Luận văn Thạc sĩ Báo chí học: Báo chí Cà Mau với vấn đề công tác xây dựng Đảng (khảo sát Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau năm 2018

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

-----------------------------------------------------

NGUYỄN THỊ MAI HƢƠNG

BÁO CHÍ CÀ MAU VỚI CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG

(Khảo sát Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau năm 2018-2019)

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC

Cà Mau - 2020

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

-----------------------------------------------------

NGUYỄN THỊ MAI HƢƠNG

BÁO CHÍ CÀ MAU VỚI CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG

(Khảo sát Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau năm 2018-2019)

Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Báo chí học định hƣớng ứng dụng

Mã số: 8320101.01 (UD)

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học Chủ tịch hội đồng

PGS.TS Đặng Thị Thu Hƣơng PGS.TS Dƣơng Xuân Sơn

Cà Mau - 2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan nội dung của luận văn Báo chí Cà Mau với công tác

xây dựng Đảng là những kiến thức do tôi thu thập được trong quá trình học tập và

nghiên cứu của mình. Các số liệu, kết quả trên hoàn toàn trung thực và chưa từng

được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tôi sẽ chịu trách nhiệm hoàn toàn về những lời cam đoan của mình.

Cà Mau, ngày 01 tháng 12 năm 2020

Tác giả luận văn

NGUYỄN THỊ MAI HƢƠNG

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi xin trân trọng cảm ơn đến quý thầy, cô

giảng viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn, Đại học Quốc gia Hà Nội

đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập lớp Cao học Báo

chí ứng dụng.

Đặc biệt, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Đặng Thị Thu Hương,

người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. Chân

thành cảm ơn đến Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Cà Mau, Sở Thông tin và

Truyền thông tỉnh Cà Mau, Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau và Văn phòng Đại

diện các cơ quan báo, đài từ Trung ương đến địa phương khác đóng trên địa bàn

tỉnh Cà Mau đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận

văn này.

Trong quá trình thực hiện, tôi đã cố gắng hết sức. Tuy nhiên, trình độ và

kiến thức còn hạn chế nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi mong muốn

tiếp tục nhận được sự góp ý, hướng dẫn của quý thầy, cô nhằm bổ sung thêm cho

luận văn được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn !

Cà Mau, ngày 01 tháng 12 năm 2020

Tác giả luận văn

NGUYỄN THỊ MAI HƢƠNG

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 5

1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 5

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đề tài ..................................................................... 7

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................ 11

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 12

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ............................................................ 12

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn .................................................................................. 13

7. Kết cấu của luận văn ............................................................................................. 13

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BÁO CHÍ VỚI VẤN ĐỀ

XÂY DỰNG ĐẢNG ................................................................................................ 14

1.1. Một số vấn đề lý luận về xây dựng Đảng ....................................................... 14

1.1.1. Tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng ................................................ 14

1.1.2. Nội dung của công tác xây dựng Đảng ........................................................... 16

1.2. Đặc trƣng, thế mạnh của các loại hình báo chí và vai trò của báo chí trong

công tác xây dựng Đảng .......................................................................................... 22

1.2.1. Đặc trưng, thế mạnh của các loại hình báo chí .............................................. 22

1.2.2. Vai trò của báo chí trong công tác xây dựng Đảng ........................................ 24

1.3. Tiêu chí đánh giá chất lƣợng thông tin xây dựng Đảng trên báo chí .......... 30

1.4. Giới thiệu về các cơ quan báo chí trong diện khảo sát ................................. 33

Tiểu kết chƣơng 1 .................................................................................................... 35

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG THÔNG TIN XÂY DỰNG ĐẢNG TRÊN BÁO

CHÍ CÀ MAU .......................................................................................................... 36

2.1. Tần suất, mật độ thông tin .............................................................................. 36

2.2. Những nội dung chính đƣợc thể hiện trên báo chí Cà Mau ......................... 38

2.2.1. Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống ....... 39

2.2.2. Đổi mới hoạt động của các chi bộ, xây dựng các cấp bộ Đảng trong sạch,

vững mạnh ................................................................................................................. 41

2.2.3. Tuyên truyền phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong

cách Hồ Chí Minh” ................................................................................................... 42

2.2.4. Gương điển hình các đảng viên tiêu biểu ....................................................... 43

2.2.5. Phát triển Đảng ............................................................................................... 46

2.3. Hình thức chuyển tải nội dung về xây dựng Đảng ........................................ 48

2.4. Thành công và hạn chế về các thông tin xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau ....... 51

2.4.1. Thành công và nguyên nhân thành công .............................................................. 51

2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ................................................................................. 59

Tiểu kết chƣơng 2 .................................................................................................... 67

Chƣơng 3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP KIẾN NGHỊ ............ 68

3.1. Những vấn đề đặt ra về thông tin xây dựng Đảng báo chí Cà Mau ............ 68

3.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng ....................................................................... 70

3.2.1 Đổi mới quan điểm chỉ đạo tuyên truyền về xây dựng Đảng ........................... 70

3.2.2 Đổi mới nội dung thông tin về xây dựng Đảng ................................................ 75

3.2.3 Đổi mới hình thức chuyển tải tác phẩm về xây dựng Đảng ............................ 81

3.2.4 Nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn cho đội ngũ thực hiện tuyên truyền

về xây dựng Đảng ...................................................................................................... 86

3.3. Đề xuất, kiến nghị ............................................................................................. 95

3.3.1. Đảng, Nhà nước tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo và nâng cao vai trò

lãnh đạo, quản lý báo chí .......................................................................................... 95

3.3.2. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện một số văn bản chỉ đạo quan trọng .................. 95

3.3.3. Ban Chấp hành Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và

Truyền thông cần nghiên cứu, ban hành nghị quyết chuyên đề ................................ 96

3.3.4. Ban Tổ chức Trung ương sớm bổ sung, sửa đỗi Quy định sổ 165-QĐ/TW

ngày 21/4/2006 của Ban Bí thư về “chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở

trong cơ quan báo chí” và Quy định số 338-QĐ/TW, ngày 26/11/2010 của Ban Bí

thư về “chức năng, nhiệm vụ, tồ chức bộ máy cơ quan báo của đảng bộ tỉnh, thành

phổ trực thuộc Trung ương”. .................................................................................... 96

3.3.5. Tăng cường cung cấp thông tin, chủ động phối hợp chỉ đạo, định hướng nội

dung chính trị tư tưởng cho báo chí .......................................................................... 96

3.3.6. Cần có sự phân công, phối hợp giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí và cơ

quan chủ quản chặt chẽ, rõ ràng hơn ....................................................................... 97

3.3.7. Huy động sức mạnh tổng hợp và phát huy những nỗ lực của các tổ chức và

các cấp ủy đảng ......................................................................................................... 97

3.3.8 Đào tạo phóng viên .......................................................................................... 97

Tiểu kết chƣơng 3 .................................................................................................. 104

KẾT LUẬN ............................................................................................................ 105

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 108

PHỤ LỤC ............................................................................................................... 111

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Số lượng tin, bài về công tác xây dựng đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-

TH Cà Mau ................................................................................................................ 36

Bảng 2.2: Nội dung về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau .. 39

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm xây dựng Đảng trong sạch,

vững mạnh, đoàn kết, sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với dân. Người nhấn mạnh:

“Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần

đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng

ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đày tớ thật trung

thành của nhân dân”. Trong Di chúc, Người còn khẳng định “Đảng ta là một Đảng

cầm quyền” và Người dành cả một đoạn để nói về việc rèn luyện trách nhiệm của

Đảng, sự rèn luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng của cán bộ đảng viên.

Trung thành với tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, công tác xây dựng,

chỉnh đốn Đảng đã được tiến hành thường xuyên và liên tục từ khi Đảng ra đời đến

nay. Trong những năm gần đây, Đảng đã có nhiều nghị quyết, như Nghị quyết

Trung ương 3 (khóa VII), Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII, Nghị quyết

Trung ương 9 (khóa IX, X), Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) đã đặt công

tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng là việc rất quan trọng, thực hiện toàn diện từ chính

trị, tư tưởng và tổ chức tốt công tác cán bộ, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ

đảng viên.

Những năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam luôn là vũ khí tư tưởng sắc

bén của Đảng và Nhà nước, gắn bó và đồng hành với sự nghiệp cách mạng của dân

tộc. Báo chí là phương tiện thông tin, tuyên truyền quan trọng, đồng thời là diễn đàn

để nhân dân tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Sự tham gia chủ động, tích cực

của báo chí thời gian qua đã góp phần làm cho công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng,

đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có chuyển biến mạnh mẽ, đạt nhiều

hiệu quả.

Đặc biệt là báo chí đã góp phần nâng cao nhận thức của cấp ủy các cấp, cán

bộ, đảng viên và nhân dân về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh

đốn Đảng. Nhiều cơ quan thông tấn, báo chí đã dành thời lượng đáng kể với những

hình thức phong phú, nội dung thiết thực, để tuyên truyền, cổ vũ nhân dân góp phần

xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Nhiều bài báo có chất lượng tốt, phản ánh kịp thời

những tấm gương điển hình tiên tiến; phát hiện, phê phán, lên án những tổ chức, cá

nhân có biểu hiện tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; tạo

nên áp lực đủ mạnh để các cơ quan, tổ chức chủ động, tích cực hơn trong công tác

xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau là những cơ quan báo chí địa phương trực

thuộc Đảng bộ và chính quyền tỉnh Cà Mau. Là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ

Đảng Cộng sản Việt Nam tỉnh Cà Mau, tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân

dân tỉnh Cà Mau: cầu nối giữa Đảng bộ, chính quyền tỉnh Cà Mau với các tầng lớp

nhân dân trong tỉnh, Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau có nhiệm vụ tuyên truyền các

chủ trương, chính sách, các giải pháp chỉ đạo phát triển chính trị, kinh tế - xã hội của

Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các cấp, các ngành trong tỉnh đến với nhân dân; cổ vũ, động viên

các phong trào cách mạng của quần chúng; phản ánh đời sống, tâm tư nguyện vọng của

nhân dân đến các cơ quan quản lý. Trong đó, tuyên truyền về xây dựng Đảng được

xem là một trong những nội dung trọng yếu đối với mỗi cơ quan báo chí trong tỉnh. Sự

phản ánh tích cực và thường xuyên của Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau về công tác

xây dựng Đảng, về những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của

Nhà nước không những giúp hệ thống chính trị trong tỉnh thêm vững mạnh, tổ

chức Đảng các cấp trong sạch; đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân cùng

đoàn kết, đồng lòng với Đảng mà còn là vũ khí đấu tranh có hiệu quả để phản

bác các luận điệu sai trái và các thủ đoạn của các thế lực thù địch, thể hiện

được tính chiến đấu trên mặt trận tư tưởng, văn hóa của Đảng.

Tuy nhiên, việc phát huy vai trò báo chí trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng

chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới và còn tồn tại những hạn chế,

bất cập. Một số tổ chức, cá nhân có trách nhiệm chưa nhận thức đúng, đầy đủ về vai

trò của báo chí tham gia công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Công tác lãnh đạo, chỉ

đạo, quản lý báo chí đôi khi chưa theo kịp sự phát triển. Năng lực chuyên môn,

nghiệp vụ, phẩm chất chính trị, đạo đức của một số nhà báo còn hạn chế. Trong một

số trường hợp, sự phối hợp giữa cơ quan báo chí với các cơ quan liên quan trong

việc thông tin, tuyên truyền về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng chưa đồng bộ,

nhịp nhàng….Thông tin tuyên truyền về xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau thời

gian qua chưa thật sự hấp dẫn, chưa thu hút được bạn đọc, bạn xem đài, vì vậy cũng

chưa phát huy được hiệu quả tuyên truyền cũng như chưa thật sự trở thành vũ khí

sắc bén trong quá trình đấu tranh với giọng điệu xuyên tạc của thế lực thù địch đối

với công tác xây dựng Đảng. Đây cũng là vấn đề mà các cơ quan báo chí trong tỉnh

Cà Mau luôn trăn trở đi tìm câu trả lời: làm thế nào để nâng cao chất lượng tuyên

truyền xây dựng Đảng trong tình hình mới?

Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Báo chí Cà Mau với vấn đề công

tác xây dựng Đảng (khảo sát Báo Cà Mau, Đài PT-TH Cà Mau năm 2018 –

2019) để chỉ ra những ưu điểm, hạn chế cùng những vấn đề tồn tại trong quá trình

nội dung này trên báo chí Cà Mau (cụ thể là Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau

trong thời gian từ năm 2018 – 2019), qua đó đề xuất một số giải pháp nâng cao chất

lượng tuyên truyền vấn đề này, góp phần thiết thực vào việc nâng cao chất lượng

tuyên truyền trên báo chí địa phương tỉnh Cà Mau.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đề tài

Nghiên cứu về vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng trên báo chí không

phải là một đề tài mới. Thời gian qua, ở trong nước đã có nhiều công trình nghiên

cứu, bài báo khoa học, bài viết trên các báo liên quan đến các vấn đề báo chí như

xây dựng Đảng, xây dựng nông thôn mới, bảo tồn và phát huy văn hóa truyền

thống… Ngoài ra còn có những cuộc hội thảo, bồi dưỡng nghiệp vụ của Hội Nhà

báo Việt Nam xoay quanh vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng trong tình hình

mới. Có thể nêu tên một số tác phẩm, tài liệu, công trình nghiên cứu liên quan trực

tiếp đến nội dung đề tài như:

* Các quyển sách liên quan đến đề tài

Các tác giả Tạ Ngọc Tấn, Trình Đình Thắng, Đinh Thế Huynh, Lê Mạnh

Bỉnh, Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường, Trần Quang, Nguyễn Văn Dững, Hoàng

Đình Cúc…trong cuốn sách “Cơ sở lý luận báo chí”, “ Cơ sở lý luận báo chí truyền

thông”, “Truyền thông đại chúng và phát triển xã hội”, “ Báo chí – Những vấn đề

của báo chí hiện đại”…đã cung cấp kiến thức cơ bản về vai trò của báo chí trong

đời sống xã hội và trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa. Đây là lý luận cơ

bản nhằm nghiên cứu toàn diện các vấn đề trong sự vận hành của hệ thống báo chí.

Đồng thời, làm rõ các khái niệm cơ bản, chức năng, nguyên tắc cơ bản của báo chí.

Từ đó, tìm ra mối quan hệ vận động qua lại giữa báo chí với các tiến trình xã hội

khác. Qua đây phát hiện ra tính quy luật, phương pháp, nguyên tắc, con người cần

tăng cường chất lượng của mỗi nhà báo, mỗi cơ quan báo chí và hệ thống các

phương tiện truyền thông đại chúng với các lĩnh vực trong đời sống xã hội.

Kỷ niệm 80 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, cuốn sách “80 năm

báo chí cách mạng Việt Nam” với 44 bài viết của các chuyên gia, nhà báo lão thành

và nhà lãnh đạo, quản lý báo chí đã đánh giá, phân tích những thành tựu đạt được và

những mặt còn hạn chế của báo chí Việt Nam suốt chiều dài lịch sử, trong đó nhấn

mạnh đến vai trò quan trọng của báo chí với vấn đề xây dựng Đảng.

Trong cuốn “Cơ sở lý luận báo chí – truyền thông” (2003) nhóm tác giả

Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường, Trần Quang đã vận dụng nhất quán quan điểm

của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, chủ trương của

Đảng và Nhà nước ta về báo chí, để làm rõ hơn về chức năng tuyên truyền của báo

chí. Đây là tài liệu quan trọng giúp tác giả luận văn xây dựng khung lý thuyết

nghiên cứu đề tài.

“Đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với cơ quan báo chí nước ta

hiện nay” (2004) do Ngô Mạnh Hà chủ biên. Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ.

Đây là công trình nghiên cứu về định hướng và phát triển báo chí ở nước ta. Các tác

giả đã phân tích khá rõ những vấn đề cơ bản của quá trình đổi mới phương thức

lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan báo chí ở địa phương và một số bộ ngành

trong giai đoạn hiện nay. Công trình khẳng định các cơ quan chủ quản có vai trò rất

lớn trong việc nâng cao chất lượng tuyên truyền của báo chí đến với bạn đọc.

“Vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí trong thời kỳ đổi mới”

(2005) của tác giả Nguyễn Vũ Tiến. Tác giả phân tích và làm rõ vai trò quan

trọng của Đảng trong lãnh đạo đối với hoạt động báo chí. Đây được coi là giải

pháp để báo chí nói chung, báo Đảng nói riêng đổi mới và phát triển trong thời

kỳ hội nhập quốc tế.

“Xây dựng Đảng - Những bài chính luận” (6/2015) do Trần Đình Huỳnh

chủ Biên. Đây là quyển sách đã tập hợp những bài chính luận khai thác những tư

tưởng, triết lý của các nhà kinh điển và những quan điểm chỉ đạo của Đảng có giá

trị chỉ đạo thực tiễn, soi sáng cho công tác chỉnh đốn, đổi mới, xây dựng Đảng Cộng

sản Việt Nam hiện nay.

* Các Hội thảo liên quan đến đề tài nghiên cứu

Hội thảo báo Đảng các tỉnh, thành phố phía Bắc năm 2010 tại Thái Nguyên

“Làm gì để nâng cao tính hấp dẫn của báo Đảng địa phương”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh phía Bắc năm 2011 tại Hải Phòng với chủ đề

“Báo Đảng tuyên truyền “đúng, trúng, gay” góp phần đưa Nghị quyết của Đảng vào

cuộc sống”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh phía Bắc năm 2012 tại Hà Nam với chủ đề:

“Tập trung tuyên truyền thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI)”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh Trung du - miền núi phía Bắc lần thứ XV tại

Hòa Bình năm 2013 với chủ đề: “Tuyên truyền về giữ gìn và phát huy bản sắc văn

hóa các dân tộc trên báo Đảng địa phương”.

Hội thảo báo Đảng khu vực miền Trung - Tây Nguyên tại Thừa Thiên Huế

(3/2014) với chủ đề: “Tuyên truyền xây dựng Đảng trong tình hình mới”.

Hội thảo Hội nhà báo các tỉnh duyên hải Đồng bằng Bắc Bộ 2015 tại

Ninh Bình với chủ đề: “Báo chí với đề tài xây dựng Đảng, học tập và làm theo

tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc lần thứ XVII

(4/2015) với chủ đề: “Báo Đảng địa phương tuyên truyền về Đại hội Đảng các cấp”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh, thành phố phía Bắc lần thứ 23 (vòng 2) tại

Quảng Ninh (5/2015) với chủ đề: “Báo Đảng địa phương tuyên truyền về tiếp

tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị gắn với tuyên truyền về đại hội Đảng

các cấp”.

Hội thảo báo Đảng khu vực miền Trung - Tây Nguyên lần thứ 6 - vòng IV

tại thành phố Quy Nhơn (5/2016) với chủ đề: “Nâng cao hiệu quả tuyên truyền xây

dựng Đảng của báo Đảng địa phương”.

Hội thảo báo Đảng các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc lần thứ 27 tại

Thái Bình (10/2019) với chủ đề: “Báo Đảng tuyên truyền, phục vụ Đại hội Đảng

các cấp”.

Hội thảo báo Đảng khu vực miền Đông Nam Bộ (mở rộng 6/2019) tại Long

An với chủ đề: “Báo chí trước thách thức từ mạng xã hội”.

v.v…

Những Hội thảo này đã tập trung làm rõ nhiệm vụ, chức năng của các cơ

quan báo chí địa phương từ góc nhìn thực tiễn, từ đó rút ra kinh nghiệm và bài học,

giải pháp để nâng cao hiệu quả tuyên truyền trên các lĩnh vực, nhất là tuyên truyền

về xây dựng Đảng. Các bài viết, bài nói trong các hội thảo này là nguồn tài liệu

tham khảo quý giá cho tác giả trong quá trình nghiên cứu.

* Các luận văn, luận án liên quan đến đề tài

+ Vũ Đình Chung (2005) “Nâng cao hiệu quả tuyên truyền xây dựng Đảng

trên sóng Đài truyền hình Việt Nam (khảo sát VTV1 từ 1999 đến nay)”, Luận văn

thạc sĩ truyền thông đại chúng, Học viện báo chí và tuyên truyền.

+ Đoàn Phương Nam (2008) “Báo Đảng các tỉnh đồng bằng Sông Cửu

Long hiện nay”, Luận văn thạc sĩ truyền thông đại chúng, Học viện báo chí và

tuyên truyền.

+ Hoàng Đức Chí (2009) “Thông tin thời sự trên báo Đảng các tỉnh miền

núi phía Bắc”, Luận văn thạc sĩ tuyền thông đại chúng, Học viện báo chí và

tuyên truyền.

+ Nguyễn Bá Sinh (2012) “Tính hấp dẫn của báo Đảng ở nước ta hiện nay”, Luận

án tiến sĩ, chuyên ngành Báo chí học, Học viện báo chí và Tuyên truyền, đã nêu rõ vai trò

của các tờ báo đảng trong thực tiễn cách mạng Việt Nam thời gian qua, đồng thời đánh giá

ưu điểm, hạn chế của các tờ báo đảng địa phương – cơ quan ngôn luận của các đảng bộ tỉnh,

thành phố trên cả nước tuyên truyền về các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có công

tác xây dựng đảng.

Luận án tiến sĩ “ Nâng cao năng lực cạnh tranh của các tạp chí ban đảng trong thời

kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế” năm 2014 của Phạm Thị Thu Huyền, chỉ rõ vị trị, vai trò,

tác động tuyên truyền về xây dựng Đảng của các tờ tạp chí chuyên ngành của các ban đảng ở

Trung ương – các cơ quan tham mưu của Đảng. Luận án đã đề cập tới một phần thế mạnh

và hạn chế của nội dung tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng và đề xuất một số giải

pháp nâng cao vai trò, vị trí, chất lượng tuyên truyền.

+ Đỗ Mạnh Long (2012) “Tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo Vĩnh Phúc

(khảo sát báo Vĩnh Phúc từ tháng 3/2010 đến 6/2012)”, Luận văn thạc sĩ báo chí

học, Học viện báo chí và tuyên truyền.

+ Nguyễn Thị Lâm Anh (2015) “Báo chí Bạc Liêu với vấn đề tuyên truyền

về xây dựng Đảng giai đoạn hiện nay”, Luận văn thạc sĩ Học viện báo chí và

tuyên truyền.

+ Nguyễn Thị Huyền (2018) “Vấn đề xây dựng Đảng trên báo Hà Nội mới

hiện nay”, Luận văn thạc sĩ báo chí học, Đại học Quốc gia Hà Nội.

+ Trần Thị Thu Thủy (2019) “Vấn đề tổ chức xây dựng Đảng”, Luận án

tiến sĩ.

Những công trình nghiên cứu này đã đánh giá được thực trạng báo Đảng cả

nước cũng như báo Đảng khu vực ĐBSCL, vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng

trên một cơ quan báo chí cụ thể, đưa ra những giải pháp nâng cao chất lượng tuyên

truyền của báo chí nói chung và tuyên truyền về xây dựng Đảng nói riêng. Tuy nhiên,

những công trình này chưa đưa ra được tiêu chí đánh giá hiệu quả tuyên truyền về

xây dựng Đảng trên báo chí. Mặt khác, ở phạm vi nghiên cứu là Báo Cà Mau và Đài

PT-TH Cà Mau, đây là lần đầu tiên có công trình khoa học chọn vấn đề tuyên truyền

ở cơ quan báo chí này làm đối tượng nghiên cứu. Vì vậy những nội dung liên quan

đến các cơ quan báo chí này là hoàn toàn mới mẻ.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1 Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến đề

tài, luận văn làm rõ vai trò của báo chí đối với công tác xây dựng Đảng, đánh giá

thành công và hạn chế của báo chí Cà Mau trong công tác này, chỉ ra nguyên nhân

thành công và hạn chế, từ đó đưa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm giúp cho báo

chí Cà Mau thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình.

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến vấn đề về báo chí tuyên

truyền xây dựng Đảng.

- Khảo sát, đánh giá thực trạng về nội dụng, hình thức tuyên truyền, công

tác tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau, làm rõ ưu điểm, hạn chế,

nguyên nhân của chúng.

- Đề xuất một số giải pháp về đổi mới, nâng cao chất lượng tuyên truyền

xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau.

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận văn là Báo chí Cà Mau với vấn đề xây dựng Đảng

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Khảo sát vấn đề xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau từ

năm 2018 đến năm 2019.

5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu

Luận văn dựa trên cơ sở lý luận, chủ trương, đường lối của Đảng, các công

trình nghiên cứu về công tác xây dựng Đảng, các quan điểm của Đảng ta về báo chí

và cơ sở lý luận báo chí. Tác giả cũng sử dụng tri thức của những môn lý luận khác

để khảo sát, đánh giá thực trạng vấn đề tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo Đảng,

đài PT-TH địa phương.

Trong quá trình thực hiện luận văn, chúng tôi sử dụng kết hợp các phương

pháp nghiên cứu sau đây:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp: được sử dụng để tiếp cận các

giáo trình, các tài liệu và các công trình nghiên cứu của những người đi trước để rút

ra những vấn đề lý luận cần thiết.

- Phương pháp phân tích thông điệp: khảo sát thống kê tần suất số

lượng tin, bài về vấn đề xây dựng đảng trên báo chí Cà Mau, phân tích đánh giá

thành công và hạn chế của báo chí Cà Mau trong việc tuyên truyền về vấn đề

xây dựng Đảng.

- Phương pháp điều tra xã hội học bằng bảng hỏi để thu nhận những ý kiến

đánh giá của công chúng báo chí Cà Mau, lãnh đạo các cơ quan Đảng, cơ quan báo

chí và những nguời đang trực tiếp hoạt động báo chí về những thành công, hạn chế

của báo chí Cà Mau với vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng, trên cơ sở đó đề xuất

những giải pháp cần thiết để góp phần nâng cao chất lượng tuyên truyền vấn đề này.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn

Nếu được thực hiện thành công, kết quả nghiên cứu của đề tài có ý nghĩa

khoa học như sau:

Về mặt lý luận:

Công trình báo chí Cà Mau với công tác xây dựng Đảng sẽ cung cấp luận

điểm khoa học và số liệu thực tế để hỗ trợ cho các hướng nghiên cứu liên ngành, có

liên quan đến đến đề tài.

Về mặt thực tiễn:

Những luận điểm mà luận văn đưa ra sẽ góp phần giúp những người làm

báo nói chung và ở các cơ quan báo chí Cà Mau nói riêng nâng cao hiệu quả hoạt

động nghiệp vụ trong lĩnh vực tuyên truyền về xây dựng Đảng.

7. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của

luận văn gồm 3 chương, 11 tiết, bao gồm:

- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về báo chí với vấn đề xây dựng Đảng.

- Chương 2: Thực trạng thông tin xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau.

- Chương 3: Một số vấn đề đặt ra và giải pháp kiến nghị.

