HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC THỰC HIỆN THÍ ĐIỂM CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

222
lượt xem 127
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kế hoạch thực hiện chương tình cả năm học đưa ra một cái nhìn tổng thể về cơ hội học tập, mục tiêu giáo dục mà trường mầm non cung cấp cho trẻ. Đây là kế hoạch cả năm nhằm đảm bảo các lĩnh vực phát triển của trẻ đều được chú trọng. Trong kế hoạch đó, giáo viên sẽ dự kiến những nội dung giáo dục cơ bản của từng lĩnh vực. Khi xây dựng kế hoạch thực hiện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC THỰC HIỆN THÍ ĐIỂM CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON

Tài Liệu HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC THỰC HIỆN THÍ ĐIỂM CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O T.S LÊ MINH HÀ, PGS- TS. LÊ TH ÁNH TUY T ( ð ng ch biên) HƯ NG D N T CH C TH C HI N THÍ ðI M CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON NHÀ XU T B N GIÁO D C
PH N 1 L P K HO CH TH C HI N CHƯƠNG TRÌNH I. L P K HO CH TH C HI N TRƯƠNG TRÌNH THEO NĂM K ho ch th c hi n chương tình c năm h c ñưa ra m t cái nhìn t ng th v cơ h i h c t p, m c tiêu giáo d c mà trư ng m m non cung c p cho tr . ðây là k ho ch c năm nh m ñ m b o các lĩnh v c phát tri n c a tr ñ u ñư c chú tr ng. Trong k ho ch ñó, giáo viên s d ki n nh ng n i dung giáo d c cơ b n c a t ng lĩnh v c. Khi xây d ng k ho ch th c hi n, giáo viên s d a vào nh ng căn c sau: 1. M c tiêu cu i ñ tu i và n i dung chương trình giáo d c m m non. 2. ði u ki n vùng mi n và th c t c a ñ a phương. 3. ði u ki n th c t l p mình: Kh năng phát tri n c a tr , s lư ng tr trên cô, s lư ng tr trong l p, cơ s v t ch t: Phòng nhóm, sân chơi và thi t b , nguyên v t li u, ñ dùng và ñ chơi, nhu c u và s tham gia c a cha m vào chăm sóc- giáo d c tr . Có th xây d ng k ho ch theo các bư c: - Giáo viên xác ñ nh m c tiêu giáo d c c a tr ( ñây là nh ng mong ñ i ñ n cu i năm h c tr có th bi t ñư c và có th làm ñư c t ng lĩnh v c). - Li t kê n i dung cơ b n c a t ng lĩnh v c theo ñ tu i ñư c quy ñ nh trong chương trình. - Ti p ñó, giáo viên ñ i chi u v i th c ti n ñ a phương: ð c ñi m cơ b n c a tr trong nhóm. L p c a mình; tài li u h c li u ñã có th ch n l c, thêm ho c lư c b t nh ng n i dung không phù h p( cao hơn ho c th p hơn so v i kh năng c a tr , không g n gũi v i tr ). Nhóm tr :...........Trư ng:........... M c tiêu giáo d c: N i dung giáo d c theo các lĩnh v c phát tri n Phát tri n th Phát tri n nh n Phát tri n ngôn Phát tri n tình ch t th c ng c m- xã h i L p:..........Trư ng: ..................... M c tiêu giáo d c N i dung giáo d c theo các lĩnh v c phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n D ki n ch th ch t nh n th c ngôn ng th m mĩ tình c m-xã (th i gian)
h i C n coi ñây là k ho ch ñ nh hư ng chung cho c năm, do ñó không c n làm quá chi ti t ñ có th thay ñ i theo di n bi n th c t c a th i ñi m th c hi n chương trình. Yêu c u c a k hoach này là bao quát các n i dung cơ b n c a t ng lĩnh v c phát tri n c a tr . N i dung phát tri n tr theo các lĩnh v c s là cơ s ñ giáo viên l p k ho ch th c hi n chương trình theo tháng, ch ñ . II. L P K HO CH THÁNG L A TU I NHÀ TR - L p k ho ch th c hi n chương trình giáo d c lư tu i nhà tr ñư c ti n hành t ng tháng. - Khi l p k ho ch giáo viên không ch căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, mà còn ph i tính ñ n kh năng, nhu c u và h ng thú c a tr trong th i ñi m lên k ho ch ñ thúc ñ y s phát tri n c a tr . - T o ñi u ki n cho tr s d ng các giác quan trong khi khám phá ho t ñ ng v i ñ v t, ñ chơi, v t th t. - Các ki n th c và kĩ năng, thái ñ s ñư c l p ñi l p l i trong k ho ch các m c ñ khó và ph c t p tăng lên. Có th ñưa vào k ho ch th c hi n trong 2 tu n t 8-10 nn i dung(ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) khác nhau c 4 lĩnh v c phát tri n., song không ph i là phân ñ u cho m i lĩnh v c, mà tùy thu c vào ñi u ki n và th i ñi m th c hi n có nh ng lĩnh v c phát tri n s ưu tiên hơn. Vid : khi l p k ho c cho tr tìm hi u v các b ph n cơ th thì lĩnh v c phát tri n nh n th c và th ch t s ñư c chú tr ng hơn (các kĩ năng quan sát, so sánh b ng các giác quan, các bài t p phát tri n cơ b p ); khi cho tr tìm hi u v các thành viên trong gia ñình thì các kĩ năng v tình c m xã h i s ñư c chú tr ng nhi u hơn. - Nh ng n i dung chương trình s ñư c ñưa d n d n vào các tháng, sao cho n i dung chương trình s ñư c th c hi n ñ y ñ . Tháng............năm............... 1. M c tiêu Căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, giáo viên xác ñ nh m c tiêu: ki n th c, kĩ năng và thái ñ s hình thành cho tr theo 4 lĩnh v c phát tri n ( th ch t, nh n th c, ngôn ng và tình c m xã h i). L a ch n các m c tiêu sao cho ñ m b o tính phát tri n ( t d ñ n khó, t g n ñ n xa, các m c tiêu này s ñư c Phát tri n các tháng sau ñó). 2. Chu n b Nh ng ñ dùng, nguyên v t li u không có s n ho c yêu c u ph huynh ph i chu n b. 3. K ho ch th c hi n Các ho t ñ ng tu n 1và tu n 3 ñư c l p l i trong tu n 2 và tu n 4 nhưng m c ñ khó và ph c t p s ñư c th c hi n trong k ho ch t ng ho t ñ ng c th . Tu n 1&2 Tu n 3& 4 Th 2 Th 3 Th 4 Th 5 Th 6 Th 2 Th 3 Th 4 Th 5 Th 6 ðón
tr Th d c sáng( n u có) Chơi t p có ch ñích D o chơi ngoài tr i Chơi- t p bu i sáng Chơi t p bu i chi u III- K HO CH TH C HI N CH ð L A TU I M U GIÁO Trong chương trình chăm sóc giáo d c m m non có ñưa ra 10 ch ñ , nhưng nh ng ch ñ này ch mang tính ch t g i ý. Giáo viên t l a ch n các ch ñ ( ch ñ l n và các ch ñ nh ) ñư c th c hi n l p mình. K ho ch th c hi n ch ñ có th theo lư c ñ sau: Tên ch ñ :........... (........tu n, t ngày..........ñ n ngày.............) 1. M c tiêu ch ñ Căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, giáo viên xác ñ nh m c tiêu, ki n th c, kĩ năng và thái ñ s hình thành cho tr theo 5 lĩnh v c phát tri n (th ch t, nh n th c, ngôn ng , th m mĩ và tình c m- xã h i). Không nên ñưa quá nhi u m c tiêu trong m t ch ñ . Chú ý phát tri n các kĩ năng các lĩnh v c phát tri n phù h p v i ch ñ . L a ch n các m c tiêu sao cho ñ m b o tính phát tri n (t d ñ n khó, t g n ñ n xa, các m c tiêu này s ñư c phát tri n các ch ñ ti p theo.) 2. Chu n b Nh ng ñ dùng, nguyên v t li u không có s n ho c yêu c u ph huynh ph i chu n b. 3 M ng n i dung Giáo viên d ki n các n i dung có th th c hi n trong ch ñ . M i n i dung có th coi là m t ch ñ nh . Giáo viên có th ch d ng l i vi c chia ch ñ l n thành các ch ñ nh , không làm chi ti t n i dung ch ñ nh mà k t h p n i dung trong m ng ho t ñ ng.
