Khóa luận tốt nghiệp Tài chính - Ngân hàng: Phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ

Chia sẻ: Dopamine Grabbi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chung của đề tài là phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ. Thông qua đó đề ra một số giải pháp để thực hiện nhằm giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Tài chính - Ngân hàng: Phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA KẾ TOÁN - TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG PHÂN TÍCH NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN NỢ XẤU KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỐ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ Sinh viên thực hiện NGUYỄN QUỐC KHÁNH MSSV: 13D340201036 Lớp: ĐH - TCNH8 Cần Thơ, 05/2017
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ KHOA KẾ TOÁN - TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG PHÂN TÍCH NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN NỢ XẤU KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỐ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn Sinh viên thực hiện ThS. LÝ THỊ PHƯƠNG THẢO NGUYỄN QUỐC KHÁNH MSSV: 13D340201036 Lớp: Đại Học – TCNH8 Cần Thơ, 05/2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Cần Thơ, ngày…. tháng …. năm ….. Sinh viên thực hiện i
LỜI CẢM ƠN Sau quá trình học tập và rèn luyện, được sự dẫn dắt và hướng dẫn tận tình của quý thầy cô Trường Đại học Tây Đô cùng với sự nỗ lực của bản thân nay tôi chính thức kết thúc khóa học sau bốn năm ở ghế nhà trường bằng cuốn khoá luận tốt nghiệp này. Được sự chấp nhận của Khoa Kế Toán –Tài Chính Ngân Hàng trường Đại Học Tây Đô và Ban Giám đốc Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Cần Thơ, tôi đã được phép thực tập tại ngân hàng. Dù thời gian thực tập ngắn nhưng tôi đã nhận được sự hướng dẫn và giúp đỡ tận tình của Ban lãnh đạo, của cô chú, anh chị trong ngân hàng, đặc biệt là sự giúp đỡ của anh chị phòng tín dụng đã tạo điều kiện hỗ trợ cho tôi thu thập được số liệu để hoàn thành tốt đề tài của mình, bên cạnh đó cũng cho tôi kiến thức rộng hơn và nắm bắt thực tế về các hoạt động nghiệp vụ của ngân hàng, từ đó có thể giúp tôi tự tin hơn khi bước vào công việc của tương lai. Tôi xin chân thành biết ơn quý thầy cô trường Đại Học Tây Đô đã bỏ nhiều thời gian giảng dạy tôi trong suốt khóa học. Xin chân thành cảm ơn cô Lý Thị Phương Thảo đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành quyển khóa luận này. Cần Thơ, ngày…..tháng…..năm….. Sinh viên thực hiện ii
TÓM TẮT KHÓA LUẬN Trong giai đoạn hiện nay, sự cạnh tranh quyết liệt giữa các ngân hàng đang diễn ra ngày càng gay gắt, cũng trong giai đoạn vừa qua hàng loạt các ngân hàng yếu kém đã tiến hành sát nhập với các ngân hàng hoạt động có hiệu quả, những tồn động sau sát nhập chính là phải giải quyết những khoản nợ của các ngân hàng yếu kém cũng như tự giải quyết các nhóm nợ của chính ngân hàng sát nhập, việc này tốn kém nhiều chi phí và thời gian đòi hỏi phải có những chiến lược giải pháp thích hợp để tiến hành xử lý những khoản nợ xấu, nợ khó đòi. Nên nội dung nghiên cứu của đề tài khoá luận là “ Phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ”. Khoá luận tiến hành đánh giá phân tích hoạt động tín dụng và thực trạng nợ xấu tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ, bằng việc sử dụng các phương pháp phân tích tương đối, tuyệt đối để tiến hành đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng và tình hình cho vay, cũng như thực trạng nợ xấu tại ngân hàng. Ngoài ra khoá luận còn sử dụng phương pháp hồi quy Binary logistic nhị nguyên để tiến hành phân tích mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến nợ xấu của LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ. Kết quả đạt được của mô hình là tương đối khả quan với bảy nhân tố của nghiên cứu dự đoán sẽ tác động đến nợ xấu của LienVietPostBank thì có bốn nhân tố là số tiền khách hàng vay vốn, mức thu nhập của khách hàng, tài sản đảm bảo tiền vay cuối cùng là mức lãi suất cho vay, có mức ý nghĩa tác động đến nợ xấu của ngân hàng. Từ đó nghiên cứu đề ra một số giải pháp từ kết quả của mô hình nhằm giúp cho ngân hàng có kế hoạch xây dựng chiến lược giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu trong giai đoạn sắp tới. iii
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Cần Thơ, ngày ……tháng ……năm 2017 GIÁM ĐỐC iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… Cần Thơ, ngày ……tháng ……năm 2017 GVHD v