Chƣơng 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ BÁO CHÍ

VỚI VẤN ĐỀ XÂY DỰNG ĐẢNG

1.1. Một số vấn đề lý luận về xây dựng Đảng

1.1.1. Tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng

Từ ngày thành lập (3/2/1930) đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ

tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam tiến hành

cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách

và giành được những thắng lợi vĩ đại: Thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm

1945, đập tan ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân

chủ Cộng hoà (nay là Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam), Nhà nước công nông

đầu tiên ở Đông Nam Á, đưa dân tộc Việt Nam tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do;

thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống xâm lược, mà đỉnh cao là chiến thắng lịch

sử Điện Biên Phủ, năm 1954, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975,

hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ Tổ quốc và

làm tròn nghĩa vụ quốc tế; thắng lợi của công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế, đưa

đất nước tiếp tục quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

Trải qua 90 năm lãnh đạo cách mạng, từ lãnh đạo cách mạng trong điều

kiện chưa có chính quyền đến khi trở thành Đảng cầm quyền; từ cầm quyền khi có

nhiều đảng phái tham chính đến khi trở thành một đảng duy nhất cầm quyền; từ cầm

quyền một nửa nước đến cầm quyền trong cả nước; từ lãnh đạo chiến tranh là chủ

yếu đến lãnh đạo xây dựng đất nước trong hòa bình. Mỗi thời kỳ của cách mạng đòi

hỏi sự lãnh đạo của Đảng phải thay đổi cho phù hợp với yêu cầu của nhiệm vụ cách

mạng, của tình hình trong nước và ngoài nước. Điều này đã được thể hiện trong

suốt chiều dài lịch sử, qua các giai đoạn, thời kỳ Đảng lãnh đạo cách mạng Việt

Nam.

Ở Việt Nam từ giữa năm 1947 đến năm 1988, ngoài Đảng Cộng sản lãnh

đạo chính quyền, còn có Đảng Dân chủ Việt Nam và Đảng Xã hội Việt Nam tham

gia chính quyền, nhưng hai Đảng trên đều thừa nhận vai trò lãnh đạo của Đảng cộng

sản Việt Nam. Từ tháng 11/1988 đến nay, Việt Nam chỉ còn một đảng là Đảng

Cộng sản Việt Nam. Ở Cu Ba, Lào cũng chỉ có một đảng cầm quyền.

Là một Đảng duy nhất cầm quyền, Đảng có nhiều thuận lợi cơ bản nhưng

cũng có tiềm ẩn những nguy cơ bên trong có thể làm mất vai trò lãnh đạo của Đảng

bất cứ lúc nào.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm vạch rõ những suy thoái của một số cán bộ,

đảng viên và cảnh báo hai nguy cơ đối với một Đảng cầm quyền: một là, sai lầm về

đường lối; hai là, sự suy thoái, biến chất của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Trong

Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội do Đại hội VII

của Đảng thông qua (năm 1991), Đảng lại nhấn mạnh đến hai nguy cơ này và đến

Hội nghị đại biểu giữa nhiệm kỳ Đại hội VII của Đảng (1/1994), Đảng đã bổ sung

và xác định có 4 nguy cơ đối với Đảng và cách mạng Việt Nam lúc này là:

- Nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên

thế giới, do điểm xuất phát thấp.

- Nguy cơ sai lầm về đường lối, đi lệch định hướng xã hội chủ nghĩa.

- Nguy cơ “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.

Trong điều kiện mới hiện nay, nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo

đức lối sống, đặc biệt là tệ tham nhũng, lãng phí, quan liêu, xa dân diễn ra rất tinh

vi, phức tạp và ngày càng trở nên nghiêm trọng. Sự suy thoái, biến chất không chỉ

diễn ra riêng lẻ và đối với những đảng viên thường, mà có nơi, có lúc đã trở thành

số đông có tính chất tập thể, thậm chí có cả một tổ chức, một cấp ủy và xảy ra đối

với cả một số cán bộ có trình độ cao, có những người giữ chức vụ chủ chốt trong bộ

máy của Đảng hoặc cơ quan quản lý của Nhà nước.

Nhiệm kỳ Đại hội XII, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng được Ban chấp

hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các cấp ủy, tổ chức đảng đặc biệt chú

trọng, thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao,

nỗ lực lớn, hành động quyết liệt và đạt được nhiều kết quả rõ rệt. Kết hợp chặt chẽ,

hài hòa, hiệu quả giữa xây dựng và chỉnh đốn Đảng, trong đó xây dựng Đảng được

tập trung đẩy mạnh, chỉnh đốn Đảng được chú trọng, tăng cường. Đề cao trách

nhiệm của cấp ủy, sự gương mẫu của cấp trên và người đứng đầu các cấp; phát huy

dân chủ; tăng cường đoàn kết, thống nhất trong Đảng; huy động sức mạnh tổng hợp

của cả hệ thống chính trị và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân. Nhiều vấn đề khó,

phức tạp đặt ra và thực hiện từ nhiều năm trước nhưng hiệu quả thấp, đến nay đã đạt

được kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, công tác xây dựng Đảng vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém,

thậm chí có những yếu kém kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ chậm được khắc phục, làm

giảm sút lòng tin của nhân dân đối với Đảng; nếu không được sửa chữa sẽ là thách

thức đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ như Nghị quyết

hội nghị lần thứ tư (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”

đã chỉ rõ. Trong khi đó, các thế lực thù địch không từ bỏ âm mưu và hoạt động

“diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tăng cường hoạt

động chống phá, chia rẽ nội bộ Đảng và phá hoại mối quan hệ gắn bó giữa Đảng với

nhân dân, làm suy yếu vai trò lãnh đạo của Đảng. Chính vì vậy, công tác xây dựng

Đảng cần tập trung khắc phục được những hạn chế, yếu kém nhằm xây dựng Đảng

ta thật sự là đảng cách mạng chân chính, ngày càng trong sạch, vững mạnh, không

ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin trong

Đảng và nhân dân, động viên toàn Đảng, toàn quân và toàn dân thực hiện thắng lợi

các chủ trương, nghị quyết của Đảng.

1.1.2. Nội dung của công tác xây dựng Đảng

Nhiệm vụ xây dựng Đảng luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của

Đảng qua các gia đoạn, thời kỳ phát triển. Đặt biệt, từ khi thực hiện đường lối đổi

mới, Đảng đã có nhiều chủ trương, nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đại

hội IX đề ra nhiệm vụ “Xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo và

sức chiến đấu của Đảng”. Đại hội VI của Đảng (tháng 12/1986) khẳng định “Phải

xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ chính trị của một Đảng cầm quyền lãnh đạo

nhân dân tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa”. Đại hội IX coi trọng xây

dựng Đảng trong sạch, vững mạnh là nhiệm vụ then chốt, là yếu tố quyết định đến

sự tồn tại và phát triển của Đảng ta, là nhân tố đảm bảo thắng lợi của sự nghiệp

công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập khu vực và thế giới, xây dựng và bảo vệ

vững chắc thành trì cách mạng của Đảng, của Tổ quốc. Tại Đại hội X, Đảng ta tiếp

tục xác định:“Phải tập trung làm tốt công tác xây dựng , chỉnh đốn Đảng, tạo bước

chuyển mới, làm cho Đảng ngày càng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức; có

đạo đức; có phương thức lãnh đạo khoa học”. Xuất phát từ thực tiễn tình hình và

yêu cầu xây dựng Đảng những năm trước đây, cả hai Đại hội X và XI đều lấy “nâng

cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng” làm vế đầu của chủ đề Đại hội,

đến Đại hội XII có sự điều chỉnh cần thiết, thay nội dung ấy bằng: “tăng cường xây

dựng Đảng trong sạch, vững mạnh”. Đồng thời, Đại hội XII tiếp tục khẳng định xây

dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, trong đó xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh

về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức là vấn đề cơ bản.

Thứ nhất, xây dựng Đảng về tư tưởng: Đảng Cộng sản Việt Nam nhận thức

sâu sắc rằng, Đảng vững mạnh về chính trị phải dựa trên nền tảng tư tưởng vững

chắc, làm kim chỉ nam cho hành động cách mạng, xây dựng đường lối chính trị

đúng đắn và sáng tạo. Vì vậy, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị

được Đảng xác định là nhiệm vụ then chốt, được triển khai trong thực tế trên

nguyên tắc kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội (CNXH); kiên

định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; chống chủ

nghĩa giáo điều, bảo thủ, trì trệ; không ngừng bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác-

Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn mới.

Một trong những vấn đề quan trọng nhất trong việc xây dựng nền tảng tư

tưởng, lý luận của Đảng là sự khẳng định tư tưởng Hồ Chí Minh là bộ phận cấu

thành nền tảng tư tưởng của Đảng. Đó là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc

về những vấn đề cơ bản của Cách mạng Việt Nam, kết quả của sự vận dụng và phát

triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, thừa kế và

phát triển những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa

nhân loại.

Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô cùng to lớn và quý giá

của Đảng và dân tộc Việt Nam, mãi mãi soi đường cho dân tộc Việt Nam giành

thắng lợi. Đây là bước phát triển mới vô cùng quan trọng trong nhận thức và tư

duy lý luận của Đảng.

Trên nền tảng to lớn và quý giá của Đảng và dân tộc Việt Nam, mãi mãi

soi đường tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định đường

lối chính trị đúng đắn, vững vàng vượt qua thử thách, giành nhiều thắng lợi trong

công cuộc đổi mới. Công tác tư tưởng là tài sản quý giá của Đảng và dân tộc Việt

Nam, mãi mãi soi đường tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn

xác định đường lối chính trị đúng đắn, lâu dài, làm cho tư tưởng tiến bộ, tích cực

thấm sâu vào toàn bộ đời sống xã hội, có tác dụng uốn nắn những biểu hiện lệch

lạc, cải tạo những biểu hiện lệch lạc, cải tạo những tư tưởng lạc hậu, đẩy lùi những

sai trái. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác tư tưởng, bảo

đảm tính Đảng, tính khoa học, tính chiến đấu, tính thực tiễn, kịp thời và hiệu quả;

nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục, học tập chủ nghĩa Mác-Lênin, tư

tưởng Hồ Chí Minh.

Thứ hai, xây dựng Đảng về chính trị: Một đảng cách mạng chân chính,

vững mạnh phải có nền tảng chính trị rộng lớn. Trong quá trình đổi mới, lực

lượng sản xuất không ngừng phát triển, cơ cấu các tầng lớp xã hội có sự biến

đổi, vì vậy Đảng không ngừng củng cố và phát triển trền cơ sở nền tảng chính

trị-xã hội, bảo đảm cho sự lãnh đạo công cuộc đổi mới thành công.

Nhận thức và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh, tại Đại hội XII,

Đảng có diễn đạt mới về bản chất của Đảng: Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của

giai cấp công nhân, đội tiền phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiền

phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi ích

của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam.

Từ chổ Đảng lấy liên minh giai cấp công nhân, nông dân, trí thức làm

nền tảng chính trị-xã hội, đến mở rộng nền tảng xã hội, bao gồm giai cấp công

nhân, nhân dân lao động và toàn dân tộc. Đây là quan điểm mới rất quang

trọng, tăng cường, mở rộng cơ sở nền tảng chính trị của Đảng, tập hợp đoàn kết

sức mạnh toàn dân tộc, tạo động lực to lớn phấn đấu vì mục tiêu xây dựng xã

hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Từ quan điểm đó, Đảng cho phép Đảng viên làm kinh tế tư nhân, kết

nạp những giáo dân yêu nước, giác ngộ xã hội chủ nghĩa vào trong hàng ngũ

của Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội.

Trong thời gian tới, cần tăng cường xây dựng Đảng về chính trị: Tiếp

tục nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng; giữ vững bản

chất giai cấp công nhân của Đảng; tiếp tục nâng cao lập trường, bản lĩnh chính

trị, trí tuệ, tính chiến đấu của toàn Đảng và mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là

cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp, nhất là cấp chiến lược, thực hiện

nghiêm các nguyên tắc, cơ chế, quy định; thực hành dân chủ gắn liền với tăng

cường kỷ luật, kỷ cương của Đảng. Cần phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu

của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, kiên quyết đấu tranh phòng,

chống có hiệu quả chủ nghĩa cơ hội, xét lại, giáo điều, bảo thủ, bè phái, những

biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”,”tự chuyển hóa”. Cần tiếp tục đổi mới và

nâng cao chất lượng công tác hoạch định đường lối,chủ trương của Đảng đáp

ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới, coi trọng, nâng cao năng

lực dự báo và ứng phó với các thách thức, diễn biến rất nhanh, khó lường của

tình hình.

Khi hoạch định đường lối, chủ trương, giải pháp cần phải bám sát và

xuất phát từ thực tiễn, dánh giá tác động, cân đối, bố trí nguồn lực và tổ chức

thực hiện có hiệu quả, đồng thời kiên quyết khắc phục những yếu kém, trì truệ,

né tránh trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, điều hành và tổ chức thực hiện

chủ trương, nghị quyết; kiểm tra, giám sát chặt chẽ, xác định rõ trách nhiệm tập

thể và cá nhân.

Thứ ba, xây dựng Đảng về tổ chức, cán bộ: Trong điều kiện khoa học

công nghệ, trình độ dân trí phát triển ngày càng cao, nếu đội ngũ cán bộ, đảng

viên không vươn lên giữ vai trò tiên tiến, thì bản thân Đảng sẽ mất vai trò tiên

phong, không đủ năng lực lãnh đạo đất nước phát triển và hội nhập.

Nhằm thúc đẩy cán bộ, đảng viên không ngừng tự giác học tập, rèn

luyện, Đảng có quy định chặt chẽ về chế độ học tập, bồi dưỡng lý luận chính

trị; chuẩn hóa về phẩm chất, trình độ, năng lực cho tất cả các đối tượng cán bộ,

nhất là cán bộ cấp chiến lược.

Mặc khác, để không ngừng bổ sung, phát triển nền tảng tư tưởng, xây

dựng đường lối chính trị của Đảng, nâng cao tính tiên phong, gương mẫu của

cán bộ, đảng viên, Đảng tăng cường, đổi mới công tác lý luận. Nghiên cứu lý

luận tập chung tổng kết thực tiễn, bổ sung, hoàn thiện lý luận về mô hình, con

đường đi lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) ở Việt Nam, nền kinh tế thị trường xã

hội chủ nghĩa (XHCN), nền dân chủ XHCN và xây dựng Nhà nước pháp quyền

XHCN Việt Nam. Đồng thời, tập trung tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận

xác định quy luật xây dựng Đảng cầm quyền; làm rõ phương thức lãnh đạo,

phương thức cầm quyền và điều kiện để Đảng cầm quyền vững chắc và lâu dài

trong bối cảnh thời đại nhiều biến động khó lường.

Hiện nay, công tác lý luận đang tập trung nghiên cứu xây dựng luận cứ

khoa học, xử lý tốt các mối quan hệ giữa đổi mới, ổn định và phát triển; giữa

đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị; giữa tuân theo các quy luật thị trường và

đảm bảo định hướng XHCN; giữa phát triển lực lượng sản xuất và xây dựng,

hoàn thiện từng bước quan hệ sản xuất XHCN; giữa Nhà nước và thị trường;

giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng

xã hội; giữa xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN; giữa độc lập, tự chủ

và hội nhập quốc tế; giữa Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ.

Bên cạnh đó, đổi mới tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị,

nâng cao năng lực lãnh đạo của các tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên là

nhiệm vụ then chốt xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Đổi mới chính trị

từng bước, phù hợp với đổi mới kinh tế, trên quan điểm đó, Đảng Cộng sản

Việt Nam ngày càng nhận thức rõ hơn, đẩy mạnh đổi mới mô hình, cơ chế vận

hành của bộ máy tổ chức Đảng và hệ thống chính trị trước yêu cầu của phát

triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền

XHCN và hội nhập quốc tế.

Tại hội nghị Trung ương 6, khóa XII, Ban Chấp hành Trung ương Đảng

ban hành Nghị quyết về tiếp tục kiện toàn, sắp xếp lại hệ thống tổ chức bộ máy

của cả hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Nghị quyết yêu

cầu giảm thiểu các cơ quan, tổ chức trung gian, các chức năng trùng chéo; nhất

thể hóa một số cơ quan có chức năng phù hợp trong hệ thống chính trị; xây

dựng hoàn thiện cơ chế vận hành hệ thống đồng bộ, khoa học. Đồng thời tập

trung xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; củng cố và phát

triển các tổ chức đảng trong các thành phần kinh tế, nhất là kinh tế tư nhân.

Xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, gần dân, sát dân,

có trách nhiệm cao trong công việc, có phẩm chất đạo đức và ý thức tổ chức kỷ

luật. Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những đảng viên thoái hóa, biến chất, vi

phạm kỷ luật Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Thứ tư, xây dựng Đảng về đạo đức: Xây dựng đạo đức cách mạng cho

cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ căn cốt để xây dựng Đảng trong sạch, vững

mạnh. Nhận thức toàn diện về những nhiệm vụ xây dựng Đảng, Đại hội XII của

Đảng nhấn mạnh nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức. Xây dựng nền tảng đạo

đức của Đảng là giải pháp cơ bản, lâu dài và rất quan trọng để xây dựng Đảng

trong sạch, vững mạnh, để ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái, biến chất, bệnh

quan liêu, tham nhũng.

Biểu tượng cao đẹp, sức cuốn hút của Đảng Cộng sản Việt Nam chính

là những giá trị tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Việc

thực hiện các Chỉ thị của Đảng, về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,

phong cách Hồ Chí Minh nhiều năm qua, có tác dụng giáo dục cán bộ, đảng

viên phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng; là vấn đề mấu chốt

để đấu tranh ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái, xây dựng Đảng ngày càng trong

sạch, vững mạnh.

Cần kiên quyết, kiên trì thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI,

Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng Đảng gắn với đẩy mạnh học

tập và là theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh bằng các giải pháp

mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ để ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính

trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”,”tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Thực hiện nghiêm tự phê bình và phê bình từ Trung ương đến chi bộ; cấp ủy

cấp trên chủ động gợi ý kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân ở những nơi có vấn

đề phức tạp, có biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; coi trọng

việc kiểm tra khắc phục hạn chế, khuyết điểm. Đồng thời cần thực hiện tốt các

quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh

đạo chủ chốt các cấp, cán bộ có chức vụ càng cao càng phải gương mẫu. Nêu

gương phải thực sự trở thành một nội dung quan trọng trong phương thức lãnh

đạo của Đảng, bên cạnh đó, coi trọng công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng,

kết hợp với phát huy vai trò giám sát của báo chí và nhân dân đối với việc thực

hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.

1.2. Đặc trƣng, thế mạnh của các loại hình báo chí và vai trò của báo

chí trong công tác xây dựng Đảng.

1.2.1. Đặc trưng, thế mạnh của các loại hình báo chí

Luật Báo chí 2016 đã quy định rõ:

Báo chí là sản phẩm thông tin về các sự kiện, vấn đề trong đời sống xã hội

thể hiện bằng chữ viết, hình ảnh, âm thanh, được sáng tạo, xuất bản định kỳ và phát

hành, truyền dẫn tới đông đảo công chúng thông qua các loại hình báo in, báo nói,

báo hình, báo điện tử.

- Báo in là loại hình báo chí sử dụng chữ viết, tranh, ảnh, thực hiện bằng

phương tiện in để phát hành đến bạn đọc, gồm báo in, tạp chí in.

- Báo nói là loại hình báo chí sử dụng tiếng nói, âm thanh, được truyền dẫn,

phát sóng trên các hạ tầng kỹ thuật ứng dụng công nghệ khác nhau.

- Báo hình là loại hình báo chí sử dụng hình ảnh là chủ yếu, kết hợp tiếng

nói, âm thanh, chữ viết, được truyền dẫn, phát sóng trên các hạ tầng kỹ thuật ứng

dụng công nghệ khác nhau.

- Báo điện tử là loại hình báo chí sử dụng chữ viết, hình ảnh, âm thanh,

được truyền dẫn trên môi trường mạng, gồm báo điện tử và tạp chí điện tử.

Báo chí là phương tiện thông tin thiết yếu đối đời sống xã hội; là cơ quan

ngôn luận của cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức

chính trị, xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, là diễn

đàn của Nhân dân.

Báo chí thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với

lợi ích của đất nước và của Nhân dân; Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng

và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước,

thành tựu của đất nước và thế giới theo tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí góp

phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu

văn hóa lành mạnh của Nhân dân, bảo vệ và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân

tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đại đoàn kết

toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; Phản ánh và

hướng dẫn dư luận xã hội; làm diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của Nhân

dân; Phát hiện, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới, điển hình tiên tiến; đấu

tranh phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong

xã hội; Góp phần giữ gìn sự trong sáng và phát triển tiếng Việt, tiếng của các dân

tộc thiểu số Việt Nam; Mở rộng sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước và các dân tộc,

tham gia vào sự nghiệp của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, hữu nghị,

hợp tác, phát triển bền vững.

Thông tin báo chí đề cập đến mọi mặt của đời sống một cách xác thực, cụ

thể. Nó đặc biệt chú ý đến những cái mới (tính thời sự) và việc phản ánh những cái

mới đó dưới một góc nhìn thể hiện lập trường của tác giả. Nói cách khác, đặc trưng

cơ bản của thông tin báo chí được thể hiện ở ba điểm cơ bản nhất: Tính xác thực,

tiêu biểu - Tính thời sự - Tính định hướng trực tiếp.

Sau đây là những thế mạnh cũng như sự hạn chế của các loại hình báo chí:

- Về việc tiếp nhận thông tin, sự việc: Báo in là loại báo chí ra đời lâu nhất,

hình thức thể hiện là ở trên giấy, có hình ảnh minh họa vô cùng sống động. Nội

dung bài viết sâu giúp người đọc có thể nghiên cứu, tiếp nhận hoàn toàn chủ động

về không gian và thời gian để tiếp nhận. Tuy nhiên, do phải trải qua quá trình in ấn

và phát hành, thông tin trên báo in không nhanh nhạy và ít có khả năng tương tác

với độc giả.

Trong khi đó báo điện tử, báo truyền hình, hay báo nói có ưu điểm là thông

tin nhanh, nóng hổi, thông tin được cập nhật một cách nhanh chóng; Báo điện tử có

tính tương tác cao với độc giả.Tuy nhiên cả báo hình và báo nói đều là dòng chảy

thông tin tuyến tính. Đối với báo điện tử, tính phổ cập không cao như báo nói, báo

hình, vì phải phụ thuộc vào khả năng thiết bị cá nhân có kết nối được tới Internet

hay không.

- Về phương diện kỹ thuật: Việc chế bản báo in không cầu kỳ trong khi các

loại hình báo chí như truyền hình, phát thanh, báo điện tử…đòi hỏi hệ thống trang

thiết bị đồng bộ, hiện đại.

- Về mặt nội dung: Báo in có khả năng lưu trữ, người đọc có thể tiếp cận

thông tin chủ động, vì vậy thông tin thường được đọc giả nhớ lâu. Trong khí đó,

thông tin trên phát thanh, truyền hình là thông tin tuyến tính, thường chỉ được khán

giả, thính giả nghe một lần.

- Sự tương tác với công chúng: Đối với báo in thì sự phản hồi của người

đọc trải qua rất nhiều bước như là gửi email để phản hồi, nhưng với báo điện tử thì

tính tương tác rất cao, nhiều chiều, dung lượng thông tin không bị hạn chế.

- Công tác phát hành báo, tạp chí: Việc phát hành của báo in rất tốn kém

về tiền bạc, chưa kể sự chậm trễ trong khâu in xuất bản. Điều hạn chế lớn nhất là

phụ thuộc vào phương tiện vận tải. Trong khi đó đối với báo điện tử, phát thanh,

truyền hình có thể đưa thông tinđến công chúng trực.

1.2.2. Vai trò của báo chí trong công tác xây dựng Đảng

Qua 90 năm hình thành và phát triển, đối với báo chí cách mạng Việt Nam,

“xây dựng Đảng” luôn là mảng đề tài truyền thống và quan trọng. Đặc biệt, việc

tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo chí đã góp phần vô cùng quan trọng trong

việc truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; giáo dục ý thức giai

cấp, lý tưởng cộng sản cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân; phản ánh kịp

thời, đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước

vào cuộc sống. Báo chí còn là kênh thông tin đáng tin cậy để nhân dân gửi gắm tâm

tư nguyện vọng, là công cụ giám sát gần gũi và hiệu quả của nhân dân đối với hoạt

động xây dựng Đảng. Báo chí đã góp phần to lớn trong việc tìm ra tiếng nói chung “

ý Đảng lòng dân”, tăng cường sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng tâm hợp

lực, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu cách mạng đề ra. Ở bất kỳ giai đoạn

nào, tuyên truyền về xây dựng Đảng cũng giữ một vị trí vô cùng quan trọng và cốt

lõi trên báo chí, giúp báo chí thực hiện được các chức năng, nhiệm vụ của mình.

Báo chí tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính

sách pháp luật của Nhà nước nói chung, và nói riêng về lĩnh vực công tác xây dựng

Đảng, giáo dục chính trị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân thấm nhuần tư tưởng,

quan điểm, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng trong cuộc sống, phản ánh

những vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện để kịp thời điều chỉnh, phản ánh tư

tưởng, tâm tư, nguyện vọng, tình cảm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân

dân, phản ánh những cách làm hay, những mô hình tốt trong việc đưa các chủ

trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống…Chính vì vậy, Đảng ta luôn đánh giá

cao vị trí, vai trò của báo chí trong công tác xây dựng Đảng. Đặc biệt, Nghị quyết

Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII đã xác định báo chí, công luận là trong bốn hệ

thống giám sát cán bộ, đảng viên.

Trong thực tiễn hoạt động, các cơ quan báo chí của ta luôn coi trọng viết về

công tác xây dựng Đảng, từ khâu tổ chức, cán bộ, đến xác định nội dung tuyên

truyền, phương pháp thể hiện, theo dõi hiệu quả tác động của báo chí.

Ngoài hệ thống báo Đảng từ Trung ương đến các tỉnh, thành phố, các cơ

quan báo chí khác cũng đã dành tỉ lệ thích đáng, đầu tư nhân lực và trí tuệ để tuyên

truyền xây dựng Đảng và đã đạt những kết quả nhất định, góp phần đưa các chủ

trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, biến ý Đảng, lòng dân thành hiện thực

sinh động. Tuy nhiên, viết về xây dựng Đảng là lĩnh vực khó đối với các nhà báo.

Từ khâu xác định nội dung, phát hiện đề tài, khai thác tư liệu, cho đến việc thể hiện

tác phẩm về công tác xây dựng Đảng, đều có những yêu cầu và đòi hỏi khắc khe

nhất định. Nếu không có nghiệp vụ tốt, khó có thể viết được những tác phẩm báo

chí sinh động, hấp dẫn, thu hút công chúng về đề tài xây dựng Đảng. Chính vì vậy,

đây cũng là lĩnh vực ít hấp dẫn đối với chính cán bộ, phóng viên, nhất là gia đoạn

hiện nay.

Hiện nay cả nước có 850 cơ quan báo chí, trong đó có 179 Báo; 648 Tạp

chí; 23 cơ quan báo chí điện tử độc lập. Cả nước có 72 cơ quan có giấy phép hoạt

động phát thanh – truyền hình với 2 đài Quốc gia, 64 đài địa phương, 5 kênh truyền

hình với tổng số 87 kênh phát thanh và 193 kênh truyền hình. Tuy nhiên, trong

những năm vừa qua, việc phát huy vai trò của báo chí trong công tác xây dựng,

chỉnh đốn Đảng chưa được như kỳ vọng. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và Kết

luận số 23-KL/TW, ngày 22/11/2017 của Ban Bí thư đều khẳng định việc phát huy

vai trò báo chí, của các cơ quan truyền thông trong ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về

tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”,”tự chuyển hóa” trong nội bộ

chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới và còn nhiều bất cập, hạn chế.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, truyền thông hội tụ và đa phương tiện, các thế

lực thù địch đang tăng cường các hình thức chống phá, đẩy mạnh “diễn biến hòa

bình” thông qua các trang thông tin điện tử trên mạng Internet, các tờ báo, kênh

phát thanh nhằm làm lung lay ý chí, niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào

chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, mất niềm tin vào sự lãnh đạo của

Đảng. Mục tiêu của các thế lực thù địch là bằng mọi thủ đoạn tìm cách phá hoại,

làm suy yếu, từng bước làm cho Đảng ta tự biến chất, tự chuyển hóa, nhằm xóa

bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng, xóa bỏ chế độ XHCN ở Việt Nam, thiết lập ở nước

ta chế độ đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập theo mô hình các nước phương

Tây. Trong nước, Đảng nhận định một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên,

trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao

cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác

nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực

dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí,

tùy tiện, vô nguyên tắc… Một trong những nguyên nhân dân đến tình hình này,

theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng

Đảng hiện nay” nhận định là do: “công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư

tưởng, đạo đức lối sống nhiều khi còn hình thức, chưa đủ sức động viên và

thường xuyên nâng cao ý thức cách mạng của cán bộ, đảng viên”.

