Khóa luận tốt nghiệp Hóa hữu cơ: Biên soạn Hóa hữu cơ 3 bằng phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

73
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp Hóa hữu cơ: Biên soạn ebook Hóa hữu cơ 3 bằng phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended tập trung tìm hiểu các phần mền ứng dụng thiết kế ebook Hoá học; các bước thiết kế ebook Hoá học; ebook Hoá học hữu cơ 3; thực nghiệm sư phạm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Hóa hữu cơ: Biên soạn Hóa hữu cơ 3 bằng phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHI MINH  LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP SƯ PHẠM HÓA HỌC CHUYÊN NGÀNH HÓA HỮU CƠ Khóa 2009-2013 Giáo viên hướng dẫn: Th.s Lê Văn Đăng Sinh viên thực hiện: Đặng Thị Hoàng Phương Lớp: Hoá 4B Tp.Hồ Chí Minh,ngày 5 tháng 5 năm 2013
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành tốt khoá luận này, em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy Lê Văn Đăng, người thầy đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá trình hoàn thành khoá luận tốt nghiệp. Thầy không những chỉ bảo em về kiến thức và phương pháp thực hiện mà còn giúp đỡ em rất nhiệt tình khi em gặp vấn đề khó khăn. Ngay từ khi nhận đề tài, thầy đã cung cấp cho em các phần mền tin học và các sách tham khảo liên quan đến khoá luận và trong suốt quá trình làm thầy cũng ân cần chỉ dẫn những vấn đề em còn vướng mắc. Em xin gửi lời cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Sư Phạm cùng các thầy, cô trong tổ bộ môn Hoá đã tạo điều kiện cho em hoàn thành tốt khoá luận này. Trong suốt 4 năm của giảng đường Đại học, dưới sự giảng dạy tận tâm và nhiệt tình của các thầy cô đã giúp em tiếp thu rất nhiều kiến thức bổ ích không chỉ là nền tảng cho quá trình nghiên cứu mà còn là hành trang trang quí báu để em bước vào đời một cách vững chắc và tự tin. Em cũng thầm cảm ơn sự ủng hộ của gia đình, bạn bè – những người thân yêu luôn là chỗ dựa vững chắc cho em. Mặc dù đã nỗ lực và cố gắng để hoàn thành tốt khoá luận này nhưng chắc chắn sẽ không tránh khỏi những sai sót rất mong sự đóng góp rất nhiệt tình từ phía thầy, cô và các bạn để hoàn thiện khoá luận này. Xin chân thành cảm ơn. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 5 tháng 5 năm 2013 Sinh viên thực hiện Đặng Thị Hoàng Phương
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .................................................................................. 2 MỤC LỤC ........................................................................................ 3 PHẦN I. MỞ ĐẦU ........................................................................... 5 1. Lí do chọn đề tài ..................................................................................... 5 2. Tình hình nghiên cứu trong nước.......................................................... 6 3. Tình hình nghiên cứu ngoài nước.......................................................... 6 4. Mục đích nghiên cứu............................................................................... 7 5. Nhiệm vụ của đề tài................................................................................. 7 6. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...................................................... 7 7. Phạm vi nghiên cứu................................................................................. 8 8. Giả thuyết khoa học ................................................................................ 8 9. Phương pháp và phương tiện nghiên cứu............................................. 8 9.1 Phương pháp nghiên cứu .............................................................................8 9.2 Phương tiện nghiên cứu ...............................................................................8 PHẦN 2. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................. 9 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ...................... 9 1.1. Đổi mới phương pháp dạy học ....................................................................9 1.2.Tự học .........................................................................................................12 1.3. Giới thiệu về ebook....................................................................................14 CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU CÁC PHẦN MỀN ỨNG DỤNG THIẾT KẾ EBOOK HOÁ HỌC ............................................................................... 20 2.1. Adobe Acrobat Pro 9 Extended .................................................................20
