BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH<br />
<br />
NGUYỄN THỊ HỒNG NHUNG<br />
<br />
MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ THƯƠNG HIỆU<br />
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM<br />
DỰA VÀO ĐÁNH GIÁ CỦA KHÁCH HÀNG<br />
KẾT HỢP VỚI CÁC CHỈ SỐ TÀI CHÍNH<br />
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng<br />
Mã số: 8340201<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
<br />
1. PGS. TS. TRẦN HOÀNG NGÂN<br />
2. PGS. TS. NGÔ VIẾT LIÊM<br />
<br />
TP. HỒ CHÍ MINH – THÁNG 9-2018<br />
<br />
ii<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Để luận án “Mô hình định giá thương hiệu ngân hàng thương mại Việt Nam dựa vào<br />
đánh giá của khách hàng kết hợp với các chỉ số tài chính” được hoàn thành, tôi xin kính gởi<br />
lời tri ân sâu sắc đến Thầy Trần Hoàng Ngân, người đã định hướng nghiên cứu và chỉ bảo việc<br />
thực hiện luận án trong suốt chặng đường dài. Tôi xin kính gởi lời cảm ơn sâu sắc đến Thầy<br />
Ngô Viết Liêm, người đã hướng dẫn và hỗ trợ tận tình để luận án được hoàn tất. Tôi xin được<br />
cảm ơn sâu sắc đến gia đình và người thân của tôi, là những người đã hỗ trợ, động viên và<br />
cũng chính là nguồn động lực để tôi thực hiện luận án này.<br />
Tôi xin được chân thành cảm ơn Quý Thầy Cô và đồng nghiệp Khoa Ngân hàng và<br />
Khoa Kinh tế, Bộ môn Thẩm định giá của Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh đã đóng<br />
góp ý kiến, hỗ trợ tài liệu nghiên cứu và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho tôi hoàn tất luận án.<br />
Để có được những phiếu nghiên cứu khảo sát đối tượng khách hàng của một ngân hàng<br />
thương mại Việt Nam, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh Đạo của Ngân hàng TMCP Á Châu<br />
đã đồng ý cho tôi được thực hiện khảo sát khách hàng tại các chi nhánh của ngân hàng và đã<br />
hỗ trợ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện khảo sát.<br />
Tôi xin gởi lời cảm ơn đến các nhà nghiên cứu, chuyên gia về lĩnh vực thương hiệu,<br />
marketing đang làm việc tại một số trường đại học và công ty kiểm toán, nhà quản lý thương<br />
hiệu tại một số ngân hàng thương mại đã giúp đỡ tôi hoàn thành phần nghiên cứu định tính<br />
của luận án.<br />
Tôi xin gởi lời cảm ơn đến bạn bè và các em sinh viên, những người đã có một phần<br />
đóng góp không nhỏ trong suốt chặng đường làm luận án của tôi.<br />
Trân trọng cảm ơn.<br />
Nguyễn Thị Hồng Nhung<br />
<br />
iii<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Nghiên cứu sinh cam đoan trong luận án này:<br />
-<br />
<br />
Các thông tin, số liệu sử dụng là trung thực, xác đáng, tin cậy, được trình bày<br />
theo đúng qui định.<br />
<br />
-<br />
<br />
Những phân tích, đánh giá được trình bày trong luận án là nghiên cứu và quan<br />
điểm riêng của nghiên cứu sinh. Các quan điểm, nghiên cứu trích dẫn đều có trình<br />
bày nguồn tài liệu tham khảo.<br />
<br />
-<br />
<br />
Luận án là công trình nghiên cứu độc lập, chưa được công bố và nghiên cứu sinh<br />
hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung của luận án.<br />
<br />
Tác giả luận án<br />
Nguyễn Thị Hồng Nhung<br />
<br />
iv<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU ............................................................... 1<br />
1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu ........................................................................................ 2<br />
1.2 Khe hở nghiên cứu và cơ sở đề xuất mô hình định giá thương hiệu NHTM Việt Nam<br />
6<br />
1.3 Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu ............................................................. 12<br />
1.4 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 13<br />
1.5 Phương pháp nghiên cứu........................................................................................... 13<br />
1.6 Những đóng góp mới của luận án ............................................................................. 15<br />
1.6.1<br />
<br />
Về lý luận ....................................................................................................... 15<br />
<br />
1.6.2<br />
<br />
Về ứng dụng thực tiễn .................................................................................... 16<br />
<br />
1.7 Kết cấu của luận án ................................................................................................... 17<br />
1.8 Mô hình nghiên cứu .................................................................................................. 18<br />
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ ĐỊNH GIÁ THƯƠNG HIỆU, TÀI SẢN<br />
THƯƠNG HIỆU, HỆ SỐ BETA VÀ CHỈ SỐ SỨC MẠNH THƯƠNG HIỆU ........... 19<br />
2.1 Cơ sở lý thuyết về định giá thương hiệu ................................................................... 19<br />
2.1.1<br />
<br />
Khái niệm về thương hiệu .............................................................................. 19<br />
<br />
2.1.2<br />
<br />
Đo lường giá trị thương hiệu .......................................................................... 22<br />
<br />
2.1.3<br />
<br />
Thương hiệu ngân hàng thương mại .............................................................. 22<br />
<br />
2.2 Cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu thực nghiệm về định giá thương hiệu NHTM Việt<br />