MỤC LỤC CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU ................................................................................................. 1 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ ......................................................................................................... 1 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .................................................................................... 1 1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................. 1 1.2.2 Mục tiêu cụ thể ................................................................................................. 1 1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................................ 2 1.3.1 Phương pháp thu thập số liệu ........................................................................... 2 1.3.2 Phương pháp chọn mẫu .................................................................................... 2 1.3.2.1 Quy mô mẫu .............................................................................................. 2 1.3.2.2 Cách tiến hành chọn mẫu .......................................................................... 2 1.3.3 Phương pháp phân tích ..................................................................................... 3 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ......................................................... 3 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................... 3 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 3 1.4.2.1 Phạm vi về không gian .............................................................................. 3 1.4.2.2 Phạm vi về thời gian.................................................................................. 3 1.5 Ý NGHĨA ĐỀ TÀI................................................................................................... 4 1.6 BỐ CỤC ĐỀ TÀI .................................................................................................... 4 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU................................. 5 2.1 CƠ SỞ LÝ LÝ LUẬN ............................................................................................. 5 2.1.1 Khái quát chung về ngân hàng thương mại ...................................................... 5 2.1.1.1 Khái niệm về ngân hàng thương mại ......................................................... 5 2.1.1.2 Các hoạt động nghiệp vụ cơ bản của ngân hàng thương mại..................... 5 2.1.2 Những vấn đề chung về hoạt động cho vay ...................................................... 6 2.1.2.1 Khái niệm .................................................................................................. 6 2.1.2.2 Các phương thức cho vay .......................................................................... 6 2.1.2.3 Lãi suất cho vay ........................................................................................ 7 2.1.2.4 Mức cho vay.............................................................................................. 7 2.1.2.5 Giới hạn cho vay ....................................................................................... 8 2.1.2.6 Quy trình cho vay cơ bản .......................................................................... 8 vi
2.1.3 Khái quát chung về nợ xấu. .............................................................................. 8 2.1.3.1 Khái niệm .................................................................................................. 8 2.1.3.2 Phân loại nợ xấu ........................................................................................ 9 2.1.3.3 Phương pháp định lượng ......................................................................... 10 2.1.3.4 Phương pháp định tính ............................................................................ 11 2.1.4 Những nhân tố ảnh hưởng tới nợ xấu tại các Ngân hàng thương mại. ............ 11 2.1.4.1 Nhóm nhân tố từ khách hàng vay ............................................................ 11 2.1.4.2 Nhóm nguyên nhân từ phía ngân hàng .................................................... 12 2.1.4.3 Nhóm nhân tố khách quan ....................................................................... 14 2.1.5 Các nguyên tắc quản lý nợ xấu theo Basel ..................................................... 15 2.1.6 Một số giải pháp xử lý nợ xấu và nợ quá hạn của các Ngân hàng thương mại.19 2.1.7 Khái quát về Công ty quản lí tài sản của các tổ chức tín dụng (VAMC). ....... 20 2.1.7.2 Các hình thức mua bán nợ xấu của VAMC. ............................................ 20 2.1.7.3 Đánh giá thực trạng xử lí nợ xấu của VAMC. ......................................... 21 2.1.8 Lược khảo tài liệu ........................................................................................... 21 2.2 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU .................................................................................... 