SKKN: M t s kinh nghi m giúp h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhộ ố ệ ọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn ậ
l p 5 ớ
M C L CỤ Ụ
Tên n i dungộTrang
I. Ph n m đuầ ở ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề 3
2. M c tiêu, nhi m v đ tàiụ ệ ụ ề 4
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ 4
4. Ph m vi nghiên c uạ ứ 4
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ 4
II. Ph n n i dungầ ộ
1.C s lí lu nơ ở ậ 5
2. Th c tr ng ự ạ 5
a) Thu n l i, khó khănậ ợ 6
b) Thành công, h n chêạ 6
c) M t m nh, m nh y uặ ạ ạ ế 7
d) Nguyên nhân 7
e) Phân tích đánh giá các v n đ th c tr ng đã nghiên c uấ ề ự ạ ứ 8
3. Nh ng gi i pháp, bi n pháp ti n hànhữ ả ệ ế 8
3.1. M c tiêu c a gi i pháp và bi n phápụ ủ ả ệ 8
3.2. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp, bi n pháp ộ ứ ự ệ ả ệ 8
3.2.1. H ng d n tìm hi u c u t o c a bài văn t c nh ướ ẫ ể ấ ạ ủ ả ả 10
3.2.2. H ng d n tìm hi u các bài văn t c nh sách giáo khoa ướ ẫ ể ả ả 11
3.3. Đi u ki n th c hi n các gi i pháp, bi n pháp ề ệ ự ệ ả ệ 22
3.4. M i quan h gi a các gi i pháp, bi n phápố ệ ữ ả ệ 23
3.5 K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ nghiên c u ế ả ả ệ ị ọ ủ ấ ề ứ 23
4. K t qu thu đc qua kh o nghi m, giá tr khoa h cế ả ượ ả ệ ị ọ 24
III. Ph n k t lu n, ki n nghầ ế ậ ế ị
1. K t lu n ế ậ 24
2. Ki n nghế ị 25
Tài li u tham kh o ệ ả 27
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
Giáo viên : Đinh Xuân Tr ng – Đn v : Tr ng TH Tr n Phú ườ ơ ị ườ ầ
1
SKKN: M t s kinh nghi m giúp h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhộ ố ệ ọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn ậ
l p 5 ớ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề
D y t t phân môn T p làm văn nói chung và ạ ố ậ d ng văn t c nhạ ả ả nói riêng
là v n đ đc nhi u giáo viên Ti u h c quan tâm. Phân môn T p làm vănấ ề ượ ề ể ọ ậ
phát huy b n k năng nghe, nói, đc, vi t trong môn Ti ng Vi t. H c sinhố ỹ ọ ế ế ệ ọ
Ti u h c ngay t l p 1, 2, 3 đã đc ti p xúc v i nhi u d ng văn b n khácể ọ ừ ớ ượ ế ớ ề ạ ả
nhau, có n i dung g n gũi trong cu c s ng và kĩ năng giao ti p c a các em v iộ ầ ộ ố ế ủ ớ
c ng đng. Đó là m t u đi m không ai ph nh n. Tuy nhiên, ch ng trìnhộ ồ ộ ư ể ủ ậ ươ
m i chuy n t i s thay đi c v n i dung và k năng rèn luy n l n hìnhớ ể ả ự ổ ả ề ộ ỹ ệ ẫ
th c, bi n pháp và quy trình lên l p. Là giáo viên, nh t là giáo viên d y l p 5ứ ệ ớ ấ ạ ớ
không ai tránh kh i nh ng trăn tr , băn khoăn là làm th nào giúp h c sinh rènỏ ữ ở ế ọ
luy n t t k năng làm bài T p làm văn, nh t là văn t ệ ố ỹ ậ ấ ả c nh.ả
Qua th c t nhi u năm gi ng d y l p 5, tôi ít khi phát hi n đc h cự ế ề ả ạ ớ ệ ượ ọ
sinh gi i phân môn T p làm văn. T i sao h c sinh gi i T p làm văn ít i, đmỏ ậ ạ ọ ỏ ậ ỏ ế
trên đu ngón tay nh v y, trong khi Ti ng Vi t là ti ng m đ c a chúng ta,ầ ư ậ ế ệ ế ẹ ẻ ủ
các em lúc ch a tròn m t tu i đã bi t nói, năm sáu tu i đã bi t đc, đã bi tư ộ ổ ế ổ ế ọ ế
vi t ti ng Vi t ? Chúng ta đã t hào ti ng Vi t ta phong phú, giàu hình nh, đaế ế ệ ự ế ệ ả
d ng v nghĩa, có s c bi u c m sâu s c. Nh ng m t th c t làm bu n lòngạ ề ứ ể ả ắ ư ộ ự ế ồ
nh ng th y cô giáo chúng tôi vì h c sinh gi i phân môn T p làm văn còn quáữ ầ ọ ỏ ậ