Nam .................................................................................................................................. 25<br />
2.2.1<br />
<br />
Mô hình định giá thương hiệu NHTM theo cách tiếp cận từ thu nhập .......... 28<br />
<br />
2.2.2<br />
nhập<br />
<br />
Các nghiên cứu thực nghiệm về định giá thương hiệu theo cách tiếp cận từ thu<br />
........................................................................................................................ 30<br />
<br />
2.2.3<br />
<br />
Đề xuất mô hình định giá thương hiệu NHTM Việt Nam ............................. 38<br />
<br />
2.2.4<br />
<br />
Qui trình định giá thương hiệu NHTM Việt Nam ......................................... 40<br />
<br />
2.2.5<br />
<br />
Những điểm mới trong mô hình định giá thương hiệu NHTM Việt Nam ..... 45<br />
<br />
2.3 Cơ sở lý thuyết về “Tài sản thương hiệu” (Brand Equity- CBBE) ........................... 47<br />
2.3.1<br />
<br />
Khái niệm ....................................................................................................... 47<br />
<br />
2.3.2<br />
<br />
Các thành phần “Tài sản thương hiệu” .......................................................... 47<br />
<br />
2.3.3<br />
<br />
Các mô hình “Tài sản thương hiệu” ............................................................... 50<br />
<br />
2.3.4<br />
<br />
Đề xuất mô hình “Tài sản thương hiệu” của NHTM Việt Nam .................... 54<br />
<br />
v<br />
<br />
2.3.5<br />
<br />
Thang đo các thành phần “Tài sản thương hiệu” .......................................... 60<br />
<br />
2.4 Cơ sở lý thuyết về hệ số Beta thị trường có điều chỉnh đòn bẩy trong mô hình định giá<br />
thương hiệu NHTM Việt Nam ......................................................................................... 64<br />
2.4.1<br />
Các nghiên cứu thực nghiệm về hệ số beta thị trường có điều chỉnh đòn bẩy<br />
(Proxy Levered Beta - PLB)......................................................................................... 64<br />
2.4.2<br />
<br />
Vai trò của hệ số Beta thị trường trong mô hình định giá thương hiệu ......... 70<br />
<br />
2.5 Cơ sở lý thuyết về “Chỉ số sức mạnh thương hiệu” trong mô hình định giá thương hiệu<br />
NHTM .............................................................................................................................. 71<br />
2.5.1<br />
<br />
“Chỉ số sức mạnh thương hiệu” trong mô hình của Interbrand ..................... 72<br />
<br />
2.5.2<br />
<br />
“Chỉ số sức mạnh thương hiệu” trong mô hình của Brand Finance .............. 73<br />
<br />
2.5.3<br />
Đề xuất hướng nghiên cứu “Chỉ số sức mạnh thương hiệu” trong mô hình định<br />
giá NHTM .................................................................................................................... 73<br />
2.6 Kết luận .................................................................................................................... 74<br />
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 76<br />
3.1 Thiết kế nghiên cứu .................................................................................................. 76<br />
3.1.1<br />
<br />
Nghiên cứu định tính ..................................................................................... 76<br />
<br />
3.1.2<br />
<br />
Nghiên cứu định lượng .................................................................................. 77<br />
<br />
3.2 Qui trình nghiên cứu ................................................................................................. 79<br />
3.2.1<br />
<br />
Quy trình nghiên cứu định tính...................................................................... 79<br />
<br />
3.2.2<br />
<br />
Quy trình nghiên cứu định lượng dựa trên số liệu sơ cấp ............................. 80<br />
<br />
3.2.3<br />
<br />
Quy trình nghiên cứu định lượng dựa trên số liệu thứ cấp ............................ 83<br />
<br />
3.3 Kết luận .................................................................................................................... 84<br />
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU “CHỈ SỐ VAI TRÒ THƯƠNG HIỆU” ...... 85<br />
4.1 Kiểm định các thành phần “Tài sản thương hiệu” của NHTM Việt Nam ................ 85<br />
4.2 Thực hiện nghiên cứu sơ bộ ..................................................................................... 87<br />
4.3 Thực hiện nghiên cứu chính thức ............................................................................. 88<br />
4.3.1<br />
<br />
Dữ liệu nghiên cứu ........................................................................................ 88<br />
<br />
4.3.2<br />
<br />
Kết quả nghiên cứu ........................................................................................ 88<br />
<br />
4.4 Chỉ số vai trò thương hiệu ...................................................................................... 100<br />
4.5 Kết luận .................................................................................................................. 102<br />
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU “CHỈ SỐ SỨC MẠNH THƯƠNG HIỆU” VÀ<br />
HỆ SỐ BETA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ................................................... 103<br />
5.1 Kết quả nghiên cứu “Chỉ số sức mạnh thương hiệu” ............................................. 103<br />
<br />