Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011<br />
<br />
KIẾN THỨC PHÒNG NGỪA CHUẨN CỦA ĐIỀU DƯỠNG<br />
VÀ CÁC YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG LIÊN QUAN<br />
ĐẾN KIỂM SOÁT NHIỄM TRÙNG BỆNH VIỆN<br />
Võ Văn Tân*<br />
<br />
TÓM TẮT<br />
Đặt vấn đề: Phơi nhiễm nghề nghiệp do tiếp xúc với máu và dịch cơ thể là mối quan tâm của người làm<br />
công tác y tế. Sự tuân thủ về phòng ngừa chuẩn (PNC) và kiểm soát môi trường bệnh viện (BV) đóng vai trò<br />
quan trọng trong kiểm soát nhiễm trùng bệnh viện (KSNTBV).<br />
Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá kiến thức PNC của điều dưỡng (ĐD) và các yếu tố môi trường liên quan<br />
đến KSNTBV.<br />
Phương pháp: Nghiên cứu được thiết kế theo phương pháp cắt ngang mô tả, phỏng vấn 200 ĐD đang làm<br />
việc tại Bệnh viện (BV) Đa khoa Tiền Giang. Quan sát điều kiện làm việc và phỏng vấn ĐD trưởng ở các khoa<br />
lâm sàng của BV.<br />
Kết quả: - Tỉ lệ ĐD có kiến thức đúng về PNC liên quan tới KSNTBV đạt 78,7%; cao nhất là phân loại rác<br />
thải (100%) và thấp nhất là kiến thức về phòng ngừa cách ly (62,9%); phòng ngừa cá nhân và quản lý vật sắc<br />
nhọn từ 84,4% đến 92,7%; rửa tay, tiệt khuẩn dụng cụ và quản lý nguy cơ đạt từ 76% đến 76,6%. Có sự khác<br />
biệt về kiến thức PNC của ĐD Nội khoa và Ngoại khoa (P=0,006). Không có sự khác biệt về kiến thức đối với giới<br />
tính, trình độ chuyên môn cũng như thâm niên công tác của ĐD. - Các yếu tố môi trường và tổ chức ảnh hưởng<br />
đến KSNTBV như thiếu xà phòng rửa tay, nơi đặt bồn rửa tay không thuận tiện, thiếu kính bảo vệ mắt, ĐD<br />
chăm sóc rất nhiều BN, sự quan tâm của lãnh đạo BV và lãnh đạo khoa, ĐD không được tiêm ngừa vaccine đầy<br />
đủ để phòng ngừa phơi nhiễm nghề nghiệp.<br />
Kết luận: Việc cập nhật thông tin mới, tăng cường giám sát và hỗ trợ của người quản lý sẽ giúp ĐD duy trì<br />
được kiến thức về KSNTBV, đồng thời kiểm soát các yếu tố môi trường liên quan góp phần phòng ngừa và kiểm<br />
soát NTBVMP.<br />
Từ khóa: điều dưỡng, phòng ngừa chuẩn, kiểm soát nhiễm trùng bệnh viện.<br />
<br />
ABSTRACT<br />
KNOWLEDGE ON STANDARD PRECAUTIONS OF NURSES AND ENVIRONMENTAL FACTORS<br />
RELATED TO HOSPITAL INFECTION CONTROL<br />
Vo Van Tan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 4 - 2011: 214 - 220<br />
Introduction: Occupational exposure to blood and body fluids is a serious concern for health care workers.<br />
Compliance with standard precautions (SPs) measures and hospital environmental control play an important role<br />
in hospital infection control (HIC).<br />
Objectives: The objectives of study were to evaluate the knowledge of nurses of SPs measures and<br />
environmental factors regarding HIC.<br />
Methods: This was a descreptive cross-sectional and observational study, which used a questionnaire and a<br />
* Sở Y tế Tiền Giang<br />
Tác giả liên lạc: ThS Võ Văn Tân<br />
<br />
214<br />
<br />
ĐT: 0913 793 161<br />
<br />
Email: vhthth@yahoo.com<br />
<br />
Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
check list. Data were colleted through interview 200 nurses who are working at medical and surgical units of<br />
Tiengiang hospital.<br />
Results: The proportion of corect knowledge of nurses related to SPs were 78.7%, the highest were<br />
classification of wastes (100%) and the lowest were isolate prevention (62.9%). Addition, personal prevention<br />
(83%), and sharps management (92.7%); knowledge of hand washing and equipment sterilize were 76% and<br />
76.6%, repectively. There were differences on knowledge of nurses who working at medical and surgical units<br />
(p=0.006). There were not also between knowledge and gender, degree as well as years of experiens of nurses. The<br />
