Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang.ệ ướ ẫ ọ ớ ả ế ệ
M C L CỤ Ụ
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ ………………………………………………………………..……………….……………..2
I.1. Lý do ch n đ tài ọ ề …………………………………………………………………………….……….….. .....2
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ ụ ệ ụ ủ ề
tài..............................................................................................................2
I.3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ ....................................................................................................................................3
I.4. Ph m vi nghiên c u ạ ứ ........................................................................................................................................3
I.5. Ph ng pháp nghiên c u ươ ứ ..........................................................................................................................3
II. PH N N I DUNGẦ Ộ ..........................................................................................................................................3
II.1. C s lí lu n ơ ở ậ ...........................................................................................................................................................3
II.2. Th c tr ng ự ạ .................................................................................................................................................................4
a. Thu n l i, khó khănậ ợ ................................................................................................................................................4
b. Thành công, h n ạ
chế..............................................................................................................................................5
c. M t m nh, m t ặ ạ ặ
y uế..................................................................................................................................................5
d. Nguyên nhân...................................................................................................................................................................5
II.3. Gi i pháp, bi n ả ệ
pháp........................................................................................................................................6
a. M c tiêu c a gi i pháp, bi n ụ ủ ả ệ
pháp..........................................................................................................6
b. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp, bi n pháp ộ ứ ự ệ ả ệ ................................................
7
c. Đi u ki n đ th c hi n gi i pháp, bi n ề ệ ể ự ệ ả ệ
pháp............................................................................19
d. M i quan h gi a các gi i pháp, bi n ố ệ ữ ả ệ
pháp...............................................................................19
e. K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ nghiên ế ả ả ệ ị ọ ủ ấ ề
c uứ ..........................19
Giáo viên : Tr ng Th Thanh Tâm ươ ị Tr ng Ti u h c Krông Anaườ ể ọ
1
Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang.ệ ướ ẫ ọ ớ ả ế ệ
II.4. K t qu ế ả
