Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CHÍNH QUYEÀN QUAÂN QUAÛN<br />
TÆNH THUÛ DAÀU MOÄT<br />
(4/1975 – 12/1975)<br />
<br />
Döông Thaønh Thoâng<br />
Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc xaõ hoäi vaø Nhaân vaên<br />
Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh<br />
<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Ngay sau ngaøy mieàn Nam hoaøn toaøn giaûi phoùng, Ủy ban Quaân quaûn tænh Thuû Daàu<br />
Moät (nay laø tænh Bình Döông) ñöôïc thaønh laäp, laøm nhieäm vuï quaûn lyù, ñieàu haønh caùc<br />
hoaït ñoäng cuûa xaõ hoäi. Duø chæ toàn taïi trong moät thôøi gian ngaén (töø thaùng 5 ñeán cuoái<br />
naêm 1975) nhöng UÛy ban Quaân quaûn ñaõ giaûi quyeát ñöôïc moät khoái löôïng coâng vieäc<br />
khoång loà treân nhieàu phöông dieän: ñaûm baûo traät töï trò an, oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân,<br />
xaây döïng chính quyeàn, thuùc ñaåy saûn xuaát. Vieäc quaûn líù, ñieàu haønh cuûa chính quyeà n<br />
caùch maïng töø nhöõng ngaøy ñaàu ñaõ taïo ñöôïc nieàm tin vöõng chaéc trong nhaân daân vaø laø<br />
tieàn ñeà quan troïng ñeå chuyeån boä maùy chính quyeàn töø cheá ñoä quaân quaûn thaønh cô quan<br />
quaûn lí haønh chính nhaø nöôùc vôùi teân goïi môùi UÛy ban Nhaân daân caùch maïng.<br />
Töø khoùa: uûy ban quaân quaûn, chính quyeàn caùch maïng, ñieàu haønh<br />
*<br />
Trong nhöõng ngaøy tieán haønh Chieán – Phoù Chuû tòch: Buøi Xuaân Thuaän –<br />
dòch Hoà Chí Minh giaûi phoùng mieàn Nam Phoù bí thö Tænh uûy<br />
thoáng nhaát Toå quoác, Trung öông Cuïc – UÛy vieân: Nguyeãn Vaên Taán (Taùm<br />
mieàn Nam ñaõ chæ ñaïo caùc ñòa phöông chuû Taán) – Tröôûng ban An ninh tænh,<br />
ñoäng thieát laäp boä maùy chính quyeàn caùch Nguyeãn Vaên Inh – Tænh ñoäi phoù.<br />
maïng caùc caáp (UÛy ban quaân quaûn ôû caáp – UÛy vieân thö kí: Voõ Vaên Vieät.<br />
tænh, huyeän vaø UÛy ban töï quaûn ôû caáp xaõ)<br />
Cuøng ngaøy 27/4/1975, Tænh uûy Thuû<br />
ñeå toå chöùc, quaûn lí moïi maët ñôøi soáng xaõ<br />
Daàu Moät chæ ñònh nhaân söï phuï traùch UÛy<br />
hoäi ngay sau khi giaûi phoùng. Thöïc hieän<br />
ban quaân quaûn caùc huyeän, thò goàm:<br />
chuû tröông ñoù, ngaøy 27/4/1975 Khu uûy<br />
Huyønh Vaên Taán (Baûy Taán) – Chuû tòch UÛy<br />
mieàn Ñoâng chæ ñònh UÛy ban Quaân quaûn<br />
ban quaân quaûn thò xaõ Thuû Daàu Moät;<br />
tænh Thuû Daàu Moät goàm:<br />
Nguyeãn Vaên Duy (Ba Duy) – Chuû tòch UÛy<br />
– Chuû tòch: Nguyeãn Vaên Höõu (Moät ban quaân quaûn huyeän Laùi Thieâu, Nguyeãn<br />
Höõu) – Phoù bí thö Tænh uûy, Tænh ñoäi Vaên Baûo (Tö Baûo) – Chuû tòch UÛy ban<br />
tröôûng. quaân quaûn huyeän Dó An, oâng Nguyeãn Höõu<br />
<br />
53<br />
Journal of Thu Dau Mot university, No3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
YÙ (UÙt YÙ) – Chuû tòch UÛy ban quaân quaûn vaø taïo ñieàu kieän trôû veà queâ cuõ laøm aên,<br />
huyeän Beán Caùt, oâng Nguyeãn Vaên Hieäp sinh soáng. UÛy ban Quaân quaûn tænh coøn cöû<br />
(Baûy Hieäp) – Chuû tòch UÛy ban quaân quaûn caùn boä vaø huy ñoäng caùc phöông tieän vaän<br />