environmental factors affected the organization and the ability to perform HIC such as not enough soap for hand<br />
washing, sitting of hand washing sinks were inconvenient; lack of eye protective glasses; one nurse looked after<br />
many patients. Also, health managers’ concern on HIC was not high, and vaccine was not fully vaccinated to<br />
prevent occupational exposure.<br />
Conclusions: Updating new information about HIC and strengthen supervision and support of managers<br />
will help maintain the knowledge of nurses. And the meantime, the environmental factors control in the hospital<br />
will help make better HIC prevention and control campaigns.<br />
Key words: Health Knowledge, SPs, Environmental Factors, Nurse, HIC.<br />
chăm sóc BN đã làm gia tăng tỉ lệ NTBVMP(12).<br />
ĐẶT VẤN ĐỀ<br />
Tăng cường kiến thức về KSNTBV cho NYVT là<br />
Phơi nhiễm nghề nghiệp do tiếp xúc với máu<br />
một trong những yêu cầu cần thiết để gia tăng sự<br />
và dịch cơ thể là yếu tố chính lây lan truyền bệnh<br />
tuân thủ KSNT cũng như làm tăng tỉ lệ thực<br />
như HIV, viêm gan B (HBV) và C (HCV). Xác<br />
hành KSNT trong BV(6,7).<br />
định được mối đe dọa này, Trung tâm kiểm soát<br />
Môi trường BV sạch sẽ đóng vai trò quan<br />
và phòng ngừa bệnh tật Mỹ (CDC) đã đưa ra các<br />
trọng trong phòng ngừa NTBVMP(11). Các biện<br />
quy trình phòng ngừa phơi nhiễm nghề nghiệp<br />
pháp can thiệp như rửa tay thích hợp, làm sạch<br />
và nguy cơ nhiễm trùng tiềm ẩn do máu và dịch<br />
bề mặt, dinh dưỡng tốt, đủ nhân viên ĐD, quản<br />
cơ thể(1,2). Các quy trình hướng dẫn thực hành<br />
lý tốt sự thông khí, thông tiểu đúng kỹ thuật và<br />
này gọi là phòng ngừa chuẩn (PNC - Standard<br />
sử dụng đường truyền tĩnh mạch hợp lý sẽ làm<br />
Precautions) giúp nhân viên y tế (NVYT) thực<br />
giảm đến mức có ý nghĩa tỉ lệ NTBVMP(3).<br />
hành theo hướng dẫn(2), đó là vệ sinh cá nhân, sử<br />
Tại các nước, có nhiều nghiên cứu đánh giá<br />
dụng dụng cụ phòng hộ cá nhân (DCPHCN),<br />
kiến thức PNC của NVYT. Tuy nhiên, tỉ lệ tuân<br />
tiêu hủy vật sắc nhọn, dịch cơ thể và xử lý chất<br />
thủ khi thực hành của ĐD vẫn là điều đáng quan<br />
thải lâm sàng thích hợp…<br />
tâm(4,5). Tại Việt Nam, một số nghiên cứu cho<br />
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính có<br />
thấy tỉ lệ tuân thủ PNC của NVYT đặc biệt là<br />
khoảng 3 triệu nhân viên y tế (NVYT) phải đối<br />
tuân thủ của ĐD chưa cao(4). Trong khi đó, sự<br />
mặt với phơi nhiễm nghề nghiệp qua đường<br />
tuân thủ về PNC góp phần đáng kể và làm giảm<br />
máu hàng năm, trong đó có 2 triệu HBV, 900.000<br />
đến mức có ý nghĩa tỉ lệ NTBVMP(3). Vì vậy,<br />
HCV và 300.000 HIV (5).<br />
đánh giá kiến thức của ĐD về PNC, sự tuân thủ<br />
Theo CDC, nhiễm trùng bệnh viện mắc phải<br />
của họ trong công tác KSNT và các yếu tố môi<br />
(NTBVMP) là nhiễm trùng BV lan truyền bằng<br />
trường tác động đến việc KSNT trong BV là rất<br />
nhiều đường như bề mặt (đặc biệt là tay), nước,<br />
quan trọng. Chính vì thế, nghiên cứu này nhằm<br />
không khí, đường tiêu hóa và phẫu thuật. Nhiều<br />
đánh giá nhận thức của ĐD và các yếu tố môi<br />
NTBVMP được gây ra bởi sự lan truyền từ BN<br />
trường liên quan tới KSNT trong BV để cung cấp<br />
này sang BN khác thông qua dụng cụ và NVYT.<br />
những dữ liệu cần thiết giúp người làm công tác<br />
Việc NVYT kém tuân thủ KSNT khi thực hành<br />
<br />
Chuyên Đề Điều Dưỡng Kỹ Thuật Y Học<br />
<br />
215<br />
<br />
Nghiên cứu Y học<br />
<br />
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011<br />
<br />
quản lý đưa ra những biện pháp can thiệp phù<br />
hợp, góp phần làm giảm tỉ lệ NTBVMP.<br />
<br />
Stata 10.0. Giá trị p