Hiện trạng các hệ thống thông tin quản lý giáo dục trên địa bàn tỉnh An Giang

An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> HIỆN TRẠNG CÁC HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ GIÁO DỤC<br /> TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH AN GIANG<br /> <br /> Trần Thị Thanh Huế1, Văn Thu Phượng2, Nguyễn Hoàng Tùng1, Huỳnh Thanh Việt1<br /> 1<br /> Trường Đại học An Giang<br /> 2<br /> Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang<br /> <br /> Thông tin chung: ABSTRACT<br /> Ngày nhận bài: 17/10/2017<br /> Ngày nhận kết quả bình duyệt: Educational Management Information System (EMIS) has been applied for<br /> 31/05/2018 long in the field of education in many countries in the world. EMIS has also<br /> Ngày chấp nhận đăng: been employed in Vietnam’s educational sector for nearly a decade. Several<br /> 08/2018 Vietnamese information technology and communication (ITC) corporations<br /> Title: have applied various management systems into Vietnam’s education and<br /> The Reality of Educational training sector. In this paper, we reported findings from a study on the<br /> Management Information practice of educational information management and current information<br /> Systems in An Giang Province management systems in An Giang province. The results indicated that the<br /> Keywords: usage efficiency and economic productivity of such systems were not high.<br /> Educational Management Based on the results, we provide recommendations for the effectiveness of<br /> Information System (EMIS), using EMIS for An Giang education sector and suggest areas for future<br /> education and training, usage studies.<br /> efficiency, economic<br /> productivity<br /> TÓM TẮT<br /> Từ khóa:<br /> Hệ thống thông tin quản lý Hệ thống thông tin quản lý giáo dục (EMIS) được đưa vào sử dụng ở nhiều<br /> giáo dục, giáo dục và đào tạo, quốc gia trên thế giới khá lâu và EMIS cũng được đưa vào sử dụng trong<br /> hiệu quả sử dụng, hiệu suất ngành Giáo dục Việt Nam gần một thập kỷ qua. Gần đây, nhiều tập đoàn<br /> kinh tế công nghệ thông tin Việt Nam đã đưa vào sử dụng khá nhiều chương trình<br /> quản lý hệ thống thông tin cho ngành Giáo dục của nhiều tỉnh thành trên cả<br /> nước. Trong bài viết này, chúng tôi tiến hành khảo sát thông tin về việc quản<br /> lý các mảng thông tin giáo dục và hiện trạng các hệ thống thông tin quản lý<br /> của ngành Giáo dục trên địa bàn tỉnh An Giang. Kết quả khảo sát cho thấy,<br /> hiệu quả sử dụng và hiệu suất kinh kế của các hệ thống thông tin quản lý<br /> chưa cao. Qua kết quả khảo sát, chúng tôi đưa ra các kiến nghị để góp phần<br /> cải thiện hiệu suất sử dụng EMIS cho ngành Giáo dục tỉnh An Giang và đồng<br /> thời đề xuất hướng nghiên cứu trong tương lai.<br /> <br /> <br /> 1. GIỚI THIỆU học của học sinh trong các hệ thống GD với<br /> Giáo dục (GD) là một yếu tố quan trọng cho sự nguồn lực hạn chế vẫn là một trong những<br /> tăng trưởng và phát triển của quốc gia. Phát thách thức lớn nhất về GD. Điều này đòi hỏi sự<br /> triển GD góp phần rất lớn vào sự tiến bộ của xã giám sát và đánh giá thường xuyên hệ thống<br /> hội. Tuy nhiên, làm thế nào để tối đa hóa việc học tập trong GD bằng cách thu thập và kiểm<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 32<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> tra dữ liệu và thông tin được sử dụng trong quá Ở Việt Nam, công nghệ thông tin (CNTT) đã và<br /> trình ra quyết định GD (UNESCO, 2003). đang thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc đổi mới hệ<br /> Việc ra quyết định dựa trên thông tin tổng hợp thống GD và đào tạo (GD&ĐT). Xây dựng và<br /> từ hệ thống quản lý GD (QLGD) (Educational phát triển các EMIS sẽ giúp cho ngành GD tăng<br /> Management System - EMS) giúp tăng tính tiếp hiệu quả quản lý đồng thời càng làm tăng chất<br /> cận, hiệu quả, tính công bằng và chất lượng GD lượng của các hoạt động dạy và học trong GD.