4. M ng ho t ñ ng Giáo viên d ki n các ho t ñ ng s th c hi n m i ch ñ nh . Lưu ý tăng cư ng các ho t ñ ng ñ d y tr cách h c ( tìm tòi, th c hành....) 5. L p k ho ch th c hi n Tu n/th Tu n1 Tu n2 Tu n.. Tu n5.... T2 T3 T4 T5 T6 Th i ñi m ðón tr Th d c sáng Ho t ñ ng chung/gi h c D o chơi ngoài tr i Chơi các góc bu i sáng Chơi các goác bu i chi u Lưu ý: Giáo viên không nh t thi t ph i l p k ho ch theo cách như ñã hư ng d n trên. M i trư ng, th m chí m i giáo viên có th có cách làm riêng. Song c n ph i ñ m b o th c hi n ñư c m c ñích và n i dung chương trình giáo d c theo ñ tu i. IV. K HO CH HO T ð NG Có th so n m t d ng ho t ñ ng thao lư c ñ sau: Tên ho t ñ ng:.................................. M c ñích: Trong m t ho t ñ ng ch nên ñ t ra 1-2 m c ñích và c g ng th c hi n m c ñích ñó. Chu n b : ð dùng, ñ chơi, nguyên li u c n, nh ng ho t ñ ng làm quen trư c khi ti n hành ho t ñ ng. T ch c th c hi n/ cách ti n hành: Các bư c t ch c cho tr th c hi n ho t ñ ng ñ ñ t ñư c m c ñích ñưa ra. Lưu ý: M c ñ chi ti t c a k ho ch ho t ñ ng/ bài so n tùy thu c vào kh năng c a t ng giáo viên. ð i v i giáo viên m i có th so n chi ti t hơn so v i giáo viên có kinh nghi m. Nh ng ho t ñ ng như th d c sáng, ho t ñ ng chơi, d o chơi ch c n so n m t l n cho 1-2 tu n. Nh ng l n th c hi n sau b sung nh ng ñi m thay ñ i n u có. N u ho t ñ ng ho c trò chơi ñư c l a ch n t m t tài li u nào ñó, trò chơi quen thu c, trò chơi dân gian ch c n ghi tên ho t ñ ng/ trò chơi và nh ng ñi u thay ñ i( n u có) khi th c hi n l p mình, không c n chép l i mà nên trích d n tên tài li u.
PH N 2 T CH C CÁC HO T ð NG GIÁO D C TÍCH H P THEO CH ð I. QUAN ðI M TÍCH H P Theo quan ñi m c a nhi u nhà khoa h c, giáo d c theo hư ng tích h p là phù h p và có hi u qu hơn ñ i v i b c h c m m non. V y giáo d c theo hư ng tích h p là gì? - Tích h p không ph i là ñ t c nh nhau, liên k t v i nhau mà là xâm nh p, ñan xen các ñ i tư ng hay các b ph n c a ñ i tư ng vào nhau t o thành m t ch nh th .. - T t c các y u t xã h i, t nhiên và khoa h c c a môi trư ng ñan quy n vào nhau t o thành môi trư ng s ng phong phú c a tr . Xu t phát t quan ñi m này mà chương trình giáo d c tr nh ñư c xây d ng theo nguyên t c tích h p theo ch ñ . Giáo d c tích h p và d y h c tích h p nh n m nh vi c k t h p nhi u n i dung giáo d c ( xã h i t nhiên, khoa h c ) thông qua các ho t ñ ng tích c c c a cá nhân tr v i môi trư ng s ng c a mình. Trong cách h c này, tr h c m t cách t nhiên, không có gi i h n tuy t ñ i v th i gian, không gian và môn h c. Như Bredekamp vi t: “ Vi c h c không ch x y ra trong ph m vi h n h p c a m i môn h c, s h c và phát tri n c a tr mang tính tích h p. M t ho t ñ ng thúc ñ y m t m t phát tri n nào ñó ñ ng th i cũng tác ñ ng ñ n các m t phát tri n khác”. - Tích h p ñư c th c hi n theo nhi u cách khác nhau: Tích h p theo ch ñ Tích h p trong m t ho t ñ ng. Tích h p theo ch ñ là gì? Tích h p theo ch ñ là vi c t ch c các ho t ñ ng (các ho t ñ ng có th trong m t ngày ho c trong m t s ngày) xoay quanh n i dung m t ch ñ nào ñó. Ví d : Th c hi n ch ñ “ các lo i qu ”. Trong gi h c có ch ñích: cho tr nlàm quen các lo i qu , trong gi ho t ñ ng góc: cho tr n n các la i qu , v , tô màu các lo i qu ., trong gi ho t ñ ng ngoài tr i: cho tr quan sát vư n cây ăn qu , h c ñ m các lo i qu theo m t d u hi u ñ c trưng nào ñó; t p pha nư c cam....... Tích h p trong m t ho t ñ ng là gì? Theo chúng tôi, tích h p trong m t ho t ñ ng th hi n nh ng ñi m sau: Khi t ch c m t ho t ñ ng nh m thúc ñ y m t m t phát tri n nào ñó, giáo viên c n chú ý tác ñ ng cùng m t lúc ñ n nhi u m t phát tri n khác nhau c a tr . Ví d : T ch c ho t ñ ng v i ñ v t ( ñ tài “ X p nhà t ng b n”): m c ñích ch y u là phát tri n , rèn luy n v n ñ ng khéo léo c a bàn tay, ngón tay và hình thành tr kĩ năng x p ch ng các hình kh i g theo ch ñ , nhưng ñ ng th i giáo viên cũng c n khai thác n i dung ñó ñ phát tri n các m t khác như phát tri n v m t tình c m- xã h i, phát tri n ngôn ng , phát tri n nh n th c... Tích h p các lĩnh v c n i dung trong môt ho t ñ ng t c là khai thác n i dung c a các lĩnh v c ho t ñ ng khác nhau vào trong quá trình t ch c m t ho t ñ ng nào ñó.