khiêm t n. Khi ch m bài T p làm văn, tôi th y đa s h c sinh đã bi n các bàiố ấ ậ ấ ố ọ ế
văn t c nh thành văn k , li t kê m t cách khô khan, nghèo nàn v t , di nả ả ể ệ ộ ề ừ ễ
đt r m rà. V y làm th nào đ nâng cao ch t l ng d y- h c T p làm vănạ ườ ậ ế ể ấ ượ ạ ọ ậ
nh t là văn t c nh cho h c sinh l p l p 5.ấ ả ả ọ ớ ớ
Qua th c t tôi nh n th y r ng đa s kh năng h c môn T p làm vănự ế ậ ấ ằ ố ả ọ ậ
c a h c sinh là quá khô khan. H c sinh không bi t làm m t bài văn hoàn ch nh,ủ ọ ọ ế ộ ỉ
không bi t dùng t đt câu, trong quá trình làm bài văn không bi t dùng cácế ừ ặ ế
bi n pháp tu t so sánh, nhân hóa và c bi n pháp liên t ng vào làm các bàiệ ừ ả ệ ưở
văn d ng văn t c nh.ạ ả ả
Trong cách làm bài c a h c sinh không s d ng câu m đo n cho m tủ ọ ử ụ ở ạ ộ
đo n văn m c dù ki n th c này đã đc h c l p 4. Các câu trong đo n vănạ ặ ế ứ ượ ọ ở ớ ạ
hay c bài văn không có s liên k t ch t ch , không theo m t trình t nh tả ự ế ặ ẽ ộ ự ấ
đnh. Chính vì v y, bài văn c a h c sinh th ng luôn b l n x n, miêu t lungị ậ ủ ọ ườ ị ộ ộ ả
tung. Hi n nay, chúng ta đang có xu h ng nâng cao d n, nâng cao mãi k tệ ướ ầ ế
qu bài làm văn c a h c sinh. Nghĩa là chúng ta đang h ng t i nh ng bài vănả ủ ọ ướ ớ ữ
Giáo viên : Đinh Xuân Tr ng – Đn v : Tr ng TH Tr n Phú ườ ơ ị ườ ầ
2
SKKN: M t s kinh nghi m giúp h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhộ ố ệ ọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn ậ
l p 5 ớ
hay c a h c sinh trong khi vi c d y c a th y, cô giáo l i ch a đt đc yêuủ ọ ệ ạ ủ ầ ạ ư ạ ượ
c u h ng d n, dìu d t ng i h c t ng b c. Ch m bài thì d dàng tìm ra saiầ ướ ẫ ắ ườ ọ ừ ướ ấ ễ
sót nh ng làm sao cho h c sinh kh i sai sót thì nhi u khi ph n l n chúng ta l iư ọ ỏ ề ầ ớ ạ
không ch ra đc m t cách đy đ đúng h ng cho h c sinh.ỉ ượ ộ ầ ủ ướ ọ
V i nh ng lý do trên, tôi ch n và vi t đ tài ớ ữ ọ ế ề M t s kinh nghi m giúpộ ố ệ
h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn l pậ ớ
5.
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
- Phân môn T p làm văn có tính ch t t ng h p, v a v n d ng các hi uậ ấ ổ ợ ừ ậ ụ ể
bi t và kĩ năng v ti ng Vi t t các phân môn khác, v a phát huy và hoànế ề ế ệ ừ ừ
thi n các k t qu đó. Đ th c hi n vai trò này, phân môn T p làm văn l p 5ệ ế ả ể ự ệ ậ ở ớ
có nh ng m c tiêu sau:ữ ụ
+ Hình thành và phát tri n h c sinh các kĩ năng s d ng ti ng Vi tể ở ọ ử ụ ế ệ
(nghe, nói, đc, vi t ) đ h c t p và giao ti p trong các môi tr ng ho t đngọ ế ể ọ ậ ế ườ ạ ộ
c a l a tu i.ủ ứ ổ
+ Thông qua vi c d y và h c ti ng Vi t, góp ph n rèn luy n các thaoệ ạ ọ ế ệ ầ ệ
tác t duy.ư
+ Cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c s gi n v xã h i, t nhiên vàấ ọ ữ ế ứ ơ ả ề ộ ự
con ng i, v văn hoá, văn h c c a Vi t Nam và n c ngoài.ườ ề ọ ủ ệ ướ
+ B i d ng tình yêu ti ng Vi t và hình thành thói quen gi gìn s trongồ ưỡ ế ệ ữ ự
sáng, giàu đp c a ti ng Vi t, góp ph n hình thành nhân cách con ng i Vi tẹ ủ ế ệ ầ ườ ệ
Nam xã h i ch nghĩa: có tri th c, th m nhu n truy n th ng t t đp c a dânộ ủ ứ ấ ầ ề ố ố ẹ ủ
t c, a chu ng l i s ng lành m nh, ham thích làm vi c....ộ ư ộ ố ố ạ ệ
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
Đi t ng h c sinh l p 5, tr ng Ti u h c Tr n Phú – Krông Ana –ố ượ ọ ớ ườ ể ọ ầ
Đăk Lăk, t tháng 8 năm h c 2013 - 2014 đn nay.ừ ọ ế