huyeän Taân Uyeân, oâng Nguyeãn Thanh taûi leân caùc huyeän phía baéc (Daàu Tieáng,<br />
Nhaøn (Möôøi Nhaøn) – Chuû tòch UÛy ban Loäc Ninh…) thu mua löông thöïc. Haøng<br />
quaân quaûn huyeän Phuù Giaùo… chuïc taán luùa, khoai, saén ñöôïc vaän chuyeån<br />
Nhieäm vuï cuûa UÛy ban quaân quaûn caùc veà caùc ñòa phöông caáp phaùt kòp thôøi cho<br />
caáp laø toå chöùc löïc löôïng tieáp quaûn caùc cô nhaân daân.<br />
quan coâng quyeàn, cô sôû quaân söï, kho ÔÛ caùc huyeän, xaõ, UÛy ban quaân quaûn<br />
taøng… cuûa cheá ñoä cuõ; keâu goïi taøn quaân vaø UÛy ban töï quaûn phoái hôïp cuøng caùc<br />
ñòch ra trình dieän; thu gom quaûn lí vuõ ñoaøn theå quaàn chuùng phoå bieán saâu roäng<br />
khí, trang bò, phöông tieän kó thuaät ôû caùc chính saùch 10 ñieåm cuûa Maët traän Daân toäc<br />
caên cöù, coâng sôû cuûa ñòch; cöùu chöõa nhöõng Giaûi phoùng mieàn Nam Vieät Nam; xaây<br />
ngöôøi bò thöông vì bom ñaïn, cöùu ñoùi ñoàng döïng caùc toå lieân gia ñoaøn keát laøm nhieäm<br />
baøo trong thò xaõ… vuï baûo veä an ninh chính trò vaø traät töï xaõ<br />
Tröa 30/4/1975, UÛy ban quaân quaûn hoäi taïi ñòa baøn. Caùc ñôn vò daân quaân töï<br />
tieán haønh nieâm phong hoà sô taïi Toøa veä ñöôïc thaønh laäp, saün saøng thöïc hieän<br />
Haønh chaùnh tænh, Tieåu khu quaân söï, Ty moïi nhieäm vuï ñöôïc giao ñeå baûo veä thaønh<br />
Caûnh saùt, Ty Ngaân khoá…; ñoàng thôøi quaû caùch maïng, baûo veä tính maïng vaø taøi<br />
nhanh choùng tieáp quaûn caùc cô sôû cung caáp saûn cuûa nhaân daân.<br />
ñieän, nöôùc vaø ñöa caùc cô sôû naøy trôû laïi ÔÛ thò xaõ Thuû Daàu Moät, thöïc hieän<br />
hoaït ñoäng bình thöôøng ñeå phuïc vuï ñôøi chính saùch ñaïi ñoaøn keát daân toäc, UÛy ban<br />
soáng nhaân daân. Löïc löôïng quaân söï, coâng an quaân quaûn toå chöùc nhieàu cuoäc hoïp vôùi caùc<br />
phoái hôïp vôùi caùc ñoaøn theå quaàn chuùng toå thaønh phaàn coâng thöông gia (chuû cô sôû<br />
chöùc baûo veä caùc cô quan, giöõ gìn an ninh traät sôn maøi, saønh söù, moäc), chöùc saéc toân<br />
töï cho ñoàng baøo. Chieàu 30/4/1975, UÛy ban giaùo… nhaèm phoå bieán, giaûi thích chính<br />
quaân quaûn tænh chæ ñaïo caùc huyeän, thò toå saùch cuûa chính quyeàn caùch maïng, ñoäng<br />
chöùc caùc ñieåm ñaêng kí vaø caáp giaáy thoâng vieân caùc giôùi phaùt huy tinh thaàn yeâu<br />
haønh cho só quan, binh lính vaø coâng chöùc nöôùc, tích cöïc hôïp taùc vôùi chính quyeàn ñeå<br />
cheá ñoä cuõ ra trình dieän. xaây döïng cheá ñoä môùi.<br />
Ñeå giaûi quyeát tình traïng thieáu löông Ngaøy 15/5/1975, trong khoâng khí töng<br />
thöïc nghieâm troïng, UÛy ban Quaân quaûn böøng phaán khôûi cuûa quaân daân toaøn tænh,<br />
tænh cho môû caùc kho löông thöïc, toå chöùc Tænh uûy vaø UÛy ban quaân quaûn tænh Thuû<br />
caáp phaùt gaïo cho nhaân daân. Hôn 40.000 Daàu Moät toå chöùc cuoäc mít tinh lôùn taïi<br />
ñoàng baøo (ôû vuøng taïm chieám thuoäc caùc Saân vaän ñoäng Goø Ñaäu chaøo möøng thaéng<br />
huyeän Taân Uyeân, Beán Caùt, Daàu Tieáng bò lôïi troïn veïn cuûa cuoäc khaùng chieán choáng<br />