Ví d : Khi t ch c ho t ñ ng h c có ch ñích thu c lĩnh v c khám phá khoa h c, giáo viên có th khai thác các n i dung có liên quan các lĩnh v c khác như thơ, truy n, âm nh c, toán, t o hình,... nhưng c n lưu ý khai thác các n i dung ñó ph i th c hi n m t cách linh ho t, nh nhàng không làm m t ñi tính tr ng tâm c a n i dung chính c a gi ho t ñ ng. Thông thư ng ngư i ta Tích h p các n i dung khác vào ñ u ho c cu i bu i h c. Vì sao giáo d c m m non ph i l a ch n cách ti p c n tích h p? Theo chúng tôi xu t phát t nh ng lí do sau : giáo d c tích h p phù h p v i ñ c ñi m phát tri n c a tr l a tu i này. B n thân cu c s ng chung quanh mang tính t ng th , tr n v n. II. T CH C CÁC HO T ð NG TÍCH HH P THEO CH ð . 1. Khái ni m v ch ñ - Ch ñ trong giáo d c m m non ñư c hi u là m t ph n n i dung ki n th c, kĩ năng cùng ph n ánh m t v n ñ nào ñó mà tr tìm hi u, khám phá và h c theo nhi u cách khác nhau dư i s t ch c hư ng d n c a giáo viên trong m t kho ng th i gian thích h p. - Ch ñ có th r ng( l n) ho c h p( nh ). M t ch ñ l n có th bao g m nhi u ch ñ nh . T ch ñ quê hương- Th ñô- Bác H có th phát tri n thành các ch ñ nhánh như: Làng V n Phúc c a em, dân T c Thái c a em, Ngư i Vi t Nam, Bác H v i thi u nhi, Th ñô Hà n i.... - Ch ñ có th c th nhưng có th trìu tư ng, có th mang tính ñ a phương nhưng cũng có th mang tính chung. Tr càng nh , Ch ñ càng ph i c th , g n gũi và mang tính d a phương có quy mô nh ñ tr có th liên h v i nh ng hi u bi t và kinh nghi m ñã có c a mình. 2. Yêu c u ñ i v i vi c l a ch n ch ñ - Ch ñ c n tính ñ n nhu c u, h ng ths và nh ng ki n th c b t ngu n t cu c s ng c a tr . - Ch ñ c n phù h p v i nh n th c c a tr t ng l a tu i. Tr càng nh thì ch ñ càng ph i c th , mang tính ñ a phương và g gũi v i hi n t i và ph m vi n i dung h p. - L a ch Ch ñ sao cho có th t o ñư c nhi u cơ h i ñ tr khám phá, tr i nghi m, giúp tr h c t t nh t. - Ch ñ có ch a ñ ng nh ng giá tr xã h i mà tr c n ñ s ng. - Ch ñ ph i ñáp ng ñư c các m c tiêu trong chương trình. - giáo viên có ñ ngu n ñ cung c p kinh nghi m cho tr bao g m c kinh nghi m ki n th c, kh năng t ch c nh ng ý tư ng thành ch ñ , có th t ch c các ho t ñ ng v i ñ v t, ñ chơi, v t th t; các ho t ñ ng ñáp ng nhu c u và h ng thú c a tr , các ho t ñ ng s d ng các giác quan. - Tên Ch ñ d hi u, g n gũi v i tr . - Ch ñ ph i ñư c ti n hành t i thi u trong th i gian m t tu n. 3. Các cách l a ch n ch ñ . Có nhi u cách l a ch n ch ñ nhưng ph bi n có 3 cách sau: - Cách th nh t là l a ch n Ch ñ xu t phát t tr : ðây là cách giáo viên l a ch n Ch ñ d a trên s quan tâm, h ng thú kinh nghi m c a tr , c th thông qua x y ra. L a ch n ch ñ theo cách này thư ng gây s h ng thú cho tr , làm cho chương trình có ñ linh ho t cao, phát huy ñư c s sáng t o ch ñ ng c a giáo viên nhưng ñòi h i giáo viên ph i có trình ñ chuyên môn, nh y c m v i nh ng gĩ x y
ra trên tr . M t khác, không ph i lúc nào tr cũng th hi n m t cách rõ ràng nh ng h ng thú c a các bi u hi n, các câu h i, các th ac m c c a tr v nh ng s ki n, hi n tư ng ñang b n thân. - Cách th hai là l a ch n ch ñ xu t phát t giáo viên: là nh ng ch ñ do giáo viên ch ñ ng ñưa ra d a trên các ch ñ g i ý trong chương trình và hư ng d n th c hi n chương trình. M c ñích c a giáo viên khi th c hi n ch ñ là nh m ñ t ñư c m t m c tiêu giáo d c nh t ñ nh nào ñó. V i các ch ñ này, ñ t o ra s h ng thú tr , tránh s áp ñ t, giáo viên nên gi i thi u trư c v i tr ý tư ng chính c a ch ñ , cho phép tr tham gia xây d ng m ng n i dung cũng như các ho t ñ ng mà tr thích. Hư ng xây d ng Ch ñ theo cách này s d dàng hơn cho giáo viên trong quá trình th c hi n. - Cách th 3 là l a ch n ch ñ xu t phát t nh ng s k n, hi n tư ng di n ra xung quanh tr . Ví d như s ki n Seagame 22, Worlcup... - Khi l a ch n ch ñ giáo viên c n lưu ý. Th i gian thui c hi n m t ch ñ c n tính ñ n h ng thú c a tr , không nên kéo dài quá khi tr không còn h ng thú n a. giáo viên có th kéo dài ho c gi m b t th i gian tùy thu c vào h ng thú c a tr và ñi u ki n th c hi n ch ñ ñó. + Trình t th c hi n có th thay ñ i, tùy thu c vào ñi u ki n, th i ñi m ñ th c hi n ch ñ tót nh t ( tr có ñi u ki n quan sát và th c hành) + Tên ch ñ , th i gian th c hi n ch ñ , s lư ng ch ñ và trình t th c hi n ch ñ các l p có th khác nhau. + n i dung c a ch ñ s là phương ti n ñ hình thành và phát tri n các kĩ năng, tình c m thái ñ tr . Do ñó, tùy thu c vaon m i ch ñ c th , giáo viên chú tr ng Phát tri n các lĩnh v c nh t ñ nh. Ví d : Như nh ng ch ñ thu c lĩnh v c t nhiên có ưu th phát tri n nh n th c, ngôn ng , nh ng ch ñ thu c lĩnh v c xã h i có ưu th hơn v phát tri n tình c m, thái ñ .... Như v y vi c l a ch n ch ñ không ph i ch d a vào chương trình và hư ng d n th c hi n chương trình như hi n nay m t s trư ng m m non v n làm. ði u cơ b n c n lưu ý là giáo viên ph i bi t ph i h p m t cách h p lý gi a các cách l a ch n, bi t cân b ng gi a cách l a ch n xu t phát t cô và cách l a ch n xu t phát t tr . 4. T o ra h th ng ch ñ ( hay ngân hàng ch ñ ) cho tr t ng l a tu i như th nào? T o ra m t h th ng ch ñ là ñi m kh i ñ u cho vi c l p k ho ch th c hi n ch ñ . Các b n có th tham kh o các g i ý sau ñây v cách xác l p h th ng ch ñ . ð u tiên t t c giáo viên trong kh i l p t ng l a tu i t mình t o l p h th ng các ch ñ d a trên các ch ñ l n ñư c g i ý trong chương trình. S lư ng ch ñ càng nhi u càng t t. Sau ñó các giáo viên này s ng i t p trung l i v i nhau cùng trao ñ i, chia s và th o lu n k t qu v a thu ñư c. Ch c ch n r ng, trong nhóm s có ch ñ cùng xu t hi n. M t s ch ñ ch có m t hay m t s ngư i. Khi xem xét k t qu c a ñ ng nghi p, chúng ta có th ghi l i nh ng ý tư ng ñó. ðương nhiên chúng ta có th b sung thêm các ý tư ng m i xu t hi n trong ñ u. Vi c cu i cùng là ghi chép l i h th ng ch ñ c a nhóm l a tu i. ðây là căn c ñ l p k ho ch th c hi n ch ñ sau này c a t ng nhóm l n. Tuy nhiên, trong quá trình th c hi n m i nhóm, l p có th thay ñ i, b sung ch ñ ho c phát tri n ch ñ n y sinh t các s ki n di n ra trong l p ho c tr .
