kỹ thuật nuôi các sấu
lượt xem 12
download
Tham khảo tài liệu 'kỹ thuật nuôi các sấu', nông - lâm - ngư, ngư nghiệp phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: kỹ thuật nuôi các sấu
- K thu t nuôi cá s u 1 . K THU T XÂY D NG CHU NG TR I GÂY NUÔI CÁ S U a. Nh ng i m lưu ý xây d ng chu ng tr i phù h p v i c tính c a loài cá s u nư c ng t (freshwater or diamese crocodile hay Crocodylus siamensis), ngư i chăn nuôi c n bi t thêm nh ng c tính c a chúng t ó d a vào các i u ki n t ai, a hình, th như ng, th i ti t… t thi t k và xây d ng chu ng tr i phù h p v i i u ki n kinh t nh m t ư c hi u qu cao nh t khi xu t chu ng bán. Vi c qu n lý chăn nuôi ph thu c nhi u y u t nên khó có th ưa ra nh ng ch d n chung v kích thư c chu ng và m t nuôi nh t, t trong th i gian chăn nuôi khi thú (cá s u) l n lên và kích thư c gia tăng, ngư i chăn nuôi s t tìm ra m t nuôi nh t m t cách t nhiên (theo tài li u lưu tr c a FAO, Rome - 1990). Do ó, trong tài li u hư ng d n k thu t xây d ng chu ng tr i này ch ưa ra m t cách t ng quát d a trên th c t chăn nuôi t i Công ty Forimex mà trong nhi u năm qua ã t ư c nh ng k t qu t t, ngoài ra khi xây d ng chu ng tr i ngư i chăn nuôi còn ph i xác nh m c ích chăn nuôi mà mình theo u i t ó xây d ng chu ng tr i m t cách h p lý. Có th tóm g n trong các m c ích chăn nuôi như sau: - Nuôi v béo là mua con non kho ng 30 cm v nuôi khi t n tr ng lư ng nh t nh kho ng 25 – 30 kg thì bán, sau ó l i ti p t c m t chu kỳ m i. - Nuôi bán con gi ng có nghĩa là ch nuôi cá s u b m , cho ph i gi ng p l y con và bán con gi ng. Trư ng h p này òi h i ph i có cá s u b m gi ng t t, giao ph i t hi u qu cao nhi u tr ng. Do ó, yêu c u tuy n ch n cá s u t lúc còn non và bi t rõ ngu n g c, lai l ch c a con b m là vi c vô cùng quan tr ng, tránh b ng huy t và lai t p. - Nuôi chu kỳ khép kín t khâu nuôi nhân gi ng, nuôi v béo, m th t và l y da bao g m c s n ph m khác t cá s u như ch bi n th c ăn t th t cá s u, làm ra s n ph m th i trang có giá tr cao t da thu c… b. Các lo i chu ng tr i Vi c phân lo i chu ng d a trên các y u t : năm tu i, kích thư c (chi u dài), m c ích s d ng t tên cho t ng lo i chu ng như sau: + Chu ng cá s u b m : ư c s d ng nuôi nh t nh ng con cá s u ang sinh s n n nh, nh ng chu ng này thư ng ư c cơ c u t nh ng con có năng su t cao. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm.
- + Chu ng cá s u d b : ư c s d ng nuôi nh t nh ng con cá s u ã ư c ch n l c cơ c u thành cá s u b m (thư ng thì nh ng con t 06 năm tu i). Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm. Thư ng thì hai lo i chu ng này xây d ng gi ng nhau cá s u có th s ng n nh và ch i tên g i khi kh năng tr ng t như nh ng con b m. + Chu ng cá s u l a: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con t 02 năm tu i n 06 năm tu i. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng có h chìm, ngoài ra còn ư c phân lo i thành: Chu ng con gi ng và chu ng thương ph m. + Chu ng cá s u 1 – 2 năm tu i: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con t 1 – 2 năm tu i. Lo i chu ng này thư ng ư c xây n i cho d dàng v sinh vì ây là giai o n phát tri n m nh nh t c a cá s u cũng như nguy cơ nhi m b nh càng cao. Bên c nh ó là vi c phân lo i v kích c phát tri n c a cá s u s làm nh kỳ 03 tháng/l n nh m b o m phát tri n c a cá ng u tránh tình tr ng con l n dành ăn v i con bé. + Chu ng cá s u con: ư c s d ng nuôi nh t nh ng con non 01 tháng tu i sau khi ư c ưa ra t phòng úm. Lo i chu ng này thư ng ư c xây d ng thành nh ng dãy chu ng l n, trong ó ư c chia thành nhi u ngăn có th ch a t 20 – 30 con non và cũng ư c xây d ng theo ki u chu ng n i. c. Cơ c u m t nuôi nh t - Ngư i ta có th t m dùng công th c sau tính toán vi c xây d ng chu ng tr i nuôi thương ph m: S=Lx3 V i S: Di n tích; L: Chi u dài (Di n tích nuôi nh t 01 con = chi u dài cá s u x 3). T l di n tích trên c n b ng 2/3 di n tích dư i nư c. sâu c a nư c ít nh t là 60 cm. - Tuy nhiên, qua ghi nh n trong quá trình thu mua cá s u t i các t nh ng b ng sông C u Long cho th y, t i các h nuôi gia ình ngư i ta v n có th t n d ng ư c di n tích r t nh trong sân nhà ho c th m chí trong nhà nuôi nh t cá s u v i m t ư c tính 1 con/1 m2 mà v n phát tri n t t, v i chu kỳ nuôi v béo: t con non n khi có tr ng lư ng 25 – 30 kg. i u này cho th y r ng ngu n nư c và th c ăn tươi là h t s c quan tr ng. d. Cơ c u m t nuôi nh t và kích thư c chu ng tr i
- - Cá s u b m và cá s u d b : M t nuôi nh t 01 con/11 m2. Thư ng thì lo i chu ng này ư c xây d ng trên m t di n tích l n nh m t o ư c m t h r ng và thoáng, vì khi giao ph i cá s u thư ng v y vùng và n u uôi ch m áy h s làm h n ch k t qu khi sinh s n. Ngoài ra, trên b còn ư c xây d ng thành nh ng ngăn cho cá s u (bình quân 9 m2/ngăn) - Cá s u l a: M t nuôi nh t 01 con/3 m2; ti t ki m chi phí xây d ng, có th xây d ng thành t ng dãy dài sau ó s ngăn ra t ng ô và phân lo i kích thư c phù h p nuôi nh t chung; Ví d : Kích thư c chu ng 30 x 10 m = 300 m2, có th ngăn ra 3 ô (10 x 10 = 100 m2), sâu t i thi u c a chu ng ph i là 0,60 m. - Cá s u t 1 – 2 năm tu i: M t nuôi nh t 01 con/m2. ây là giai o n cá s u phát tri n nhanh nhưng v n còn nguy cơ nhi m b nh cao nên vi c xây d ng chu ng thư ng làm h n i có th thay nư c thư ng xuyên cũng như theo dõi di n bi n c a cá s u hàng ngày, ngoài ra trong giai o n này vi