chính quyeàn ñòch gom veà saân banh Goø Mó, giaûi phoùng hoaøn toaøn mieàn Nam,<br />
Ñaäu – Bình Hoøa tröôùc ñaây) ñöôïc caáp gaïo thoáng nhaát ñaát nöôùc. UÛy ban quaân quaûn<br />
<br />
54<br />
Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
tænh chính thöùc ra maét, keâu goïi caùc taàng haøng nguõ só quan, coâng chöùc cao caáp vaø<br />
lôùp nhaân daân ñoaøn keát thöïc hieän thaéng nhöõng ñoái töôïng thuoäc dieän choáng phaù caùch<br />
lôïi nhöõng nhieäm vuï cuûa caùch maïng. maïng, caùc ñòa phöông laäp danh saùch ñöa veà<br />
Ngaøy 25/5/1975, Tænh uûy Thuû Daàu Trung öông Cuïc ñeå toå chöùc hoïc taäp caûi taïo<br />
Moät ra chæ thò soá 04/CT-TU kieåm ñieåm taäp trung. Vieäc toå chöùc hoïc taäp, caûi taïo<br />
tình hình ñòa phöông sau ngaøy giaûi cho só quan, binh lính vaø coâng chöùc cheá<br />
<br />
phoùng; xaùc ñònh caùc nhieäm vuï coâng taùc ñoä cuõ theå hieän chính saùch nhaân ñaïo cuûa<br />
<br />
troïng taâm laø ñaûm baûo an ninh traät töï; Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, ñaäp tan luaän ñieäu<br />
<br />
truy queùt, traán aùp taøn quaân nguïy vaø löïc chieán tranh taâm lí cuûa ñòch, tranh thuû<br />
ñöôïc söï ñoàng tình vaø uûng hoä cuûa nhaân<br />
löôïng phaûn caùch maïng; cuûng coá chính<br />
daân.<br />
quyeàn, oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân.<br />
Tuy nhieân, trong haøng nguõ só quan,<br />
Thöïc hieän chæ thò cuûa Tænh uûy, treân cô<br />
coâng chöùc cheá ñoä cuõ, vaãn coøn moät soá phaàn<br />
sôû vaän duïng chính saùch cuûa Maët traän<br />
töû tìm caùch khai man lí lòch, thay ñoåi hoï<br />
Daân toäc Giaûi phoùng mieàn Nam Vieät Nam<br />
teân, chuyeån vuøng cö truù, tieáp tuïc choáng<br />
veà hoøa hôïp daân toäc, xoùa boû haän thuø, UÛy<br />
phaù caùch maïng…, gaây khoù khaên cho coâng<br />
ban quaân quaûn tænh chæ ñaïo caùc ñòa<br />
taùc quaûn lí nhaân hoä khaåu, baûo ñaûm traät<br />
phöông tieáp tuïc keâu goïi só quan, binh<br />
töï trò an. Tröôùc tình hình ñoù, giöõa thaùng<br />
lính, coâng chöùc cheá ñoä cuõ ra trình dieän vaø<br />
6/1975 UÛy ban quaân quaûn tænh phaùt ñoäng<br />
tham gia hoïc taäp caûi taïo, nhanh choùng<br />
phong traøo toá giaùc vaø taán coâng toäi phaïm<br />
hoøa hôïp vaøo coäng ñoàng, trôû thaønh coâng<br />
trong toaøn tænh. Chính quyeàn caùch maïng<br />
daân coù ích cho xaõ hoäi. Ban An ninh tænh<br />
caùc caáp keát hôïp cuøng caùc ban ngaønh, ñoaøn<br />
phoái hôïp vôùi Tænh ñoäi vaø caùc ngaønh, caùc<br />
theå vöøa keâu goïi, vaän ñoäng; vöøa phaùt hieän,<br />
ñoaøn theå toå chöùc nhieàu ñieåm ñaêng kí theo<br />
toá giaùc nhöõng ñoái töôïng ngoan coá. Ñeán<br />
töøng ñòa baøn.<br />
thaùng 8/1975, hôn 300 teân phaûn ñoäng laån<br />
Sau caùc ñôït trình dieän, löïc löôïng an<br />
troán khoâng ra trình dieän ñaõ bò truy baét –<br />
ninh tieán haønh phaân loaïi caùc ñoái töôïng<br />
trong ñoù coù toå chöùc phaûn ñoäng “Bình Nam<br />
theo caáp baäc, chöùc vuï vaø thaùi ñoä ñoái vôùi<br />