<br /> thông qua các hệ thống giám sát và đánh giá Một số nghiên cứu về EMIS cho ngành GD đã<br /> hiệu quả, lập ngân sách và kế hoạch, nghiên được thực hiện ở Việt Nam. Tiêu biểu nhất là<br /> cứu và phân tích chính sách. Hệ thống thông tin nghiên cứu của tác giả Vương Thanh Hương,<br /> (HTTT) QLGD (Education Management đã chỉ ra rằng nghiên cứu về thông tin GD ở<br /> Information System - EMIS) cho phép đưa ra Việt Nam giai đoạn 1990 đến nay được chia<br /> các quyết định dựa vào các dữ liệu, thông tin thành nhiều nhóm chủ đề chính, trong đó có<br /> cần thiết và thông qua việc thúc đẩy một môi nhóm chủ đề nghiên cứu về HTTT QLGD.<br /> trường trong đó nhu cầu của thông tin này được Trong nhóm chủ đề này, các nghiên cứu lý luận<br /> đưa vào sử dụng. Senge (1990) cho rằng, EMIS về HTTT QLGD đề cập đến: quan niệm về<br /> được thiết kế để quản lý sự đa dạng, phong phú EMIS; vai trò của HTTT trong QLGD; các<br /> của thông tin trong hệ thống GD và để đưa ra nguyên tắc và phương pháp trong xây dựng<br /> những thay đổi có ý nghĩa trong GD, trong khi EMIS theo hướng hoạt động có hiệu quả; các<br /> nêu bật sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các yếu tố tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ<br /> khác nhau của hệ thống GD, cũng như giữa GD thống này… (Vương Thanh Hương, 1999).<br /> và các khía cạnh khác của xã hội. Ngoài ra, các tổ chức/doanh nghiệp mạnh về<br /> CNTT như Viettel, VNPT, PROSOFT và<br /> Hầu hết ở các nước phát triển và đang phát triển<br /> Quảng Ích cũng tham gia phát triển và triển<br /> EMIS được sử dụng như một công cụ hiệu quả<br /> khai EMIS cho ngành GD với các sản phẩm<br /> trong công tác QLGD và đóng vai trò quan<br /> như SMAS, vnEdu, VietSchool.<br /> trọng cho sự phát triển GD ở các nước này. Các<br /> tổ chức quốc tế như UNESCO, Ngân hàng Thế Ở An Giang, Sở GD&ĐT Tỉnh, các phòng<br /> giới, Ủy ban châu Âu… thường dành ra một GD&ĐT và các cơ sở GD (CSGD) đã và đang<br /> khoản ngân sách đáng kể cho việc thu thập và sử dụng rất nhiều HTTT để quản lý các mảng<br /> quản lý thông tin GD thông qua việc xây dựng thông tin khác nhau trong GD. Việc triển khai<br /> và triển khai các EMIS. Sau đây là một số và vận hành các HTTT trong quản lý và điều<br /> EMIS tiêu biểu: (a) HTTT quản lý GD do hành của ngành GD đã góp phần nâng cao hiệu<br /> UNESCO phát triển và đã được triển khai ở các quả và chất lượng GD. Tuy nhiên, hiện nay các<br /> nước đang phát triển vào đầu thập niên 2000 HTTT của ngành GD An Giang do nhiều đơn vị<br /> (Carrizo, 2003); (b) EMIS của khu vực Mỹ khác nhau cung cấp nhằm phục vụ công tác<br /> Latin và Caribe được đầu tư phát triển vào năm quản lý thông tin theo từng mảng chức năng, cụ<br /> 2000 với mục tiêu thiết lập kết nối giữa các hệ thể như quản lý nhân sự, quản lý học sinh, quản<br /> thống dữ liệu GD cả vùng Caribe nhằm chuẩn lý tuyển sinh, quản lý thi nghề, quản lý cơ sở<br /> hóa và tăng tính sẵn sàng của dữ liệu giữa các vật chất, quản lý tài chính,… Thế nên rất cần<br /> EMIS của vùng Caribe (Cassidy, 2006) và (c) một nghiên cứu đánh giá mức độ đáp ứng của<br /> EMIS của quốc gia Pakistan được xây dựng vào các HTTT hiện tại đối với công tác quản lý và<br /> thập niên 1990 với sự tài trợ về tài chính và kỹ điều hành của ngành GD tỉnh An Giang. Trong<br /> thuật của UNESCO (Khan, 2015). bài viết