c tách phân lo i và chuy n chu ng thư ng xuyên thì chu ng n i cũng là y u t thu n l i khi b t cá s u. Loài chu ng này ư c xây thành t ng dãy chu ng, cao hơn m t t t i thi u t 0,5 mét, nên lưu ý vi c xây cao hơn m t t bao nhiêu là tùy theo i u ki n a hình t i nơi nuôi, nh t là nh ng vùng t th p thư ng hay ng p nư c do mưa to, tri u cư ng... căn c vào mc ng p mà nâng n n, chu ng nuôi nh t t i thi u t 0,3 – 0,4 mét. - Chu ng cá s u con: M t nuôi nh t 10 – 20 con / m2. Gi ng như chu ng nuôi cá s u t 1 - 2 năm tu i, nhưng sâu c a h ao nuôi ch t 15 – 20cm và thư ng xây thành chu ng l n r i ngăn ra thành t ng ô nh . Chu ng ph i có mái che gi m ánh n ng r i vào nh t là nh ng bu i trưa n ng g t, làm chu ng ao tăng nhi t cao; tuy nhiên cũng không có nghĩa là không cho ánh n ng chi u vào mà c n chú ý hư ng khi xây chu ng ón nh n ánh n ng bu i sáng t 8 – 10h là t t nh t cho s phát tri n c a cá, s d ng lo i lư i nh a thư ng che có ánh sáng 80%. Ví d : Chu ng có kích thư c 5 x 10m b trí ư ng i gi a 1 mét thì s ngăn ư c 10 ô nh 2 x 2 = 4 m2 (m i bên 05 ô) có th nuôi t 30 – 35 con/ô. e. Nh ng i u c n chú ý khi xây d ng chu ng tr i - Chúng ta c n chú ý n s an toàn cho ngư i và v t nuôi, xây d ng chu ng nuôi nh t cá s u ph i m b o ch c ch n, c bi t là nh ng vùng th p hay b ng p; vì cá s u là ng v t hoang dã thu c loài thú d , khi cá s u còn non r t hi n, nhưng khi n tu i trư ng
- thành có th leo trèo n u tư ng rào b o v th p, ào hang thoát ra ngoài t n công ngư i. Do ó chu ng ph i ư c xây d ng kiên c tr c t b ng bê tông c t thép tư ng g ch xây và có hàng rào b o v b ng lư i thép B40 nhưng v n ph i thư ng xuyên ki m tra m c an toàn chu ng tr i b o m an toàn tuy t i. - a s các tr i gây nuôi u xây d ng theo m t phương th c, ch khác nhau v hình th c và m c ích s d ng, ngoài ra y u t c nh quan, môi trư ng cũng là m t trong nh ng tác ng làm cho tr i nuôi có m t không gian thiên nhiên hoang dã t o c m giác tho i mái cho cá s u. - C n t o nhi u cây xanh xung quanh tăng che ph , bóng mát chu ng nuôi, nhưng chú ý không nên tr ng nh ng loài cây lá có ch t d u ho c c h i. - B trí nơi máng ăn cho cá s u xa khu v c h nư c, có nghiêng thoát nư c ra mương c ng sau khi cho ăn làm v sinh ư c d dàng, tránh qu ng th c ăn xu ng h nư c làm nư c trong h d b ô nhi m. - Vi c xây d ng chu ng tr i n u có i u ki n nên cách ly xa nơi khu dân cư và ư ng i nh m tránh ti ng n xung quanh, gi yên tĩnh cho cá s u vì khi b ho ng lo n chúng thư ng b ăn vài ba ngày, ch m l n, i u này r t c n thi t i v i chu ng nh t cá s u khi còn non. 2. K THU T CH N GI NG a. K thu t p tr ng - Tr ng dùng em i p ph i m b o có m t d u m m m . Xem tr ng b ng cách, sau khi 6 ti ng ng h n u có m nhoang nhoãng (tư ng tư ng như phát tia) to ch ng n a lóng tay, khi quá 7 ngày nó l n b ng 1 – 1,5 lóng tay, nó s di chuy n i cho n khi y tr ng. - Mùa sinh s n, ngư i nuôi nên chu n b cát ho c t th t có m thích h p trong chu ng, khi cá m nó s t làm , xong chúng t l p và n m g n ó b o v . N u tr ng t n t i , t l n r t th p, nên ta ph i xây d ng lò p b ng th công ho c b ng i n. - L y tr ng ra ngay sau khi s u , v sinh tr ng s ch s và cho vào thau có lót lá ho c rơm khô (lưu ý nên ánh d u i m trên c a tr ng và không ư c xoay sai hư ng ban u c a tr ng). - em tr ng vào lò p, lo i b nh ng tr ng v . - Dùng lá, c khô băm nh tr n v i t th t có m 85 – 100% t o thành nh ng p r i x p tr ng vào, l p l i. Trong m i ph i có b ng ghi chép ngày , ngày p s lư ng tr ng và có nhi t k theo dõi nhi t , m .
- - Ki m soát nhi t trong 2 l n/ngày (nhi t thích h p là 28 – 320C), m trong lò p t 85 – 100%. - Sau 50 ngày ki m tra lo i b tr ng hư. - Sau 68 ngày ki m tra tr ng, ưa vào thau nh a có lót t th t, lá khô chuy n vào phòng úm ch tr ng n ho c giúp tr ng n (n u sau 70 – 80 ngày tr ng chưa t n ). Ta chuy n s u non vào thau nh a úm nhi t 28 – 320C. - T l tr n g n t t 60 – 75% tùy thu c vào ch t lư ng gi ng b m , k thu t p và kinh nghi m. b. Ch n gi ng con non nuôi tăng trư ng Sau 1 – 2 tháng úm, ch n nh ng con có t c tăng trư ng nhanh, l n u, b ng không quá to ho c quá m. L a ch n nh ng con non kho ng 5 tháng tu i ( ã ư c ánh d u cá th m c a chúng), th i i m này c n xác nh ADN c a nh ng cá th ư c ch n nh m b o m nh ng cá th ó có th ó có gi ng gen thu n ch ng loài Crocodylus siamensis. - Ch n gi ng làm h u b L a ch n ư c ti n hành khi các cá th t 3 năm tu i. L a ch n nh ng cá th tăng trư ng t t trong s nh ng con ang nuôi l n làm ngu n gi ng h u b , nh ng cá th này nên ư c nuôi dư ng m t chu ng riêng cho t i khi có th b sung vào ngu n gi ng sinh s n. Quá trình ch n l a ph i r t th n tr ng, t m và ph c t p, vi c l a ch n này nh m gi m thi u nguy cơ ng huy t. - Ch n gi ng b m Tiêu chu n ch n gi ng: + Ch n theo hình dáng bên ngoài: Con c và cái ph i có hình dáng cân i, không quá m p, không quá m, không b d t t. + Ch n theo ngu n g c cha m chúng: Ch n con c a nh ng c p b m t l a t h ba tr i và s tr ng m i l n ph i trên 30 tr ng, t l n trên 70%. + Ch n theo tình tr ng sinh trư ng cá th : ch n nh ng con có t c tăng trư ng trung bình không b còi ho c l n quá nhanh. - Ch n ôi và t l ghép c p ( c) + (cái) M t con c/1 con cái ho c 1 con c/2 – 3 con cái. Các con c và con cái s ng chung v i nhau su t năm trong cùng m t chu ng, t giao ph i v i nhau vào kho ng tháng 11 n tháng 4 năm sau.