22 CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN NỢ XẤU KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ..................................................... 26 3.1 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ .............................................................. 26 3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ..................................................................... 26 3.1.2 Cơ cấu tổ chức của ngân hàng ........................................................................ 27 3.1.2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức ............................................................................... 27 3.1.3 Chức năng và nhiệm vụ phòng ban ................................................................ 28 3.1.3.1 Ban Giám đốc.......................................................................................... 28 3.1.3.2 Phòng khách hàng ................................................................................... 28 3.1.3.3 Phòng quản lý tín dụng............................................................................ 30 3.1.3.4 Phòng Kế toán – Ngân quỹ...................................................................... 30 3.1.3.5 Phòng hành chính tổng hợp ..................................................................... 31 3.2 KHÁI QUÁT KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG TMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT – CHI NHÁNH CẦN THƠ ...................................... 32 vii
3.2.1 Về thu nhập của ngân hàng............................................................................. 32 3.2.2 Về chi phí của ngân hàng ............................................................................... 33 3.2.3 Về lợi nhuận của ngân hàng ........................................................................... 34 3.3 TÌNH HÌNH CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG TMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ. ........................................................................................... 34 3.3.1 Doanh số cho vay ........................................................................................... 35 3.3.2 Doanh số thu nợ.............................................................................................. 36 3.3.3 Dư nợ.............................................................................................................. 36 3.3.3.1 Dư nợ của khách hàng cá nhân theo ngành kinh tế ................................. 37 3.3.3.2 Dư nợ của khách hàng cá nhân theo thời hạn. ......................................... 39 3.3.4 Nợ quá hạn ..................................................................................................... 40 3.3.5 Nợ xấu ............................................................................................................ 41 3.3.5.1 Nợ xấu theo nhóm nợ .............................................................................. 41 3.4 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG NỢ XẤU KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ. ........................... 43 3.4.1 Thực trạng nợ xấu tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ........................ 43 3.4.1.1 Nợ xấu khách hàng cá nhân theo nhóm ngành kinh tế ............................ 43 3.4.1.2 Nợ xấu khách hàng cá nhân theo thời hạn ............................................... 45 3.4.2 Phân tích tỷ lệ nợ xấu tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ................... 46 3.4.2.1 Phân tích tỷ lệ nợ xấu khách hàng cá nhân tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ .................................................................................................... 46 3.4.2.2 Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ theo ngành kinh tế của khách hàng cá nhân tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ........................................................... 47 3.4.2.3 Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ................................................................ 48 3.5 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI NỢ XẤU CỦA NGÂN HÀNG BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT CHI NHÁNH CẦN THƠ..................................................... 49 3.5.1 Mô tả mẫu thu thập. ........................................................................................ 49 3.5.1.1 Tình hình học vấn của khách hàng .......................................................... 49 3.5.1.2 Tình hình số tiền vay. .............................................................................. 49 3.5.1.3 Tình hình thu nhập. ................................................................................. 50 3.5.1.4 Tình hình lãi suất cho vay ....................................................................... 51 3.5.1.5 Tình hình thời gian cho vay..................................................................... 52 viii
