PH N TH NH T: M ĐUẦ Ứ Ấ Ở Ầ
I. ĐT V N ĐẶ Ấ Ề
Trong nh ng năm g n đây, giáo d c môi tr ng đc xem là nhi m v vô cùngữ ầ ụ ườ ượ ệ ụ
quan tr ng c a n n giáo d c n c ta.ọ ủ ề ụ ướ H c sinh là th h t ng lai c a đt n c, làọ ế ệ ươ ủ ấ ướ
nh ng ch nhân quy t đnh đi v i s phát tri n c a c xã h i, dân t c đng th i cũngữ ủ ế ị ố ớ ự ể ủ ả ộ ộ ồ ờ
là ng i b nh h ng nhi u nh t c a v n đ môi tr ng đi v i s phát tri n sauườ ị ả ưở ề ấ ủ ấ ề ườ ố ớ ự ể
này.Cùng v i s phát tri n nhanh chóng c a n n kinh t đt n c thì giáo d c b o vớ ự ể ủ ề ế ấ ướ ụ ả ệ
môi tr ng trong nhà tr ng l i càng có ý nghĩa quan tr ng, đc xem là m t trongườ ườ ạ ọ ượ ộ
nh ng bi n pháp hàng đu đ b o v môi tr ng có hi u qu .ữ ệ ầ ể ả ệ ườ ệ ả
Cùng v i s phát tri n kinh t xã h i thì v n đ ô nhi m môi tr ng ngày càngớ ự ể ế ộ ấ ề ễ ườ
nghiêm tr ng, do h u qu c a các ho t đng s n xu t nh s n xu t g ch ngói, n nọ ậ ả ủ ạ ộ ả ấ ư ả ấ ạ ạ
khai thác khoáng s n, ch t phá r ng và sinh ho t h ng ngày c a con ng i đã làm choả ặ ừ ạ ằ ủ ườ
môi tr ng ngày càng bi n đi, có nhi u hi n t ng thiên nhiên x y ra nh : sóng th n,ườ ế ổ ề ệ ượ ả ư ầ
đng đt, lũ l t, h n hán....ngày càng nhi u. Con ng i đang ph i đi di n v i s bi nộ ấ ụ ạ ề ườ ả ố ệ ớ ự ế
đi khí h u toàn c u ngày càng kh c nghi t. ổ ậ ầ ắ ệ
Đ th c hi n yêu c u trên thì c n có các ph ng pháp giáo d c b o v môi tr ngể ự ệ ầ ầ ươ ụ ả ệ ườ
vào các môn h c trong nhà tr ng. Và Hóa h c là môn nghiên c u tính ch t và s bi nọ ườ ọ ứ ấ ự ế
đi c a ch t, ổ ủ ấ các quy lu t bi n đi ch t s rút ra đc m i liên h phát sinh gi a cácậ ế ổ ấ ẽ ượ ố ệ ữ
s v t, gi i thích đc b n ch t c a các quá trình x y ra trong t nhiên, trong s n xu tự ậ ả ượ ả ấ ủ ả ự ả ấ
và trong đi s ng liên quan đn môi tr ng.Xu t phát t lý do trên tôi ch n đ tàiờ ố ế ườ ấ ừ ọ ề
“M t s kinh nghi m trong vi ctích h p giáo d c n i dung b o v môi tr ng vàoộ ố ệ ệ ợ ụ ộ ả ệ ườ
d y các bài h c hóa 9 t i tr ng THCS Lê Quý Đôn”.ạ ọ ạ ườ Đ bên c nh nh ng ki n th cể ạ ữ ế ứ
t n i dung bài h c, các em còn có th tích lũy đc các ki n th c v môi tr ng t đóừ ộ ọ ể ượ ế ứ ề ườ ừ
hình thành ý th c b o v môi tr ng.ứ ả ệ ườ
Đ th c hi n đ tài tôi đã ti n hành nghiên c u: M t s kinh nghi m trong vi cể ự ệ ề ế ứ ộ ố ệ ệ
tích h p giáo d c n i dung b o v môi tr ng vào d y các bài h c hóa 9 t i tr ngợ ụ ộ ả ệ ườ ạ ọ ạ ườ
THCS Lê Quý Đôn. Trong ph m vi nghiên c u: 100 ạ ứ h c sinh l p 9t i tr ng THCS Lêọ ớ ạ ườ
Quý Đôn, xã Đray Sáp, huy n Krông Ana, năm h c 2016 - 2017ệ ọ và năm h c 2017-2018.ọ
1
II.M C ĐÍCH NGHIÊN C UỤ Ứ
Cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c c b n có liên quan đn môi tr ng, s ôấ ọ ữ ế ứ ơ ả ế ườ ự
nhi m môi tr ng, bi n pháp gi m thi u ô nhi m… tăng c ng s hi u bi t v m iễ ườ ệ ả ể ễ ườ ự ể ế ề ố
quan h tác đng qua l i gi a con ng i v i t nhiên trong sinh ho t và lao đng s nệ ộ ạ ữ ườ ớ ự ạ ộ ả
xu t, góp ph n hình thành h c sinh ý th c và đo đc m i đi v i môi tr ng, cóấ ầ ở ọ ứ ạ ứ ớ ố ớ ườ
thái đ và hành đng đúng đn đ b o v môi tr ng. ộ ộ ắ ể ả ệ ườ
Giúp h c sinh nh n bi t đc các tác nhân hoá h c gây ô nhi m môi tr ng t đóọ ậ ế ượ ọ ễ ườ ừ
giúp các em nh n bi t đc các d u hi u gây ô nhi m môi tr ng đ có nh ng bi nậ ế ượ ấ ệ ễ ườ ể ữ ệ
pháp b o v môi tr ng.ả ệ ườ
Có ý th c h n trong vi c gi gìn, b o v c nh quan l p h c, tr ng h c c a mình.ứ ơ ệ ữ ả ệ ả ớ ọ ườ ọ ủ
Các em bi t đc nh ng hành đng nh c a mình góp ph n b o v môi tr ng nhế ượ ữ ộ ỏ ủ ầ ả ệ ườ ư
thu gom rác và v sinh toàn b l p h c, tr ng h c, không x rác b a bãi, không vệ ộ ớ ọ ườ ọ ả ừ ẽ
b y lên t ng….ậ ườ
Giúp cho h c sinh hi u rõ đc m i liên h gi a các ki n th c Hóa h c v i th cọ ể ượ ố ệ ữ ế ứ ọ ớ ự
ti n đi s ng, v i xu h ng phát tri n c a xã h i t đó h c sinh yêu thích, đam mêễ ờ ố ớ ướ ể ủ ộ ừ ọ
môn h c h n.ọ ơ
PH N TH 2: GI I QUY T V N ĐẦ Ứ Ả Ế Ấ Ề
I. C S LÍ LU NƠ Ở Ậ
Ô nhi m môi tr ngễ ườ là hi n t ng môi tr ng t nhiên b b n, đng th i các tínhệ ượ ườ ự ị ẩ ồ ờ
ch tấ V t lý,ậ Hóa h cọ, Sinh h cọ c a môi tr ng b thay đi gây tác h i t iủ ườ ị ổ ạ ớ s c kh eứ ỏ con
ng iườ và các sinh v t khác.ậ
Nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng n c ta hi n nayễ ườ ở ướ ệ : Do các ch t khí th i raấ ả
t ho t đng công nghi p và sinh h c.Các lo i hóa ch t b o v th c v t và ch t đcừ ạ ộ ệ ọ ạ ấ ả ệ ự ậ ấ ộ
hóa h c.Các tác nhân phóng x .Các ch t th i r n. Do ti ng n, b i, khói…ọ ạ ấ ả ắ ế ồ ụ
Môi tr ng hi n nay có nh ng nh h ng không h nh đn con ng i đcườ ệ ữ ả ưở ề ỏ ế ườ ặ
bi t là nh ng y u t mang tính ch t t nhiên đt, n c, không khí... Tình tr ng ôệ ữ ế ố ấ ự ấ ướ ạ
nhi m đang di n ra trên ph m vi m i qu c gia, cũng nh toàn c u.Vì v y giáo d c b oễ ễ ạ ỗ ố ư ầ ậ ụ ả
2
v môi tr ng cho h c sinh là vi c làm có tác đng r ng l n,sâu s c và b n v ngệ ườ ọ ệ ộ ộ ớ ắ ề ữ
nh t.ấ
Giáo d c môi tr ng là d a trên nh ng tri th c v môi tr ng mà hình thành tháiụ ườ ự ữ ứ ề ườ
đ, ý th c, trách nhi m và kĩ năng hành đng c a h c sinh, nh m b o v môi tr ngộ ứ ệ ộ ủ ọ ằ ả ệ ườ
b ng các gi i pháp tr c m t và lâu dài.ằ ả ướ ắ
Giáo d c môi tr ng trong nhà tr ng nh m đt đn m c đích cu i cùng là: M iụ ườ ườ ằ ạ ế ụ ố ỗ
