intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kiến thức, thực hành về sử dụng thuốc theo đơn của bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Nam Anh, tỉnh Bình Dương, năm 2019

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

3
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày khảo sát kiến thức, thực hành của người bệnh điều trị ngoại trú về sử dụng thuốc theo đơn tại bệnh viện đa khoa Nam Anh, tình Bình Dương năm 2019. Phương pháp. Điều tra ngang 384 bệnh nhân đến khám và điều trị tại bệnh viện đa khoa Nam Anh, với phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kiến thức, thực hành về sử dụng thuốc theo đơn của bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa Nam Anh, tỉnh Bình Dương, năm 2019

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 483 - THÁNG 10 - SỐ 1 - 2019 các nghiên cứu trước đây (Nguyễn Xuân Huy và versus recombinant follicle stimulating hormone for cộng sự, 2004)[7]. Điều này có thể do tiêu ovarian stimulation in assisted reproductive cycles. Cochrane Database Syst Rev, 1, CD003973. chuẩn đánh giá đáp ứng kém khác nhau. Việc 2. Hompes PG, Broekmans FJ, Hoozemans DA et đánh giá đáp ứng kém theo POSEIDON giúp cá al (2008). Effectiveness of Highly purified human thể hóa và có chiến lược tối ưu cho các bệnh menopausal gonadotropin vs recombinant follicle- nhân đáp ứng kém. stimulating hormone in first-cycle in vitro fertilization-intracytoplasmic sperm injection V. KẾT LUẬN patients. Fertil Steril, 89, 1685-93. 3. Beall SA, DeCherney A (2012). History and Nghiên cứu cho thấy HP-hMG có hiệu quả challenges surrounding ovarian stimuation in the tương đương so với rFSH trong kích thích buồng treatment of infertility. Fertil Steril, 97, 795-801. trứng làm thụ tinh trong ống nghiệm. Những 4. Anderson AN, Devroey P, Arce JC (2006). bệnh nhân sử dụng HP-hMG có tỷ lệ thai lâm Clinical outcome following stimulation with HP-hMG or r-FSH in patients undergoing IVF: A randomized sàng tương đương so với nhóm rFSH trong các assessor blind controlled trial. Hum Reprod, 21, chu kỳ chuyển phôi tươi với tỷ lệ lần lượt là 3217-27. 47,14% và 47,30%. Các kết quả của nghiên cứu 5. Bosch E.,Vidal C., Labarta E.,et al. (2008). chúng tôi cho thấy HP-hMG có thể là một lựa Highly purified hMG versus recombinant FSH in chọn hiệu quả trong kích thích buồng trứng làm ovarian hyperstimulation with GnRH antagonists—a randomized study. Hum Reprod, 23(10), 2346–2351. thụ tinh trong ống nghiệm. 