Để lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới,

đòi hỏi Đảng phải giữ vững vai trò lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt, đồng

thời đảm bảo tính đúng đắn, sáng tạo, sáng suốt trong mọi chủ trương, đường

lối, quyết định lãnh đạo, chỉ đạo. Muốn vậy, một mặt Đảng phải tiếp tục nâng

cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và bản lĩnh cầm quyền của mình, mặt

khác cần phải quyết liệt đấu tranh, làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động

chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, bảo vệ vững chắc thành quả

cách mạng.

Nghị quyết Trung ương 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện

nay” của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã đưa các nhóm giải pháp về

xây dựng Đảng, trong đó nhấn mạnh nhóm giải pháp về công tác giáo dục, chính trị,

tư tưởng:

- Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh,

tập trung lãnh đạo, chỉ đạo việc làm theo gương Bác một cách thiết thực, hiệu quả.

- Đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối

sống cho cán bộ, đảng viên.

- Đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn. Đưa vào nền

nếp việc bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên.

Đặc biệt Nghị quyết đã đề cập đến công tác thông tin, tuyên truyền như là

một giải pháp quan trọng trong nhóm giải pháp này:

Chấn chỉnh hoạt động thông tin, tuyên truyền; quản lý có hiệu quả hoạt động

báo chí theo đúng định hướng của Đảng và Nhà nước. Chú trọng làm tốt hơn việc

nêu gương người tốt, việc tốt; lấy nhân tố tích cực để đẩy lùi tiêu cực; đồng thời phê

phán, đấu tranh với những biểu hiện sa sút về tư tưởng chính trị, vô trách nhiệm, vụ

lợi cá nhân, vi phạm những chuẩn mực đạo đức, lối sống… Cùng với quá trình đổi

mới của đất nước và của Đảng, báo chí chủ động, tích cực trong cung cấp những

thông tin thời sự, những sự kiện mới xảy ra, có ý nghĩa xã hội, được công chúng

quan tâm. Vai trò, vị trí của báo chí Việt Nam ngày càng được thể hiện rõ và được

Đảng đánh giá cao: “Thời gian qua, báo chí đã giữ vai trò quan trọng là lực lượng

tích cực trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng, đã phát hiện, đưa ra trước công

luận nhiều vụ tham nhũng lớn ở một số cơ quan trung ương và địa phương. Những

vụ việc báo chí nêu lên đã làm cho cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu rõ và ủng hộ

chủ trương của Đảng và Nhà nước kiên quyết chống tham nhũng, góp phần động

viên, cổ vũ quần chúng phát hiện và đấu tranh chống tham nhũng; đồng thời thúc

đẩy các cơ quan Đảng và Nhà nước xem xét, điều tra khẩn trương giải quyết các vụ

việc; có tác dụng răn đe, ngăn chặn những hành vi tham nhũng đang có chiều hướng

phát triển..”.

Vai trò của báo chí một lần nữa được Đảng khẳng định và yêu cầu cao, trong

Nghị quyết 16-NQ/TW, ngày 18/3/2002 của Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban

Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX “về nhiệm vụ chủ yếu của công tác tư tưởng,

lý luận trong tình hình mới”. Báo chí góp phần đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc

sống, đưa CB, ĐV gần dân hơn, trong Kết luận số 29-KL/TW ngày 25/8/2012 của

Ban Bí thư “về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TW của Bộ Chính trị khóa VIII

về việc mua và đọc báo, tạp chí của Đảng” đã đánh giá “việc mua và đọc báo, tạp

chí của Đảng, nhất là Báo Nhân dân, tạp chí Cộng sản và các báo đảng địa phương

đã từng bước đi vào nền nếp. Báo, tạp chí của Đảng đã đến được với đông đảo bạn

đọc là cán bộ, đảng viên… nhân dân, đáp ứng nhu cầu thông tin, nâng cao trình độ -

văn hóa, góp phần tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các

chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước… Báo, tạp chí

của Đảng đã trở thành một tài liệu sinh hoạt, tuyên truyền quan trọng, giúp cán bộ,

đảng viên và nhân dân nâng cao trình độ lý luận chính trị.

Ngoài hệ thống báo Đảng từ Trung ương đến địa phương, các cơ quan báo

chí khác cũng đã dành tỉ lệ thích đáng, đầu tư nhân lực và trí tuệ để tuyên truyền về

xây dựng Đảng và đã đạt những kết quả nhất định, góp phần đưa các chủ trương,

nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, biến ý Đảng, lòng dân thành hiện thực sinh

động. Tuy nhiên, viết về xây dựng Đảng là lĩnh vực khó đối với các nhà báo. Từ

khâu xác định nội dung, phát hiện đề tài, khai thác tư liệu, cho đến việc thể hiện tác

phẩm về công tác xây dựng Đảng, đều có những yêu cầu và đòi hỏi khắt khe nhất

định. Nếu không có nghiệp vụ tốt, khó có thể viết được những tác phẩm báo chí

sinh động, hấp dẫn, thu hút công chúng về đề tài xây dựng Đảng.

Tại nhiều hội thảo về vai trò của báo Đảng địa phương vơi công tác xây dựng

Đảng, nhiều tham luận, ý kiến khẳng định, những người làm báo Đảng nói chung và

báo Đảng địa phương nói riêng luôn thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, là những

chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hóa để định hướng dư luận. Đội ngũ những

người làm báo Đảng luôn nỗ lực phấn đấu, hướng tới mục tiêu tuyên truyền đưa

Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống một cách “đúng, trúng, hay”, đảm bảo chất

lượng, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng.

Nhận thức rõ về vai trò của báo Đảng địa phương trong việc tuyên truyền

góp phần đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, báo Đảng địa phương luôn nỗ

lực thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Đội ngũ phóng viên, biên tập không

ngừng được kiện toàn, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị.

Nhiều chuyên trang, chuyên mục trên báo Đảng được xây dựng nhằm đưa chủ

trương, chính sách của Đảng đến với người dân kịp thời, đúng đắn và phù hợp với

nhiều đối tượng bạn đọc.

Trong điều kiện Đảng lãnh đạo, chính quyền thực hiện phát triển kinh tế thị

trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, các tờ báo in, tạp chí in tuyên truyền về

những nguyên tắc, phương pháp lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và các tổ

chức trong hệ thống chính trị, đối với các lĩnh vực của đời sống xã hội như kinh tế,

xã hội, tư tưởng, văn hoá, giáo dục, khoa học-kỹ thuật, an ninh quốc phòng, đối

ngoại… Có nghĩa là, các tờ báo in, tạp chí in tuyên truyền để mọi người, cán bộ,

đảng viên nhận thức đúng đắn và sâu sắc về những quy luật, nguyên tắc, điều lệ, cơ

chế xây dựng và hoạt động của Đảng và các tổ chức cơ sở Đảng, trên cơ sở đó thực

hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng để lĩnh vực xây dựng Đảng đi vào đời sống

xã hội…

Các tin, bài của tờ báo phải bám sát nhiệm vụ chính trị xây dựng Đảng hằng

ngày, hằng tuần, tháng, quý, năm, nhiệm kỳ. Các thông tin phản ánh gắn với chức

năng và nhiệm vụ, tôn chỉ mục đích của tờ báo. Tổ chức thông tin sâu rộng, đầy đủ,

rõ ràng về các mặt xây dựng Đảng. Số lượng chuyên mục, bài viết về xây dựng

Đảng phải phong phú. Hình thức chuyển tải đa dạng về thể loại và ngôn ngữ biểu

đạt hấp dẫn, sinh động. Các bài viết về xây dựng Đảng tạo ra dư luận xã hội sau

phát hành.

Đây cũng là những nội dung mà công tác tuyên truyền xây dựng Đảng trên

báo chí phải thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và

nhân dân đã giao phó trong tình hình mới. Trong bối cảnh chung này, tuyên truyền

về xây dựng Đảng càng có một vị trí vô cùng quan trọng, thể hiện rõ vai trò là vũ

khí sắc bén trên mặt trận văn hóa, tư tưởng của Đảng. Tuyên truyền về xây dựng

Đảng trên báo chí có sức mạnh to lớn, đi đầu trong việc phản bác lại những luận

điệu xuyên tạc, nói xấu bôi nhọ Đảng, Nhà nước, gây mất đoàn kết trong nội bộ

Đảng. Trong công tác nội chính của Đảng, báo chí cũng được xem là lực lượng

xung kích đấu tranh chống tiêu cực, chống những hiện tượng chia bè kết cánh vì lợi

ích nhóm gây suy mòn năng lực lãnh đạo của Đảng. Đồng thời, báo chí tiếp tục đẩy

mạnh đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, các tiêu cực và tệ nạn

xã hội với một tinh thần xây dựng và trách nhiệm cao; góp phần ngăn chặn tình

trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội.

Báo chí phải là một lực lượng nòng cốt đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hòa

bình”, đấu tranh phản bác các thông tin, luận điệu sai trái của các thế lực thù địch.

Việc tuyên truyền về xây dựng Đảng trên báo chí, vì vậy càng phải là người chiến sĩ

tiên phong, giữ vững tay súng trên mặt trận tư tưởng để bảo vệ Đảng, bảo vệ chủ

nghĩa xã hội, nền hòa bình thống nhất của đất nước.

1.3. Tiêu chí đánh giá chất lƣợng thông tin xây dựng Đảng trên báo chí

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Dững, thông tin báo chí có những đặc điểm:

thông tin thời sự; tính công khai; tính mục đích; tính định kỳ, đều đặn; tính phong

phú, đa dạng và nhiều chiều; tính dễ hiểu, dễ nhớ và dễ làm theo; tính tương tác;

tính đa phương tiện. Đây là những đặc điểm nổi bật, cơ bản của báo chí, giúp chúng

ta nhìn nhận rõ hơn bản chất xã hội của báo chí.

Các nội dung về xây dựng Đảng trên báo chí mang đậm tính Đảng thông

qua việc tập trung tuyên truyền, giáo dục đường lối, quan điểm, chủ trương của

Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước cho công chúng và nhân dân. Các bài

viết xây dựng Đảng cũng hướng mục tiêu tuyên truyền vào việc cổ vũ, động viên

toàn dân quán triệt thực hiện những đường lối, chủ trương, chính sách đó trong

thực tiễn cuộc sống; kịp thời phát hiện những nơi làm sai hoặc cố tình vi phạm;

đấu tranh, phản bác những tư tưởng thù địch nhằm bảo vệ Đảng, bảo vệ lợi ích

giai cấp và lợi ích dân tộc.

Những nội dung được phản ánh trong bài viết về xây dựng Đảng là những

sự kiện có thể đang diễn ra, vừa diễn ra nhưng cũng có thể đã diễn ra lâu (ví dụ như

những sự kiện lịch sử của Đảng, những sự kiện diễn ra trong hai cuộc kháng chiến

vệ quốc, những vấn đề lý luận tổng kết từ thực tiễn qua một thời gian dài…)

được khai thác từ góc độ ý nghĩa tác động đến đời sống hôm nay. Nhưng không

vì thế mà chuyên mục xây dựng Đảng mất đi tính thời sự vì những sự kiện, vấn

đề được khai thác đều có tác dụng tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội, đáp

ứng sự quan tâm mong đợi của đối tượng công chúng mà chuyên mục hướng tới.

Đối tượng mà các bài viết xây dựng Đảng trên báo chí hướng tới là vô cùng

phong phú, đa dạng. Đó là cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên các tổ chức chính

trị - xã hội và đông đảo các tầng lớp nhân dân. Những đối tượng công chúng này có

nhu cầu, mối quan tâm riêng về công tác xây dựng Đảng nên thông tin trong chuyên

mục cũng phải mang tính phong phú, đa dạng. Từ những thông tin mang tầm vĩ mô

như đường lối, quan điểm lãnh đạo của Đảng trong từng thời kỳ, những quyết sách

đối ngoại thể hiện bản lĩnh, trí tuệ của Đảng ta nhưng đến những câu chuyện hàng

ngày ở một chi bộ cơ sở Đảng, một Đảng viên gương mẫu cần được nêu tên để mọi

người noi theo, một kinh nghiệm hay trong xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững

mạnh cần được phổ biến…Các bài viết về xây dựng Đảng trên báo chí thời gian qua

đã chứng tỏ được tính phong phú, đa dạng trong việc chọn đề tài phản ánh, trong

phương cách thức thể hiện. Và không chỉ có tuyên truyền từ trên xuống, những tác

phẩm về đề tài xây dựng Đảng còn phản ánh tiếng nói của cán bộ, đảng viên và

quần chúng nhân dân, đóng vai trò kiểm tra, giám sát về tính hiệu quả thực tế của

những chủ trương, chính sách từ cấp trên triển khai xuống, là kênh thông tin đáng

tin cậy giúp tổ chức Đảng nhìn ra những yếu kém, hạn chế trong công tác lãnh

đạo… Đó chính là tính nhiều chiều của các bài viết về xây dựng Đảng trên báo chí.

Để đánh giá hiệu quả công tác tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo chí

trước hết cần phải nhận dạng những nguyên tắc cơ bản của công tác tuyên truyền.

Những nguyên tắc này đảm bảo cho sự thành công của công tác tuyên truyền, cho

nên đó cũng là những tiêu chí đánh giá hiệu quả của công tác tuyên truyền trên các

lĩnh vực, trong đó có tuyên truyền về xây dựng Đảng.

Có ba tiêu chí cho một tác phẩm báo chí hay, hấp dẫn công chúng: thứ nhất,

tác phẩm đề cập được sự kiện, vấn đề bức xúc, nóng hổi, nổi cộm trong dư luận xã

hội, đang được công chúng đón đợi, muốn biết và cần được giải thích, giải đáp; thứ

hai là tác phẩm được cấu thành, được xây dựng từ những chi tiết sống động, những

số liệu xác thực, tin cậy; thứ ba là cách thức diễn đạt, trình bày ngắn gọn, sáng rõ,

cuốn hút [tr.64-65].

Sinh thời, Bác Hồ đã căn dặn các nhà báo luôn luôn xác định viết cái gì,

viết cho ai và sau đó là viết như thế nào như là một tiêu chí để có được một bài báo

hay, được nhân dân đón nhận và tác động đến nhân dân. Nội dung tuyên truyền phải

gắn chặt với cuộc sống thực tiễn phong phú của đại đa số quần chúng nhân dân

đang đòi hỏi. Tuyên truyền phải dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm như lời Bác Hồ đã dạy.

Kết hợp những luận điểm trên, có thể nói việc đánh giá hiệu quả tuyên

truyền xây dựng Đảng trên báo chí dựa trên những tiêu chí như sau:

- Tuyên truyền về xây dựng Đảng phản ánh được những vấn đề lý luận và

thực tiễn trong công tác xây dựng Đảng. Đó là những vấn đề được dư luận xã hội

quan tâm, phục vụ Đảng, phục vụ lợi ích giai cấp công nhân và nhân dân lao

động trên quan điểm, lập trường của giai cấp và dân tộc. Những vấn đề này cũng

phản ánh đúng tâm tư nguyện vọng của nhân dân về hoạt động lãnh đạo của

Đảng và quản lý của Nhà nước, giúp Đảng và Nhà nước nhìn rõ những kết quả

đạt được cũng như hạn chế, yếu kém tồn tại trong quá trình thực thi các chủ

trương, chính sách, từ đó có sự điều chỉnh cho phù hợp.

Tác phẩm báo chí có tính Đảng phải phản ánh chân thực đời sống theo

quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin và ánh sáng đường lối của Đảng, góp phần

tích cực vào việc tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, giáo

dục ý thức giác ngộ lý tưởng xã hội chủ nghĩa đến mọi tầng lớp nhân dân. Đồng

thời, tác phẩm báo chí cũng thể hiện ý chí, nguyện vọng chính đáng của người

dân. Ở từng cơ quan báo chí, đối với từng nhà báo và trong từng tác phẩm báo

chí cụ thể tính Đảng có sự thể hiện ở những mức độ khác nhau nhưng phải đảm

bảo được đặc tính này.

- Nội dung tuyên truyền mang tính chiến đấu cao, thể hiện bản lĩnh, sự nhạy

bén của báo chí trong việc chống lại được những luận điệu xuyên tạc, bôi nhọ của các

thế lực thù địch bằng những luận cứ, chứng cứ mang tính khoa học và thuyết phục; đấu

tranh làm rõ những vụ việc, hiện tượng tiêu cực trong công tác xây dựng Đảng, nhìn rõ

bản chất, chân tướng sự việc, hiện tượng

- Cách thức tuyên truyền (cách trình bày, diễn đạt) cuốn hút, dễ nhớ, dễ làm

theo với cách diễn đạt ngắn gọn, phù hợp với nội dung và từng đối tượng bạn đọc

mà tác phẩm tuyên truyền hướng tới.

Báo chí có trách nhiệm định hướng dư luận xã hội một cách tích cực, lành

mạnh, góp phần xây dựng con người trong xã hội mới mà Đảng đã xác định: phát

triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về

đạo đức. Đảng ta cũng luôn coi trọng vai trò định hướng đúng đắn dư luận xã hội

của báo chí, ghi nhận sự đóng góp xứng đáng của báo chí vào ổn định trật tự, an

toàn xã hội, xây dựng niềm tin vào chế độ và con đường phát triển của đất nước.

1.4. Giới thiệu về các cơ quan báo chí trong diện khảo sát

Trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, báo chí luôn thể hiện được

vai trò quan trọng là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, là người cổ động, định

hướng cho quần chúng làm cách mạng. Trong thời kỳ đầu chưa có chính quyền, báo

chí luôn là người lãnh đạo tư tưởng của đảng, phát triển tâm lý về tư tưởng, lý luận

và sách lược, những nhiệm vụ chung của toàn đảng trong các thời kỳ. Khi có chính

quyền, cách mạng báo chí tiếp tục là vũ khí tư tưởng mạnh mẽ nhất của Đảng.

Trong mọi giai đoạn, lực lượng báo chí cách mạng tỉnh Cà Mau luôn luôn

hùng hậu, được bổ sung đều đặn, có sự tiếp nối, kế thừa tuyệt vời những tinh anh

của thế hệ trước, làm nên những ngòi bút xuất sắc, tạo dấu ấn sâu đậm trong đời

sống báo chí không chỉ của địa phương mà của cả Nam Bộ, cả đất nước. Báo chí

cách mạng ở Cà Mau đã được thầy giáo - Nhà báo - Anh hùng Phan Ngọc Hiển gieo

mầm ở tận cùng xa xôi ở xứ Tân Ân - Rạch Gốc. Tại gốc me lịch sử này, thầy giáo

Phan Ngọc Hiển đã tập hợp thanh niên, truyền bá những tư tưởng tiến bộ, cách

mạng, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, căm thù b lũ giặc và tay sai. Qua

ánh sáng của sách báo, những hạt giống đỏ của sự nghiệp cách mạng ở vùng đất

Ngọc Hiển đã được ươm mầm, phát hiện, chăm bồi, trở thành nơi khởi phát và là

nguồn cội của phong trào cách mạng tỉnh nhà. Trong 2 cuộc kháng chiến chống kẻ

thù sừng sỏ thực dân và đế quốc, báo chí cách mạng Cà Mau thực sự trở thành vũ

khí chiến đấu sắc sảo, đóng góp vào những chiến công vang dội của tỉnh nhà. Báo

chí Cà Mau hiện đang trong thời điểm sung sức với lực lượng đông về số, mạnh về

chất. Đây là thế hệ nhà báo được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, năng động, có đầy

đủ tâm thế - trí lực và kỹ năng để đưa báo chí địa phương phát triển theo hướng hiện

đại, hội nhập. Quan điểm đầu tiên và xuyên suốt của báo Cà Mau là chỉ đạo công

tác về xây dựng Đảng, làm sao để thể hiện được vai trò và tiếng nói của Đảng, Nhà

nước và các tổ chức chính trị- xã hộị, là diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo

của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; bám sát nhiệm vụ chính trị được giao và tuân

thủ một cách nghiêm túc trong việc thực hiện theo sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy

Cà Mau và những định hướng tuyên truyền của Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban

Tuyên giaó Tỉnh ủy Cà Mau trong các cuộc họp giao ban báo chí hằng tháng, hàng

quý. Ngoài các nội dung tuyên truyền xây dựng Đảng thường xuyên được đăng vào

thứ hai và thứ sáu hằng tuần thì còn tổ chức tuyên truyền kéo dài theo chủ đề, chủ

điểm, các cuộc vận động lớn của Đảng, các đợt sinh hoạt chính trị có tầm quan

trọng như “Học tập làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Đại hội Đảng bộ

các cấp, bầu cử Quốc hội…

Không riêng gì báo Cà Mau, Đài PT-TH tỉnh Cà Mau cũng là nơi đưa các

thông tin về xây dựng Đảng một cách nhanh chóng và toàn diện nhất. Đài Phát

thanh - Truyền hình tỉnh Cà Mau được thành lập vào ngày 19/8/1977 lúc đó chỉ là

Đài phát thanh đến năm 1988 đánh dấu bước trưởng thành vượt bậc của Đài khi

chính thức đổi tên thành Đài PT-TH Minh Hải cũng từ cột mốc này, kênh truyền

hình của Minh Hải chính thức lên sóng. Điểm nhấn của Đài PT-TH Cà Mau là việc

xây dựng được hệ thống các chuyên mục, chuyên đề luôn bám sát hơi thở đời sống,

phục vụ đắc lực việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị tại địa phương, đặt biệt là

chuyên đề Xây dựng Đảng được phát sóng định kỳ vào chủ nhật hàng tuần trên

sóng truyền hình. Quan điểm chỉ đạo của đài là phải đề cập những vấn đề thời sự

mới nhất trong tháng, hầu hết các thông tin thời sự về xây dựng Đảng được dược

chuyển tải trong bản tin thời sự cho nên cần đi sâu, nói rõ, nhằm giúp người xem,

người nghe hiểu rõ vấn đề.

Theo ông Nguyễn Văn Đen, Giám đốc Sở Thông tin-Truyền thông tỉnh

Cà Mau khẳng định: mỗi tin, mỗi bài trên báo chí, nhất là về công tác xây dựng

Đảng sẽ tiếp tục giúp cho mỗi cấp ủy, tổ chức đảng làm tốt hơn vai trò lãnh đạo,

định hướng cho cán bộ, đảng viên phải luôn phấn đấu, giữ vững bản lĩnh của

người cộng sản…

Tiểu kết chƣơng 1

Xây dựng Đảng là một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng và xuyên suốt của Đảng

ta từ khi được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập nhằm làm cho Đảng trong sạch, vững

mạnh. Đó cũng là yếu tố quyết định đến sự tồn tại và phát triển của Đảng ta, là nhân

tố đảm bảo thắng lợi của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập khu vực

và thế giới, xây dựng và bảo vệ vững chắc thành trì cách mạng của Đảng, của Tổ

quốc. Báo chí, vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, có nhiệm vụ truyền bá, giới

thiệu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đưa chủ trương, đường lối,

Nghị quyết của Đảng tới cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, tạo sự thống

nhất và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong xã hội, cổ vũ quần chúng

thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Đảng đề ra. Trong từng giai đoạn lịch sử, báo

chí cách mạng Việt Nam đã thể hiện được vai trò của mình trong công tác tuyên

truyền về xây dựng Đảng, góp phần nâng cao sức chiến đấu của Đảng, đồng thời là

kênh thông tin đáng tin cậy để nhân dân gửi gắm tâm tư nguyện vọng, là công cụ

giám sát gần gũi và hiệu quả của nhân dân đối với hoạt động xây dựng Đảng.

Chƣơng 2

THỰC TRẠNG THÔNG TIN XÂY DỰNG ĐẢNG

TRÊN BÁO CHÍ CÀ MAU

Để đánh giá chất lượng, hiệu quả của vấn đề tuyên truyền về xây dựng

Đảng trên Báo Cà Mau và đài PT-TH Cà Mau, chúng tôi đã tiến hành điều tra, khảo

sát, đánh giá về các chuyên trang Chính trị và chuyên mục “ Xây dựng Đảng, chính

quyền”. Kết quả thu được là cơ sở để xem xét, nghiên cứu, phân tích thực trạng nội

dung, hình thức tuyên truyền của hai cơ quan này, đồng thời phân tích và đề ra

những giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả tuyên truyền vấn đề xây dựng Đảng.

2.1. Tần suất, mật độ thông tin

Số lƣợng tin, bài

TT Kênh truyền tải thông tin Năm 2018 Năm 2019

Tin bài Tin bài

1 Báo Cà Mau 582 230 627 255

2 Đài PT-TH Cà Mau 556 274 644 219

Bảng 2.1: Số lượng tin, bài về công tác xây dựng đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-

TH Cà Mau

Báo chí Cà Mau luôn luôn củng cố, kiện toàn về công tác tổ chức, cán

bộ; tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân viên;

phát huy tinh thần đoàn kết nhất trí nội bộ theo nguyên tắc tập trung dân chủ. Từ

đó, các hoạt động của Tòa soạn ngày càng đi vào nền nếp, phát huy hiệu lực hiệu

quả. Chú trọng công tác tuyên truyền, thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của Tỉnh

ủy, UBND tỉnh, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy và sự phối họp chặt chẽ với các sở,

ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh và các huyện, thành phố, Báo Cà Mau đã chủ động

đăng tải kịp thời các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng và chính sách,

pháp luật của Nhà nước đến với mọi tầng lớp Nhân dân và các sự kiện diễn ra

hằng ngày trong đời sống xã hội.

Phản ánh kịp thời, sâu rộng các sự kiện trọng đại, các ngày lễ lớn của đất

nước và tỉnh Cà Mau; chủ động đưa tin kịp thời, sâu rộng các chuyến thăm và làm

việc tại tỉnh Cà Mau của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, bộ, ngành Trung

ương; tập trung tuyên truyền những thành tựu trên các lĩnh vực xây dựng hệ thống

chính trị vững mạnh, phát triển kinh tế, văn hoá-xã hội, giữ vững quốc phòng-an

ninh. Bên cạnh đó, Báo chí Cà Mau còn phản ánh, đúc kết giữa lý luận và thực tiễn,

góp phần đưa chủ trương, nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà

nước đi vào đời sống.

Báo chí Cà Mau luôn quan tâm công tác tuyên truyền, cổ vũ những điển

hình tập thể, cá nhân tiêu biểu trên các lĩnh vực, góp phần đưa phong trào thi đua

yêu nước, xây dựng nông thôn mới, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,

phong cách Hồ Chí Minh lan toả rộng khắp. Báo chí Cà Mau đã và đang tạo ra kênh

thông tin đa chiều, là diễn đàn để Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp phản ánh

những vấn đề bức xúc trong xã hội. Kịp thời định hướng dư luận, tạo lòng tin với

nhân dân, bạn đọc.

