intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kỹ thuật nuôi tôm quảng canh cải tiến, thân thiện môi trường

Chia sẻ: Janavaro Huchigo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

749
lượt xem
120
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong những năm gần đây, Kỹ thuật nuôi tôm nước lợ, nước mặn nói chung và nghề nuôi tôm nói riêng đã trở thành một trong những hướng ưu tiên của ngành thủy sản nhằm giảm sức ép của hoạt động khai thác ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật nuôi tôm quảng canh cải tiến, thân thiện môi trường

  1. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh K THU T NUÔI TÔM QU NG CANH C I TI N THÂN THI N MÔI TRƯ NG I- M ñ u 1. M c ñích ý nghĩa c a vi c nuôi tôm thân thi n v i mơi trư ng Trong nh ng năm g n ñây, Nuôi tr ng thu s n (NTTS) nư c l , nư c m n nói chung và ngh nuôi tôm nói riêng ñã tr thành m t trong nh ng hư ng ưu tiên c a ngành th y s n nh m gi m s c ép c a h at ñ ng khai thác vùng bi n g n b ñang có nguy cơ làm c n ki t ngu n l i, ñ ng th i góp ph n c i thi n, nâng cao ñ i s ng kinh t - xã h i c a ngư i dân các huy n ven bi n. Tuy nhiên ngh nuôi tr ng th y s n mang tính t phát, vùng nuôi chưa có quy h ach c th và ñ ng b ; ý th c c a ngư i nuôi chưa cao, nuôi v i m t ñ dày …., lư ng ch t th i tích t ngày càng l n d n nhưng chưa có bi n pháp x lý trư c khi ñưa ra ngòai và cu i cùng là th i ra môi trư ng chung. Chính vì v y trong th i gian g n ñây tình hình d ch b nh x y ra liên t c và dai d ng trên quy mô l n và m c ñ lây lan v i t c ñ r t nhanh làm cho phong trào nuôi tôm ngày càng gi m sút, nh hư ng r t l n ñ n tư tư ng c a ngư i dân v n có truy n th ng lâu ñ i v nuôi tôm. Do v y, nh m phát tri n ngh nuôi tôm theo hư ng n ñ nh, b n v ng và mang tính lâu dài, góp ph n kh c ph c tình hình d ch b nh, c n chuy n ñ i hình th c nuôi sao cho phù h p v i ñi u ki n ao h c a t ng vùng nuôi c th ñ h n ch r i ro, mang l i hi u qu cho ngư i nuôi tôm. Nuôi tôm theo hình th c xen canh tôm - cá (ñ i v i nh ng ao nuôi qu ng canh c i ti n) là m t trong nh ng hư ng nh m gi m thi u ô nhi m môi trư ng, h n ch d ch b nh trong nuôi tôm. 2. ð c ñi m c a nh ng ao nuôi qu ng canh c i ti n. - Không có ao l ng, ao x lý nư c. - N m trong h th ng ao ñìa không có quy h ach c th , b ao d th m l u, m c nư c nuôi 1-1,2 m, không gi ñư c nư c cao khi tri u th p. - Ch t ñáy bùn, bùn cát có ñ dày >20cm