6. Smitz J, Andersen A, Devroey P (2007). Lời cảm ơn: Chúng tôi xin chân thành cảm Endocrine profile in serum and follicular fluid ơn các bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên tại differs after ovarian stimulation with HP-hMG or Trung tâm hỗ trợ sinh sản Quốc gia đã giúp đỡ recombinant FSH in IVF patients, Hum Reprod, 22, pp.676–687. và hỗ trợ nghiên cứu này. 7. Nguyễn Xuân Huy (2004). Nghiên cứu kết quả thụ tinh trong ống nghiệm tạo Bệnh viện Phụ sản TÀI LIỆU THAM KHẢO Trung ương năm 2003. Luận văn tốt nghiệp bác sỹ 1. Westergaard LW, Bossuyt PM, Van der Veen F chuyên khoa II. Đại học Y Hà Nội, Hà Nội. et al (2011). Human menopausal gonadotropin KIẾN THỨC, THỰC HÀNH VỀ SỬ DỤNG THUỐC THEO ĐƠN CỦA BỆNH NHÂN TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA NAM ANH, TỈNH BÌNH DƯƠNG, NĂM 2019 Võ Thị Kim Anh*, Đặng Thị Kim Liên* TÓM TẮT dân. Tỷ lệ kiến thức đúng và thực hành đúng về sử dụng thuốc là thấp, cần tăng cường hướng dẫn về sử 17 Mục tiêu. Khảo sát kiến thức, thực hành của dụng thuốc cho bệnh nhân. người bệnh điều trị ngoại trú về sử dụng thuốc theo Từ khóa: Kiến Thức, thực hành, sử dụng đơn thuốc. đơn tại bệnh viện đa khoa Nam Anh, tình Bình Dương năm 2019. Phương pháp. Điều tra ngang 384 bệnh SUMMARY nhân đến khám và điều trị tại bệnh viện đa khoa Nam Anh, với phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên hệ KNOWLEDGE, PRACTICE TO USE MEDICINES OF thống. Kết quả. Kiến thức của người bệnh về sử dụng OUT PATIENTS AT THE NAM ANH GENERAL thuốc theo đơn là chưa tốt, tỷ lệ kiến thức đúng chung HOSPITAL, BINH DUONG PROVINCE, 2019 chỉ là 27,9%. Tuy nhiên thực hành sử dụng thuốc Object. Survey of knowledge, practice prescription trong đơn của người bệnh lại tốt hơn, mặc dù chưa drug use in Nam Anh General Hospital in 2019. cao, tỷ lệ thực hành đúng chung về sử dụng thuốc Methods. Survey of 384 patients was examined and theo đơn đạt 66,4%. Tỷ lệ tuân thủ liều lượng, thời treatment at Nam Anh General Hospital with random gian dùng kháng sinh theo chỉ định trong đơn thuốc sampling method. Results. The knowledge of patients 67,7%. Kiến thức đúng về sử dụng thuốc trong đơn about using prescription drugs is not good, the cao hơn ở nhóm nữ giới, có tham gia bảo hiểm y tế. percentage of right knowledge is only 27.9%. Thực hành đúng về sử dụng thuốc theo đơn cao hơn However, the practice of using the prescription ở nhóm bệnh nhân trên 40 tuổi, nghề nghiệp nông medicine of patients is better, although it is not high, the percentage of correct practice on using prescription drugs reaches 66.4%. The percentage of *Đại học Thăng Long Hà Nội compliance with the antibiotic dosage and duration as Chịu trách nhiệm chính: Võ Thị Kim Anh prescribed in the prescription is 67.7%. The correct Email: kimanh7282@gmail.com knowledge about the use of prescription drugs is Ngày nhận bài: 10.7.2019 higher among women who have health insurance. Ngày phản biện khoa học: 10.9.2019 Proper practice of prescription drug use is higher Ngày duyệt bài: 16.9.2019 among patients over 40 years of age, farmer's 67