h c sinh đc trang b m t ý th c trách nhi m đi v i s phát tri n b n v ng c a Tráiọ ượ ị ộ ứ ệ ố ớ ự ể ề ữ ủ
đt, hình thành thái đ, ý th c b o v và gi gìn tài s n qúi giá nh t c a nhân lo i này.ấ ộ ứ ả ệ ữ ả ấ ủ ạ
Môn Hoá h c là môn khoa h c có th giúp h c sinh tìm hi u sâu sâu v b n ch tọ ọ ể ọ ể ề ả ấ
c a s bi n đi các ch t trong môi tr ng, ngu n gây ô nhi m môi tr ng: Các ch tủ ự ế ổ ấ ườ ồ ễ ườ ấ
hoá h c và tác h i sinh lý c a chúng đi v i đng v t, th c v t và con ng i. Và t đóọ ạ ủ ố ớ ộ ậ ự ậ ườ ừ
đa ra các bi n pháp b o v môi tr ng trong h c t p môn Hoá.ư ệ ả ệ ườ ọ ậ
Do đó là giáo viên gi ng d y b mônhoá h c có kh năng tích h p giáo d c b o vả ạ ộ ọ ả ợ ụ ả ệ
môi tr ng cho h c sinh trong m t s bài d y.ườ ọ ộ ố ạ
Tích h p giáo d c b o v môi tr ng là m t nhi m v quan tr ng đi v i ngànhợ ụ ả ệ ườ ộ ệ ụ ọ ố ớ
giáo d c c a n c ta và trên th gi i. các n c trên th gi i vi c tích h p giáo d cụ ủ ướ ế ớ Ở ướ ế ớ ệ ợ ụ
b o v môi tr ng thông qua các môn h c đã đc th c hi n nhi u năm nay. Tuyả ệ ườ ọ ượ ự ệ ề
nhiên, đi v i n c ta thì vi c giáo d c ý th c b o v môi tr ng thông qua các mônố ớ ướ ệ ụ ứ ả ệ ườ
h c trong nhà tr ng m i th t s tri n khai khi đi m i giáo d c.ọ ườ ớ ậ ự ể ổ ớ ụ
Vì v y tích h p giáo d c b o v môi tr ng vào m t s bài h c môn Hoá h c làậ ợ ụ ả ệ ườ ộ ố ọ ọ
giúp h c sinh th y đc m i quan h m t thi t gi a môn h c v i th c t và hi uọ ấ ượ ố ệ ậ ế ữ ọ ớ ự ế ể
đc các tác nhân gây ô nhi m môi tr ng, t đó có ý th c b o v môi tr ng.ượ ễ ườ ừ ứ ả ệ ườ
II.TH C TR NG V N ĐỰ Ạ Ấ Ề
Ô nhi m môi tr ng là m t trong nh ng v n đ nóng b ng c a toàn c u.Vi t Namễ ườ ộ ữ ấ ề ỏ ủ ầ ệ
v n đ ô nhi m môi tr ng ngày càng tr nên nghiêm tr ng.ấ ề ễ ườ ở ọ Hàng ngày, trên các
ph ng ti n truy n thông đi chúng hay trong chính cu c s ng th ng nh t, chúng taươ ệ ề ạ ộ ố ườ ậ
cũng th ng đc nghe ho c ch ng ki n nh ng thông tin v ô nhi m môi tr ng.ườ ượ ặ ứ ế ữ ề ễ ườ
Nh ng bãi rác t phát m c lên không ki m soát ngay nh ng khu dân c , venữ ự ọ ể ở ữ ư ở
3
đng... Nh ng dòng sông đen ngòm n i l nh b nh nh ng túi nilon, rác th i sinh ho t,ườ ữ ổ ề ề ữ ả ạ
n c th i t các nhà máy hay n c th i sinh ho t c a ng i dân gây ô nhi m nghiêmướ ả ừ ướ ả ạ ủ ườ ễ
tr ng đn môi tr ng.ọ ế ườ
Rác th i ven đngả ườ N c th i t nhà máyướ ả ừ
T nh Đăk Lăk nói chung và huy n Krông Ana nói riêngtình tr ng ô nhi m môiỉ ở ệ ạ ễ
tr ng đã và đang là v n đ đáng chú ý.ườ ấ ề Vào mùa m a ng i dân th ng s y càư ườ ườ ấ
phê,các lò s y đc xây d ng ngay g n nhà , ấ ượ ự ầ ở mùa này th i ti t l nh, s ng mù nhi u,ờ ế ạ ươ ề
