Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NH thương mại Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là xác định các yếu tố cụ thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM giúp các nhà quản trị và hoạch định chính sách đưa ra những kế hoạch và chiến lược hiệu quả hơn trong tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Tài chính ngân hàng: Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NH thương mại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ------------------------------------------------------ NGUYỄN BẢO TOÀN CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÁC NH THƢƠNG MẠI VIỆT NAM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ NGÀNH: 7340201 TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ------------------------------------------------------ NGUYỄN BẢO TOÀN CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÁC NH THƢƠNG MẠI VIỆT NAM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG MÃ NGÀNH: 7340201 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS PHAN DIÊN VỸ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƢỚNG DẪN ................................................................................................................................................ ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Điểm Giảng viên chấm 1 Giảng viên chấm 2 (Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên)
ABSTRACT It can be said that the banking system plays a very important role in the economy today. In addition to providing capital to the economy, as a bridge between enterprises and the capital market, the banking system is a tool for the state to regulate the macro economy and link national finance with international one. Vietnam's international economic integration is going deeper and deeper. Integration brings many opportunities, and also with many challenges for the economy in general, including the banking sector in particular. In addition to the increasing pressure from international banks, the fierce competition still exists between domestic commercial banks, requiring bank‘s managers to have appropriate strategies to improve the efficiency of banking operation. Thus, originating from these practical and urgent requirements, the overall assessment and identification of factors affecting the effective performance of Vietnamese commercial banks is now very important and valuable. That's why I chose the topic "Factors affecting the operation performance of Vietnamese commercial banks" as a thesis, to contribute ideas to help build a "backbone" for the banking system in Vietnam firmly. The thesis explores factors affecting the operation performance of commercial banks in Vietnam in the period 2012 - 2017. The study has an overview of the current status of commercial banks in Vietnam, from which to provide the urgent and objective research topic. Based on theoretical and previous studies, the author selected the appropriate research model. The research uses quantitative methods such as descriptive statistics, correlation matrix, model fit test, hypothesis test, appropriate model selection, and regression model. Based on the results of this study, the author proposed some solutions to improve the operation performance of commercial banks in Vietnam. At the same
time, the dissertation is also a reference for those who are interested in improving the efficiency of banking operations in the direction of new scientific approaches. The new approach of this thesis is to assess the internal and external factors affecting the operation performance of commercial banks in Vietnam in the period 2012 - 2017. By the results of specific research, commercial banks‘ managers can adjust these factors to maximize the results of their business operations The research consists of 5 chapters, including: (i) Introduction of research; (ii) Theory and empirical research on the operation performance of commercial banks; (iii) Analysising the operation performance of Vietnamese commercial banks period 2012 – 2017; (iv) Examining factors affecting the operation performance of Vietnamese commercial banks period 2012 – 2017 and (v) Conclusions and Suggestions to improve the operation performance of Vietnamese commercial banks. Chapter 1, the author discusses the reasons why choosing this topic, the urgency of the study. Therefore, the author will determine the research objectives, studied subjects and research scope of the thesis. First, in term of the objectives of the thesis, the study identifies specific factors affecting the operation performance of commercial banks and helps managers and policymakers develop more effective plans and strategies in the future. To achieve this objective, the research topic will address the following questions: What is the current business situation of commercial banks in Vietnam? What are the operation efficiency of commercial banks in Vietnam in the context of integration today? Do indicators in financial statements of banks such as net interest margin, loan ratio, mobilization ratio, credit risk, equity ratio, size of bank, operation costs affect the operation performance of the bank? And how do external factors affect the operation performance of Vietnamese commercial banks?