2.2. Một số phần mềm hỗ trợ ............................................................................33 CHƯƠNG 3: CÁC BƯỚC THIẾT KẾ EBOOK HOÁ HỌC ............... 51 3.1. Nghiên cứu tài liệu ....................................................................................51 3.2. Soạn văn bản bằng Microsoft Office Word 2007 ......................................51 CHƯƠNG 4: EBOOK HOÁ HỌC HỮU CƠ 3 ...................................... 81 CHƯƠNG 5: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ........................................... 83 5.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm ..........................................................83 5.2. Đối tượng thực nghiệm sư phạm ...............................................................83 5.3. Tiến hành thực nghiệm ..............................................................................83 5.4. Kết quả thực nghiệm..................................................................................83 PHẦN III. KẾT LUẬN ................................................................. 86 1. Kết luận .................................................................................................. 86 1.1 Kết quả nghiên cứu.....................................................................................86 1.2 Nhận định ...................................................................................................87 2. Đề xuất ý kiến ........................................................................................ 89 3. Hướng phát triển của đề tài ................................................................. 90 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 91 PHỤ LỤC ....................................................................................... 92
PHẦN I. MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài - Hoá học hữu cơ là một ngành chuyên nghành rộng lớn, nghiên cứu về thành phần, cấu tạo, tính chất và cơ chế phản ứng… của các hợp chất hữu cơ. Đặc biệc là “Hoá học hữu cơ III” nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ có ứng dụng rất quan trọng đối với đời sống của con người. - Hoá học là môn học khoa học gắn liền với thực nghiệm vì thế vai trò của thí nghiệm đối với hoá học là vô cùng to lớn. Thí nghiệm là một yếu tố của nguồn nhận thức thế giới, là cầu nối giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa hiện tượng tự nhiên và nhận thức của con người. Không những thế, thí nghiệm còn là một công cụ hỗ trợ người học hình dung kiến thức một cách dễ dàng. - Ngày nay, trong thời đại khoa học công nghệ phát triển như vũ bão (đặc biệt là công nghệ thông tin), cùng với sự đổi mới phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm. Giáo viên là người người tổ chức và hướng dẫn, thông qua đó người học tự lực khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên sắp đặt. Do đó nguồn tài liệu tham khảo là rất cần thiết cho quá trình tự nghiên cứu, tìm tòi tri thức của sinh viên. Vậy vấn đề đặt ra là làm sao cho sinh viên có những tài liệu tham khảo bổ ích cho quá trình học của mình. Nếu tài liệu tham khảo chỉ là những cuốn sách thì chúng chẳng có gì ngoài kiến thức và một số hình ảnh mang tính minh họạ. Nhưng nếu chúng là sản phẩm của công nghệ thông tin thì ngoài những kiến thức, còn các ứng dụng đa truyền thông khác như hình ảnh, âm thanh, video, các hiệu ứng,…Ebook mang đầy đủ tính năng trên ngoài ra chúng còn ít tốn kém hơn so với sách thông thường; không bị sờn, rách, mối mọt; vô cùng nhỏ gọn, 1 DVD có thể chứa hàng ngàn quyển ebook các loại; tiết kiệm các nguồn nguyên liệu phục vụ cho in ấn do có khả năng tái sử dụng cao; bảo vệ môi trường và dễ dàng trao đổi và chia sẻ tài liệu… - Với các lí do trên, em đã chọn đề tài “BIÊN SOẠN EBOOK HÓA HỌC HỮU 3 BẰNG PHẦN MỀM ADOBE ACROBAT 9.0 PRO EXTENDED”
- Với mong muốn cung cấp thêm nguồn tài liệu tham khảo trực tuyến về hóa học hữu cơ cho sinh viên đại học chuyên ngành hóa, hoàn thiện kĩ năng ứng dụng tin học trong hóa học, em hi vọng đề tài này sẽ là nguồn tư liệu tham khảo hữu ích để phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu của các bạn sinh viên. 2. Tình hình nghiên cứu trong nước Ở Việt Nam, Thiết bị đọc sách điện tử (e-reader) chuyên dụng ra đời cách đây vài năm được xem như một sự đột phá của công nghệ cao; đồng thời, nó cũng chính thức đưa sách điện tử (e-book) trở thành một sản phẩm thông dụng. Hiện nay nhu cầu đọc sách điện tử ngày càng tăng dần theo sự phát triển không ngừng của các thiết bị đọc sách. Do đó, các website hoá học cung cấp Ebook miễn phí cũng xuất hiện ngày càng nhiều như:  http://dayhoahoc.com/  http://hoahoc.info/  http://hoahocngaynay.com/  http://www.hoahoc.org/  http://ebook.edu.net.vn/ ( trang web của bộ giáo dục và đào tạo ) . Mặc dù các trang website này cung cấp nhiều tài liệu về hoá học nhưng tài liệu về hoá học hữu cơ rất ít . Và cũng chưa tìm thấy tác giả nào thiết kế ebook hữu cơ 3 bằng phần mền Adobe Acrobat pro 9; chưa tìm thấy tác giả nào thiết kế ebook hữu cơ có lồng hình ảnh và video clip thí nghiệm phản ứng hữu cơ. 3. Tình hình nghiên cứu ngoài nước Ebook được biết đến như một bước đột phá của công nghệ và ngày càng phát triển trên thế giới. Hiện nay có một kho tàng khổng lồ ebook trên mạng Internet để người dùng chia sẻ và trao đổi. Đa phần ebook có thể tải miễn phí từ các website như:  www.free-eBook-download.net  www.e-booksdirectory.com  www.onlinefreeeBooks.net Và có rất cuốn eBook chuyên về hóa học được biên soạn bởi các tác giả nổi tiếng. Chúng được chăm chút kĩ càng cả về nội dung lẫn hình thức. Nội dung sách được biên soạn rõ ràng, khoa học, cập nhật thường xuyên theo kịp xu hướng phát triển. Tại trang