  2. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh - Trao ñ i nư c ph thu c l n vào th y tri u, không ch ñ ng vi c ñi u ph i nư c, không có ngu n nư c ng t ñi u ch nh ñ m n h p lý trong quá trình nuôi. - Di n tích ao t 3.000-10.000 m2. - ði u ki n ñ u tư m c trung bình, trung bình th p. Nh ng ao có ñi u ki n như trên n u ñ u tư nuôi theo hình th c BTC-TC thì hi u qu mang l i s không cao. Khi nuôi tôm nh ng ao như trên ta ch nên th v i m t ñ t 5-10con/m2. Ao nuôi không dùng qu t nư c (b i vì dùng qu t nư c s làm xáo tr n mùn bã h u cơ dư i ñáy làm nh hư ng ñ n sinh trư ng tôm nuôi). Nh ng ao này ñ ñ t ñư c hi u qu , t o môi trư ng b n v ng, ít d ch b nh x y ra, ta nên nuôi xen v i m t s lòai cá hi n, ăn mùn bã h u cơ ñ góp ph n làm s ch môi trư ng, m t ñ th cá t 0,05 -0,1 con/m2. 3. C i t o vùng nuôi tôm: -Vùng nuôi tôm trư c ñây: - Vùng nuôi tôm hi n nay: Ngh nuôi tôm mang l i l i nhu n cao d n ñ n vi c ch t phá r ng ng p m n ñ nuôi tôm, t o ra m t cân b ng sinh thái, d ch b nh x y ra thư ng xuyên. - C n ph i tr ng r ng ñ c i thi n sinh thái vùng nuôi:
  3. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh Phương pháp tr ng r ng II. Khái ni m và tính ăn c a m t s loài cá nuôi ghép v i tôm 1-Th nào g i là nuôi xen canh: Trong ao nuôi, ngoài ñ i tư ng nuôi chính mang l i ngu n l i kinh t , ta th thêm m t s ñ i tư ng khác ñ t n d ng th c ăn t nhiên, ho c ăn ch t th i c a ñ i tư ng chính nh m t o cân b ng môi trư ng ñem l i hi u qu kinh t cao g i là nuôi xen canh. 2. Ch n các ñ i tư ng cá nuôi xen canh: V i m c ñích trên, nh ng ñ i tư ng ñư c ch n có các ñ c ñi m sau: S ng thích h p trong vùng nuôi tôm, không ăn tôm, các loài cá ăn ch y u mùn bã h u cơ. Các ñ i tư ng có th ch n: Cá Măng, cá Rô phi ñen, Cá Rô phi ñ , Cá Rô phi ñơn tính. 3. M t s ñ c ñi m c a ñ i tư ng nuôi ghép: - Cá Măng: Cá Măng(còn g i là cá chua) là loài cá s ng r ng mu i. Trong t nhiên cá ăn phiêu sinh th c v t, cá Măng còn ăn t p: Mùn bã h u cơ, các ch t v n trong nư c hay ñáy ao. Th m th c v t ñáy (Rong ñáy) là ngu n th c ăn ưa thích nh t c a nó. Cá Măng còn s d ng t t th c ăn ch bi n. - Cá rô phi: Các loài cá Rôphi trong t nhiên chúng ăn ñ ng, th c v t phù du và mùn bã h u cơ, là nh ng loài cá hi n ăn t p. Cá Rô phi ñen là loài cá s ng r ng mu i, kh năng sinh s n c a chúng trong ao nuôi r t l n, vì th khi nuôi xen trong ao tôm c n ch n nh ng cá ñ c. Cá Rô phi ñ s ng và phát tri n ñư c ñ mu i 0%o- 25%o. Cá Rô phi v n ñơn tính dòng GIFT có kh năng s ng, phát tri n t t ñ mu i 0%o ñ n 20%o, không có kh năng sinh s n. Tùy thu c vào ñ m n c a t ng vùng nuôi mà ta ñi u ch nh t ng ñ i tư ng cá nuôi ghép cho phù h p. III. K thu t nuôi ghép tôm - cá:
  4. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh 1. Chu n b ao nuôi: Là khâu quan tr ng, nh hư ng tr c ti p ñ n năng su t, s n lư ng và hi u q a kinh t trong v nuôi. Sau m i v nuôi do lư ng th c ăn dư th a, ch t th i c a tôm ñư c tích t ñáy ao t o thành m t l p mùn b h u cơ, ñây chính là nơi ch a nhi u tác nhân gây b nh và s n sinh ra m t s khí ñ c như NH3 , H2S... làm nh hư ng ñ n qúa trình phát tri n c a tôm. Chu n b ao nuôi tôt ñ lo i b nh ng tác hái này g m các bư c: 1.1.C i t o ao: * ð i v i ao m i xây d ng: Chúng ta l y nư c vào ao và ngâm 5-7 ngày, sau ñó tháo c n nư c ra , ta ti n hành công vi c này 2-3 l n . * ð i v i ao cũ : ta ti n hành c i t o theo 1 trong 2 cách sau: a. C i t o khô: + Tháo c n nư c. N u c n, ñào mương thóat gi a ao ho c xung quanh ao sao cho d c v phía c a thóat ñ nư c ch y ra d dàng. + Phơi khô cho ñ n khi ñ t ñáy ao n t ra ñ thúc ñ y nhanh quá trình oxy hóa, gi i phóng khí ñ c và kh các lòai vi sinh v t không c n thi t. + Vét bùn ñáy và mang ra xa ao ñ ñ phòng không ch y ngư c l i ao khi có mưa l n. + Thau r a ao b ng cách l y nư c vào ñ n ñ sâu 30cm, gi trong 24 gi r i tháo ra b. C i t o ư t: nh ng vùng mà ta không tháo c n ñư c thì ta s c bùn lên b ng cách cho trâu b a ho c dùng trang cào sau khi x l p nư c bùn này ra ngoài. N u có ñi u ki n thì dùng máy bơm áp l c m nh r a trôi ch t th i ra kh i ao.Phương pháp này cũng có nhi u l i ñi m vùng ñ t phèn, do không phơi ñáy ao nên không có qúa trình oxy hóa và l p phèn t ng m t s b r a trôi cùng ch t th i. 1.2. Gia c b , công ao : - Tu s a l i nh ng nơi xung y u, l p h t nh ng l m i ñ tránh th t thóat nư c, th m l u. - Gia cô công, làm ñăng lư i ch n quanh c ng, phía trong ao. 1.3. Bón vôi: Sau khâu c i t o ao thì ti n hành bón vôi nh m tiêu di t m m b nh Tùy vào giá tr pH ñ t m i ao nuôi khác nhau mà ta ti n hành bón lư ng vôi khác nhau : ð pH ñ t Lư ng vôi nông nghi p Lư ng vôi tôi ( Ca(OH)2 ) ( CaCO3) T n/ha T n/ha >6 1,0 0,5
  5. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh 5-6 2,0 1,0 20%o, li u dùng 30- 60 kg/ha. ð m n < 20%o, li u dùng 45- 75 kg/ha * Chú ý : Th i gian s d ng Saponin nên vào 8h - 10h sáng. Khi tr i mù nhi u mây ta có th tăng lư ng saponin lên 50%.Sau ñó ti n hành l y nư c vào ao theo quy ñ nh t 1-1,2m. (Chú ý : Khi l y nư c vào nuôi nên l y qua túi l c). C u trúc túi l c như hình v : Chi u dài túi t 10-15m, mi ng túi b ng mi ng c ng, túi ñư c làm b ng vài ka- tê, v i thun. 2.2 Gây màu nư c: - Bón phân bò và phân gà khô theo t l 300kg/ha kèm theo phân urê (45-0-0) m c 8kg/ha theo phương pháp sau : Ta l y 1 bao (có th là bao th c ăn gia súc, gia c m) ñư c ñ c l xung quanh và cho vào ñó 25kg phân khô tr n v i 2 kg urê . Bu c ch t mi ng túi vào 1 cây g y tre r i nhúng xu ng nư c. Ta ñ t trư c mi ng c ng, xung quanh b (cách b kh ang 2m). Ch t dinh dư ng t trong các túi s hòa tan vào nư c ao t o ñi u ki n cho sinh v t phù du phát tri n. Khi ta th y nư c có màu xanh pha nâu ta l y các túi phân ra kh i ao.