- Cá th trư ng thành sinh s n thư ng ư c gi trong các chu ng riêng thành m t qu n th tách bi t. S lư ng cá th , t l c cái trong các chu ng tùy thu c vào quy t nh c a t ng tr i, nhưng thư ng ư c xác nh có th t i a hóa năng l c s n xu t tr ng và con non c a các cá th trong àn. 3. K THU T NUÔI VÀ CHĂM SÓC CÁ S U Sau khi ch n ư c con gi ng t t, v n chăm sóc, nuôi cá s u cũng quan tr ng không kém so v i ph n ch n gi ng. Vì n u ch n ư c con gi ng t t mà chăm sóc không úng cách s làm cá s u ch m l n, kéo dài th i gian nuôi, hao t n thêm m i, hi u qu kinh t không cao. a. K thu t nuôi, chăm sóc cá s u m i n , còn non - Sát trùng r n, da: Khi cá s u con v a chui ra kh i tr ng, dư i b ng thư ng còn cu ng r n, dài t 4 – 7 cm. Da r t m n, m m. Cá s u con r t d nhi m b nh trong giai o n v a m i n ra n khi r ng r n. Vi trùng xâm nh p qua ư ng r n, da và nư c u ng. phòng b nh, khi s u v a n ra nên dùng thu c sát trùng jode ho c thu c (lo i sát trùng dùng tr v t thương ngư i), ch m bông gòn thoa vào vùng cu ng r n, vùng b ng; trong t cát có nhi u lo i vi trùng, trong ó có vi trùng b nh u n ván. N u không sát trùng vùng r n, da cá s u con d b nhi m b nh u n ván. Sau 4, 5 tháng ngư i nuôi b ng th y s u con b co gi t t ng t r i ch t, khi y h không bi t lý do t i sao. Sau khi thoa thu c sát trùng vào vùng r n xong, ta nên nhúng cá s u con vào dung d ch mu i pha nư c (t l 100 g mu i pha 10l nư c ) r i l y ra ngay. Cũng có th nhúng cá s u con vào dung d ch thu c tím (theo ch nh). Nư c mu i ho c thu c tím có tác d ng sát trùng da r t t t, nhưng không ư c pha m c. Sau khi ã sát trùng r n và da, ta th cá s u vào m t thau khô ã sát trùng s n. - Cho u ng thu c phòng b nh: Ngoài hoang dã, sau khi chui ra kh i tr ng, cá s u con t bò ho c ư c m ưa ngay xu ng nư c. Nhưng trong i u ki n nuôi nh t ta không nên làm như v y vì ta mu n cho s u con khát nư c, s d cho vi c u ng thu c. Sau khi n 8 - 10 gi , ta th s u con vào m t thau nư c s ch có pha thu c phòng b nh ư ng ru t, cá s u con s u ng nư c thu c, bơi l i kho ng 20 phút. B t cá s u ra l i vào thau khô, s ch. 1 gi sau khi mình b ng cá s u khô ráo, ch u khó l y thu c sát trùng bôi vào r n, vào vùng b ng 1 l n n a. Nh ng ngày sau ó cũng nên thoa thu c sát trùng. Sau khi r n r ng nên bôi thu c sát trùng thêm 2, 3 ngày. - Gi m cho cá s u con: Cá s u con cũng như bao loài ng v t khác, c n ư c gi m. N u s u l nh d b b nh ph i, ch t ngay ho c b èo u t, khó nuôi. Ban ngày khi tr i mưa và su t êm cho n
- sáng khi m t tr i ã n ng m, ph i sư i m s u con. s u con trong thau có n p y b ng lư i s t, phía trên bóng èn tròn 90W cao cách cá s u 25 – 30 cm. V êm b n s th y chúng co c m l i dư i ánh èn ư c sư i m . cá s u con không b ánh sáng làm khó ch u, b n nên l y t m v i en ph lên n p y, ph i t m v i cách xa bóng èn, phòng b khô cháy. Trong su t th i gian 8 tháng u sau khi s u n , nên gi nhi t ca nư c và không khí trong chu ng cá s u con n nh m c 30 - 320C. - B o v cá s u con: Cá s u con da, r n còn tanh mùi máu r t d b ki n, chu t, r n t n công. B n ph i có bi n pháp b o v chúng ư c an toàn. Xung quanh nhà nuôi cá s u con, ph i phun x t thu c ki n. Ph i có n p ch n cho chu t, r n kh i vào ăn th t cá s u con. - T m n ng cá s u con: T t c các loài ng th c v t u c n ánh sáng m t tr i. Khi cá s u còn nh y u, b n nên cá s u trong thau d di chuy n, d thay nư c hàng ngày khi m t tr i bu i sáng n ng m, b n nên bưng thau khô cá s u con ra phơi n ng 30 - 40 phút. Chú ý ph i canh ch ng, ng phơi lâu quá cá s u s b ch t. ã có ngư i phơi cá s u r i i làm chuy n khác, ho c n m v ng canh nhưng ng quên, b cá s u ch t c thau 20 – 30 con. Ánh sáng m t tr i di t các lo i vi khu n trên da cá s u r t t t. Nh ng chu ng cá s u con n m trong mát, ít ư c ánh sáng m t tr i chi u t i thư ng hay b b nh n m da. Khi s u ư c 10 ngày tu i có th phơi n ng lâu hơn, trong thau thêm 1 cm nư c s u kh i b nóng. - Thay nư c cho cá s u con: M i ngày nên thay nư c cho cá s u con m t l n, các ng tác ph i th c hi n nh nhàng ít gây ti ng ng. Có th dùng m t thau, h ch a khác b t nh cá s u chuy n qua, xong c r a s ch s , l i chuy n s khác sang h v a m i c r a xong. Sau 1 tháng tu i có th thay nư c 1 tu n 2, 3 l n. ng h dơ, s m m b nh phát sinh, nh t là b nh m t. - Th c ăn chăm sóc s u non: Cá s u sau khi n 5 – 7 ngày b t u cho ăn. Th c ăn có th là gan heo bò, cá lóc b xương, tép nh ph i l t b u nh n. Th c ăn cho cá s u con ph i s ch tươi, không ăn th c ăn ã bi n ch t. Cá s u con l n ăn u tiên nên cho ăn cá, sau ó cho ăn gan bò, heo. T t c ư c c t nh thành c c b ng u ũa ăn. Th c ăn trong m t nia r ng th p vành ho c bãi ăn. Nên r i m i vào 5 - 6 gi chi u, khi tr i mát. Ban êm yên tĩnh cá s u con s bò n ăn. Ph i theo dõi nh ng con không ăn b t riêng ra. Nh ng con không ăn hàng ngày ph i út m i. N u không cá s u s m, m t s c, còi c c không l n, ch t. Cho cá s u con ăn b ng cách r i th c ăn lên bãi cá s u t ăn ch áp d ng trong trư ng h p s u non quá nhi u, chăm sóc t ng con không xu . Cách t t nh t là l y m t que tre dài ch ng 15 – 20 cm, m t u vót hơi nh n xuyên mi ng m i. mi ng m i ngang g n hàm cá s u con, con nào t ăn ư c b t riêng chu ng. Nh ng con này hôm sau r i m i chúng t ăn kh i út. Nh ng con th c ăn ngang mi ng mà không táp ăn, nên c m que có m i nh vào hàm 3, 4 l n mà nó v n không ăn thì b t riêng ra út cho ăn.
