Hỏi - đáp về chính sách chăm sóc và phụng dưỡng người cao tuổi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:256

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhằm giúp các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, các cơ quan thuộc tổ chức Hội Người cao tuổi Việt Nam và bạn đọc tìm hiểu những nội dung trên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật xuất bản cuốn sách: Chính sách của Đảng, nhà nước về chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò của người cao tuổi (hỏi và đáp) của tác giả Hà Văn Thuật. Cuốn sách gồm 37 mục hỏi đáp liên quan đến nhiều khía cạnh khác nhau trong công tác chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò của người cao tuổi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hỏi - đáp về chính sách chăm sóc và phụng dưỡng người cao tuổi

CHÍNH SÁCH CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ CHĂM SÓC, PHỤNG DƯỠNG VÀ PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NGƯỜI CAO TUỔI (HỎI và ĐÁP)
Héi ®ång chØ ®¹o xuÊt b¶n Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn thÕ kû Phã Chñ tÞch Héi ®ång TS. NguyÔn Duy Hïng Thμnh viªn ts. nguyÔn an tiªm TS. khuÊt duy kim h¶i nguyÔn vò thanh h¶o 2
HÀ VĂN THUẬT CHÍNH SÁCH CỦA ĐẢNG, NHÀ NƯỚC VỀ CHĂM SÓC, PHỤNG DƯỠNG VÀ PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NGƯỜI CAO TUỔI (HỎI và ĐÁP) NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA SỰ THẬT HÀ NỘI - 2012
Lêi nhμ xuÊt b¶n Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam lμ nh÷ng ng−êi lao ®éng cÇn cï, s¸ng t¹o, nh÷ng ng−êi ®· tõng chiÕn ®Êu, hy sinh v× ®éc lËp, tù do cña d©n téc. Nh÷ng cèng hiÕn to lín cña líp ng−êi cao tuæi ViÖt Nam ®· t¹o nªn bÒ dμy truyÒn thèng vÎ vang g¾n liÒn víi tiÕn tr×nh lÞch sö dùng n−íc vμ gi÷ n−íc cña d©n téc ta. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, ng−êi cao tuæi ®· gãp søc trong cuéc ®Êu tranh giμnh ®éc lËp d©n téc còng nh− trong sù nghiÖp ®æi míi ®Êt n−íc. Nay tuy tuæi ®· cao, nhiÒu ng−êi vÉn tiÕp tôc cèng hiÕn tμi n¨ng, trÝ tuÖ, kinh nghiÖm cho c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vμ b¶o vÖ Tæ quèc. §¶ng vμ Nhμ n−íc ta lu«n ®¸nh gi¸ cao vÞ trÝ, vai trß cña ng−êi cao tuæi ®èi víi ®Êt n−íc; ®ång thêi cã nhiÒu chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch thiÕt thùc ®èi víi