  6. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh Các ch tiêu môi trư ng trư c khi th tôm: - ð ki m : > 80ppm - Hàm lư ng Oxy hòa tan : > 4ppm - Hàm lư ng NH3 : < 0,1 ppm - Nhi t ñ nư c : 28-32oc - PH nư c : 7,5-8,5 - ð trong : 35-45 cm - ð m n : > 10%o - ð sâu c a nư c : 1-1,2m - Màu nư c : xanh lá cây pha nâu 3. Ch n gi ng tôm và th gi ng : 3.1. Gi ng tôm : Khi nuôi cá ghép v i tôm, gi ng tôm sú c n ñ t c gi ng : 3-5cm . Vì v y chúng ta c n tr i qua giai ñ an ương postlarvae ñ n tôm gi ng kho ng 20 ngày . + Ương trong giai l n : - Kích thư c giai : 5m x 20m x 1,5m; - M t ñ ương : 500-1.000 con/m2 - Giai ñ t trong ao nuôi + Ương trong ao ñ t : Di n tích t 300-500m2, m t ñ 300-500 con/m2. Trong ao ñ t ta c n c i t o ao th t k , bón phân gây màu, khi màu nư c lên ta b t ñ u th tôm * Th c ăn : Cho ăn 4 l n/ngày ; th c ăn g m lòng ñ tr ng, b t cá, th c ăn t ng h p kích c nh có bán t i các ñ i lý. Lư ng th c ăn t ng h p cho 10 v n tôm Post : Tu i (ngày) Lư ng th c ăn /ngày (kg) S l n cho ăn 1-4 1 4 4-11 2 4 11-15 3 4 15-20 4 4 N u không có ñi u ki n ương lên gi ng c 3-5cm ta có th mua gi ng l n các tr i ương . 3.2. Ch n tôm gi ng các tr i gi ng : - L y m t ít tôm vào trong ch u, khu y 1 vòng ta th y tôm không cu n vào gi a
  7. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh mà bơi ngư c dòng nư c. - Thân th ng, c tôm ñ u, chi u dài ≥ 1,2cm. - Ru t ñ y, cơ b ng n i rõ, t l ru t / cơ = 1/4 - Màu s c : xám ñen ho c xám nâu sáng - S c formalin 100ppm trong th i gian 2 gi , t l s ng ñ t trên 95 % có th nuôi ñư c. - Gi m ñ t ng t ñ m n : h ñ m n chênh 15%o so v i nư c trong h trong 30 phút, ta th y tôm kh e, t l s ng 100% là ñư c. - Ki m d ch tôm gi ng: Sau khi ch n ñư c tôm tr i gi ng, l y m u ñ ki m d ch t i Chi c c b o v ngu n l i th y s n (ki m tra MBV và SEMBV). 3.3. L c tôm gi ng : Nh m m c ñích lo i b s tôm b nhi m b nh trư c khi ñưa vào ao nuôi : Chúng ta có th l c ngay tr i gi ng hay ao nuôi c a chúng ta, n u l c t i tr i gi ng thì sau 1 ngày chúng ta m i th gi ng. Phương pháp l c tôm gi ng như sau : Khi ñem tôm gi ng v ao nuôi, chúng ta dùng b hay thùng ch a kho ng t 0,5-1 3 m nư c. Cho nư c vào và cho h th ng s c khí cung c p oxy cho b l c tôm.Cho Formol vào b v i lư ng : 200 -250 ppm sau ñó cho tôm gi ng vào v i s lư ng t 20 - 30 v n post 15/ m3 nư c. Sau 30 phút chúng ta hút toàn b tôm ch t và y u l ng t ñáy b , s tôm còn l i cho xu ng ao nuôi. N u có ñi u ki n ta làm vi c này tr i s n xu t tôm gi ng là t t nh t . 