- Nh ng con sau khi n 5 – 7 ngày mà chưa ăn có th ch t dinh dư ng d tr còn trong b ng s u nên nó không ăn. Ch thêm 2, 3 ngày n a, n u không ăn thì ph i út m i b ng cách m t tay b t nh con s u lên, tay kia c m que th c ăn u gõ nh vào mũi, cá s u s m mi ng ra, dùng ngón tay cái và ngón tay tr k m gi nh ng cho khép mi ng l i, nh nhàng ưa th c ăn vào, kh i n p h ng, rút que ra, cá s u m m ăn sang m t bên, ti p t c n khi m m xong t t các con không mu n ăn. Vi c chăm sóc cá s u con m t nhi u th i gian, ng tác nh nhàng, t m . Ngư i nuôi ph i kiên nh n, không nên nóng v i. Vi c út m m m i cho cá s u không nên th c hi n m i ngày vì s m i tiêu chưa k p, l i nhét thêm vào gây ch ng sình b ng, không tiêu d n n ch t. Nên m t ngày út ăn, m t ngày ngh ho c hai ngày út ăn liên ti p, m t ngày ngh thì an toàn hơn. giúp cá s u con tăng s c kháng và có ch t dinh dư ng ph ngoài th c ăn trong m i nên tr n thêm Vitamin C và Vitamin t ng h p. Các lo i thu c b , thu c tr b nh dành cho cá, tôm có th dùng cho cá s u con. Li u lư ng và cách dùng ph i c n th n, tuân th úng hư ng d n cách s d ng. Các ng tác chăm sóc s u con càng nh nhàng, càng ít gây ti ng ng càng t t. Khu v c nuôi s u con không nên cho ngư i ra vào thư ng xuyên. b. Chăm sóc cá s u trư ng thành - Chăm sóc: Khi cá s u ư c m t tu i (kho ng 80 – 100 cm) vi c chăm sóc không còn v t v khi cá s u còn nh . M i ngày cho cá s u ăn 1 l n vào lúc 5 – 6 gi chi u. Th c ăn qua êm cho nh ng con cá s u nhát ăn vào ban ngày. N u sáng hôm sau còn th a th c ăn thì nên thu h t h t ra ngoài, quét r a bãi ăn s ch s . Không nên cho s u ăn vào bu i trưa vì th i gian không thích h p cá s u ít ăn, th c ăn th a s b ánh sáng m t tr i làm bi n ch t. Lư ng th c ăn cho cá s u c 80 – 100 cm vào kho ng 100 – 150g/con/ ngày. Trên bãi ăn n u hôm sau h t s ch m i thì l n cho ăn ti p theo tăng d n lên 2 kg, 3 kg… th y bãi ăn th a m i thì d ng l i. N u th a nhi u th c ăn, hôm sau ngưng h n 1 ngày. Ngư i nuôi nên ý nh ng con cá s u nhút nhát thư ng n bãi ăn ch m, nh ng con khác ăn xong nó m i mò n. Thư ng nh ng con như v y là nh ng con ch m l n, nh nh t b y. Ph i c m m i quăng ngay n mi ng nó thư ng xuyên, có như v y m i ư c ăn y , l n u. Ngư i nuôi c n ý n c p m t cá s u. N u phát hi n th y m t , có vành tr ng là m t s u b b nh, ph i ch a ngay. Nh ng con v n ăn bình thư ng mà không m p, kh e có th b sán lãi c n cho c àn s u ăn thu c x lãi tr n v i th c ăn. - Ch t lư ng th c ăn: Ch t lư ng th c ăn c a cá s u quy t nh 70% t c tăng trư ng c a cá s u. Th c ăn tươi, s ch giúp cá s u kh e m nh, mau l n. ng Nai, nhi u h nuôi cá s u lúc nh cho ăn b ng cá con, tép còn tươi s ng, gan bò tươi. Khi ư c 6, 7 tháng tu i thì t p cho ăn u, c gà chưa qua ông l nh khi ư c m t tu i tr i cá s u l n r t nhanh. Nhi u bà
- con cho bi t sau 24 tháng nuôi, cá s u ã l n n 20 – 22 kg. Th c ăn cho cá s u nên gi cho tươi s ch. N u mua t ch v nên r a s ch r i m i cho ăn, k hơn n a nên ngâm trong nư c ch ng 1 gi r i hãy v t ra cho ăn. Vì cá mua cho cá s u ăn thư ng là cá r ti n, ã b ngư i bán ngâm ư p nhi u l n có khi v i ch t hóa h c, cá s u d b nhi m c n u m i không ư c r a k . N u th c ăn c a cá s u là cá bi n t p, chú ý l a b cá nóc. M i con cá nóc n ng 30 – 50 g có th gi t ch t 1 con s u n ng 30 – 40 kg. tr i cá s u T n Phát trong 1 l n cho cá s u ăn vào lúc chi u t i, công nhân v i vã khiêng nh ng gi cá t p v a m i cân t trên xe xu ng, em th ng vào chu ng cho àn cá ăn mà không ch n l c lo i b cá nóc. Hai hôm sau phát hi n th y 27 con s u ch t ng lo t. bao t m i con s u ch t, m ra phát hi n th y da, xương và u con cá nóc. Ph i h t s c c n th n v i th c ăn c a cá s u là chu t ch t vì có th ngư i ta dùng thu c c b t chu t, cá s u ăn ph i s b nh ho c ch t ngay. - V sinh chu ng tr i: N u có th i gian m i ngày nên x t r a quanh chu ng cá s u m t l n. Cá s u ư c gi v sinh s ch s thì mau l n không b nh t t. Tuy cá s u có th s ng v i nư c tù ng, dơ b n hàng 3, 4 tháng, th m chí 1, 2 năm nhưng n u chúng ta nuôi cá s u thương ph m trong nư c dơ b n thì cá s u lâu l n, d b b nh, gây thi t h i kinh t . Nên gi ao chu ng s ch s là t t nh t. M i 3 – 5 ngày hay lâu nh t là 10 ngày nên thay nư c m t l n. Không cho tr em ném túi ni lông, s i á, cá s u có th ăn vào làm t t ngh n ư ng tiêu hóa d n n ch t. ã có nhi u trư ng h p cá s u ch t vì b d v t làm ngh n ư ng