ng−êi cao tuæi vμ Héi Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam. §¶ng ta kh¼ng ®Þnh: x©y dùng chÝnh s¸ch ch¨m sãc søc kháe, quan t©m ®Õn ng−êi cao tuæi vÒ y tÕ, h−ëng thô v¨n hãa, nhu cÇu ®−îc th«ng tin, ph¸t huy kh¶ n¨ng tham gia ®êi sèng chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc vμ c¸c ho¹t ®éng x· héi, nªu g−¬ng tèt vÒ gi¸o dôc lý t−ëng vμ truyÒn 5
thèng c¸ch m¹ng cho thÕ hÖ trÎ. Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch ®Òn ¬n ®¸p nghÜa, ch¨m sãc ng−êi cã c«ng víi n−íc. X©y dùng ch−¬ng tr×nh hμnh ®éng quèc gia vÒ ng−êi cao tuæi, ph¸t huy vai trß Héi Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam. Nh»m gióp c¸c cÊp ñy ®¶ng, chÝnh quyÒn, ®oμn thÓ, c¸c c¬ quan thuéc tæ chøc Héi Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam vμ b¹n ®äc t×m hiÓu nh÷ng néi dung trªn, Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch: ChÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhμ n−íc vÒ ch¨m sãc, phông d−ìng vμ ph¸t huy vai trß cña ng−êi cao tuæi (Hái vμ ®¸p) cña t¸c gi¶ Hμ V¨n ThuËt. Xin tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch víi b¹n ®äc. Th¸ng 6 n¨m 2012 Nhμ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - sù thËt 6
C©u hái 1: Thùc tr¹ng ng−êi cao tuæi n−íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh− thÕ nμo? Vai trß, vÞ thÕ cña ng−êi cao tuæi trong gia ®×nh vμ x· héi ra sao? Tr¶ lêi: N©ng cao tuæi thä trung b×nh lμ mét trong nh÷ng thμnh tùu vÜ ®¹i cña thÕ kû XX. Tuy vËy, ®ång thêi víi viÖc gi¶m tû lÖ sinh, tuæi thä t¨ng ®ang lμm cho d©n sè cña tõng n−íc còng nh− cña toμn thÕ giíi giμ ®i nhanh chãng, mμ ng−êi ta th−êng gäi lμ giμ hãa d©n sè. Ng−êi tõ 60 tuæi trë lªn so víi tæng d©n sè thÕ giíi n¨m 1950 lμ 8,55%, dù ®o¸n ®Õn n¨m 2015 sÏ t¨ng lªn 13,7%, khi ®ã cø 7 ng−êi d©n cã 1 ng−êi cao tuæi. T×nh tr¹ng ®ã ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt vÒ mÆt kinh tÕ, x· héi. ViÖt Nam lμ mét n−íc ®ang ph¸t triÓn, ®ang tõng b−íc b−íc vμo ng−ìng d©n sè giμ, tèc ®é giμ hãa d©n sè diÔn ra nhanh h¬n; ®· vμ ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò mμ §¶ng, Nhμ n−íc, x· héi vμ tõng gia ®×nh ph¶i quan t©m gi¶i quyÕt trong qu¸ tr×nh x©y dùng, ph¸t triÓn ®Êt n−íc, trong ®ã cã nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan ®Õn d©n sè giμ vμ ng−êi giμ. 7