3.5.1.6 Tình hình số người phụ thuộc tài chính của khách hàng vay vốn. ........... 52 3.5.1.7 Tình hình tài sản đảm bảo. ...................................................................... 53 3.5.2 Kiểm định độ phù hợp của mô hình................................................................ 53 3.5.3 Kiểm định mức độ giải thích của mô hình ...................................................... 54 3.5.4 Kiểm định mức độ dự báo của mô hình .......................................................... 55 3.5.5 Kết quả phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu. .................................. 55 CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG GIẢM THIỂU KHẢ NĂNG XẢY RA NỢ XẤU TĂNG CAO TRONG THỜI GIAN TỚI............................................... 59 4.1 Nhóm giải pháp liên quan đến lãi suất cho vay...................................................... 59 4.2 Nhóm giải pháp liên quan tới thu nhập. ................................................................. 60 4.3 Nhóm giải pháp liên quan tới tài sản đảm bảo ....................................................... 60 4.4 Nhóm giải pháp liên quan tới số tiền vay............................................................... 61 CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................... 62 5.1 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 62 5.2 KIẾN NGHỊ........................................................................................................... 62 5.2.1 Đối với Ngân hàng Nhà Nước ........................................................................ 62 5.2.2 Đối với các Ngân hàng LienVietPostBank Cần Thơ ...................................... 63 PHỤ LỤC ...................................................................................................................xiv Phụ lục 1: Tình hình số tiền vay vốn của khách hàng. ................................................xiv Phụ lục 2: Tình hình thu nhập của khách hàng. ..........................................................xiv Phụ lục 3: Tình hình lãi suất cho vay. .........................................................................xiv Phụ lục 4: Tình hình trình độ học vấn khách hàng. ...................................................... xv Phụ lục 5: Tình hình thời gian cho vay đối với khách hàng. ........................................ xv Phụ lục 6: Tình hình số người phụ thuộc tài chính khách hàng. .................................. xv Phụ lục 7: Tình hình tài sản đảm bảo của khách hàng ................................................. xv Phụ lục 8: Bảng kết quả phân tích các nhân tố tác động đến nợ xấu ...........................xvi Phụ lục 9: Bảng kiểm định giả thuyết .........................................................................xvi Phụ lục 10: Bảng kiểm định tính phù hợp tổng quát của mô hình ..............................xvi Phụ lục 11: Bảng mức độ chính xác của dự báo .........................................................xvi ix
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Những nhân tố tác động đến nợ xấu KHCN tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ....................................................................................................................... 23 Bảng 3.1 Kết quả hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 – 2016 ........................................................................................................ 33 Bảng 3.2 Tình hình cho vay tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 - 2016 ............................................................................................................................. 35 Bảng 3.3 Tình hình dư nợ của khách hàng cá nhân theo nhóm ngành kinh tế tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 - 2016 .................................... 37 Bảng 3.4 Tình hình dư nợ khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 -2016 .......................................................................... 39 Bảng 3.5 Tình hình nợ xấu theo nhóm nợ tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 - 2016 .................................................................................................. 42 Bảng 3.6 Nợ xấu khách hàng cá nhân theo ngành kinh tế tại LienVietPostBank......... 43 Bảng 3.7 Tình hình nợ xấu khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ............................................................................................................ 