3.4. Cách th tôm vào giai, ao ương : + Th gi ng lúc nhi t ñ th p (kh ang 7-10 gi sáng ) + Th các túi tôm gi ng vào ao trong vòng 30-60 phút ñ cân b ng nhi t ñ + M các túi cho nư c t t ch y vào ho c té nư c ao vào trong túi, dùng tay khu y ñ u. Ti p t c cho nư c vào cho ñ n khi nhi t ñ , ñ m n, pH c a túi v n chuy n và ao cân b ng sau ñó d c ngư c ñáy túi cho tôm ra ngoài. M t ñ nuôi thương ph m t 5-10 con tôm gi ng (c 3-5cm)/m2, Tùy thu c vào ñi u ki n ñáy ao, m c ñ ñ u tư cho ăn. 4. Ch n gi ng cá th ghép: 4.1.ð i v i vùng nuôi có ñ m n >20% : Ch n ñ i tư ng là cá măng (Chanos chanos), rô phi ñen, rô phi ñ ñ nuôi k t h p. M t ñ th ghép các loài cá rô phi, cá măng trong ao nuôi tôm kho ng 0,05- 0,1 con/m2 (10-20 m2 ta th 01 con cá) tuỳ thu c m t ñ tôm nuôi. Chú ý : Cá rô phi ñen ñ ñư c trong ao nuôi nên ngư i nuôi có th ch n cá ñ c b ng tay . Cách ch n như sau : ð i v i cá ñ c phía trên vây h u môn có 2 l : 01 l h u
  8. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh môn và 01 l ni u sinh d c; ð i v i cá cái phía trên vây h u môn có 3 l : 01 l h u môn, 01 l sinh d c và 01 l ni u. 4.2. ð i v i vùng nuôi có ñ m n < 20% : Ch n ñ i tư ng là rô phi ñơn tính : C cá t 10-20g/con, m t ñ : 0,05-0,1con/m2 . Chú ý: ð i v i cá rô phi ñ và cá rô phi ñơn tính, c n thu n hóa ñ m n; pH trư c khi th gi ng; Công vi c này nên th c hi n các tr i tôm gi ng. 5.Chăm sóc và qu n lý: 5.1. Cho ăn: Lư ng th c ăn viên cho tôm ăn hàng ngày t 2- 10 % trong lư ng thân c a tôm. + Lư ng th c ăn trong ngày ñư c chia ra như sau : - 11 gi sáng cho ăn 30% lư ng th c ăn - 6 gi t i cho ăn 40% lư ng th c ăn - 11 gi t i cho ăn 30% lư ng th c ăn + Lư ng th c ăn kh i ñi m cho 10 v n tôm 3-5cm : 4 kg/ ngày . - Trong tháng ñ u: c 4 ngày tăng lên 0,8-1 kg th c ăn/ ngày. - Tháng th 2 : c 03 ngày tăng lên 1 kg th c ăn/ ngày. - T cu i tháng th 3 tr ñi : c 4 ngày tăng 1 kg th c ăn/ ngày C 15 ngày dùng chài b t tôm cân m u 01 l n ñ ñi u ch nh lư ng th c ăn cho phù h p. * Các y u t nh hư ng ñ n ch ñ cho ăn : + Nhi t ñ : Nhi t ñ thích h p cho tôm ăn m i t 26-33oC; 34oC < nhi t ñ < 25oC ñ u làm tôm gi m ăn . + L t xác : ðây là hi n tư ng bình thư ng trong chu trình phát tri n c a tôm . Khi ki m tra th y tôm l t xác hàng l at c n gi m lư ng th c ăn xu ng 25% và ch tăng tr l i sau 2 ngày. + T o tàn : Khi phù du th c v t ch t ñ t ng t, thay ñ i ñi u ki n môi trư ng ao x y ra x c cho tôm làm tôm gi m ăn. Tôm s gi m ăn khi nư c quá trong, lư ng NH3 trong nư c cao cũng làm tôm kém ăn. 5.2. Thay nư c: Sau khi th tôm ñư c 1 tháng ta có th thay nư c cho ao nuôi. Tuỳ vào con nư c t t x u mà ta có th ti n hành thay nư c vào th i ñi m nào, nên chú ý k t qu quan tr c môi trư ng c a vùng nuôi. M i l n thay nư c không quá 20% . Ngoài vi c thay nư c ñ nh kỳ ra ta có th ti n hành thay nư c cho ao n u :