Đối với Đài Truyền hình và Đài Phát thanh trong giai đoạn này tập trung

cho việc tuyên truyền về học tập chuyên đề năm 2019 “Xây dựng ý thức tôn trọng

Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống nhân dân theo tư tưởng, đạo đưc

phong cách Hồ Chí Minh”; Kết quả thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016

của Bộ Chính trị “về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tử tưởng, đạo đức

Phong cách Hồ Chí Minh”. Nghị quyết Trung ương 4, 6, 7, 8 (khóa XII). Nghị

quyết 02/NQTU ngày 01/7/2016 của Ban thường vụ tỉnh ủy Cà Mau về “Đẩy mạnh

học tập, rèn luyện nâng cao trình độ, phẩm chất đạo đức, lối sống của đảng viên,

cán bộ công chức, viên chức” và các Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp vào cuộc

sống; giám sát của Nhân dân trong việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW Hội

nghị Trung ương 6 khóa XII; tổng kết nhiệm vụ phát triển KT-XH, quốc phòng-an

ninh năm 2018 và triển khai các giải pháp phát triển KT-XH năm 2019; Đại hội Mặt

trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; ...

Tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm: Thành lập Đảng Cộng sản

Việt Nam; 40 năm cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc; Bộ đội Biên phòng và

Biên phòng toàn dân; ngày học sinh, sinh viên Việt Nam; Thầy thuốc Việt Nam;

Quốc tế Phụ nữ, ngàỵ Quyền của người tiêu dùng Việt Nam; Tháng Thanh niên;

ngày Nước Thế giới, Quốc tế Hạnh phúc, Giờ trái đất; Lễ giao, nhận quân đợt I năm

2019; tết cổ truyền dân tộc; tết cổ truyền Choi Chnam Thmay; kỷ niệm 20 năm

thành lập thành phố Cà Mau; ngày Giổ tổ Hùng Vương, ngày giải phóng miền Nam

thống nhất đất nước (30/4) và ngày Quốc tế Lao động (1/5); Chiến thắng Điện Biên

Phủ (7/5); kỷ niệm 129 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh...

Thường xuyên chỉ đạo các phòng chuyên môn, đội ngũ phóng viên, biên tập

viên chấp hành quy định của pháp luật trong lĩnh vực báo chí, phát thanh, truyền

hình, tu dưỡng đạo đức của người làm báo, bám sát tình hình thực tế và phản ánh

chân thực mọi mặt của đời sống xã hội ở địa phương. Thực hiện các đề tài tuyên

truyền về các hoạt động thông tin đối ngoại; tăng trưởng kinh tế; chủ quyền và bảo

vệ biển, đảo; đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch về

các vấn đề tôn giáo, dân tộc; các biện pháp cải thiện, nâng cao chỉ số năng lực cạnh

tranh cấp tỉnh (PCI); ngăn chặn bạo lực học đường; phòng, chống tội phạm tệ nạn

xã hội đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội đặc biệt là tội phạm mua, bán, tàng

trữ, sử dụng ma túy, tín dụng đen, số đề, đá gà...; an toàn giao thông, không sử dụng

rượu, bia khi tham gia giao thông;…các lượt tin, bài tuyên truyền công tác xây dựng

đảng tăng lên từng năm.

Do ảnh hưởng khó khăn chung, mặc dù rất cố gắng trong chỉ đạo và tổ chức

thực hiện nhưng doanh thu từ nguồn dịch vụ - quảng cáo vẫn chưa đáp ứng nhu cầu

làm ảnh hưởng nhất định đến hoạt động của đơn vị, thu nhập của công chức, viên

chức và người lao động.

2.2. Những nội dung chính đƣợc thể hiện trên báo chí Cà Mau

Mặc dù trong năm qua có nhiều đổi mới trong công tác tuyên truyền về xây

dựng Đảng, tuy nhiên nội dung, hình thức tuyên truyền vẫn chưa đáp ứng kịp thời

với tình hình thực tế và xu hướng phát triển của các loại hình báo chí hiện nay.

Báo Cà Mau Đài PT-TH Cà Mau Các nội dung về Xây dựng

TT Đảng

Tin Bài Tin Bài

Nâng cao năng lực lãnh đạo

1 của Đảng, đưa nghị quyết của 22 12 16 12

Đảng vào cuộc sống

Đổi mới hoạt động của các

2 chi bộ, xây dựng các cấp bộ 212 80 235 88

Đảng trong sạch, vững mạnh

Tuyên truyền phong trào

“Học tập và làm theo tư 3 125 52 110 69 tưởng, đạo đức, phong cách

Hồ Chí Minh”

Gương điển hình các đảng 4 106 38 98 65 viên tiêu biểu

5 Phát triển Đảng 109 35 21 34

6 Các nội dung khác 8 13 10 6

Bảng 2.2: Nội dung về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau

2.2.1. Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, đưa nghị quyết của Đảng

vào cuộc sống

Ngay sau khi Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ tỉnh Cà Mau nhiệm kỳ

2015-2020 thành công tốt đẹp, với những mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp rất

cụ thể, Đảng bộ tỉnh Cà Mau xác định nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện ngay là

phải sớm đưa Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ tỉnh đi vào đời sống

xã hội. Bài viết “Tập trung đưa nghị quyết đại hội Đảng vào cuộc sống” đã nêu rõ;

việc triển khai đưa nghị quyết của Đảng bộ tỉnh vào cuộc sống và thực hiện thắng

lợi các nội dung nghị quyết là nhiệm vụ chính trị vô cùng quan trọng, đòi hỏi

sự phấn đấu và quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh

nhà; phải tạo sự đoàn kết, thống nhất, đồng thuận cả về ý chí và hành động

của mỗi cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Để hoàn thành nhiệm vụ đó, Ban

Thường vụ Tỉnh uỷ ban hành Chỉ thị số 01/CT-TU về việc triển khai, quán

triệt và tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XV Đảng bộ

tỉnh; Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ ban hành kế hoạch tổ chức nghiên cứu, quán

triệt, tuyên truyền và tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ

XV Đảng bộ tỉnh sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Điều đáng

quan tâm nhất là đổi mới phương pháp, nội dung, hình thức tổ chức học tập

theo hướng khoa học, sát đối đượng và thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên

tham gia, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ ở các cấp, các ngành.

Báo Cà Mau online cũng có bài “Khi nghị quyết thành hiện thực” đề cao

việc khởi nguồn của những nghị quyết chuyên đề về phát triển kinh tế, xã hội mang

tính sáng tạo tại huyện Phú Tân. Bắt đầu là Nghị quyết số 02 năm 2006 về phân

công đảng viên giúp đỡ hộ nghèo. Tiếp đó là Nghị quyết 03 năm 2011 về tận dụng

đất trống trồng hoa màu, cây ăn trái. Tiếp tục năm 2018, Phú Tân ban hành Nghị

quyết số 04 về trách nhiệm của đảng viên, cán bộ, hội viên trong xây dựng nông

thôn mới. Năm 2019 là Nghị quyết 09 về duy tu, sửa chữa, chống sạt lở các công

trình giao thông...và quê hương Phú Tân ngày càng khởi sắc và phát triển, đó là kết

quả sự chung tay của đảng viên, cán bộ, Nhân dân trong việc đưa nghị quyết

đi vào cuộc sống. Mỗi lĩnh vực kinh tế, xã hội trong huyện đều được thể hiện

bằng một chỉ thị, nghị quyết chuyên đề. Các nghị quyết đi vào cuộc sống, thể

hiện tính thiết thực và phù hợp, phát huy tiềm năng đất đai, nguồn lực lao

động.... đáp ứng nhu cầu của người dân trong phát triển kinh tế, nâng cao đời

sống. Bài viết đặc biệt nêu cao vai trò tích cực, gương mẫu của đảng viên,

giúp đảng viên gần gũi quần chúng, sâu sát cơ sở hơn, gắn kết tổ chức Đảng

và đảng viên với dân hơn.

2.2.2. Đổi mới hoạt động của các chi bộ, xây dựng các cấp bộ Đảng trong

sạch, vững mạnh

Đảng ta khẳng định việc chăm lo xây dựng các tổ chức đảng trong sạch,

vững mạnh là vấn đề then chốt và có ý nghĩa hết sức quan trọng, là trách nhiệm của

toàn đảng, toàn dân, của cấp ủy đảng các cấp, của toàn dân, nhất là các cơ quan

tham mưu. Báo chí Cà Mau tập trung tuyên truyền cho công tác lãnh, chỉ đạo thực

hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng đảng gắn với thực hiện nhiệm vụ xây

dựng, chỉnh đốn Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và đẩy

mạnh thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII

về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí

Minh nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên; thực hiện tốt Quy định

số 101-QĐ/TW ngày 07-6-2012 của Bộ Chính trị về trách nhiệm nêu gương của cán

bộ, đảng viên; phát huy vai trò của người đứng đầu, của các đồng chí Chi ủy viên,

Bí thư chi bộ.

Các bài viết thể hiện “Làm theo Bác ở đơn vị chỉ đạo điểm” ( 19/6/2019),

“Xây dựng đảng bộ Quân sự vững mạnh”(Báo Cà Mau 23/8/2019)… Sau khi nghỉ

hưu, ông Nguyễn Thanh Tuấn được chỉ định giữ chức Bí thư Chi bộ ấp Nghĩa Hiệp,

xã Tân Hưng Đông, huyện Cái Nước. Đối với ông, được cấp ủy, chính quyền tín

nhiệm, Nhân dân tin tương giao phó trọng trách là điều đáng quý. Với tâm niệm

người đứng đầu, bản thân phải gương mẫu, nói được, làm được, bà con nhìn thấy

mới chung tay góp sức làm theo. Có sức dân thì mọi việc mới thành công nên chỉ

trong thời gian ngắn, ông cùng với tập thể đã làm cho diện mạo ấp Nghĩa Hiệp hoàn

toàn thay đổi.

Trước đây ấp Nghĩa Hiệp chỉ có tuyến lộ bê-tông duy nhất, nhiều nơi không

có đường đi bộ, từ đó cản trở sự phát triển kinh tế của người dân. Ông nhận thấy,

chỉ khi nào đường giao thông nông thôn được xây dựng hoàn chỉnh thì đời sống bà

con mới được nâng lên. Với phương châm “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”,

ông đã động viên gia đình ủng hộ 50 triệu đồng làm tuyến lộ kênh Đồng Năng.

Thấy việc làm thiết thực và ý nghĩa của ông nên bà con nhiệt tình ủng hộ. Làm theo

bí thư chi bộ, đến nay, ấp Nghĩa Hiệp đã giảm từ 28 hộ ngh o (năm 2018) xuống

còn 1 hộ nghèo và 5 hộ cận ngh o (năm 2019); có 4 tuyến lộ bê-tông với chiều dài

hơn 7 km, các trục đường chính ở ấp không còn lộ đất, xe 2 bánh lưu thông dể dàng.

Phó bí thư Đảng ủy xã Tân Hưng Đông Lê Văn Khanh chia sẻ, năng lực của

bản thân cùng với sự cố gắng tu dưỡng, rèn luyện của ông Nguyễn Thanh Tuấn

nhận được sự ủng hộ, tín nhiệm của tập thể và Nhân dân. Phương châm lắng nghe

dân nói, nói dân hiểu và làm dân tin của người bí thư chi bộ này đã trở thành hạt

nhân tiêu biểu của địa phương.

Đội ngũ đảng viên hôm nay đã và đang phát huy vai trò tiên phong gmmg

mẫu trên mọi lĩnh vực. Nhũng tấm gương đảng viên với tình thần dấn thân, đi trước,

làm trước, là mực thước cho quần chúng noi theo, đã tạo thành chất keo kết dính để

dân tin, dân làm theo Đảng và góp phần xây dụng Cà Mau ngày càng phát triển,

phồn thịnh

2.2.3. Tuyên truyền phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,

phong cách Hồ Chí Minh”

Nhận thức sâu sắc giá trị to lớn, sức lan tỏa của tư tưởng, phong cách, tấm

gương đạo đức, tầm vóc vĩ đại và công lao trời biển của Chủ tịch Hồ Chí Minh,

Báo, Đài của tỉnh Cà Mau đã tập trung tuyên truyền nêu bật tư tưởng, tấm gương

đạo đức sáng ngời của Bác Hồ. Nhiều tác phẩm đã chú trọng đến việc phát hiện,

biểu dương, cổ vũ các tập thể và cá nhân điển hình trong lao động, sản xuất "làm

theo" gương sáng của Bác.

Các tin, bài tuyên truyền về chủ đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức

của Bác, đã góp phần cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức sâu sắc

những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí

Minh, tạo chuyển biến rõ nét, mạnh mẽ và sâu rộng về ý thức tu dưỡng, rèn luyện,

nâng cao đạo đức cách mạng, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội thực dụng,

đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, nạn tham nhũng, quan

liêu và các biểu hiện tiêu cực khác.

Trao đổi kinh nghiệm trong cách viết tuyên truyền “Học tập và làm theo

tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” cùng các nhà báo tỉnh Cà Mau, các anh chị cho

biết: Muốn bạn đọc cảm nhận được điều hay, nét đẹp từ gương điển hình thì chính

bản thân người viết phải “cảm” trước, sau đó chuyển tải thế nào để người đọc cũng

“cảm” được như mình chứ bài viết không phải là kể lể cảm xúc của chính mình.

Một yếu tố quan trọng khác, đó là nên giúp người đọc thấy rằng việc học tập và làm

theo tấm gương của Bác không phải là điều cao xa, vĩ đại và khó khăn, mà đó là

những điều mà bất cứ một người bình thường nào cũng có thể làm được, như tiết

kiệm, nhân ái, cần cù, trung thực...

Luôn tâm niệm, là cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, nói đi đôi với làm,

làm đến nơi đến chốn thì dân mới tin, mới làm theo, nên dù ở tuổi 70, Phó trưởng ấp

Xóm Lớn Ngoài, xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn Trương Thị Tuyết vẫn hăng say

với các hoạt động của địa phương. Không ngại khó, ngại khổ nên hơn 35 năm gắn

bó quê hương thứ 2 này với nhiều trọng trách khác nhau, bà luôn là đầu tàu gương

mẫu, tiêu biểu với nhiều đóng góp đưa Hàng Vịnh sớm cán đích xã nông thôn mới

của huyện Năm Căn.

Chia sẻ về việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí

Minh, bà Trương Thị Tuyết cho biết: “Học và làm theo Bác không phải là đăng ký

qua loa, hình thức trên giấy tờ mà bằng những việc làm nhỏ, thiết thực hàng ngày

gắn với từng nhiệm vụ công tác. Học Bác từ nhiều điều nhỏ nhất, những việc gì có

lợi cho dân, cho nước thì gắng sức làm, khi đó dân thấy, dân tin, dân mới làm theo”.

Phó chủ tịch HĐND xã Hàng Vịnh, Bí thư Chi bộ ấp Xóm Lớn Ngoài Lê

Thanh Phong nhận định, không chỉ vận động mà bản thân cô Tuyết còn xắn tay vào

lượm rác, túi ni-lông, chai lọ rơi vãi trên đường... Nói trước, làm trước nên cô trở

thành mực thước để cán bộ, đảng viên và quần chúng Nhân dân làm theo.

2.2.4. Gương điển hình các đảng viên tiêu biểu

Đảng lãnh đạo không chỉ bằng đường lối, chủ trương mà còn cả sự nêu

gương của mỗi cán bộ. Nói về khái niệm, nêu gương, hay làm gương, làm mẫu; là

tạo ra một mẫu mực cho người khác học và làm theo. Làm gương và noi gương là

một quá trình hình thành các tập quán, tập tính, hay nói cách khác, là cách mà con

người xã hội hóa nhân cách cá nhân. Nói một cách nôm na, đơn giản, các hành động

noi gương hay làm theo gương của người khác là “bắt chước”, học tập, thực

hành...Vì vậy nêu gương và noi gương, trước hết là một phạm trù của giáo dục, của

lãnh đạo.

Trong đời sống xã hội, nêu gương chủ yếu được nhấn mạnh ở việc thực hành

các chuẩn mực xã hội (đạo đức, pháp luật...). Như vậy, nêu gương hay làm gương

luôn phải đi k m với noi gương, học tập và làm theo các tấm gương ấy. Nói gọn lại,

nêu gương và noi gương là loại hành vi thuộc tính của xã hội loài người trong tất cả

các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực lãnh đạo, quản lý. Chủ tịch

Hồ Chí Minh là người rất hiểu và vận dụng khéo léo, hợp lý các nguyên lý, bản chất

nêu gương của Đông - Tây. Suốt đời Người thực hành nêu gương, làm gương và noi

gương; và chính Người đã trở thành tấm gương sáng trong lịch sử cách mạng Việt

Nam và cách mạng thế giới.

Thực hiện lời dạy của Bác ngay từ những ngày đầu tiên của nền báo chí

cách mạng, báo chí Việt Nam đã rất chú trọng nội dung nêu gương người tốt, việc

tốt trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là những đảng viên tốt, động viên họ tiếp tục

phấn đấu, đóng góp, cống hiến cho sự nghiệp của Đảng. Tuyên truyền về các tấm

gương sáng đảng viên cũng là một trong những biện pháp nâng cao nhận thức, niềm

tin của các tầng lớp nhân dân vào Đảng, vào con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội.

Ngày nay, báo chí Việt Nam nói chung và báo chí Cà Mau nói riêng vẫn

luôn chú trọng việc nêu gương người tốt việc tốt, nhất là trong giai đoạn toàn Đảng,

toàn dân tập trung thực hiện việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí

Minh, thực hiện Chỉ thị 05 gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI)

“Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; thì việc nêu gương những

đảng viên có việc làm tốt, là tấm gương trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức trên

báo, đài có ý nghĩa hết sức to lớn. Ngoài việc xây dựng hình ảnh mẫu mực trong đời

sống, trong công tác, nó còn thể hiện tốt vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội;

nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền các Nghị quyết của Trung ương.

Chuyên mục xây dựng Đảng phát sóng vào ngày 15/9/2019 là một điển hình,

phóng sự nêu gương những đảng viên tiêu biểu ở xã Phong Lạc huyện Trần Văn

Thời hiến đất làm đường liên ấp, liên xã, góp phần tạo mỹ quan cho xóm ấp, thông

thương phát triển kinh tế, diện mạo địa phương sẽ thay đổi. Báo Cà Mau online

ngày 15/6/2019 “ Những Đảng viên gương mẫu, chí thú làm ăn”, “ Đẩy mạnh học

tập Bác” (9/7/2019), “Đảng viên nêu gương, nhân dân tin tưởng” (16/8/2019)…

Ngày nay, báo chí Việt Nam nói chung, các cơ quan báo chí Cà Mau nói

riêng vẫn luôn chú trọng việc nêu gương người tốt, việc tốt, nhất là khi toàn Đảng,

toàn dân tập trung thực hiện việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí

Minh, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về

xây dựng Đảng hiện nay” thì việc nêu gương những đảng viên có việc làm tốt, là

tấm gương sáng trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, trong thực hiện nhiệm vụ được

giao còn có ý nghĩa củng cố niềm tin trong nhân dân, xây dựng những hình ảnh mẫu

mực trong đời sống, trong công tác để mọi người cùng noi theo.

Đọc bài “Bí thư chi bộ khóm 6 - huyện Đầm Dơi Nguyễn Văn Ngọt được

dân quý mến” (Báo Cà Mau, ngày 02/2/2018), bạn đọc biết được vì sao một bí thư

chi bộ với 54 tuổi đời, 22 tuổi Đảng, 13 năm liền làm bí thư chi bộ kiêm trưởng

khóm luôn được dân tin yêu và quý trọng. Anh hướng dẫn bà con thoát nghèo với

chương trình sản xuất kết hợp đa canh như: xây dựng mô hình lúa - tôm, cua trên

cùng diện tích, vận động người dân tận dụng nuôi cá phi là thức ăn cho cá chình, cá

bống tượng, cá sấu….Trong ký chân dung “Làm cho dân thấy, dân tin” (Đài PT-

TH, phát sóng ngày 04/5/2018), bạn xem đài đã được chiêm ngưỡng những ánh

sáng nơi vùng quê hẻo lánh, một công trình có ý nghĩa chính trị, kinh tế quan trọng

đối với huyện U Minh, làm thay đổi sâu sắc bộ mặt vùng quê có dòng nước đen như

mực này. Có công lớn trong xây dựng công trình này là ông Lê Văn Minh, nguyên

Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện U Minh. Với những quyết đoán trong sáng tạo và

nêu gương khi thực hiện nhiệm vụ là Bí thư chi bộ, ông đã vận động cùng với tập

thể bà con nhân dân cùng nhau để làm trụ đèn năng lượng mặt trời trên con đường

dài gần 1.000km. Anh Lê Văn Hướng, Trưởng ấp Đông Mỹ huyện Cái Nước (Báo

Cà Mau, ngày 14/05/2019) với mô hình tích cực vận động bà con tham gia câu lạc

bộ phát triển nuôi sò huyết. Bà con đưa 11ha đất tham gia vào sản xuất theo quy

trình sạch nên nhiều khách hàng bao tiêu đầu ra sản phẩm, thu nhập ổn định. Ngoài

sản xuất, kinh doanh giỏi, với tấm lòng nhân ái, đảng viên Lê Văn Hướng còn năng

nổ, tích cực tham gia đi đầu trong các hoạt động từ thiện, nhân đạo trên địa bàn xã.

Hàng năm anh Hướng hỗ trợ vốn cho bà con nghèo không lấy lãi, thường xuyên

tặng gạo, tập sách… cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, góp kinh phí xây dựng lộ

nông thôn...

Những đảng viên được giới thiệu trong nội dung gương sáng đảng viên hầu

hết công tác ở cơ sở với những việc làm rất thiết thực, cụ thể, vì lợi ích của Đảng,

của dân, vì thế giúp bạn đọc, bạn xem đài cảm thấy gần gũi và dễ học dễ làm theo.

Hiệu quả của việc tuyên truyền vì thế cũng được nâng cao hơn không chỉ giới thiệu

được việc làm tốt của các Đảng viên trong đời sống mà còn tạo sức lan tỏa trong xã

hội, khuyến khích mọi người cùng chung tay thực hiện thành công các chủ trương, Nghị

quyêt của Đảng. Đây được xem là một đóng góp quan trọng của Báo Cà Mau và Đài PT-

TH Cà Mau trong thực hiện nhiệm vụ công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng.

2.2.5. Phát triển Đảng

Phát triển đảng viên là xây dựng đội ngũ của những người lãnh đạo, lực

lượng nòng cốt thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Đây là nhân tố quan trọng làm

tăng số lượng, chất lượng, có cơ cấu hợp lý đội ngũ đảng viên của các đảng bộ xã,

góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các đảng bộ, chi bộ ở

các xã nhằm đảm bảo đủ sức lãnh đạo cách mạng trong tình hình mới.

Công tác đảng viên là một mảng đề tài quan trọng trong nội dung tuyên truyền về

xây dựng Đảng mà báo chí quan tâm về chất lượng. Đó cũng là một phương thức

giúp báo chí thể hiện vai trò “là tiếng nói của Đảng, đồng thời cũng phản ảnh tiếng

nói của quần chúng”.

Những thông tin về phát triển đảng viên trong nhiều lĩnh vực, nhiều vùng,

miền, có những tin, bài nêu rõ hoàn cảnh, địa điểm kết nạp mang đến hiệu quả thiết

thực. Có những thông tin phát triển đảng viên đã gieo vào lòng bạn đọc niềm tin,

niềm vinh dự và tự hào của mỗi quần chúng khi được đứng vào hàng ngũ của Đảng,

tạo động lực mạnh mẽ để mỗi cá nhân ngừng phấn đấu để được phát triển Đảng.

Đa số những tin bài về phát triển đảng đều nêu bật được sự thành công và

kết quả rất tốt, cụ thể như các bài viết; “Nguyễn Phích xoá ấp không đảng viên”

(Báo Cà Mau online) Bài viết phản ánh thông tin 11/20 ấp trên lâm phần rừng tràm

thuộc địa bàn xã Nguyễn Phích (huyện U Minh) chỉ có 10 đảng viên. Trong đó, có 3

chi bộ sinh hoạt ghép từ 2, 3, thậm chí đến 6 ấp; có những ấp chưa có chi bộ hoặc tổ

chức Ðảng. Sau 3 năm, đảng bộ xã thực hiện nghị quyết về công tác phát triển đảng

viên với nhiều giải pháp trọng tâm, qua đó đã góp phần xoá ấp trắng đảng viên.

Qua bài viết cho thấy sự quyết tâm của Ban Thường vụ Ðảng uỷ, các tổ

chức đoàn thể, đặc biệt là Ðoàn thanh niên, đẩy mạnh các phong trào, hoạt động của

đoàn, hội. Từ đó, phát hiện, bồi dưỡng quần chúng ưu tú, tạo điều kiện để quần

chúng ưu tú r n luyện, phấn đấu được đứng trong hàng ngũ của Ðảng. Nhờ đó, đến

nay, Ðảng bộ xã đã kết nạp được 56 đảng viên, nâng số đảng viên toàn đảng bộ là

372, với 30 chi bộ trực thuộc và 11 ấp trên lâm phần rừng tràm đã có cấp uỷ. Thông

tin này cũng khẳng định được vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Ðảng

và đảng viên tại những địa bàn vùng sâu, vùng xa.

Bên cạnh đó cũng k ít bài viết đề cập đến những khó khăn vướng mắc cần

được giải quyết của 4 công tác phát triển đảng, cụ thể như các bài viết: “Khó khăn

trong tạo nguồn phát triển đảng viên” (Báo Cà Mau). Bài viết đề cập đến ý kiến của

bà Huỳnh Thị Thanh Loan, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Tổ chức

Tỉnh uỷ, theo bà nhận định: Chất lượng sinh hoạt chi bộ có nơi chưa đáp ứng yêu

cầu, nhất là tổ chức sinh hoạt chi bộ theo chuyên đề, sinh hoạt chi bộ ở cơ quan

hành chính; đảng viên bỏ sinh hoạt Đảng, nghỉ công tác còn nhiều. Nguyên nhân

chủ yếu là do tư tưởng của đảng viên bị ảnh hưởng bởi cuộc sống mưu sinh và việc

nhận thức chưa đầy đủ về Đảng. Hay bài viết “thiếu nguồn phát triển đảng viên cơ

sở” (Báo Cà Mau) Bài viết nêu rõ vướng mắc của công tác phát triển đảng viên mới

cho những năm tiếp theo bởi không có nguồn; Thanh niên sau khi học hết THPT thì

tiếp tục phấn đấu vào các trường cao đẳng, đại học; một số đi làm ăn xa, hoặc ít khi

ở lại địa phương; còn lực lượng cựu chiến binh có nhiệt tình, tâm huyết nhưng lớn

tuổi. Từ những khó khăn này đã làm cho nguồn phát triển đảng viên bị hạn chế…

Nhiều tác phẩm báo chí đã đi sâu, tìm hiểu về những khó khăn công tác

phát triển đảng viên trong tỉnh. Bài viết “U Minh tạo nguồn phát triển đảng viên”

(Báo Cà Mau) là một trong những giải pháp. Trong bài viết này, phóng viên Trọng

Nguyễn cho biết; xác định công tác phát triển đảng là nhiệm vụ quan trọng, thường

xuyên của Đảng bộ huyện nhằm bổ sung đội ngũ đảng viên có chất lượng. Từ nhận

thức đi đến hành động, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo các tổ chức cơ sở đảng

rà soát danh sách tạo nguồn các cảm tình đảng, để bồi dưỡng nhận thức về Đảng.