phaït Baéc” ñang nhen nhoùm aâm möu baïo<br />
caùch maïng ñeå tieán haønh giaùo duïc, caûi taïo.<br />
loaïn nhaèm laät ñoå chính quyeàn caùch maïng.<br />
Ña soá binh lính, haï só quan, nhaân vieân<br />
haønh chính ñöôïc hoïc taäp caûi taïo taïi choã Cuõng nhö nhieàu tænh thaønh khaùc ôû<br />
trong thôøi gian 15 ngaøy. Caùc ñoái töôïng naøy mieàn Nam trong buoåi ñaàu chuyeån töø thôøi<br />
ñöôïc phoå bieán veà yù nghóa thaéng lôïi cuûa cuoäc chieán sang thôøi kì hoøa bình xaây döïng ñaát<br />
khaùng chieán choáng Mó cöùu nöôùc; ñöôøng loái, nöôùc, vaán ñeà xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä<br />
chính saùch cuûa Maët traän Daân toäc Giaûi chính quyeàn caùc caáp trôû thaønh yeâu caàu<br />
phoùng; quyeàn lôïi, nghóa vuï cuûa ngöôøi coâng heát söùc caáp baùch. Quaùn trieät Nghò quyeát<br />
daân môùi. Sau ñôït hoïc taäp, moïi ngöôøi ñöôïc 16/NQ cuûa Trung öông Cuïc, Tænh uûy Thuû<br />
phuïc hoài quyeàn coâng daân vaø trôû veà ñòa Daàu Moät xaùc ñònh nhieäm vuï haøng ñaàu vaø<br />
phöông tham gia lao ñoäng saûn xuaát. Ñoái vôùi ñaëc bieät quan troïng laø cuûng coá, xaây döïng<br />
<br />
55<br />
Journal of Thu Dau Mot university, No3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
chính quyeàn; taäp trung cuûng coá chính thanh loïc ñoäi nguõ ñeå loaïi tröø nhöõng phaàn<br />
quyeàn cô sôû, phaùt huy quyeàn laøm chuû cuûa töû xaáu, khoâng xöùng ñaùng trong ñoäi nguõ<br />
nhaân daân. Thöïc hieän chæ ñaïo cuûa Tænh uûy, caùn boä chính quyeàn cuõng nhö trong caùc toå<br />
UÛy ban quaân quaûn tænh toå chöùc cho hôn chöùc, ñoaøn theå quaàn chuùng.<br />
120 caùn boä tham döï caùc lôùp ñaøo taïo do Cuøng vôùi vieäc chuù troïng xaây döïng vaø<br />
Khu toå chöùc. Tænh cuõng môû nhieàu lôùp taäp cuûng coá ñoäi nguõ caùn boä, coâng taùc xaây döïng<br />
huaán, boài döôõng cho haøng traêm caùn boä löïc löôïng vuõ trang laøm nhieäm vuï giöõ gìn<br />
caáp huyeän vaø caáp xaõ tham gia quaûn lyù, traät töï an ninh ñöôïc ñaåy maïnh. Ñeán cuoái<br />
ñieàu haønh caùc maët hoaït ñoäng, ñaùp öùng thaùng 8/1975, tænh Thuû Daàu Moät ñaõ xaây<br />
kòp thôøi yeâu caàu caùn boä quaûn lí caùc caáp, döïng ñöôïc heä thoáng Ban An ninh theo<br />
caùc ngaønh trong boä maùy chính quyeàn. ngaønh doïc töø tænh ñeán huyeän, xaõ. UÛy ban<br />
Coâng taùc phaùt trieån, boài döôõng ñaûng vieân, quaân quaûn huyeän, UÛy ban töï quaûn xaõ<br />
ñoaøn vieân öu tuù ñeå boå sung vaøo ñoäi nguõ thöôøng xuyeân ñeà ra nhöõng bieän phaùp, chæ<br />
caùn boä cuûa tænh, huyeän, xaõ ñöôïc chuù tieâu cuï theå vaø toå chöùc toång keát, ruùt kinh<br />
troïng. nghieäm veà coâng taùc xaây döïng löïc löôïng,<br />
Vôùi nhöõng bieän phaùp tích cöïc, linh giöõ gìn traät töï an ninh taïi ñòa phöông.<br />
hoaït vaø hieäu quaû trong coâng taùc xaây döïng Song song vôùi lónh vöïc an ninh – quoác<br />
ñoäi nguõ, ñeán thaùng 7/1975 boä maùy chính phoøng, moät nhieäm vuï troïng yeáu khaùc cuûa<br />
quyeàn caùc caáp ôû tænh Thuû Daàu Moät ñaõ UÛy ban quaân quaûn tænh, huyeän vaø UÛy ban<br />