này chúng tôi trình bày kết quả nghiên<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 33<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> cứu về hiện trạng các HTTT hiện có của ngành trung học phổ thông (THPT) và 11 trung tâm<br /> GD tỉnh An Giang. GD nghề nghiệp (năm học 2017 - 2018). Toàn<br /> Các phần tiếp theo của bài báo này sẽ trình bày Tỉnh có hơn 412 ngàn học sinh từ bậc MN đến<br /> các nội dung sau: tổng quan về cơ sở lý luận bậc THPT và 27.000 cán bộ, giáo viên. Trong<br /> nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, kết quả những năm qua, ngành GD An Giang đã thực<br /> nghiên cứu, kết luận và hướng phát triển của hiện rất tốt các hướng dẫn về nhiệm vụ CNTT<br /> nghiên cứu. do Bộ GD&ĐT ban hành (Bộ GD&ĐT, 2003,<br /> 2015) cũng như các kế hoạch ứng dụng CNTT<br /> 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN<br /> trong hoạt động của cơ quan nhà nước của<br /> 2.1 Hệ thống thông tin quản lý giáo dục UBND Tỉnh. Tất cả các CSGD trên địa bàn tỉnh<br /> Theo Hua và Herstein (2003), EMIS là một đơn An Giang đều được trang bị máy tính, máy tính<br /> vị dịch vụ cơ chế sản xuất, quản lý và phổ biến cá nhân có kết nối Internet.<br /> dữ liệu và thông tin GD. EMIS cũng là một Trong những năm qua ngành GD tỉnh An<br /> công cụ quản lý thông tin của một Bộ nào đó Giang đã triển khai nhiều phần mềm/HTTT<br /> hoặc Bộ GD của quốc gia đó (UNESCO, 2003). QLGD như phần mềm Hệ thống quản lý chất<br /> Các chức năng quản lý của EMIS bao gồm thu lượng GD TH (EQMS), phần mềm HTTT<br /> thập, lưu trữ, tích hợp, xử lý, tổ chức, xuất và QLGD (EMIS), phần mềm quản lý nhân sự<br /> tiếp thị dữ liệu GD, thống kê một cách kịp thời (PMIS), phần mềm quản lý phổ cập GD, phần<br /> và đáng tin cậy. Nhờ EMIS, các nhà QLGD mềm quản lý tài sản – thiết bị, các phần mềm<br /> được cung cấp thông tin chính xác và kịp thời quản lý trường học,…<br /> để có thể thực hiện có hiệu quả các quyết định,<br /> 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> lập kế hoạch, phát triển dự án và các chức năng<br /> quản lý khác. Các nhiệm vụ cụ thể này phục vụ Phương pháp nghiên cứu được sử dụng chủ yếu<br /> nhu cầu QLGD, phân bổ nguồn lực và xây dựng trong đề tài nghiên cứu này là phương pháp<br /> chính sách như lập kế hoạch và ngân sách, khảo sát. Chúng tôi có 2 mục tiêu cần khảo sát:<br /> nghiên cứu và phân tích chính sách, giám sát và thứ nhất là nhu cầu của ngành về các nhóm<br /> đánh giá, truyền thông và hợp tác. EMIS cũng thông tin cần quản lý và được gọi là các mảng<br /> là một tập hợp các quy trình, thủ tục, thỏa thuận thông tin; thứ hai là hiện trạng của các HTTT<br /> hợp tác được chính thức hoá và tích hợp thông hiện có của ngành. Trước khi tiến hành khảo<br /> qua các dữ liệu và thông tin về trường học hoặc sát, chúng tôi thiết kế hai phiếu khảo sát về<br /> các CSGD, hỗ trợ cho việc quản lý và chia sẻ mảng thông tin cần quản lý và các HTTT quản<br /> thông tin nhằm đưa ra các quyết định GD ở mỗi lý hiện có, đồng thời lựa chọn mẫu phù hợp cho<br /> cấp của hệ thống GD. Thế nên việc sử dụng các từng loại khảo sát. Thời gian thực hiện khảo sát<br /> HTTT QLGD là cần thiết nhằm nâng cao hiệu từ tháng 02 đến tháng 04 năm 2017.