45 Bảng 3.8 Tình hình nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu khách hàng cá nhân tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ, giai đoạn 2014 – 2016 ................................................................. 47 Bảng 3.9 Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ theo ngành kinh tế của khách hàng cá nhân tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ........................................................................ 47 Bảng 3.10 Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nơ khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ........................................................................ 48 Bảng 3.11 Tình hình trình độ học vấn của khach hàng ................................................ 49 Bảng 3.12 Tình hình số tiền vay vốn của khách hàng .................................................. 50 Bảng 3.13 Tình hình thu nhập của khách hàng vay vốn. ............................................. 51 Bảng 3.14 Tình hình lãi suất cho vay của Ngân hàng.... .............................................. 51 Bảng 3.15 Bảng tình hình thời gian vay vốn................................................................ 52 Bảng 3.16 Bảng Tình hình số người phụ thuộc tài chính của khách hàng. .................. 53 Bảng 3.17 Tình hình tài sản đảm bảo của khách hàng vay vốn.................................... 53 Bảng 3.18 Kiểm định tính phù hợp của mô hình ......................................................... 54 Bảng 3.19 Kiểm định mức độ giải thích của mô hình .................................................. 54 x
Bảng 3.20 Mức độ dự báo chính xác của mô hình ....................................................... 55 Bảng 3.21 Kết quả phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu ............................... 56 DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ Hình 3.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ ................. 27 Biểu đồ 3.1 Tỷ trọng dư nợ của khách hàng cá nhân theo ngành kinh tế tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 – 2016 .................................... 37 Biểu đồ 3.2 Tỷ trọng dư nợ khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 -2016 .................................................................... 39 Biểu đồ 3.3 Tỷ trọng nợ xấu theo nhóm nợ của LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 -2016 ................................................................................................... 41 Biểu đồ 3.4 Tỷ trọng nợ xấu khách hàng cá nhân theo ngành kinh tế tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 2014 - 2016 ..................................... 43 Biểu đồ 3.5 Tỷ trọng nợ xấu khách hàng cá nhân theo thời hạn tại LienVietPostBank chi nhánh Cần Thơ....................................................................................................... 45 xi
BẢNG CÁC TỪ VIẾT TẮT BĐS Bất động sản CN - CB Công nghiệp - chế biến HĐQT Hội đồng quản trị IMF Quỹ tiền tệ thế giới KHCN Khách hàng cá nhân LienVietPostBank Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu Điện Liên Việt NHTM Ngân hàng thương mại NHNN Ngân hàng nhà nước NN Nông nghiệp PGDBĐ Phòng giao dịch bưu điện PGD Phòng giao dịch SGD Sở giao dịch TMCP Thương mại cổ phần TM - DV Thương mại - dịch vụ TD Tiêu dùng TCTD Tổ chức tín dụng VAMC Công ty quản lí tài sản của các tổ chức tín dụng xii
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ Hoạt động tín dụng đối với NHTM từ lâu đã gắn liền trở thành hoạt động chính trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng tài sản, NHTM trở thành người trung gian “ Đi vay và cho vay” nhằm tìm kiếm lợi nhuận trên mỗi đồng vốn huy động, bằng việc mở rộng chính sách tín dụng, tăng cường quảng bá thương hiệu, chiếm lĩnh thị phần, không ngừng tìm kiếm khách hàng để cho vay, bên cạnh thực hiện các nhu cầu vay vốn, các NHTM cũng đã thực hiện tính toán, tìm ra giải pháp để thu hồi vốn trở lại sau một thời gian dài bị chiếm dụng, nguồn vốn sau khi cho vay ra bên ngoài sẽ đối mặt với nhiều rủi ro mà ngân hàng có thể gặp phải như việc không thu hồi được vốn hoặc thu hồi được vốn nhưng tốn kém thời gian và chi phí, thực tế cho thấy hiện nay nhiều NHTM Việt Nam hằng ngày phải đối mặt với những khó khăn và thách thức này, trong đó điển hình là nợ xấu, đã trở thành nỗi lo thường trực đối với từng ngân hàng, làm tắc nghẽn sự lưu thông tiền tệ của nền kinh tế, ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của các TCTD. Với cái nhìn của một ngân hàng trẻ, vị trí nằm trong khu vực trung tâm của thành phố, chi nhánh vừa mới đi vào hoạt động, Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Cần Thơ luôn quan tâm nợ xấu là vấn đề quan trọng và cấp bách cần giải quyết, trách nhiệm được giao cho Ban lãnh đạo, trên cơ sở tìm hiểu nguyên nhân và tìm ra các biện pháp để giải quyết tốt vấn đề nợ xấu, nhằm giảm thiểu tối đa tỷ lệ nợ xấu trong hoạt động tín dụng xuống dưới mức 3% theo chủ trương của NHNN, bên cạnh đó cũng giúp cho ngân hàng đi vào hoạt động có hiệu quả hơn, tạo tiền đề cho việc đổi mới và hiện đại hóa ngân hàng một cách toàn diện , chính vì vậy tác giả xin chọn đề tài cho khoá luận của mình: “Phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt – Chi nhánh Cần Thơ”. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1 Mục tiêu chung Mục tiêu chung của đề tài là phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ. Thông qua đó đề ra một số giải pháp để thực hiện nhằm giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể - Đánh giá hoạt động tín dụng và thực trạng nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ. 1
- Phân tích các nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt chi nhánh Cần Thơ. - Đề xuất một số giải pháp qua mô hình nghiên cứu để giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu của Ngân hàng. 1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.3.1 Phương pháp thu thập số liệu Số liệu được thu thập là số liệu thứ cấp được lấy từ phòng khách hàng và phòng giám sát hoạt động tại ngân hàng LienVietPostBank – Chi nhánh Cần Thơ qua 3 năm 2014, 2015, 2016 cụ thể: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo thống kê về doanh số thu nợ, doanh số cho vay, dư nợ, nợ xấu và nợ quá hạn của ngân hàng. Ngoài ra việc thu thập số liệu để chạy hồi quy được lấy từ các hồ sơ tín dụng của phòng khách hàng để đáp ứng cho đề tài. 1.3.2 Phương pháp chọn mẫu 1.3.2.1 Quy mô mẫu Tổng thể nhỏ và biết được tổng thể (tổng thể ta có 194 khách hàng cá nhân) ta chọn công thức xác định cỡ mẫu của nhà nghiên cứu Yamane (1976). N n 2 1  N (e) n: cỡ mẫu thu thập N: giá trị tổng thể (N = 194) e: sai số cho phép (e = 10%) Vậy n = 66 số mẫu tối thiểu đạt yêu cầu của mô hình. 1.3.2.2 Cách tiến hành chọn mẫu Với quy mô mẫu là 194, hệ số k được xác định: K = N/n = 194/66 = 3, tương đương hệ số K = 3 Khách hàng tiếp theo để được điều tra sẽ là khách hàng có số thứ tự là số thứ tự của khách hàng được bốc ngẫu nhiên cộng với 3. Cứ thế lấy mẫu đến khi đạt số lượng cần thiết. 2
1.3.3 Phương pháp phân tích Các số liệu thu thập được xử lí bằng phần mềm SPSS 20.0 để đánh giá mức độ các nhân tố tác động đến nợ xấu của LienVietPostBank. Một số phương pháp được sử dụng trong đề tài: Phương pháp thống kê mô tả. Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng các bảng tần suất để đánh giá những đặc điểm cơ bản của mẫu điều tra thông qua việc tính toán các tham số thống kê như: giá trị trung bình, độ lệch chuẩn của các biến quan sát và sử dụng các bảng tần suất để mô tả sơ bộ các đặc điểm của mẫu nghiên cứu. Phương pháp hồi quy Binary logistic nhị nguyên. Sử dụng mô hình hồi quy logistic để đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố tác động đến nợ xấu của LienVietPostBank. Thông qua các nghiên cứu đã lược khảo từ những mô hình đã được chấp nhận, đề tài vẫn kế thừa các nghiên cứu trước đó nhưng có sự điều chỉnh và bổ sung để phù hợp với địa bàn nghiên cứu của đề tài. Phương pháp diễn dịch Từ kết quả phân tích của mô hình nghiên cứu tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm để hạn chế khả năng xảy ra nợ xấu tăng cao của ngân hàng. Ngoài ra khóa luận còn sử dụng phương pháp so sánh số tương đối và số tuyệt đối, dùng để xác định xu hướng mức biến động của các chỉ tiêu, trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và tình hình cho vay của Ngân hàng. 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên những khách hàng cá nhân đang có vay vốn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Cần Thơ. 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu 1.4.2.1 Phạm vi về không gian Đề tài được tập trung nghiên cứu tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Cần Thơ để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến nợ xấu của Ngân hàng. 1.4.2.2 Phạm vi về thời gian Thời gian thực hiện đề tài 06/02/2017 – 05/05/2017, những số liệu thu thập từ tháng 03/2015 đến tháng 05/2015. 3