hình thaønh khaù hoaøn chænh. Döôùi söï laõnh töï quaûn caùc xaõ, phöôøng laø taäp trung quaûn<br />
ñaïo cuûa Ñaûng vaø vai troø quaûn lí cuûa chính lyù, ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát, oån<br />
quyeàn caùch maïng, caùc taàng lôùp nhaân daân ñònh ñôøi soáng kinh teá – xaõ hoäi.<br />
trong tænh – thoâng qua caùc ñoaøn theå quaàn<br />
Maëc duø ñöôïc tieáp quaûn gaàn nhö<br />
chuùng – soâi noåi höôûng öùng phong traøo<br />
nguyeân veïn haï taàng kinh teá cuûa cheá ñoä cuõ<br />
“Toaøn daân tham gia giöõ gìn traät töï xaõ hoäi,<br />
– trong ñoù coù nhieàu cô sôû saûn xuaát, kinh<br />
baûo veä an ninh xoùm aáp” vôùi tinh thaàn “Daân<br />
doanh ôû thò xaõ vaø caùc thò traán, song do<br />
ta laøm chuû xoùm phöôøng – Quyeát khoâng cho<br />
chieán tranh keùo daøi, neàn kinh teá mieàn<br />
ñòch naùu nöông hoaønh haønh”. Nam noùi chung vaø Thuû Daàu Moät – Bình<br />
Thaùng 8/1975, Tænh uûy vaø UÛy ban Döông noùi rieâng leä thuoäc naëng neà vaøo<br />
quaân quaûn tænh Thuû Daàu Moät môû hoäi nghò kinh teá Mó, neân sau ngaøy giaûi phoùng hoaït<br />
veà coâng taùc xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä, ruùt ñoäng kinh teá ôû Thuû Daàu Moät phaûi ñoái<br />
kinh nghieäm quaûn lí vaø ñieàu haønh xaõ hoäi maët vôùi nhieàu khoù khaên nghieâm troïng.<br />
khi chuyeån töø thôøi chieán sang thôøi bình. Haàu heát cô sôû tieåu thuû coâng nghieäp nhoû leû<br />
Hoäi nghò khaúng ñònh thöïc hieän nghieâm phaûi ngöøng saûn xuaát do thieáu voán, thieáu<br />
tuùc nguyeân taéc "Ñaûng laõnh ñaïo, Nhaø nöôùc nguyeân lieäu... Trong saûn xuaát noâng<br />
quaûn lyù, nhaân daân laøm chuû taäp theå"; neâu nghieäp, phaàn lôùn ñaát ñai hoang hoùa; lao<br />
quyeát taâm khaéc phuïc nhöõng baát caäp trong ñoäng, noâng cuï, vaät tö saûn xuaát… cuõng heát<br />
coâng taùc laõnh ñaïo vaø ñieàu haønh; chuù yù söùc thieáu thoán, trong khi ôû thò xaõ vaø caùc<br />
<br />
56<br />
Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
thò traán coù ñeán haøng vaïn ngöôøi thaát Coâng taùc phuïc hoài vaø phaùt trieån röøng<br />
nghieäp. Caùc phöông tieän vaän taûi hoaït ñöôïc chæ ñaïo chaët cheõ, keát hôïp khai thaùc<br />
ñoäng caàm chöøng do thieáu nhieân lieäu, phuï vôùi cheá bieán, baûo ñaûm nhu caàu veà goã xaây<br />
tuøng…, khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu vaän döïng, nguyeân lieäu cho saûn xuaát giaáy, than<br />
chuyeån haønh khaùch vaø haøng hoùa. cuûi phuïc vuï saûn xuaát vaø ñôøi soáng.<br />
Trong muoân vaøn khoù khaên thieáu thoán Ñoái vôùi tieåu thuû coâng nghieäp, trong<br />
aáy, chính quyeàn caùc caáp khaån tröông boá thaùng 6/1975 UÛy ban quaân quaûn tænh toå<br />
trí laïi löïc löôïng lao ñoäng, taïo coâng aên chöùc gaëp gôõ, vaän ñoäng caùc coâng thöông gia<br />
vieäc laøm cho nhaân daân. Töø thaùng 5 ñeán tieáp tuïc saûn xuaát. Chính quyeàn taïo ñieàu<br />
thaùng 9/1975, tænh ñaõ ñöa 30.000 daân töø kieän veà voán vaø boá trí caùn boä cuøng tham gia<br />
thò xaõ, thò traán, caùc khu gia binh ñi xaây ñieàu haønh caùc cô sôû sôn maøi, goám söù, loø<br />