đ m caonên m t đ khói b i t các lò s y l l ng trong không khí đm đc gây ôộ ẩ ậ ộ ụ ừ ấ ơ ử ậ ặ
nhi m môi tr ng không khí nên nhi u ng i m c b nh v hô h p, nh t là đi v iễ ườ ề ườ ắ ệ ề ấ ấ ố ớ
ng i già và tr nh .Bên c nh đó ườ ẻ ỏ ạ chúng ta s th y nh ng lò ẽ ấ ữ s n xu t g ch th côngả ấ ạ ủ
t i xã EaBông x t ng c t khói, b i, mùi than x , mùi đt nung b c lên n ng n c gây ôạ ả ừ ộ ụ ỉ ấ ố ồ ặ
nhi m môi tr ng.Không nh ng th , khói b i t nhà máy còn nh h ng đn s cễ ườ ữ ế ụ ừ ả ưở ế ứ
kho c a ng i dân nh th ng m c các b nh v đng hô h p, cây tr ng thì khôngẻ ủ ườ ư ườ ắ ệ ề ườ ấ ồ
phát tri n đc.ể ượ
Khói t lò g ch, lò s y càphêừ ạ ấ
4
Còn xã Đray Sáp ng i dân ch y u làs n xu t nông nghi p, đa s ng i dânở ườ ủ ế ả ấ ệ ố ườ
ch a hi u bi t v tác h i c a thu c tr sâu, phân bón hoá h c nên còn l m d ng. Doư ể ế ề ạ ủ ố ừ ọ ạ ụ
đó môi tr ng đang b ô nhi m t vi c s d ng quá nhi u thu c b o v th c v t vàườ ị ễ ừ ệ ử ụ ề ố ả ệ ự ậ
phân bón hoá h c. Sau khi s d ng h l i b các v chai thu c b o v th c v t, thu cọ ử ụ ọ ạ ỏ ỏ ố ả ệ ự ậ ố
tr sâu, đây là các lo i rác th i nguy h i ch a đc thu gom, x lý theo quy trình. Bênừ ạ ả ạ ư ượ ử
c nh đó m t s ng i dân t ý v t rác xu ng con su i m ng gây ô nhi m môi tr ngạ ộ ố ườ ự ứ ố ố ươ ễ ườ
đ l i nhi uể ạ ề h u quậ ả n ng n , gây ô nhi m môi tr ng làm nh h ng đn s c kh eặ ề ễ ườ ả ưở ế ứ ỏ
con ng i.ườ
Rác th i c u Đng Tâmả ở ầ ồ V thu c sâu t i ru ng ỏ ố ạ ộ
Tr ng THCS Lê Quý Đôn n mtrên đa bàn xã Đray Sáp đi u ki n kinh t còn khóườ ằ ị ề ệ ế
khăn, c s v t ch t còn nhi u thi u th n,các thi t b d y h c, c s v t ch t ph c vơ ở ậ ấ ề ế ố ế ị ạ ọ ơ ở ậ ấ ụ ụ
cho các ti t d y Hoá h c ch a đm b o. H c sinh đa s là ng i đng bào dân t cế ạ ọ ư ả ả ọ ố ườ ồ ộ
thi u s nên kh năng ti p thu bài còn ch m, ể ố ả ế ậ m t s em ch a th c s h ng thú v iộ ố ư ự ự ứ ớ
môn h c. Nh ng đi u đáng bu n h n là ph n l n h c sinh v n còn nh ng hi n t ngọ ư ề ồ ơ ầ ớ ọ ẫ ữ ệ ượ
v t gi y, rác v c a các lo i bao bì đng quà v t, bã k o cao su…lung tung n i sânứ ấ ỏ ủ ạ ự ặ ẹ ơ
tr ng, hành lang l p h c, trong công trình măng non, tr c c ng tr ng. Cườ ớ ọ ướ ổ ườ hính các
vi c làm thi u ý th c đó đã gây nh h ng nghiêm tr ng đn c nh quan khuôn viênệ ế ứ ả ưở ọ ế ả
tr ng h c và làm ô nhi m b u không khí h c t p, gi ng d y, sinh ho t và vui ch iườ ọ ễ ầ ọ ậ ả ạ ạ ơ
c a các em.M c dùủ ặ , trong th c t t i tr ng, ự ế ạ ườ ho t đng giáo d c ý th c h c sinh b oạ ộ ụ ứ ọ ả
v môi tr ng đã ệ ườ đc Ban Giám hi u, th y cô giáo c a tr ng r t quan tâm, th ngượ ệ ầ ủ ườ ấ ườ
5