Second, in term of the research scope, the author focuses on 20 commercial banks in Vietnamese banking system, including 3 state-owned commercial banks and 17 commercial joint stock banks period 2012 -2017. With this thesis, the author expects to contribute: (i) To systematize the theoretical basis on the performance of commercial banks; (ii) Analyzing and evaluating the operation performance of the commercial banks in Vietnam in the period 2012-2017; (iii) Identifying factors affecting the operation performance of Vietnamese commercial banks period 2012-2017 and quantifying the impact of these factors to help banks‘ managers make decisions to improve the efficiency of business activities in their banks in the coming time and (iv) being a reference source for readers interested. In chapter 2, the author presents the general theoretical issues on commercial banks, the operation effectiveness of commercial banks and generalizes the groups of factors affecting the operation effectiveness of commercial banks, thus finding explanatory variables of the group. Internal factor of commercial banks which include in the model are net interest margin (NIM), loan ratio (LDR), capital mobilization ratio (DEP), Credit Risk (CR), Equity Ratio (EA), banks‘ size (BS), Salary expense and other employee expenses (OVRE1). Group of external factors affecting the business performance of commercial banks in the model include economic growth rate (GDP), consumer price index (CPI) and average interest rate (BR). In addition, the author has also studied a number of empirical studies on the operation performance of banks in the world as well as in Vietnam, from which to draw experience, how to create a new subject in this research. Chapter 3, the author focuses on analyzing the current operation performance of Vietnamese commercial banks period 2012-2017 and noting that although the banking system is currently in a state of recovery, credit growth tends to increase, poor credit quality, bad debt is still not thoroughly processed. Operating costs are increasing due to competition to expand the network thus banking operation
efficiency is not high. Based on the empirical research of scientists, the writer decided to build a model to open the new way for commercial banks in Vietnam. In chapter 4, the study used the Hausman test to select the appropriate estimation model for panel data and some related tests such as multi-collinearity assay, self-correlation to ensure regression models for primary outcomes. With two dependent variables representing the operating efficiency of the bank, the return on assets (ROA) and return on equity (ROE) of the bank and ten independent variables are used to determine the internal characteristics of the banks including net interest margin, loan ratio, mobilization ratio, owner's equity, banks‘ size, credit risk ratio, salary and other employee costs on total assets, GDP growth rate, consumer price index and average interest rate. Data collected by the secondary data source is the annual report of 20 banks in the five years from 2012 to 2017. The model results in the 10 variables used by the model, with five variables acting in the positive correlation on ROA including NIM, OVER1, BR, GDP and CPI. CR, EA have the opposite effect on ROA with the effect of independent variables on ROA is 78.76%. For the model with the dependent variable ROE, the results show that in 10 independent variables, there are 5 variables of the same dimension: NIM, OVER1, DEP, GDP and CPI. Two factors have the opposite effect: CR and EA. The impact of these independent variables on ROE was 83.72%. Based on the results of the empirical study and current state of the Vietnamese banking industry, the author makes conclusion and implementates solutions to improve operational efficiency, enhance transparency and Vietnam Commercial Banks in chapter 5. Keywords: operation performance of commercial banks, internal factors, external factors, OLS, REM, FEM, ...
i TÓM TẮT LUẬN VĂN Luận văn nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động của các NHTM Việt Nam trong giai đoạn 2012 – 2017. Bài nghiên cứu có cái nhìn tổng quan về thực trạng hoạt động của các NHTM Việt Nam, từ đó đề ra tính cấp thiết và mục tiêu nghiên cứu đề tài. Dựa trên cơ sở lý luận và các công trình nghiên cứu trƣớc, tác giả đã lựa chọn mô hình nghiên cứu thích hợp. Nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp định lƣợng nhƣ: Thống kê mô tả, ma trận tƣơng quan, kiểm định sự phù hợp của mô hình, kiểm định giả thuyết, lựa chọn mô hình phù hợp và hồi quy mô hình. Dựa trên kết quả của công trình nghiên cứu này, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động các NHTM Việt Nam. Đồng thời, luận văn cũng là tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm đến vấn đề nâng cao hiệu quả hoạt động NH theo hƣớng tiếp cận khoa học mới. Từ khóa: Hiệu quả hoạt động của NHTM, nhân tố bên trong, nhân tố bên ngoài, OLS, REM, FEM, …
ii LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan luận văn ―Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam‖ là bài nghiên cứu của chính tôi. Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để tốt nghiệp tại bất cứ một trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình. TP.HCM, ngày 30 tháng 05 năm 2018 Ngƣời cam đoan
iii LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng sâu sắc đến PGS. TS Phan Diên Vỹ đã tận tình, chu đáo hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy cô trƣờng Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt quá trình đào tạo cử nhân. Trân trọng!