döïng caùc cuïm daân cö treân nhöõng vuøng ñaát ñöôøng, chaïm khaéc goã… Ñeán cuoái naêm 1975,<br />
hoang hoùa; ñoàng thôøi ñoäng vieân nhaân daân hôn 400 cô sôû tieåu thuû coâng nghieäp ñaõ khoâi<br />
ôû vuøng giaûi phoùng cuõ trôû veà tích cöïc khai phuïc saûn xuaát, giaûi quyeát ñöôïc vieäc laøm<br />
hoang, phuïc hoùa, phaùt trieån saûn xuaát. cho haøng ngaøn lao ñoäng.<br />
Nhieàu caùn boä chính quyeàn cuûa tænh vaø cuûa<br />
Ngaønh giao thoâng vaän taûi taäp trung<br />
caùc huyeän ñöôïc ñieàu ñoäng, phaân coâng laøm<br />
söûa chöõa moät soá tuyeán ñöôøng, toå chöùc ñaêng<br />
nhieäm vuï toå chöùc, quaûn lyù, ñieàu haønh saûn<br />
kí caáp pheùp cho hôn 4.000 xe vaän taûi caùc<br />
xuaát taïi caùc xaõ kinh teá môùi. Löïc löôïng vuõ<br />
loaïi vaø hôn 1.300 ghe xuoàng..., phuïc vuï<br />
trang cuûa tænh ñöôïc huy ñoäng phoái hôïp<br />
nhu caàu ñi laïi cuûa nhaân daân vaø nhu caàu<br />
vôùi boä ñoäi chuû löïc ñöùng chaân treân ñòa<br />
vaän chuyeån, löu thoâng haøng hoùa.<br />
baøn raø thaùo gôõ bom mìn, giaûi phoùng ñaát<br />
ñai cho daân saûn xuaát, xaây caát nhaø cöûa, Ngaønh xaây döïng taäp trung söûa chöõa<br />
laøm caàu coáng, môû ñöôøng giao thoâng… caùc coâng trình coâng coäng nhö truï sôû moät soá<br />
cô quan, beänh vieän, tröôøng hoïc, cöûa haøng,<br />
Thôøi tieát naêm 1975 khoâng thuaän lôïi<br />
saân vaän ñoäng Goø Ñaäu, tröôøng boå tuùc vaên<br />
cho saûn xuaát noâng nghieäp (do haïn haùn, saâu<br />
hoùa daønh cho con em lieät só, caùn boä...<br />
beänh), nhöng nhaân daân vaãn tranh thuû<br />
khai hoang, phuïc hoùa; ñaåy maïnh troàng luùa, Thöïc hieän chuû tröông cuûa Ñaûng vaø<br />
caây löông thöïc, rau maøu ngaén ngaøy, khoâi Chính phuû, chính quyeàn caùc caáp tieán<br />
phuïc dieän tích vöôøn caây aên traùi. Chính haønh coâng taùc thu ñoåi tieàn thaéng lôïi,<br />
quyeàn caùc caáp noã löïc cung caáp haøng chuïc baûo ñaûm theo ñuùng qui ñònh cuûa Trung<br />
ngaøn lít xaêng daàu, haøng traêm taán phaân öông, giöõ vöõng an ninh chính trò, goùp<br />
boùn phuïc vuï cho troàng troït. phaàn oån ñònh tình hình kinh teá – xaõ hoäi<br />
cuûa ñòa phöông.<br />
Ngaønh chaên nuoâi taäp trung khoâi<br />
phuïc ñaøn traâu boø vaø caùc traïi nuoâi heo, Ñeå giaûi quyeát bình oån giaù, baûo ñaûm<br />
gaø ôû Dó An, Laùi Thieâu…, keát hôïp vôùi löu thoâng phaân phoái trong ñieàu kieän<br />
chaên nuoâi gia ñình; ñaùp öùng töông ñoái nguoàn haøng coøn khan hieám, ngaønh<br />
kòp thôøi gioáng, thöùc aên vaø toå chöùc phoøng thöông nghieäp cuûa tænh toå chöùc thu mua<br />
ngöøa dòch beänh cho gia suùc, gia caàm. nguoàn haøng taïi choã keát hôïp haøng töø<br />
<br />
57<br />
Journal of Thu Dau Mot university, No3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
Trung öông ñöa veà, luaân chuyeån haøng Ngaønh y teá thöïc hieän coâng taùc khaùm<br />
hoùa phuïc vuï nhu caàu saûn xuaát vaø tieâu chöõa beänh cho nhaân daân ôû beänh vieän<br />
duøng. Ngaønh löông thöïc hình thaønh löïc tænh vaø beänh vieän caùc huyeän ngay töø<br />
