài ho ̣c kinh nghiê ̣m lớn<br />
<br />
Giữ vững ổn định chính trị - xã hội…<br />
<br />
cầ n đươ ̣c quán triê ̣t nghiêm túc, trong đó có<br />
bài ho ̣c quan tro ̣ng: “Phải coi tro ̣ng viê ̣c kế t<br />
hơ ̣p chă ̣t chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với<br />
thực hiê ̣n tiế n bô ̣ và công bằ ng xã hô ̣i; bảo<br />
đảm an sinh xã hô ̣i, chăm lo đời số ng vâ ̣t<br />
chấ t và tinh thầ n của nhân dân, nhấ t là đố i<br />
với người nghèo, đồ ng bào ở vùng sâu, vùng<br />
xa, đă ̣c biê ̣t là trong tiǹ h hiǹ h kinh tế khó<br />
khăn, suy giảm; gắ n phát triể n kinh tế với<br />
phát triể n văn hóa…”3.<br />
<br />
11<br />
<br />
xã hô ̣i, gắ n kế t phát triể n kinh tế với phát<br />
triể n xã hô ̣i là quan điể m đúng đắ n của<br />
Đảng, giữ vai trò định hướng chính trị trong<br />
tiế n triǹ h thực hiê ̣n phát triể n nhanh và bề n<br />
vững, trên cơ sở lấ y con người là trung tâm.<br />
3. Coi trọng và giải quyết tốt những<br />
vấn đề xã hô ̣i đang đặt ra hiện nay<br />
Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển<br />
đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa<br />
dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt<br />
Trong bối cảnh hiện nay, xem xét những Nam, con ngươi được đặt vào vị trí trung<br />
̀<br />
khó khăn và thách thức đố i với sự phát triể n tâm, vưa la mu ̣c tiêu vưa la đô ̣ng lực cua sự<br />
̉<br />
̀<br />
̀<br />
̀<br />
̀<br />
xã hô ̣i, Đảng Cô ̣ng sản Viê ̣t Nam cho rằ ng, phat triể n. Theo đo, quan điể m nhấ t quan<br />
́<br />
́<br />
́<br />
nước ta vẫn đứng trước nhiề u thách thức cua Đang la, cung vơi việc thực hiện nhiệm<br />
̉<br />
̉<br />
̀ ̀<br />
́<br />
lớn, đan xen, có tác đô ̣ng và diễn biế n phức vụ phat triể n kinh tế nhanh và bền vững<br />
́<br />
ta ̣p, không thể coi thường. Đă ̣c biê ̣t, tiǹ h nhằ m ta ̣o nề n tang vâ ̣t chấ t cho sự phát triển,<br />
̉<br />
tra ̣ng suy thoái về chính tri,̣ tư tưởng, đa ̣o cầ n đă ̣c biê ̣t coi tro ̣ng và giai quyế t tốt cac<br />
̉<br />
́<br />
đức, lố i số ng của mô ̣t bô ̣ phâ ̣n không nhỏ vấ n đề xa hô ̣i. Nế u không nhâ ̣n thưc đung<br />
̃<br />
́<br />
́<br />
cán bô ̣, đảng viên gắ n với tê ̣ quan liêu, tham tầ m quan tro ̣ng cua cac vấ n đề xa hô ̣i cung<br />
̉<br />
̃<br />
̃<br />
́<br />
nhũng, lañ g phí là nghiêm tro ̣ng. Các thế lực như giai quyế t chung mô ̣t cach kip̣ thơi, hiê ̣u<br />
̉<br />
́<br />
́<br />
̀<br />
thù đich<br />
̣ tiế p tu ̣c đẩ y ma ̣nh thực hiê ̣n âm qua, thi du kinh tế co đa ̣t mưc tăng trương<br />
̉<br />
̉<br />
̀<br />
́<br />
́<br />
̀<br />
mưu “diễn biế n hòa biǹ h”, lơ ̣i du ̣ng những cao, song xa hô ̣i la ̣i tiề m ẩ n hoă ̣c hiê ̣n hưu<br />
̃<br />
̃<br />
khó khăn về kinh tế - xã hô ̣i cũng như các nhưng yế u tố co thể gây bấ t ổ n đinh<br />
xa<br />
hô<br />
̣<br />
̃<br />
̃ ̣i.<br />
́<br />
vấ n đề dân tô ̣c, tôn giáo, nhân quyề n… Do đó, để duy tri va bao đam sự ổ n đinh<br />
̣ xã<br />
̉<br />
̀ ̀ ̉<br />