<br /> quả quản lý và điều hành của ngành GD, góp 3.1 Xây dựng phiếu khảo sát và lựa chọn<br /> phần nâng cao chất lượng GD nói chung. mẫu khảo sát các mảng thông tin quản<br /> 2.2 Hệ thống thông tin quản lý giáo dục lý<br /> tỉnh An Giang Phiếu khảo sát thứ nhất thu thập thông tin về<br /> An Giang là tỉnh có quy mô dân số trên hai hiện trạng các mảng thông tin đang được sử<br /> triệu người, với mạng lưới trường lớp của dụng ở thời điểm hiện tại (thời điểm thực hiện<br /> ngành GD rất lớn, bao gồm: 201 trường mầm nghiên cứu) của các trường học và đơn vị<br /> non (MN), 328 trường tiểu học (TH), 157 QLGD (Phòng GD&ĐT và Sở GD&ĐT). Phiếu<br /> trường trung học cơ sở (THCS), 51 trường khảo sát được xây dựng cho 2 nhóm đơn vị:<br /> <br /> <br /> <br /> 34<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> nhóm các CSGD và nhóm đơn vị QLGD. Đối tượng thu thập thông tin ở CSGD là cán bộ<br /> - Phiếu khảo sát dành cho các CSGD thu thập quản lý CSGD như thành viên ban giám hiệu.<br /> các dữ liệu thông tin quản lý trường học Đối với các đơn vị QLGD, đối tượng thu thập<br /> như: tuyển sinh đầu cấp, quản lý hoạt động thông tin là lãnh đạo các phòng chuyên môn và<br /> giảng dạy, quản lý tài chính, quản lý tài sản chuyên viên quản lý chuyên môn. Các chuyên<br /> thiết bị dạy học, số lượng học sinh, giáo viên được chọn để khảo sát vì họ phụ trách lập<br /> viên/cán bộ, các tổ chức đoàn thể, thống kê các báo cáo tổng hợp và phân tích số liệu nên<br /> báo cáo,… rất am hiểu về các mảng thông tin của ngành<br /> GD.<br /> - Phiếu khảo sát dành cho đơn vị QLGD thu<br /> thập các thông tin về tổ chức mạng lưới GD, Chúng tôi tiến hành khảo sát tại các CSGD,<br /> quản lý đào tạo bồi dưỡng cán bộ, viên chức, Phòng GD&ĐT và Sở GD&ĐT với tổng cộng<br /> lương và đãi ngộ (phụ cấp), tài sản và cơ sở 290 phiếu, được phân bổ như trong Bảng 1.<br /> vật chất, văn bằng chứng chỉ, thống kê báo<br /> cáo, phân luồng - phổ cập học sinh, công tác<br /> thanh kiểm tra,…<br /> <br /> Bảng 1. Phân bổ số phiếu theo loại đơn vị được khảo sát<br /> <br /> Trường Trường Sở Phòng<br /> Trường THCS Trường THPT GD&ĐT<br /> MG/MN TH GD&ĐT<br /> Số phiếu 28 81 102 45 24 10<br /> đơn vị phát triển. Đối tượng được chọn để thu<br /> 3.2 Xây dựng phiếu khảo sát và lựa chọn<br /> thập thông tin là lãnh đạo đơn vị, chuyên viên ở<br /> mẫu khảo sát các hệ thống thông tin<br /> các phòng GD cấp huyện và các phòng ban<br /> quản lý<br /> chuyên môn trực thuộc Sở GD-ĐT tỉnh An<br /> Tương tự, để khảo sát hiện trạng các HTTT Giang; ban giám hiệu, giáo viên phụ trách<br /> đang được sử dụng trong ngành GD, chúng tôi CNTT của các trường học. Chúng tôi tiến hành<br /> xây dựng phiếu khảo để thu thập thông tin về khảo sát tại 91 đơn vị với tổng số phiếu khảo sát<br /> hiện trạng hạ tầng CNTT ở các đơn vị như kết là 137 phiếu. Trong đó số lượng đơn vị và số<br /> nối Internet, mạng nội bộ và các máy chủ; thông lượng phiếu khảo sát được phân bổ theo loại<br /> tin chi tiết về các HTTT /phần mềm quản lý như đơn vị như ở Bảng 2.<br /> tên phần mềm, phiên bản, các chức năng chính,<br /> Bảng 2. Phân bổ số phiếu theo loại đơn vị được khảo sát<br /> <br /> Loại đơn vị Số lượng đơn vị Số lượng phiếu<br /> Trường THPT 20 37<br /> Trường THCS 30 34<br /> Trường TH và MN 23 24<br /> Phòng GD&ĐT 9 32<br /> Phòng, ban thuộc Sở GD&ĐT 9 10<br /> Tổng số 91 137<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 35<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> Để dữ liệu khảo sát mang tính đại diện cho ngành GD của Tỉnh, chúng tôi chọn 09 huyện, thị, thành<br /> từ miền núi, biên giới và thành thị. Thông tin chi tiết về các đơn vị được chọn khảo sát ở 09 địa<br /> phương như Bảng 3.