iv MỤC LỤC TÓM TẮT LUẬN VĂN ............................................................................................. i LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... ii LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG ................................................................................................ vii DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH .................................................................... viii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................. ix CHƢƠNG 1 ................................................................................................................1 GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .......................................................................1 1.1. Lý do chọn đề tài ..............................................................................................1 1.2. Mục tiêu, phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu .....................................................3 1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài ........................................................................4 1.4. Đóng góp của đề tài ..........................................................................................4 1.5. Kết cấu đề tài nghiên cứu .................................................................................5 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1............................................................................................6 CHƢƠNG 2 ................................................................................................................7 LÝ THUYẾT VỀ CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..............................................7 2.1. Lý thuyết về hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM ................................7 2.1.1. NH thƣơng mại và vai trò của NHTM ....................................................7 2.1.2. Hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM ...........................................8 2.1.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động của NHTM .............................9 2.2. Nhân tố tác động đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM .............11 2.2.1. Nhóm yếu tố bên trong .............................................................................11
v 2.2.2. Nhóm yếu tố bên ngoài ............................................................................20 2.3. Giới thiệu các nghiên cứu có liên quan ..........................................................23 2.3.1. Nghiên cứu 1: Nghiên cứu của Nguyễn Việt Hùng (2008) ......................23 2.3.2. Nghiên cứu 2: Nghiên cứu của Trịnh Quốc Trung và Nguyễn Văn Sang (2013) .................................................................................................................24 2.3.3 Nghiên cứu 3: Nghiên cứu của Kyriaki Kosmido, Costantin Zopoindis (2008) .................................................................................................................25 2.3.4. Nghiên cứu 4: Nghiên cứu của Syafri (2012) ..........................................25 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..........................................................................................27 CHƢƠNG 3 ..............................................................................................................28 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012 - 2017 .................28 3.1. Thực tiễn hiệu quả hoạt động kinh doanh của hệ thống NHTM Việt Nam ...28 3.1.1. Khái quát quá trình phát triển của hệ thống NHTM Việt Nam ................28 3.1.2. Thực trạng tình hình hoạt động của hệ thống NHTM Việt Nam giai đoạn 2012-2017 ...........................................................................................................30 3.2. Giới thiệu mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam giai đoạn 2012-2017 ........................43 3.2.1. Mô hình nghiên cứu .................................................................................43 3.2.2. Các biến sử dụng trong mô hình ..............................................................43 3.2.3. Dữ liệu nghiên cứu ...................................................................................47 3.2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ..........................................................................48 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..........................................................................................51 CHƢƠNG 4 ..............................................................................................................52