Những đối tượng mà các tổ chức cơ sở đảng đặc biệt quan tâm là cán bộ, công chức,

viên chức, lực lượng dân quân tự vệ, đoàn viên, hội viên và giáo viên. Đồng thời

giao chỉ tiêu kết nạp đảng viên cho các chi bộ, đảng bộ trực thuộc, xem chỉ tiêu kết

nạp đảng là một trong những tiêu chí làm cơ sở đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở

đảng hàng năm. Từ đó các tổ chức cơ sở đảng tiến hành rà soát, đánh giá, phân tích

chất lượng quần chúng, xây dựng kế hoạch tạo nguồn kết nạp đảng viên. Nhờ làm

tốt công tác tạo nguồn nên trong nhiệm kỳ qua Đảng bộ huyện đã kết nạp được

1.031 đảng viên đạt 100,3% chỉ tiêu Nghị quyết, nâng tổng số đến nay toàn đảng bộ

Có 3.676 đảng viên (trong đó: nữ 956 đảng viên; đảng viên người dân tộc 66 (trong

đó: 06 Hoa, 60 Khmer); đảng viên tham gia sinh hoạt các tôn giáo 06 đồng chí.

2.3. Hình thức chuyển tải nội dung về xây dựng Đảng

Các thể loại

* Tin

Các mục tin thường được xây dựng mục riêng, viết ngắn gọn và xúc tích,

trực tiếp, đi thẳng vào vấn đề nên mục tin đã và đang trở thành một thể loại báo chí

chủ lực và góp phần tích cực trong công tác tổ chức xây dựng Đảng.

Các tờ báo đã phát huy đặc trưng thể loại tin nên có số lượng tác phẩm báo

chí viết theo thể loại tin chiếm tỷ lệ cao. Đặc biệt là Báo Cà Mau online thì số lượng

tin là đa số.

Số lượng tin công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên nhiều nhất trong mảng

công tác xây dựng Đảng. Các tin viết về công tác tổ chức, cán bộ, đảng viên thường

là tin ngắn, dung lượng vài trăm chữ, đôi khi là điểm tin, rất ít tin sâu hoặc tổng

hợp, chủ yếu là tin thông tấn.

* Bài phản ánh

Hiện nay, bài phản ánh được dùng trên các tờ báo khảo sát chủ yếu chia

thành ba nhóm: phản ánh thông tin, phản ánh phân tích, phản ánh nêu vấn đề. Năm

tờ báo đã sử dụng đa dạng các nhóm bài trên. Các bài báo được tác giả phân tích

nguyên nhân mạnh, yếu của các vấn đề cụ thể trong lĩnh vực TCXDĐ. Đồng thời

chỉ ra mối quan hệ giữa các nguyên nhân, đưa ra giải pháp, bài học kinh nghiệm

nâng cao chất lượng TCĐ, CB, ĐV... Bên cạnh đó, có bài phản ánh nêu vấn đề,

phân tích tình hình hiện tại, những mâu thuẫn đã làm chậm sự phát triển, từ đó dự

báo những gì có thể xảy ra trong tương lai và đưa ra kiến nghị, cách giải quyết thiết

thực. Tiêu biểu cho loại bài này là: “Lắng nghe ý kiến từ cơ sở” (Cà Mau

14/6/2019); “Giải quyết các vấn đề tồn đọng từ cơ sở” (Cà Mau 27/8/2019); “Nghị

quyết Trung ương IV và sự kỳ vọng của nhân dân” (Đài PT-TH 19/2/2018)…

Những năm qua, bài phản ánh tập trung nhiều vào viết về người tốt - việc

tốt. Chuyên mục “Người tốt, việc tốt”; “Đảng viên phấn đấu tốt” có vị trí trang

trọng trên các báo từ Trung ương đến các ngành, địa phương. Điều đó cho thấy,

việc tuyên truyền gương người tốt, việc tốt đã trở thành một trong những đặc trưng

của nền báo chí cách mạng Việt Nam... Bút pháp chủ đạo của bài viết nêu gương

người tốt việc tốt nói chung, nêu gương đảng viên phấn đấu tốt trên các tờ báo là

đặc tả chân dung, miêu tả con người và nhấn mạnh việc làm tốt.

* Bình luận

Thế mạnh của thể loại bình luận là thể hiện tư tưởng, quan điểm về một vấn

đề thời sự hoặc một sự kiện có tính chất chính trị. Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà

Mau có những bài bình luận trên dòng thời sự chính trị đã trở thành tâm điểm được

chú ý, đánh giá những quan điểm như: “Vai trò nêu gương của đảng viên” (Đài PT-

TH 5/11/2018), “Cuộc đấu tranh phòng chống quan liêu, tham nhũng lãng phí đạt

hiệu quả tích cực” (Cà Mau 18/1/2019), “Đẩy mạnh xây dựng đảng ở cơ quan thuế”

(Cà Mau online 6/7/2019)... Các bài bình luận trên ngắn gọn, súc tích, chặt chẽ,

lôgíc. Dung lượng một bài viết khoảng 500 đến 1.000 từ. Các sự kiện được bình

luận tưởng như rất nhỏ bé nhưng mang tính điển hình trong xã hội.

*Thể loại phóng sự và điều tra

Dạng bài điều tra cũng thể hiện sức mạnh trong tuyên truyền về CTXDĐ

trên báo, đài, đặc biệt đối những đề tài gai góc, nóng như tham nhũng, tiêu cực,

quan liêu, nhũng nhiễu của CB, ĐV; các vấn đề trong công tác kiểm tra của các cấp

uỷ đảng...

Các bài viết được đào sâu, nghiên cứu kỹ, có chứng cứ cụ thể đã phát huy

đặc thù, thế mạnh của thể loại. Các bài viết không chỉ có tác dụng thiết thực đối với

CTXDĐ mà còn thu hút sự quan tâm đặc biệt của công chúng. Một số bài tiêu biểu

được đăng tải như “Cà Mau tăng tội phạm ma túy , giảm tội phạm hình sự”

(16/1/2019); “Khuất tất vụ lộ chưa làm huyện đã giải ngân” (Báo Cà Mau

31/10/2018), “Điểm nóng môi trường” (Báo Cà Mau 3/7/2018)...

* Các thể loại khác

- Bài phỏng vấn: Trong điều kiện bùng nổ thông tin hiện nay, thể loại

phỏng vấn ngày càng có ý nghĩa quan trọng vì nó có khả năng khai thác thông tin

một cách khách quan và chân thực nhất. Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau cũng

phát huy thể loại này thông qua các chương trình tọa đàm như: “Nâng cao chất

lượng Đảng viên tại cơ sở” (31/12/2018); “Tiết kiệm, bài học hiệu quả”

(23/6/2019); “Sức dân nâng nghị quyết” (20/9/2018)…

- Ký chân dung: khái niệm “ký chân dung” là dạng bài “người tốt việc tốt”

xuất phát từ việc biểu dương những nhân tố mới, con người mới, cổ vũ các gương

người tốt việc tốt và việc biểu dương, các phong trào thi đua người tốt việc tốt ấy.

Học tập và vâng lời theo lời dạy của Bác, nhiều phong trào thi đua đã ghi đậm dấu

ấn sâu sắc trên báo chí như Thanh niên ba sẵn sàng, Phụ nữ ba đảm đang và phong

trào xoá đói giảm nghèo, thanh niên lập nghiệp, tuổi trẻ giữ nước…Song các bài

viết về gương người tốt việc tốt tuy nở rộ về mặt số lượng nhưng đa phần rất khô

khan, chưa tạo được chiều sâu về nội tâm cá tính nhân vật. Báo Cà Mau có chuyên

mục “Trên đường phát triển” với các bài viết như “Ổn định cuộc sống nhờ làm

bánh” (Cà Mau 18/9/2019); “Vượt qua ngh o khó: (Cà Mau 15/6/2019) ; “Những

người giữ rừng” (Cà Mau 19/9/2019)…Đài PT-TH Cà Mau chuyên mục” Sổ vàng

nêu gương”, với một số bài như: “Mỗi người một việc tốt” (Đài PT-TH

27/8/2018); “Những đảng viên chí thú làm ăn” (15/6/2019); “Chuyển biến từ

nhận thức” Báo Cà Mau 18/9/2018…. Báo chí Cà Mau hiện có xu hướng đưa

vào câu chuyện kể số phận của con người cụ thể để giúp khán giả, thính giả,

độc giả tiếp cận thông tin một cách dễ hiểu và gần gũi hơn.

2.4. Thành công và hạn chế về các thông tin xây dựng Đảng trên báo

chí Cà Mau

2.4.1. Thành công và nguyên nhân thành công

2.4.1.1. Nội dung tuyên truyền khá đầy đủ, kịp thời, bám sát thực tiễn

Nội dung tuyên truyền về Đảng và công tác xây dựng Đảng là các vấn đề,

các mặt của công tác xây dựng Đảng. Nói cách khác, đó chính là đối tượng phản

ánh của tuyên truyền về Đảng và công tác xây dựng Đảng, bao gồm: Xây dựng

Đảng về chính trị, tư tưởng; Xây dựng Đảng về tổ chức, cán bộ; công tác kiểm tra,

thi hành kỷ luật trong Đảng; chống tiêu cực và tình trạng suy thoái đạo đức, lối sống

của cán bộ, đảng viên... Nội dung tuyên truyền là yếu tố quan trọng nhất quyết định

đến chất lượng và hiệu quả tuyên truyền.

Là vấn đề được đặc biệt chú trọng từ khi mới thành lập, tuyên truyền về xây

dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau thời gian qua đã đạt được

nhiều kết quả khá tích cực. Trong hai năm 2018 và 2019, có tổng số 697 tin, 626 bài

có nội dung về xây dựng Đảng được đăng tải, phát sóng trên Báo Cà Mau và Đài

PT-TH Cà Mau trong các bản tin, trang tin tức thời sự, chuyên trang Chính trị (Báo

Cà Mau) và chuyên mục Xây dựng Đảng - chính quyền (Đài PT-TH Cà Mau).

* Xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng

Xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng là hai mặt của một quá trình thống

nhất trong tổng thể xây dựng Đảng về ba mặt: chính trị, tư tưởng, tổ chức. Xây

dựng Đảng về chính trị, tư tưởng là vấn đề cốt tử, một trong những nhiệm vụ hàng

đầu của công tác xây dựng Đảng. Nội dung này bao gồm: xây dựng và bảo vệ

cương lĩnh, đường lối chính sách của Đảng; Tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin và

tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, hoạt động của cấp ủy Đảng, góp

phần hình thành, phát triển ý thức xã hội chủ nghĩa, từ đó hình thành niềm tin khoa

học vào Đảng, thúc đẩy cán bộ, đảng viên và nhân dân tích cực tham gia vào sự

nghiệp đổi mới, đưa đất nước tiến lên xã hội chủ nghĩa.

Việc tuyên truyền đậm nét những chỉ thị, Nghị quyết mới ban hành, phân

tích mục tiêu, ý nghĩa và giải pháp đề ra; phản ánh những nhiệm vụ thường xuyên

của cấp ủy các cấp trong tỉnh với những kết quả đạt được tác động vào đời sống

chính trị, kinh tế, xã hội; phân tích đường lối đối nội, đối ngoại của Đảng trong tình

hình mới... được Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau chỉ đạo thực hiện xuyên suốt,

nhằm cung cấp thông tin chính thống và đúng đắn về công tác xây dựng Đảng, qua

đó bồi đắp niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng cũng như ý thức làm theo chủ trương

của Đảng trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân (bài “Kết quả bước đầu

thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa VI” (8/12/2019) và bài “Công tác xây

dựng đảng trong đồng bào dân tộc thiểu số, Đài Phát thanh 16/7/2018). Một xã có

70% dân cư là đồng bào dân tộc Khmer đã phản ánh những việc làm rất cụ thể của

Đảng bộ xã như tiết kiệm điện nước trong hoạt động của các cơ quan trong xã, vận

động trẻ em đến trường, giúp người ngh o vượt khó... của cán bộ, đảng bộ trong xã.

Những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong các Chỉ thị, Nghị quyết được giới

thiệu khá cụ thể, giúp bạn đọc hiểu và nắm rõ chủ trương của Tỉnh ủy, từ đó tạo

được sự đồng tình, ủng hộ trong cán bộ, đảng viên và nhân dân khi những chủ

trương này đi vào đời sống.

Những tin, bài xuất hiện ở mức độ khá dày đã cung cấp thông tin đầy đủ và

khá kịp thời về công tác triển khai và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 ở các cấp

ủy trong tỉnh, giúp bạn đọc có cái nhìn khái quát về quá trình nghị quyết đi vào cuộc

sống như thế nào, đạt hiệu quả đến đâu, từ đó xây dựng được lòng tin trong cán bộ,

đảng viên và nhân dân về những chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng Đảng

sau khi Nghị quyết được ban hành. Nhằm giúp công chúng đánh giá được toàn diện

vấn đề, những bài viết về Nghị quyết Trung ương 4 không chỉ đề cập đến việc triển

khai thực hiện ở cấp tỉnh mà còn đi sâu vào phản ánh ở nhiều đảng bộ, chi bộ cơ sở, kết

quả thời gian cùng định hướng thời gian tới với những công việc trọng tâm.

Cũng trong hai năm 2018 và 2019, Đảng bộ tỉnh Cà Mau tập trung đẩy

mạnh thực hiện việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo

chỉ thị 03 của Bộ Chính trị và Chỉ thị 07 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau.

Không chỉ là việc tổ chức các buổi học tập, sinh hoạt như giai đoạn đầu, giai đoạn

này việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã có bước chuyển

đi vào chiều sâu với những công trình, phần việc làm theo Bác một cách cụ thể ở

các địa phương, đơn vị. Phóng sự “Khi đảng viên đi trước” (chuyên mục “Xây dựng

Đảng” của Đài PT-TH phát sóng ngày 28/4/2019), Cũng phản ánh kết quả cụ thể

việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở một địa bàn cụ thể bài

viết “với sự phát huy tối đa vai trò, tiềm lực của cả hệ thống chính trị và lòng dân.

Những “quả ngọt” được thu từ việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí

Minh ở công tác này đã giúp cho xã vượt chỉ tiêu giảm ngh o Nghị quyết Đảng bộ

xã đề ra. Bài viết “Sổ vàng nêu gương” (Cà Mau 27/8/2018) như ,một cơ sở tôn

vinh, điển hình cho sự r n luyện, nêu gương trong học tập và làm theo tấm

gương đạo đức của Bác. Thực hiện chủ đề này, các ngành, địa phương đã xây

dựng được nhiều mô hình tiêu biểu trong phòng ngừa tham nhũng, giúp đỡ trẻ

em ngh o, đối thoại với nhân dân...

Một đặc điểm quan trọng trong việc tuyên truyền nội dung chính trị, tư

tưởng trong công tác xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau là

những bài viết không hô hào chung chung mà bám sát được thực tiễn để phản ánh

và minh họa một cách sinh động, giúp người đọc, người xem hình dung rõ những gì

mà các cấp ủy Đảng đã làm được trong việc thực hiện các chủ trương, Nghị quyết

của Đảng. Đề tài hướng về cơ sở với vấn đề rất cụ thể, phản ánh được thực tiễn

công tác xây dựng Đảng ở tận khóm ấp, xã, phường chính là một thế mạnh của việc

tuyên truyền xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau.

* Xây dựng Đảng về tổ chức, cán hộ

Xây dựng Đảng về tổ chức là xây dựng hệ thống, cơ cấu, bộ máy của Đảng

từ cấp ủy đến các Ban, Đảng đoàn từ cấp cơ sở đến cấp Trung ương theo đúng

những nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt của Đảng; là xây dựng đội ngũ đảng viên,

đội ngũ cán bộ bao gồm các khâu lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng, phân phối sử dụng

lực lượng ấy; là định rõ chức năng và các mối quan hệ giữa Đảng và Nhà nước và

các tổ chức chính trị xã hội khác trong hệ thống chuyên chính vô sản. Trong công

tác xây dựng Đảng, ba mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức luôn có mối quan hệ chặt chẽ

với nhau. Thông qua công tác tư tưởng, đường lối của Đảng được quán triệt trong

toàn Đảng, mọi người, mọi tổ chức từ trên xuống dưới thống nhất nhận thức, tụ'

nguyện tự giác hành động theo đường lối của Đảng. Phải thông qua công tác tổ

chức với quy mô và nội dung rộng lớn, phức tạp, bao gồm những việc từ xây dựng

và sử dụng bộ máy, bố trí cán bộ đến kiểm tra việc thục hiện... thì nhận thức mới

biến thành hành động, đường lối chính trị của Đảng mới trở thành hiện thực.

Do sự liên quan chặt chẽ này, gắn liền với việc tuyên truyền về xây dựng

Đảng về chính trị, tư tưởng, một nội dung quan trọng khác trong tuyên truyền về

xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau chính là tuyên truyền xây

dựng Đảng về tổ chức. Những bài viết về nội dung này đã cung cấp cho công chúng

kết quả thực hiện những chính sách, chủ trương về công tác cán bộ của cấp ủy các

cấp; hiệu quả của việc phân công cán bộ, đảng viên đỡ đầu hộ ngh o, những đơn vị

tiêu biểu, điển hình trong xây dựng Đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh... Thực

hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng

Đảng hiện nay”, các cấp ủy Đảng trong tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp về tổ

chức, cán bộ nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, tăng cường sức chiến đấu

của tổ chức đảng và đảng viên đồng thời đẩy mạnh công tác quy hoạch, luân

chuyển, đào tạo cán bộ. Những bài viết trên trang Chính trị của Báo Cà Mau như

“Nâng cao chất lượng phát triển đảng viên mới” (Đài PT-TH 3/2/2019), “Công tác

cán bộ - nhiệm vụ then chốt trong xây dựng Đảng” (Phóng sự 22/1/2018) đã cung

cấp thông tin về các chủ trương, chính sách mới và đột phá về công tác cán bộ, xây

dụng đội ngũ cán bộ đủ sức đảm đương nhiệm vụ trong tình hình mới, đồng thời dự

nguồn cán bộ như kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển và sắp xếp nguồn cán

bộ kế cận.

Do lợi thế về mặt thể hiện thông tin qua chữ viết, không cần nhiều hình ảnh nên

số lượng bài viết về công tác tổ chức, cán bộ trên Báo Cà Mau chiếm nhiều hơn so với Đài

PT-TH Cà Mau, vốn đòi hỏi phải có hình ảnh cụ thể về nhân vật, sự kiện. Đặc biệt, những

thông tin về điều động, luân chuyển cán bộ của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau hầu hết

chỉ được phản ánh trên Báo Cà Mau.

* Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng

Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là hoạt động thường xuyên của toàn

Đảng, được tiến hành đối với tổ chức đảng và đảng viên nhằm theo dõi, xem xét

tình hình chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị,

chính sách, pháp luật, thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức đảng và đảng viên,

giải quyết các vấn đề trong sinh hoạt và nội bộ Đảng; để đánh giá, nhận xét về mỗi tổ

chức đảng và đảng viên; góp phần hoàn thiện quy trình lãnh đạo, giừ vững kỷ luật; bảo

đảm các quyết định được thực hiện nghiêm túc và đạt kết quả cao.

Trong công tác xây dựng Đảng, cùng với công tác tư tưởng và công tác tổ

chức, công tác kiểm tra, giám sát có vai trò và ý nghĩa to lớn. Kiểm tra, giám sát

được tiến hành thường xuyên, đúng nguyên tắc sẽ góp phần bảo vệ cho Cương lĩnh

chính trị, đường lối, chiến lược, các nghị quyết, chỉ thị của Đảng được xác định

đúng, quán triệt đầy đủ và được tổ chức thực hiện tốt. Kiểm tra, giám sát vừa góp

phần nâng cao chất lượng lãnh đạo, vừa làm cho sự lãnh đạo của Đảng gắn với thực

tiễn hơn; đảm bảo tính thống nhất tuyệt đối giữa nghị quyết và sự chấp hành, giữa

lời nói và việc làm; giúp cho các cấp lãnh đạo của đảng khắc phục có hiệu quả bệnh

quan liêu, chủ quan, duy ý chí, thiếu trách nhiệm...

Thể hiện nội dung quan trọng này, Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau

cũng đã dành diện tích, thời lượng để tuyên truyền về công tác kiểm tra, giám sát

của các cấp ủy Đảng trong tỉnh, hoạt động của ủy ban kiểm tra. Theo quy chế phối

hợp hoạt động, tất cả các nội dung kỳ họp của ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy đều được

Đài PT-TH Cà Mau thông báo đến công chúng nhằm cung cấp công khai, kịp thời

và tương đối đầy đủ thông tin về công tác kiểm tra, giám sát. Đây được xem là

thông tin chủ đạo về công tác kiểm tra, giám sát trên Đài PT-TH Cà Mau. Ngoài ra

kết quả công tác kiểm tra, giám sát trong một quý, 6 tháng hay cả năm của tất cả ủy

ban kiểm tra các huyện, thành ủy đều được thông tin trên tờ báo và chương trình

của các hai quan báo chí.

Một đặc điểm dễ nhận thấy là trong tuyên truyền về nội dung tác kiểm tra,

giám sát của Đảng, nếu Báo Cà Mau có sử dụng các bài viết để phản ánh về quá

trình kiểm tra, giám sát của các cấp ủy Đảng, ghi nhận những thành tích đạt được

cũng như chỉ ra những hạn chế, yếu kém còn tồn tại trong việc thực hiện nhiệm vụ

kiềm tra, giám sát... thì ở Đài PT-TH chỉ sử dụng chủ yếu thể loại tin để tuyên

truyền về nội dung này. Tọa đàm “Nâng cao chất lượng giám sát và kiểm tra khi có

dấu hiệu sai phạm” (Đài PT-TH 8/10/2018) điểm lại những thành tích tiêu biểu của

ngành kiểm tra Đảng tỉnh Cà Mau qua 16 năm tái lập tỉnh. Bài “Tăng cường sự lãnh

đạo của Đảng trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí” (Cà Mau

18/1/2019) đánh giá các nhiệm vụ, giải pháp phòng chống tham nhũng, lãng phí.

Tuy nhiên những yếu kém trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí vẫn

còn tồn tại mà một trong những nguyên nhân là công tác kiểm tra, giám sát để phát

hiện, ngăn ngừa sai phạm. Quán triệt quan điểm của Đảng “Kiểm tra là một nhiệm

vụ quan trọng trong chức năng lãnh đạo của Đảng”, công tác kiểm tra, giám sát

trong thời gian qua đã từng bước được nâng cao chất lượng. Hầu hết ủy ban kiểm

tra các cấp đều chủ động khảo sát nắm tình hình, phát hiện, xác định, chính xác nội

dung dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, từ đó mới quyết định kiểm

tra nên các cuộc kiểm tra đều đạt hiệu quả. Đó là nội dung chính bài viết “Kiểm tra,

giám sát để chỉnh đốn Đảng” (Đài PT-TH 10/9/2019). Trong khi đó, bài “Sức bật

Nghị quyết” (Cà Mau 27/8/2018) cho biết từ khi thực hiện Nghị quyết Trung ương

4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, vai trò của công

tác kiểm tra, giám sát ngày càng được nhấn mạnh. Đặc biệt, liều lượng thông tin về

công tác kiểm tra, giám sát của ủy ban Kiểm tra các cấp đã ngày càng nhiều hơn

trên các phương tiện truyền thông đại chúng, góp phần nâng cao hiệu quả công tác

xây dựng Đảng. Theo đó bài “Đánh giá xếp loại đảng viên năm 2017” (Cà Mau

ngày 11/2/2018), bạn đọc biết được trong năm 2017, các cấp ủy Đảng trong tỉnh đã

tiến hành kiểm tra 3883 đảng viên. Công tác kiểm tra giám sát luôn được các cấp ủy

quan tâm, triển khai thực hiện một cách nghiêm túc. Tuy nhiên bài viết cũng chi ra

những hạn chế còn tồn tại trong công tác kiểm tra, giám sát như người đứng đầu cấp

ủy chưa quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát đối với hoạt động của ủy ban kiểm tra;

một số ủy ban kiểm tra chưa chủ động phát hiện dấu hiệu vi phạm của tổ chức và

đảng viên...

* Gương sáng đảng viên

Đảng lãnh đạo không chỉ bằng đường lối, chủ trương mà còn bằng cả sự

nêu gương của mỗi cán bộ, đảng viên trong quá trình thực hiện. Sinh thời, Chủ tịch

Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Người tốt, việc tốt nhiều lắm. Ở đâu cũng có ngành

nào, giới nào, địa phương nào, lứa tuổi nào cũng có”. Đối với các dân tộc phương

Đông thì “một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên

truyền”. “Lấy gương người tốt việc tốt để hàng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong

những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng

con người mới, cuộc sống mới”. Điều mà Bác quan tâm là làm sao giới thiệu những

gương người tốt, việc tốt, để mọi người noi gương, học tập và làm theo, đó cũng là

cách để giới thiệu “những bông hoa rất đẹp trong vườn hoa chung của dân tộc”.

Thực hiện lời dạy của Bác, ngay từ những ngày đầu tiên của nền báo chí cách

mạng, báo chí Việt Nam đã rất chú trọng nội dung giới thiệu, nêu gương người

tốt, việc tốt trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là biểu dương những đảng viên tốt,

động viên họ tiếp tục đóng góp, cống hiến cho sự nghiệp của Đảng. Tuyên

truyền về các tấm gương sáng đảng viên cũng là một trong những biện pháp

nâng cao nhận thức, niềm tin của các tầng lớp nhân dân vào Đảng, vào con

đường đi lên Chủ nghĩa xã hội.

Ngày nay, báo chí Việt Nam nói chung, các cơ quan báo chí Cà Mau nói

riêng vẫn luôn chú trọng việc nêu gương người tốt, việc tốt, nhất là khi toàn Đảng,

toàn dân tập trung thực hiện việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí

Minh, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về

xây dựng Đảng hiện nay” thì việc nêu gương những đảng viên có việc làm tốt, là tấm

gương sáng trong tu dưỡng, r n luyện đạo đức, trong thực hiện nhiệm vụ được giao còn

có ý nghĩa củng cố niềm tin trong nhân dân, xây dựng những hình ảnh mẫu mực trong

đời sống, trong công tác để mọi người cùng noi theo.

Một số bài viết như “Trọn lòng với Đảng” (Cà Mau 13/10/2019); “Đảng

viên nêu gương, dân tin tưởng” (Cà Mau 16/8/2019); Phóng sự “Vai trò nêu gương

của đảng viên” (Đài PT-TH 5/114/2018)…

2.4.1.2. Hình thức tuyên truyền khá phong phú với nhiều chuyên mục, thể

loại báo chí

Hình thức của vấn đề tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo chí thể hiện chủ

yếu ở: Kết cấu chuyên mục, thể loại bài viết. Cùng với nội dung, hình thức cũng là

yếu tố quyết định đến chất lượng, hiệu quả tuyên truyền.

Hình thức thể hiện nội dung xây dựng Đảng trên báo chí Cà Mau là các

chuyên mục, chuyên đề như “Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống”, “Cùng bàn

luận”, “Câu chuyện cuối tuần”, “Gương đảng viên” hoặc chuyên đề chào mừng các

ngày lễ lớn, các sự kiện quan trọng của địa phương.