nhằ m làm cho đời số ng xã hô ̣i mấ t ổ n đinh,<br />
̣<br />
hô ̣i, đồng thời ta ̣o cơ sở cho sự phát triể n<br />
rố i loa ̣n, hòng làm thay đổ i chế đô ̣ chính tri ̣ kinh tế , cầ n tưng bươc giai quyế t tố t cac vấ n<br />
̉<br />
̀<br />
́<br />
́<br />
ở nước ta.<br />
đề xã hô ̣i, thu he ̣p dầ n khoảng cách về triǹ h<br />
Trước tình hình đó, để thúc đẩy sự phát đô ̣ phát triể n, mức số ng và chấ t lươ ̣ng cuô ̣c<br />
triển đất nước nói chung, phát triển xã hội số ng… giữa các tầ ng lớp dân cư trong xã<br />
nói riêng, chúng ta cùng lúc phải giải quyế t hô ̣i, giữa các vùng, miề n từ đô thi ̣ tới nông<br />
mô ̣t loa ̣t mố i quan hê ̣ cơ bản, trong đó có thôn, từ miề n xuôi đế n miề n ngươ ̣c…, ta ̣o<br />
mố i quan hê ̣ giữa đổ i mới, ổ n đi ̣nh và phát nên sự thố ng nhấ t về lơ ̣i ić h cơ bản trong xã<br />
triể n; quan hê ̣ giữa tăng trưởng kinh tế và hô ̣i. Thực tế đã chứng minh rằ ng, nế u trong<br />
phát triể n văn hóa, thực hiê ̣n tiế n bộ và công xã hô ̣i không có sự thố ng nhấ t về các lơ ̣i ích<br />
bằ ng xã hội. Riêng đố i với vấ n đề phát triể n cơ bản, thì khó có thể có đươ ̣c sự thố ng nhấ t<br />
xã hô ̣i, căn cứ vào quan điể m có tính đinh<br />
về ý chí, hành đô ̣ng, khó có sự đồng thuận<br />
̣<br />
hướng nêu trên, Đa ̣i hô ̣i XI của Đảng xác và do vậy, sẽ ảnh hưởng không tố t đế n viê ̣c<br />
đinh<br />
̣ rõ nhiê ̣m vu ̣: “Tâ ̣p trung giải quyế t vấ n xây dựng khố i đa ̣i đoàn kế t toàn dân tô ̣c.<br />
đề viê ̣c làm và thu nhâ ̣p cho người lao đô ̣ng,<br />
Có thể khẳ ng đinh<br />
̣ rằ ng, cùng với phát<br />
nâng cao đời số ng vâ ̣t chấ t và tinh thầ n của triể n kinh tế , việc coi tro ̣ng giai quyế t tố t va<br />
̉<br />
̀<br />
nhân dân. Ta ̣o bước tiế n rõ rê ̣t về thực hiê ̣n hiê ̣u qua cac vấ n đề xa hô ̣i la quan điểm<br />
̉ ́<br />
̃<br />
̀<br />
tiế n bô ̣ và công bằ ng xã hô ̣i, bảo đảm an mang tính đi ̣nh hương chinh tri ̣ hế t sưc đung<br />
́<br />
́<br />
́<br />
sinh xã hô ̣i, giảm tỷ lê ̣ hô ̣ nghèo; cải thiê ̣n đắ n cua Đang ta, hoan toá n phu hơ ̣p vơi ban<br />
̉<br />
̉<br />
̉<br />
̀<br />
̀<br />
̀<br />
́<br />
điề u kiê ̣n chăm sóc sức khỏe cho nhân chấ t nhân văn, nhân đa ̣o cua chế đô ̣ ta, đồ ng<br />
̉<br />
dân”4. Như vâ ̣y, có thể khẳ ng đinh<br />
̣ rằ ng, kế t thơi phu hơ ̣p vơi lơ ̣i ich cung như nguyê ̣n<br />
̃<br />
̀<br />
̀<br />
́<br />
́<br />
hơ ̣p chă ̣t chẽ mu ̣c tiêu kinh tế với mu ̣c tiêu<br />
<br />
12<br />
<br />
vo ̣ng của nhân dân. Thực hiê ̣n tố t đinh<br />
̣<br />
hướng chiń h tri ̣ đó không chỉ là yếu tố đảm<br />
bảo cho sự vận động và phát triển đất nước<br />
theo định hướng xã hội chủ nghĩa, mà còn<br />
góp phần quan trọng vào việc xây dựng và<br />
củng cố niềm tin của mọi tầng lớp nhân dân<br />
vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chủ nghĩa xã<br />
hội, bởi thông qua sự thụ hưởng những<br />
thành quả phát triển, họ cảm nhận được sự<br />
tốt đẹp của xã hội mới mà chúng ta đang xây<br />
dựng và từ đó nhân dân càng tích cực đóng<br />
