Khóa luận tốt nghiệp đại học: Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp đại học "Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non" trình bày các nội dung chính sau: Cơ sở lý luận của việc sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi; Thực trạng sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh Tam Đại - Phú Ninh - Quảng Nam; Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh Tam Đại – Phú Ninh - Quảng Nam và thực nghiệm sư phạm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp đại học: Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non

TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON & NGHỆ THUẬT ---------- NGUYỄN VŨ QUỲNH NHƢ SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 - 4 TUỔI TẠI TRƢỜNG MẦM NON KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Quảng Nam, tháng 6 năm 2020
TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUẢNG NAM KHOA TIỂU HỌC – MẦM NON & NGHỆ THUẬT ---------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Tên đề tài: SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI TẠI TRƢỜNG MẦM NON Sinh viên thực hiện NGUYỄN VŨ QUỲNH NHƢ MSSV: 2116120209 CHUYÊN NGÀNH: GIÁO DỤC MẦM NON KHÓA 2016 - 2020 Cán bộ hướng dẫn TH. S VŨ THỊ HỒNG PHÚC MSCB: .............. Quảng Nam, tháng 6 năm 2020
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến quý Thầy, Cô trong khoa Tiểu học – Mầm non & Nghệ thuật trường Đại học Quảng Nam đã trang bị cho em những kiến thức trong suốt bốn năm học. Những kiến thức đó là cơ sở giúp em hoàn thành khóa luận này. Khóa luận của em được thực hiện dưới sự hướng dẫn trực tiếp của ThS. Vũ Thị Hồng Phúc – Trường Đại học Quảng Nam. Em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô đã nhiệt tình hướng dẫn và có ý kiến, chỉ dẫn quý báu trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành khóa luận. Em xin gửi lời cảm ơn tới các Thầy, Cô trong thư viện trường Đại học Quảng Nam đã giúp đỡ, cung cấp các loại tài liệu cần thiết trong quá trình nghiên cứu đề tài. Ngoài ra, em xin chân thành cảm ơn các Cô giáo và các em học sinh trường mẫu giáo Bình Minh đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện để em thu được những kết quả, số liệu liên quan đến đề tài và đặc biệt là trong thời gian tiến hành thực nghiệm. Trong quá trình thực hiện dù bản thân đã rất cố gắng, nỗ lực để hoàn thành tốt đề tài nhưng do điều kiện, kinh nghiệm, năng lực còn hạn chế nên đề tài còn nhiều thiếu sót. Vì vậy, em kính mong nhận được ý kiến đóng góp của quý thầy cô và các bạn để đề tài được hoàn thiện và mang tính khả thi hơn. Xin chân thành cảm ơn Quảng Nam, tháng 06 năm 2020 Sinh viên thực hiện Nguyễn Vũ Quỳnh Như
LỜI CAM ĐOAN Để hoàn thành đề tài khóa luận này, tôi đã dành thời gian tìm tòi, tham khảo các luận văn, luận án, công trình nghiên cứu cũng như các tài liệu của các tác giả đi trước bàn về một số vấn đề có liên quan đến đề tài. Trên cơ sở tiếp thu kinh nghiệm, kế thừa những thành quả nghiên cứu, tôi học hỏi, đúc kết, phát triển tư liệu với mục đích tham khảo phục vụ bài làm đi đúng hướng và khoa học. Những gì tôi tham khảo và học hỏi được tôi trình bày cụ thể ở phần lịch sử nghiên cứu. Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong bài khóa luận tốt nghiệp là trung thực và chưa được công bố trong các công trình khác. Nếu không đúng như trên, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về đề tài của mình. Quảng Nam, tháng 06 năm 2020 Sinh viên thực hiện Nguyễn Vũ Quỳnh Như
BẢNG DANH MỤC CÁC MỤC VIẾT TẮC STT Viết tắt Viết đầy đủ 1 BGH Ban giám hiệu 2 ĐC Đối chứng 3 GDMN Giáo dục mầm non 4 GV Giáo viên 5 LQVH Làm quen văn học 6 MG Mẫu giáo 7 TN Thực nghiệm
DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang Bảng 2.1 Kết quả nhận thức của giáo viên về tầm quan trọng 25 của việc đưa nội dung giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe vào chương trình giáo dục trẻ 3 – 4 tuổi Bảng 2.2 Kết quả nhận thức của giáo viên về sự cần thiết của 25 việc sử dụng thơ, truyện giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi Bảng 2.3 Nhận thức của giáo viên về những nguyên tắc khi sử 26 dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ Bảng 2.4 Giáo viên đã sử dụng những hình thức nào để giáo 27 dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ Bảng 2.5 Thực trạng và mật độ sử dụng thơ, truyện thiết kế 27 hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi Bảng 2.6 Hình thành và nâng cao năng lực thiết kế; sử dụng 28 thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe theo các hình thức Bảng 2.7 Mức độ sử dụng các nguồn thông tin (tài liệu) của 29 giáo viên khi thiết kế và tổ chức hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi Bảng 2.8 Những khó khăn khi sử dụng thơ, truyện thiết kế và tổ 31 chức hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi Bảng 2.9 Kết quả đánh giá thực trạng mức độ nhận thức về vấn 34 đề dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi ở trường MG Bình Minh Bảng 3.1 Chương trình thực nghiệm tại lớp TN 49
Bảng 3.2 Mức độ nhận thức của trẻ 3 – 4 tuổi trong hoạt động 52 giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe ở nhóm ĐC và nhóm TN trước TN tác động Bảng 3.3 Mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục dinh 54 dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm ĐC trước và sau TN Bảng 3.4 Mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục dinh 55 dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm TN trước và sau TN Bảng 3.5 Mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục dinh 56 dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm ĐC và nhóm TN sau TN tác động
DANH MỤC TÊN BIỂU ĐỒ STT Tên biểu đồ Trang Biểu đồ 3.1 So sánh mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục 53 dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm ĐC trước và nhóm TN trước TN tác động Biểu đồ 3.2 So sánh mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục 55 dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm TN trước và sau TN Biểu đồ 3.3 So sánh mức độ nhận thức trong hoạt động giáo dục 56 dinh dưỡng và sức khỏe của trẻ 3 – 4 tuổi nhóm ĐC và nhóm TN sau TN tác động
MỤC LỤC MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................... 2 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................... 2 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 3 5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 3 6. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ................................................................................. 4 7. Đóng góp của đề tài............................................................................................ 5 8. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 5 9. Cấu trúc tổng quan của đề tài ............................................................................. 6 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................................ 7 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI. ........................................................................................ 7 1.1. Những khái niệm liên quan đến đề tài ............................................................ 7 1.1.1. Sử dụng ........................................................................................................ 7 1.1.2. Thơ, thơ thiếu nhi ......................................................................................... 7 1.1.3. Truyện, Truyện thiếu nhi.............................................................................. 8 1.1.4. Thiết kế......................................................................................................... 8 1.1.5. Hoạt động ..................................................................................................... 8 1.1.6. Giáo dục ....................................................................................................... 9 1.1.7. Dinh dưỡng................................................................................................... 9 1.1.8. Sức khỏe ....................................................................................................... 9 1.1.9. Giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe .............................................................. 