  2. vietnam medical journal n01 - OCTOBER - 2019 occupation. The right knowledge and correct use of tuổi và 0,8% trên 40 tuổi. drugs is low, necessary to increase guide of drug use - Về học vấn, tỷ lệ tiểu học và dưới tiểu học for patients. 10,2%; trung học cơ sở và trung học phổ thông Keywords: Knowledge, practice, drug use. 56,0% và trên trung học phổ thông là 33,8%. I. ĐẶT VẤN ĐỀ - Về nghề nghiệp chính hiện tại, tỷ lệ cán bộ Việc tuân thủ điều trị được đo bằng mức độ nhân viên 10,4%, nông dân 12,8%, công nhân thực hành của bệnh nhân theo khuyến nghị và nhóm nghề khác 76,8%. trong đơn thuốc từ thầy thuốc [1],[6] và là yếu - Chỉ 2,3% thuộc hộ nghèo hoặc cận nghèo. tố quyết định điều trị thành công. Không tuân Tỷ lệ có bảo hiểm y tế là 88,8%. thủ là một vấn đề nghiêm trọng không chỉ ảnh Kiến thức, thực hành sử dụng thuốc theo đơn hưởng đến chính bệnh nhân mà còn ảnh hưởng của bệnh nhân đến toàn bộ hệ thống chăm sóc sức khỏe: bệnh Bảng 1. Tỷ lệ nhận biết đúng về các tiến triển nặng, giảm khả năng chức năng, chất nhóm thuốc (n=384) lượng cuộc sống thấp, tăng sử dụng các nguồn Nhận biết đúng Tần số (n) Tỷ lệ (%) lực y tế như nhà dưỡng lão, bệnh viện. Trước Về nhóm giảm đau, 251 72,5 thực trạng đó, các nước trên thế giới đã nghiên hạ sốt cứu tìm hiểu tại sao bệnh nhân không muốn Về nhóm kháng sinh 190 56,1 hoặc không thể sử dụng theo toa thuốc và đưa Về kháng viêm 63 30,7 Corticoid ra một yếu tố quan trọng là thiếu kiến thức về Người bệnh thường nhận biết về các thuốc thuốc [5]. Giáo dục bệnh nhân, tăng cường hoạt giảm đau hạ sốt tốt hơn. Tỷ lệ nhận biết đúng về động quản lý kê đơn là rất quan trọng trong tăng các thuốc giảm đau hạ sốt có trong đơn là cường tuân thủ sử dụng thuốc. Nghiên cứu này 72,5%, trong khi nhận biết đúng nhóm kháng thực hiện với mục tiêu: “Xác định tỷ lệ bệnh sinh 56,1% và nhóm thuốc kháng viêm corticoid nhân có kiến thức đúng, thực hành đúng về sử thấp với 30,7%. dụng thuốc theo đơn tại Bệnh viện Đa khoa Nam Bảng 2. Kiến thức về số loại thuốc, liều Anh, 2019”. dùng, đường dùng và thời điểm dùng II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU (n=384) Đối tượng: Bệnh nhân từ 18 tuổi trở lên tới Kiến thức đúng Tần số Tỷ lệ(%) khám và điều trị ngoại trú tại bệnh viện đa khoa Về số loại thuốc trong đơn 334 87,0 Nam Anh từ tháng 12/2018 đến tháng 05/2019. Về liều dùng thuốc 318 82,8 Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt Về đường dùng thuốc 378 98,4 ngang Về thời điểm dùng thuốc 370 96,4 Chọn mẫu: Cỡ mẫu tối thiểu tính theo công Về phản ứng bất lợi của thuốc 20 5,2 Kiến thức của người bệnh về số loại thuốc có thức: n = . trong đơn, liều dùng và thời điểm dùng rất tốt, tỷ Z21-/2=1,96 là trị số trong phân phối chuẩn lệ kiến thức đúng về số loại thuốc có trong đơn với độ tin cậy 95%. p=0,40 là tỷ lệ bệnh nhân 87,0%; về liều dùng thuốc 82,8%; về đường dùng thực hành đúng về sử dụng thuốc trong đơn ước thuốc 98,4% và về thời điểm dùng thuốc 96,4%, đoán, theo nghiên cứu của Nguyễn Hoàng tại tuy nhiên, hầu hết người bệnh lại chưa ý thức tốt bệnh viện đa khoa thành phố Đồng Hới, tỷ lệ về các phản ứng bất lợi của thuốc, tỷ lệ kiến thức thực hành sử dụng thuốc theo đơn đúng là đúng vè phản ứng bất lợi của thuốc chỉ 5,2%. 