Chuyên mục “Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống” (120 bài, trong đó

Báo Cà Mau 116 bài, Đài PT-TH 4 bài) , chuyên mục này có mục đích ghi nhận,

phản ánh những kết quả đạt được từ quá trình triển khai thực hiện các chủ trương,

Nghị quyết của Đảng từ cấp Trung ương đến địa phương của các Đảng bộ, chi bộ,

các tổ chức chính trị - xã hội, các ban ngành. Nội dung và đối tượng phản ánh trong

chuyên mục khá rộng lớn, đa dạng. Thông tin trong chuyên mục “Đưa Nghị quyết

của Đảng vào cuộc sống” khá đa dạng, có thể là thông tin chỉ đạo, thông tin kinh

nghiệm, phản ánh. Đây được xem là chuyên mục chủ lực, cũng là chuyên mục có

tầng suất xuất hiện nhiều nhất trên trang Chính trị của Báo Cà Mau dù không có quy

định ổn định về thời gian xuất hiện. Trên đài PT-TH Cà Mau, chuyên mục này

không có tên gọi cụ thể nhưng nội dung, đối tượng phản ánh.

2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân

Đánh giá trên tổng thể, vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng của Báo Cà

Mau, Đài PT-TH Cà Mau có những ưu điểm nhưng đồng thời cũng có nhiều hạn

chế, làm giảm đi sức hấp dẫn của tờ báo, chương trình.

- Vấn đề tuyên truyền không toàn diện, tuyên truyền quá nhiều về kết quả

tích cực trong khi lại thể hiện quá ít những mặt tiêu cực, những vẩn đề hất cập trong

công tác xây dựng Đảng; Tỷ lệ gương đảng viên chiếm quá ít.

Theo khảo sát, trong giai đoạn 2018-2019, Báo Cà Mau và Đài PT- TH Cà

Mau có tổng số 697 tin, 626 bài có nội dung về xây dựng Đảng, tuy nhiên chiếm

khoảng 98% trong số đó là những bài viết phản ánh mặt tích cực, kết quả đạt được

trong quá trình triển khai các nội dung của công tác xây dựng Đảng, số bài viết quá

ít còn lại phản ánh những vấn đề hạn chế, tồn tại trong công tác xây dựng Đảng.

Tuy nhiên sự phản ánh này cũng khá mờ nhạt, chưa có sự phân tích sâu vào nguyên

nhân và chỉ ra những giải pháp để khắc phục. Chẳng hạn trong bài viết “Thiếu

nguồn phát triển đảng viên khối doanh nghiệp” (Cà Mau 16/8/2018) sau khi khẳng

định những kết quả đạt được trong việc xây dựng tổ chức Đảng và đoàn thể nhân

dân trong các doanh nghiệp tư nhân trong tỉnh, tác giải cũng đã chỉ ra những tồn tại,

khó khăn trong công tác này. Đó là việc một số doanh nghiệp chỉ tập trung vào sản

xuất, thiếu quan tâm đến việc xây dựng tổ chức Đảng và phát triển đảng viên; đa số

công nhân và người lao động còn mang tâm lý người làm thuê, phải lao động trong

điều kiện theo ca - nhóm... nên không muốn tham gia sinh hoạt Đảng, đoàn thể...

Bài viết đã chỉ ra được những khó khăn nhưng việc đi sâu phân tích những khó

khăn này cũng như chỉ ra những minh chứng thực tế là cho bài viết thêm sinh động

lại không có, vì vậy bài viết chỉ dừng lại mức liệt kê chứ chưa giúp bạn đọc nhìn

sâu vào vấn đề đáng ra rất hấp dẫn và có nhiều chuyện phải bàn như việc xây dựng

tổ chức Đảng trong doanh nghiệp.

Bài viết “Thới Bình phát huy vai trò đảng viên xây dựng nông thôn mới”

(Đài PT-TH, ngày 18/6/2018) cho biết việc huy động sức dân để xây dựng các công

trình trong chương trình xây dựng nông thôn mới là giải pháp cần thiết khi nguồn

ngân sách đầu tư còn hạn hẹp. Tuy nhiên nếu ở một số địa phương, cấp ủy, chính

quyền đã biết cách huy động sức dân một cách hợp lý, nhận được sự đồng thuận

của nhân dân thì cũng có địa phương, cụ thể là Phước Long, đơn vị chỉ đạo điểm

trong xây dựng nông thôn mới lại huy động quá nhiều nguồn lực trong nhân dân,

cách huy động cũng không linh hoạt nên nhân dân chưa hài lòng lắm. Một bài viết

khá hiếm hoi phản ánh tiếng nói của nhân dân trong quá trình lãnh đạo của cấp ủy

Đảng và điều hành của chính quyền địa phương. Tuy nhiên việc phản ánh tiêu cực

cũng khá nhẹ nhàng, chưa nhấn mạnh vào trọng điểm của vấn đề.

Qua hoạt động kiểm tra, giám sát của các cấp ủy Đảng đã phát hiện các sai

phạm của nhiều tổ chức Đảng và đảng viên trong tỉnh. Tuy nhiên, khảo sát trong hai

năm 2018 và 2019, không có một bài viết nào đi sâu phân tích tình hình sai phạm ở

một tổ chức Đảng cụ thể để rút ra những kinh nghiệm cần thiết trong công tác xây

dựng Đảng. Thậm chí trong những bài viết điểm lại kết quả đạt được trong công tác

kiểm tra, giám sát, tác giả cũng không đề cập một đơn vị cụ thể nào mà chỉ nêu

chung chung. Cách thông tin như thế làm cho bạn đọc không hình dung được hiệu

quả của hoạt động kiểm tra, giám sát, cũng như chưa đáp ứng được tiêu chí của một

bài báo là cần những dẫn chứng cụ thể, vì vậy hiệu quả tuyên truyền cũng không đạt

được như mong đợi. Nếu nói rằng đây là những bản báo cáo về công tác kiểm tra,

giám sát được thể hiện bằng ngôn ngữ báo chí thì cũng không sai.

Đánh giá về công tác tổ chức cán bộ năm 2019, Ban Tổ chức Tỉnh ủy, cơ

quan tham mưu cho Tỉnh ủy về công tác này nhận định rằng “đội ngũ cán bộ một số

nơi còn thiếu, yếu, hẫng hụt; mô hình Đảng bộ các cơ quan đảng, đoàn thể, chính

quyền cấp huyện và chi bộ cơ quan xã, phường, thị trấn còn bất cập, chất lượng

không cao nhưng chưa được chấn chỉnh kịp thời. Việc xây dựng tổ chức cơ sở Đảng

gắn với xây dựng chính trị ở cơ sở chuyển biến chậm; một số tổ chức cơ sở đảng

chưa thực hiện tốt vai trò hạt nhân ở cơ sở. Đây là những nội dung được nhiều cán

bộ, đảng viên quan tâm và cũng là những đề tài hấp dẫn để báo chí khai thác, phản

ánh. Tuy nhiên, cũng như trong công tác kiểm tra, giám sát, những vấn đề được

quan tâm trong công tác tổ chức, cán bộ chưa được Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà

Mau chuyển tải đến công chúng. Những đề tài thường xuyên được thể hiện trên

mảng nội dung này là các chủ trương, chính sách về công tác cán bộ từ tỉnh đến cơ

sở. Hầu hết cũng chỉ phản ánh về mặt tích cực.

Chính trị, tư tưởng là một nội dung khá rộng trong công tác xây dựng Đảng,

báo chí có thể phản ánh ở nhiều khía cạnh khác nhau nhưng làm sao vẫn phải hướng

đến hiệu quả là củng cố lòng trung thành tuyệt đối vào chủ nghĩa Mác-Lê nin và tư

tưởng Hồ Chí Minh, vào chủ nghĩa xã hội, củng cố niềm tin về vai trò lãnh đạo của

Đảng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Báo chí phải thể hiện được chức năng là

công cụ tuyên truyền của Đảng, là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng nhằm chống

lại những luận điệu xuyên tạc, bôi nhọ Đảng, Nhà nước. Chúng tôi nhận thấy trong

thời gian khảo sát, năm 2018-2019, các cơ quan báo chí tỉnh Cà Mau đã bỏ trống

mảng đề tài tuyên truyền chống lại các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch.

Mặc dù Tỉnh ủy Cà Mau có chỉ thị về việc đề cao cảnh giác trước các thông tin trên

mạng Internet, trong đó có nhấn mạnh về vai trò của báo chí trong việc phản bác các

thông tin sai sự thật về Đảng, Nhà nước, bôi nhọ hình ảnh người đáng viên, tuy nhiên

thực tế các cơ quan báo chí tỉnh Cà Mau chỉ cung cấp những thông tin chính thống về

hoạt động của các cấp ủy Đảng, chính quyền, giới thiệu những chủ trương, chính sách

mới trong công tác xây dựng Đảng mà không chú ý nhiều đến việc chống lại những

luận điệu sai trái này bằng những bài viết đề cập trực diện vấn đề.

Một trong những chức năng của báo chí là quản lý, giám sát và phản biện

xã hội. Báo chí có nhiệm vụ giám sát mọi hoạt động xã hội và quá trình thực hiện

chủ trương, chính sách, pháp luật để kịp thời phát hiện những nơi làm đúng, làm

hay để biểu dương khích lệ và tổng kết kinh nghiệm thực tiễn; đồng thời cũng để

phát hiện những nơi làm sai, chưa đúng, qua đó giúp cơ quan Đảng, chính quyền

kịp thời nhận ra những hạn chế, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện chủ

trương, chính sách. Việc tập trung quá nhiều vào tuyên truyền về kết quả làm được

với những mặt tích cực mà không đề cập hoặc đề cập quá ít những thông tin hạn

chế, tiêu cực, những mặt bất cập đã làm cho công chúng không nhìn thấy được toàn

diện công tác xây dựng Đảng trong tỉnh, làm giảm đi vai trò phản biện của báo chí.

- Thiếu những bài viết mang tỉnh phân tích sâu của chuyên gia, nhà nghiên cứu.

Trong một sản phẩm báo chí, ngoài những tác phẩm mang tính chất phản

ánh thực tiễn ở bề rộng của phóng viên chuyên nghiệp còn cần tỷ lệ nhất định

những bài viết mang tính lý luận của các chuyên gia trên những lĩnh vực tuyên

truyền nhằm cung cấp thông tin chiều sâu cho bạn đọc. Đặc biệt, trong việc tuyên

truyền về xây dựng Đảng, những bài viết của các chuyên gia hàng đầu là các nhà

nghiên cứu về xây dựng Đảng sẽ giúp cho bạn đọc hiểu sâu sắc hơn về vai trò của

Đảng đối với sự phát triển của đất nước, về ý nghĩa của những chủ trương, quyết

sách lớn của Đảng. Như đã nói, ngoài lực lượng phóng viên biên chế ở các cơ quan

báo chí, công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH

Cà Mau nhận được sự cộng tác của các cộng tác viên ở các đài truyền thanh, các

ban ngành. Tuy nhiên, phân tích số tin, bài từ lực lượng này cho thấy hầu hết cũng

chỉ điểm lại những kết quả đã làm được trong từng ngành, ở từng địa phương. Một

số ít bài viết có sự phân tích sâu ý nghĩa của những sự kiện lịch sử lớn như ngày

thành lập Đảng, Cách mạng tháng Tám, Cách mạng tháng 10 Nga... Theo Ban Biên

tập - Ban giám đốc Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau, việc có những bài viết

mang tính nghiên cứu, phân tích của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực xây

dựng Đảng không phù hợp lắm vói những cơ quan báo chí địa phương mà sự ưu

tiên được dành cho những thông tin ở địa phương. Đó không phải là một quan điểm

sai, nhưng có một mảng thông tin sâu nhằm cung cấp nền tảng lý luận chung cho

công chúng với một tỷ lệ thích hợp trên báo địa phương cũng rất cần thiết.

- Hình thức tuyên truyền đơn giản, thiếu sự đa dạng, lôi cuốn: ngôn ngữ báo

chỉ thiếu tỉnh hấp dẫn, nghèo nàn: Do đặc thù của nội dung tuyên truyền xây dựng

Đảng thường khô khan, ngôn ngữ mang tính quy phạm, đúng với chỉ thị, Nghị quyết

nên việc diễn tả một cách mềm mại các nội dung này là rất khó khăn. Tuy nhiên,

trên Báo Cà Mau, việc sử dụng ngôn ngữ bám quá chặt vào văn phong báo cáo, chỉ

thị, Nghị quyết càng làm cho các bài viết về xây dựng đảng thiếu đi tính hấp dẫn,

lôi cuốn mang tính đặc thù của ngôn ngữ báo chí. Ngôn ngữ truyền thông nghèo nàn

cũng là một điểm yếu trong công tác xây dựng Đảng trên hai cơ quan báo chí này,

đặc biệt là ở Báo Cà Mau. Kết cấu chuyên trang chính trị thường xuyên chỉ có hai

bài viết, trong đó có một bài chính và một bài phụ, sử dụng duy nhất một ảnh minh

họa. Những loại hình ngôn ngữ hiện đại như graphic (các loại biểu đồ, bản đồ),

thông tin bổ trợ, ý kiến phản hồi của bạn đọc, ý kiến chuyên gia... gần như không

xuất hiện trên trang Chính trị, đặc biệt là trong nội dung về xây dựng Đảng. Trên

Đài PT-TH Cà Mau, chuyên mục “Xây dựng Đảng” cũng thường xuyên chỉ có một

phóng sự duy nhất kéo dài chiếm tổng thời lượng phát sóng chuyên mục. Một

chương trình kéo dài từ 15 - 20 phút chỉ có một nội dung dễ khiến người xem cảm

thấy nhàm chán.

- Thiếu sự tương tác với công chúng: Tương tác là tác động qua lại với

nhau, quan hệ hai chiều giữa các sự vật hiện tượng. Theo PGS.TS Nguyễn Văn

Dững “trong truyền thông, tương tác có nghĩa là sự tác động, giao tiếp hai chiều qua

lại giữa chủ thể với khách thể truyền thông, giữa nhà truyền thông với công chúng

trong những điều kiện và vấn đề cụ thể nào đó” [15, tr.87]. Tương tác không phải là

dòng thông tin phản hồi chậm chạp và rời rạc mà là hầu như đồng thời diễn ra,

trao đỗi qua lại giữa chủ thể và khách thể. Tương tác càng không phải là dòng

thông tin một chiều áp đặt mà là tương tác bình đắng, tôn trọng lẫn nhau, trên cơ

sở tăng dần những tương đồng, giảm dần những khác biệt giữa chủ thể truyền

thông và công chúng xã hội, hoặc giữa các nhóm công chúng khác nhau.

Việc tương tác với công chúng báo chí ở Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà

Mau gần như không diễn ra dù Báo Cà Mau có báo điện tử và Đài PT-TH có hai

kênh phát thanh (AM và FM), 1 kênh truyền hình và 1 website. Dù tích hợp nhiều

loại hình báo chí, trong đó có báo điện tử, một loại hình có điều kiện nhưng quá

trình tương tác với công chúng không được các cơ quan báo chú trọng. Cả hai cơ

quan báo chí cũng chưa xây dựng được đường dây nóng trong chuyên trang, chuyên

mục để ghi nhận ý kiến của công chúng về những vấn đề đang diễn ra trong công

tác xây dựng Đảng, đặc biệt là công tác xây dựng Đảng ở cơ sở hay đánh giá về

những tin, bài có nội dung xây dựng Đảng đã đăng tải, phát sóng. Vì vậy, thông tin

xây dựng Đảng từ các cơ quan báo chí đến với công chúng chỉ mang tính chất một

chiều, áp đặt từ trên xuống. Vì công chúng không được lên tiếng về những thông tin

nhận được nên cũng không quan tâm nhiều đến những nội dung được chuyển tải

trên các cơ quan báo chí về vấn đề xây dựng Đảng nói chung hay vấn đề xây dựng

Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau nói riêng.

* Nguyên nhân

Những hạn chế trong vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng ở Báo Cà Mau

và Đài PT-TH Cà Mau bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:

- Quan điểm chỉ đạo công tác về xây dựng Đảng bị bó hẹp trong việc phải

tuyên truyền cái làm được, kết quả tích cực, hạn chế đề cập mặt trái, vấn đề tiêu

cực; thiếu sự phối hợp linh hoạt với các ngành chức năng.

Quan điểm chỉ đạo trong quá trình tuyên truyền giống như ngọn đ n soi

đường, định hướng cho công tác tuyên truyền thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.

Quan điểm chỉ đạo của Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau luôn cụ thể và sát sườn

với tình hình thực tiễn của công tác xây dựng Đảng, bảo đảm cho việc tuyên truyền

trên báo chí luôn đúng và trúng với chủ trương, đồng thời giúp báo chí thực hiện

được những chức năng của mình. Tuy nhiên, quá trình chỉ đạo này còn bị tác động

bởi nhiều yếu tố khác, trong đó có sự chỉ đạo từ trên xuống và sự tác động từ các

cấp ủy có mối quan hệ trong nhiều mặt công tác khác. Sự chi phối từ những mối

quan hệ này là rất quan trọng trong những quyết định đưa những thông tin nào cần

xuất hiện cũng như những thông tin nào không cần phải đưa trên mặt báo hay sóng

phát thanh, truyền hình.

Tỷ lệ bài viết chống tiêu cực, phản ánh những mặt trái, hạn chế trong lĩnh

vực xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau thời gian qua chiếm tỷ

lệ rất ít so với những bài viết khen ngợi, nêu thành tích. Ngoài ra, tỷ lệ bài viết về

gương sáng đảng viên cũng chiếm tỷ lệ rất thấp, với 1,6%.

Sự phối hợp thiếu linh hoạt của các ngành chức năng, các cấp ủy trong việc

cung cấp thông tin về xây dựng Đảng cũng là một nguyên nhân khiến cho nội dung

công tác xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau thiếu đi sức hấp

dẫn. Với quan niệm “thông tin về xây dựng Đảng rất nhạy cảm”, các cơ quan chức

năng, cấp ủy tỏ ra rất thận trọng, thậm chí là từ chối cung cấp thông tin về những vụ

việc nổi cộm, vụ việc tiêu cực liên quan đến cán bộ, đảng viên trong đơn vị của

mình, vấn đề càng trở nên phức tạp khi sai phạm xảy ra ở cấp cao hơn. Các cơ quan

báo chí địa phương không được tiếp cận thông tin kịp thời, trong khi một số cơ quan

báo chí Trung ương được tạo điều kiện tối đa, hệ quả là sức hấp dẫn của báo chí địa

phương luôn thua kém với các cơ quan báo chí Trung ương trong nhiều nội dung

tuyên truyền, đặc biệt là về xây dựng Đảng.

- Nguồn nhân lực phụ trách thực hiện về công tác xây dựng Đảng trên Báo

Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau chỉ cơ bản đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ chưa

được phát huy hết năng lực và khả năng sáng tạo. Với số lượng phóng viên hiện có,

nhiệm vụ về công tác xây dựng Đảng cơ bản đảm bảo được các yêu cầu đề ra, tuy

nhiên chưa tạo ra được sự đột phá trong việc nâng cao chất lượng nội dung và hình

thức tuyên truyền. Cách thức tổ chức đăng ký bài viết hàng tuần của Báo Cà Mau và

quy định phải nộp bài trước khi ra báo một ngày làm cho phóng viên không chủ

động phát huy được tinh thần sáng tạo, tìm tòi những đề tài mới lạ mà chủ yếu là

viết bài để trả nợ. Rất nhiều bài viết xuất hiện trên chuyên trang Chính trị có nội

dung “vô thưởng vô phạt”, sử dụng cũng được, không sử dụng cũng không sao.

Ngược lại, ở Đài PT-TH Cà Mau, mỗi tháng chỉ có một chuyên đề “Xây dựng Đảng

- chính quyền” không đủ để chuyển tải những thông tin được công chúng quan tâm

trên lĩnh vực này. Hệ quả là nội dung và hình thức tuyên truyền về xây dựng Đảng

không gây được ấn tượng, thậm chí là khá mờ nhạt so với các nội dung khác trên

báo, trên sóng.

- Chưa có sự đầu tư một cách hệ thống và lâu dài: sự quan tâm của lãnh đạo

các cơ quan báo chí tới công tác xây dựng Đảng là khá sâu sắc, tuy nhiên thời gian

qua việc đầu tư cho nhiệm vụ này là không tương xứng, qua đó không nâng cao được

chất lượng nội dung và hình thức tuyên truyền. Đội ngũ phóng viên được phụ trách

thực hiện vấn đề không được thường xuyên bồi dưỡng về kỹ năng viết tuyên truyền

về xây dựng Đảng cũng như không được tạo điều kiện học tập nâng cao trình độ

chính trị, trong khi đó còn có phóng viên chưa là Đảng viên cũng tham gia xây dựng

Đảng. Việc thiếu một nền tảng chính trị là nguyên nhân làm cho phóng viên không

dám đi sâu, đi đến tận cùng vấn đề bằng tư duy duy vật biện chứng mà chủ yếu viết

bằng kinh nghiệm, vì vậy việc thiếu những đề tài hay, hấp dẫn là không có gì khó

hiểu. Các chế độ đãi ngộ với phóng viên viết về mảng này cũng chưa thỏa đáng trong

khi để thực hiện tốt nhiệm vụ này, phóng viên cần phải có sự đầu tư và trách nhiệm

cao. về nguồn lực kỹ thuật, hệ thống phương tiện kỹ thuật ở các cơ quan báo chí chưa

thể thực hiện được yêu cầu tương tác trực tiếp với bạn đọc cũng như thể hiện các loại

hình ngôn ngữ hiện đại, điều này tác động rất lớn đến thực trạng đơn điệu và ngh o

nàn về hình thức tuyên truyền xây dựng Đảng.

Tiểu kết chƣơng 2

Thực hiện nhiệm vụ về công tác xây dựng Đảng, các cơ quan báo chí Cà

Mau đã thể hiện được vai trò là công cụ đắc lực của Đảng, Nhà nước qua việc tích

cực tuyên truyền, phố biến các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà

nước đến với các tầng lớp nhân dân; phản bác các luận điệu xuyên tạc, không đúng

sự thật của các thế lực thù địch hoặc các luồng dư luận đi ngược lại chủ trương phản

ánh sâu rộng hoạt động lãnh đạo và điều hành của các cấp ủy Đảng, chính quyền

trong tỉnh. Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau cũng nỗ lực để trở thành chiếc cầu

nối chuyển tải ý kiến, nguyện vọng của công chúng đến với các cấp ủy Đảng, chính

quyền. Bằng sự nỗ lực trong khả năng của mình, các cơ quan báo chí đã tìm tòi

những cách thức chuyển tải thông tin về xây dựng Đảng một cách phù hợp nhất,

giúp cho hoạt động này được thực hiện một cách hiệu quả trong suốt thời gian qua.

Tuy nhiên, vấn đề này không toàn diện, thể hiện quá ít những mặt tiêu cực,

những vấn đề bất cập trong công tác xây dựng Đảng; Tỷ lệ gương đảng viên chiếm

quá ít, thiếu tương tác với công chúng là những điểm yếu của vấn đề về công tác

xây dựng Đảng ở các cơ quan báo chí tỉnh Cà Mau hiện nay. Nguyên nhân là do

quan điểm chỉ đạo tuyên truyền về xây dựng Đảng bị bó hẹp kết quả tích cực, hạn

chế đề cập mặt trái, vấn đề tiêu cực; thiếu sự phối hợp linh hoạt với các ngành chức

năng; Nguồn nhân lực phụ trách thực hiện về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và

Đài PT-TH Cà Mau chỉ cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, chưa được phát

huy hết năng lực và khả năng sáng tạo, chưa có sự đầu tư lâu dài về cả nhân lực và

phương tiện kỹ thuật.

Chƣơng 3

MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP KIẾN NGHỊ

3.1. Những vấn đề đặt ra về thông tin xây dựng Đảng báo chí Cà Mau

Công tác xây dựng Đảng là một nội dung vô cùng quan trọng trong số các

nội dung được đề cập trên báo chí. Tuy nhiên đây cũng là nội dung khô khan, thiếu

sức hấp dấn nên cũng khó thu hút được công chúng. Thực trạng này đã tồn tại từ rất

lâu, ngay trong giai đoạn đầu tiên của cách mạng vô sản, Đảng ta đã nhận định:

“Đảng có báo chí khá phong phú, báo chí trung ương cũng như bảo chỉ ở các miền.

Nhưng các báo và tạp chí của Đảng rất khó đọc đối với quần chúng, chúng thường

được viết bằng thứ ngôn ngữ tối mù, “bác học”, khó hiểu đối với quần chúng” [22,

tr.303]. Mới đây, tại tọa đàm “Báo chí cách mạng với công tác xây dựng Đảng trong

thời kỳ đổi mới” kỷ niệm 90 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam do Hội Nhà

báo Việt Nam và Đảng ủy khối các cơ quan Trung ương tổ chức, các đại biểu tham

dự tọa đàm đều cho rằng trong xây dựng Đảng, báo chí có vai trò đặc biệt quan

trọng, tuyên truyền, phổ biến, cổ vũ việc thực hiện chủ trương, đường lối, quan

điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước nói chung và về xây dựng

Đảng nói riêng. Báo chí còn phản ánh những vấn đề phát sinh trong quá trình thực

hiện để kịp thời điều chỉnh, để các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và

Nhà nước đi vào cuộc sống có hiệu quả. Tuy nhiên do đặc trưng của nội dung xây

dựng Đảng đậm yếu tố chính trị, rất khô khan nên cũng là nội dung rất ít hấp dẫn,

khó thu hút công chúng. Đối với Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau, vấn đề đặt ra

trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền về xây dựng Đảng là làm sao nâng

cao được tính hấp dẫn của vấn đề nêu ra nhưng vẫn đảm bảo nói đúng, nói trúng

chủ trương của Đảng, chuyển tải được tinh thần các chỉ thị, nghị quyết của các cấp

ủy Đảng đến với cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân để cổ vũ mọi người

cùng thực hiện, làm theo.

Một vấn đề khác đặt ra trong công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng của

Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau là làm thế nào để xử lý một cách hài hòa mối

quan hệ giữa chỉ đạo của cấp trên với yêu cầu của công chúng muốn nắm bắt vấn đề

một cách toàn diện, nhiều chiều. Trong công tác chỉ đạo và định hướng tuyên

truyền, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Tuyên giáo, Sở TT-TT và cấp ủy các cấp đều

muốn các cơ quan báo chí chuyển tải những thông tin tích cực thông tin tốt mà

không muốn đề cập nhiều đến những vấn đề còn hạn chế những vấn đề bức xúc.

Quan điểm này không chỉ làm khó các cơ quan báo chí mà còn làm cho phóng

viên bị “trói tay” trước những vấn đề bức xúc, nổi cộm địa phương trong khi các

cơ quan báo chí Trung ương lại được tiếp cận một cách khá thoải mái.

Tuy nhiên mối quan hệ với các cấp ủy, các cơ quan, ban ngành, doanh

nghiệp không chỉ là mối quan hệ trên lĩnh vực trao - nhận thông tin mà còn là quan

hệ kinh tế. Với Báo Cà Mau, địa bàn phát hành báo chủ yếu hiện nay là ở Đảng bộ,

chi bộ từ tỉnh đến cơ sở; các cán bộ, đảng viên, cán bộ hưu trí và một lượng ít người

dân, doanh nghiệp. Hiện nay, việc tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng thường

được thực hiện một chiều, nghĩa là chiều do nhà báo thực hiện tác phẩm và đăng

báo chứ ít nhận phản hồi của công chúng về tác tác động, hiệu quả của báo in. Việc

tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng thường chỉ phản ánh những thành tựu là

chính, đối với những vấn đề còn bất cập, hạn chế, những sai phạm của cấp ủy, chính

quyền, cán bộ từ tỉnh đến cơ sở thường khó tiếp cận, nếu có khó thực hiện được vì

nhiều nguyên nhân. Tình trạng của báo in địa phương hiện nay là bị công chúng và

các cấp chính quyền địa phương xem nhẹ so với truyền hình và báo mạng.