Cách làm này có th áp d ng cho c vi c xây d ng k ho ch th c hi n ch ñ . 5.T ch c th c hi n ch ñ Vi c th c hi n ch ñ ñư c ti n hành theo 3 giai ño n: a) Giai ño n 1: chu n b Trong giai ño n này, giáo viên c n th c hi n nhưng n i dung công vi c như sau: L p k ho ch th c hi n ch ñ . Thi t k môi trư ng h c t p ñ th c hi n ch ñ : Khi ti n hành ch ñ thì ph n l n môi trư ng l p h c th hi n n i dung c a ch ñ ñó. Tùy thu c vào kh năng th c t v ñ dùng, ñ chơi, nguyên v t li u ñ b trí môi trư ng l p h c. S b trí này ch mang tính ch t g i ý cho tr ho t ñ ng và s p x p môi trư ng c a mình. Môi trư ng này s ñư c hoàn thi n trong quá trình th c hi n ch ñ . Giáo viên cho phép tr tham gia vào vi c t ch c môi trư ng h c t p ñ gây h ng thú cho tr ñ n ch ñ . Ki n th c và kinh nghi m c a giáo viên v ch ñ . b)Giai ño n 2: Th c hi n ch ñ Vi c th c hi n ch ñ ñư c ti n hành theo 3 bư c: Bư c 1: B t ñ u ch ñ (hay M ch ñ ) M c ñích: T o s chú ý, quan tâm và kích thích s h ng thú c a tr ñ i v i n i dung ch ñ , khai thác kinh nghi m s n có c a tr v ch ñ ñ hình thành v n ñ c n tìm hi u. Cách ti n hành ch ñ có th gi i thi u cho tr b ng nhi u cách khác nhau. Tuy nhiên giáo viên có th s d ng nh ng phương pháp dư i ñây m t cách linh ho t ñ d n d t tr hư ng vào ch ñ m t cách t nhiên như: - Trò chuy n, ñàm tho i ñ giúp tr nh l i nh ng kinh nghi m và ki n th c liên quan ñ n ch ñ , thông qua ñó giáo viên cũng bi t ñư c m c ñ n m ki n th c c a tr v ch ñ . - Các ho t ñ ng th hi n kinh nghi m c a tr v ch ñ như v , hát, k chuy n, minh h a b ng ñ ng tác ñ tăng c m xúc. T t c nh ng ho t ñ ng ñó ñ u hư ng vào t o h ng thú và s quan tâm bư c ñ u c a tr ñ i v i ch ñ . - Khi ñã thu hút ñư c s quan tâm, chú ý, t o ñư c s h ng thú c a tr ñ i v i ch ñ , giáo viên l n lư t ñ t các câu h i, ñưa ra các v n ñ mà tr chưa bi t, chưa tr l i ñư c hay chưa gi i quy t ñư c ñ kích thích nhu c u mu n tìm hi u tr , ñ ng th i ñây cũng là cách ñ giáo viên thăm dò nh ng v n ñ mà tr mu n bi t khi khám phá ch ñ này. Ti p ñ n. giáo viên thu hút tr cùng tham gia xây d ng k ho ch và bàn phương án tìm câu tr l i. Thông báo v i gia ñình tr v ch ñ m i và ñ xu t gia ñình giúp tr sưu t m nh ng th liên quan ñ n ch ñ mang ñ n l p. Lúc này, nhu c u khám phá ñ tr l i các câu h i ñ t ra ñư c ñ y lên cao nh t. Bư c 2: Khám phá ch ñ M c ñích - Cung c p cho tr nh ng ki n th c, kĩ năng c n thi t liên quan ñ n ch ñ ñ tr l i cho nh ng câu h i ñ t ra trong k ho ch . - phát tri n ch ñ , duy trì t i ña h ng thú c a tr , t o cơ h i cho tr ng d ng nh ng ki n th c, kĩ năng trong t t c các lĩnh v c ho t ñ ng.
- T o cơ h i ñ tr tr i nghi m nh ng c m xúc khác nhau, hình thành thái ñ ñúng ñ n ñ i v i cu c s ng chung quanh, hình thành tính ñ c l p, t tin vào b n thân. Cách ti n hành - Cô t ch c ho t ñ ng ñ tr khám phá, tr l i các câu h i và gi i quy t các v n ñ ñ t ra trong b n l p k ho ch như ho t ñ ng tham quan, quan sát, th o lu n, trò chuy n, ph ng v n, tìm hi u qua sách, tranh nh, khám phá tr c ti p thông qua th c hành, thí nghi m, lao ñ ng.....các ho t ñ ng th hi n. - Trong m i ch ñ , giáo viên xác ñ nh và xây d ng k ho ch cho các ho t ñ ng chính, coi ñó là nh ng ho t ñ ng cơ b n t o cơ h i cung c p, c ng c kinh nghi m, làm tăng s tò mò, h ng thú, hài lòng tr , t o nh ng ñ ng cơ mm i ñ phát tri n ch ñ . Chính vì v y mà giáo viên c n chu n b kĩ lư ng nh ng ho t ñ ng này nh m gây ñư c n tư ng m nh ñ u tiên v i tr . Ho t ñ ng chính ho t ñ ng mà t ñó có th t ch c các ho t ñ ng xoay quanh ñó. Ví d : ð t ch c ho t ñ ng tham quan có hi u qu , giáo viên c n chu n b kĩ ñ a ñi m tr s ñ n và xác ñ nh: th i gian thích h p ñ ñi tham quan; cách ñ tr quan sát tr c ti p; nh ng ngư i tr s g p g nói chuy n, nh ng ñ i tư ng s ñ m, ño , ghi chép; nh ng th tr có th l y, mua, ñem v l p.... Trong quá trình tham quan, quan sát, giáo viên kích thích tr trao ñ i ý ki n, chia s kinh nghi m cho nhau và nói lên c m nh n cu mình. Giáo viên bày t s h ng thú ñ i v i t t c nh ng h ng thú nh n xét, th a nh n s phát tri n c a tr . Sau khi tham quan ho c sau quan sát, giáo viên c n t ch c cho tr ñư c trò chuy n, tranh v , bài thơ,... ñ giúp tr th hi n càng s m, càng nhi u càng t t. ði u này có ý nghĩa r t l n nh m lưu l i c m xúc n tư ng m nh m trong tr v chuy n tham quan, ñ ng th i cũng là cơ s ñ giáo viên lên k ho ch ho t ñ ng ti p theo, hình thành các câu h i, các v n ñ m i. - Kích thích tr t khám phá qua sách, tranh nh, qua xem tivi, thông qua ngư i khác.....Cô giáo có th m i khách ñ n thăm l p, cùng khách trao ñ i, trò chuy n, k chuy n cho tr , tr l i các câu h i c a tr làm cho n i dung ki n th c tr nên phong phú hơn, ñ ng th i tr h c ñư c nh ng kĩ năng giao ti p, ng s v i ngư i l khi có khách ñ n chơi. - Vi c thu hút gia ñình tr cùng tham gia vào quá trình th c hi n ch ñ là m t vi c làm có ý nghĩa ñ duy trì h ng thú, s quan tâm tr không ch l p mà là m i lúc m i nơi. Cô khuy n khích tr trao ñ i v i b m v v n ñ cô và tr nêu ra l p và cùng tham gia bàn b c cách gi i quy t. Thông thư ng, tr t ra hãnh di n khi tr và gia ñình mình phát hi n ñư c ñi u bí m t và góp công s c vào quá trình khám phá c a l p, tr r t vui sư ng khi th hi n ñi u ñó v i m i ngư i. - Bên c nh nh ng ho t ñ ng nh m cung c p tri th c, giáo viên c n chú tr ng ñ n nh ng n i dung khơi g i c m xúc, hình thành m i quan h , thái ñ ñúng ñ n c a tr ñ i v i ñ i tư ng mình tìm hi u và c thái ñ và hành vi ng s c a con ngư i ñ i v i th gi i xung quanh. ði u quan tr ng ñ i v i m i ki n th c m i khám phá tìm hi u là giáo viên ph i t o cho tr tr i qua nh ng c m xúc vui sư ng, hài lòng, c m th y có ý nghĩa và mong mu n hi u bi t nhi u hơn n a. - Trong quá trình này, giáo viên c n quan tâm, theo dõi vi c th c hi n cac nhi m v , các m c tiêu ñ ra c a ch ñ , ñ ng th i ñưa thêm các câu h i và nêu lên các v n ñ ñ kích thích tr ti p t c tìm hi u, khám phá. - ð n cu i giai ño n 2, m t trong nh ng cách ñơn gi n ñ kích thích tr h c l n nhau là treo các s n ph m lên tư ng ho c ñ t m t ch trong l p. Qua vi c trưng bày, giáo viên mu n kích thích tr chú ý và ñánh giá công vi c c a nhau, ñ ng th i