<br /> Bảng 3. Phân bổ số lượng phiếu theo huyện/thị/thành phố<br /> <br /> Huyện/thị/thành Số lượng đơn vị Số lượng phiếu<br /> Tri Tôn 10 17<br /> Tịnh Biên 9 11<br /> Châu Đốc 8 10<br /> Tân Châu 8 12<br /> Chợ Mới 7 11<br /> Phú Tân 9 16<br /> Thoại Sơn 8 13<br /> Châu Thành 8 12<br /> Long Xuyên 15 25<br /> Sở GD&ĐT 9 10<br /> Tổng số 91 137<br /> <br /> <br /> 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 4.1 Kết quả khảo sát các mảng thông tin quản lý của ngành<br /> 4.1.1 Các mảng thông tin ở các trường học<br /> Kết quả phân tích khảo sát đối với các trường THPT, THCS, TH và MN cho thấy, thứ tự các mảng<br /> thông tin (TT) được 04 nhóm trường này chọn là khác nhau, như trong Bảng 4. Sự khác biệt này phù<br /> hợp với yêu cầu về hồ sơ chuyên môn cần lưu trữ ở của từng cấp GD.<br /> Bảng 4. Danh sách 10 đầu công việc/dữ liệu được chọn theo loại trường<br /> <br /> STT Mảng TT/THPT Mảng TT/THCS Mảng TT/Tiểu học Mảng TT/MG-MN<br /> Quản lý tài sản, thiết bị<br /> 1. Tuyển sinh đầu cấp Quản lý tài chính Quản lý tài chính<br /> GD<br /> 2. Kết quả học tập Quản lý phổ cập GD Quản lý phổ cập GD Quản lý tài chính<br /> 3. Báo cáo thống kê Kết quả học tập Báo cáo thống kê Quản lý phổ cập GD<br /> Quản lý tài sản, Quản lý tài sản, thiết<br /> 4. Báo cáo thống kê Báo cáo thống kê<br /> thiết bị bị<br /> Quản lý học sinh chuyển<br /> 5. Quản lý tài chính Quản lý giảng dạy Báo cáo định kỳ<br /> đi, đến<br /> Quản lý tài sản, thiết Kiểm tra, đánh giá giáo<br /> 6. Quản lý lớp học Quản lý giảng dạy<br /> bị viên/nhân viên<br /> 7. Quản lý giảng dạy Quản lý nhân sự Quản lý thư viện Quản lý văn thư lưu trữ<br /> <br /> <br /> 36<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> STT Mảng TT/THPT Mảng TT/THCS Mảng TT/Tiểu học Mảng TT/MG-MN<br /> 8. Báo cáo định kỳ Quản lý lớp học Quản lý nhân sự Quản lý nhân sự<br /> 9. Quản lý nhân sự Tuyển sinh đầu cấp Quản lý lớp học Quản lý lớp học<br /> 10. Thông tin học sinh Quản lý thư viện Kết quả học tập Báo cáo định kỳ<br /> <br /> <br /> 4.1.2 Các mảng thông tin ở đơn vị quản lý giáo dục<br /> Chúng tôi phân tích 34 phiếu khảo sát về các mảng TT ở các phòng GD&ĐT và các phòng ban<br /> chuyên môn trực thuộc Sở GD&ĐT. Thứ tự 10 mảng TT được các đơn vị quản lý chọn nhiều nhất<br /> được thể hiện ở Bảng 5.<br /> Bảng 5. Danh sách 10 đầu công việc/dữ liệu được chọn nhiều nhất<br /> <br /> STT Mảng TT quản lý Tổng số chọn Phần trăm<br /> 1. Đơn vị trực thuộc 30 88<br /> 2. Lương 30 88<br /> 3. Đãi ngộ/Phụ cấp 30 88<br /> 4. Hồ sơ giáo viên/cán bộ 29 85<br /> 5. Quản lý biên chế 29 85<br /> 6. Báo cáo, thống kê (định kỳ) 28 82<br /> 7. Báo cáo, thống kê (hàng năm) 28 82<br /> 8. Thuyên chuyển/điều động 27 79<br /> 9. Quản lý đào tạo, bồi dưỡng giáo viên 27 79<br /> 10. Quản lý đào tạo, bồi dưỡng cán bộ 27 79<br /> <br /> <br /> 4.2 Kết quả khảo sát các mảng thông tin máy chủ server Windows và 02 máy chủ cơ<br /> quản lý của ngành sở dữ liệu MS SQL Server.<br /> 4.2.1 Hạ tầng công nghệ thông tin 4.2.2 Hệ thống thông tin/phần mềm quản lý<br /> Kết quả khảo sát đã thu được những đặc điểm Các HTTT quản lý của ngành GD tỉnh An<br /> sau đây về thực trạng của hạ tầng CNTT: Giang hiện nay đều được triển khai từ trên<br /> - 100% các đơn vị được khảo sát trang bị từ xuống nhằm phục vụ công tác quản lý điều<br /> 02 đến 04 đường truyền kết nối Internet (cáp hành của ngành. Các HTTT quản lý này chủ<br /> quang) được cung cấp bởi 02 nhà cung cấp yếu tập trung vào quản lý các đối tượng bao<br /> dịch vụ VNPT và Viettel. gồm nhân sự, học sinh, trường học, tài chính,<br /> trang thiết bị dạy học, thống kê báo cáo, thư<br /> - 26 trường học chưa triển khai mạng nội bộ<br /> viện, cụ thể như sau:<br /> để kết nối, chia sẻ dữ liệu và các tài nguyên<br /> giữa các máy tính văn phòng và giữa những - Phần mềm quản lý nhân sự (PMIS): 87/91<br /> người dùng trong đơn vị. Các đơn vị này đa đơn vị.<br /> số là trường TH và THCS. - HTTT QLGD (thống kê - EMIS): 87/91 đơn<br /> - Sở GD-ĐT tỉnh An Giang được trang bị 02 vị.