ru t. - Chăm sóc cá s u b m : Ki m tra chu ng nuôi: Trên m t t chu ng cá s u b m ph i b ng ph ng không ư c nh ng c c g ch á to, khúc cây, c nh góc, khi cá s u rư t u i nh ng th này có th làm thương t n vùng b ng, ng c cá s u. N u vào mùa sinh s n, có th làm v tr ng trong b ng cá s u. Khi thay nư c (kho ng 1 tháng 1 l n) nên v sinh s ch s áy ao vì th c ăn do cá s u lôi r t làm chìm dư i áy, lâu ngày sinh nhi u lo i vi khu n c h i nh hư ng n cá cá s u. Khi i vào chu ng cá s u b m , t bi t là khi cá s u ói, ngư i nuôi ph i h t s c c n th n không nên i m t mình, ph i có 2 ngư i. M i ngư i c m m t cây g y dài kho ng 2 m, phòng khi b t n công. Lúc i ki m tra, không nên i g n sát b ao quá, có lúc cá s u ói n m lơ l ng dư i m t nư c, khi th y bóng ngư i, b t ng nh y lên t n công. - Th c ăn cho cá s u b m T t nh t là th c ăn còn tươi s ng. M i tu n 1 l n cho cá s u ăn ng v t còn xương như cá còn nguyên con, chu t, gà, v t còn lông xương… B máy tiêu hóa cá s u r t t t, bi n xương con m i thành m t d ng b t tr ng h p thu ch t canxi, làm cho xương c t cá s u thêm ch c kh e. N u ch cho cá s u b m ăn th t cá, ph i, lòng, ru t heo bò, thi u canxi,
- tr ng cá s u ra v m m, không n ư c. Ngư i ta tr n v tôm, v sò nghi n nhuy n vào th c ăn c a cá s u b sung calci. Các lo i gia c m ch t vì b nh, còn tươi em cho cá s u ăn, không th y cá s u b lây nhi m. Các nhà khoa h c nghiên c u cho bi t b nh c a các loài ng v t khác không nh hư ng n s c kh e cá s u, vì cá s u có kháng th r t cao. Cá s u m sau khi , m i tu n nên cho nó ăn m t con v t cá s u mau l y l i s c. - Sàng l c l i con b m Không ph i t t c con b m u t t, có nh ng con cái nuôi n 9 - 10 năm mà v n không . Có nh ng con tr ng nh hơn bình thư ng (tr ng cá s u trung bình n ng kho ng 130-150 gr) ho c v tr ng c m m m c dù ã chăm sóc c bi t, b sung canxi, nh ng con nhi u năm không có tr ng (cho n nay v n chưa bi t rõ nguyên nhân), nh ng con c không làm ư c ch c năng truy n gi ng. T t c nh ng con như v y nên ư c lo i b kh i chu ng nuôi sinh s n. 4. K THU T PHÒNG VÀ CH A M T S B NH THƯ NG G P CÁ S U a. Các v n chung Phương châm phòng b nh hơn ch a b nh trong chăn nuôi cá s u c n ph i ư c nh n m nh vì tính ch t quan tr ng c a nó. Có n trên 50% trư ng h p cá s u con b nhi m b nh không th ch a ư c ho c n u có ch a ư c thì cũng còi c c kinh ng. Các trư ng h p cá s u ánh nhau gây thương tích do kích thư c chênh l ch gi a các con trong m t chu ng, các v t thương trong m t môi trư ng thi u v sinh cũng s t o s suy gi m s c kh e r t nhi u, nuôi không có hi u qu kinh t . Vi c phòng b nh cho cá s u ph i quan tâm n các v n : -V sinh chu ng tr i, th c ăn, ngu n nư c, chu ng nuôi, m t nuôi nh t… - Gi i quy t thích h p các y u t v môi trư ng s ng: ánh sáng, nhi t , ti ng ng v.v.. - Th c hi n úng các quy trình yêu c u ph n trên. Tuy nhiên, ph n l n nh ng trư ng h p cá s u b b nh là do ngư i nuôi thi u hi u bi t v các nguyên nhân như ã nêu ph n trên. H thư ng hành ng theo thói quen hay các quan ni m sai l m như cá s u thích ăn hôi th i, nư c dơ. Nh ng kh o sát v b nh thư ng g p c a cá s u ư c nêu bên dư i cho th y vi c phòng b nh d dàng và hi u qu hơn r t nhi u so v i ch a tr . 5 . K THU T B T, ÓNG THÙNG V N CHUY N CÁ S U
- a. K thu t b t cá s u non m i n Cá s u con m i n da và thân r t m m. Khi b t ph i nh tay tránh n m quá ch t làm cá s u b ch n thương các b ph n bên trong. L y tay lu ng nh dư i b ng, nh nhàng nâng lên ho c n m t trên xu ng lưng cá s u v phía lòng bàn tay, ngón cái và 4 ngón còn l i gi l ng con cá s u. Khi b t không gây n ào, ng tác nh nhàng thì cá s u con không gi y gi a nhi u, b t r t d . b. óng thùng v n chuy n cá s u con Thùng ng cá s u con n u v n chuy n g n có th làm b ng gi tre, gi m, gi lư i, thùng g . T t nh t là b ng thùng nh a, hay thùng x p có m t ph ng láng da và mõm cá s u không b tr y xư c. Kích thư c thùng d v n chuy n c 60 x 40 x 15 cm ho c 40 x 40 x 15 cm. B n phía vách thùng cách áy 7 – 10 cm nên khoét l r ng c 1 cm, t 20 - 24 l cá s u ư c thoáng mát khi v n chuy n. C ly v n chuy n 4 - 6 gi thì trong thùng không c n ch a nư c, lâu hơn n a nên vào thùng 1, 2 lít nư c gi mát thùng ng. Khi v n chuy n nên cá s u nơi thông thoáng tránh n ng g t trong nhi u gi . Mi ng cá s u con không c n bu c ch t vì chúng ít c n nhau. M i thùng ch ng 30 - 40 con, nhi u hơn ch t ch i có th b ch