1
bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o
tr−êng ®¹i häc s− ph¹m Hµ Néi
------

------
ph¹m hång b¾c
VËN DôNG PH¦¥NG PH¸P D¹Y HäC THEO Dù ¸N
TRONG D¹Y HäC PHÇN HO¸ PHI KIM
CH¦¥NG TR×NH HO¸ HäC trung häc phæ th«ng
Chuyên ngành : Lí luận và Phương pháp dạy học bộ môn Hoá học
Mã số :62141011
LuËn ¸n tiÕn sÜ gi¸o dôc häc
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN THỊ SỬU
Hµ Néi
2
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực, khách quan và chưa từng được ai công
bố trong bất kì công trình khoa học nào.
Tác giả
Phạm Hồng Bắc
3
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc PGS. TS. Nguyễn Thị Sửu đã nhiệt tình
hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận án.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Sau đại học, các thầy cô
giáo tổ Phương pháp giảng dạy khoa Hoá học Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã
tạo điều kiện giúp đỡ để tôi hoàn thành luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo, học sinh các
trường THPT Nguyễn Gia Thiều, Phạm Hồng Thái, Thăng Long, Nguyễn Thị Minh
Khai, Chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội, Chúc Động (Hà Nội), Chuyên Nguyễn Trãi
(Hải Dương), Lê Xoay, Trần Phú (Vĩnh Phúc) và Đinh Thiện Lý (Thành phố Hồ Chí
Minh) đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi tiến hành thực nghiệm đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Nhà xuất bản Đại học Sư phạm,
Ban biên tập Khoa học tự nhiên, các đơn vị trong Trường Đại học Sư phạm Hà
Nội; bạn bè, đồng nghiệp, gia đình và những người thân đã động viên, giúp đỡ tôi
trong quá trình nghiên cứu và thực nghiệm đề tài.
Hà Nội, tháng 12 năm 2013
Tác giả
Phạm Hồng Bắc
4
MỤC LỤC
Trang
M U ......................................................................................................................................1
1. Lí do chn  tài.......................................................................................................................1
2. Mc ích và nhim v nghiên cu..........................................................................................3
3. Khách th nghiên cu .............................................................................................................4
4. !i t"#ng nghiên cu..............................................................................................................4
5. Ph&m vi nghiên cu.................................................................................................................4
6. Gi) thuy+t khoa hc.................................................................................................................4
7. Ph"/ng pháp nghiên cu........................................................................................................4
8. im m2i c3a  tài.................................................................................................................5
9. C6u trúc c3a lu:n án................................................................................................................5
CHNG 1. C S LÍ LUN VÀ THC TIN CA VIC VN D NG PHNG PHÁP
D#Y H%C THEO D ÁN TRONG D#Y H%C HOÁ H%C PH) THÔNG.......................6
1.1. L;ch s= v6n  nghiên cu....................................................................................................6
1.1.1. Ph-.ng pháp d4y h6c theo d; án trên th> gi@i.......................................................6
1.1.2. MBt sD h-@ng nghiên cEu vH D4y h6c theo d; án trên th> gi@i..............................7
1.1.3. NhJng nghiên cEu D4y h6c theo d; án K ViLt Nam ...............................................8
1.2. Xu h"2ng?i m2i ph"/ng pháp d&y hc..........................................................................11
1.2.1. S; cPn thi>t phQi RSi m@i ph-.ng pháp d4y h6c..................................................11
1.2.2. Xu h-@ng RSi m@i ph-.ng pháp d4y h6c K ViLt Nam...........................................13
1.2.3. Si m@i ph-.ng pháp d4y h6c hoá h6c K tr-Ung Trung h6c phS thông .............14
1.2.4. Wnh h-@ng RSi m@i ph-.ng pháp d4y và h6c theo h-@ng tích c;c....................15
1.3. D&y — hc tích cBc...............................................................................................................16
1.3.1. Tính tích c;c...........................................................................................................16
1.3.2. Ph-.ng pháp d4y h6c tích c;c trong d4y h6c hoá h6c.........................................17