40,5%[2]. d=0,05 là sai số lựa chọn. Vậy nghiên Bảng 3. Thực hành sử dụng thuốc kháng cứu khảo sát 384 bệnh nhân. sinh (n=384) Phương pháp: Phỏng vấn mặt đối mặt bệnh Thực hành Tần số (n) Tỷ lệ (%) nhân bằng các phiếu thu thập thông tin soạn sẵn. Dùng kháng sinh theo chỉ định Xử lý số liệu: Phân tích bằng phương pháp Có 265 69,0 Không 119 44,9 thống kê y học. Quản lý dữ liệu bằng phần mềm Tuân thủ thời gian dùng kháng sinh Epidata và phân tích bằng phần mềm Stata-10. Có 260 67,7 III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Không 124 32,3 Một số đặc điểm của người bệnh được khảo sát Tỷ lệ người bệnh dùng thuốc kháng sinh khi có - Giới tính: tỷ lệ nam 36,2% và nữ là 63,8%. chỉ định của bác sĩ là 69,0%. Tỷ lệ tuân thủ liều - Hầu hết người bệnh có tuổi từ 18-29 lượng, thời gian dùng kháng sinh theo chỉ định (45,8%) và 30-39 tuổi (42,5%), có 11,7% ≥40 trong đơn thuốc thấp, chỉ 67,7%. 68
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 483 - THÁNG 10 - SỐ 1 - 2019 Bảng 4. Tỷ lệ tuân thủ sử dụng thuốc (n) % theo đơn (n=384) Đúng 107 27,9 Kiến thức Nội dung Tần số (n) Tỷ lệ (%) Không đúng 277 72,1 Đúng liều 382 99,5 Thực Đúng 255 66,4 Đủ liều 290 75,5 hành Không đúng 129 33,6 Uống thuốc đúng giờ 337 87,8 Kiến thức của người bệnh về sử dụng thuốc Về tuân thủ sử dụng thuốc theo đơn, tỷ lệ uống theo đơn là chưa tốt, tỷ lệ kiến thức đúng chung thuốc đúng liều đạt 99,5% nhưng tỷ lệ tuân thủ chỉ là 27,9%. Tuy nhiên thực hành sử dụng uống đủ liều lượng thuốc trong đơn được kê chỉ thuốc trong đơn của người bệnh lại tốt hơn, mặc 75,5%. Tỷ lệ uống thuốc đúng giờ là 87,7%. dù chưa cao, tỷ lệ thực hành đúng chung về sử Bảng 5. Kiến thức và thực hành đúng dụng thuốc theo đơn đạt 66,4%. chung về sử dụng thuốc theo đơn (n=384) Một số yếu tố liên quan đến kiến thức sử Nội dung Tần số Tỷ lệ dụng thuốc theo đơn của bệnh nhân Bảng 6. Một số yếu tố liên quan đến kiến thức về sử dụng thuốc của bệnh nhân Kiến thức Yếu tố Đúng Chưa đúng p PR (KTC 95%) n % n % Giới tính: Nữ 78 31,8 167 68,2 1 Nam 29 20,9 110 79,1 0,021* 0,56 (0,33 - 0,94) BHYT: Có 101 29,9 237 70,1 1 Không 6 13,9 37 86,1 0,029* 0,38 (0,13 - 0,95) Học vấn: TH, dưới TH 4 10,3 35 89,7 1 THCS, THPT 59 27,4 156 72,6 0.029* 3,31 (1,13 - 9,72) Trên THPT 44 33,8 86 66,2 0.007* 4,48 (1,5 - 13,4) TH: tiểu học, THCS: trung học cơ sở, THPT: trung học phổ thông * Kiểm định chi bình phương Tỷ lệ kiến thức đúng về sử dụng thuốc trong đơn thuốc ở nam giới thấp hơn nhiều so với nữ giới (PR=0,56; p