Vì vậy, để báo chí địa phương thực hiện tốt sứ mệnh của mình, thiết nghĩ

điều cốt lõi nhất là nâng cao ý thức của Đảng, của xã hội về vị trí, vai trò của báo

chí trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Thời gian tới, sự lãnh đạo, quản lý của Đảng,

Nhà nước đối với báo chí có ý nghĩa quyết định, cần ban hành thực thi cơ chế chính

sách phối hợp đồng bộ, chặt chẽ lẫn nhau. Đồng thời, mỗi cơ quan báo chí phải

nhận thức được tầm quan trọng của việc tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng.

Nhà báo phải chủ động học tập lý luận, chính trị, nghiên cứu các Nghị quyết về

công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, r n luyện đạo đức cách mạng, tiếp cận khoa

học - công nghệ hiện đại…

Nội dung có ý nghĩa quyết định nhưng hình thức cũng là yếu tố quan trọng

tác động đến hiệu quả tuyên truyền. Đặc biệt, trước những đòi hỏi ngày càng cao

của độc giả, sự phát triển của khoa học kỹ thuật với rất nhiều tờ báo điện tử ra đời,

báo Đảng phải tự làm mới mình, quan tâm đổi mới nội dung, hình thức. Đổi mới nội

dung, hình thức, đặc biệt là các tác phẩm viết về xây dựng Đảng được xem là cấp

thiết và là nhiệm vụ quan trọng đối với công tác tuyên truyền. Bên cạch việc thông

tin những điển hình, nhân tố mới, báo chí còn chuyển tải về những biểu hiện suy

thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa; phê phán, lên án

những cán bộ, đảng viên, tổ chức chưa thực hiện tốt việc tu dưỡng, r n luyện, thực

hiện chức trách nhiệm vụ…

Ngoài ra, đội ngũ làm báo tại địa phương nói chung và báo in nói riêng từ

nhiều nguồn khác nhau, phần lớn chưa được đào tạo qua chuyên ngành báo chí.

Song song đó, các nhà báo viết về lĩnh vực này thường do nghề dạy nghề và phần

lớn được đào tạo về chính trị. Do vậy cần quan tâm đào tạo đội ngũ người làm báo,

nhất là viết về mảng xây dựng Đảng có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, chính trị

vững vàng để có thể tạo ra những bài viết hay, chính xác, đảm bảo tính định hướng

và thu hút được đọc giả.

3.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng

3.2.1 Đổi mới quan điểm chỉ đạo tuyên truyền về xây dựng Đảng

Việc đổi mới quan điểm chỉ đạo về công tác xây dựng Đảng giống như đặt

một nền móng mới để xây dụng một ngôi nhà, nền móng có vững chắc thì chất

lượng tuyên truyền mới được nâng cao. Quan điểm chỉ đạo của Báo Cà Mau và Đài

PT-TH Cà Mau luôn bám sát quan điểm chỉ đạo của cấp trên và cụ thể hóa thành kế

hoạch tuyên truyền hàng tuần, hàng tháng, hàng quý... Vì vậy, việc đổi mới quan

điểm chỉ đạo tuyên truyền về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà

Mau phải bắt đầu từ cấp ủy các cấp và các ngành có trách nhiệm. Với tư cách là

nguồn cung cấp thông tin, các cấp ủy, các cơ quan, đơn vị cần nhận thức đúng đắn

vể vai trò của báo chí trong công tác xây dựng Đảng, từ đó xây dựng tinh thần thật

sự cầu thị, trách nhiệm, công khai và thắng thắn trong việc cung cấp thông tin cho

báo chí về những vấn đề công chúng báo chí quan tâm, tạo ra hành lang thống tin

chính thống để các cơ quan báo chí có thể tiếp cận những thông tin nhiều chiều. Hồ

Chí Minh luôn quan tâm đến vấn đề đấu tranh chống tiêu cực trên báo chí. Người

nói “Trong thời kỳ quá độ, bên những thành tích tốt đẹp là chính , vẫn còn sót lại

những cái xấu xa của xã hội cũ như: tham ô, lãng phí, lười biếng, quan liêu, đánh

con, đập vợ... Đối với những thói xấu đó, văn nghệ cũng cần phải phê bình rất

nghiêm khắc, nhằm làm cho xã hội ta ngày càng lành mạnh tốt đẹp hơn. Mới đây,

trong bài viết nhân kỷ niệm 90 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam 21/6/1925 -

21/6/2015) Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhấn mạnh: “Các tổ chức đảng,

các cơ quan, đơn vị, cơ quan chủ quản vừa phải tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ

đạo và quản lý, ngăn chặn tình trạng "thương mại hóa báo chí", vừa phải thường

xuyên phối hợp chặt chẽ, đồng bộ trong việc trao đổi, định hướng thông tin, đặc biệt

là đối với các sự kiện lớn, hoặc những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, để kịp

thời thông tin chính xác đến các tầng lớp nhân dân. Tăng cường công tác quản lý,

nhưng cũng cần cởi mở hơn trong việc cung cấp thông tin, tạo mọi điều kiện thuận

lợi cho hoạt động báo chí, tạo tiếng nói chung, sự thống nhất cao giữa cơ quan chỉ

đạo, quản lý báo chí với báo chí; khắc phục tình trạng "trống đánh xuôi, k n thổi

ngược” [tr 46-.2].

Vì vậy, các cơ quan có chức năng lãnh đạo công tác tuyên truyền cần có

sự linh hoạt trong chỉ đạo nhằm tạo điều kiện cho phóng viên viết về xây dựng

Đảng tiếp cận được những thông tin nhiều chiều mà vẫn đảm bảo đi đúng định

hướng, đáp ứng được các yêu cầu của Đảng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ,

chức năng của cơ quan báo chí. Các cấp ủy, cơ quan chức năng không chỉ thường

xuyên thông tin cho báo chí về đường lối, quan điểm của Đảng trong công tác

xây dựng Đảng mà còn phải tạo điều kiện cho phóng viên tiếp cận được với

những “góc cạnh” của thực tiễn công tác xây dựng Đảng. Các cấp ủy cần nhận

thức rằng việc cung cấp thông tin về những vấn đề “nổi cộm” cho báo chí không

phải là “vạch áo cho người xem lưng”, làm mất uy tín của tổ chức Đảng mà

chính là góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Một hành lang thông

tin rộng mở nhưng có sự quản lý, định hướng thì sẽ tốt hơn là để các thông tin

không chính thống truyền miệng trong xã hội, càng gây ảnh hưởng tiêu cực đến

Đảng. Cũng nhờ đó, tuyên truyền xây dựng Đảng trên báo chí ở Cà Mau mới có

được nguồn thông tin đa chiều, giúp cho công chúng có cái nhìn toàn cảnh công

tác xây dựng Đảng ở các cấp, các ngành trong tỉnh, làm cho nội dung này trở nên

hấp dẫn hơn và đáp ứng được nhu cầu của công chúng.

Bên cạnh việc đổi mới quan điểm chỉ đạo của các cấp ủy, các ngành có

trách nhiệm thì Ban Biên tập - Ban Giám đốc các cơ quan báo chí cũng cân phải đổi

mới tư duy chỉ đạo thực hiện nội dung xây dựng Đảng trên báo, trên sóng. Chuyên

trang chính trị trên Báo Cà Mau và chuyên mục “Xây dựng Đảng - chính quyền”

trên Đài PT-TH Cà Mau được lập ra nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị của những

cơ quan ngôn luận của Đảng bộ và chính quyền tỉnh Cà Mau, tuy nhiên việc đầu tư

quan tâm đổi mới nội dung, hình thức của nội dung này chưa thật sự được quan tâm

một cách đúng mức như vai trò quan trọng của nó. Việc bám sát và tuân thủ một

cách tuyệt đối những quan điểm chỉ đạo, định hướng tuyên truyền của Tỉnh ủy, các

ngành có liên quan là điều cần thiết nhưng đồng thời cũng làm cho các chuyên

trang, chuyên mục trở nên khô cứng, không thu hút được bạn đọc. Nhận thức được

điều này nhưng thời gian qua, ở các cơ quan báo chí chưa có một công trình nghiên

cứu, một kế hoạch nào nhằm đổi mới nội dung và hình thức tuyên ừuyền cho hấp

dẫn, sinh động hơn. Việc nắm bắt ý kiến đánh giá của bạn đọc, bạn xem đài không

được tiến hành định kỳ nên không có sự cải tiến phù hợp, kịp thời, đáp ứng được

nhu cầu tìm hiểu thông tin về xây dựng Đảng của công chúng. Cũng do quan điểm

đây là trang thực hiện nhiệm vụ chính trị (không hợp đồng tuyên truyền như một số

lĩnh vực khác) nên việc chỉ đạo thực hiện đôi lúc giống như chỉ “trả nợ”, thậm chí

một số chuyên trang Chính trị trên Báo Cà Mau còn được dùng để thực hiện các

trang hợp đồng tuyên truyền cho các lĩnh vực khác. Có những đề tài cũ rất khô khan

và đã tuyên truyền nhiều lần do phóng viên không chịu đầu tư tư duy để tìm tòi

những vấn đề mới, hay nhưng vẫn được Ban Biên tập, Ban Giám đốc thông qua. Sự

dễ dãi này làm cho nội dung tuyên truyền xây dựng Đảng thiếu sức hấp dẫn và

phong phú cần có của tác phẩm báo chí. Ngoài ra việc chọn giải pháp an toàn cho

cơ quan báo chí bằng việc tránh những đề tài tiêu cục, đề tài đề cập đến những vấn

đề bức xúc ở các tổ chức Đảng cũng làm cho nội dung tuyên truyền về xây dựng

Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau trở nên khá “nhạt”, không gây được

ấn tượng với công chúng do thông tin chỉ có một chiều. Vì vậy, đổi mới quan điểm

chỉ đạo tuyên truyền về xây dựng Đảng đối với lãnh đạo hai cơ quan báo chí tỉnh Cà

Mau cần phải bắt đầu từ việc mở rộng chủ đề viết về xây dựng Đảng, đột phá vào

những đề tài khó khăn, đi sâu vào những vấn đề được bạn đọc quan tâm thông qua

công tác định hướng tuyên truyền hàng tuần, hàng tháng. Vai trò định hướng của

Ban Biên tập, Ban Giám đốc là rất quan trọng, khuyến khích phóng viên mạnh dạn

bắt tay vào những đề tài khó. Những vấn đề thời sự cả nước như vấn đề biển Đông,

những luận điệu xuyên tạc của kẻ thù... hoàn toàn có thể trở thành đề tài phản ánh

của các chuyên trang, chuyên mục xây dựng Đảng ở góc nhìn của địa phương. Có

sự gợi ý và mở đường của Ban Biên tập, Ban giám đốc, phóng viên sẽ được trang bị

dũng khí để xông pha vào những đề tài gai góc.

Vấn đề tăng nguồn thu thông qua công tác tuyên truyền đang là mối quan

tâm hàng đầu của các cơ quan báo chí cả nước nói chung, cơ quan Báo Cà Mau và

Đài PT-TH Cà Mau nói riêng. Để tăng nguồn thu, có được nhiều hợp đồng tuyên

truyền với các địa phương, các ngành cũng như tăng số lượng phát hành báo trong

hệ thống tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở, những bài viết chống tiêu cực cũng được

hạn chế phần nào trong các nội dung tuyên truyền, ứng đó có nội dung về xây dựng

Đảng. Đây là vấn đề khá “nhạy cảm”, có vai trò quyết định đến sự phát triển của

báo, đài khi thực hiện cơ chế tự chủ tài chính; nâng cao được mức sống cho cán bộ,

phóng viên, biên tập viên của cơ quan. Áp lực từ việc tăng nguồn thu buộc lãnh đạo

cơ quan báo, đài phải chọn lựa một cách khôn ngoan những giải pháp vừa đảm bảo

được yêu cầu tuyên truyền vừa tạo được mối quan hệ tốt với các cấp, các ngành khi

nguồn thu từ quảng cáo không bao nhiêu. Đây cũng chính là mấu chốt của vấn đề.

Cơ quan báo chí cần tránh phụ thuộc quá nhiều vào các cơ quan ban ngành mà tập

trung khai thác thu từ nhiều nguồn khác nhau. Nếu tờ báo, chương trình truyền hình,

truyền thanh hấp dẫn hơn, được công chúng quan tâm nhiều hơn thì việc tăng nguồn

thu từ quảng cáo cũng sẽ tốt hơn. Muốn vậy thì các tác phẩm báo chí phải chạm đến

được những vấn đề bức xúc, góc khuất, thu hút được sự chú ý của công chúng. Do

đó, công tác chỉ đạo vấn đề xây dựng Đảng của lãnh đạo Báo Cà Mau và Đài PT-

TH Cà Mau phải linh động mà không cứng nhắc; cần phù hợp với thực tiễn, không

vì sợ ảnh hưởng đến nhiệm vụ tăng nguồn thu mà tiết chế đến mức tối thiểu những

thông tin trái chiều, thông tin chống tiêu cực.

Đánh giá đúng tầm quan trọng của nội dung xây dựng Đảng trên Báo Cà

Mau và Đài PT-TH Cà Mau, lãnh đạo các cơ quan báo chí và những người phụ

trách cần phải thẳng thắn thừa nhận rằng vấn đề này trên báo, trên sóng thời gian

qua chưa được hấp dẫn, chưa đáp ứng được yêu cầu của công chúng, do đó cũng

thường xuyên chỉ đạo phóng viên thực hiện nội dung xây dựng Đảng hoặc bộ phận

phụ trách định kỳ tiến hành đánh giá độ hài lòng của công chúng về các nội dung

trên báo, trên sóng, trong đó có vấn đề xây dựng Đảng. Đó chính là nhũng căn cứ

thực tiễn, thế hiện chính xác hiệu quả mà nội dung này đã đạt được cũng như những

hạn chế, yếu kém cần phải khắc phục. Trên cơ sở này, lãnh đạo Báo Cà Mau và Đài

PT-TH Cà Mau đưa ra những chỉ đạo kịp thời, theo sát được tình hình và đáp ứng

được mong muốn của công chúng trong quá trình thực hiện nhiệm tuyên truyền.

Thực tiễn cho thấy, khi nào đáp ứng được yêu cầu của công chúng thì báo chí mới

hoàn thành nhiệm vụ, thực hiện đúng chức năng của mình. Và sự quan tâm, chỉ đạo

sát sao, không xa rời thực tế của lãnh đạo cơ quan báo chí thì chất lượng, hiệu quả

tuyên truyền trên báo chí cũng được nâng cao. Với vấn đề tuyên truyền về xây đựng

Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau cũng không nằm ngoài quy luật này.

3.2.2 Đổi mới nội dung thông tin về xây dựng Đảng

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền xây dựng Đảng, một vấn đề

mang tính chất quyết định là phải đổi mới để nâng cao chất lượng và hình thức

tuyên truyền. Trong đó đổi mới nội dung là phần đầu tiên phải thực hiện vì nội dung

có hay thì mới thu hút được công chúng. Một trong những hạn chế của vấn đề tuyên

truyền về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau chính là vấn đề

tuyên truyền không toàn diện, tuyên truyền quá nhiều về kết quả tích cực trong khi

lại thể hiện quá ít những mặt tiêu cực, những vấn đề bất cập trong công tác xây

dựng Đảng; Tỷ lệ gương đảng viên chiếm quá ít so với các bài phản ánh tình hình

chung. Phản ánh kết quả đạt được là việc cần làm nhằm phổ biến hoạt động của các

tổ chức Đảng đến với cán bộ, đảng viên và nhân dân, góp phần xây dựng lòng tin

vào Đảng đối với các tầng lớp quần chúng nhân dân. Tuy nhiên quá ít thông tin mặt

trái, thông tin chống tiêu cực không chỉ làm giảm vai trò giám sát, phản biện của

báo chí mà còn làm cho công chúng thờ ơ với tờ báo hay chương trình truyền hình,

từ đó giảm sút độ tin cậy của công chúng vào cơ quan báo chí.

Nội dung thông tin về xây dựng Đảng bao gồm nội dung về chính trị, tư

tưởng; nội dung tổ chức, cán bộ; nội dung về kiểm tra, giám sát. Thông tin về những

nội dung này nhất thiết phải hướng tới biểu dương những thành quả đạt được của

các tổ chức Đảng, các nhân tố tích cực, những mô hình mới, điển hình tiên tiến. Đây

vẫn phải là dòng thông tin chủ đạo trong tuyên truyền về xây dựng Đảng trên Báo

Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau. Tuy nhiên, bên cạnh những thông tin tích cực, kết

quả đạt được cần tăng tỷ lệ một cách cân xứng những thông tin chống tiêu cực,

thông tin về những mặt trái trong một bộ phận cán bộ, đảng viên mà Đảng ta đã

nhiều lần chỉ ra. Bác Hồ đã từng nhắc: “Phê bình và tự phê bình là vũ khí rất cần

thiết và rất sắc bén, nó giúp chúng ta sửa chữa sai lầm và phát triển ưu điểm. Vì

khéo lợi dụng nó mà Đảng ta và dân ta ngày càng tiến bộ. Đối với báo chí cũng

vậy”. Nhiều ý kiến của công chúng trong cuộc khảo sát của chúng tôi cũng đề nghị

“tăng cường thông tin về công tác chống tiêu cực của Đảng, tình trạng vi phạm điều

lệ Đảng, pháp luật của tổ chức Đảng và Đàng viên”, hay “thông tin về thực hiện

Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) cua Đảng, cần thông tin thêm về những đơn vị,

tổ chức có khuyết điểm và quá trình khắc phục yếu kém, khuyết điểm này”. Không

chỉ vì đòi hỏi của công chúng mà nội sinh công tác xây dựng Đảng cũng yêu cầu

báo chí phải vào cuộc như một công cụ phản biện sắc sảo, làm rõ những vấn đề nảy

sinh trong quá trình đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng. Báo chí cần chỉ rõ vì

sao có những đảng viên thoái hóa biến chất? Vì sao công tác phát triển đảng viên

mới ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương không đạt yêu cầu? Vì sao một số tổ chức

Đảng ở các đơn vị kinh tế không phát huy được vai trò, mất đi sức chiến đấu khi có

nhiều đảng viên là cán bộ chủ chốt có sai phạm kéo dài nhưng không bị phát hiện?...

Đây là những vấn đề thời sự, vừa giúp cho Đảng xây dựng tổ chức trong sạch vững

mạnh mà còn kéo được sự chú ý của công chúng, tạo nên sức sống cho tác phẩm

báo chí.

Để giúp công chúng tiếp tục có được những hiểu biết như thế, đồng thời

nâng cao chất lượng thông tin, phóng viên thực hiện nội dung này cần phải đi sâu

hơn vào thực tiễn công tác xây dựng Đảng ở cơ sở, nêu đích danh những tổ chức

Đảng, đảng viên với những công việc cụ thể đã làm được cũng như chưa làm được,

phân tích rõ nguyên nhân cùng bài học rút ra từ thực tiễn và đề xuất những giải pháp

khắc phục một cách hiệu quả. Trước giờ, thông tin xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau

và Đài PT-TH Cà Mau dù có đề cập đến thực tiễn công tác xây dựng Đảng ở cơ sở

nhưng phần lớn bám vào báo cáo của cấp ủy, liệt kê những kết quả đạt được, đôi khi

có nhắc đến một vài khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ mà chưa đi sâu

phân tích để có cái nhìn tổng thể, khách quan. Địa bàn cơ sở được phản ánh phần

nhiều cũng chỉ dừng lại ở xã, phường mà chưa đi đến tận chi bộ khóm, ấp, ngành để

lắng nghe tiếng nói của đảng viên về những vấn đề còn vướng mắc. Các bài viết, vì

vậy chỉ phản ánh được mặt trên của vấn đề, chưa có sự đào sâu thông tin, chưa chủ

động phát hiện được những cái mới, những mô hình tiêu biểu. Đổi mới nội dung

thông tin về xây dựng Đảng, những phóng viên phụ trách thực hiện vấn đề này phải

thật sự bám sát cơ sở, thường xuyên lắng nghe và phản ánh tâm tư nguyện vọng của

đảng viên và quần chúng nhân dân bên cạnh những thông tin truyền bá chủ trương,

hoạt động của các cấp ủy Đảng, từ đó các tin, bài mới mang được tính thiết thực, hòa

nhập được vào hơi thở của thực tiễn công tác xây dựng Đảng, thu hút được sự quan

tâm rộng rãi của công chúng.

Có một thực trạng trong quá trình tác nghiệp của các phóng viên phụ trách

thực hiện nội dung xây dựng Đảng ở cơ quan Báo Cà Mau và Đài PT- TH Cà Mau

hiện nay là họ thường tiếp cận đề tài từ các cơ quan có trách nhiệm như Ban Tuyên

giáo, Ban Tổ chức, Ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp... vì cho rằng chỉ những nơi đó

mới có thể cung cấp thông tin về xây dựng Đảng. Sự tiếp cận đề tài từ những cơ

quan này là cần thiết nhằm có được những thông tin chính thống. Tuy nhiên, như

vậy là chưa đủ vì những nơi đó chỉ cung cấp chủ yếu là thông tin tích cực, thông tin

mang màu sắc tươi sáng, rất hiếm khi họ cung cấp thông tin chống tiêu cực hay

những vấn đề còn khiếm khuyết. Do đó, ngoài việc khai thác thông tin từ các cơ

quan này, phóng viên cần chủ động tìm kiếm thông tin xây dựng Đảng ở nhiều đơn

vị khác vì Đảng lãnh đạo toàn diện, trong mọi mặt công tác đều có vai trò lãnh đạo

của tổ chức đảng. Ví dụ, trong lĩnh vực phát triển kinh tế, vai trò của tổ chức đảng

trong quá trình lãnh đạo triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội được nêu

trong Nghị quyết như thế nào. Trong lĩnh vực pháp luật, phóng viên có thể khai thác

sâu đề tài tính chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng nơi xảy ra sai phạm. Tương tự, trên

các lĩnh vực khác đều có dấu ấn của tổ chức đảng và đảng viên nên đều có thể trở

thành đề tài cho báo chí phản ánh ở nhiều góc nhìn khác nhau. Tất nhiên, thông tin

phải chính thống và được cung cấp bởi các cơ quan có trách nhiệm. Những thông tin

đa chiều, đa diện này sẽ cung cấp cho bạn đọc, bạn xem, nghe đài những thông tin

đa dạng, phong phú, đồng thời giúp cho phóng viên có thể mở rộng đề tài tuyên

truyền, tránh lặp đi lặp lại những đề tài đã quá quen thuộc. Ngoài ra, ngay trong

những thông tin từ nguồn Ban Tuyên giáo, Ban Tổ chức, Ủy ban kiểm tra các cấp

cũng gợi ra nhiều đề tài để phóng viên khai thác, ví dụ như kết luận tại các hội nghị

của ủy ban kiểm tra về những sai phạm của các tổ chức cơ sở đảng đảng viên. Khai

thác sâu hơn những thông tin này, báo chí sẽ có những đề tài mang tính thời sự với

những vấn đề được đông đảo công chúng quan tâm.

Đây chỉ là một trong những giải pháp để phóng viên viết về xây dựng Đảng

ở các cơ quan báo chí tìm kiếm nguồn thông tin sát sườn với công tác xây dựng

Đảng của địa phương nhưng vẫn đáp ứng được nhu cầu của công chúng. Để có được

những đề tài như thế, đòi hỏi phóng viên phải có lao động nghề nghiệp thật sự

nghiêm túc. Do áp lực bài viết và phần nào có sự dễ dãi trong việc xét duyệt tin, bài

của Ban Biên tập - Ban Giám đốc Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau thời gian qua

đã làm cho phóng viên chưa có sự đầu tư, tìm tòi những đề tài gai góc cũng như

chưa đi đến tận cùng vấn đề dù đã phát hiện ra được những chủ đề hay, hấp dẫn và

thu hút được sự chú ý của công chúng.

Đảng lãnh đạo bằng đường lối, chủ trương và bằng sự nêu gương của mỗi

cán bộ, đảng viên. Công chúng quan tâm đến Đảng trước hết là quan tâm đến hành

động và sự nêu gương của những đảng viên trong cuộc sống đời thường. Sức hấp

dẫn của gương sáng đảng viên không chỉ vì nó mang yếu tố thiết thực, nói về người

thực việc thực mà còn vì giúp quần chúng nhân dân hiểu rõ hơn về Đảng, về những

việc làm chăm lo cho dân, cho nước của Đảng. Đối với báo chí, đây là một mảng đề

tài rất quan trọng trong vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng. Hiện nay, tỷ lệ

gương đảng viên trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau còn khá ít, chưa đủ sức

gây sự chú ý cho người đọc, người xem, nghe đài. Vì vậy để đổi mới thông tin tuyên

truyền về xây dựng Đảng, cần chú trọng đến tăng một cách hợp lý tỷ lệ bài viết về

gương sáng đảng viên thông qua việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ

Chí Minh”, trong thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, làm sao để hình

ảnh người đảng viên thực sự sống động và thấm đậm trong từng trang báo, từng

chuyên mục hay chương trình phát sóng. Chuyên mục gương sáng đảng viên cần

xuất hiện ổn định và thường xuyên hơn nhằm gây được sự chú ý của công chúng,

giúp đa dạng hóa nội dung tuyên truyền và khắc phục được tình trạng ngh o nàn về

hình thức tuyên truyền.

Một dòng thông tin khác cần được quan tâm tuyên truyền trên Báo Cà Mau

và Đài PT-TH Cà Mau là những thông tin lý luận phản bác lại các luận điệu xuyên

tạc của các thế lực thù địch trên internet. Đây là dạng thông tin được xếp loại “rất

nhạy cảm” nên lãnh đạo các cơ quan báo chí thường tránh né do thiếu những bài

viết đủ “sức nặng” để chuyển tải được những lý luận sắc bén, vạch trần được sự sai

trái, giả tạo, xuyên tạc của kẻ thù. Tuy khó nhưng không vì thế mà để thiếu mảng đề

tài này trên báo chí bởi đó là mũi nhọn xung kích mà báo chí phải thực hiện trên

lĩnh vực chính trị, công phá vào thành trì của lực lượng chống phá trên mặt trận tư

tưởng. Có thể dùng những bài bình luận, xã luận của các nhà nghiên cứu, các cây

viết có tầm để thể hiện nội dung này.

Có nhiều giải pháp để thực hiện việc đổi mới nội dung thông tin tuyên

truyền về xây dựng Đảng, trong đó không thể không kể đến công tác tổ chức tuyên

truyền. Hiện tại, các chuyên trang, chuyên mục về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau

và Đài PT-TH Cà Mau được thực hiện theo quy trình: phóng viên phát hiện đề tài,

đăng ký vào kế hoạch tuần, tháng. Sau khi đề tài được duyệt, phóng viên bắt tay vào

đi thực tế, lấy tư liệu..., viết bài, dựng, trình duyệt nội dung và cuối cùng là gửi xuất

bản, phát sóng. Trong quy trình này, khâu phát hiện đề tài là quan trọng nhất, có vai

trò quyết định đến các công việc còn lại. Thông thường đây là nhiệm vụ chính của

phóng viên, tuy nhiên để giúp cho phóng viên có thể phát hiện ra những đề tài tốt,

vai trò của người quản lý cũng rất quan trọng. Người quản lý phải thường xuyên,

định kỳ thông báo cho phóng viên định hướng tuyên truyền của Ban Biên tập, Ban

Giám đốc, làm cơ sở để phóng viên thâm nhập thực tiễn và phát hiện ra những vấn

đề mới trên lĩnh vực xây dựng Đảng, những mâu thuẫn nảy sinh trong quá trình đưa

Nghị quyết Đảng vào cuộc sống, phục vụ tốt công tác tuyên truyền. Ngoài ra, người

quản lý cũng phải đắm mình vào thực tiễn cuộc sống để tìm kiếm và phát hiện

những vấn đề mới, xây dựng cho mình một quỹ đề tài phong phú để có thể đáp ứng

yêu cầu tuyên truyền trong mọi thời điểm.