I. Mét sè t×nh h×nh vÒ ng−êi cao tuæi ViÖt Nam 1. LuËt ng−êi cao tuæi ban hμnh th¸ng 11-2009 quy ®Þnh: "Ng−êi cao tuæi lμ c«ng d©n ViÖt Nam tõ ®ñ 60 tuæi trë lªn" (§iÒu 2). Theo Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi, tuæi hμnh chÝnh tõ 60 tuæi trë lªn lμ tuæi giμ vμ ph©n chia c¸c løa tuæi nh− sau: Tõ 45 ®Õn 59 tuæi lμ tuæi trung niªn, tõ 60 ®Õn 74 tuæi lμ ng−êi cã tuæi, tõ 75 ®Õn 90 tuæi lμ ng−êi giμ, trªn 90 tuæi lμ ng−êi giμ sèng l©u. Tuæi hμnh chÝnh lμ tuæi ®−îc tÝnh theo sè n¨m ®· sèng. ViÖc ph©n chia theo tuæi hμnh chÝnh kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c qu¸ tr×nh sinh häc, chØ cã tÝnh chÊt −íc lÖ vμ cã mét gi¸ trÞ t−¬ng ®èi. 2. Theo sè liÖu ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999, c¶ n−íc cã 6.136.399 ng−êi cao tuæi, trong ®ã nam chiÕm 41%, n÷ chiÕm 59%, n÷ nhiÒu h¬n nam 1,43 lÇn. N¨m 2004, ng−êi cao tuæi chiÕm 8,2% d©n sè c¶ n−íc; th¸ng 4-2006 t¨ng lªn 9,2%; dù b¸o ®Õn n¨m 2024, t¨ng lªn 13,9%. §Õn nay, c¶ n−íc cã gÇn 9 triÖu ng−êi cao tuæi. Tuæi thä b×nh qu©n: 67 tuæi/n¨m 1999, trong ®ã tuæi nam lμ 65, tuæi n÷ lμ 70; 72 tuæi/n¨m 2005; dù b¸o 75,8 tuæi/n¨m 2025. Tõ ®é tuæi 85 trë lªn, cø 100 cô «ng th× cã 238 cô bμ. 8
3. T×nh h×nh ®êi sèng Theo sè liÖu kh¶o s¸t n¨m 2007 cña Uû ban Quèc gia vÒ ng−êi cao tuæi: 70% ng−êi cao tuæi ®ang sèng cïng con ch¸u, 13,06% vî chång giμ sèng víi nhau, 8,3% sèng ®éc th©n. Møc thu nhËp b×nh qu©n cña ng−êi cao tuæi b»ng 59% møc thu nhËp b×nh qu©n ng−êi/th¸ng cña c¶ n−íc; cña ng−êi cao tuæi ë hé giμu b»ng 8 lÇn ng−êi cao tuæi ë hé nghÌo; cña ng−êi cao tuæi ë thμnh thÞ b»ng 2,5 lÇn ng−êi cao tuæi ë n«ng th«n. Cã 28,85% ng−êi cao tuæi ®ang trùc tiÕp s¶n xuÊt, kinh doanh, trong ®ã n÷ chiÕm 42,24%. VÒ søc kháe, 5,7% ng−êi cao tuæi cã søc kháe tèt; 22,9% cã søc kháe kÐm; 95% ng−êi cao tuæi cã bÖnh m¹n tÝnh kh«ng l©y truyÒn. Trung b×nh mét ng−êi cao tuæi m¾c 2,69 bÖnh. Cã 4 nhãm bÖnh th−êng thÊy ë ng−êi cao tuæi: 53,8% ng−êi cao tuæi bÞ bÖnh c¬, x−¬ng, khíp; 41,6% bÞ bÖnh h« hÊp; 31,3% bÞ bÖnh tim m¹ch; 27,1% bÞ bÖnh tiªu hãa vμ mét sè bÖnh kh¸c nh− 28,3% ng−êi cao tuæi bÞ gi¶m thÞ lùc nghiªm träng (10,4% bÞ mï); 27% nghe rÊt kÐm (9,4% ®iÕc); 21% bÞ suy gi¶m trÝ nhí vμ 23,3% m¾c c¸c bÖnh lÆt vÆt... Cã 51,82% sè ng−êi cao tuæi ®ang ®−îc h−ëng c¸c lo¹i trî cÊp x· héi, b¶o hiÓm x· héi kh¸c nhau. 9