  4. vietnam medical journal n01 - OCTOBER - 2019 IV. BÀN LUẬN bệnh thường gặp, tuy nhiên hầu hết người dân Một số đặc điểm của bệnh nhân. Đa số thuộc chưa nhận thức được vai trò cũng như về sử độ tuổi lao động, trên địa bàn tình Bình Dương dụng các thuốc kháng sinh hay nhóm thuốc có nhiều công ty, xý nghiệp sản xuất do đặc thù kháng viêm có thành phần corticoid. Kết quả này nền kinh tế công nghiệp trọng điểm, do đó, đa cũng tương tự như nghiên cứu của Nguyễn phần người bệnh được khảo sát là công nhân, tỷ Hoàng tại bệnh viện thành phố Đông Hà, tỷ lệ lệ cán bộ nhân viên thấp hơn (10,4%) và nông bệnh nhân không nhận biết được thuốc kháng dân dân chỉ 12,8%. Về học vấn, tỷ lệ học hết sinh là 27,7% [2]. cấp 2 và cấp 3 chiếm hơn một nửa, tỷ lệ học vấn Trong nghiên cứ, kiến thức của người bệnh trên THPT là 33,8%, điều này phù hợp với mặt về số loại thuốc có trong đơn, liều dùng và thời bằng chung về học vấn trên địa bàn tỉnh. điểm dùng rất tốt, tỷ lệ kiến thức đúng về số loại Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế ở người bệnh thuốc có trong đơn 87,0%; về liều dùng thuốc cao với 88,8% có bảo hiểm y tế. Phần nhiều có 82,8%; về đường dùng thuốc 98,4% và về thời bảo hiểm y tế do chính sách người lao động của điểm dùng thuốc 96,4%, tuy nhiên, hầu hết các công ty xí nghiệp. người bệnh lại chưa ý thức tốt về các phản ứng Tỷ lệ kiến thức và thực hành đúng về sử dụng bất lợi của thuốc, tỷ lệ kiến thức đúng về phản thuốc theo đơn của bệnh nhân. Khảo sát 384 ứng bất lợi của thuốc chỉ 5,2%. Nghiên cứu của bệnh nhân về sử dụng thuốc theo đơn cho thấy Nguyễn Hoàng và Trần Thị Phương Thảo cũng kiến thức của người bệnh về sử dụng thuốc theo cho kết quả tương đồng với nghiên cứu của đơn là chưa tốt, tỷ lệ kiến thức đúng chung chỉ chúng tôi [3]. là 27,9%. Kết quả này thấp hơn nhiều so với Vấn đề người bệnh có tuân thủ liều thuốc, nghiên cứu của Nguyễn Hoàng tại bệnh viện thời gian uống thuốc ảnh hưởng rất lớn đến Thành phố Đông Hà (Quảng Bình), tỷ lệ kiến thành công của liệu trình điều trị [4]. Kết quả thức đúng chung về sử dụng thuốc theo đơn là nghiên cứu cho thấy rằng tỷ lệ uống thuốc đúng là 49,0% [2], hay nghiên cứu của Trần Thị liều đạt 99,5% nhưng tỷ lệ tuân thủ uống đủ liều Phương Thảo tại Bệnh viện Đa khoa Phú Yên, tỷ lượng thuốc trong đơn được kê chỉ 75,5%. Tỷ lệ lệ kiến thức đúng về sử dụng thuốc trong đơn uống thuốc đúng giờ là 87,7%. Theo tác giả thuốc la 60,5% [3].Tuy nhiên trong nghiên cứu Nguyễn Hoàng, tỷ lệ bệnh nhân sử dụng không của chúng tôi, thực hành sử dụng thuốc trong đủ liều thuốc, không đúng liều các loại thuốc đơn của người bệnh lại tốt hơn, mặc dù chưa không đúng giờ lần lượt là 24,2%, 19,8% và cao, tỷ lệ thực hành đúng chung về sử dụng 13,0%; thấp hơn nghiên cứu của Trần Thị thuốc theo đơn đạt 66,4%. Tỷ lệ thực hành đúng Phương Thảo (45,2%, 37,0% và 33,2%). Mặc dù chung về sử dụng thuốc theo đơn thuốc trong thực hành sử dụng thuốc trong nghiên cứu có nghiên cứu của chúng tôi cao hơn so với nghiên thể tốt hơn so với một số địa phương, nhưng cứu của Nguyễn Hoàng hay Trần Thị Phương vấn đề bỏ liều của người bệnh trong nghiên cứu Thảo, tỷ lệ thực hành đúng là 59,5% và rất cao, đây thường là những trường hợp bệnh 57,8%[2],[3]. Có thể trong nghiên cứu của nhân quên sử dụng hoặc thấy thuyên giảm thì chúng tôi, tiêu chuẩn để đánh giá kiến thức ngưng sử dụng thuốc, điều này dẫn đến giảm đúng về sử dụng thuốc trong đơn là cần phải có hiệu quả điều trị. hiểu biết đúng và đầy đủ các yếu tố mà chúng Hiện nay, tình trạng kê quá nhiều thuốc trên tôi hỏi tới, khác với nghiên cứu của Nguyễn đơn, lạm dụng kháng sinh và biệt dược và đặc Hoàng và Trần Thị Phương Thảo, người bệnh chỉ biệt là việc tự ý sử dụng kháng sinh trần lan. Kết cần có kiến thức đúng về một số nội dung thì quả nghiên cứu của chúng tôi thấy rằng tỷ lệ được xem như có kiến thức chung đúng. người bệnh dùng thuốc kháng sinh khi có chỉ Khi xét đến từng nội dung cụ thể, kết quả định của bác sĩ là 69,0%. Tỷ lệ tuân thủ liều nghiên cứu cho thấy người bệnh thường nhận lượng, thời gian dùng kháng sinh theo chỉ định biết về các thuốc giảm đau hạ sốt tốt hơn, tỷ lệ trong đơn thuốc thấp, chỉ 67,7%. Người bệnh tự nhận biết đúng về các thuốc giảm đau hạ sốt có ý đi mua thuốc khá nhiều, nếu không có chỉ định trong đơn là 72,5%, trong khi nhận biết đúng của bác sỹ mà tự ý mua thuốc về dùng thì sẽ nhóm kháng sinh 56,1% và nhóm thuốc kháng gây nên nhiều hậu quả không thể lường trước viêm corticoid thấp với 30,7%. Đây cũng là tình được, nguy hiểm nhất là tình trạng dị ứng thuốc trạng chung của người dân hiện nay, việc sử và đề kháng kháng sinh. dụng các loại thuốc giảm đau, hạ sốt được sử Một số yếu tố liên quan đến kiến thức và thực dụng rất phổ biến để điều trị các triệu chứng hành đúng về sử dụng thuốc theo đơn 70
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 483 - THÁNG 10 - SỐ 1 - 2019 Kết quả nghiên cứu cho thấy kiến thức đúng V. KẾT LUẬN về sử dụng thuốc trong đơn thuốc ở nam giới Kiến thức của người bệnh về sử dụng thuốc kém hơn nhiều so với nữ giới, có lẽ nam giới theo đơn là chưa tốt, tỷ lệ kiến thức đúng chung thường quan tâm nhiều đến công việc hoặc danh chỉ là 27,9%. Tuy nhiên thực hành sử dụng nhiều thời gian cho lao động, họ ít quan tâm đến thuốc trong đơn của người bệnh lại tốt hơn, mặc vấn đề chăm sóc sức khỏe hơn phụ nữ. Kiến dù chưa cao, tỷ lệ thực hành đúng chung về sử thức đúng về sử dụng thuốc trong đơn ở bệnh dụng thuốc theo đơn đạt 66,4%. Tỷ lệ tuân thủ nhân không có bảo hiểm y tế thấp hơn nhiều so liều lượng, thời gian dùng kháng sinh theo chỉ với nhóm có bảo hiểm y tế (PR=0,38; p
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2