10 1.2. Đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ 3 – 4 tuổi .......................................... 11 1.2.1. Tri giác, trí nhớ, tư duy .............................................................................. 11 1.2.2. Ngôn ngữ .................................................................................................... 12 1.2.3. Chú ý .......................................................................................................... 12 1.2.4. Tình cảm, cảm xúc, ý chí ........................................................................... 13 1.3. Một số vấn đề về giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi ......... 14
1.3.1. Tầm quan trọng của việc giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 - 4 tuổi ........................................................................................................................ 14 1.3.2. Mục tiêu và nội dung giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi . 14 1.3.3. Phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục dinh dưỡng sức khỏe cho trẻ 16 1.4. Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi. ........................................................................................................ 19 1.4.1. Ý nghĩa của thơ, truyện thiếu nhi đối với việc giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi .......................................................................................... 19 1.4.2. Những nguyên tắc lựa chọn tác phẩm thơ, truyện giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi ................................................................................... 19 1.4.3. Cấu trúc thiết kế một hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ.... 19 1.5. Tiểu kết chương 1 ......................................................................................... 20 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI TẠI TRƢỜNG MẪU GIÁO BÌNH MINH TAM ĐẠI – PHÚ NINH - QUẢNG NAM .................................................................................................... 22 2.1. Vài nét về trường mẫu giáo Bình Minh Tam Đại – Phú Ninh - Quảng Nam ... 22 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ............................................................. 22 2.1.2. Cơ sở vật chất của trường và trang thiết bị dạy học................................... 22 2.1.3. Số lượng trẻ trong trường ........................................................................... 23 2.1.4. Đội ngũ cán bộ giáo viên ........................................................................... 23 2.2. Khảo sát thực trạng sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh – Tam Đại – Phú Ninh – Quảng Nam ....................................................................................... 23 2.2.1. Khái quát về quá trình điều tra ................................................................... 23 2.2.2. Kết quả khảo sát thực trạng ........................................................................ 25 2.2.3. Đánh giá thực trạng .................................................................................... 35 2.2.4. Nguyên nhân của thực trạng ...................................................................... 35 2.4. Tiểu kết chương 2 ......................................................................................... 36 CHƢƠNG 3: SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI VÀ THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ......................................................................................... 38