1.3.2.1. Khái nim phng pháp dy hc tích cc.................................................17
1.3.2.2. Nétc trng ca phng pháp dy hc tích cc trong dy hc hoá hc.18
1.4. D&y hc theo dB án — mDt ph"/ng pháp d&y hc tích cBc ...............................................19
1.4.1. Khái niLm D4y h6c theo d; án ..............................................................................19
1.4.2. Phân lo4i d; án h6c t^p.......................................................................................21
1.4.3. C. sK khoa h6c c`a D4y h6c theo d; án................................................................21
1.4.3.1. "c i#m tâm sinh lí ca hc sinh Trung hc ph) thông........................21
1.4.3.2. C s, tri-t hc ca Dy hc theo d án......................................................23
5
1.4.3.3. C s, giáo d0c hc ca Dy hc theo d án ..............................................23
1.4.3.4. C s, tâm lí hc ca Dy hc theo d án...................................................24
1.4.3.5. Quan i#m dy hc phân hoá trong Dy hc theo d án........................25
1.4.4. ac Ribm c`a D4y h6c theo d; án.........................................................................27
1.4.5. Quy trình tS chEc D4y h6c theo d; án ..................................................................29
1.4.6. ánh giá k>t quQ h6c t^p trong D4y h6c theo d; án.............................................33
1.4.7. u Ribm và h4n ch> c`a D4y h6c theo d; án........................................................35
1.4.7.1. 4u i#m .......................................................................................................35
1.4.7.2. Hn ch- ........................................................................................................36
1.4.8. iHu kiLn Rb D4y h6c theo d; án trong môn Hoá h6c R4t hiLu quQ....................37
1.5. MDt s! kE thu:t d&y hc tích cBc hF tr# d&y hc theo dB án.............................................38
1.5.1. D4y h6c nhóm........................................................................................................39
1.5.1.1. Khái nim.....................................................................................................39
1.5.1.2. Các cách thành l7p nhóm...........................................................................39
1.5.1.3. Ti-n trình dy hc nhóm ............................................................................39
1.5.1.4. 4u i#m và nh;c i#m ca dy hc nhóm .............................................41
1.5.2. Kg thu^t khhn ph` bàn...........................................................................................41
1.5.3. Kg thu^t Rat câu hji 5W1H.....................................................................................43
1.5.4. S. Rl t- duy............................................................................................................43
1.5.4.1. Khái nim s < t duy ...............................................................................43
1.5.4.2. S> d0ng s < t duy trong hot ?ng hc t7p .........................................44
1.5.4.3. Cách thi-t l7p s < t duy .........................................................................45
1.5.4.4. S> d0ng s < t duy trong Dy hc theo d án .......................................45
1.6. ThBc tr&ng vic s= dng d&y hc theo dB án trong d&y hc hoá hc
trung hc ph? thông hin nay..........................................................................................47
1.6.1. iHu tra ti>n hành trên giáo viên...........................................................................47
1.6.2. iHu tra ti>n hành trên h6c sinh............................................................................49
Tiu k+t ch"/ng 1......................................................................................................................50
CHNG 2. VN D NG PHNG PHÁP D#Y H%C THEO D ÁN TRONG D#Y H%C PHN
HOÁ H%C PHI KIM CHNG TRÌNH HOÁ H%C TRUNG H%C PH) THÔNG.....51
2.1. Phân tích nDi dung, c6u trúc phKn hoá hc phi kim trong ch"/ng trình hoá hc
nâng cao trung hc ph? thông .........................................................................................51
2.1.1. Vai trò c`a nBi dung phPn hoá h6c phi kim trong ch-.ng trình hoá h6c nâng cao
Trung h6c phS thông...................................................................................................51