t. c. K thu t b t cá s u 1 năm tu i Chu n b d ng c - M t túi l n 80 x 50 cm, mi ng túi may ch t v i vành s t tròn (ho c hình ch nh t) g n vào m t cán g dài 1,5 – 2 m. Góc túi lư i khoét m t l ư ng kính kho ng 3 – 4 cm, quanh mi ng l vi n b ng c ng dây dù nh . - Băng keo bu c mõm: Có th dùng nhi u cách bu c mõm cá s u nhưng t t nh t có l nên dùng băng keo (dành cho ngư i) cu n nh , b r ng 1 cm dài 1 m bu c mõm cá s u. V i, dây ni lông… c t d b sút, dây thun c t si t mõm quá không t t, băng keo không ph i lo i dành cho ngư i thì ch t keo dính có ch t hóa h c làm tróc da mõm cá s u. - Bao tay: lo i dày, m m b o v tay ngư i b t. - Thùng ng cá s u: b ng g c 100 x 50 x 30 cm, có nhi u k h 1 cm, chi u cao có th chia làm hai ngăn ch c ch n, các u inh nh n ph i ư c p b ng ph ng. K thu t b t Dùng v t b t cá s u, khi cá s u vào túi lư i nó tìm ư ng thoát, mõm thư ng hay chìa ra l góc ã ch a s n, m t tay n m ch t mõm, tay kia dùng băng keo qu n ch t hai hàm l i. óng thùng
- Cá s u ư c b vào ngăn dư i s lư ng v a ph i. Sau ó dùng n p ngăn cách hai t ng y l i, c t ch t n p ngăn v i thành thùng không cho xê d ch. T ng ngăn cách ph i có thanh g ch c ch n vì khi cá s u n m t ng trên n ng, có th è s p làm ch t cá s u t ng dư i. Sau khi b s lư ng vào t ng trên y n p l i, ch t inh b n góc c n th n, không u inh ló kh i m t g , s xóc rách mình cá s u. V n chuy n Nh nhàng nâng lên thùng xe t i, ch t thành hàng x p ch ng lên nhau, cao nh t là 5 thùng. N u v n chuy n s lư ng l n, xe t i ph i thoáng mát. ư ng xa c cách 5 - 6 gi tư i nư c cho cá s u 1 l n gi mát nhi t trong xe. Chú ý, l p b c ph mui xe ph i cách n p y thùng cá s u n m trên cùng ít nh t cũng 60 – 70 cm. N u y tr c ti p ho c g n sát n p thùng, s c nóng h m s làm ch t cá s u. Cá s u b b t, v n chuy n xa luôn trong tình tr ng ho ng s . Các ng tác lên xu ng thùng càng nh êm càng t t. Tránh gây căng th ng quá (tress) cho cá s u. d. K thu t b t cá s u l n B t cá s u Cá s u dư i 15 kg có th dùng v t lư i b t, nhưng cá s u to hơn r t m nh, không th dùng v t lư i d dàng b t nhanh chúng ư c. Ph i dùng dây, l y s i dây cư c nilon ho c dây dù ư ng kính 1 - 1,5 cm (tùy c cá) dài 3 m. M t u gút ch t m i. u kia cũng gút m i ch t r i th t nút thòng l ng. M t cây nh dài 2 - 2,5 m u có nút s t s i dây thòng l ng ưa vào hàm trên c a cá s u, gi t m nh s i dây, nút thòng l ng si t ch t, con cá s u giãy gi a, ngư i c m dây kéo th ng, m t ngư i khác nh y vào n m uôi kéo th ng, nhanh chóng ưa tay t sau gáy t i ch p l y hai hàm k m ch t. Hai u g i k m thúc sát vào c cá s u. Mông ng i nh lên mình cá s u (không ng i h t s c n ng c a ngư i vì n ng quá s d p hư n i t ng c a cá s u, cá s u s ch t). Ngư i th 3 ang th s n băng keo nh y vào nhanh chóng kh p m l i. N u con cá s u dài trên 2 m ph i có 4 ngư i m i ch u n i. M t ngư i b t luôn c m ch t dây căng th ng, chân p s i dây sát m t t cách mõm cá s u 50 - 60cm. N u s i dây chùng, cá s u s qu t ngang r t nguy hi m cho ngư i gi hàm và ngư i gi uôi. uôi cá s u r t kh e ph i có 1 ngư i k m gi . Ngư i gi uôi ph i ti n nhanh, ti n sát vào, hai tay k m ch t uôi, hai u g i cũng thúc ch t vào uôi. Ngư i nhút nhát ng i xa v i tay vào v n có th b uôi p ngã. Có 1 công nhân ã b uôi cá s u p m nh vào sư n, d p lá lách, ph i n m b nh vi n c p c u. Không nên dùng dây thòng l ng si t c cá s u. N u b t b ng cách này c h ng con cá s u b thương, cá s u b ă n r i c h t. Thùng ng cá s u l n Làm b ng g ghép có khe h 1 - 1,5 cm bên hông và trên n p. áy và vách thùng ph i ư c ch t n p s t ch c ch n. Kích thư c chi u dài thùng b ng 2/3 chi u dài cá s u. Chi u
- r ng 50 cm, cao 22 – 25 cm. M i thùng có th x p tr u 2 con cá s u dài t 1,6 – 2 m. uôi cá s u u n cong è lên u con kia. N p y ph i ch c ch n, khóa inh 4 góc dùng dây n p chi u ngang 2 m i. e. V n chuy n M t xe t i l n 9,5 m x 2,2 m có th ch 200 thùng 400 con. Mui b t ph i cách n p thùng trên t i thi u 40 cm. M t ngày d i nư c 2, 3 l n, m i l n kho ng 15 - 20 phút, b o m cá s u ư t t trên xu ng dư i. Ban êm không c n t m nư c. Trên ư ng v n chuy n xa, khi xe c n ng ng ngh nên tìm ch có bóng mát, không ư c phơi xe cá s u ngoài n ng. Chú ý quan tr ng: 1. Trư c khi b t, v n chuy n cá s u, ph i cho cá s u ng ng ăn: a) i v i cá s u con: Ng ng ăn 1 ngày. b) i v i cá s u 1 tu i: Ng ng ăn 2 ngày. c) Cá s u 1,5m tr lên: Ng ng ăn 3 - 4 ngày. N u m i c a cá s u là cá, cho cá s u ng ng ăn 2 - 3 ngày r i b t là v a. N u m i c a cá s u là gà, v t, ru t heo ph i cho ng ng ăn 5 - 6 ngày r i m i b t, m i này lâu tiêu hơn cá. Vì mi ng cá s u ph i bu c kh p l i khi v n chuy n, n u cá s u no nó ói m i không ra kh i mi ng ư c, ngh t th , ch t. 2. Cá s u v n chuy n n chu ng m i, n u là cá s u con ho c cá s u 1 tu i, ph i 3 - 4 ngày sau m i b t u ăn l i t t . N u cá s u l n hơn 10 kg, th i gian b t u ăn l i có th lâu hơn t 7 ngày tr i. Ngư i nuôi th y cá s u m y ngày u không ăn ng hoang mang lo s . 