3.1. Sử dụng thơ, truyện thiết kế các hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mầm non .................................................................. 38 3.1.1. Quy trình sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi ................................................................................... 38 3.1.2. Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi................................................................................................... 39 3.2. Thực nghiệm sư phạm ................................................................................... 48 3.2.1. Mô tả thực nghiệm sư phạm....................................................................... 48 3.2.2. Các tiêu chí và thang đánh giá kết quả thực nghiệm ................................. 50 3.2.3. Chuẩn bị và tiến hành thực nghiệm............................................................ 52 3.2.4. Phân tích kết quả thực nghiệm ................................................................... 52 3.3. Tiểu kết chương 3 ......................................................................................... 57 PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................... 58 1. Kết luận ............................................................................................................ 58 2. Khuyến nghị ..................................................................................................... 59 2.1. Đối với nhà trường ........................................................................................ 59 2.2. Đối với giáo viên ........................................................................................... 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 61 PHỤ LỤC .......................................................................................................... P 1
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Như chúng ta đã biết, “Mục tiêu của công tác chăm sóc giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách”. Mục tiêu giáo dục mầm non phải hướng tới việc đáp ứng và phù hợp với đặc điểm phát triển và nhu cầu cơ bản của trẻ trong từng giai đoạn; quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ phải nằm trong một khối thống nhất, bổ sung và hoàn thiện lẫn nhau, góp phần đặt cơ sở nền tảng ban đầu cho việc hình thành các phẩm chất mới của nhân cách con người Việt Nam trong giai đoạn công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước như chủ động, thích ứng, sáng tạo và hợp tác. Trong đó, giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe là một phần không thể thiếu trong việc giáo dục trẻ. Có vị trí và vai trò to lớn trong việc phát triển thể chất… và cả vốn sống. Bởi lẽ, khi có thể lực, sức khỏe tốt thì trẻ mới có thể phát triển tốt về các phương diện khác. Quan trọng hơn khi giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ còn giúp cho trẻ các kĩ năng bảo vệ sức khỏe của bản thân, giữ gìn vệ sinh thân thể, phòng tránh những vật nguy hiểm, nơi nguy hiểm… Vậy làm thế nào để giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ đạt kết quả cao? Đối với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ 3 – 4 tuổi những lời giảng giải, giải thích đơn thuần không đem lại hiệu quả cao trong giáo dục do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này dễ nhớ nhanh quên. Mặc khác, những lời giảng thường gây cho trẻ áp lực tâm lý, trẻ căng thẳng trong quá trình tiếp nhận vì thế quá trình chuyển đổi từ kiến thức thành nhận thức, từ nhận thức tới hành động, từ hành động thành thói quen không được thực hiện trọn vẹn. Bởi ở lứa tuổi này ta không thể đem những lý thuyết khô khan để rao giảng cho trẻ hiểu. Tư duy của trẻ ở giai đoạn này là tư duy “trực quan hình tượng”. Trẻ học mà chơi – chơi mà học, trẻ chỉ tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm khi được truyền đạt một cách dễ hiểu, gần gũi với trẻ. Làm quen văn học là một hoạt động không thể thiếu đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, vì thông qua các hoạt động làm quen với các tác phẩm văn học, trẻ được làm quen với những ngôn từ chuẩn mực, những ngôn ngữ, hành vi không thể thiếu được trong giao tiếp, trong đời sống con người. Đặc biệt nó rất gần gũi 1
với trẻ thơ từ buổi đầu thơ ấu trẻ đã sống trong không khí lời ru “ầu ơ” đầy yêu thương của mẹ, bà… và đó là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ. Từ khi lọt lòng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, đọc.Văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ. Qua những câu truyện kể – bài thơ là tấm gương mẫu mực về nhận thức, hành vi cho trẻ học tập là phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cũng như giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến bạn bè, với những người thân, biết được việc làm tốt – xấu, biết yêu cái đẹp, cái thiện, ghét cái ác, phê phán những việc xấu và còn là phương tiện hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng. Vì vậy, chúng tôi đã lựa chọn thơ, truyện để giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ. Qua thời gian nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy các bài thơ, câu chuyện có sự tác động rất lớn đến nhận thức của trẻ. Các hình tượng nhân vật có sức hấp dẫn đã lôi cuốn trẻ, khiến trẻ yêu thích, từ đó trẻ thích học theo, bắt chước các việc làm, hành động của nhân vật. Từ việc thích bắt chước dần dần tạo cho trẻ thói quen đi vào nhận thức và trở thành sự tự ý thức. Chính vì vậy, chúng tôi chọn đề tài “ Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non” làm đề tài nghiên cứu khoa học. 2. Mục đích nghiên cứu Sử dụng thơ, truyện để thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non nhằm nâng cao khả năng nhận thức và hứng thú ở trẻ trong hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe. 3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Sử dụng thơ, truyện trong hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non. 3.2. Khách thể nghiên cứu Quá trình giảng dạy, giáo viên và trẻ em lớp Bé từ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh -Tam Đại - Phú Ninh - Quảng Nam. 2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận về sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi. - Nghiên cứu thực trạng sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh – Tam Đại - Phú Ninh - Quảng Nam. - Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi và thực nghiệm sư phạm. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa các tài liệu có liên quan đến sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi. 5.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 5.2.1. Phương pháp quan sát Quan sát về cách thức và nội dung tổ chức hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe của giáo viên thông qua hoạt động làm quen văn học cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh – Tam Đại – Phú Ninh – Quảng Nam. 5.2.2. Phương pháp điều tra (Anket) Sử dụng các phiếu hỏi đối với giáo viên nhằm thu thập thông tin liên quan đến thái độ nhận thức và cách thức sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ tại trường mầm non. 5.2.3. Phương pháp hỏi ý kiến chuyên gia Tham khảo ý kiến của các thầy, cô trong khoa Tiểu học – Mầm non – Nghệ thuật, giáo viên hướng dẫn và các giáo viên trong trường mẫu giáo Bình Minh để định hướng đúng trong quá trình nghiên cứu và góp phần hoàn thiện nội dung nghiên cứu. 5.3. Phương pháp thực hành - Lập kế hoạch tổ chức hoạt động sử dụng thơ, truyện giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ tại trường mầm non. - Tiến hành giảng dạy cho trẻ về kế hoạch đã lập ra. 3
5.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Tổ chức thực nghiệm sư phạm để phân tích đánh giá hiệu quả của công việc thiết kế hoạt động sử dụng thơ, truyện giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh – Tam Đại – Phú Ninh – Quảng Nam. 5.5. Phương pháp thống kê số liệu toán học Thống kê các số liệu và phân tích đánh giá kết quả nghiên cứu trong thực trạng và thực nghiệm. 6. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Từ trước đến nay vấn đề sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ chưa có nhiều tài liệu đề cập đến. Hầu hết các tài liệu này chỉ đề cập đến việc giáo dục dinh dưỡng sức khỏe cho trẻ thông qua các trò chơi, thông qua các chương trình…và các biện pháp giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ hiệu quả, cụ thể như: - Đề tài sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp giáo dục dinh dưỡng sức khỏe cho trẻ mẫu giáo thông qua trò chơi vận động” của Phạm Thị Thu Thủy, Lê Thị Hồng Nhung – 2018). Tác giả đã đưa ra biện pháp giáo dục dinh dưỡng sức khỏe cho trẻ mẫu giáo thông qua trò chơi vận động. - Bài báo: “Thực trạng chăm sóc, giáo dục dinh dưỡng cho trẻ ở các trường mầm non trong thành phố Vĩnh Yên” của Nguyễn Thị Thu Phương – 2018. Tác giả đã nghiên cứu về lí luận, thực tiễn và đưa ra biện pháp giáo dục dinh dưỡng cho trẻ ở các trường mầm non trong thành phố Vĩnh Yên. - Bài báo: “Chăm sóc giáo dục dinh dưỡng trẻ em tỉnh Đồng Tháp” của Nguyễn Thị Ngọc Nga – 2016. Tác giả đã nghiên cứu về lí luận, thực tiễn và đưa ra biện pháp chăm sóc giáo dục dinh dưỡng trẻ em tỉnh Đồng Tháp. - Đề tài khóa luận: “Một số biện pháp giúp trẻ 3 – 4 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm thơ, truyện” của Nguyễn Thị Hà Trang – 2015. Tác giả đã nghiên cứu lí luận, thực tiễn và đưa ra các biện pháp giúp trẻ 3 – 4 tuổi cảm thụ tốt các tác phẩm thơ, truyện. - Đề tài khóa luận: “Biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi qua thơ Phạm Hổ” của Nguyễn Thị Thùy Tiên – 2013. Tác giả đã nghiên cứu lí luận, 4
thực tiễn và đưa ra biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 – 6 tuổi qua thơ Phạm Hổ. - Đề tài khóa luận: “Thực trạng giáo dục đạo đức cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi thông qua tiết học cho trẻ làm quen với thơ và truyện” của Lương Thị Thủy – 2013. Tác giả đã nghiên cứu thực trạng và đưa ra một số biện pháp giáo dục đạo đức cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi thông qua tiết học cho trẻ làm quen với thơ và truyện. Nhìn chung, đã có một số tác giả, nhà khoa học, nhà giáo dục đã có công trình nghiên cứu. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu cụ thể về việc sử dụng thơ, truyện để thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ ở trường mầm non. Vì vậy, tôi mạnh dạn bước đầu sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ. Hy vọng đề tài này có thể giúp được phần nào trong công tác giáo dục về dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ ở trường mẫu giáo Bình Minh. 7. Đóng góp của đề tài - Về lý luận: Góp phần hệ thống các vấn đề lí luận về sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi. - Về thực tiễn: Đánh giá thực trạng Trường mẫu giáo Bình Minh và giúp giáo viên mầm non hiểu được vai trò cũng như việc lập kế hoạch, sử dụng thơ - truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ tại trường Mầm non. - Góp phần vào kho tài liệu của trường Đại học Quảng Nam để làm tư liệu cho sinh viên khóa sau. 8. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường Mầm non. - Về địa bàn nghiên cứu: Trường mẫu giáo Bình Minh – Tam Đại – Phú Ninh – Quảng Nam. - Độ tuổi nghiên cứu: Lớp mẫu giáo Bé (3 – 4 tuổi). 5
9. Cấu trúc tổng quan của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục thì khóa luận gồm có 3 chương:  Chương 1: Cơ sở lý luận của việc sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi.  Chương 2: Thực trạng sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh Tam Đại - Phú Ninh - Quảng Nam.  Chương 3: Sử dụng thơ, truyện thiết kế hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ 3 – 4 tuổi tại trường mẫu giáo Bình Minh Tam Đại – Phú Ninh - Quảng Nam và thực nghiệm sư phạm. 6
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC SỬ DỤNG THƠ, TRUYỆN THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC DINH DƢỠNG VÀ SỨC KHỎE CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI. 1.1. Những khái niệm liên quan đến đề tài 1.1.1. Sử dụng Tác giả Nguyễn Như Ý cho rằng: “Sử dụng là đem dùng vào một công việc: sử dụng gạch, ngói, vôi, cát để xây nhà; sử dụng gỗ đóng bàn ghế; sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ”. Theo tác giả Nguyễn Văn Đạm: sử dụng có nghĩa là dùng. [3, tr.727] Vậy, sử dụng là việc dùng các đối tượng, vật dụng, sản phẩm, kế hoạch phục vụ cho mục đích, yêu cầu nào đó của con người. Mỗi đối tượng có một cách sử dụng khác nhau và dùng vào nhiều mục đích khác nhau do đó cần phải tìm hiểu, khai thác, khám phá cách sử dụng trước khi dùng. 1.1.2. Thơ, thơ thiếu nhi * Thơ Thơ là hình thức nghệ thuật dùng từ trong ngôn ngữ làm chất liệu, và sự chọn lọc từ cũng như tổ hợp của chúng được sắp xếp dưới hình thức lôgíc nhất định tạo nên hình ảnh hay gợi cảm âm thanh có tính thẩm mỹ cho người đọc, người nghe. [17] * Thơ thiếu nhi Thơ thiếu nhi là hình thức thể hiện rất đa dạng và đều hướng vào mục đích để các em dễ tiếp nhận, thường gần với lối vè dân gian. Là những bài thơ với lời thơ ngắn, dễ thuộc giúp các em thiếu nhi có thể học nhanh nhớ lâu. Những bài thơ thiếu nhi là những bài thơ ý nghĩa giúp các em thiếu nhi nâng cao khả năng tư duy về ngôn ngữ, trí tưởng tượng phong phú và đây cũng là một trong những cách giáo dục trẻ em tốt nhất. [9, tr. 21 – 27] 7