tr có th tham kh o ñ làm công vi c c a mình m t cách t t hơn. Giáo viên có th s d ng m t s n ph m nào ñó ñ b t ñ u chò chuy n v i tr m t khía c nh n i dung c a ch ñ . Ví d : M t s ho t ñ ng khám phá ch ñ “Bé tìm hi u v các lo i hoa”( ñ i tư ng tr 5-6 tu i ). + Quan sát hoa trong vư n trư ng: cho tr quan sát, g i tên, mô t ñ c ñi m, so sánh, nh n xet s gi ng nhau và khác nhau gi a chúng, tìm s ña d ng c a các loài hoa; quan sát s phát tri n c a hoa; c m nh n c a tr khi ñ ng trư c vư n hoa ñ p...... + M i tr mang m t bông hoa ñ n l p. Thành l p nhóm 4-5 tr k cho nhau nghe v bông hoa c a mình, thu gom hoa c m vào bình hoa c a l p. + Tr sưu t m tranh nh, h a báo,.... v các lo i hoa và chơi v i các tranh, nh ñó( cài hoa theo màu s c, mùi hương, so sánh loài hoa nào nhi u hơn/ ít hơn, g n s tương ng v i s bông hoa, cánh hoa; t p ghép các ch cái thành tên hoa,.....) + Tham quan c a hàng bán hoa g n trư ng, cho tr ng i, trò chuy n v i bác bán hàng v các loài hoa, cách bó hoa.... k t thúc bu i tham quan, v l p t ch c các ho t ñ ng ñ tr th hi n hi u bi t, c m xúc, n tư ng v bu i tham quan. + ð c thơ, ñ c truy n v các loài hoa như: s tích hoa mào gà, hoa n mùa ñông... + Cho tr t p gi i các câu ñ v các loài hoa + Tr k chuy n v các loài hoa + Tr v , tô màu, xé dán bông hoa, vư n hoa, ép hoa. Lá khô và làm bưu thi p t hoa. + Cho tr t p c m hoa, bó hoa. + T ch c cho tr chơi các trò chơi: “ c a hàng bán hoa”, “ñó vòng quanh”, “ñoán xem cô có hoa gì”, “ nhìn lá ñoán tên hoa”.... + Nêu câu h i cho các nhóm tr th o lu n: “ Hoa ch ñ p khi nào”, mu n cho cây ra hoa ñ p , các cháu ph i làm gì,....ñ giáo d c thái ñ ñúng ñ n c a tr ñ i v i cây hoa, bi t ñánh giá và t o ra nét ñ p t hoa. + Cho tr xem tranh và nh n xét hành ñ ng c a các b n nh trong tranh ñúng hay không ñúng ( tanh m t tr tư i cây hoa, m t tr d m lên hoa, m t tr hái hoa nơi công c ng,.....) cho tr t thái ñ c a mình trư c nh ng tình hu ng trong tranh. + T ch c cho tr th c hi n nh ng công vi c lao ñ ng v a s c ñ chăm sóc hoa trong vư n trư ng ho c trong góc thiên nhiên như nh c , tư i cây.... + Trưng bày s n ph m do tr làm trong quá trình th c hi n ch ñ “ Bé tìm hi u v các loài hoa”. Bư c 3: K t thúc ch ñ ( ñóng ch ñ ) M c ñích: T ng k t nh ng gì tr ñã khám phá, tr i nghi m, tìm hi u v ch ñ sau m t th i gian nh t ñ nh nh m gây n tư ng và kh c sâu hơn nh ng ki n th c và tình c m c u tr v ch ñ ñã qua. T ñó, t o cho tr s hào h ng, t tin, t hào v nh ng gì mà mình ñã làm ñư c., kích thích nhu c u mu n tìm hi u, khám phá nh ng ch ñ ti p theo. Khi nào thì nên k t thúc ch ñ ?
- Ch ñ nên k t thúc khi có nh ng d u hi u sau: - M t vài tr ñã h t h ng thú, s tr còn l i t ra không tích c c tham gia vào các ho t ñ ng phám phá ch ñ n a. - Giáo viên ñã ñ t ñư c m c tiêu c u chương trình. - Ngu n ñ khám phá v ch ñ th c t ñã h t. Cách ti n hành - Giáo viên không nên k t thúc ch ñ m t cách l ng l mà nên ch n m t s ki n ñ nh ñi m, ví d như t ch c ngày h i c a ch ñ ho c t ch c trưng bày s n ph m. ðây là d p ñ tr có cơ h i th hi n nh ng gì mình ñã bi t v i nh ng ngư i khác ( b , m , bác hi u trư ng, tr các l p khác, các cô bác trong trư ng m m non ...) tr ñư c m i ngư i l ng nghe, th a nh n, t ñó làm tăng c m xúc t hào, ph n kh i, hài lòng v b n thân ñ có th t tin hơn v b n thân. - Trư c khi ti n hành ngày h i ch ñ , giáo viên nên cùng tr bàn b c v k ho ch t ch c ngày h i như: Có th trưng bày nh ng s n ph m gì?, trưng bày ñâu?, m i ai ñ n d ?, Tr s làm gì, nói gì v i cha m , khách m i? Cô t o cho tr ni m vui, s ph n ch n trong su t quá trình chu n b và làm cho bu i k t thúc ch ñ có th ti n hành theo trình t sau: + ð u tiên, trò chuy n ng n g n v i tr nh ng gì tr ñã làm, ñã h c trong th i gian khám phá ch ñ dư i các ch ñ khác nhau, k t h p bi u di n văn ngh , ñ c thơ, chơi trò chơi. + Tr m i m i ngư i s n ph m do tr làm ra trong quá trình khám phá ch ñ . + T ng quà cho khách m i(n u có) + K t thúc, cô ñánh giá k t qu ho t ñ ng c a tr ( ch y u khen ng i và th a nh n), sau ñó, cô có th g i ý m t ch ñ m i ho c kích thích tr ñưa ra ch ñ . K t thúc ch ñ không ph i là ch m d t hoàn toàn mà giáo viên nên t o ra nh ng ho t ñ ng n i ti p ch ñ s p k t thúc v i ch ñ m i. c) Giai ño n 3: ðánh giá vi c th c hi n ch ñ . ðánh giá vi c th c hi n ch ñ thư ng ñư c ti n hành giai ño n cu i m i ch ñ . Căn c vào m c tiêu ñ ra c a ch ñ , giáo viên ñánh giá m c ñ ñ t ñư c v các ki n th c., kĩ năng, thái ñ theo 5 lĩnh v c phát tri n. Trên cơ s ñó, giáo viên xác ñ nh k ho ch và bi n pháp giáo d c c th , thích h p v i tr trong ch ñ ti p theo. 6. M t s ñi m c n lưu ý khi th c hi n cách ti p c n tích h p theo ch ñ . - C n ph i thư ng xuyên duy trì s h ng thú c a tr , ph i làm cho n i dung g n v i kinh nghi m trong ñ i s ng th c c a tr , d a trên nh ng cái tr ñã bi t. Giáo viên c n ph i bi t cách th a nh n, ch p nh n nh ng ý tư ng, nh ng phát hi n c a tr ; khuy n khích, ñ ng viên k p th i, giúp ñ tr khi c n thi t, s d ng các hình th c khám phá phù h p, k t h p h p lí ho t ñ ng c l p, theo nhóm, cá nhân, ñ c bi t hình th c ho t ñ ng hóm và cá nhân, ho t ñ ng mang tính ch t ñ ng và hình th c ho t ñ ng có tính ch t tĩnh; ho t ñ ng trong l p và ngoài tr i, cân b ng gi a ho t ñ ng do cô ñưa ra và do tr t ch n. - Không nen quy ñ nh c ng nh c th i gian cho m i ch ñ . - C n bi t k t h p m t cách h p lí gi a cách ti p c n ch ñ và cách ti p c n khác( ví d như cách ti p c n tách bi t: Theo cách ti p c n này, các ho t ñ ng c a tr tr i nghi m trong chương trình ñư c xây d ng m t cách tách bi t, ít liên quan t i nhau. Trong chương trình giáo d c m m non, ñôi khi cách ti p c n này cũng