6 . QUY NH C A PHÁP LU T I V I VI C NUÔI, TIÊU TH CÁ S U 1. Quy nh v gây nuôi - T i i u 6 - Kho n 4 - Ngh nh 11; quy nh: Tr i nuôi sinh s n ho c cơ s tr ng c y nhân t o các loài ng v t, th c v t ư c quy nh trong Ph l c I c a Công ư c Cites ph i ăng ký v i Cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam (C c Ki m lâm, S 2, Ng c Hà, Hà N i) - Thông qua Chi c c Ki m lâm a phương ki m tra xác nh n). H sơ ăng ký tr i gây nuôi sinh s n g m: - Tên, a ch tr i nuôi, ch tr i ho c ngư i qu n lý tr i; - Ngày thành l p tr i;
- - Loài ng v t hoang dã nuôi sinh s n; - Thông tin chi ti t v s lư ng và tu i c a nh ng con c và con cái trong àn gi ng nuôi sinh s n; - Tài li u ch ng minh các con gi ng ó ư c ánh b t h p pháp theo quy nh hi n hành ho c n u nh p kh u thì ph i ch ng minh ư c vi c nh p kh u ó phù h p v i các quy nh c a Công ư c Cites và lu t pháp qu c gia; - Tài li u ch ng minh các loài ó ã sinh s n ư c th h 2 (F2) t i tr i và miêu t phương pháp ang ư c áp d ng; - N u tr i m i s n xu t ư c th h 1 (F1) thì cung c p tài li u ch ng minh tr i ư c qu n lý và ho t ng theo phương pháp mà m t tr i khác ã áp d ng và ư c công nh n ã s n xu t ư c th h 2 (F2); - S n lư ng s n xu t hàng năm trư c ây, hi n t i và d ki n cho các năm t i; - Lo i s n ph m xu t kh u: ng v t s ng, da, xương, huy t thanh, các b ph n ho c d n xu t khác; - Mô t chi ti t phương pháp ánh d u m u v t (dùng th , g n chíp i n t , c t tai hay v y) nh m xác nh ngu n gi ng sinh s n, các th h k ti p và các lo i s n ph m xu t kh u; - Mô t cơ s h t ng c a tr i nuôi: Di n tích, công ngh chăn nuôi, cung c p th c ăn, kh năng thú y, m c an toàn và v sinh môi trư ng, cách c p nh t lưu tr thông tin; - Các tr i nuôi sinh s n các loài không phân b Vi t Nam thì ph i trình b ng ch ng ngu n g c gi ng nh p kh u theo úng quy nh c a Công ư c Cites và lu t pháp c a qu c gia ó. - Các tr i nuôi sinh s n nh ng loài không phân b Vi t Nam khi nh p kh u ph i trình ư c ch ng t ki m d ch, không mang d ch b nh ho c không gây h i n các ho t ng kinh t khác c a qu c gia . 2. Quy nh v mua bán, v n chuy n a. i v i Cá s u và s n ph m c a chúng do gây nuôi: (Quy nh t i i u 12, Quy t nh 59/2005/Q -BNN ngày 10/10/2005) - i v i t ch c c n có: + Hóa ơn bán hàng theo quy nh c a b Tài chính. N u v n chuy n n i b thì ph i có
- phi u xu t kho v n chuy n n i b . + B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do t ch c l p. + Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i (Biên b n ki m tra theo m u chung c nư c). + Gi y phép v n chuy n c bi t (theo m u th ng nh t c nư c). - i v i c ng ng, h gia ình, cá nhân c n có: + B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do c ng ng, h gia ình, cá nhân l p. + Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i. + Gi y phép v n chuy n c bi t (theo m u th ng nh t c nư c). b. i v i cá s u và s n ph m c a chúng do nh p kh u, quá c nh (Quy nh t i i u 13, Quy t nh 59/2005/Q -BNN ngày 10/10/2005). - T khai H i quan nh p kh u hàng hóa. - B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do nư c xu t kh u l p trong ó ghi tên khoa h c c a ng v t r ng b ng ti ng La tinh. - i v i ng v t r ng và s n ph m c a chúng nh p kh u thu c danh m c c a Công ư c Cites, thì ngoài th t c trên còn ph i có gi p phép ho c gi y ch ng ch Cites theo quy nh hi n hành. * Trư ng h p t ch c, cá nhân mua l i ng v t r ng t t ch c, cá nhân nh p kh u tr c ti p thì ph i có: - Hóa ơn bán hàng theo quy nh c a B Tài chính. - B ng kê ng v t ho c b ng kê s n ph m do ngư i bán l p. - Xác nh n c a Chi c c Ki m lâm s t i. 3. Quy nh v xác nh n tiêu th qu c t Th t c c p phép xu t kh u (trích i u 19 N 11/CP) a. H sơ yêu c u c p phép bao g m - ơn yêu c u c p phép g i cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam theo m u th ng nh t.