vi KIỂM ĐỊNH CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG ẢNH HƢỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012-2017 .................................................................................52 4.1 Kết quả nghiên cứu ..........................................................................................52 4.1.1 Thống kê mô tả các biến............................................................................52 4.1.2. Phân tích ma trận tƣơng quan ...................................................................54 4.1.3. Kiểm định hiện tƣợng đa cộng tuyến .......................................................54 4.1.4. Kiểm định hiện tƣợng tự tƣơng quan .......................................................55 4.1.5. Lựa chọn mô hình phù hợp ......................................................................57 4.2. Thảo luận kết quả nghiên cứu .........................................................................60 KẾT LUẬN CHƢƠNG 4..........................................................................................62 CHƢƠNG 5 ..............................................................................................................63 KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÁC NHTM VIỆT NAM .........................................63 5.1. Kết luận ...........................................................................................................63 5.2. Giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam ................................................................................................................63 5.3. Hạn chế của đề tài và hƣớng nghiên cứu tiếp theo .........................................69 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................70 PHỤ LỤC ..................................................................................................................72
vii DANH MỤC BẢNG Số thứ tự bảng Tên bảng Trang Những mốc phát triển quan trọng của hệ thống NH Bảng 3.1 29 Việt Nam từ năm 1991 Số lƣợng tổ chức tín dụng Việt Nam giai đoạn 2012- Bảng 3.2 30 2017 Tỷ lệ CAR và tỷ lệ Vốn cấp 1/tổng tài sản rủi ro điều Bảng 3.3 41 chính giai đoạn 2012 - 2017 Bảng 3.4 Tổng hợp các biến trong mô hình nghiên cứu 46 Bảng 4.1 Thống kê mô tả dữ liệu 53 Kết quả kiểm định đa cộng tuyến bằng phƣơng pháp Bảng 4.2 54 nhân tử phóng đại phƣơng sai Bảng 4.3 Kiểm định hiện tƣợng tự tƣơng quan 55 Bảng 4.4 Kiểm định Hausman để lựa chọn mô hình phủ hợp 56 Bảng 4.5 Kết quả mô hình REM 57
viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH Số thứ tự Tên hình Trang hình Cơ cấu tài sản hệ thống NHTM Việt Hình 3.1 32 Nam giai đoạn 2012 - 2017 Cơ cấu nguồn vốn hệ thống NHTM Hình 3.2 33 Việt Nam giai đoạn 2012 - 2017 Thị phần huy động và cho vay trung Hình 3.3 bình của các NHTM Việt Nam giai 34 đoạn 2012 - 2017 Tăng trƣởng tín dụng của hệ thống NH Hình 3.4 Việt Nam giai đoạn 2012 - 2017 35 Hình 3.5 Cơ cấu tín dụng giai đoạn 2012 - 2017 36 Tỷ lệ nợ xấu và dự phòng rủi ro tín Hình 3.6 dụng/nợ xấu 38 Tỷ lệ LDR của hệ thống NHTM Viêt Hình 3.7 Nam giai đoạn 2012-2017 39 Tỷ lệ NIM toàn hệ thống NH giai đoạn Hình 3.8 2012 - 2017 40 Hệ số ROA, ROE toàn hệ thống giai Hình 3.9 đoạn 2012 - 2017 41
ix DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nghĩa Tiếng Anh Nghĩa Tiếng Việt FEM Fixed Effects Model Mô hình tác động cố định NHNN NH Nhà nƣớc NHTM NH thƣơng mại Phƣơng pháp hồi quy bình phƣơng OLS Ordinary Least Squares nhỏ nhất tổng thể REM Random Effects Model Mô hình tác động ngẫu nhiên TCTD Tổ chức tín dụng TTQ Tự tƣơng quan Vietnam Asset Management Công ty Quản lý tài sản của các tổ VAMC Company chức tín dụng Việt Nam Hệ số phóng đại nhân tử phƣơng VIF Variance Inflation Factor sai BS Quy mô NH EA Tỷ lệ vốn chủ sở hữu/tổng tài sản Capital, Asset quality, Hệ thống đánh giá tình trạng vững CAMEL Management, Earnings & mạnh của các tổ chức tài chính. Liquidity CPI Consumer Price Indexes Chỉ số giá tiêu dùng Drug Enforcement DEA Mô hình phân tích bao số liệu Administration DEP Tỷ lệ huy động/tổng tài sản DPRR Dự phòng rủi ro ECB European Central Bank NH Trung Ƣơng Châu Âu GDP Gross Domestic Products Tổng sản phẩm quốc nội LDR Loan to deposit ratio Tỷ lệ cho vay/tiền gửi NIM Net Interest Margin Tỷ lệ lãi biên ròng Tỷ lệ lƣơng và chi phí nhân viên OVER1 khác/tổng tài sản CR Chỉ số rủi ro tín dụng ROA Return On Assets Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở ROE Return On Equity hữu