löôïng chuyeân traùch, thöïc hieän thu mua, nhöõng ngaøy ñaàu tieáp quaûn. Chæ ba thaùng<br />
phaân phoái töø tænh tôùi huyeän, thò, xaõ, aáp, sau ngaøy giaûi phoùng, haàu heát caùc xaõ<br />
oån ñònh töøng böôùc ñôøi soáng nhaân daân. trong tænh ñeàu coù traïm y teá, ñaûm nhaän<br />
Coâng taùc vaên hoùa, vaên ngheä, giaùo duïc, vieäc khaùm chöõa beänh thoâng thöôøng cho<br />
y teá ñöôïc caùc caáp chính quyeàn taäp trung nhaân daân. Ngaønh y teá cuûa tænh vaø caùc<br />
chæ ñaïo töø tænh ñeán cô sôû. Moãi huyeän, thò huyeän thöôøng xuyeân cöû caùn boä chuyeân<br />
ñeàu phaùt ñoäng phong traøo quaàn chuùng baøi moân veà caùc xaõ vuøng caên cöù, caùc ñieåm<br />
tröø vaên hoùa ñoài truïy, phaûn ñoäng, xaây döïng kinh teá môùi ñeå khaùm beänh, tuyeân truyeàn<br />
ñôøi soáng vaên hoùa môùi. Trong 3 thaùng ñaàu phoå bieán veä sinh phoøng dòch vaø höôùng<br />
sau ngaøy giaûi phoùng, ngaønh thoâng tin – daãn nhaân daân aên chín, uoáng soâi, nguû<br />
vaên hoùa tænh phoái hôïp vôùi caùc huyeän môû 7 muøng, veä sinh nôi aên ôû…; goùp phaàn ngaên<br />
lôùp huaán luyeän cho treân 200 caùn boä thoâng chaën caùc oå dòch beänh soát reùt, soát xuaát<br />
tin – vaên hoùa cô sôû. Caùc ñoaøn theå Thanh huyeát, baûo veä söùc khoûe ban ñaàu cho<br />
nieân, Phuï nöõ, Thieáu nhi... haêng haùi tham nhaân daân.<br />
gia vaän ñoäng baøi tröø noïc ñoäc vaên hoùa thöïc Trong hai cuoäc khaùng chieán choáng<br />
daân môùi. Hoaït ñoäng vaên hoùa vaên ngheä, thöïc daân Phaùp vaø ñeá quoác Mó xaâm löôïc,<br />
thoâng tin, coå ñoäng ñöôïc môû roäng ñeán taän ñaõ coù haøng chuïc ngaøn caùn boä, chieán só,<br />
xaõ, aáp, chuù troïng tuyeân truyeàn caùc chuû cô sôû caùch maïng cuûa tænh cuõng nhö cuûa<br />
tröông, chính saùch cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc. caùc ñôn vò boä ñoäi chuû löïc chieán ñaáu treân<br />
Trong 6 thaùng cuoái naêm 1975, ngaønh ñòa baøn tænh hy sinh hoaëc mang thöông<br />
giaùo duïc môû gaàn 400 lôùp boå tuùc vaên hoùa tích naëng. Chính quyeàn caùch maïng caùc<br />
cho gaàn 10.000 ngöôøi hoïc. Chuaån bò cho caáp quan taâm thöïc hieän coâng taùc ñeàn ôn<br />
naêm hoïc môùi, tænh môû 3 lôùp sinh hoaït ñaùp nghóa; thöïc hieän nghieâm tuùc cheá ñoä,<br />
chính trò vaø boài döôõng nghieäp vuï cho chính saùch cho thöông binh, gia ñình lieät<br />
hôn 1.300 giaùo vieân cuûa caû ba caáp hoïc só, ngöôøi coù coâng vôùi caùch maïng. Caùc<br />
phoå thoâng, tieán haønh tuyeån duïng phaàn ngaønh chöùc naêng phoái hôïp cuøng caùc ñôn<br />
lôùn giaùo vieân töøng coâng taùc tröôùc ngaøy vò löïc löôïng vuõ trang cuûa tænh vaø quaàn<br />
giaûi phoùng, baûo ñaûm ñuû giaùo vieân cho chuùng nhaân daân toå chöùc tìm kieám, qui<br />
caùc caáp hoïc. Chính quyeàn, Maët traän vaø taäp haøng ngaøn haøi coát lieät só ñöa veà<br />
caùc ñoaøn theå ôû caùc xaõ vuøng caên cöù cuõ, nghóa trang tænh, huyeän.<br />
vuøng noâng thoân môùi giaûi phoùng vaän Tính ñeán cuoái naêm 1975, UÛy ban<br />
ñoäng nhaân daân vaøo röøng chaët caây, caét quaân quaûn tænh Thuû Daàu Moät ñaõ ñaûm<br />