góp nhiều hơn nữa vào sự phát triển đất<br />
nước và xã hội.<br />
Trong công cuộc đổi mới, trên cơ sở<br />
khẳng định quan điểm lấy việc phục vụ con<br />
người là mục đích cao nhất trong mọi hoạt<br />
động của Đảng và Nhà nước, lần đầu tiên<br />
Văn kiện Đại hội VI đưa ra khái niệm Chính<br />
sách xã hội, thể hiện sự đổi mới tư duy của<br />
Đảng: Giải quyết các vấn đề xã hội được đặt<br />
trong tổng thể đường lối phát triển của đất<br />
nước. Chính sách xã hội bao trùm mọi mặt<br />
của cuộc sống con người: Điều kiện lao<br />
động và sinh hoạt, giáo dục và văn hoá,<br />
quan hệ gia đình, quan hệ giai cấp, quan hệ<br />
dân tộc..., đó là nội hàm của chính sách xã<br />
hội. Về mối quan hệ giữa chính sách xã hội<br />
với chính sách kinh tế, Đảng ta xác định:<br />
Trình độ phát triển kinh tế là điều kiện vật<br />
chất để thực hiện chính sách xã hội, nhưng<br />
những mục tiêu xã hội lại là mục đích của<br />
hoạt động kinh tế. Ngay trong khuôn khổ<br />
của hoạt động kinh tế, chính sách xã hội có<br />
ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất lao động,<br />
chất lượng sản phẩm, là một nhân tố quan<br />
trọng để phát triển sản xuất. Do đó, cần có<br />
chính sách xã hội cơ bản, lâu dài và xác<br />
định được những nhiệm vụ, mục tiêu phù<br />
hợp với yêu cầu, khả năng trong từng giai<br />
đoa ̣n phát triể n của đấ t nước.<br />
Tổng kết thực tiễn 25 năm đổ i mới đấ t<br />
nước, trong Cương liñ h xây dựng đấ t nước<br />
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghiã xã hội<br />
(Bổ sung, phát triể n năm 2011) được Đại hội<br />
XI thông qua, Đảng Cô ̣ng sản Viê ̣t Nam<br />
khẳ ng đinh:<br />
̣ “Chính sách xã hội đúng đắ n,<br />
<br />
Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam - 6/2012<br />
<br />
công bằ ng vì con người là đô ̣ng lực ma ̣nh<br />
mẽ phát huy mo ̣i năng lực sáng ta ̣o của nhân<br />
dân trong sự nghiê ̣p xây dựng và bảo vê ̣ Tổ<br />
quố c. Bảo đảm công bằ ng, biǹ h đẳ ng về<br />
quyề n lơ ̣i và nghiã vu ̣ công dân; kế t hơ ̣p<br />
chă ̣t che,̃ hơ ̣p lý phát triể n kinh tế với phát<br />
triể n văn hóa, xã hô ̣i, thực hiê ̣n tiế n bô ̣ và<br />
công bằ ng xã hô ̣i ngay trong từng bước và<br />
từng chiń h sách; phát triể n hài hòa đời số ng<br />
vâ ̣t chấ t và đời số ng tinh thầ n, không ngừng<br />
nâng cao đời số ng của mo ̣i thành viên trong<br />
xã hô ̣i... Ta ̣o môi trường và điề u kiê ̣n để mo ̣i<br />
người lao đô ̣ng có viê ̣c làm và thu nhâ ̣p tố t<br />
hơn. Có chiń h sách tiề n lương và chế đô ̣ đaĩ<br />
ngô ̣ ta ̣o đô ̣ng lực để phát triể n; điề u tiế t hơ ̣p<br />
lý thu nhâ ̣p trong xã hô ̣i. Khuyế n khích làm<br />
giàu hơ ̣p pháp đi đôi với xóa nghèo bề n<br />
vững; giảm dầ n tiǹ h tra ̣ng giàu – nghèo giữa<br />
các vùng, miề n, các tầ ng lớp dân cư. Hoàn<br />
thiê ̣n hê ̣ thố ng an sinh xã hô ̣i. Thực hiê ̣n tố t<br />
chính sách đố i với người và gia đình có<br />