II. Ng−êi cao tuæi trong gia ®×nh vμ x· héi 1. PhÇn lín ng−êi cao tuæi lμ chñ gia ®×nh, ng−êi tæ chøc vμ ®iÒu hμnh s¶n xuÊt, dÞch vô; lμ ng−êi chñ së h÷u tμi s¶n, nhμ cöa, ruéng ®Êt vμ c¸c tμi s¶n kh¸c cña gia ®×nh; ®ång thêi còng lμ ng−êi tæ chøc ®êi sèng gia ®×nh. a) Theo sè liÖu cña Uû ban Quèc gia vÒ ng−êi cao tuæi ViÖt Nam, n¨m 2007, cã 67,3% sè ng−êi cao tuæi lμ chñ hé (trong ®ã, 90% cã vai trß quyÕt ®Þnh); 44,35% sè ng−êi cao tuæi cã ®ãng gãp ®¸ng kÓ vμo kinh tÕ gia ®×nh vμ 8,8% kh«ng cã vai trß quyÕt ®Þnh; 47,2% sè ng−êi cao tuæi tù lao ®éng s¶n xuÊt vμ cã sù trî gióp cña con ch¸u; 34,95% hoμn toμn sèng nhê vμo con ch¸u. Khi tuæi cμng cao th× phô thuéc vμo con ch¸u cμng lín. b) Ng−êi cao tuæi lμ ng−êi gi÷ g×n gia phong trong quan hÖ gia ®×nh, coi ®©y lμ chuÈn mùc cña lèi sèng cã v¨n hãa; duy tr× t«n ti trËt tù trong gia ®×nh; gi¸o dôc con ch¸u kÝnh träng «ng bμ, cha mÑ, x©y dùng gia ®×nh hßa thuËn, tiÕn bé. c) Ng−êi cao tuæi hÕt søc quan t©m ®Õn mäi mÆt ®êi sèng cña gia ®×nh, ch¨m lo x©y dùng gia ®×nh thμnh tæ Êm, n¬i sèng yªn vui sau nh÷ng n¨m th¸ng cïng con ch¸u x©y dùng gia ®×nh h¹nh phóc. d) Ng−êi cao tuæi th−êng lμ bËc cha «ng, tÊm g−¬ng ph¶n chiÕu nÒn nÕp gia ®×nh, th−êng lμ 10
ng−êi mÉu mùc trong sinh ho¹t h»ng ngμy, lμ träng tμi ph©n xö c¸c m©u thuÉn gi÷a c¸c thμnh viªn trong gia ®×nh, lμ ng−êi ®−a ra nh÷ng ý kiÕn cã tÝnh quyÕt ®Þnh cho cuéc sèng t−¬ng lai cña con ch¸u. ®) B»ng sù tõng tr¶i, b»ng nh÷ng cö chØ, hμnh vi mÉu mùc, nh÷ng lêi khuyªn cã tÝnh thuyÕt phôc, ng−êi cao tuæi kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ thÕ cña m×nh trong gia ®×nh, t¹o dùng ®−îc niÒm tin vμ sù kÝnh träng cho c¸c thμnh viªn trong gia ®×nh. §©y lμ m«i tr−êng tèt ®Ó ng−êi cao tuæi gi¸o dôc con ch¸u h×nh thμnh nh©n c¸ch. e) Víi nh÷ng tr¶i nghiÖm trong cuéc sèng riªng vμ cïng sèng trong gia ®×nh, ®©y lμ c¬ héi thuËn lîi ®Ó ng−êi cao tuæi gióp thÕ hÖ trÎ ®iÒu chØnh cuéc sèng ®−îc æn ®Þnh vμ ph¸t triÓn tèt h¬n. 2. Ng−êi cao tuæi cã vai trß quan träng trong x· héi a) Ng−êi cao tuæi phÇn ®«ng tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng x· héi mét c¸ch tù nguyÖn, ph¸t huy tiÒm n¨ng trÝ tuÖ, kinh nghiÖm cuéc ®êi vμ phÈm chÊt tèt ®Ñp trong cuéc sèng; lμm nßng cèt trong cuéc vËn ®éng x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa ë khu d©n c−; tham gia x©y dùng h−¬ng −íc, quy −íc lμng x·, tæ d©n phè, x©y dùng céng ®ång d©n c− v¨n hãa; phßng, chèng c¸c tÖ n¹n x· héi, gi÷ g×n 11
an ninh chÝnh trÞ, trËt tù an toμn x· héi; hßa gi¶i c¸c m©u thuÉn, tranh chÊp trong gia ®×nh, hä téc, céng ®ång d©n c−; tham gia kh«i phôc truyÒn thèng v¨n hãa tèt ®Ñp cña céng ®ång, ®Þa ph−¬ng, ph¸t triÓn nh÷ng vèn quý v¨n hãa; truyÒn thô nh÷ng kiÕn thøc v¨n hãa, x· héi, khoa häc, c«ng nghÖ, kü n¨ng nghÒ nghiÖp cho líp trÎ... b) Hμng v¹n ng−êi cao tuæi nhiÖt t×nh vμ tÝch cùc tham gia c«ng t¸c ®¶ng, chÝnh quyÒn, ®oμn thÓ ë x·, ph−êng, th«n xãm, khu d©n c−; cã nhiÒu ®ãng gãp tÝch cùc trong phong trμo "ng−êi tèt, viÖc tèt" ë c¬ së, trë thμnh c¸c ®iÓn h×nh tiªn tiÕn trong x©y dùng ®êi sèng v¨n hãa, x©y dùng gia ®×nh, lμng xãm v¨n hãa, b¶o tån vμ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng cña d©n téc; tÝch cùc vËn ®éng nh©n d©n thùc hiÖn nÕp sèng v¨n minh, v¨n hãa trong viÖc c−íi, viÖc tang, lÔ héi, tham gia phong trμo khuyÕn häc, khuyÕn tμi. c) Ng−êi cao tuæi lμ mét kho kiÕn thøc, th− viÖn sèng, lu«n mong muèn thÓ hiÖn m×nh lμ ng−êi cã Ých cho gia ®×nh vμ x· héi; nhiÒu c¸n bé khoa häc, c«ng nghÖ, y tÕ, gi¸o dôc..., sau khi nghØ h−u vÉn tiÕp tôc nghiªn cøu khoa häc, tham gia viÖc ®μo t¹o thÕ hÖ trÎ, h»ng ngμy tiÕp tôc triÓn khai nh÷ng ho¹t ®éng dÞch vô trªn c¸c lÜnh vùc gi¸o dôc hoÆc dÞch vô ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n... 12
d) Nh÷ng ng−êi cao tuæi cßn søc kháe vÉn ®ang tiÕp tôc lao ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô ®Ó t¨ng thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng, lμm giμu cho b¶n th©n, gia ®×nh; nhiÒu ng−êi cao tuæi cßn hç trî ng−êi nghÌo trong lμng x·, céng ®ång xãa ®ãi, gi¶m nghÌo, gãp phÇn t¨ng thªm viÖc lμm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp... C©u hái 2: ThÕ hÖ ng−êi cao tuæi ViÖt Nam hiÖn nay cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× vμ cã nh÷ng h¹n chÕ, khã kh¨n ra sao? Tr¶ lêi: I. Mét sè ®Æc ®iÓm cña thÕ hÖ ng−êi cao tuæi ViÖt Nam hiÖn nay 1. ThÕ hÖ ng−êi cao tuæi hiÖn nay ®· tr¶i qua mét giai ®o¹n ®Çy biÕn ®éng cña ®Êt n−íc, ®· trùc tiÕp tham gia vμ chøng kiÕn sù thμnh c«ng kú diÖu cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945, chiÕn th¾ng c¸c ®Õ quèc Ph¸p, Mü x©m l−îc n−íc ta, tõng b−íc x©y dùng ®Êt n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa vμ héi nhËp quèc tÕ. 2. ThÕ hÖ ng−êi cao tuæi hiÖn nay ®−îc sù l·nh ®¹o cña §¶ng, cña B¸c Hå; qua cuéc chiÕn ®Êu l©u dμi tõ C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945 tíi nay, ®· ®−îc gi¸o dôc, rÌn luyÖn vμ thö th¸ch trong hai cuéc kh¸ng chiÕn, trong sù nghiÖp x©y dùng vμ b¶o vÖ Tæ quèc, cã nhiÒu ®ãng gãp cho quª h−¬ng, ®Êt n−íc. 13
3. ThÕ hÖ nμy ®· gi−¬ng cao l¸ cê c¸ch m¹ng, nªu cao tinh thÇn hy sinh cho Tæ quèc, nhiÖm vô nμo còng hoμn thμnh, khã kh¨n nμo còng v−ît qua, kÎ thï nμo còng ®¸nh th¾ng, víi lßng tin t−ëng tuyÖt ®èi vμo sù l·nh ®¹o cña §¶ng, cña B¸c Hå, vμo th¾ng lîi cña môc tiªu ®éc lËp d©n téc vμ chñ nghÜa x· héi; ®· hoμn thμnh sø mÖnh lÞch sö tiÕn hμnh th¾ng lîi cuéc c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ, hoμn toμn kh¸c víi thÕ hÖ cha «ng cña c¸c thêi kú tr−íc vμ còng kh¸c víi c¸c thÕ hÖ ng−êi cao tuæi trong x· héi t−¬ng lai, mét sø mÖnh mμ c¸c thÕ hÖ tr−íc ®ã kh«ng lμm ®−îc hoÆc sau nμy kh«ng ph¶i lμm; lμ nh÷ng tÊm g−¬ng tiªu biÓu cho mét thÕ hÖ anh hïng trong mét giai ®o¹n lÞch sö anh hïng cña d©n téc, mét kho b¸u kinh nghiÖm quý gi¸ cña gia ®×nh vμ x· héi trªn nhiÒu lÜnh vùc; cã nÒn t¶ng t− t−ëng v÷ng ch¾c, ®¹o ®øc trong s¸ng, lèi sèng gi¶n dÞ, ý chÝ kiªn ®Þnh mét lßng mét d¹, trung thμnh ®i theo con ®−êng c¸ch m¹ng do §¶ng vμ B¸c Hå v¹ch ra. 4. Ng−êi cao tuæi thÕ hÖ nμy lu«n lu«n ®Êu tranh x©y dùng mèi quan hÖ ®oμn kÕt trong gia ®×nh vμ céng ®ång, gãp phÇn x©y dùng gia ®×nh h¹nh phóc, lμng xãm, phè ph−êng yªn vui; lu«n ®Ò cao tinh thÇn tËp thÓ, ch¨m lo x©y dùng vμ b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña tËp thÓ, hy sinh lîi Ých c¸ nh©n, t«n träng ®¹o lý c«ng b»ng, b¸c ¸i, c¨m ghÐt vμ ra søc ®Êu tranh chèng l¹i nh÷ng hμnh vi 14
tham «, trém c¾p, l·ng phÝ tμi s¶n, c«ng quü quèc gia, chèng l¹i mäi biÓu hiÖn quan liªu, cöa quyÒn, h¸ch dÞch; h¨ng h¸i tham gia c¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vÒ ®−êng lèi, chÝnh s¸ch, vÒ tÊm g−¬ng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh, gi÷ v÷ng vμ ph¸t triÓn nh÷ng truyÒn thèng ®¹o ®øc tèt ®Ñp cña d©n téc; trong suy nghÜ vμ hμnh ®éng, lu«n chó träng ®Ò cao phÈm chÊt "nh©n, nghÜa, lÔ, trÝ, tÝn", "cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh, chÝ c«ng v« t−" trong mèi quan hÖ gi÷a ng−êi víi ng−êi, kh«ng ®ång t×nh vμ phª ph¸n lèi sèng c¸ nh©n chñ nghÜa; ®· lμm viÖc g× th× lμm b»ng ®−îc, ®¹t kÕt qu¶, môc ®Ých cuèi cïng. 5. Dï tuæi cao, søc yÕu, nhiÒu bÖnh tËt, ng−êi cao tuæi vÉn ham thÝch ho¹t ®éng, ®i l¹i, lμm viÖc võa søc trong gia ®×nh ®Ó phô gióp con ch¸u, kh«ng muèn ¨n kh«ng ngåi råi, sèng û l¹i, phô thuéc, lμm phiÒn hμ ®Õn con ch¸u vμ ng−êi xung quanh. II. Nh÷ng h¹n chÕ, khã kh¨n cña ng−êi cao tuæi T¹i QuyÕt ®Þnh sè 68/2010/Q§-TTg ngμy 1-11-2010 vÒ quy ®Þnh héi x· héi cã tÝnh chÊt ®Æc thï, Thñ t−íng ChÝnh phñ x¸c ®Þnh: Ng−êi cao tuæi lμ "®èi t−îng chÞu nhiÒu khã kh¨n, thiÖt thßi, cÇn ®−îc x· héi, Nhμ n−íc quan t©m, gióp ®ì, t¹o ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng". 1. Khã kh¨n dÔ nhËn biÕt nhÊt cña ng−êi cao tuæi lμ t×nh tr¹ng søc kháe suy gi¶m, lμm viÖc g× 15
th× rÊt nhanh c¶m thÊy mÖt mái, nhÊt lμ nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc, chËm thÝch nghi khi thêi tiÕt thay ®æi. 2. Trõ mét sè Ýt ng−êi cao tuæi lμ doanh nh©n, chñ doanh nghiÖp, chñ trang tr¹i, cßn ng−êi cao tuæi nãi chung thu nhËp thÊp, thuéc lo¹i nghÌo trong x· héi: 70% kh«ng cã tÝch lòy vÒ vËt chÊt; 55,5% cã møc sèng trung b×nh; 34% thuéc diÖn nghÌo hoÆc hé nghÌo; chØ kho¶ng 10% cã møc sèng kh¸. Cã hμng tr¨m ngh×n ng−êi cao tuæi sèng trong c¸c hé nghÌo. 3. Ng−êi cao tuæi c« ®¬n ®−îc hiÓu lμ ng−êi cao tuæi kh«ng cã con ch¸u, ng−êi th©n thÝch ®Ó n−¬ng tùa lóc tuæi giμ; b¶n th©n hä l¹i mÊt mét phÇn hoÆc toμn bé kh¶ n¨ng lao ®éng, kh«ng cã nguån thu nhËp æn ®Þnh. NhiÒu ng−êi cao tuæi ngμy nay, tuy cã con ch¸u nh−ng mét sè con ch¸u kh«ng quan t©m ch¨m sãc, nu«i d−ìng, bá r¬i cha mÑ, kÓ c¶ ch¨m sãc tinh thÇn vμ cung cÊp tμi chÝnh; nh÷ng ng−êi nμy trªn thùc tÕ kh«ng ®−îc gia ®×nh ch¨m sãc, nu«i d−ìng, ph¶i sèng mét m×nh hoÆc dùa vμo ng−êi kh¸c, dùa vμo tæ chøc tõ thiÖn. Nh÷ng ®èi t−îng trªn do søc yÕu, bÖnh tËt, nªn ph¶i sèng lÇn håi qua ngμy, phÇn lín tr«ng chê vμo sù ®ïm bäc cña céng ®ång, hç trî cña chÝnh quyÒn. MÆc dï ®−îc trî cÊp x· héi 180.000 ®ång/ng−êi/th¸ng hoÆc nu«i d−ìng 360.000 ®ång/ng−êi/th¸ng, nh−ng ®êi sèng cña sè ®èi t−îng nμy cßn rÊt khã kh¨n. 16