web http://www.wwnorton.com có ebook Organic Chemistry của tác giả Maitland Jones, Jr, Đại học New York và tác giả Steven A. Fleming, Đại học Temple có lồng ghép hình ảnh 3D của hợp chất hữu cơ vào bài giảng nhưng chưa có video clip thí nghiệm về phản ứng hữu cơ. 4. Mục đích nghiên cứu - Việc sử dụng “eBook Hóa hữu cơ 3” bao gồm lí thuyết, hình ảnh minh hoạ sinh động và video clip về các thí nghiệm phản ứng hữu cơ sẽ nâng cao khả năng khám phá, tìm tòi tri thức của sinh viên. Đây chính là chìa khoá vàng của quá trình tự học. - Phát huy tính tích cực chủ động, niềm hăng say nghiên cứu khoa học. - Tăng cường sử dụng các phương tiện hiện đại và áp dụng công nghệ thông tin phục vụ đắc lực cho việc nghiên cứu, học tập của sinh viên. - Với đề tài này giúp em nâng cao kiến thức và kỹ năng sử dụng một cách hiệu quả nhiều phần mềm như Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended, Adobe Reader X, Microsoft Office Word 2007, MathType 6.0, Chemwindow 6.0, Snagit 9.13, Ulead Studio Video 11, QuickTime 7.8 để ứng dụng cho việc thiết kế cuốn eBook hữu cơ III nhằm đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy và học trong trường Đại học. 5. Nhiệm vụ của đề tài - Nghiên cứu vai trò, thế mạnh và thực trạng của việc sử dụng ebook hiện nay. - Nghiên cứu cơ sở lý luận về xu hướng đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. - Nghiên cứu các tài liệu phù hợp với chương trình hóa học hữu cơ 3. - Nghiên cứu các phần mềm tạo eBook, chủ yếu là các phần mềm Adobe Acrobat 9 Pro Extended, Microsoft Office Word 2007, Ulead Studio Video 11.Nghiên cứu các phần mềm bổ trợ như Chemwindow 6.0, MathType 6.0, Adobe Reader 9.3, Snagit 10, QuickTime 7.8. Thiết kế cuốn eBook hữu cơ III bao gồm cơ sở lí thuyết và video thí nghiệm hóa học dành cho sinh viên chuyên nghành hoá. 6. Khách thể và đối tượng nghiên cứu - Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy và học hoá học ở trường đại học - Đối tượng nghiên cứu: Việc sử dụng phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended để thiết kế cuốn ebook “Hoá hữu cơ 3”.
7. Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu về việc thiết kế ebook hoá hữu cơ III bằng phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended. - Phạm vi không gian: chương trình hoá hữu cơ III. - Phạm vi thời gian thực hiện: năm 2012-2013 8. Giả thuyết khoa học Nếu nghiên cứu thành công đề tài này thì sẽ: - Nâng cao hiệu quả học tập, giúp sinh viên hình dung và ghi nhớ kiến thức một cách dễ dàng với các hình ảnh và video minh hoạ. - Tạo hứng thú và niềm đam mê vào bộ môn hoá học. - Nâng cao kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin. - Thêm nguồn tài liệu tham khảo cho giáo viên, sinh viên và những người yêu thích hoá học. - Dễ dàng trao đổi các tài liệu hóa học bổ ích, bàn luận các vần đề hóa học thông qua mạng Internet. - Phát huy khả năng tự học, nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo của sinh viên. 9. Phương pháp và phương tiện nghiên cứu 9.1 Phương pháp nghiên cứu - Nghiên cứu, phân tích và tổng hợp tài liệu liên quan đến đề tài. - Tìm kiếm các tư liệu phục vụ cho việc biên soạn E-book hóa học. - Sưu tầm các cuốn eBook trên Internet để tham khảo và rút kinh nghiệm. - Tìm hiểu cách thực hiện các đoạn phim thí nghiệm hóa học. - Tham khảo ý kiến của giáo viên hướng dẫn, bạn bè. 9.2 Phương tiện nghiên cứu - Các tài liệu về hóa học hữu cơ 3. - Máy vi tính có cấu hình mạnh. - Các phần mềm hỗ trợ cho việc nghiên cứu.
PHẦN 2. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Đổi mới phương pháp dạy học 1.1.1. Phương pháp dạy học Theo TS Trịnh Văn Biều [4]: - Phương pháp dạy học là một trong những thành tố quan trọng nhất của quá trình dạy học. Cùng một nội dung nhưng học sinh có hứng thú, tích cực hay không, có hiểu bài một cách sâu sắc không, phần lớn phụ thuộc vào phương pháp dạy học của người thầy, phương pháp dạy học có tầm quan trọng đặc biệt nên nó luôn luôn được người thầy phương pháp dạy học có tầm quan trọng đặc biệt nên nó luôn luôn được các nhà giáo dục quan tâm. - Phương pháp dạy học là cách thức thực hiện phối hợp, thống nhất giữa người dạy và người học, nhằm thực hiện tối ưu các nhiệm vụ day học. Đó là sự kết hợp hữu cơ và thống nhất biện chứng giữa hoạt động dạy học và hoạt động học trong quá trình day học. - Phương pháp day học theo nghĩa rộng bao gồm: + Phương tiện dạy học. + Phương thức tổ chức dạy học + Phương pháp dạy học theo nghĩa hẹp. 1.1.2. Tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học Đất nước ta đang bước vào giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá với mục tiêu đến năm 2020 Việt Nam sẽ cơ bản trở thành một nước công nghệ hoá ở trình độ hiện đại. Nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế là con người, là nguồn lực người Việt Nam được phát triển về số lượng và chất lượng trên cơ sở mặt bằng dân trí được nâng cao. Việc này cần được bắt đầu từ giáo dục phổ thông, mà trước hết phải xác dịnh được mục tiêu đào tạo như xác định được những gì cần đạt được (đối với người học) sau một quá trình đào tạo. Nói chung, phẩm chất và năng lực được hình thành trên một nền tảng kiến thức, kĩ năng đủ và chắc chắn.
Do sự phát triển nhanh, mạnh với tốc độ mang tính năng bùng nổ của khoa học công nghệ thể hiện qua ra đời của nhiều lí thuyết, thành tựu mới cũng như khả năng ứng dụng của chúng vào thực tế. Học vấn của nhà trường trang bị không đủ để thâu tóm hết mọi kiến thức mong muốn. Vì vậy, việc dạy học ngay nay đòi hỏi phải coi trọng dạy phương pháp, dạy cách đi tới kiến thức của loài người, trên cơ sở đó tiếp tục tự học suốt đời. Xã hội ngày nay đòi hỏi người học có học vấn hiện đại không chỉ có khả năng lấy ra từ trí nhớ dưới dạng có sẵn mà phải có năng lực chiếm lĩnh, sử dụnng các tri thức mới một cách độc lập. Việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay là nhằm đáp ứng các yêu cầu đó. Hơn nữa, cùng với những biến động mạnh mẽ về kinh tế-xã hội toàn cầu, đối tượng giáo dục trong các nhà trường cũng thay đổi. Kết quả nghiên cứu tâm sinh lí của học sinh , sinh viên và những điều tra xã hội gần đây cho thấy: ở nước ta thanh thiếu niên có những thay đổi trong sự phát triển tâm – sinh lí, đó là sự thay đổi có gia tốc. Trong điều kiện phát triển của các phương tiện truyền thông tin đa dạng, phong phú từ nhiều mặt của cuộc sống, hiểu biết hơn, linh hoạt hơn so với các thế hệ cùng lứa tuổi mấy mươi năm trước đây. Trong học tập, học sinh không thoả mãn với vai trò của người gián tiếp thu thụ động, không chỉ chấp nhận các giải pháp đã có sẵn được đưa ra. Đổi mới phương pháp dạy học nhằm giải quyết yêu cầu đó của học sinh: sự lĩnh hội độc lập các tri thức và phát triển các kĩ năng. Từ đó giúp tạo ra con người năng động, có khả năng hợp tác với nhau trong công việc, có khả năng làm việc cộng đồng; có khả năng sử dụng các phương tiện thiết bị hiện đại. Cùng với yêu cầu đó, đổi mới phương pháp giáo dục theo hướng tích cực hoá người học, học tập theo nhóm, học cùng với công nghệ thông tin được tăng cường. 1.1.3. Một số xu hướng đổi mới phương pháp dạy học - Phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của người học. Chuyển trọng tâm hoạt động từ giáo viên sang học sinh. Chuyển lối học từ thông báo tái hiện sang tìm tòi khám phá. - Cá thể hóa việc dạy học. - Sử dụng tối ưu các phương tiện dạy học đặc biệt là ứng dụng tin học vào dạy học.
- Tăng cường khả năng vận dụng kiến thức vào đời sống. Chuyển từ lối học nặng về tiêu hóa kiến thức sang lối học coi trọng việc vận dụng kiến thức. - Cải tiến việc kiểm tra và đánh giá kiến thức. - Phục vụ ngày càng tốt hơn hoạt động tự học và phương châm học suốt đời. - Gắn dạy học với nghiên cứu khoa học với mức độ ngày càng cao (theo sự phát triển của học sinh, theo cấp học, bậc học). 1.1.4. Đổi mới phương pháp dạy học với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin Với sự phát triển như vũ bão của CNTT, việc phổ biến kiến thức ngày càng nhanh chóng thông qua mạng internet, lao động của con người được đơn giản hoá và hiệu quả hơn. Do đó, việc dạy và học cũng dần thích ứng và tận dụng những thành tựu của công nghệ để đạt được kết quả cao hơn. Bảng so sánh PPDH trước đây và PPDH ứng dụng CNTT PPDH trước đây PPDH ứng dụng CNTT - phấn bảng - Kết hợp phấn bảng với trình Về phương pháp trình chiếu điện tử bày - thầy đọc, trò chép - đối thoại, diễn giải, trình bày - máy chiếu overhead ( - máy chiếu multimedia, giúp Về phương tiện trình hình ảnh tĩnh ) thể hiện được kiến thức trực chiếu quan như mô hình dây chuyền sản xuất, cơ chế phản ứng,… Tiến hành trực tiếp Tiến hành trực tiếp kết hợp mô phỏng sinh động trên máy Về thí nghiệm những thí nghiệm độc hại, tốn kém - chủ yếu là kênh chữ Multimeđia với hình ảnh, Về phương tiện truyền phim, tiếng nói, âm thanh tải thông tin - SGK thuần chữ sinh động -SGK, website, e-book… Độc thoại, dạy dỗ Hướng dẫn, tổ chức các hoạt Vai trò của GV động giúp học sinh động não, thảo luận Thụ động nghe giảng và Được giao lưu, trò chơi, thảo Vai trò của HS học thuộc lòng luận, làm việc nhóm,… Sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ từ cuối thế kỉ XX đến nay đã tạo ra một khối lượng thông tin khổng lồ, vượt qua mọi dự đoán. Vì vậy, khả năng thu nhận và xử lí thông tin một cách nhanh chóng và chính xác là một yêu cầu quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Điều đó cũng có nghĩa là phải thay đổi tiêu chí đào tạo trong
xã hội hiện nay, phải thay đổi từ mục tiêu là khả năng ghi nhớ sang khả năng tìm kiếm, thu nhận và xử lí thông tin để đạt tới mục tiêu đặt ra. Hiện nay, hầu như không còn tranh cãi về việc có nên hay không nên áp dụng công nghệ giáo dục mới trong trường học. Mọi người đều đồng ý rằng HS cần phải được tiếp cận với máy tính, internet và các công nghệ hiện đại khác. Khả năng sử dụng những công nghệ này cũng chính là điểm thiết yếu cho việc chuẩn bị nghề nghiệp cho HS. 1.2.Tự học 1.2.1. Khái niệm tự học Theo Từ điển Giáo dục học-NXB Từ điểnBách khoa 2001[8], tự học là “ quá trình tự mình hoạt động lĩnh hội tri thức khoa học và rèn luyện kĩ năng thực hành không có sự hướng dẫn trực tiếp của GV và sự quản lí trực tiếp của cơ sở giáo dục, đào tạo”. Tự học thể hiện bằng cách đọc tài liệu giáo khoa, sách báo các loại, nghe radio, truyền hình, nghe nói chuyện, báo cáo, tham quan bảo tàng, triễn lãm, xem phim, xem kịch, giao tiếp với người học, với các chuyên gia và những người hoạt động thực tiễn trong các lĩnh vực khác nhau. Người tự học phải biết cách chọn tài liệu, tìm ra những điểm chính, điểm quan trojng của tài liệu đã học, đã nghe, phải biết ghi chép những điều cần thiết, biết viết gtóm tắt và làm đề cương, biết cách tra cứu từ điển và sách tham khảo , biết cách làm việc trong thư viện… Cốt lõi của học là tự học. Người học phải qua một quá tình rèn luyện lâu dài mới tìm ra phương pháp tự học hiệu quả, phù hợp với mình. Do đó, tự học đòi hỏi người tự học phải có tính độc lập, tự chủ, tự giác và kiên trì cao. 1.2.2. Các hình thức tự học Theo PGS. TS. Trịnh Văn Biều [3], có nhiều hình thức tự học nhưng có thể chia làm ba hình thức chính: - Tự học có người hướng dẫn: Người học tự tìm tài iệu để đọc, hiểu và vận dụng các kiến thức. Cách học này gây nhiều khó khăn cho người học vì mất rất niều thời gian và đòi hổi sự kiên trì, khả năng tự học cao.
- Tự học có hướng dẫn: Người học có GV hướng dẫn từ xa bằng các phương tiện nghe nhìn và các phương tiện thông tin khác. - Tự học có hướng dẫn trực tiếp: người học có tài liệu và được trao đổi trực tiếp với GV một số tiết trong ngày, trong tuần để GV hướng dẫn, giảng giải sau đó về nhà tự học. Trong thực tế, có thể học theo nhiều kiểu khác nhau nhưng dưới hìnnh thức nào thì tự học vẫn là cốt lõi của quá trình học. Tự học đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiếp thu tri thức và hoàn thiện nhân cách của con người. 1.2.3. Vai trò của tự học Theo xu thế giáo dục hiện đại, người học đứng ở vị trí trung tâm của quá trình dạy học, người dạy học chỉ đóng vai trò định hướng, cố vấn cho quá trình ấy. Vì thế, người học cần phải chủ động, tích cực trong việc học của mình. Muốn chủ động, người học bắt buộc phải có công đoạn chuẩn bị kĩ lưỡng nội dung bài mới ở nhà để khi đến lớp người học mới có đủ khả năng làm chủ quá trình chiếm lĩnh tri thức. Bên cạnh đó, việc nắm vững nội dung bài cũ cũng là một tiền đề quan trọng giúp người học tự tin hơn trong việc nghiên cứu bài mới. Muốn làm tốt cả hai yêu cầu trên, người học bắt buộc phải có năng lực tự học vì những kiến thức tự do đem lại mới là những kiến thức bền vững nhất. Thời gian tự học không những giúp người học ôn tập lại những gì nghe giảng trên lớp mà còn là thời gian để người học vận dụng tìm tòi, suy ngẫm những bài tập, những kiến thức khó theo cách riêng của mình. Thông qua đó, tự học bồi dưỡng năng lực phân tích, bản lĩnh vững vàng trước khó khăn, thử thách. Tự học còn là một giải pháp khoa học giúp giải quyết mâu thuẫn giữa khối lượng kiến thức đồ sộ với quĩ thời gian ít ỏi ở nhà trường. Nó khắc phục nghịch lí tri thức thì vô hạn mà thời gian đến trường thì có hạn. Ngày nay, khoa học công nghệ đang phát triển như vũ bão, do đó xã hội cũng liên tục biến đổi. Do vậy, để không trở lên lạc hậu, mọi người cần liên tục bồi dưỡng kiến thức, nâng cao năng lực để thích ứng với những biến đổi của xã hội. Mặc khác, con người luôn ý thức về tương lai, chú trọng năng lực suy nghĩ, năng lực lí giải cho tương lai của mình. Để có được những năng lực ấy, con người phải học
tập không ngững, học tập liên tục, học tập suốt đời thông qua nhiều hình thức, nhưng tự học là điều rất quan trọng. Tự học giúp tạo ra tri thức bền vững cho mỗi người bởi lẽ nó là kết quả của sự hứng thú, sự tìm tòi, nghiên cứu và lựa chọn. Phương pháp tự học tốt sẽ đem lại kết quả học tập cao hơn. Khi học sinh biết cách tự học, học sinh sẽ có ý thức và xây dựng thời gian tự học, tự nghiên cứu giáo trình, tài liệu, gắn lý thuyết với thực hành, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Vì những lí do nêu trên, tự học đã trở thành một trong những phẩm chất bắt buộc mà người học cần phải có không những trong quá trình học tập mà cả trong cuộc sống sau này. 1.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình tự học Những năm gần đây, việc ứng dụng công nghệ thông tin trên tất cả lĩnh vực đã tác động rất lớn đến khả năng ứng dụng công nghệ thông tin của học sinh. Đa số các em học sinh hiện nay rất năng động, sáng tạo và yêu thích cái mới vì vậy công nghệ thông tin giữ một vai trò rất quan trọng trong quá trình tự học của các em. Cụ thể là: - Công nghệ thông tin là một công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc nghiên cứu, tìm tòi, xây dựng các kiến thức mới. - Công nghệ thông tin tạo môi trường khám phá kiến thức nhằm hỗ trợ cho quá trình học tập - Công nghệ thông tạo môi trường để hỗ trợ học tập qua thực hành, qua cộng đồng và qua phản ánh. 1.3. Giới thiệu về ebook 1.3.1. Khái niệm về ebook EBook (electronic book), nghĩa là sách điện tử, theo định nghĩa của từ điển Oxford của Anh "là một phiên bản điện tử của một cuốn sách in mà có thể được đọc". Có thể hiểu nó là một phương tiện số tương ứng của các loại sách in thông thường. Các loại sách thông thường được in trên giấy và xuất bản rồi phân phối đến người đọc. Sách điện tử không được in trên giấy, nó là một dạng thông tin số đã được mã hóa dưới nhiều định dạng khác nhau, đòi hỏi phải có thiết bị và phần mềm chuyên dụng mới
xem được. Loại sách này ngày càng phổ biến do việc dễ dàng phân phát, chia sẻ trên Internet. Với dung lượng nhỏ gọn nhưng chứa đựng một lượng tri thức lớn, sách điện tử là một sự lựa chọn tuyệt vời cho nhu cầu lưu trữ và đọc sách mọi lúc mọi nơi trên những thiết bị điện toán cá nhân như máy vi tính, máy tính bỏ túi (pocket PC), máy điện thoại... có trang bị phần mềm chuyên dụng để đọc. Ngày nay nhiều nhà xuất bản bên cạnh việc phát hành các bản sách in còn pháthành thêm loại hình sách điện tử với giá cả phải chăng hơn cho một bộ phận người đọc. Chi phí phát hành của sách điện tử rất thấp nên mang lại nhiều thuận lợi về kinh tế cho cả nhà xuất bản và người đọc. Sự bùng nổ của Internet giúp cho sách điện tử ngày càng được nhiều người quan tâm. Hầu hết các cuốn sách in nổi tiếng đã được chuyển thành sách điện tử để chia sẻ trên mạng Internet. Nhiều trang web đã được lập ra để bán hoặc chia sẻ sách điện tử. 1.3.2. Đặc điểm của ebook 1.3.2.1. Ưu điểm Thiết bị đọc E-book nhiều chức năng: Có thể được đọc trong ánh sáng thấp hoặc thậm chí cả bóng tối. Có nhiều chế độ đọc khác nhau, có thể chỉnh sửa nội dung sách điện tử hay ghi chú, đánh dấu trên sách mà không làm hư hại gì đến sách. Có chức năng tìm kiếm nhanh một từ bất kì trong sách … Ngoài chức năng đọc văn bản và hình ảnh, thiết bị đọc E-book có thể đọc được cả file âm thanh và video. Do đó, nếu người đọc không thích đọc văn bản thì có thể chọn chức năng nghe phiên bản âm thanh. Một số E-book còn có những ứng dụng flash cho phép người đọc tương tác với các nội dung trong E-book. Không tốn chi phí vận chuyển: Chỉ cần tải E-book từ trang web, không cần phương tiện vận chuyển và không mất thời gian vận chuyển. Chức năng tìm kiếm tiện lợi: Phần mềm đọc E-book có chức năng tìm kiếm, chỉ cần nhập một từ cần tìm trong ô tìm kiếm, lập tức sẽ nhảy đến trang có chứa từ cần tìm. Điều này đặc biệt hữu ích khi cần tra cứu tài liệu, chẳng hạn khi tra từ điển. Chi phí cập nhật thấp: Khi tác giả cần cập nhật một số phần của E-book thì chỉ cần chỉnh sửa trên các tài liệu điện tử và sau đó thông báo cho khách hàng về việc phát hành mới. Điều này giúp tiết kiệm các phiên bản cập nhật của sách in.
Nguồn tài liệu rộng lớn: Hiện có sẵn một kho E-book khổng lồ để người đọc có thể tải về và lưu trữ trong các thiết bị số cầm tay như điện thoại di động, pocket PC, thiết bị đọc E-book … Khả năng lưu trữ và di chuyển: Với một thiết bị đọc E-book nhỏ gọn như kích thước của một cuốn sách thông thường nhưng có thể lưu hàng ngàn sách điện tử tùy thuộc vào dung lượng bộ nhớ của nó. Đa ngôn ngữ: Hiện nay, một cuốn sách điện tử có thể được dịch ra nhiều thứ tiếng khác nhau. Người đọc có thể lên trang web và chọn mua một cuốn sách phù hợp với ngôn ngữ của mình. Điều này rất thuận lợi cho người đọc ở mọi quốc gia trên thế giới, giúp cuốn sách đến được với nhiều đối tượng khác nhau. Chi phí thấp: Chi phí cho một cuốn E-book rẻ hơn nhiều lần so với sách in thông thường. Hơn nữa, phần lớn sách điện tử là miễn phí. Phân phối: So với cách xuất bản sách dạng bản in trên giấy, xuất bản sách dưới dạng E-book rẻ hơn và dễ dàng hơn, đặc biệt thuận lợi cho các tác giả tự xuất bản sách điện tử. 1.3.2.2. Nhược điểm Thiết bị đọc E-book đắt tiền: Sách điện tử yêu cầu một thiết bị điện tử để hiển thị nó. Nhiều định dạng E-book yêu cầu phần mềm chuyên dụng để hiển thị chúng. Một cuốn sách điện tử phụ thuộc vào thiết bị để đọc nó, nếu thiết bị hay phần mềm đọc E- book bị lỗi thì sẽ gây ảnh hưởng đến nó. Giá cả đắt đỏ cũng là trở ngại với việc phổ biến E-book đến với nhiều đối tượng. Tuy nhiên nếu coi đây là sự đầu tư lâu dài thì với chi phí mua một thiết bị đọc E-book và E-book vẫn tiết kiệm hơn so với đầu tư một kho sách in khổng lồ. Hạn chế quyền sử dụng: Kỹ thuật quản lý quyền kỹ thuật số có thể hạn chế những tác động của người dùng đối với E-book. Chẳng hạn, không thể chuyển quyền sở hữu của một cuốn sách điện tử cho người khác, mặc dù giao dịch như vậy được phổ biến với các sách in thông thường. Tính phổ cập thấp: Hiện nay, phần lớn độc giả lại thích đọc sách in bình thường hơn so với đọc sách trên màn hình vi tính. Vi phạm tác quyền: Trong một vài trường hợp, sách điện tử có thể được phổ biến mà không có sự chấp thuận của tác giả hoặc nhà sản xuất.
Vấn đề môi trường: Các thiết bị đọc E-book gây ra vấn đề về môi trường. Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận rằng E-book đã tiết kiệm được nguồn tài nguyên giấy dùng để in sách. Tóm lại, ngoài ưu điểm thì E-book cũng có những khuyết điểm riêng. Nhưng cân nhắc giữa lợi và hại thì E-book vẫn là lựa chọn hàng đầu, phù hợp với xu hướng phát triển công nghệ và trí tuệ con người. 1.3.3. Một số định dạng của ebook 1.3.3.1. DOC (Document) Đây có thể nói là định dạng đơn giản nhất để lưu trữ một E-book. Định dạng này có thể lưu trữ được chữ, hình ảnh, bảng, đồ thị,… Định dạng DOC có thể được mở và xem tốt nhất bằng Microsoft Word, nhưng nếu ta không có tiền để mua bản quyền bộ Microsoft Office của Microsoft, ta có thể sử dụng Writer trong Open Office.org là ứng dụng miễn phí, mã nguồn mở với những tính năng không thua kém gì sản phẩm của Microsoft. Ngoài ra ta cũng có thể mở một file doc thông qua các ứng dụng office online như Google Docs, ThinkFree Office, Zoho Office,… 1.3.3.2. PDF (Portable Document Format) Một định dạng quen thuộc khác với chúng ta, PDF (viết tắt từ tên tiếng Anh Portable Document Format, "Định Dạng Tài liệu Di Động") là một định dạng tập tin văn bản khá phổ biển của hãng Adobe Systems. Tương tự như định dạng Word (.doc), PDF hỗ trợ văn bản thô (text) cùng với phông chữ, hình ảnh đồ họa, âm thanh và nhiều hiệu ứng khác. Tuy nhiên, việc hiển thị văn bản PDF không phụ thuộc vào môi trường làm việc của người sử dụng (cấu hình máy, phần mềm và hệ điều hành). Không như văn bản Word, một văn bản PDF, trong hầu hết các trường hợp, sẽ được hiển thị giống nhau trên những môi trường làm việc khác nhau. Chính vì ưu điểm này, định dạng PDF đã trở nên phổ biển cho việc phát hành sách, báo hay các tài liệu khác qua mạng Internet. 1.3.3.3. CHM (Compiled HTML Help File) Giống như tên gọi, đây vốn là định dạng để lưu trữ những tài liệu trợ giúp dưới dạng HTML được biên soạn và nén lại trong 1 file duy nhất. Đây cũng là một trong