<br /> <br /> <br /> <br /> 37<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> - Quản lý chất lượng học sinh TH (EQMS): - Phần mềm quản lý trường học điện tử: 51/73<br /> 23/24 trường TH và MN; 18/18 Phòng trường sử dụng phần mềm quản lý trường<br /> GD&ĐT và các phòng ban chuyên môn trực học. Trong đó 33 trường sử dụng SMAS của<br /> thuộc Sở GD&ĐT. Viettel; 10 sử dụng phần mềm vnEdu của<br /> - Quản lý phổ cập và xóa mù chữ (ESCI): VNPT; 06 trường sử dụng VietSchool; 02<br /> 15/24 trường TH và MN; 25/36 trường trường tự viết phần mềm riêng (Ischool và<br /> THCS hoặc THCS - THPT; 17/18 Phòng THPT Tân Châu). Trong số các trường sử<br /> GD&ĐT và các phòng ban chuyên môn trực dụng phần mềm quản lý trường học có 04<br /> thuộc Sở GD&ĐT. trường TH. Trong số 22 trường chưa sử<br /> dụng phần mềm quản lý trường học có 04<br /> - Quản lý tài chính: 100% các đơn vị sử dụng<br /> trường THCS.<br /> phần mềm kế toán hành chính. Trong đó có<br /> 60/91 đơn vị sử dụng phần mềm MSIA; 01 - Ngoài ra, các phòng GD cấp huyện còn sử<br /> đơn vị sử dụng phần mềm Ischool; 30 đơn vị dụng HTTT kiểm định chất lượng GD MN<br /> sử dụng phần mềm DTSoft. (http://qa.eos.edu.vn); các trường THPT sử<br /> dụng phần mềm tuyển sinh 10 của Sở GD-<br /> - Quản lý thiết bị đồ dùng dạy học: 55 đơn vị<br /> ĐT (6 trường) và phần mềm thi nghề (07<br /> sử dụng phần mềm Nhất Tâm; 9 đơn vị sử<br /> trường).<br /> dụng phần mềm MISA; 26 đơn vị chưa sử<br /> dụng phần mềm. 4.3 Phân tích, đánh giá kết quả khảo sát<br /> <br /> - Quản lý tài sản: 53 đơn vị sử dụng phần Sau khi tổng hợp các mảng thông tin/dữ liệu<br /> mềm Nhất Tâm; 23 đơn vị sử dụng phần liên quan đến đối tượng/dữ liệu phục vụ công<br /> mềm MISA; 13 đơn vị chưa sử dùng phần tác quản lý và điều hành ngành GD ở thời điểm<br /> mềm. hiện tại và trong tương lai (kết quả khảo sát ở<br /> phần 4.2.2), chúng tôi tiến hành đối chiếu giữa<br /> - Quản lý thư viện: 15/91 đơn vị sử dụng phần<br /> các mảng TT được hỗ trợ trong các HTTT quản<br /> mềm quản lý thư viện. Đây là các đơn vị<br /> lý hiện có của ngành GD để đánh giá mức độ<br /> được Sở GD-ĐT triển khai dùng thử phần<br /> đáp ứng yêu cầu quản lý TT. Kết quả phân tích<br /> mềm quản lý thư viện.<br /> được thể hiện trong Bảng 6.<br /> <br /> Bảng 6. Bảng đối chiếu giữa 10 đối tượng/danh mục và các HTTT<br /> <br /> Các mảng TT dạng số Các HTTT/phần mềm<br /> Đối tượng/Danh mục Đầu công việc/Dữ liệu số đang dùng để quản lý<br /> <br /> 1. Quản lý tổ chức Đơn vị trực thuộc, CSGD,… PMIS<br /> 2. Quản lý bộ máy Quản lý biên chế, ngạch, chức danh,<br /> PMIS<br /> chuyên môn, cơ cấu độ tuổi,…<br /> 3. Quản lý trường Quản lý hoạt động chuyên môn, công tác<br /> SMAS/vnEdu/VietShool<br /> chủ nhiệm<br /> Phổ cập GD - chống mù chữ ESCI<br /> Quản lý chất lượng học sinh (TH) EQMS<br /> Quản lý học liệu số, ngân hàng câu hỏi, chưa có<br /> giáo án, sinh hoạt chuyên môn<br /> 4. Quản lý giáo viên/ Sơ yếu lý lịch, quá trình công tác, quá<br /> PMIS<br /> cán bộ trình lương, quá trình đào tạo, thi đua<br /> <br /> <br /> 38<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> Các mảng TT dạng số Các HTTT/phần mềm<br /> Đối tượng/Danh mục Đầu công việc/Dữ liệu số đang dùng để quản lý<br /> khen thưởng - kỷ luật,…<br /> 5. Quản lý học sinh Học bạ, đánh giá quá trình học tập, khen SMAS/vnEdu/VietShool<br /> thưởng - kỷ luật<br /> Theo dõi sức khoẻ, khuyến học/hướng chưa có<br /> nghiệp, an ninh trật tự học đường<br /> 6. Quản lý tài chính Kế toán hành chính sự nghiệp DTSoft/MISA<br /> 7. Quản lý tài sản, cơ sở Nhất Tâm/MISA<br /> Tài sản, thiết bị, nhật ký luân chuyển<br /> vật chất<br /> 8. Tuyển sinh đầu cấp Nhập hồ sơ, thi tuyển/xét tuyển Tuyển sinh 10<br /> 9. Quản lý khoa học, Công trình nghiên cứu chưa có<br /> công nghệ Công nghệ chưa có<br /> 10. Phân luồng học sinh Tốt nghiệp THCS, tốt nghiệp THPT chưa có<br /> <br /> <br /> Trong 10 đối tượng/danh mục cần quản lý hiện này là nơi tập trung lưu trữ tất cả các dữ liệu<br /> nay, toàn ngành GD tỉnh An Giang đang sử liên quan đến hoạt động GD&ĐT của Tỉnh.