Nh÷ng ng−êi cao tuæi c« ®¬n, ®au yÕu, tμn tËt, kh«ng cã thu nhËp... ®ang rÊt cÇn sù gióp ®ì thiÕt thùc vÒ nhiÒu mÆt cña hä hμng, céng ®ång, x· héi vμ Nhμ n−íc ®Ó sèng hÕt nh÷ng ngμy cßn l¹i cña cuéc ®êi. C©u hái 3: Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, §¶ng vμ Nhμ n−íc ta cã quan ®iÓm nh− thÕ nμo vÒ ng−êi cao tuæi vμ Héi Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam? Tr¶ lêi: Quan ®iÓm chung cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, §¶ng vμ Nhμ n−íc ta vÒ ng−êi cao tuæi vμ Héi Ng−êi cao tuæi ViÖt Nam lμ "uèng n−íc nhí nguån", "kÝnh l·o träng thä", ch¨m sãc ®êi sèng tinh thÇn, vËt chÊt, søc kháe vμ ph¸t huy vai trß, tiÒm n¨ng cña ng−êi cao tuæi vμ coi Héi Ng−êi cao tuæi (tiÒn th©n lμ Héi Phô l·o Cøu quèc) lμ ng−êi tËp hîp, ®oμn kÕt, ®éng viªn ng−êi cao tuæi tham gia sinh ho¹t Héi; lμm nßng cèt trong phong trμo toμn d©n ch¨m sãc, phông d−ìng, ph¸t huy vai trß ng−êi cao tuæi; b¶o vÖ quyÒn vμ lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi cao tuæi... L·nh tô NguyÔn ¸i Quèc - Hå ChÝ Minh lμ ng−êi ®Çu tiªn kªu gäi thμnh lËp c¸c tæ chøc cøu quèc, trong ®ã cã Héi Phô l·o Cøu quèc, ®Ó tËp hîp, ®oμn kÕt c¸c tÇng líp nh©n d©n tiÕn hμnh c¸ch m¹ng ®¸nh ®æ bän ®Õ quèc vμ bÌ lò tay sai. I. N¨m 1941, ngay khi vÒ n−íc trùc tiÕp l·nh 17
®¹o c¸ch m¹ng, Ng−êi ®· cã th− kªu gäi ®ång bμo c¶ n−íc ®oμn kÕt ®øng lªn diÖt giÆc, cøu n−íc. Trong th− ngá KÝnh c¸o ®ång bμo (ngμy 6-6-1941), khi kªu gäi nh©n d©n lμm c¸ch m¹ng, NguyÔn ¸i Quèc tr−íc tiªn kªu gäi: "Hìi c¸c bËc phô huynh! Hìi c¸c bËc hiÒn huynh chÝ sÜ!... Trong lóc nμy, quyÒn lîi d©n téc gi¶i phãng cao h¬n hÕt th¶y. Chóng ta ph¶i ®oμn kÕt l¹i ®¸nh ®æ bän ®Õ quèc vμ bän ViÖt gian ®Æng cøu gièng nßi ra khái n−íc s«i löa nãng. Hìi ®ång bμo yªu quý! ViÖc cøu quèc lμ viÖc chung. Ai lμ ng−êi ViÖt Nam ®Òu ph¶i kÒ vai g¸nh v¸c mét phÇn tr¸ch nhiÖm"1. ThÊy râ vÞ trÝ, vai trß träng ®¹i cña phô l·o ®èi víi ®Êt n−íc, më ®Çu th− ngá nμy, líp ng−êi ®Çu tiªn ®−îc NguyÔn ¸i Quèc kªu gäi lμ: Hìi c¸c bËc phô huynh! Hìi c¸c hiÒn nh©n, chÝ sÜ!... Hìi ®ång bμo! H·y... tæ chøc nh÷ng héi cøu quèc chèng Ph¸p, chèng NhËt. Cïng n¨m 1941, trong Lêi kªu gäi ®oμn kÕt tÊt c¶ c¸c bËc phô l·o (th¸ng 6-1941), Ng−êi chØ râ: "Tr¸ch nhiÖm cña c¸c vÞ phô l·o chóng ta ®èi víi nhiÖm vô ®Êt n−íc thËt lμ träng ®¹i. §Êt n−íc h−ng thÞnh do phô l·o g©y dùng. §Êt n−íc tån t¹i ____________ 1. Hå ChÝ Minh: Toμn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi, 2000, t.3, tr. 198. 18