4. Ph m vi nghiên c uạ ứ
Ch ng trình phân môn T p làm văn l p 5 nói chung và th lo i văn tươ ậ ớ ể ạ ả
c nh nói riêng.ả
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
+ Ph ng pháp nghiên c u lý lu n.ươ ứ ậ
+ Ph ng pháp quan sát, đi u tra. ươ ề
Giáo viên : Đinh Xuân Tr ng – Đn v : Tr ng TH Tr n Phú ườ ơ ị ườ ầ
3
SKKN: M t s kinh nghi m giúp h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhộ ố ệ ọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn ậ
l p 5 ớ
+ Đc và tham kh o các tài li u liên quan đn vi c h ng d n làm vănọ ả ệ ế ệ ướ ẫ
t c nh.ả ả
+ Ph ng pháp đàm tho i.ươ ạ
+ Ph ng pháp phân tích các các bài văn m u.ươ ẫ
+ Ph ng pháp trình bày b ng mi ng.ươ ằ ệ
+ Ph ng pháp t ng k t kinh nghi m qua ti t tr bài.ươ ổ ế ệ ế ả
+ Ph ng pháp l y ý ki n c a đng nghi p.ươ ấ ế ủ ồ ệ
+ Ph ng pháp ch n l c chi ti t.ươ ọ ọ ế
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
1. C s lí lu n ơ ở ậ
T p làm văn là m t phân môn mang tính t ng h p và sáng t o cao. T ngậ ộ ổ ợ ạ ổ
h p các ki n th c, kĩ năng t T p đc, K chuy n, Chính t , Luy n t vàợ ế ứ ừ ậ ọ ể ệ ả ệ ừ
câu,... đ vi t nên m t bài T p làm văn.ể ế ộ ậ
Theo quan đi m tích h p, các phân môn đc t p h p l i xung quanhể ợ ượ ậ ợ ạ
tr c ch đi m và các bài đc. Nhi m v cung c p ki n th c và rèn luy n kĩụ ủ ể ọ ệ ụ ấ ế ứ ệ
năng g n bó ch t ch v i nhau. Nh v y, mu n d y - h c có hi u qu T pắ ặ ẽ ớ ư ậ ố ạ ọ ệ ả ậ
làm văn miêu t nói chung văn t c nh nói riêng, nh t thi t ng i giáo viênả ả ả ấ ế ườ
ph i d y t t T p đc, K chuy n, Chính t , Luy n t và câu. Vì trong các bàiả ạ ố ậ ọ ể ệ ả ệ ừ
đc, trong câu chuy n, trong các bài t p Luy n t - câu th ng xu t hi n cácọ ệ ậ ệ ừ ườ ấ ệ
đo n văn, kh th có n i dung miêu t r t rõ v c nh v t, thiên nhiên, conạ ổ ơ ộ ả ấ ề ả ậ
ng i,...ườ
Bài T p làm văn n u không sáng t o s tr thành m t bài văn khô c ng,ậ ế ạ ẽ ở ộ ứ
cóp nh t c a ng i khác, n i dung bài văn s không h n nhiên, trong sáng,ặ ủ ườ ộ ẽ ồ
m i m nh tâm h n c a các tác gi nh tu i.ớ ẻ ư ồ ủ ả ỏ ổ
Ch t l ng T p làm văn là ch t l ng c a c m th văn h c, c a các kĩấ ượ ậ ấ ượ ủ ả ụ ọ ủ
năng nghe, nói, đc, vi t ti ng m đ. Cho nên, th y và trò ph i so n gi ngọ ế ế ẹ ẻ ầ ả ạ ả
và h c t p tích c c, nghiêm túc, hi u qu , m i mong nâng cao m t cách b nọ ậ ự ệ ả ớ ộ ề
v ng ch t l ng môn ti ng Vi t l p cu i c p Ti u h c.ữ ấ ượ ế ệ ở ớ ố ấ ể ọ
D y T p làm văn l p 5 ph i đm b o m c tiêu yêu c u c n đt vạ ậ ớ ả ả ả ụ ầ ầ ạ ề
ki n th c, kĩ năng c a Ch ng trình giáo d c ph thông c p Ti u h c theoế ứ ủ ươ ụ ổ ấ ể ọ
Chu n ki n th c, kĩ năng c a t ng môn h c (ban hành kèm theo quy t đnh sẩ ế ứ ủ ừ ọ ế ị ố
16 c a B GD-ĐT) và phù h p trình đ c a t ng h c sinh trong l p màủ ộ ợ ộ ủ ừ ọ ớ
“H ng d n 896” c a B GD-ĐT đã đ ra.ướ ẫ ủ ộ ề
Giáo viên : Đinh Xuân Tr ng – Đn v : Tr ng TH Tr n Phú ườ ơ ị ườ ầ
4
SKKN: M t s kinh nghi m giúp h c sinh h c t p hi u qu d ng văn t c nhộ ố ệ ọ ọ ậ ệ ả ạ ả ả trong phân môn T p làm văn ậ
l p 5 ớ
Tôi tin r ng đ tài này n u đc áp d ng và v n d ng h p lý s đemằ ề ế ượ ụ ậ ụ ợ ẽ
l i hi u qu cao đi v i văn t c nh trong phân môn T p làm văn, góp ph nạ ệ ả ố ớ ả ả ậ ầ
nâng cao ch t l ng môn Ti ng Vi t l p 5 nói chung và phân môn T p làmấ ượ ế ệ ớ ậ
văn nói riêng.