<br /> dụng 10 phần mềm để quản lý các công việc - Sở GD&ĐT cần thiết kế và xây dựng quy<br /> trong lĩnh vực QLGD. Các phần mềm này được trình quản lý thông tin trên phạm vi toàn<br /> xây dựng độc lập từ các nhà phân phối khác tỉnh, phân cấp quản lý đối với từng cấp đơn<br /> nhau nên không đồng bộ chung về dữ liệu. Điều vị và từng con người trong hệ thống. Chuẩn<br /> này gây khó khăn cho công tác quản lý báo cáo hóa về mặt quy trình quản lý thông tin sẽ<br /> và thống kê dữ liệu. Bên cạnh đó thông tin/dữ hạn chế tối đa việc báo cáo nhiều lần cùng<br /> liệu của phần mềm không được cập nhật liên nội dung, cùng số liệu cho các đơn vị cấp<br /> tục, gây ra độ lệch thông tin khi thống kê. trên khác nhau và qua đó sẽ hạn chế được<br /> 4.4 Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng hệ công việc báo cáo cho đơn vị cấp dưới.<br /> thống thông tin quản lý ngành GD tỉnh - Các cơ quan cấp phòng, trường học cần phối<br /> An Giang hợp chặt chẽ trong việc xây dựng hệ thống,<br /> sẽ rất hiệu quả nếu các cấp này được cấp<br /> Kết quả khảo sát cho thấy tỉnh An Giang đang<br /> kinh phí cho việc quản lý và duy trì hệ<br /> sử dụng nhiều ứng dụng CNTT để QLGD. Tuy<br /> thống.<br /> nhiên, các HTTT này còn manh mún, rời rạc và<br /> - Nghiên cứu xây dựng Trung tâm Tin học<br /> chưa quản lý tập trung về mặt dữ liệu. Do đó dữ<br /> thuộc Sở GD&ĐT nhằm phục vụ các công<br /> liệu thông tin GD chưa được khai thác một cách<br /> việc chính như vận hành và duy trì HTTT,<br /> tối ưu. Đây là một sự lãng phí về công sức và<br /> phát triển các dịch vụ ứng dụng CNTT trong<br /> tài chính.<br /> GD (như đào tạo chứng chỉ) và hợp đồng với<br /> Nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng HTTT quản các chuyên gia CNTT bên ngoài để xây<br /> lý ngành GD của tỉnh An Giang, chúng tôi đề dựng các dự án và phát triển các phần mềm<br /> xuất các giải pháp sau: phục vụ cho ngành GD.<br /> - Cần xây dựng cơ sở dữ liệu (CSDL) dùng - Chuẩn hóa và hoàn thiện đội ngũ chuyên<br /> chung cho ngành GD tỉnh An Giang. CSDL viên tin học quản lý ở cấp cơ sở. Nghiên cứu<br /> <br /> <br /> <br /> 39<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> đề xuất biên chế hoặc phụ cấp công việc cho ở các địa phương khác để hiểu rõ hơn thực<br /> các cá nhân phụ trách công việc kiêm nhiệm. trạng và đề xuất giải pháp giúp cho ngành<br /> - Mở rộng các dịch vụ thuê ngoài nhưng đảm GD&ĐT của các địa phương khai thác các<br /> bảo quản lý về mặt sở hữu dữ liệu thông tin HTTT quản lý một cách tối ưu, kinh tế và hiệu<br /> GD; có thể sử dụng phương pháp thuê ngoài suất cao.<br /> nhưng ràng buộc các thiết kế phải đảm bảo TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> dữ liệu tập trung lưu tại CSDL dùng chung<br /> Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2003). Đề án dạy học<br /> của ngành.<br /> tin học, ứng dụng Công nghệ thông tin và<br /> 5. KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN Truyền thông trong trường phổ thông giai<br /> 5.1 Kết luận đoạn 2004 - 2006. Hà Nội: Bộ GD-ĐT.<br /> Mục tiêu chính của nghiên cứu này là thu thập Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2015). Hướng dẫn<br /> các mảng thông tin cần quản lý chung của toàn thực hiện nhiệm vụ công nghệ thông tin năm<br /> ngành GD trong tỉnh An Giang thông qua kết học 2015 - 2016.