1.1.3. Truyện, Truyện thiếu nhi * Truyện Truyện là một tác phẩm văn học thuộc loại tự sự. Các thể loại truyện dân gian, truyện ngắn, truyện vừa, truyện dài đều là những thể loại rõ rệt nhất thuộc loại hình tự sự. [4, tr. 140] * Truyện thiếu nhi Truyện thiếu nhi là những câu truyện có nội dung ngắn, dễ hiểu, nội dung nói về những bài học quý giá về cách sống và đạo đức,… giáo dục trẻ hướng đến những điều tốt đẹp, tránh xa cái xấu. [9, tr. 27 – 29] 1.1.4. Thiết kế - Theo George Cox: “Thiết kế là những gì liên kết sự sáng tạo và đổi mới. Nó định hình các ý tưởng để trở thành những đề xuất thực tiễn và hấp dẫn người dùng hoặc khách hàng. Thiết kế có thể được mô tả như sự triển khai sáng tạo đến một mục đích cụ thể nào đó.” [20] - Theo Bách Khoa toàn thư quan niệm: “Thiết kế là việc tạo ra một bản vẽ hoặc quy ước nhằm tạo dựng một đối tượng, một hệ thống hoặc một tương tác giữa người với người có thể đo lường được (như ở các bản vẽ chi tiết kiến trúc, bản vẽ kĩ thuật, quy trình kinh doanh, sơ đồ mạch điện, mẫu cắt may). Ở các lĩnh vực khác nhau, việc thiết kế được gắn những ý nghĩa khác nhau. Trong một số trường hợp, việc xây dựng, tạo hình trực tiếp một đối tượng (như với nghề gốm, công việc kĩ thuật, quản lý lập trình và thiết kế đồ họa...) cũng được coi là vận dụng tư duy thiết kế” Vậy có thể hiểu rằng: Thiết kế là việc sáng tạo ra một kế hoạch, một sản phẩm nhằm tạo dựng một đối tượng, một hệ thống hoặc một tương tác để đi đến một mục đích cụ thể nào đó. 1.1.5. Hoạt động Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về hoạt động: - Thông thường người ta coi hoạt động là sự tiêu hao năng lượng thần kinh và cơ bắp của con người khi tác động vào hiện thực khách quan nhằm thỏa mãn những nhu cầu của mình. 8
- Về phương diện triết học, tâm lí học người ta quan niệm hoạt động là phương thức tồn tại của con người trong thế giới. Hoạt động là mối quan hệ tác động qua lại giữa con người (chủ thể) và thế giới (khách thể) để tạo ra sản phẩm cả về phía thế giới và về phía con người. [10, tr. 11] 1.1.6. Giáo dục - Theo Immanuel Kant thì: “Giáo dục là mệnh lệnh đối với sự phát triển của nhân loại. Chính vì con người có xu hướng mạnh mẽ hướng đến tự do, nên con người cần phải làm quen ngay từ tuổi ấu thơ để chấp nhận mệnh lệnh của lý trí". - Theo nghĩa chung thì giáo dục là hình thức học tập theo đó kiến thức, kỹ năng và thói quen của một nhóm người được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua giảng dạy, đào tạo hay nghiên cứu. Giáo dục thường diễn ra dưới sự hướng dẫn của người khác, nhưng cũng có thể thông qua tự học. Bất cứ trải nghiệm nào có ảnh hưởng đáng kể lên cách mà người ta suy nghĩ, cảm nhận hay hành động đều có thể được xem là có tính giáo dục. [15, tr.6] - Giáo dục được chia thành các giai đoạn như: Giáo dục tuổi ấu thơ, giáo dục tiểu học, giáo dục trung học và giáo dục đại học. 1.1.7. Dinh dưỡng Dinh dưỡng là việc cung cấp các chất cần thiết (theo dạng thức ăn) cho các tế bào và các sinh vật để hỗ trợ sự sống. Nó bao gồm các hoạt động ăn uống, hấp thu, vận chuyển và sử dụng các chất dinh dưỡng, bài tiết các chất thải. Dinh dưỡng hay dưỡng chất là các chất hay hợp chất hóa học có vai trò duy trì sự sống và hoạt động của cơ thể. Dinh dưỡng được cung cấp chủ yếu qua thức ăn nhờ hoạt động ăn uống của con người. [19] 1.1.8. Sức khỏe Theo định nghĩa về sức khỏe của Tổ Chức Y tế Thế Giới (WHO – World Health Organization): Sức khỏe là một trạng thái hoàn toàn thoải mái cả về thể chất, tâm thần và xã hội chứ không phải chỉ là không có bệnh tật hay tàn phế”. Sức khỏe thể chất được thực hiện một cách tổng quát là sự sảng khoái và thoải mái về thể chất. Càng sảng khoái, thoải mái càng chứng tỏ bạn là người khỏe 9