Bên cạnh đó, đổi mới quản lý kế hoạch tuyên truyền, xét duyệt, biên tập tin

bài cũng sẽ góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng tuyên truyền. Kế

hoạch tuyên truyền cần được xây dựng trên một nguyên tắc đảm bảo phát huy tối đa

năng lực sáng tạo của phóng viên, coi trọng chất lượng hiệu quả tuyên truyền. Do

vậy, cần phải có một cơ chế linh hoạt vừa đảm bảo tính ổn định cho kế hoạch tuyên

truyền nhưng cũng phải mang tính mềm dẻo, năng động, thích ứng với tình hình

thời sự vừa theo kịp được yêu cầu thay đổi của công chúng. Để làm được điều này,

không chỉ có phóng viên phụ trách thực hiện tuyên truyền về xây dựng Đảng mà

người quản lý và bộ phận biên tập phải chấp nhận những thay đổi đột xuất nhưng

vẫn đảm bảo đúng định hướng tuyên truyền, thực hiện được mục tiêu nâng cao chất

lượng tuyên truyền chứ không phải chấp nhận bài “lấp vào chỗ trống”. Các cơ quan

báo chí cũng cần kiên quyết hơn với các tin bài kém chất lượng. Nhất thiết không

cho xuất bản, phát sóng những tin bài yếu về mặt nội dung và hình thức thể hiện.

Chỉ có làm tốt những vấn đề trên, bài toán nâng cao chất lượng nội dung tuyên

truyền về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau mới có thể được

giải quyết một cách rốt ráo.

3.2.3 Đổi mới hình thức chuyển tải tác phẩm về xây dựng Đảng

Gắn liền với nội dung là hình thức, hình thức thể hiện nội dung. Phép biện

chứng duy vậy đã khẳng định nội dung và hình thức luôn gắn bó chặt chẽ với nhau

trong một thể thống nhất. Không có hình thức nào tồn tại thuần túy không chứa

đựng nội dung, ngược lại cũng không có nội dung nào lại không tồn tại trong một

hình thức xác định. Nói tới hình thức thể hiện của báo chí là nói tới ngôn ngữ báo

chí, thể loại báo chí và cách trình bày báo. Một tác phấm báo chí đề cập đúng vấn đề

mà xã hội đang quan tâm nhưng nghệ thuật biểu hiện kém, ngôn ngữ xa rời với cách

nói, cách nghĩ của quần chúng nhân dân là một tác phẩm thiếu sức hấp dẫn, hiệu quả

tuyên truyền do đó cũng không cao. Bác Hồ dạy người viết báo khi cầm bút phải

xác định rõ “Viết cho ai? Viết cái gì? Viết như thế nào”, nghĩa là không chỉ nội

dung mà hình thức chuyển tải tác phẩm cũng vô cùng quan trọng. Vì vậy, cùng với

việc đổi mới nội dung tuyên truyền thì cũng phải đồng thời đổi mới hình thức

chuyển tải tác phẩm về xây dựng Đảng. Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau luôn

tận dụng những ưu thế của mình để chuyển tải nội dung xây dựng Đảng bằng những

thể tài phù hợp nhằm thu hút công chúng. Nếu Báo Cà Mau tận dụng tối đa thể tài

ghi chép để tìm kiếm những thông tin khó thể hiện về mặt hình ảnh như thông tin về

công tác tổ chức cán bộ, kiếm tra, giám sát hay sử dụng thể tài bình luận để đề cập

về những vấn đề thời sự đang diễn ra thì Đài PT- TH Cà Mau rất nhanh chóng và

kịp thời trong đề tài tin truyền hình. Những hoạt động mới nhất của cấp ủy các cấp

đều được chuyển tải thông tin một cách sớm nhất đến với người xem. Nhưng như

thế chưa đủ làm cho hình thức thể hiện nội dung xây dựng Đảng trên báo, trên sóng

trở nên hấp dẫn và phong phú. Các thề tài phóng sự (đặc biệt là phóng sự điều tra),

ký chân dung, phỏng vấn rất ít được sử dụng. Những phóng sự trên Đài PT-TH Cà

Mau thực chất chỉ là một ghi chép bằng hình ảnh, thiếu những yếu tố cấu thành một

tác phẩm phóng sự. Những tin, bài có nội dung chung chung, đề tài lặp lại, không có

nhiều hình ảnh minh họa phong phú, mang thông tin, hời hợt trong cách trình bày,

bài viết mang tính chất “viết cho xong” thì không tránh khỏi sự thờ ơ của công

chúng. Nội dung nào thì cần hình thức chuyển tải phù hợp? Vấn đề gì nếu đuợc thể

hiện bằng các thể tài phóng sự, điều tra, ghi chép, bình luận, tọa đàm thì tốt hơn?

Những câu hỏi này cần đuợc xem xét một cách cẩn trọng trước khi phóng viên bắt

tay vào viết bài hay sản xuất chương trình. Mỗi thể tài báo chí có một thế mạnh

riêng. Nếu như phỏng vấn tọa đàm chiếm ưu thế trong biểu đạt tư tưởng, quan điểm

của những người trong cuộc ở truyền hình, thì phóng sự, điều tra lại rất trội ở cả

truyền hình và báo in trong phân tích, lý giải và phản ánh bản chất tiến trình vận

động của sự kiện bằng ngôn ngữ, hình ảnh và âm thanh sống động. Để lôi cuốn công

chúng, những thể tài này cần được thay đổi thường xuyên nhằm thay đổi khẩu vị

cho công chúng. Kết hợp và phát huy được thế mạnh của từng thể loại trong một

chương trình, một trang báo và giữa các chương trình, trang báo với nhau là hết sức

quan trọng, đòi hỏi phóng viên phải có sự đầu tư nghiêm túc, tư duy năng động,

sáng tạo nhằm mang đến cho công chúng những tác phẩm báo chí hay nhất được

chuyển tải trong một thể tài phù hợp nhất.

Một vấn đề quan trọng trong hình thức chuyển tải tác phẩm báo chí chính là

ngôn ngữ báo chí. Tác giả Vũ Quang Hào trong cuốn “Ngôn ngữ báo chí” đã nhấn

mạnh “ vấn đề sử dụng ngôn ngữ bảo chí cỏ tác dụng trực tiếp và quyết định nhất

tới hiệu quả của thông tin báo chí, do vậy ngôn ngữ báo chí trước hết phải là một

thứ ngôn ngữ văn hóa chuẩn mực” [25, tr.12]. Do đặc điểm của nội dung xây dựng

Đảng, các tác phẩm báo chí tuyên truyền về vấn đề thường xuyên sử dụng ngôn ngữ

chính luận với sự có mặt của lóp từ ngữ chính trị. Nội dung của lóp từ ngữ này thể

hiện lập trường và quan điểm cách mạng về từng vấn đề cụ thể của đời sống xã hội

nhằm tuyên truyền, giải thích chủ trương, đường lối, chính sách... Tuy nhiên, không

phải vì thế mà ngôn ngữ diễn đạt trong các bài viết này trở nên khô khan, cứng

nhắc. Theo tác giả Vũ Quang Hào, để tăng mức dễ hiểu cho quần chúng, tăng sức

hấp dẫn, trong một số văn bản chính luận tác giả có thể khéo léo sử dụng thành ngữ,

tục ngữ, ngôn ngữ dân gian để làm nổi bật vấn đề định viết. Nói chung là viết như

lời khuyên của Bác “Chúng ta muốn tuyên truyền quần chúng, phải học cách nói

của quần chúng, mới lọt tai quần chúng. (...) Vì cách nói của dân chúng rất đầy đủ,

rất hoạt bát, rất thiết thực, mà lại rất giản đơn” [25, tr.37].

Ở một tầm cao hơn ngôn ngữ báo chí, ngôn ngữ truyền thông là hình thức

thể hiện của một cả một sản phẩm báo chí. Đó là sự kết hợp giữa nội dung và hình

thức thể hiện thông qua các thể tài báo chí một cách đồng bộ và hệ thống, mang đặc

trưng của từng loại hình báo chí. Qua khảo sát thực tiễn, có thể nhận định, ngôn ngữ

truyền thông trong các trang báo, các chương trình tuyên truyền về xây dựng Đảng

trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau hiện nay khá ngh o nàn. Một trang báo

thường chỉ có hai bài viết có độ dài ngắn tương đương hoặc chênh lệch không

nhiều. Trong khi đó, một chuyên mục Xây dựng Đảng trên Đài PT-TH Cà Mau

thường chỉ có duy nhất một phóng sự truyền hình, thỉnh thoảng có thêm một bài về

gương sáng đảng viên. Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, nhất thiết phải

sử dụng mô hình truyền thông nhiều cửa (Many Dimenson). Theo thuyết này, nên

có nhiều thể loại tin, bài, ý kiến phỏng vấn cùng xuất trên chuyên trang, chuyên

mục, giúp thỏa mãn nhu cầu nắm bắt thông tin của nhiều đối tượng công chúng khác

nhau, đồng thời có thể kéo sự chú ý của công chúng một cách có ý đồ vào những

thông tin quan trọng, thông tin mà phóng viên muốn công chúng đọc, xem. Để làm

được như vậy, phóng viên phụ trách tuyên truyền xây dựng Đảng cần phải biết chọn

“cửa” xuất hiện phù hợp với đề tài, chủ đề, có thể là hình ảnh, âm thanh, biểu đồ,

bản đồ, ý kiến chuyên gia... Hiệu quả của thuyết truyền thông nhiều cửa là làm

phong phú hình thức chuyển tải thông tin, giúp cho công chúng báo chí thu được

nhiều thông tin hơn, do đó cũng làm cho họ không thể rời mắt khỏi trang báo hay

chương trình truyền hình, từ đó có thể đạt được hiệu quả tuyên truyền như mong

muốn. Ngoài ra, truyền thông nhiều cửa còn giúp các cơ quan báo chí, đặc biệt là

truyền hình có thể thu thêm lợi nhận mà vẫn đảm bảo được mục tiêu tuyên truyền,

hay nói các khác là cân bằng giữa phạm trù thông tin kinh tế với các phạm trù

khác. Điều này đã giải quyết được mâu thuẫn trong quá trình phát triển, đó là hài

hòa giữa nhiệm vụ kinh tế và nhiệm vụ chính trị mà các cơ quan báo chí đang lúng

túng giải quyết.

Một yêu cầu khi thực hiện việc đổi mới về nội dung lẫn hình thức chuyển

tải là cơ quan báo chí cũng như phóng viên phụ trách các vấn đề tuyên truyền nói

chung, vấn đề tuyên truyền về xây dựng Đảng nói riêng là phải đo, đếm được nhu

cầu, sở thích của công chúng, làm cơ sở cho việc đổi mới. Mỗi đối tượng công

chúng có những nhu cầu khác nhau về thông tin, về năng lực nhận thức thông tin ,

động cơ tiếp nhận thông tin cũng khác nhau. Muốn đo đếm được nhu cầu của công

chúng, không có cách nào khác là thường xuyên tương tác với công chúng thông

qua việc nghiên cứu ý kiến công chúng, mở đường dây nóng, mở cửa cho công

chúng được đối thoại trực tiếp với tòa soạn, nhà đài. Nâng cao tính tương tác với

công chúng không chỉ giúp nhà báo nắm bắt kịp thời những vấn đề bức xúc trong

xây dựng Đảng, có những định hướng tốt hơn trong tìm kiếm thông tin, gợi mở

những đề tài thiết thực mà còn làm cho công chúng cảm thấy được tôn trọng và có

tiếng nói trong việc sản xuất, thực hiện tác phẩm báo chí, giúp họ cảm thấy gắn bó

với cơ quan báo chí và trung thành với tờ báo, chương trình truyền hình nhiều hơn.

Đối với lãnh đạo Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau, kết quả nghiên cứu công

chúng sẽ đưa đến cái nhìn khách quan hơn về hiệu quả tuyên truyền đồng thời có thể

lấy đó làm cơ sở thực tiễn để chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền.

Nghiên cứu công chúng được tiến hành dưới nhiều hình thức khác nhau: có

thể phát phiếu hỏi điều tra dư luận xã hội; có thể tập hợp ý kiến phản hồi của độc

giả, khán thính giả hoặc có thể cử nhóm cán bộ, phóng viên đi phỏng vấn trực tiếp

những công chúng cần thiết... trên sóng phát thanh có thể mở phương thức phát

thanh trực tiếp để thu nhận ý kiến người nghe về những chủ đề được gợi ý sẵn. Với

những ý kiến hay có thể chọn lọc để đăng tải trên báo hay qua hộp thư bạn xem đài

trên sóng truyền hình. Cùng với hoạt động nghiên cứu, các cơ quan báo chí cũng

cần phải thiết lập đường dây nóng miễn phí để thu nhận ý kiến công chúng về nội

dung về xây đựng Đảng. Công khai số điện thoại nóng một cách thường xuyên trên

chuyên trang, chuyên mục vừa biểu hiện dân chủ trong tuyên truyền vừa tạo điều

kiện cho công chúng thể trao đổi trực tiếp trao đổi về những vấn đề đang được dư

luận quan tâm. Công chúng có thể nhận xét, đánh giá về hình thức, nội dung của tin,

bài, những điểm mạnh, yếu trong lối viết, cách thể hiện hoặc là những phản về

những bức xúc trong công tác xây dựng Đảng ở cơ sở... Tất cả những thông tin này

đều quan trọng đối với người phụ trách tuyên truyền xây dựng Đảng và nhiều lúc là

nguồn nguyên liệu quý giá để xây dựng nên những tác phẩm báo chí hay.

Một trong những chức năng quan trọng và nhiệm vụ hàng đầu của báo chí là

quản lý, giám sát xã hội. Với báo chí tuyên truyền về Đảng và công tác xây dựng

Đảng, nhiệm vụ đó là giám sát hoạt động của các tổ chức Đảng và đảng viên, kịp

thời biểu dương những nhân tố mới và phê bình những biểu hiện không lành mạnh

trong đời sống của Đảng, đảm bảo cho đường lối, chủ trương của Đảng, các nguyên

tắc trong tổ chức sinh hoạt Đảng được thực hiện một cách nghiêm túc. Tuy nhiên,

báo chí tuyên truyền xây dựng Đảng nói chung, Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau

sẽ thực hiện nhiệm vụ trên như thế nào trong điều kiện tính chiến đấu, tinh thần tự

phê bình và phê bình trong Đảng có biểu hiện giảm sút, một bộ phận nhỏ cán bộ,

đảng viên có biểu hiệu suy thoái về đạo đức, phẩm chất, lối sống nhưng không được

đấu tranh làm rõ ngay ở chi bộ Đảng? Chắc chắn là rất khó. Trong điều kiện như

vậy, dựa vào tai mắt của dân để phát hiện ra những vấn đề bức xúc, nổi cộm trong

công tác xây dựng Đảng là giải pháp rất quan trọng, việc thiết lập một đường dây

nóng, mở ra kênh thông tin từ phía công chúng sẽ giúp cho phóng viên phụ trách nội

dung xây dựng Đảng đeo bám được thực tiễn sâu sát hơn, xác định được nơi cần

đến, chọn vấn đề cần tìm hiểu để kịp thời phản ánh trên mặt báo hay trên sóng. Nếu

khai thác tốt kênh thông tin của công chúng, tính chiến đấu của công tác xây dựng

Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT- TH Cà Mau chắc chắn sẽ được nâng lên.

3.2.4 Nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn cho đội ngũ thực hiện

tuyên truyền về xây dựng Đảng

Nhân sự phụ trách thực hiện nội dung (phóng viên và cộng tác viên) là yếu

tố quan trọng quyết định sự thành công của nhiệm vụ tuyên truyền nói chung, tuyên

truyền về xây dựng Đảng nói riêng. Như Bác Hồ đã nói “Cán bộ là cái gốc của công

việc”, người thực hiện cũng là cái gốc của sự thành công hay thất bại trong công tác

tuyên truyền về xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau. Đó là đội

ngũ phóng viên của báo, đài và cộng tác viên ở các đài truyền thanh huyện, thành

phố, các ban ngành trong và ngoài tỉnh.

Hiện nay trên Báo Cà Mau, bộ phận được phân công phụ trách nội dung xây

dựng Đảng là phòng Xây dựng Đảng - Nội chính. Nhân sự phòng hiện có 5 phóng

viên, trong đó có 3 phóng viên phụ trách chính và thường xuyên nội dung này. Về

trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cả 3 phóng viên đều có trình độ đại học báo chí; về

lý luận chính trị, có 1 phóng viên trình độ lý luận trung cấp, 2 phóng viên chỉ có

trình độ tương đương trung cấp (chưa được đào tạo hoàn chỉnh). 2/3 phóng viên là

đảng viên, tất cả đều có thời gian công tác từ 10 năm trở lên. Nhiệm vụ chính của họ

là phát hiện và đề xuất đề tài tuyên truyền, thiết kế chuyên trang Chính trị trên các

số báo. Những đề xuất này được thông qua Ban Biên tập trong cuộc họp giao ban

hàng tuần,nếu không có những chỉ đạo thay đổi (chủ yếu do các yêu cầu tuyên

truyền thời sự của Tỉnh ủy) thì kế hoạch sẽ thông qua. Theo phòng Xây dựng Đảng -

Nội chính, khoảng 90% đề xuất của phòng được Ban Biên tập phê duyệt thực hiện.

Như vậy, có vai trò quyết định trong việc chuyển tải nội dung gì, kết cấu các chuyên

mục trong trang như thế nào chủ yếu là do phòng nghiệp vụ quyết định. Để thiết kế

chuyên trang tuyên truyền trong tuần, cơ sở căn cứ của các phóng viên phòng Xây

dựng Đảng - Nội chính là tình hình thời sự trong lĩnh vực xây dựng Đảng diễn ra

trong tuần, những chủ đề cần tập trung tuyên truyền trong tháng được Ban Biên tập

gợi ý, phóng viên phụ trách chuyên trang đề nghị. Những căn cứ này giúp cho việc

tuyên truyền về xây dựng Đảng bám sát được tình hình thực tiễn cũng như đáp ứng

được yêu cầu chỉ đạo của Ban Biên tập, đồng thời đa dạng hóa hình thức, chuyển tải

được những thông tin gần gũi với cơ sở, đáp ứng được nhu cầu nắm bắt thông tin

mới nhất của bạn đọc.

Tương tự, phụ trách chính nội dung xây dựng Đảng trên Đài PT-TH Cà

Mau là phòng Chuyên đề. Có hai phóng viên thường xuyên được phân công nội

dung này, bao gồm một phóng viên viết và một phóng viên quay phim. Được giao

nhiệm vụ thực hiện chuyên đề phát sóng trong tháng, hai phóng viên này (trong đó

đóng vai trò chính là phóng viên viết, cũng là đảng viên, có trình độ chính trị cao

cấp, công tác trong lĩnh vực báo chí hơn 20 năm) sẽ thiết kế hoàn toàn nội dung, các

chuyên mục sẽ xuất hiện trong chuyên đề, thời lượng các chuyên mục. Tuy nhiên,

ngoài nội dung do phòng Chuyên đề thực hiện, trong tuyên truyền về xây dựng

Đảng ở Đài PT-TH Cà Mau còn phải kể đến nguồn lực từ Phòng Thời sự. Chịu

trách nhiệm thực hiện 3 bản tin thời sự trong một ngày, các phóng viên, biên tập

viên phòng thời sự cũng tham gia công tác tuyên truyền về xây dựng Đảng với số

lượng tin, bài còn chiếm nhiều hơn cả chuyên đề “Xây dựng Đảng”. Hiện nay, số

lượng phóng viên trong Phòng Thời sự là 29 người, trong đó có khoảng 5 phóng

viên thường xuyên thực hiện phóng sự về đề tài xây dựng Đảng so với các phóng

viên còn lại. Trong 5 phóng viên này có 2 đảng viên, 5/5 phóng viên có trình độ đại

học báo chí, 3/5 phóng viên có trình độ trung cấp chính trị hoàn chỉnh và 2/5 phóng

viên có trình độ trung cấp chính trị tương đương. Tất cả 5 phóng viên này đều có

kinh nghiệm công tác từ 10 năm trở lên.

Ngoài đội ngũ phóng viên thuộc biên chế của các cơ quan báo chí, lực

lượng cộng tác viên ở các đài truyền thanh, các ban ngành cũng đóng góp phần quan

trọng trong việc thực hiện tin, bài cho những chương trình truyền hình cũng như các

số báo, trong đó có nội dung về xây dựng Đảng. Nếu lực lượng cộng tác viên ở các

đài truyền thanh huyện thành phố có nghiệp vụ báo chí và hoạt động thường xuyên

ở loại hình báo nói, báo hình, thể loại thực hiện chủ yếu là tin và bài giới thiệu về

những đảng viên gương mẫu, những việc làm tiêu biểu của các đảng bộ, chi bộ thì

lực lượng cộng tác viên ở các ngành (chủ yếu là ngành, đoàn thể cấp tỉnh) chỉ thực

hiện các bài viết với nội dung phản ánh, ghi nhanh những kết quả đạt được cũng

như những kinh nghiệm đúc rút trong quá trình lãnh đạo của Đảng trên các mặt

công tác dân vận, tổ chức, tuyên giáo, kiểm tra... Chính vì những đặc điểm này mà

đội ngũ cộng tác viên cho Đài PT-TH Cà Mau chỉ tập trung ở các đài truyền thanh,

trong khi việc cộng tác cho Báo Cà Mau đến từ cả những người đang làm ở đài

truyền thanh, cán bộ ở các ban ngành, đoàn thể tỉnh.

Có thể nhận thấy bên cạnh nhiều ưu điểm, thực trạng đội ngũ thực hiện

tuyên truyền xây dựng Đảng trên Báo Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau vẫn còn một

số bất cập như sau.

Thứ nhất: phần lớn phóng viên chưa được đào tào cơ bản, chuẩn hóa về lý

luận chính trị cũng như trang bị kiến thức về xây dựng Đảng.

Thứ hai: phóng viên không được tập huấn, trang bị kỹ năng viết về xây

dựng Đảng, chủ yếu lấy kinh nghiệm công tác ở các mảng đề tài khác để thực hiện

nội dung này.

Thứ ba: một số phóng viên thường xuyên viết về xây dựng Đảng lại chưa

phải là đảng viên, chưa được sinh hoạt trong một tổ chức Đảng.

Những bất cập này đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết đối với lãnh đạo Báo

Cà Mau và Đài PT-TH Cà Mau trong việc nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn

cho đội ngũ thực hiện tuyên truyền về xây dựng Đảng. Báo chí là một mặt trận và

“cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng” như Bác Hồ đã nói. Với đặc thù của

nghề báo, chiến sĩ - người làm báo phải đáp ứng được những yêu cầu của một nghề

gắn liền với chính trị, gắn liền với hiện thực. Đó là lập trường chính trị vững chắc.

Lập trường chính trị chính là yếu tố nền tảng, có tính quyết định đến khuynh hướng

hoạt động của nhà báo, cũng là phẩm chất đầu tiên, quan trọng cần phải có với

những ai đã và sẽ làm người viết báo. Điều này lại càng quan trọng đối với các

phóng viên viết về Đảng và công tác xây dựng Đảng. Chỉ có một lập trường chính

trị vững vàng, các phóng viên viết về Đảng và công tác xây dựng Đảng mới có thể

xác định vấn đề mình viết cho ai? Viết vì mục đích gì và viết như thế nào? Tâm

niệm được điều đó thì dù đứng ở vị trí nào, người phóng viên vẫn luôn trung thành

với Đảng, không vì một lý do gì mà chệch hướng, nói và viết trái với con đường mà

Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn. Tác giả Đỗ Chí Nghĩa trong bài viết

“Chủ tịch Hồ Chí Minh nói về nhà báo chiến sĩ cách mạng” đã nhắc lại lời dạy của

Bác đối với các nhà báo: “Tất cả những người làm báo (người viết, người in, người

sửa bài, người phát hành, phải có lập trường chính trị vững chắc, chính trị phải làm

chủ. Đường lối chính trị đúng thì những việc khác mới đúng được, cho nên các báo

của ta đều phải có đường lối chính trị đúng” [40, tr. 156]. Nhấn mạnh lập trường

chính trị của nhà báo, Bác đã đặt ra yêu cầu rất cao về nhận thức chính trị của “cán

bộ báo chí”, những người tuyên truyền, giải thích đường lối, chính sách của Đảng

và của Chính phủ. Cũng theo tác giả Đỗ Chí Nghĩa, quan điểm chính trị của người

làm báo phải thật vững vàng song cũng không có nghĩa là cứng nhắc.

Người làm báo nắm vững chính trị là để vận dụng linh hoạt vào hoạt động

nghề nghiệp, phù hợp chứ không tự biến mình thành người rao giảng, thuyết giáo

dài dòng. Có bản lĩnh chính trị vững vàng, người viết về xây dựng Đảng cũng phải

luôn là người có phẩm chất, đạo đức cách mạng. “Người cách mạng gặp khó khăn

thì phải đánh thắng khó khăn”, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh với những người

làm báo hàm chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc. Nhà báo phải luôn r n luyện giữ ngòi bút

thật công tâm, khách quan; có tinh thần phê bình và tự phê bình nhưng phải phê

bình đúng người, đúng tội trên tinh thần xây dựng; phải đặt cái chung lên trên hết,

lấy lợi ích nhân dân, của Đảng làm đầu. Đó cũng là tiêu chí quan trọng nhất để đánh

giá chất lượng tác phẩm cũng như uy tín nghề nghiệp của nhà báo.

Để nâng cao trình độ chính trị cho đội ngũ viết về xây dựng Đảng, cả hai cơ

quan báo chí cần có kế hoạch cụ thể trong việc đào tạo, chuẩn hóa trình độ chính trị

cho từng phóng viên; thường xuyên cập nhật kiến thức về xây dựng Đảng để phóng

viên hòa được vào dòng chảy của công tác xây dựng Đảng.

Đặc biệt với những chủ trương, nghị quyết về xây dựng Đảng như Nghị

quyết Trang ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện

nay”, đội ngũ phóng viên phụ trách tuyên truyền xây dựng Đảng phải được quán

triệt, triển khai theo đối tượng riêng, giúp họ nắm vững, hiểu rõ, hiểu đúng chủ

trương của Đảng để khi đi vào tuyên truyền mới có thể đi sâu, đi đến cùng vấn đề.

Ngoài ra, cấp ủy, chính quyền trong các cơ quan báo chí cũng cần tạo điều kiện cho

đội ngũ này có môi trường phấn đấu và r n luyện để trở thành đảng viên Đảng Cộng

sản Việt Nam. Chỉ có trở thành đảng viên, được sinh hoạt trong một tổ chức Đảng,

các phóng viên viết về Đảng và công tác xây dựng Đảng mới có nhiều điều kiện hơn

trong quán triệt những chỉ thị, nghị quyết mới, hiểu rõ hơn những nguyên tắc trong

tổ chức sinh hoạt Đảng, từ đó soi vào thực tiễn, kịp thời phát hiện và phản ánh

những vấn đề mới nảy sinh trong đời sống của Đảng và công tác xây dựng Đảng

một cách chính xác, có trách nhiệm.