<br /> quả khảo sát ý kiến của lãnh đạo trường, lãnh Carrizo, L., & Sauvageot, C., & Bella, N.<br /> đạo Phòng GD&ĐT cấp huyện, lãnh đạo phòng (2003). Information tools for the<br /> ban và chuyên viên trực thuộc Sở GD&ĐT để preparationand monitoring of education<br /> từ đó xác định các mảng thông tin cần quản lý plans: Education policies and strategies 5.<br /> theo thứ tự ưu tiên và và đối chiếu với các UNESCO.<br /> HTTT quản lý hiện có của ngành.<br /> Cassidy, T. (2006). Education management<br /> Phạm vi bài viết tập trung vào việc cung cấp information system (EMIS) in Latin<br /> các số liệu khảo sát về hiện trạng các mảng American and the Caribbean: Lessons and<br /> thông tin GD cần quản lý và hiện trạng các challenges. Inter-American Development<br /> HTTT quản lý của ngành GD trên địa bàn tỉnh Bank.<br /> An Giang. Các kết quả khảo sát cho thấy, ngành<br /> Hua, C., & Herstein, J. (2003). Education<br /> GD tỉnh An Giang hiện nay đang sử dụng nhiều<br /> Management Information System (EMIS):<br /> ứng dụng CNTT để quản lý HTTT. Tuy nhiên,<br /> Integrated Data and Information Systems<br /> các HTTT quản lý này còn rất manh mún, rời<br /> and Their Implications In Educational<br /> rạc và chưa quản lý tập trung về mặt dữ liệu.<br /> Management. The Annual Conference of<br /> Do đó dữ liệu thông tin GD chưa được khai<br /> Comparative and International Education<br /> thác một cách hiệu quả và tối ưu, gây ra sự lãng<br /> Society New Orleans. New Orleans, LA<br /> phí lớn về công sức và tài chính của Tỉnh. Từ<br /> USA.<br /> kết quả khảo sát, chúng tôi đưa ra sáu đề xuất ở<br /> trên nhằm nâng cao hiệu quả của việc sử dụng Khan, N., & Kakli, M. B., & Piracha, Z. F., &<br /> các HTTT QLGD của tỉnh An Giang. Zia, M. A. (2015). Pakistan Education<br /> Statistics 2013 - 2014. National Education<br /> 5.2 Hướng phát triển nghiên cứu<br /> Management Information System, Academy<br /> Chúng tôi nghĩ rằng không chỉ ngành GD&ĐT of Educational Planning and Management.<br /> tỉnh An Giang chưa khai thác hết tính hiệu quả<br /> Mc Ilrath, D., & Huitt, W. (1995, December).<br /> và kinh tế của các HTTT quản lý hiện có, mà<br /> The teaching-learning process: A discussion<br /> ngành GD&ĐT của các tỉnh Đồng bằng sông<br /> of models. Educational Psychology<br /> Cửu Long nói riêng và của cả nước nói chung<br /> Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State<br /> cũng rơi vào tình trạng tương tự. Vì vậy, mô<br /> University. Retrieved from<br /> hình nghiên cứu tương tự có thể được thực hiện<br /> <br /> <br /> 40<br /> An Giang University Journal of Science – 2018, Vol. 21 (3), 32 – 41<br /> <br /> http://www.edpsycinteractive.org/papers/mo UNESCO. (2003). Education Management<br /> deltch.html Information System (EMIS) and<br /> MISA. (2017). QLTH. Retrieved from Formulation of Education for All(EFA).<br /> http://www.misa.com.vn/san- Plan of Actions 2002 - 2015. UNESCO.<br /> pham/plid/18/Phan-mem-quan-ly-truong- Vương Thanh Hương. (1999). Một số giải pháp<br /> hoc. hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý giáo<br /> Nguyễn Thị Mỹ Lộc. (2017). Những thách thức dục và đào tạo Việt Nam. Đề tài nghiên cứu<br /> của Giáo dục thế kỷ 21: Cách nhìn về chất cấp Bộ. Viện Nghiên cứu và Phát triển Giáo<br /> lượng giáo dục. Tạp chí Giáo dục Thủ đô, số 1- dục.<br /> 2/2017.<br /> Senge, P. (1990). The Fifth Discipline: The art<br /> and practice of the learning organization<br /> (1st Ed.). The USA: Currency.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 41<br />