tranh döïng tröôøng lôùp, xeû goã ñoùng baøn nhaän vaø thöïc thi moät khoái löôïng lôùn coâng<br />
gheá cho con em hoïc taäp. Caùc tröôøng tö vieäc cuûa boä maùy chính quyeàn caùch maïng<br />
thuïc ñeàu ñöôïc coâng laäp hoùa. trong boái caûnh heát söùc phöùc taïp, khoù<br />
<br />
58<br />
Tạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 3(5) – 2012<br />
<br />
<br />
khaên cuûa buoåi ñaàu tieáp quaûn. Treân phaïm döùt thôøi kì quaân quaûn, chuyeån boä maùy<br />
vi toaøn mieàn Nam, UÛy ban quaân quaûn caùc chính quyeàn thaønh cô quan quaûn lí haønh<br />
caáp ñaõ hoaøn thaønh toát nhieäm vuï trong chính nhaø nöôùc vôùi teân goïi môùi: UÛy ban<br />
moät giai ñoaïn lòch söû ñaëc bieät. Hoäi ñoàng nhaân daân caùch maïng.<br />
Chính phuû caùch maïng laâm thôøi Coäng hoøa<br />
mieàn Nam Vieät Nam quyeát ñònh chaám<br />
*<br />
THU DAU MOT'S MILITARY REVOLUTIONARY COMMITTEE (MRC) DURING<br />
THE FIRST DAYS OF LIBERATION. (30/4/1975 – 12/1975)<br />
Duong Thanh Thong<br />
University of Social Sciences and Humanities<br />
Vietnam National University of Hochiminh city<br />
ABSTRACT<br />
Soon after South Vietnam was completely liberated, Thu Dau Mot's Military<br />
Revolutionary Committee (MRC) was established to help manage social activities. Although<br />
only existing in a short period (from May to late 1975), the MRC has solved a huge<br />
workload: ensuring public order and security, stabilazing people’s lives, building up the<br />
government, and promoting productions. The management and administration of the<br />
revolutionary government from the beginning built strong confidence in people and was an<br />
important premise to restructure the government mechanism from military management to<br />
governmental administration, named People's Revolutionary Committee.<br />
Keywords: Military Revolutionary Committee, revolutionary government, administration<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
<br />
[1] Ban Chaáp haønh Ñaûng boä tænh Soâng Beù, Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng boä tænh Soâng Beù<br />
laàn thöù nhaát, Soâng Beù, 1977.<br />
[2] Ban Chaáp haønh Ñaûng boä tænh Bình Döông, Lòch söû Ñaûng boä tænh Bình Döông 1930<br />
– 1975, NXB Chính trò Quoác gia, 2003.<br />
[3] Hoäi ñoàng Nhaân daân tænh Soâng Beù, Baùo caùo cuûa Hoäi ñoàng Nhaân daân tænh khoùa I taïi<br />
kì hoïp thöù nhaát, thaùng 6-1977, Soâng Beù, 1977.<br />
[4] Baøi phoûng vaán oâng Nguyễn Vaên Höõu (Moät Höõu), nguyeân Chuû tòch UÛy ban quaân quaûn<br />
tænh Thuû Daàu Moät, ngaøy 15 thaùng 10 naêm 2011.<br />
[5] Baøi phoûng vaán oâng Buøi Xuaân Thuaän, nguyeân Phoù Chuû tòch UÛy ban quaân quaûn tænh<br />
Thuû Daàu Moät, ngaøy 20 thaùng 10 naêm 2011.<br />
[6] Baøi phoûng vaán oâng Mai Sôn Vieät (Baûy Chí), nguyeân tænh uûy vieân, uûy vieân uûy ban<br />
quaân quaûn, uûy vieân uûy ban nhaân daân caùch maïng tænh Thuû Daàu Moät 1975 – 1976,<br />
ngaøy 22 thaùng 10 naêm 2011.<br />
<br />
<br />
59<br />