....................................................................................................................................................................20
III. PH N K T LU N VÀ KI N NGHẦ Ế Ậ Ế Ị .................................................................................21
III.1. K t ế
lu nậ ....................................................................................................................................................................21
II.2. Ki n nghế ị
.................................................................................................................................................................22
I. PH N M ĐU Ầ Ở Ầ
I.1. Lý do ch n đ tàiọ ề
Hình h c là n i dung c b n, ch y u c a ch ng trình môn Toán ọ ộ ơ ả ủ ế ủ ươ ở
Ti u h c, nó đc r i đu t t c các kh i l p và đc nâng cao d n v m cể ọ ượ ả ề ấ ả ố ớ ượ ầ ề ứ
đ. Hình h c t ng đi khó vì nó đòi h i h c sinh kh năng t duy tr u t ng,ộ ọ ươ ố ỏ ọ ả ư ừ ượ
nh ng em có óc sáng t o s r t thích h c môn này, ng c l i nh ng em có khữ ạ ẽ ấ ọ ượ ạ ữ ả
năng t duy ch m h n thì r t ng i h c. ư ậ ơ ấ ạ ọ
Trong ch ng trình Toán l p 5, bài toán gi i có liên quan đn y u t hìnhươ ớ ả ế ế ố
h c chi m s l ng l n. Các bài toán có n i dung hình h c các l p giai đo nọ ế ố ượ ớ ộ ọ ở ớ ạ
đu ch yêu c u h c sinh quan sát các bi u t ng mà nh n ra các hình đn gi n,ầ ỉ ầ ọ ể ượ ậ ơ ả
tính di n tích v i các s đo cho s n. Đn l p 5, yêu c u v các y u t hình h cệ ớ ố ẵ ế ớ ầ ề ế ố ọ
đã đc nâng cao, đc bi t các bài toán liên quan đn di n tích hình tam giác,ượ ặ ệ ế ệ
hình thang đã góp ph n tích c c vào vi c giúp cho h c sinh n m ch c h n ki nầ ự ệ ọ ắ ắ ơ ế
th c và các k năng c b n c a hình h c, t o kh năng gi i toán m t cách sángứ ỹ ơ ả ủ ọ ạ ả ả ộ
t o và linh ho t, nó còn giúp các em có c s ban đu v hình h c, giúp các emạ ạ ơ ở ầ ề ọ
h c t t c p h c trên và trong ng d ng th c t .ọ ố ở ấ ọ ứ ụ ự ế
Nh ng bài toán v di n tích hình tam giác, hình thang đòi h i các emữ ề ệ ỏ
không ch hi u đc công th c tính di n tích c a các hình c b n mà còn ph iỉ ể ượ ứ ệ ủ ơ ả ả
s d ng các ph ng pháp suy lu n, áp d ng công th c đ tính di n tích các hìnhử ụ ươ ậ ụ ứ ể ệ
ph c t p h n. Đi u này góp ph n không nh vào vi c phát tri n t duy, năng l cứ ạ ơ ề ầ ỏ ệ ể ư ự
toán cho h c sinh. Đ h c sinh n m v ng ki n th c v ph n toán di n tích thìọ ể ọ ắ ữ ế ứ ề ầ ệ
Giáo viên : Tr ng Th Thanh Tâm ươ ị Tr ng Ti u h c Krông Anaườ ể ọ
2
Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang.ệ ướ ẫ ọ ớ ả ế ệ
giáo viên c n hình thành cho h c sinh m t s ph ng pháp gi i đc thù liên quanầ ọ ộ ố ươ ả ặ
đn di n tích các hình c a ph n hình h c l p 5.ế ệ ủ ầ ọ ở ớ
V y d y và h c nh th nào đ h c sinh n m ch c n i dung, v n d ngậ ạ ọ ư ế ể ọ ắ ắ ộ ậ ụ
ki n th c đã h c đ gi i đúng các bài toán liên quan đn di n tích hình tam giác,ế ứ ọ ể ả ế ệ
hình thang ? T ý nghĩa và th c ti n c a v n đ trên, là giáo viên tr c ti p gi ngừ ự ễ ủ ấ ề ự ế ả
d y, tôi đã ch n đ tài : ạ ọ ề “Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toánệ ướ ẫ ọ ớ ả
liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thangế ệ ” đ nghiên c u và th cể ứ ự
nghi m; hi v ng đ tài s có nh ng ng d ng thi t th c cho vi c d y h c sinhệ ọ ề ẽ ữ ứ ụ ế ự ệ ạ ọ
l p 5 trong tr ng Ti u h c.ớ ườ ể ọ
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