  9. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh - pH dao ñ ng quá 0,5 ñơn v trong ngày hay nh hơn 7,5 và l n hơn 8,5. - Màu nư c trong ao ñ m hơn m t cách ñáng k (ñ trong t 20-25cm). - Nư c trong ao quá trong (ñ trong l n hơn 80cm ). - B t không tan xu t hi n m t nư c ao. - Hàm lư ng các ch t h u cơ lơ l ng gia tăng . Sau m t l n l y nư c ta nên l y túi l c nư c gi t s ch, phơi khô và l p ñ t tr l i. 5.3.Qu n lý ch t lư ng nư c trong ao : + ð sâu : > 1m, lý tư ng nh t là 1,5m; càng sâu môi trư ng s ng c a tôm càng n ñ nh . + Màu nư c : Nư c nên có màu xanh lá cây pha nâu, nâu vàng ho c xanh lá chu i non. + ð trong : ñ t t 40-60cm trong vòng 2 tháng ñ u. ð n tháng th 3 tr ñi duy trì ñ trong t 35-45cm. + pH : Duy trì pH nư c trong kh ang 7,5-8,5 . N u pH th p hơn ho c cao hơn , thay nư c và bón vôi s ng (CaCO3), vôi dolomite (CaMg(CO3)2) v i t l 150-300 kg/ha . pH dao ñ ng l n hơn 0,5 ñơn v /ngày s gây b t l i cho sinh trư ng c a tôm. 6. Thu ho ch: 6.1. Th i ñi m thu h ach : Tôm sau 3 tháng tu i ta có th ti n hành thu ho ch, m c tiêu c a công vi c thu h ach là ñánh b t ñàn tôm ra kh i ao v i ch t lư ng t t và th i gian ng n, có th nên thu vào lúc giá cao. Tránh làm tôm b t n thương hay quá b n b i bùn ñáy ao. Tuy nhiên vi c thu h ach còn ph thu c vào tình tr ng s c kh e tôm nuôi và môi trư ng ao nuôi. Khi tôm b ăn trên 50% ho c tôm ch t r i rác thì nên thu h ach. Trong trư ng h p bình thư ng, khi thu h ach chúng ta c n chú ý t l m m v c a tôm nuôi (không quá 5%). ð ñi u khi n v n ñ này trư c khi thu h ach kho ng 5-7 ngày ta thay nư c ao nuôi kh ang 40-50%. Th nh tho ng ngư i nuôi cũng thu t a, có 4 cách ñ thu t a ( thu m t ph n) tôm : - Dùng lư i kéo, tuy nhiên ph i c n th n tránh không khu y ñ ng ch t l ng ñáy ao. - Có th ñ t túi lư i c ng thoát nư c ñ thu tôm nhưng ñ ng h m c nư c ao xu ng 80cm hay làm khu y ch t th i ñáy d n ñ n ch t lư ng nư c ao x u ñi. - ðánh lư i rê. - Dùng chài. 6.2. Phương pháp thu h ach : Có 2 cách thu h ach : - Tháo c n ao và ñ t ñón c ng, cách này c ng thóat ph i thi t k thích h p . N u
  10. Chi c c Nuôi tr ng thu s n Bình ð nh th y tri u không cho phép thu tôm theo cách này thì có th làm m t vành ñai xung quanh ch sâu nh t trong ao và ñ t m t túi lư i bên trong ñ bơm nư c ra ngòai. - Dùng lư i kéo b t tôm trong ao nên h m c nư c xu ng còn 0,5-0,7m . K thu t thu h ach này có th ch m hơn và kéo dài th i gian hơn. Chú ý : - Khi thu h ach nên thu t lúc tr i mát kh ang t 6-9 gi sáng. - Chu n b ñá l nh ư p tôm ñ ñ m b o ch t lư ng tôm thương ph m./.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2