2. Th c tr ngự ạ
Năm h c 2013 - 2014, tôi đc phân công ph trách l p 5C v i 32 h cọ ượ ụ ớ ớ ọ
sinh. H u h t 32 h c sinh c a l p tôi ch nhi m còn r t h n ch khi làm bàiầ ế ọ ủ ớ ủ ệ ấ ạ ế
T p làm văn. Sau khi nghiên c u sách giáo khoa Ti ng Vi t 5, tôi nh n th yậ ứ ế ệ ậ ấ
h c sinh l p 4 đã đc h c văn miêu t v đ v t, cây c i, con v t. Nh ngọ ớ ượ ọ ả ề ồ ậ ố ậ ư
qua kh o sát ch t l ng đu năm h c này, đã có 60,0% h c sinh b đi m y uả ấ ượ ầ ọ ọ ị ể ế
v T p làm văn, d n đn môn Ti ng Vi t c a l p tôi y u 30,0%. ề ậ ẫ ế ế ệ ủ ớ ế
a) Thu n l i, khó khănậ ợ
* Thu n l iậ ợ :
- H c sinh l p 5 l n h n h t so v i các l p d i nên nh n th c tôt h n,ọ ớ ớ ơ ế ớ ớ ướ ậ ứ ơ
co kha năng t ng t ng phong phú h n, bi t nhìn nh n và thâu tóm nh ng* ưở ượ ơ ế ậ ữ
hình nh vào tri th c và nh có h th ng h n so v i các em l p d i. G nả ứ ớ ệ ố ơ ớ ớ ướ ầ
nh đa s các em đã bi t s d ng dùng t đt câu, vi t nh th nào cho tr nư ố ế ử ụ ừ ặ ế ư ế ọ
ý, các em lĩnh h i nhanh và bi t s d ng các bi n pháp tu t đ đa vào bàiộ ế ử ụ ệ ừ ể ư
t p làm văn c a mình.ậ ủ
- Giao viên đc hoc bôi d ng th ng xuyên vê phân môn T p làm văn ươ+ + ươ ươ ậ
qua cac đt hoc chuyên môn, đc d gi thăm l p đê hoc hoi qua đông ơ+ + ươ+ ư+ ơ ơ * + *
nghiêp,+
- Ban giam hiêu hêt s c + ư quan tâm, tao moi điêu kiên tôt nhât cho viêc day + + + + +
va hoc đăc biêt la viêc đôi m i ph ng phap day hoc nhăm nâng cao chât l ng + + + + * ơ ươ + + ươ+
giáo d c.ụ
- Đa sô hoc sinh trong l p co y th c ham hoc hoi, ngoan, bi t vâng l i, có + ơ ư + * ế ờ
ý th c tìm tòi.ứ
- Phu huynh hoc sinh rât+ + quan tâm đên viêc hoc tâp cua con em minh. + + + *
- H c sinh s ng vùng nông thôn g n gũi v i thiên nhiên, đng ru ng,ọ ố ở ầ ớ ồ ộ
sông n c, h , n ng r y…ướ ồ ươ ẫ
- Ban thân la giao viên nhiêu năm liên giang day l p 5, yêu nghê, nhiêt * * + ơ +
tình, tâm huy t v i ngh .ế ớ ề
* Khó khăn:
Giáo viên : Đinh Xuân Tr ng – Đn v : Tr ng TH Tr n Phú ườ ơ ị ườ ầ
5
