Liên quan nồng độ CRP-hs và Acid Uric huyết tương với một số đặc điểm bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày khảo sát mối liên quan nồng độ CRP-hs và Acid Uric (AU) huyết tương với một số đặc điểm bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang trên 106 bệnh nhân thận nhân tạo chu kỳ. Tất cả các bệnh nhân điều được định lượng nồng độ CRP-hs và AU huyết tương và xác định mối liên quan với một số đặc điểm bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Liên quan nồng độ CRP-hs và Acid Uric huyết tương với một số đặc điểm bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú

vietnam medical journal n01 - JUNE - 2019 A-330-G và nhóm có dộ bền dán thấp nhất 4.Hattori M, Sumita Y (2014)“Effect of fabrication gồm A-304, A-306, Sofreline Tough. Không có process on the bond strength between silicone elastomer and acrylic resin for maxillofacial một primer nào sử dụng chung cho tất cả các prosthesis”, Dental Materials, 2014; 33(1): 16–20 silicone dán trên nền nhựa acrylic. 5.McCabe JE., Carrick TE, KamiharaH (2002), “Adhesive bond strengh and compliance for TÀI LIỆU THAM KHẢO denture soft lining materials”, Biomaterials, 23: 1.Aziz T, Water M, Jagger R (2002), “Analysis of 1347-1352. the properties of silicone rubber maxillofacial 6.Polyzois GL, Frangou J (2002). “Bonding of prosthetic materials”, J Dent, 31:67-74 silicone prosthetic elastomers to three diffent 2.Frangou MJ, Polyzois GL, Tarantili PA, denture resins”, Int J Prosthodont 2; 15:535-538. Andreopoulos AG (2003), “Bonding of silicone extra- 7.Rajaganesh N, Sabarinathan S, Azhagarazan oral elastomers to acrylic resin: The effect of primer (2016), “Comparative evaluation of shear bond composition”. Eur J Prosthot Res Dent, 11: 115-8. strength of two different chairside soft liners to heat 3.Gopal KV., Padmaja BJI (2014), “Comparison processed acrylic denture base resin: An in vitro and evaluation of tensile bond strength of two soft study”, J Pharm Bioallied Sci, 8, Suppl S1:154-9 liners to the denture base resin with different 8.Shetty US (2012), “Evaluation of bonding surface textures: An in vitro study”, Jof Dr. NTR efficiency between facial silicone and acrylic resin University of Health Sciences, 3(2):102-6 using different bonding agents and surface alterations”, J Adv Prosthot, 4:121-6 LIÊN QUAN NỒNG ĐỘ CRP-HS VÀ ACID URIC HUYẾT TƯƠNGVỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN LỌC MÀNG BỤNG LIÊN TỤC NGOẠI TRÚ Lê Việt Thắng*, Nguyễn Hữu Hoà** TÓM TẮT 7 TREATING WITH CONTINUOUS Mục tiêu: Khảo sát mối liên quan nồng độ CRP-hs AMBULATORY PERITONEAL DIALYSIS và Acid Uric (AU) huyết tươngvới một số đặc điểm Objectives: Investigation of the relationship bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú. Đối between plasma levels of CRP-hs and AU with some tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang trên characteristics ofpatients treating with continuous 106 bệnh nhân thận nhân tạo chu kỳ. Tất cả các bệnh ambulatory peritoneal dialysis (CAPD). Methods: A nhân điều được định lượng nồng độCRP-hs và AU cross-sectional study on 106 patients diagnosed end huyết tương và xác định mối liên quan với một số đặc stage kidney disease treating with continuous điểm bệnh nhân lọc màng bụng liên tục ngoại trú. ambulatory peritoneal dialysis. All of the patients were Kết quả: Nhóm bệnh nhân có thời gian LMB ≥ 60 quantified with plasma levels of CRP-hs, AU and tháng; BMI ≥ 23; nhiễm virus viêm gan; ĐTĐ; kiểm identified a relationship with some characteristics of soát HA kém; có tỷ lệ tăng và nồng độ trung bình the patients. Results: The leveland increasing ratio of CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân không có các đặc plasma CRP-hs of the patients withduration of PD≥60 điểm trên, với OR lần lượt là: 3,848; 2,938; 10,59; months; BMI ≥ 23;hepatitis virus infection; diabetic 14,032; 2,381; p< 0,05 đến 0,001. Nhóm bệnh nhân mellitus or poor BP control are higher than those of có BMI ≥ 23 có nồng độ AU huyết tương cao hơn patients without above characteristics, with OR: nhóm bệnh nhân BMI < 23, p< 0,05. Kết luận: Tăng 3.848; 2.938; 10.59; 14.032; 2.381p
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 479 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2019 độ protein phản ứng C tăng ở bệnh nhân lọc hạ acid uric máu màng bụng, mức độ tăng liên quan đến nguyên - Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân: nhân suy thận, tình trạng tăng huyết áp và mức + Bệnh nhân tại thời điểm nghiên cứu nghi độ xơ vữa mạch máu. Protein phản ứng C còn ngờ mắc bệnh ngoại khoa được xem như yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh + Bệnh nhân viêm phúc mạc tại thời điểm nhân lọc màng bụng [2],[3]. Cũng như protein nghiên cứu phản ứng C, acid uric máu ngày càng được + Bệnh nhân viêm nhiễm nặng như viêm nghiên cứu nhiều và được xem như một yếu tố phổi, nhiễm khuẩn huyết... tiên lượng độc lập nguy cơ tim mạch cũng như + Bệnh nhân suy tim nặng tỷ lệ sống còn ở các bệnh nhân mắc bệnh mạn + Các bệnh nhân không đủ tiêu chuẩn nghiên cứu. tính [4],[5]. Ở Việt Nam chưa thấy nhiều công 2. Phương pháp nghiên cứu bố nghiên cứu về mối liên quan giữa nồng độ + Nghiên cứu tiến cứu, mô tả, cắt ngang protein phản ứng C, nồng độ acid uric huyết nhóm bệnh nhân nghiên cứu tương với đặc điểm bệnh nhân lọc màng bụng + Bệnh nhân được hỏi bệnh sử, khám lâm sàng liên tục ngoại trú. Với những lý do trên chúng tôi + Các xét nghiệm cận lâm sàng bao gồm: xét thực hiện đề tài này nhằm: Khảo sát mối liên nghiệm công thức máu, sinh hoá máu các chỉ quan nồng độ CRP-hs, AU huyết tương với một số: glucose, ure, creatinine, protein, cholesterol số đặc điểm bệnh lọc màng bụng liên tục ngoại và triglyceride. trú tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Tp Hồ Chí Minh. + Định lượng CRP-hs huyết tương: Lấy máu tĩnh mạch lúc đói, cùng thời điểm khi làm xét II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU nghiệm sinh hoá khác. Định lượng hs-CRP theo 1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng là 106 nguyên lý đo độ đục phản ứng miễn dịch kháng bệnh nhân bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối nguyên kháng thể tăng cường trên hạt Latex. được điều trị bằng lọc màng bụng liên tục ngoại Đơn vị tính: mg/l. Chẩn đoán tăng nồng độ CRP- trú (LMB LTNT), tại Khoa Thận – Tiết niệu, Bệnh hs khi > 5,0mg/L. viện Chợ rẫy. Thời gian nghiên cứu từ tháng + Định lượng acid uric (AU) huyết tương: Lấy 03/2018 đến tháng 01/2019. máu tĩnh mạch cùng thời điểm máu làm xét - Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân: nghiệm CRP-hs. Nồng độ AU máu định lượng + Thời gian LMB ≥ 2 tháng. theo phương pháp enzyme. + Các bệnh nhân đều được áp dụng theo một + Số liệu được xử lý bằng thuật toán thống phác đồ điều trị thống nhất về điều trị thiếu kê y sinh học theo chương trình SPSS máu, điều trị tăng huyết áp... + Các bệnh nhân đều có chức năng màng III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU bụng đảm bảo thông qua đánh giá chức năng Tuổi trung bình 44,83 ± 13,82 tuổi, tỷ lệ nam màng bụng hàng tháng là 52,8%, nữ chiếm 47,2%. Nhóm nghiên cứu có + Các bệnh nhân đều đạt hiệu quả LMB theo thời gian LMB trung bình là 60 tháng. BMI trung chỉ số Kt/V tuần và Ccr tuần theo khuyến cáo bình là 20,42, có 7,5% bệnh nhân nhiễm virus + Bệnh nhân không sử dụng các thuốc làm viêm gan, có 10,4% bệnh nhân ĐTĐ, và 57,5% bệnh nhân kiểm soát HA đạt mục tiêu. Bảng 1. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với tuổi Đặc điểm < 60 tuổi (n=89) Median (IQR) ≥ 60 tuổi (n=17) Median (IQR) p CRP-hs (mg/l) 4 (1,01 – 9,62) 2,62 (1,08 – 7,15) > 0,05 AU (µmol/l) 362,82 (291,45 – 428,25) 344,98 (315,24 – 413,38) > 0,05 Không có mối liên quan giữa CRP-hs và AU ở nhóm bệnh nhân tuổi từ 60 trở lên và nhóm BN < 60 tuổi. Bảng 2. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với giới Đặc điểm Nữ (n=50) Median (IQR) Nam (n=56) Median (IQR) p CRP-hs (mg/l) 3,14 (1 – 8,16) 4,48 (1,75 – 9,33) > 0,05 AU (µmol/l) 368,77 (307,8 – 413,38) 350,93 (298,88 – 432,71) > 0,05 Ở bệnh nhân LMB, không có mối liên quan giữa nồng độ CRP-hs và AU huyết tương với giới. Bảng 3. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với thời gian LMB Chỉ số ≥ 60 tháng (n=65) < 60 tháng (n=41) p, OR CRP-hs Tăng (n,%) 36 (55,4) 10 (24,4) p< 0,005, OR=3,848 (mg/l) Trung vị 5,17 (2 – 12,22) 1,69 (0,77 – 5,32) < 0,001 AU Tăng (n,%) 22 (33,8) 21 (51,2) p> 0,05, OR=0,487 (µmol/l) Trung vị 356,88 (303,34 – 404,46) 374,72 (303,34 – 437,17) > 0,05 25
vietnam medical journal n01 - JUNE - 2019 Nhóm bệnh nhân thời gian LMB từ 60 tháng trở lên có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân có thời gian LMB < 60 tháng, OR=3,848, p< 0,01.Tuy nhiên, chưa thấy mối liên quan giữa nồng độ AU huyết tương với thời gian LMB kéo dài. Bảng 4. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với BMI Chỉ số BMI ≥ 23 (n=20) BMI < 23 (n=86) p, OR CRP-hs Tăng(n,%) 13 (65) 33 (38,4) p< 0,05, OR=2,983 (mg/l) Trung vị 6,61 (3,17 – 13,95) 2,98 (1 – 7,46) < 0,05 AU Tăng (n,%) 12 (60) 31 (36) p< 0,05, OR=2,661 (µmol/l) Trung vị 398,51 (334,57–444,61) 356,88 (291,45 – 411,89) > 0,05 Nhóm bệnh nhân thừa cân và béo phì có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP- hs cao hơn nhóm bệnh nhân có BMI < 23, OR=2,983, p< 0,05. Tương tự, nhóm thừa cân và béo phì cũng có tỷ lệ tăng nồng độ AU và nồng độ trung bình cao hơn nhóm bệnh nhân BMI < 23, OR = 2,661, p< 0,05. Bảng 5. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với tình trạng nhiễm virus viêm gan Chỉ số Có nhiễm (n=8) Không nhiễm (n=98) p, OR CRP-hs Tăng (n,%) 7 (87,5) 39 (39,8) p< 0,01;OR=10,59 (mg/l) Trung vị 12,91 (10,48 – 25) 3,12 (1 – 7,32) < 0,005 AU Tăng (n,%) 5 (62,5) 38 (38,8) p> 0,05; OR=2,632 (µmol/l) Trung vị 413,38 (275,09 – 495,17) 356,88 (307,8 – 417,84) > 0,05 Nhóm bệnh nhân nhiễm virus viêm gan có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân không nhiễm virus viêm gan, OR=10,59, p< 0,01. Tuy nhiên, chưa thấy mối liên quan giữa nồng độ AU với tình trạng nhiễm virus viêm gan. Bảng 6. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với ĐTĐ Chỉ số Có ĐTĐ (n=17) Không ĐTĐ (n=89) p, OR CRP-hs Tăng(n,%) 15 (88,2) 31 (34,8) p 0,05; OR=1,371 (µmol/l) Trung vị 362,82 (306,32 – 452,04) 356,88 (300,37 – 425,28) > 0,05 Nhóm bệnh nhân ĐTĐ có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân không ĐTĐ, OR=14,032, p< 0,001.Tuy nhiên, chưa thấy mối liên quan giữa nồng độ AU với tình trạng ĐTĐ ở bệnh nhân LMB liên tục ngoại trú. Bảng 7. Liên quan nồng độ CRP-hs, AU với tình trạng kiểm soát huyết áp Chỉ số Không đạt mục tiêu(n=45) Đạt mục tiêu(n=61) p, OR CRP-hs Tăng(n,%) 25 (55,6) 21 (34,4) p< 0,05;OR=2,381 (mg/l) Trung vị 5,17 (1,54 – 12,69) 3 (1 – 6,83) < 0,05 AU Tăng (n,%) 14 (31,1) 29 (47,5) p> 0,05;OR=0,498 (µmol/l) Trung vị 350,93(312,27 – 404,46) 368,77(300,37 – 443,12) > 0,05 Nhóm bệnh kiểm soát HA không đạt mục tiêu có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân kiểm soát HA đạt mục tiêu, OR=2,381, p< 0,05.Tuy nhiên, chưa thấy mối liên quan giữa nồng độ AU với tình trạng kiểm soát HA đạt hay không đạt mục tiêu theo khuyến cáo IV. BÀN LUẬN thể giải thích yếu tố suy thận ảnh hưởng đến 1. Liên quan với tuổi và giới. Kết quả nồng độ AU máu. Acid uric máu tăng liên quan nghiên cứu của chúng tôi cho thấy không có mối đến rối loạn chuyển hoá purin, được đào thải liên quan giữa nồng độ CRP-hs với tuổi cao và chủ yếu qua thận. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu giới bệnh nhân LMB. Cũng như vậy chứng tôi cho thấy tăng acid uric máu liên quan đến chế không tìm thấy mối liên quan giữa nồng độ AU độ ăn giàu đạm, chế độ ít luyện tập và một số với tuổi cao và giới. Kết quả nghiên cứu của thói quen có hại như uống rượu bia và hút thuốc chúng tôi cho thấy một điểm khác biệt là AU lá. Giảm MLCT là yếu tố gây tăng AU máu và không liên quan đến giới. Với người bình đây là lý do giải thích cho kết quả nghiên cứu thường, nồng độ AU máu ở nam cao hơn, chính cửa chúng tôi. vì thấy tiêu chuẩn chẩn đoán tăng AU ở nam là 2. Liên quan với thời gian LMB và BMI. > 420µmol/l và nữ là >360µmol/l. Tuy nhiên Nhóm bệnh nhân thời gian LMB từ 60 tháng trở bệnh nhân nam của chúng tôi có nồng độ AU lên có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung bình không khác biệt với nữ, p> 0,05. Có trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân có 26
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 479 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2019 thời gian LMB < 60 tháng, OR=3,848, p< 0,01. nhiên, chưa thấy mối liên quan giữa nồng độ AU Lọc màng bụng kéo dài có nhiều yếu tố liên với tình trạng kiểm soát HA đạt hay không đạt quan đến quá trình viêm không nhiễm khuẩn. mục tiêu theo khuyến cáo. Bệnh nhân LMB hiệu Đó là dịch thẩm phân, catherter, tình trạng vữa quả kiểm soát HA phụ thuộc vào rất nhiều yếu xơ mạch máu và suy dinh dưỡng, tất cả các yếu tố bao gồm cả lọc hiệu quả và sử dụng thuốc tố tạo thành một vòng liên quan làm tăng viêm, điều chỉnh huyết áp. Hiện tượng suy chức năng tăng nồng độ CRP-hs. Chúng tôi chưa thấy mối nội mạch, vữa xơ động mạch và canxi hoá mạch liên quan về nồng độ AU với thời gian LMB. Rõ máu là biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân BTMT ràng AU vẫn được lọc qua màng bụng và một GĐC có và chưa có lọc máu. Chính quá trình xơ phần qua đường ruột, như vậy điều chỉnh nồng vữa thúc đẩy quá trình viêm và gây tăng nồng độ AU có các yếu tố tham gia nên nồng độ AU độ CRP-hs ở bệnh nhân LMB. không tăng theo thời gian LMB. Một kết quả chúng tôi thấy rõ khi phân tích V. KẾT LUẬN mối liên quan với BMI. Nhóm bệnh nhân thừa + Nhóm bệnh nhân có thời gian LMB ≥ 60 cân và béo phì có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ tháng; BMI ≥ 23; nhiễm virus viêm gan; ĐTĐ; và giá trị trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh kiểm soát HA kém; có tỷ lệ tăng và nồng độ trung nhân có BMI < 23, OR=2,983, p< 0,05. Tương bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân không có tự, nhóm thừa cân và béo phì cũng có tỷ lệ tăng các đặc điểm trên, với OR lần lượt là: 3,848; nồng độ AU và nồng độ trung bình cao hơn 2,938; 10,59; 14,032; 2,381; p< 0,05 đến 0,001. nhóm bệnh nhân BMI < 23, OR=2,661, p< 0,05. + Nhóm bệnh nhân có BMI ≥ 23 có nồng độ Như vậy, thừa cân béo phì liên quan đến tăng AU huyết tương cao hơn nhóm bệnh nhân BMI < CRP-hs và tăng AU máu. Khi bị thừa cân béo phì 23, p< 0,05. Không thấy mối liên quan giữa nồng thì đồng thời sẽ bị rối loạn chuyển hóa lipid độ AU với tuổi cao, giới, thời gian LMB, tình trạng trong đó có hàm lượng LDL-C, Triglyxerit, nhiễm virus viêm gan; tình trạng kiểm soát HA Cholesteron tăng cao. Đây là nguyên nhân chính kém ở bệnh nhân LMB liên tục ngoại trú. dẫn đến xơ mỡ động mạch trong đó có động TÀI LIỆU THAM KHẢO mạch vành tim gây chít hẹp động mạch vành 1. McCaughan JA, Courtney AE (2011), dẫn đến thiếu máu cơ tim gây đau thắt ngực và “Managing patients on dialysis in the community”, nhồi máu cơ tim. Những biến cố tim mạch, đặc Practitioner. 255(1737):19-22, 2-3. biệt vữa xơ mạch máu liên quan đến tăng AU và 2. Li W, Xiong L, Fan L et al (2017), “Association of baseline, longitudinal serum high-sensitive C- tăng CRP-hs [6],[7],[8]. reactive protein and its change with mortality in 3. Liên quan với ĐTĐ và nhiễm virus peritoneal dialysis patients.” BMC Nephrol. 2017 viêm gan. Nhóm bệnh nhân nhiễm virus viêm Jul 4;18(1):211. doi: 10.1186/s12882-017-0624-4. gan có tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị 3. Liu SH, Li YJ, Wu HH et al. (2014), “High- trung bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân sensitivity C-reactive protein predicts mortality and technique failure in peritoneal dialysis patients.” không nhiễm virus viêm gan, OR=10,59, p< PLoS One. 2014 Mar 25;9(3):e93063. 0,01. Nhiễm virus viêm gan là một yếu tố liên 4. Đỗ Gia Tuyển, Đặng Thị Việt Hà, Nguyễn Thị quan đến nồng độ CRP-hs.Mặc dù nhiễm virus, An Thuỷ (2016), “Tình trạng rối loạn acid uric tuy nhiên quá trình nhân lên của virus lại xảy ra máu ở bệnh nhân suy thận mạn chưa điều trị thay trong tế bào gan.Những bệnh nhân có virus thế” Tạp chí nghiên cứu Y học 101 (3): 143-150. 5. Dong J, Han QF, Zhu TY et al (2014), “The viêm gan, không có đợt hoạt động bởi cơ thể ức associations of uric acid, cardiovascular and all- chế sự nhân lên của virus. Một số tác giả cho cause mortality in peritoneal dialysis patients.” thấy nồng độ CRP-hs ở bệnh nhân có virus viêm PLoS One. 2014 Jan 8;9(1):e82342. gan B cao hơn nhóm người khoẻ mạnh, chứng 6. Cho Y, Hawley CM, Johnson DW. (2014), tỏ phản ứng cơ thể trước kích thích viêm không “Clinical causes of inflammation in peritoneal dialysis patients.” Int J Nephrol. 2014; 2014: phải là nhiễm trùng. 909373. doi: 10.1155/2014/909373. Epub 2014 Nhóm bệnh nhân ĐTĐ có tỷ lệ bệnh nhân May 6. Review. tăng nồng độ và giá trị trung bình CRP-hs cao 7. Lai KJ, Kor CT, Hsieh YP. (2018), “An Inverse hơn nhóm bệnh nhân không ĐTĐ, OR = 14,032, Relationship between Hyperuricemia and Mortality p< 0,001. in Patients Undergoing Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis.” J Clin Med. 2018 4. Liên quan với mức kiểm soát HA. Nov 5;7(11). pii: E416. doi: 10.3390/jcm7110416. Nhóm bệnh kiểm soát HA không đạt mục tiêu có 8. Liu X, Wu J, Wu H, et al (2018), “Association of tỷ lệ bệnh nhân tăng nồng độ và giá trị trung Serum Uric Acid with Arterial Stiffness in Peritoneal bình CRP-hs cao hơn nhóm bệnh nhân kiểm soát DialysisPatients.” Kidney Blood Press Res. 43(5): HA đạt mục tiêu, OR=2,381, p< 0,05. Tuy 1451-1458. 27