1 CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Lý do chọn đề tài Có thể nói hệ thống NH đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế hiện nay. Bên cạnh việc cung cấp nguồn vốn cho nền kinh tế, là cầu nối giữa doanh nghiệp với thị trƣờng, hệ thống NHTM còn là một công cụ để nhà nƣớc điều tiết kinh tế vĩ mô và gắn kết tài chính quốc gia với tài chính quốc tế. Hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đang diễn ra ngày càng sâu rộng. Hội nhập mở ra nhiều cơ hội nhƣng đi kèm với đó là không ít những thách thức đối với nền kinh tế nói chung, trong đó có lĩnh vực NH nói riêng. Bên cạnh sức ép ngày một lớn từ các NH quốc tế, sự cạnh tranh khốc liệt còn diễn ra giữa các NHTM trong nƣớc với nhau, đòi hỏi những nhà quản trị của các NH cần phải có những chiến lƣợc phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh đúng với tiềm năng vốn có của mình. Trong thời gian vừa qua, hệ thống NHTM Việt Nam vẫn còn bộc lộ nhiều yếu điểm nhƣ tính thanh khoản thấp hay xử lý nợ xấu chƣa đạt hiệu quả nhƣ kì vọng. Dù cho tại một số NH nhƣ Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank đều đã ghi nhận lợi nhuận tăng trƣởng mạnh trong năm 2017 so với năm trƣớc tuy nhiên chi phí hoạt động, chi phí dự phòng vẫn là gánh nặng và ảnh hƣởng rất lớn đến lợi nhuận của các NH này. Bên cạnh đó, hai chỉ số quan trọng là tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) và tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) của các NHTM Việt Nam vẫn còn thấp hơn so với các NH trong khu vực. Chính vì vậy, đã đến lúc các NHTM cần đánh giá lại hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình để từ đó đƣa ra những chiến lƣợc phù hợp cho bài toán cắt giảm chi phí, tăng lợi nhuận cũng nhƣ tăng năng lực cạnh tranh, đáp ứng mục tiêu phát triển một cách bền vững trong xu hƣớng hội nhập hiện nay.
2 Từ tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM, một số công trình nghiên cứu về vấn đề này đã đƣợc nhiều tác giả trong nƣớc quan tâm nhƣ nghiên cứu của Lê Thị Hƣơng (2002), nghiên cứu của Bùi Duy Phú (2002), nghiên cứu của Lê Dân (2004), hay đề tài luận văn tiến sĩ của Nguyễn Việt Hùng (2008). Những đề tài này vẫn đang dừng lại ở phƣơng pháp nghiên cứu định tính, chỉ riêng nghiên cứu của tiến sĩ Nguyễn Việt Hùng sử dụng phƣơng pháp định lƣợng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM nhƣng đã không còn phù hợp với tình hình kinh tế Việt Nam hiện nay. Ở phạm vi thế giới, hai bài nghiên cứu đáng chú ý có thể kể đến là của nhóm tác giả Thair Al Shaher, Ohoud Kasawneh và Razan Salem (2011) và Husni (2011), tiến hành phân tích các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM tại các quốc gia Trung Đông, chia thành hai nhóm yếu tố tác động bên trong và bên ngoài. Công trình nghiên cứu của nhóm tác giả Thair Al Shaher, Ohoud Kasawneh và Razan Salem (2011) đã dựa trên phân tích 23 biến trong sáu nhóm nhân tố: đặc điểm NH, môi trƣờng pháp lý, môi trƣờng cạnh tranh, các chỉ số kinh tế, rủi ro quốc gia và nhóm các nhân tố khác. Từ đó đã đƣa ra kết luận: đặc điểm NH chính là yếu tố quan trọng nhất ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh, nhóm có ít tác động nhất chính là nhóm các nhân tố khác. Tuy nhiên để có thể cải thiện hiệu quả hoạt động kinh doanh và nâng cao sức cạnh tranh với các NHTM quốc tế, các NH tại các quốc gia Trung Đông này vẫn phải tập trung vào cả sáu nhóm yếu tố kể trên. Nhƣ vậy, xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn và cấp thiết kể trên, việc đánh giá một cách tổng thể và xác định những nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam hiện nay là hết sức quan trọng và có giá trị. Chính vì thế tôi chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại Việt Nam” để làm luận văn tốt nghiệp, nhằm đóng góp thêm những ý kiến giúp xây dựng một chiếc ―xƣơng sống‖ cho hệ thống ngân hàng Việt Nam vững chắc.