công với nước. Chú tro ̣ng cải thiê ̣n đời số ng,<br />
lao đô ̣ng và ho ̣c tâ ̣p của thanh, thiế u niên,<br />
giáo du ̣c và bảo vê ̣ trẻ em. Chăm lo đời số ng<br />
những người cao tuổ i, neo đơn, khuyế t tâ ̣t,<br />
mấ t sức lao đô ̣ng và trẻ mồ côi. Ha ̣n chế ,<br />
tiế n tới đẩ y lùi tô ̣i pha ̣m và giảm tác ha ̣i của<br />
tê ̣ na ̣n xã hô ̣i. Bảo đảm quy mô hơ ̣p lý, cân<br />
5<br />
bằ ng giới tin<br />
́ h và chấ t lươ ̣ng dân số ” .<br />
Nhìn tổng thể, kể từ năm 1986 đến nay, tư<br />
duy của Đảng Cộng sản Việt Nam về giải<br />
quyết các vấn đề xã hội đã có những bước<br />
phát triển mới: Từ chỗ không đặt đúng tầm<br />
quan trọng của chính sách xã hội trong mối<br />
quan hệ tương tác với chính sách kinh tế, coi<br />
chính sách xã hội chỉ là phái sinh và là thứ<br />
yế u so với chính sách kinh tế … đã đi đến<br />
thống nhất chính sách kinh tế với chính sách<br />
xã hội; chủ trương ngay từ đầ u viê ̣c thực hiê ̣n<br />
tăng trưởng kinh tế đi đôi với bảo đảm tiến<br />
bộ và công bằng xã hội trong từng bước phát<br />
triể n. Từ chỗ Nhà nước bao cấp toàn bộ trong<br />
việc giải quyết việc làm đã dần dần chuyển<br />
trọng tâm sang thiết lập cơ chế, chính sách để<br />
các thành phần kinh tế và người lao động đều<br />
tham gia tạo việc làm. Từ chỗ không chấp<br />
<br />
Giữ vững ổn định chính trị - xã hội…<br />
<br />
nhận có sự phân hoá giàu - nghèo đã đi đến<br />
khuyến khích mọi người làm giàu hợp pháp<br />
đi đôi với tích cực xoá đói, giảm nghèo, coi<br />
việc một bộ phận dân cư giàu trước là cần<br />
thiết cho sự phát triển.<br />
Trong bài phát biể u khai ma ̣c Hô ̣i nghi ̣lầ n<br />
thứ năm Ban Chấ p hành Trung ương khóa<br />
XI, cùng với việc khẳ ng đinh<br />
̣ phát triể n toàn<br />
diê ̣n, đồ ng bô ̣ kinh tế và xã hô ̣i, kế t hơ ̣p chă ̣t<br />
chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiê ̣n<br />
tiế n bô ̣ và công bằ ng xã hô ̣i trong từng chính<br />
sách, từng bước đi là chủ trương đúng đắ n<br />
của Đảng và Nhà nước, Tổ ng Bí thư Nguyễn<br />
Phú Tro ̣ng đã nhấn mạnh rằng, sẽ có ý nghiã<br />
chiń h tri,̣ kinh tế và xã hô ̣i hế t sức to lớn khi<br />
Hô ̣i nghi ̣ lầ n thứ năm (khóa XI) ban hành<br />
nghi ̣ quyế t chuyên đề về mô ̣t số chiń h sách<br />
xã hô ̣i giai đoa ̣n từ nay đế n năm 2020, với<br />
tro ̣ng tâm là chính sách ưu đaĩ đố i với người<br />
có công và bảo đảm an sinh xã hô ̣i, với<br />
những nô ̣i dung chủ yế u là bảo đảm viê ̣c làm,<br />
thu nhâ ̣p, giảm nghèo, bảo hiể m xã hô ̣i, bảo<br />
hiể m y tế , nhà ở, trơ ̣ giúp xã hô ̣i và bảo đảm<br />
mô ̣t số dich<br />
̣ vu ̣ xã hô ̣i cơ bản cho người dân.<br />
4. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng<br />
đối với sự phát triển xã hô ̣i<br />
Hiện nay, chúng ta tiếp tục hoàn thiện<br />
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ<br />
nghĩa. Quá trình đó lại diễn ra trong bối<br />
cảnh Toàn cầu hóa và xu thế hội nhập quốc<br />
tế ngày càng sâu rộng của Việt Nam. Có thể<br />