c n thi t, nh t là ñ i v i lĩnh v c giáo d c th ch t, phát tri n v n ñ ng, làm quen v i các tác ph m văn h c,....). Vì v y, song song v i vi c tích h p theo ch ñ , giáo viên v n có th duy trì m t m c ñ nào ñó vi c d y h c truy n th ng ñ giúp tr hình thành các ki n th c, kĩ năng m i. III. TI P C N S KI N TRONG QUÁ TRÌNH TH C HI N CH ð Bên c nh vi c ti p c n ch ñ , chương trình còn có nh ng cách ti p c n khác t o nên s ña d ng trong cách t ch c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c tr . ðó là cách ti p c n các s ki n. Nó ñư c ti n hành k t h p và h tr cho cách ti p c n ch ñ ñ làm phong phú n i dung hi tr nh m ñ t m c tiêu giáo d c, s ki n n y sinh trong quá trình khám phá ch ñ , các s ki n g n gũi v i cu c s ng c a tr mang tính ch t th i s ( L ñát x y ra vùng núi phía B c, lũ l t x y ra mi n Trung,... ) hay ch là m t ñi u m i m ñư c tr trong l p quan tâ,( ví dj: b c a b n ñi công tác xa, m sinh em bé, m m i mua con mèo, sinh nh t m t b n l p,.....). Cách t ch c nay không ch mang l i h ng htú mà còn ñáp ng nhu c u tìm hi u, khám phá c a tr . Tr có cơ h i áp d ng nh ng ki n th c, kĩ năng c a mình vào hoàn c nh th c t trong cu c s ng th t c a tr . Giáo viên nên l a ch n s ki n theo các tiêu chí sau: - S ki n ph i phù h p v i kh năng nh n th c c a tr , c th ñư c tr quan tâm, g n gũi v i cu c s ng hi n t i c a tr ( ñ có th khai thác kinh nghi m ñã có c a tr và tr có th tìm ki m thông tin t ngoài nhà trư ng). - Có th tri n khai các ho t ñ ng và trò chơi cho tr . Tùy theo n i dung v n ñ và h ng thú c a tr mà th i gian th c hi n có th t m t vài ngày ñ n 1-2 tu n. - Các ho t ñ ng này có th gíp tr c m nh n t t hơn v th gi i mà tr sông ( có ý nghĩa ñ i v i cu c s ng c a tr ) - Có ngu n v t li u cung c p cho tr th c hành. - ðáp ng m t ph n m c tiêu giáo d c c a ch ñ ñang th c hi n. - Giáo viên có hi u bi t nh t ñ nh và có h ng thú v i v n ñ này( ñ có th m r ng các ho t ñ ng b ng các ngu n tư li u, thông tin và s hi u bi t c a mình). T ch c th c hi n ð i v i nh ng ch ñ kéo dài trong m t s ngày, các bư c cho tr tìm hi u s ki n cũng tương t như khi th c hi n ch ñ . Song s tham gia c a tr nhi u hơn và tích c c hơn vì nh ng s ki n này xu t phát t chính nhu c u và h ng thú tìm hi u c a tr . Tr có th tham gia vào vi c l p k ho ch và ki m tra các công vi c ñã làm. Th i gian t ch c tìm hi u v m t s ki n tùy thu c vào s h ng thú c a tr , ñi u ki n t ch c th c hi n ( có th 2 tu n ñ t ch c s ki n APEC, 1 ngày cho s ki n bão l t mi n Trung). Ví d : “S ki n bão l t mi n Trung”. - Trong bu i trò chuy n ñ u gi cô h i tr “ hôm qua cháu làm gì” - Có nhi u tr tr l i nhưng có m t tr nói: “ cháu xem tivi, cháu th y nư c ng p c mái nhà và có c ngư i khóc n a”. - Cho tr xem m t ño n băng v bão l t mi n Trung (n u có). Cho tr nói l i m t s hình nh trong ño n băng và tr l i câu h i “ T i sao khi b nư c ng p thì có ngư i l i khóc?” ( Giúp tr tr l i không ph i theo suy gnhĩ ch quan c a tr như trên mà d a vào theo nh ng ñi u tr quan sát ñư c t ño n băng). - Cô có th h i tr : “bây gi chúng ta s làm gì ñ bày t tình c m c a mình ñ i v i nh ng ngư i/ các b n nh ñang g p khó khăn mi n Trung?”. Cho m t tr nói
ý ñ nh c a mình. Cô ghi l i các ho t ñ ng c a tr ra m t t gi y to. Cho tr th c hi n ý ñ nh ñó b ng cách v tranh, làm bưu thi p, vi t thư, làm quà t ng, quyên góp...ho t ñ ng này kéo dai m t hay hay vài ngày( tùy theo kh năng c a tr ) sao cho tr có th hoàn thành d ñ nh c a mình. - K t thúc ho t ñ ng: cho tr trưng bày s n ph m c a mình, trình bày chia s và nh n xét các s n ph m ( ý nghĩa và tác d ng ñ i v i nh ng ngư i ñang g p khó khăn do bão lũ) phân lo i các s n ph m và th o lu n nh ng s n ph m nào s g i cho các b n ñang g p khó khăn mi n Trung? Lưu ý: Khi xu t hi n s ki n” thì vi c th c hi n này có th thay th cho m t ph n k ho ch ch ñ ñã ñư c l p ho c th c hi n xen k vào trong th i gian ch ñ ñang th c hi n. PH N 3 ðÁNH GIÁ VI C TH C HI N CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON I M c ñích và ph m vi ñánh giá Vi c nhìn nh n, xem xét l i các công vi c ñã làm trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh s rút ra ñư c nh ng bài h c b ích ñ có nh ng c i ti n và ñi u ch nh các ho t ñ ng ti p theo ñ t hi u qu hơn. Vi c ñánh giá trong quá trình th c hi n chương trình giáo d c m m non ñòi h i c n có nhi u nghiên c u ñ y ñ hơn, tong ph m vi tài li u này, ch ñ c p ñ n m t ph n c a vi c ñánh giá trong th c hi n chương trình giáo d c m m non mà trư c m t có kh năng th c hi n trong th c t , có liên quan t i hai ñ i tư ng ñánh giá là tr và giáo viên. C th : 1. Giáo viên ñánh giá tr và t ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng giáo d cc a mình nh m ñi u ch nh phù h p, k p th i các ho t ñ ng giáo d c ti p theo ñ ñ t hi u qu t t hơn như ñi u ch nh n i dung/ cách th c/ phương ti n và th m chí còn ñi u ch nh c nh ng m c ñích, m c tiêu ban ñ u cho phù h p v i th c t . 2. Cán b qu n lí và ñ ng nghi p ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng giáo d c c a giáo viên nh m h tr giáo viên v chuyên môn nghi p v và ñi u ch nh ch ñac hư ng d n t ch c th c hi n chương trình. Vi c ñánh giá này có th ñư c ti n hành h ng ngày, hay sau m i giai ño n ( ñ i v i nhà tr ), sau m i ch ñ ( ñ i v i m u giáo). Giáo viên có th t ñánh giá hay cán b qu n lí giáo d c các c p ki m tra, giám sát vi c th c hi n chương trình. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH TH C ðÁNH GIÁ 1. ðánh giá tr - Quan sát - Trò chuy n v i tr . - Trao ñ i v i ph huynh. - ðánh giá thông qua các ho t ñ ng. - Phân tích s n ph m c a tr ( n u có). - ðánh giá b ng các tình hu ng x y ra trong cu c s ng h ng nagỳ ho c thông qua các bài t p ñơn gi n do giáo viên ñưa ra.