3 1.2. Mục tiêu, phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu: Xác định các yếu tố cụ thể ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM giúp các nhà quản trị và hoạch định chính sách đƣa ra những kế hoạch và chiến lƣợc hiệu quả hơn trong tƣơng lai. Để đạt đƣợc mục tiêu trên, đề tài nghiên cứu sẽ giải quyết các câu hỏi sau:  Thực trạng hoạt động kinh doanh của các NHTM tại Việt Nam hiện nay nhƣ thế nào?  Hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NH thƣơng mại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập hiện nay nhƣ thế nào?  Các chỉ số trong Báo cáo tài chính của các NH nhƣ tỷ lệ lãi biên ròng, tỷ lệ cho vay, tỷ lệ huy động, rủi ro tín dụng, tỷ lê vốn chủ sở hữu, quy mô NH, tỷ lệ lƣơng và các chi phí khác cho nhân viên có ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NH hay không?  Các yếu tố bên ngoài tác động nhƣ thế nào đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NH? Trên cơ sở giải quyết các câu hỏi này, tác giả sẽ đề xuất những ý kiến cho nhà quản trị NH (cấp độ vi mô) giúp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh cho các NHTM Việt Nam, góp phần ổn định thị trƣờng tài chính nƣớc nhà. Phạm vi của bài nghiên cứu: bài nghiên cứu sẽ tập trung vào nhóm 20 NH thƣơng mại trong hệ thống NHTM Việt Nam. Thời gian nghiên cứu từ 2012 – 2017. Lý giải việc lựa chọn 20 NHTM (Phụ lục 1) dùng làm mẫu nghiên cứu trong mô hình vì các NHTM này đều có đầy đủ các dữ liệu đã đƣợc công bố chính thức mà tác giả cần phân tích. Mốc thời gian 2012 – 2017 đƣợc chọn để nghiên cứu vì đây là giai đoạn gần với thời điểm thực hiện bài nghiên cứu cũng nhƣ có đủ dữ liệu công khai trên các phƣơng tiện thông tin để tác giả có căn cứ sát thực nhận định thực trạng hiện tại và đóng góp các kiến nghị có ích cho nền kinh tế trong tƣơng lai.
4 Đối tượng nghiên cứu: hiệu quả hoạt động kinh doanh của 20 NH thƣơng mại Việt Nam 1.3. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài Phương pháp nghiên cứu định tính: Tác giả sử dụng các chỉ tiêu tài chính để đánh giá, phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam trong giai đoạn 2012-2017. Từ đó đƣa ra cái nhìn tổng quan, rút ra đƣợc những cái đạt đƣợc và những hạn chế về khả năng cạnh tranh của hệ thống NHTM Việt Nam trong thời kỳ hội nhập. Phương pháp nghiên cứu định lượng: Trong bài nghiên cứu này, để đánh giá tác động của các nhân tố đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của NHTM Việt Nam, sau khi xây dựng mô hình ƣớc lƣợng và thống kê mô tả các biến trong mô hình, tác giả sử dụng phần mềm Eview8, kiểm định hiện tƣợng đa cộng tuyến và hiện tƣợng tự tƣơng quan để đảm bảo mô hình hồi quy cho kết quả chính xác và cuối cùng sử dụng kiểm định Hausman để lựa chọn mô hình ƣớc lƣợng phù hợp nhất và rút ra kết luận về mức độ ảnh hƣởng của các biến trong mô hình đến lợi nhuận kinh doanh của các NH. Nguồn dữ liệu: Nguồn số liệu đƣợc sử dụng trong phân tích là các biến chỉ số tài chính mà tác giả tính toán dựa trên số liệu thu thập từ bảng báo cáo thƣờng niên của các NHTM Việt Nam giai đoạn từ năm 2012 – 2017 với kích thƣớc mẫu là 20 NH. Các NH đƣợc chọn để phân tích bao gồm 3 NH thƣơng mại nhà nƣớc và 17 NH thƣơng mại cổ phần quy mô vốn lớn, nhỏ, trung bình 1.4. Đóng góp của đề tài Với đề tài ―Các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của các NHTM Việt Nam‖, tác giả kì vọng mang lại những đóng góp nhƣ sau: - Thứ nhất: Hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về hiệu quả hoạt động của NHTM