1.5 Ý NGHĨA ĐỀ TÀI Đề tài nghiên cứu: “Phân tích những nhân tố tác động đến nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Cần Thơ”, nhằm củng cố và hệ thống lại kiến thức đã học và đánh giá tình hình thực tiễn về nợ xấu của Ngân hàng. Tìm ra những tố tác động đến nợ xấu tại Ngân hàng, từ đó đề xuất những giải pháp từ mô hình nghiên cứu đạt được. Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt có thể tham khảo kết quả nghiên cứu để có những kế hoạch, chính sách phù hợp trong mục tiêu giảm thiểu và duy trì nợ xấu ở mức thấp. 1.6 BỐ CỤC ĐỀ TÀI Khóa luận được chia thành 5 chương: Chương 1: Mở đầu Chương 2: Cơ sở lý luận và mô hình nghiên cứu Chương 3: Phân tích các nhân tố tác động đến nợ xấu khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Cần Thơ Chương 4: Các giải pháp nhằm giảm thiểu khả năng xảy ra nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt - Chi nhánh Cần Thơ. Chương 5: Kết luận – kiến nghị Kết luận chương 1 Trong chương 1, khoá luận đã nêu ra được sự cần thiết của đề tài phân là những nhân tố tác động đến nợ xấu tại LienVietPost Bank Cần Thơ, đưa ra được cách thức thu thập số liệu cho đề tài, tạo tiền đề cho việc đưa ra các cơ sở lý luận của đề tài và đưa vào mô hình nghiên cứu ở chương 2. 4
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU 2.1 CƠ SỞ LÝ LÝ LUẬN 2.1.1 Khái quát chung về ngân hàng thương mại 2.1.1.1 Khái niệm về ngân hàng thương mại Ở Việt Nam, theo Luật tổ chức tín dụng: “Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện các nghiệp vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán”. 2.1.1.2 Các hoạt động nghiệp vụ cơ bản của ngân hàng thương mại a. Nghiệp vụ tài sản nợ Nghiệp vụ huy động nguồn vốn là một trong các nghiệp vụ quan trọng nhất đối với Ngân hàng, là nền tảng để ngân hàng hoạt động và phát triển. Các NHTM có thể huy động nguồn tiền từ tổ chức kinh tế và dân cư dưới các hình thức: - Nhận tiền gửi tiết kiệm loại có kỳ hạn và không kỳ hạn. - Huy động nguồn tiền từ dân cư, từ việc bán trái phiếu ngân hàng. - Vay mượn từ các TCTD khác hoặc NHNN. b. Nghiệp vụ tài sản có Bằng nguồn vốn có được từ huy động ngân hàng sử dụng vốn đó để đi cho vay và đầu tư nhằm tìm kiếm lợi nhuận, lợi nhuận thu được phụ thuộc vào khoảng chênh lệch giữa chi phí huy động và lãi suất cho vay. Thông thường Ngân hàng sử dụng nguồn vốn còn nhằm vào mục đích: thiết lập dự trữ, cấp tín dụng, đầu tư tài chính, sử dụng vốn cho mục đích khác. Trong đó cấp tín dụng bao gồm: cho vay (ngắn, trung và dài hạn); chiết khấu thương phiếu và giá tờ có giá; cho thuê tài chính; bão lãnh; bao thanh toán… c. Nghiệp vụ trung gian Thông qua việc huy động được nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn để cho vay cho thấy ngân hàng là người trung gian đứng giữa để làm thỏa mãn nhu cầu của người thừa vốn và thiếu vốn. Bên cạnh đó việc tạo ra các sản phẩm dịch vụ đã đem lại cho ngân hàng một khoản thu nhập từ các khoản hoa hồng và lệ phí như: dịch vụ ngân ủy và dịch vụ ủy thác. Thực tế hiện nay hoạt động cho vay luôn chiếm tỷ trọng cao nhất đối với các NHTM, cũng như trong tổng thu nhập của ngân hàng. 5
Tuy nhiên để có được nguồn thu nhập lớn như vậy thì ngân hàng phải chấp nhận đánh đổi bằng một mức rủi ro tùy vào từng ngân hàng. Rủi ro lớn nhất là rủi ro tín dụng có nguy cơ làm cho nợ xấu của ngân hàng tăng lên nếu không có kế hoạch và biện pháp quản lý từ đầu. 2.1.2 Những vấn đề chung về hoạt động cho vay 2.1.2.1 Khái niệm Theo điều 3 Văn bản hợp nhất số 20/VBHN-NHNN ngày 22/05/2014 về việc ban hành quy chế cho vay của TCTD đối với khách hàng thì: Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi. 2.1.2.2 Các phương thức cho vay Theo điều 16 Văn bản hợp nhất số 20/VBHN-NHNN ngày 22/05/2014 về việc ban hành quy chế cho vay của TCTD đối với khách hàng thì có 8 phương thức cho vay - Cho vay từng lần (cho vay theo món): Mỗi lần vay vốn khách hàng và tổ chức tín dụng thực hiện thủ tục vay vốn cần thiết và ký kết hợp đồng tín dụng. - Cho vay theo hạn mức tín dụng: Tổ chức tín dụng và khách hàng xác định và thỏa thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong một khoảng thời gian nhất định hoặc theo chu kỳ sản xuất, kinh doanh. - Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng: Tổ chức tín dụng cam kết đảm bảo sẵn sàng cho khách hàng vay vốn trong phạm vi hạn mức tín dụng nhất định. Tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận thời hạn hiệu lực của hạn mức tín dụng dự phòng, mức phí trả cho hạn mức tín dụng dự phòng. - Cho vay theo dự án đầu tư: Tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn để thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các dự án đầu tư phục vụ đời sống. - Cho vay trả góp: Khi vay vốn, tổ chức tín dụng và khách hàng xác định và thỏa thuận số lãi vốn vay phải trả cộng với số nợ gốc được chia ra để trả nợ theo nhiều kỳ hạn trong thời hạn cho vay. - Cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng: Tổ chức tín dụng chấp thuận cho khách hàng được sử dụng số vốn vay trong phạm vi hạn mức tín dụng để thanh toán tiền mua hàng hóa, dịch vụ và rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động hoặc điểm ứng tiền mặt là đại lý của tổ chức tín dụng. Khi cho vay phát hành và sử 6