2. ðánh giá ho t ñ ng giáo d c tr c a giáo viên và ho t ñ ng qu n lí c a nhà trư ng. ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc-giáo d c tr m u giáo có th g m các phương pháp sau: - Quan sát: ñ ñánh giá giáo viên và tr trong các ho t ñ ng chăm sóc giáo d c. - Phi u ñi u tra: ñ ñánh giá ho t ñ ng qu n lí trư ng; cơ s v t ch t trư ng, l p. - Tr c nghi m hay s d ng B ng ki m kê: ñ ñánh giá tr hay giáo viên. - Nghiên c u s n ph m ho t ñ ng: ñ ñánh giá vi c th c hi n chương trình và k t qu ho t ñ ng c a tr và giáo viên. - Th o lu n nhóm: ñ tham kh o ý ki n c a ph huynh và c ng ñ ng. - Ph ng v n: ñ tham kh o ý ki n c a ph huynh, c ng ñ ng, giáo viên. - Ki m tra s sách, k ho ch: ñ ñánh giá ho t ñ ng qu n lí c a trư ng và c a giáo viên. ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr có th ti n hành theo ñ nh kì ho c ñ t xu t vào kho ng 3 tháng cu i năm h c. Sau khi ñánh giá riêng t ng v n ñ nêu trên, nh ng ngư i tham gia ñánh giá c n ñưa ra nh ng nh n ñ nh chung v tình hình th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr và các v n ñ c n kh c ph c ñ nâng cao ch t lư ng chăm sóc- giáo d c tr . III. C P ð ðÁNH GIÁ - ðánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c - ðánh giá vi c th c hi n ch ñ . - ðánh giá vi c th c hi n chương trình. - IV. N I DUNG ðÁNH GIÁ 1. ðánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c - Vi c chu n b giáo án c a giáo viên ( xem giáo án, ph ng v n giáo viên) - Chu n b môi trư ng ñ t ch c các ho t ñ ng giáo d c ( quan sát môi trư ng, ph ng v n). - Cách thi t k , t ch c ho t ñ ng giáo d c và hư ng d n tr c a giáo viên ( quan sát, c th ). - Các bi u hi n c a tr ( quan sát c th ). Như v y, vi c ñánh giá này có th ñư c th c hi n vào b t c th i ñi m nào trong quá trình th c hi n ch ñ . 2. ðánh giá vi c th c hi n ch ñ / th c hi n k ho ch tháng. - K ho ch th c hi n ch ñ / k ho ch tháng c a giáo viên ( xem k ho ch , xem giáo án, ph ng v n giáo viên). - T ch c, s p x p, t o môi trư ng cho tr ho t ñ ng theo m c tiêu ch ñ ( quan sát môi trư ng, ph ng v n giáo viên ). - Cách thi t k t ch c ho t ñ ng giáo d c và hư ng dãn tr c a giáo viên( quan sát các ho t ñ ng c th ). - Các bi u hi n c a tr ( quan sát trong các ho t ñ ng c th : ho t ñ ng có ch ñ nh, chơi t do, ho t ñ ng góc). Như v y, vi c ñánh giá th c hi n ch ñ / k ho ch tháng g n gi ng v i ñánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c, nhưng nên ch n th i ñi m ñánh giá là khi k t thúc ch ñ / k t thúc tháng k ho ch nhà tr .
V. T CH C TH C HI N ðÁNH GIÁ. 1. ðánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c ðánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c có th ñư c ti n hành vào b t kì m t ngày nào ñó trong tu n, b t kì ch ñ nào ñó trong năm h c. Th i ñi m ñ ñánh giá có th là sau m t ngày hay m t bu i nào ñó trong ngày v i các ho t ñ ng ñư c t ch c. ðánh giá này thư ng ñư c dùng cho các cán b qu n lí các c p ki m tra giám sát, h tr chuyên môn cho giáo viên và có th ñư c ti n hành theo phi u ñánh giá v i các n i dung g i ý theo m u dư i ñây. Giáo viên có th dùng phi u này ñ ñánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c c a các ñ ng nghi p. M i l n ñánh giá nên có s ñ i chi u, trao ñ i, làm vi c l i c a ngư i ñánh giá( ñ ng nghi p hay cán b qu n lí các c p) v i giáo viên. Giáo viên s lưu gi phi u cho t t c nh ng l n ñánh giá trong m t năm h c ñ so sánh, xem xét nh ng v n ñ ñã ñư c gi i quy t hay c i ti n chưa và nh n ra nh ng ti n b , nh ng thay ñ ic a mình trong nâng cao trình ñ chuyên môn nghi p v . PHI U ðÁNH GIÁ VI C TH C HI N CÁC HO T ð NG GIÁO D C VÀ VI C TH C HI N CH ð H và tên giáo viên:........................... Trình ñ :........................................ L p:................................................... S tr trong l p:............................. Ch ñ :..................................................................................................... Các ho t ñ ng ñư c t ch c: .................................................................... ................................................................................................................. Th i gian d gi :t ...........ñ n...........ngày......................... Tiêu chí B ng ð t/ ch ng chưa ñ t A. Môi trư ng giáo d c 1. Ph n ánh n i dung ch ñ và s h p lí trong b trí các khu v c ho t ñ ng theo ch ñ : s lư ng, v trí, di n tích các góc ho t ñ ng và các kho ng tr ng cho ho t ñ ng nhóm l n. 2. ð dùng, ñ chơi, h c li u cho tr s d ng: An toàn, ña d ng, h p d n, có tác d ng kích thích tr ho t ñ ng, khám phá, tìm ki m thông tin, th c hi n ý ñ nh c a tr và th c hi n các kĩ năng theo m c tiêu ch ñ . 3. Các s n ph m c a tr ñư c trưng bày và s d ng các góc khác nhau. 4. Có nơi cung c p thông tin, trao ñ i v i ph huynh phù h p v i ch ñ và th c t . B. Cách ti n hành các ho t ñ ng giáo d c 5. Có k ho ch giáo d c rõ ràng( xem k ho ch / giáo án ) 6. T ch c h p lí các hình th c t ch c giáo d c. 7. Các ho t ñ ng giáo d c ñư c t ch c nh m t i m c tiêu c a ch ñ / bài h c. 8. T ch c các ho t ñ ng m t cách t nhiên, cu n hút và phù h p v i kh năng c a tr , ph n ánh n i dung và tích
h p ch ñ . 9. S d ng nh ng kinh nghi m c a tr , s n ph m c a tr , c a cha m tr , môi trư ng s n có xung quanh và các v n ñ ñư c tr quan tâm ñ t ch c các ho t ñ ng giáo d c. 10. Quan tâm và t o cơ h i cho m i tr ñ u ñư c tham gia vào các ho t ñ ng trong l p. 11. Khuy n khích tr sáng t o, chia s ý ki n, ñ t câu h i, dành th i gian cho tr suy nghĩ, t l a ch n, t quy t ñ nh và th hi n ý ñ nh cá nhân. Can thi p h p lí khi tr g p tr ng i. C. Nh ng bi u hi n c a tr 12. Tr h ng thú , tích c c v i nh ng ho t ñ ng c a ch ñ . 13. Tr có kĩ năng s d ng các ñ dùng, ñ chơi, nguyên v t li u cho các ho t ñ ng c a ch ñ . 14. Tr ch ñ ng giao ti p v i nhau, v i giáo viên, v i khách ( n u có ) 15. Tr t l p, t tin và sáng t o. 16. Tr s ch s , ho t bát, có n n p, thói quen. D. Các ñi m c n lưu ý 17. M c tiêu nào c a ch ñ / bài h c c n ph i xem xét l i? Nh ng v n ñ nào khó, chưa phù h p, chưa h p d n tr ? 18. Ki n th c, kĩ năng nào c a tr c n lưu ý bài h c/ ch ñ ti p theo? 19. C n thay ñ i môi trư ng giáo d c, phương ti n và cách t ch c ho t ñ ng giáo d c như th nào? 20. Tr nào c n ñư c làm vi c cá nhân hay c n thong báo v i ph huynh ñ có nh ng quan tâm ñ c bi t nh m ñ t m c tiêu giáo d c? ( s c kh e, tình c m, thái ñ , ki n th c, kĩ năng,....) Nh ng v n ñ khác ( n u có) 2.ðánh giá vi c th c hi n ch ñ ( m u giáo )/ th c hi n k ho ch tháng( nhà tr ) ðánh giá vi c th c hi n ch ñ nên ñư c ti n hành sau m t ch ñ nào ñó ho c sau m i tháng c a k ho ch . Vi c ñánh giá này thư ng ñư c dùng cho giáo viên t ñánh giá công vi c c a mình sau m i ch ñ / sau m i tháng: Giáo viên t nhìn nh n, xem xét l i vi c chăm sóc giáo d c tr c a mình sau khi th c hi n m t ch ñ ñ có th ñưa ra nh ng c i ti n, nh ng ñi u ch nh trong các ho t ñ ng c a ch ñ ti p theo nh m ti p c n m c tiêu giáo d c. Giáo viên t ñánh giá tr c a l p ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng chăm sóc-giáo d c và t ch c môi trư ng giáo d c c a mình.. Vi c t ñánh giá này giúp giáo viên luôn hư ng t i vi c áp d ng phương pháp d y h c tích c c, l y tr làm trung tâm t ng ch ñ ñư c th hi n qua các tiêu chí ñánh giá m c A, B, C trong phi u ñánh giá và có th ñi u ch nh các ho t ñ ng giáo d c c a mình thông qua m c D c a phi u. M t phi u ñánh giá ñư c dùng chung cho ñánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c và ñánh giá vi c th c hi n ch ñ / k ho ch tháng.