nói, những yếu tố đó đang tác động rất lớn<br />
đến tiến trình vận động của đất nước, nhất là<br />
khi Việt Nam vẫn còn là một nước nghèo,<br />
đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn.<br />
Những quy luật của kinh tế thị trường cùng<br />
với sự du nhập cả những giá trị lẫn phản giá<br />
trị từ bên ngoài vào bằng nhiều kênh khác<br />
nhau trong quá trình mở cửa, hội nhập, nếu<br />
không được kiểm soát, thì rất có thể gây ra<br />
những hệ lụy không thể lường trước đối với<br />
sự phát triển xã hội. Vì vậy, một trong<br />
những định hướng chính trị cơ bản đối với<br />
sự phát triển xã hội của Việt Nam giai đoạn<br />
2011 - 2020 là không ngừng tăng cường sự<br />
<br />
13<br />
<br />
lãnh đạo, sự định hướng chính trị của Đảng<br />
Cộng sản Việt Nam. Mọi thái độ coi thường,<br />
xem nhẹ quan điểm định hướng chính trị có<br />
tính nguyên tắc này đối với sự phát triển xã<br />
hội chắc chắn sẽ phải trả giá đắt. Bài học từ<br />
sự kiện Liên Xô hơn 20 năm trước đây cho<br />
thấy, khi Đảng Cộng sản buông lỏng và từ<br />
bỏ vai trò lãnh đạo, thì sự định hướng chính<br />
trị trở nên mờ nhạt, xã hội chẳng những rối<br />
loạn, mà còn rơi vào khủng hoảng, trì trệ với<br />
hàng loạt những vấn đề xã hội căng thẳng,<br />
bức xúc.<br />
Trong điều kiện phát triển kinh tế thị<br />
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội<br />
nhập quốc tế, để thực hiện một cách hiệu<br />
quả chiến lược phát triển nhanh và bền vững<br />
nhằm mục tiêu xây dựng một nước Việt<br />
Nam “dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ,<br />
công bằng, văn minh”, một yêu cầu khách<br />
quan và tất yếu đặt ra là phải không ngừng<br />
tăng cường sự lãnh đạo, định hướng của<br />
Đảng Cộng sản đối với sự phát triển xã hội.<br />
Đảng lãnh đạo xã hội chủ yếu thông qua<br />
Nhà nước và các đoàn thể quần chúng.<br />
Đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng<br />
được Nhà nước tiếp nhận, thể chế hoá cụ thể<br />
bằng pháp luật và những chủ trương, chính<br />
sách, kế hoạch, chương trình cụ thể. Vì vậy,<br />
Đảng luôn quan tâm đến việc xây dựng Nhà<br />
nước và bộ máy của Nhà nước, đồng thời<br />
kiểm tra việc Nhà nước thực hiện các Nghị<br />
quyết của Đảng.<br />
Để tăng cường sự lañ h đa ̣o, trong Văn<br />
kiê ̣n Đa ̣i hô ̣i XI, Đảng Cô ̣ng sản Viê ̣t Nam<br />
khẳ ng đinh<br />
̣ rõ: “… Phương thức lañ h đa ̣o<br />
của Đảng phải chủ yế u bằ ng Nhà nước và<br />
thông qua Nhà nước. Hoàn thiê ̣n nô ̣i dung<br />
và đổ i mới phương thức lañ h đa ̣o của Đảng,<br />
gắ n quyề n ha ̣n với trách nhiê ̣m trong viê ̣c<br />
thực hiê ̣n chức năng lãnh đa ̣o của các cấ p ủy<br />
đảng; tăng cường dân chủ trong Đảng và<br />
phát huy quyề n làm chủ của nhân dân là nô ̣i<br />
dung quan tro ̣ng của đổ i mới chính tri ̣ phải<br />
đươ ̣c tiế n hành đồ ng bô ̣ với đổ i mới kinh tế .<br />
Coi tro ̣ng mở rô ̣ng dân chủ trực tiế p trong<br />
xây dựng Đảng và xây dựng chính quyề n,<br />
<br />