a) M c tiêu ụ
Đ tài ch ra cách gi i nh ng bài toán liên quan đn di n tích hình tamề ỉ ả ữ ế ệ
giác, hình thang; ch ra nh ng nh m l n h c sinh th ng m c khi gi i toán liênỉ ữ ầ ẫ ọ ườ ắ ả
quan đn di n tích các hình này, t đó giúp giáo viên có thêm ph ng pháp, cáchế ệ ừ ươ
th c gi ng d y t t h n. ứ ả ạ ố ơ
B i d ng ki n th c và rèn luy n kĩ năng gi i toán hình h c, t o đi uồ ưỡ ế ứ ệ ả ọ ạ ề
ki n đ h c sinh th hi n kh năng t duy, v n d ng sáng t o các ki n th c đãệ ể ọ ể ệ ả ư ậ ụ ạ ế ứ
h c vào th c t cu c s ng. Góp ph n nâng cao hi u qu d y h c gi i toán di nọ ự ế ộ ố ầ ệ ả ạ ọ ả ệ
tích hình tam giác, hình thang cho h c sinh l p 5.ọ ớ
b) Nhi m v ệ ụ
Nghiên c u các bài toán v di n tích, vi c v n d ng các công th c tínhứ ề ệ ệ ậ ụ ứ
di n tích hình tam giác, hình thang đ gi i m t s bài toán có y u t hình h cệ ể ả ộ ố ế ố ọ
cho h c sinh l p 5. ọ ớ
Nghiên c u cách gi i nh ng bài toán liên quan đn di n tích các hình;ứ ả ữ ế ệ
phát hi n nh ng nh m l n h c sinh th ng m c khi gi i toán; ch ra các bi nệ ữ ầ ẫ ọ ườ ắ ả ỉ ệ
pháp giúp h c sinh s a ch a nh m l n, giúp giáo viên có kinh nghi m khi d yọ ử ữ ầ ẫ ệ ạ
gi i toán di n tích các hình. ả ệ
I.3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
Nghiên c u v vi c d y bài toán liên quan đn di n tích hình tam giác,ứ ề ệ ạ ế ệ
hình thang, n i dung chuyên đ gi i toán v hình h c l p 5.ộ ề ả ề ọ ớ
Nghiên c u trình đ ti p thu bài c a h c sinh l p 5C, tr ng Ti u h cứ ộ ế ủ ọ ớ ườ ể ọ
Krông Ana, năm h c 2014 – 2015.ọ
Giáo viên : Tr ng Th Thanh Tâm ươ ị Tr ng Ti u h c Krông Anaườ ể ọ
3
Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang.ệ ướ ẫ ọ ớ ả ế ệ
Nghiên c u ph ng pháp gi i các bài t p có n i dung liên quan đn di nứ ươ ả ậ ộ ế ệ
tích hình tam giác, hình thang. Ch a kĩ bài làm c a h c sinh đ phát hi n nh ngữ ủ ọ ể ệ ữ
nh m l n mà các em th ng m c. ầ ẫ ườ ắ
I.4. Ph m vi nghiên c uạ ứ
Các d ng toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang và nh ngạ ế ệ ữ
nh m l n mà h c sinh th ng m c ph i, trên c s đó tìm ra nh ng bi n phápầ ẫ ọ ườ ắ ả ơ ở ữ ệ
kh c ph c nh m nâng cao hi u qu trong d y h c.ắ ụ ằ ệ ả ạ ọ
I.5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
Ph ng pháp quan sát.ươ
Ph ng pháp phân tích.ươ
Ph ng pháp tr i nghi m th c t .ươ ả ệ ự ế
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
II.1. C s lí lu nơ ở ậ
N i dung hình h c đc đa vào d y ti u h c là nh ng n i dung cộ ọ ượ ư ạ ở ể ọ ữ ộ ơ
b n, c n thi t và th ng g p trong cu c s ng nh đi m, đo n th ng, đngả ầ ế ườ ặ ộ ố ư ể ạ ẳ ườ
th ng, hình vuông, hình ch nh t, hình tam giác, hình tròn, hình l p ph ng,ẳ ữ ậ ậ ươ
…..D y h c các y u t hình h c góp ph n c ng c ki n th c s h c, đi l ngạ ọ ế ố ọ ầ ủ ố ế ứ ố ọ ạ ượ
và đo đi l ng, phát tri n năng l c th c hành, năng l c t duy đi v i h c sinhạ ượ ể ự ự ự ư ố ớ ọ
Ti u h c. Các bài toán co nôi dung hinh hoc, toan co liên quan đên di n tích nói ể ọ ( ( ệ
chung, di n tích hình tam giác, hình thang nói riêng là khó đi v i h c sinh ti uệ ố ớ ọ ể
h c. Cái khó là cac em phai năm, hiêu, nh đây đu ca môt h th ng công th c tính ọ ) ) ơ ) ) ( ệ ố ứ
chu vi, di n tích, thê tich các hình. Đng th i ph i biêt v n d ng công th c đó ệ ) ồ ờ ả ậ ụ ứ
nhu n nhuy n khi gi i cac bài toán liên quan. Vì v y, h c sinh th ng g p khóầ ễ ả ậ ọ ườ ặ
khăn hay l n l n các đăc điêm, khái ni m, công th c, đn v đo….trong t ng bàiẫ ộ ( ) ệ ứ ơ ị ừ
t p.ậ
II.2. Th c tr ngự ạ
Nhi u năm liên t c đc lãnh đo nhà tr ng phân công d y h c sinhề ụ ượ ạ ườ ạ ọ
l p 5, tôi th ng xuyên quan tâm đn ch t l ng gi i các bài toán có n i dungớ ườ ế ấ ượ ả ộ
liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang. Tôi nh n th y có s đi m i rõế ệ ậ ấ ự ổ ớ
r t v ph ng pháp d y trong gi h c đó là : h c sinh đã t mình làm vi c nhi uệ ề ươ ạ ờ ọ ọ ự ệ ề
h n và đt hi u qu cao h n. Tuy nhiên vi c gi ng d y gi i các bài toán có n iơ ạ ệ ả ơ ệ ả ạ ả ộ
dung liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang còn có nh ng m t thu nế ệ ữ ặ ậ
l i và khó khăn sau :ợ
a) Thu n l i, khó khănậ ợ
Giáo viên : Tr ng Th Thanh Tâm ươ ị Tr ng Ti u h c Krông Anaườ ể ọ
4
Kinh nghi m h ng d n h c sinh l p 5 gi i toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang.ệ ướ ẫ ọ ớ ả ế ệ
* Thu n l i ậ ợ
Lãnh đo Phòng Giáo d c & Đào t o huy n Krông Ana cũng nh Banạ ụ ạ ệ ư
giám hi u nhà tr ng Ti u h c Krông Ana luôn quan tâm đn ch t l ng h cệ ườ ể ọ ế ấ ượ ọ
t p c a h c sinh. Đi ngũ giáo viên c a tr ng có năng l c, nhi t tình, có tráchậ ủ ọ ộ ủ ườ ự ệ
nhi m cao. Giáo viên đã d y đy đ ki n th c cho h c sinh. ệ ạ ầ ủ ế ứ ọ
N i dung ph n di n tích hình h c l p 5 có s k th a, b sung và phátộ ầ ệ ọ ở ớ ự ế ừ ổ
tri n các ki n th c toán đã h c các l p tr c. Các bài toán có n i dung liênể ế ứ ọ ở ớ ướ ộ
quan đn di n tích các hình trong sách giáo khoa đc giáo viên gi i quy t thôngế ệ ượ ả ế
qua vi c d y ki n th c, k năng mà h c sinh v a h c.ệ ạ ế ứ ỹ ọ ừ ọ
* Khó khăn
M t s giáo viên ch a nghiên c u đ khai thác h t ki n th c, ch a chúộ ố ư ứ ể ế ế ứ ư
tr ng làm rõ b n ch t toán h c. Vi c ti p c n ch ng trình b c h c ch a th cọ ả ấ ọ ệ ế ậ ươ ậ ọ ư ự
s ch đng và sáng t o nên còn g p khó khăn trong d y h c, m i ch cho h cự ủ ộ ạ ặ ạ ọ ớ ỉ ọ
sinh hình thành khái ni m mà ch a rèn đc k năng gi i toán.ệ ư ượ ỹ ả
H c sinh ch nh công th c tính di n tích các hình và v n d ng côngọ ỉ ớ ứ ệ ậ ụ
th c m t cách máy móc đ làm bài, ch a có s sáng t o trong t ng n i dung cứ ộ ể ư ự ạ ừ ộ ụ
th . Có em ch a n m đc b n ch t các quy t c, công th c tính di n tích cácể ư ắ ượ ả ấ ắ ứ ệ
hình.
b) Thành công, h n chạ ế
* Thành công
V n d ng đ tài này giáo viên s có thêm ph ng pháp gi ng d y nh ngậ ụ ề ẽ ươ ả ạ ữ
bài toán liên quan đn di n tích hình tam giác, hình thang; qua đó nâng cao ch tế ệ ấ
l ng h c toán cho h c sinh.ượ ọ ọ
Trong quá trình d y, giáo viên nh n m nh nh ng đi m c n chú ý c aạ ấ ạ ữ ể ầ ủ
t ng công th c tính di n tích hình tam giác, hình thang. Khuy n khích các em từ ứ ệ ế ự
làm bài, nh th s phát huy tính tích c c, đc l p, t giác, sáng t o c a h cư ế ẽ ự ộ ậ ự ạ ủ ọ
sinh.
* H n ch ạ ế
Nhi u h c sinh còn quên công th c, ch a phân bi t d ng toán, ti p thuề ọ ứ ư ệ ạ ế
bài máy móc, ch làm theo m u ch ch a t suy nghĩ đ tìm cách gi i. Trong quáỉ ẫ ứ ư ự ể ả
trình h c t p, h c sinh còn m c sai l m trong nh n d ng các hình, v hình, g iọ ậ ọ ắ ầ ậ ạ ẽ ọ
tên hình, chia hình…
M t s giáo viên ch a có s đu t v th i gian trong vi c nghiên c uộ ố ư ự ầ ư ề ờ ệ ứ
cách gi i đ d y cho h c sinh.ả ể ạ ọ
Giáo viên : Tr ng Th Thanh Tâm ươ ị Tr ng Ti u h c Krông Anaườ ể ọ
5