những định dạng phổ biến để làm E-book vì khả năng lưu trữ và sắp xếp tài liệu tốt, dễ truy cập thông tin. Một số E-book CHM có thể được mở bằng chính trình duyệt Web, một số khác thì phải sử dụng ứng dụng đọc CHM để mở. Trên Windows, để đọc được CHM chúng ta không cần bất cứ phần mềm nào. Chúng ta có thể tạo và chỉnh sửa E-book định dạng CHM bằng phần mềm Fly Help (bản cũ có tên là Pocket CHM). Trên đây là ba định dạng E-book phổ biến thường gặp, ngoài ra còn một số định dạng khác như PRC, LIT, DJVU, CBR, CBZ, PDB, PS, RB,… 1.3.4. Tình hình sử dụng ebook 1.3.4.1. Ngoài nước Thiết bị đọc sách điện tử (e-reader) chuyên dụng ra đời cách đây 6 năm được xem như một sự đột phá của công nghệ cao; đồng thời, nó cũng chính thức đưa sách điện tử (e-book) trở thành một sản phẩm thông dụng, phương thức đọc này đã trở thành cú huých văn hóa đọc theo chiều hướng tích cực. Chính vì có những ưu điểm vượt trội mà tới 50% số người sau khi sử dụng e-book không còn dùng sách in nữa (Báo cáo của Công ty nghiên cứu thị trường PR Bowker). Theo thống kê của hãng bán lẻ trực tuyến Amazon (“cha đẻ” của máy đọc sách Kindle), vào tháng 7/2010, cứ 100 cuốn sách in bán ra thì có 143 cuốn sách điện tử bán ra tương ứng. Báo cáo đầu năm 2012 của Hiệp hội xuất bản Mỹ, khảo sát hơn 1000 nhà xuất bản cho thấy lợi nhuận của việc bán sách điện tử lần đầu tiên đã vượt qua sách giấy, cán mốc 282 triệu USD. Trong khi đó chỉ qua một năm mà lợi nhuận từ sách in đã giảm đi 10,5%. Từ đây, cho thấy việc đọc sách điện tử đang đang dần dần chiếm ưu thế hơn so với sách in. 1.3.4.2. Trong nước Ở Việt Nam, sách điện tử đang dần chiếm thị phần đáng kể trong xuất bản. Các đơn vị phát hành sách trực tuyến như Vinabook.com, Công ty Lạc Việt, Công ty Vinapo... đã bắt đầu giới thiệu hệ thống phân phối sách điện tử phục vụ rộng rãi bạn đọc. Và nếu nhìn vào con số 6.500 lượt yêu cầu của bạn đọc về sách điện tử, so với 2.000 yêu cầu sách truyền thống mà Thư viện Quốc gia Việt Nam thống kê mới đây, có thể thấy, sách điện tử đang là một xu thế tất yếu của xuất bản điện tử.
Hiện nay, sách điện tử đang có nhiều lợi thế để khẳng định vị trí của mình, chúng hoàn toàn thích hợp với những độc giả lúc nào cũng háo hức với việc đọc và cả những độc giả không thường xuyên; rất tiện dụng cho giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên.
CHƯƠNG 2: GIỚI THIỆU CÁC PHẦN MỀN ỨNG DỤNG THIẾT KẾ EBOOK HOÁ HỌC 2.1. Adobe Acrobat Pro 9 Extended 2.1.1. Giới thiệu phần mền Adobe Acrobat Pro 9 Extended Adobe Acrobat 9 Professional Extended là phần mềm cho ta dễ dàng tạo tập tin PDF từ các chương trình khác dưới dạng Plug-ins tích hợp trong Microsoft Office, Outlook, Internet Explorer, Project, Visio, Access, Publisher, AutoCAD®, Lotus Notes… Ngoài ra, chương trình còn có thể liên kết các tài liệu, các bảng vẽ với các nội dung media khác và cho xuất bản dưới dạng PDF. Chương trình hoạt động hiệu quả trong việc tối ưu hóa dung lượng tập tin, sắp xếp. Giao diện chính của phần mềm Adobe Acrobat 9.0 Pro Extended Adobe Acrobat 9.0 gồm ba phiên bản là Standard, Pro và Pro Extended. 2.1.1.1. Cách dowload và cài đặt phần mềm Download phần mềm Adobe Acrobat 9 Pro Extended tại địa chỉ: - Adobe Pro: www.adobe.com/go/acrobatpro_trial - Adobe Pro Extended: www.adobe.com/go/acrobatproext_trial Phiên bản mới nhất của dòng sản phẩm Adobe Acrobat 9 Pro Extended là phiên bản Adobe Acrobat 9.3.2 Pro Extended, có thể được download trực tiếp trên