Giáo viên có th dùng phi u ñánh giá th c hi n ch ñ ñ ghi chép và lưu gi nh m xem xét m t cách h th ng nh ng ñi u ch nh c a mình, nh ng v n ñ lưu ý có ñư c gi i quy t hay chưa và rút ra nh ng bài h c c n thi t. Sau khi k t thúc ch ñ / ngày cu i c a k ho ch tháng, giáo viên c n kh ng 30 phút ñ hoàn thành phi u này và trao ñ i nh ng băn khoăn v i ñ ng nghi p trong các bu i sinh ho t chuyên môn g n nh t ñ có ñư c nh ng ñi u ch nh h p lí trong k ho ch ti p theo c a mình. Vi c ñánh giá tr h ng ngày ñư c khuy n khích n u giáo viên có ñi u ki n quan sát, ghi chép. Giáo viên s ghi vào s so n bài c a mình nh ng v n ñ ñ c bi t, c n quan tâm và th c s giúp ích cho giáo viên trong vi c rút kinh nghi m và ñi u ch nh cho các ho t ñ ng giáo d c c a các ngày ti p theo. 3. ðánh giá vi c th c hi n chương trình. Các cán B qu n lí ( ban giám hi u, cán b phòng, S ho c B GD-ðT) ñánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr c a trư ng m u giáo và c a giáo viên; t ñó ñưa ra các bi n pháp phù h p ñ nâng cao ch t lư ng chăm sóc giáo d c tr . ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr g m 4 v n ñ : - ðánh giá s phát tri n c a tr - ðánh giá ho t ñ ng chăm sóc, giáo d c c a giáo viên - ðánh giá ho t ñ ng qu n lí c a l p, trư ng. - ðánh giá cơ s v t ch t c a trư ng. - ð ñánh giá ñư c t ng v n ñ trên, ngư i ñánh giá c n có nh ng phi u ñánh giá ñư c thi t k c th . Vi c thi t k các phi u ñánh giá này ph i d a trên các tiêu chí ñánh giá – ñó là nh ng y u t cơ b n c n ñánh giá. a) ðánh giá s phát tri n c a tr . Vi c ñánh giá s phát tri n c a tr có th s d ng các tiêu chí ñánh giá như ñã trình bày trong tài li u Hư ng d n th c hi n chương trình giáo d c m m non. b) Tích h p ñánh giá ho t ñ ng giáo d c c a giáo viên - Có k ho ch chăm sóc giáo d c tr c năm, h c kì, theo ch ñ . - So n bài ñ y ñ . - T ch c các ho t ñ ng chăm sóc- giáo d c ñ t m c tiêu c a chương trình ñ ra. - ð m b o an toàn v th ch t và tâm lí cho tr . - ð m b o vi c ph i h p chăm sóc- giáo d c tr v i ñ ng nghi p, vi c ph i h p chăm sóc- giáo d c tr nhà trư ng và gia ñình. c) Tiêu chí ñánh giá ho t ñ ng qu n lí trư ng. - K ho ch ho t ñ ng thư ng kì c a trư ng và các l p - K ho ch chăm sóc- giáo d c tr c a trư ng và c a các l p theo năm, tháng, tu n. - Ho t ñ ng nâng cao ch t lư ng chuyên môn giáo viên( d gi , thi giáo viên gi i, c giáo viên ñi h c....) - Ho t ñ ng ph i h p gi a nhà trư ng, giáo viên các l p v i ph huynh trong vi c chăm sóc- giáo d c tr . - T ch c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c tr theo k ho ch - ð m b o các quy ñ nh v tr , t l giáo viên/ tr và t l ñi h c ñ u. - ð m b o ho t ñ ng chăm sóc giáo d c tr c a trư ng - Xây d ng và th c hi n k ho ch ngân qu cho ho t ñ ng c a trư ng.
- T ch c các ho t ñ ng ñ nâng cao ch t lư ng chuyên môn c a giáo viên( so n giáo án, h c t p nâng cao tay ngh .) - Th c hi n s ph i h p gi a gia ñình, nhà trư ng và giáo viên và ph huynh trong vi c hcăm sóc giáo d c tr . - ðánh giá, theo dõi, giám sát, ñi u ch nh k ho ch - Th c hi n vi c ki m tra thư ng kì và ñ t xu t các l p và các b ph n liên quan ñ n vi c chăm sóc- giáo d c tr , ki m tra và theo dõi s c kh e tr , ki m tra tài chính, ho t ñ ng c a b p ăn. - Th c hi n vi c xét thi ñua, ñánh giá giáo viên, cán b nhân viên toàn trư ng. d) Tiêu chí v vi c ñánh giá cơ s v t ch t c a trư ng m m non c n theo các tiêu chu n quy ñ nh c a B trong ñi u l m m non. Trong 4 v n ñ trên, vi c ñánh giá s phát tri n c a tr là v n ñ cơ b n nh t ñ xác ñ nh vi c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c c a m t trư ng, c a m t lơp là t t hay chưa t t. Ba v n ñ còn l i nh m xác ñ nh các y u t nh hư ng ñ n ch t lư ng chăm sóc, giáo d c tr , t ñó giúp nhà trư ng và giáo viên tìm ra các bi n pháp thích h p ñ nâng cao ch t lư ng c a ho t ñ ng chăm sóc giáo d c tr . PH N 4 TRÁCH NHI M C A CÁC C P QU N LÍ VÀ GIÁO VIÊN M M NON TRONG VI C CH ð O VÀ TH C HI N THÍ ðI M CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON. I. TRÁCH NHI M C A B GIÁO D C VÀ ðÀO T O. 1. Xây d ng và ban hành chương trình khung: “ chương trình giáo d c m m non”. Chương trình giáo d c m m non là chương trình qu c gia. Trong quá trình th c hi n, các ñ a phương có th v n d ng m t cách linh ho t phù h p v i ñi u ki n th c t c a mình, trên cơ s căn c vào ñi u ki n v t ch t, trình ñ giáo viên, văn hóa, ñi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a ñ a phương, th c ti n cu c s ng ñang di n ra xung quanh tr và kh năng c a tr . 2. Ban hành danh m c thi t b ph c v chương trình và hư ng d n s d ng b o qu n. 3. Xây d ng và hư ng d n s d ng chu n phát tri n c a tr . 4. Hư ng d n th c hi n chương trình, bao g m các vi c: - Th m ñ nh tài li u hư ng d n th c hi n chương trình - T ch c t p hu n cho cán b c t cán v vi c hư ng d n th c hi n chương trình. - Hư ng d n cách ñánh giá tr trong quá trình chăm sóc giáo d c và ñánh giá vi c th c hi n chương trình. - Hư ng d n s d ng kinh phí ph c v thí ñi m chương trình giáo d c m m non m i. 5. Biên so n tài li u b i dư ng phù h p v i nhu c u c a giáo viên, cán b qu n lí và c p nh t các thông tin liên quan ñ n vi c chăm sóc giáo d c tr . 6. Ki m tra giám sát vi c th c hi n chương trình, t ch c vi c tút kinh nghi m th c hi n chương trình thí ñi m.