- - Các gi y t h p l c a lô hàng theo quy nh t i i u 18 Ngh nh này, ch lô hàng ph i hoàn toàn ch u trách nhi m v tính chính xác và h p pháp c a các gi y t ó. b. T ch c cá nhân ư c c p phép ph i n p l phí theo quy nh c a pháp lu t. c. Trong th i gian 7 ngày làm vi c, k t ngày nh n h sơ h p l c a t ch c cá nhân yêu c u c p phép, cơ quan th m quy n Cites Vi t Nam th c hi n vi c c p gi y phép; trong trư ng h p t ch i ph i g i văn b n thông báo nêu rõ lý do cho t ch c cá nhân g i ơn yêu c u c p phép. 7 . KHAI THÁC NGU N V N VAY ÂU,TH T C TH NÀO? + Thành ph có chính sách ưu ãi v u tư tài chính và tín d ng: Các doanh nghi p nuôi cá s u ư c vay v tín d ng ưu ãi theo ch trương c a Nhà nư c và Thành ph , c bi t là chương trình kích c u thông qua u tư (theo văn b n s 81 ngày 19/9/2001), chương trình h tr lãi vay cho h nông dân phát tri n s n xu t nông nghi p… (văn b n s 419 ngày 05/02/2002), chính sách khuy n kích và ưu ãi u tư s n xu t, kinh doanh d ch v v cây tr ng, v t nuôi (quy t nh s 56 ngày 25/4/2003), quy t nh s 132 ngày 24/11/2000 c a Th tư ng Chính ph , các ngu n v n c a Liên minh H p tác xã Thành ph , Qu xóa ói gi m nghèo, chương trình qu c gia gi i quy t vi c làm… + Thành ph t o i u ki n thu n l i, h tr cho các doanh nghi p: như c th hóa i u 52 Lu t Ngân hàng cho phép các doanh nghi p s n xu t có hi u qu t con cá s u, nhưng g p khó khăn v v n ư c dùng tài s n th ch p ho c dùng chính con cá s u và s n ph m c a chúng th ch p cho vay v n. + Các tr i nh , cơ s m ngh ch bi n da không i u ki n v m b o c m c th ch p tài s n khi vay v n thì ư c vay v n theo quy nh v ho t ng b o lãnh tín d ng. + Áp d ng ch thư ng xu t kh u cho hàng th công m ngh t da cá s u. + Nhà nư c có th h tr các doanh nghi p v cá s u 50% chi phí thuê di n tích tri n lãm, gi i thi u s n ph m trong và ngoài nư c. + Xúc ti n thành l p qu b o hi m xu t kh u ngành cá s u theo Ngh quy t 09/2000/NQ- CP ngày 15/6/2000 c a Chính ph v m t s ch trương và chính sách chuy n d ch cơ c u kinh t và tiêu th s n ph m nông nghi p. 8. A CH NÀO HƯ NG D N GIÚP KHI C N THI T 1. Hư ng d n v th t c pháp lý - Cơ quan th m quy n qu n lý Cites Vi t Nam (C c Ki m lâm)
- a ch : S 02 Ng c Hà, Qu n Ba ình, Hà N i. i n tho i 04.7.335.676; Fax: 04.7.335.685; E-mail: ckl@fpt.vn - Chi C c Ki m Lâm TP. H Chí Minh: a c h : s 01 Ng c Th nh, P.14, Q.5; i n tho i: 08.8537170 – 08.8.552501; Fax: 08.8.592.620; a ch E-mail: cckltphcm@hcm.vnn.vn 2. T ch c nào giúp hư ng d n khi g p nh ng khó khăn - Trung tâm tư v n và h tr Nông nghi p TP. H Chí Minh a ch : 176 Hai Bà Trưng, Qu n 1, TP. H Chí Minh i n tho i: 8.229.427 – 8.229.431; Fax: 8.272.292 - Trung tâm nghiên c u khoa h c k thu t và khuy n nông a ch : 43 inh Tiên Hoàng, Qu n 1, TP. H Chí Minh. i n tho i: 8.221.134 - 8.258.379; Fax: 8.295.909 - Chi c c Phát tri n nông thôn a ch : 182 Nguy n Duy Dương, Qu n 10, TP. H Chí Minh i n tho i: 9.309.892; Fax: 8.309.890 E-mail: chicucptnt@hcm.fpt.vn 3. Nh ng a ch hư ng d n v k thu t, cung c p con gi ng, ngu n th c ăn cho cá s u và tiêu th s n ph m t cá s u - Công ty Lâm nghi p Sài Gòn (FORIMEX) a ch : S 8 Hoàng Hoa Thám, Phư ng 7, Qu n Bình Th nh, TP. H Chí Minh. i n tho i: (84.8) 5108880; Fax: (84.8) 8431335 - Công ty TNHH Cá s u Hoa Cà a ch : T 10, Khu ph 1, Phư ng Th nh Xuân, Qu n 12, TP. H Chí Minh.
- i n tho i: (84.8) 7.169.304; Fax: 7.162.804 - Công ty TNHH Chăn nuôi và Kinh doanh Cá s u T n Phát a ch : 5 Bis Ký Con, P. Nguy n Thái Bình, Qu n 1, TP. H Chí Minh. i n tho i: (84.8) 8.290.188; Fax: 8.210738 - Công ty Du l ch Văn Hóa Su i Tiên a ch : 149C Nguy n Duy Dương, Phư ng 3, Qu n 10, TP. H Chí Minh. i n tho i: 8.304.579; Fax: 8.350.420. Theo kinhtenongthon.com.vn
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Kỹ thuật nuôi chim bồ câu
10 p | 7779 | 928
-
Kỹ thuật nuôi ong mật
16 p | 10207 | 792
-
Kỹ thuật nuôi cá trê trong ao đất
13 p | 1866 | 406
-
Kỹ thuật nuôi cá Điêu hồng trong ao đất
2 p | 417 | 85
-
Kỹ thuật nuôi cá chình trong bể xi măng
4 p | 402 | 66
-
Tài liệu Kỹ thuật nuôi heo
7 p | 222 | 50
-
Kỹ thuật nuôi Ba Ba Gai (Trionyx steinacheri)
2 p | 151 | 34
-
KỸ THUẬT NUÔI ĐỘNG VẬT CHÂN BỤNG THƯƠNG PHẨM
12 p | 162 | 33
-
Kỹ thuật nuôi cá vàng Ngọc Trai Vàng
3 p | 330 | 33
-
Giải pháp kỹ thuật nuôi tôm sú, cá ba sa và cá tra đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm
5 p | 182 | 32
-
Hướng dẫn kỹ thuật nuôi lươn
13 p | 150 | 23
-
KỸ THUẬT NUÔI BA BA THƯƠNG PHẨM
3 p | 165 | 23
-
CÁC KỸ THUẬT NUÔI SINH SẢN NHÂN TẠO CÁ RÔ ĐỒNG
7 p | 131 | 22
-
Hướng dẫn kỹ thuật nuôi đà điểu con
3 p | 134 | 18
-
Kỹ thuật nuôi Cá Sấu - Cá sấu, giá trị và lợi ích
6 p | 97 | 8
-
Kỹ thuật nuôi Cá Sấu - Cuộc di cư định mệnh
6 p | 70 | 6
-
Kỹ thuật nuôi Cá Sấu - Kết luận bước đầu
5 p | 46 | 5
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn