LUẬN VĂN: Nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn ODA ở việt nam thông qua thực hiện phân cấp ODA

Chia sẻ: Nguyenn Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:61

Thêm vào BST

Báo xấu

200
lượt xem 40
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hội nhập với nền kinh tế thế giới đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Đất nước ta còn nghèo, thu nhập người dân chưa cao, xuất phát điểm thấp.Vì vậy để phát triển kinh tế, thực hiện quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thành công, bên cạnh nguồn vốn trong nước là quyết định, Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng nguồn vốn bên ngoài, đặc biệt là nguồn vốn Hỗ trợ phát triển chính thức...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: LUẬN VĂN: Nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn ODA ở việt nam thông qua thực hiện phân cấp ODA

(a) LUẬN VĂN: N âng cao hi ệu quả quản lý và sử dụng v ốn ODA ở việt nam thông qua thực h i ện phân cấp ODA
L ời Nói Đ ầu H ội nhập với nền kinh tế thế giới đ ang phát tri ển với tốc đ ộ nhanh c hóng, Vi ệt Nam tiếp tục đ ẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đ ại hoá đ ất n ư ớc. Đ ất n ư ớc ta còn nghèo, thu nhập n gư ời dân ch ưa cao, xu ất phát đ i ểm thấp.Vì vậy đ ể phát triển kinh tế, thực hiện quá trình công nghiệp h oá, hi ện đ ại hoá đ ất n ư ớc thành công, bên cạnh nguồn vốn trong n ư ớc là q uy ết đ ịnh, Đ ảng và Nhà n ư ớc ta rất chú trọng nguồn vốn bên ngoài, đ ặc b i ệt là ng u ồn vốn H ỗ trợ phát triển chính thức (ODA) T rong nh ững n ăm g ần đ ây, ngu ồn vốn ODA dành cho Việt Nam có xu h ư ớng ngày càng t ăng, góp ph ần to lớn vào công cuộc phát triển kinh tế - x ã h ội và nó đ ư ợc phân bổ vào nhiều ngành, nhiều lĩnh vực và nhiều đ ịa p hương . Đ ể có thể quản lý và sử dụng tốt nguồn vốn ODA, phát huy tối đ a h i ệu quả các kết quả thu đ ư ợc từ các dự án sử dụng ODA, Chính phủ đ ã b an hành nhi ều v ăn b ản quy đ ịnh về quản lý và sử dụng ODA, đ ó là Ngh ị đ ịnh 20, Nghị đ ịnh 87 và gần đ ây nh ất là Nghị đ ịnh 1 7/2001. Cùng v ới c ông cu ộc cải cách hành chính nhằm hiệu quả hoá công tác quản lý kinh tế x ã h ội, tạo đ i ều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế và phát triển bền v ững, công tác quản lý ODA cũng từng b ư ớc đ ư ợc đ ổi mới và cải tiến theo h ư ớng phân cấp, t ăng thêm quy ền hạn và trách nhiệm của các Bộ, ngành và c hính quy ền đ ịa ph ương. Tuy nhiên, trong th ời gian qua, việc phân cấp q u ản lý và sử dụng ODA tại Việt Nam ch ưa th ực sự hiệu quả, nó vẫn còn là v ấn đ ề khá mới, đ ặc biệt đ ối với các cấp chính quyền đ ịa p hương, v ốn quen t i ếp nhận các dự án ODA từ cấp TW giao xuống khi tất cả các thủ tục đ ã đ ư ợc hoàn tất. Nhiều cán bộ đ ịa ph ương c òn ch ưa quen v ới các “quyền và t rách nhi ệm mới” đ ư ợc giao khi phân cấp quản lý và sử dụng ODA đ ư ợc t h ực hiện. Do đ ó, em quy ết đ ịn h l ựa chọn đ ề tài N âng cao hi ệu quả quản l ý và s ử dụng vốn ODA ở việt nam thông qua thực hiện phân cấp ODA l àm đ ề tài nghiên cứu cho mình. Với đ ề tài nghiên cứu này, em hy vọng có
t h ể đ ưa ra đư ợc một vài ý kiến cá nhân, góp phần nâng cao hiệu quả của q uá t rình phân c ấp, từ đ ó nâng cao hi ệu quản sử dụng ODA tại Việt Nam. B áo cáo đư ợc chia làm 2 ch ương: I . C hương II: Thu hót qu ản lý và sử dụng ODA giai đ o ạn 1993 - 2004 I I. C hương III: Nh ững giải pháp trong phân cấp quản lý và sử dụng O DA nh ằm nâng cao hiệu quả của O DA đ ối với sự nghiệp phát t ri ển kinh tế xã hội của đ át nư ớc C H¦¥NG I t hu hót vµ qu¶n lý sö dông ODA ở v iªt nam giai ® o¹n 1999 - 2004 I . v èn oda vµ vai trß c ña oda ®èi víi c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn 1 .kh¸i niÖm T rong quá trình hình thành và phát tri ển của sự Hợp tác phát triển quốc t ế có một số khái niệm về ODA.
T h ứ nhất , ODA là hình th ức hỗ trợ phát triển của Chính phủ các n ư ớc, c ác t ổ chức quốc tế, cá c t ổ chức phi Chính phủ có tính chất song ph ương h o ặc đ a phương bao g ồm các khoản tiền mà các c ơ quan, Chính ph ủ viện t r ợ không hoàn lại ( cho không) hoặc cho vay theo các đ i ều kiện tài chính ư u đ ãi ( Giáo trình kinh t ế quốc tế - t rư ờng Đ H Kinh t ế quốc dân) T h ứ hai , Theo quy đ ịnh của Tổ chức Hợp tác kinh tế và phát triển ( OECD) bao g ồm thành viên là các n ư ớc phát triển , ODA là ngu ồn vốn hỗ t r ợ phát triển chính thức của Chính phủ các n ư ớc phát triển, các tổ chức t ài chính qu ốc tế, các tổ chức quốc tế… dành ch o các nư ớc đ ang phát tri ển c ó m ức thành tố hỗ trợ (Grant element), hay còn gọi là yếu tố không hoàn l ại đ ạt ít nhất 25%. ODA bao gồm các dạng: viện trợ không hoàn lại(d ư ới d ạng tiền hoặc hàng hoá), tín dụng ư u đ ãi, tín d ụng hỗn hợp. Đ ây là đ ịnh n gh ĩa chính t h ức đ ư ợc thống nhất sử dụng trong các v ăn b ản về ODA của n hà nư ớc ta, cũng nh ư trong báo cáo này. T ừ đ ịnh nghĩa trên, ta thấy ODA bao gồm các khoản viện trợ không h oàn l ại, các khoản vay ư u đ ãi có th ời hạn vay dài, có thời gian ân hạn, lãi s u ất thấp h ơn l ãi xu ất thị tr ư ờng…Mức đ ộ ư u đ ãi c ủa khoản vay đ ư ợc đ o l ư ờng bằng khái niệm “thành tố hỗ trợ”(*).Một khoản ODA có thành tố hỗ t r ợ là 100% đ ư ợc gọi là khoản viện trợ không hoàn lại. Một khoản vay ư u đ ãi đ ư ợc coi là ODA phải có thành tố hỗ trợ ít nhất đ ạt 2 5%. H i ện nay, tổng khối l ư ợng ODA trên thế giới t ương đ ối lớn, nh ưng t ốc đ ộ t ăng ODA không ph ải lúc nào cũng giống nhau, mà phụ thuộc vào tình h ình phát tri ển kinh tế và xu h ư ớng chính trị của n ư ớc nhận tài trợ, Trong n h ững n ăm 1960, ODA tăng ch ậm, nh ưng t rong hai th ập kỷ 1970 - 1990 O DA tăng r ất nhanh với đ ỉnh đ i ểm n ăm 1991, m ức tài trợ đ ạt 91 tỷ USD. H i ện nay, ODA đ ang có xu hư ớng giảm do nền kinh tế thế giới gặp nhiều k hó khăn, nhi ều n ư ớc là đ ối tác cung cấp ODA chính nh ư M ỹ, Nhật Bản đ ồng loạt cắt giảm n gân sách dành cho ODA. S au khi Đông Âu s ụp đ ổ, trong giai đ o ạn 1991 - 1997, M ỹ là n ư ớc cắt g i ảm tài trợ mạnh nhất, đ ến 1997 thì viện trợ của Mỹ chỉ còn 0,08% GNP c ủa n ư ớc này, và hiện này ODA của Mỹ cũng chỉ đ ạt d ư ới 0,1% GNP. Mặc
d ù Liên H ợp Quốc đ ề ra mục t iêu là các nư ớc phát triển dành 0,7% GNP c ủa mình cho ODA, song thực tế chỉ có một số ít n ư ớc, chủ yếu là các n ư ớc B ắc Âu đ ạt đ ư ợc chỉ tiêu này nh ư : Đan M ạch (0,99%), NaUy(0,91%) và T hu ỵ Đ i ển(0,71%). T h ực tế sử dụng ODA trên thế giới cho thấy, ODA không p h ải là luôn có h i ệu quả với bất kỳ quốc gia nào, ở bất kỳ lĩnh vực nào. Tr ư ớc đ ây, Nh ật B ản và Hàn Quốc và gần đ ây là m ột số n ư ớc ASEAN đ ã s ử dụng ODA hiệu q u ả. ODA thành công ở các n ư ớc này do phát huy tính tự chủ cao, quản lý c h ặt chẽ và các c ơ quan ti ế p nh ận ODA đ ủ n ăng l ực quản lý. Trong khi đ ó O DA mang l ại gánh nặng nợ nần khó trả cho một số n ư ớc, nhất là ở Châu P hi, do h ệ thống quản lý ODA yếu kém và tự chủ thấp. T ại Việt Nam, khái niệm ODA đ ã tr ở lên quen thuộc kể từ tháng 1 1/1993. V ới Hội nghị T ư V ấn nhóm các nhà tài trợ (CG Meeting) dành c ho Vi ệt Nam lần đ ầu tiên họp tại Paris, đ ã là s ự kiện đ ánh d ấu việc thiết l ập quan hệ đ ầy đ ủ về hợp tác phát triển giữa Việt Nam và Cộng đ ồng tài t r ợ quốc tế. Cho đ ến tháng 12/2004, các nhà tài trợ quốc tế đ ã cam k ết c ung c ấp ODA cho Việt Nam 28,87 tỉ USD, trong đ ó trên 15% là vi ện trợ k hông hoàn l ại. N ăm 2004, cam k ết ODA đ ạt mức kỷ lục là 3,44 tỉ USD. C ác nhà tài tr ợ chính là Nhật Bản, WB, ODA chiếm h ơn 70% t ổng vốn cam k ết. ý nghĩa quan trọng của mức cam kết tài t r ợ ngày càng lớn của cộng đ ồng các nhà tài trợ là sự khẳng đ ịnh sự ủng hộ và tin t ư ởng mạnh mẽ của c ộng đ ồng quốc tế đ ối với những thành công trong công cuộc đ ổi mới và p hát tri ển kinh tế - x ã h ội ở Việt Nam, đ ặc biệt là những thành tựu trong c ông cu ộc x oá đói gi ảm nghèo. 2 . c¸c nguån ODA trªn thÕ giíi T rong th ời kỳ chiến tranh lạnh và đ ối đ ầu Đ ông - T ây, trên th ế giới tồn t ại ba nguồn ODA chủ yếu là : từ Liên Xô và Đ ông Âu, t ừ các n ư ớc thuộc t ổ chức OECD, các tổ chức quốc tế và các tổ chức phi chính phủ . T rên th ế giới hiện nay có hai nguồn cung cấp ODA chủ yếu từ:
- C ác nư ớc thành viên của uỷ ban hỗ trợ phát triển (DAC) thuộc tổ chức O ECD. - C ác ngu ồn tài trợ khác nh ư: Các t ổ chức tài chinh quốc tế (WB, ADB, O PEC…), các t ổ chức của Liên hiệp quốc( UNDP, U NICEF…)… T rong các ngu ồn trên thì ODA từ các n ư ớc thành viên của DAC là lớn n h ất. N ăm 1994, DAC cung c ấp 59,1 tỷ USD chiếm 0,3% tổng GNP của các n ư ớc này, t ăng hơn 1% so v ới n ăm 1993. Các ngu ồn tài trợ khác bao gồm m ột số n ư ớc đ ang phát tri ển, các tổ chức q u ốc tế và các tổ chức phi chính p h ủ. 3 . C ¸c ph-¬ng thøc cung cÊp ODA C ó 3 phương th ức cung cấp ODA chủ yếu là : - H ỗ trợ cán cân thanh toán : T hư ờng là hỗ trợ tài chính trực tiếp ( chuy ển giao tiền tệ), đ ôi khi là hi ện vật (hỗ trợ hàng hoá) hoặc hỗ trợ n h ập khẩu. Ngoại tệ hoặc hàng hoá chuyển vào trong n ư ớc qua hình thức h ỗ trợ cán cân thanh toán đ ư ợc chuyển hoá thành hỗ trợ ngân sách. - H ỗ trợ ch ương tr ình (hay còn g ọi là viện trợ phi dự án ): Là vi ện trợ đ ã đ ạt đ ư ợc hiệp đ ịnh với đ ối tác viện trợ, nhằm cu ng c ấp một khối l ư ợng O DA cho m ột mục đ ích t ổng quát với thời hạn nhất đ ịnh đ ể thực hiện nhiều n ội dung khác nhau của một ch ương tr ình. - H ỗ trợ dự án : Đây là h ình th ức chủ yếu của hỗ trợ phát triển chính t h ức, bao gồm hỗ trợ c ơ b ản và hỗ trợ kỹ thuật (một d ự án có thể kết hợp c ả hai loại trên). * H ỗ trợ c ơ b ản gắn với đ ầu t ư xây d ựng c ơ b ản nh ư: xây d ựng đ ư ờng x á, c ầu cống, đ ê đ ập, tr ư ờng học, bệnh viện, hệ thống viễn thông, đ i ện l ực… * H ỗ trợ kỹ thuật th ư ờng có nội dung chủ yếu là: T ăng cư ờng n ăng l ực, t h ể chế, đ ào t ạo nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, nghiên cứu khoa h ọc ứng dụng…
4 .Vai trß cña ODA ®èi víi c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn T hùc chÊt cña vèn ODA lµ mét lo¹i vèn vay ph¶i tr¶ c¶ gèc lÉn l·i cã k Ìm theo c¸c diÒu kiÖn kinh tÕ chÝnh trÞ .Lµ nguån v èn bæ sung quan t räng cho ®Çu t- vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi .Bëi v× c¸c kho¶n ODA cã t hêi gian tr¶ nî rÊt dµi (30 - 40 n¨m)l·i suÊt -u ®·i chØ 0 - 5%/n¨m ,®ã lµ c h-u kÓ viÖn trî kh«ng hoµn l¹i trong ODA chiªm 25%theo uy ®Þnh cña O ECD.  O DA bè xung nguån ngoa i tÖ cho ®Êt n-íc va bï ®¾p c¸n c ©n thanh to¸n .ë mét sè n-íc cã tû lÖ tiÕt kiÖm néi ®Þa ® Õn 30 - 40% GDP nh-ng vÉm cã th©m hôt c¸n c©n v·ng l ai ,luång tiÒn vµo th-êng nhá h¬n luång tiÒn ra do nhËp s iªu,do phai tr¶ nî ®Ðn h¹n.NÕu kh«ng cã ODA ®Ó bï ® ¾p c¸n c ©n v·ng lai th× cã thÓ dÉn tíi vì nî.  T hóc ®¨y t¨ng tr-¬ng kinh tÕ :C¸c nhµ ®Çu t- khi quyÕt ® Þnh ®µu t- vµo mét lÜnh vùc tr-íc hÕt hä quan t©m ® Ðn kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ®Çu t- ®ã,hä c¶nh gi¸c t r-íc nh÷ng nguy c¬ lµm t¨ng phÝ tæn cña vèn ®Çu t- .Do v Ëy ® Î thu hót ®-îc vèn ®Çu t- cÇn ph¶i n©ng cÊp c¶i t hiÖn c¬ së h¹ tÇng,hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng ...Do ® ã thóc ®¶y t¨ng tr-ëng kinh tÕ  C huyÓn giao c«ng nghÖ :Nh÷ng lîi Ých quang träng mµ O DA mang l¹i cho cÊc nhµ tµi trî lµ c«ng nghÖ ,kü thuËt h iÖn ®¹i ,k ü s¶o chuyªn m«n vµ tr×nh ®é qu¶n lý..ODA d -îc coi nh- lµ nguån vèn quan träng ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c «ng nghÖ cña n-íc chñ nhµ.Vai trß nµy ®-îc thÓ hiÖn ë h ai khÝa c¹nh chÝnh lµ chuyÓn giao c«ng nghÖ s½n cã t õ bªn ngoµi vµo vµ t¨ng kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña c¸c c ¬ s ë nghiªn cøu ,øng dông cña n-¬c chñ nhµ ,cã t¸c dông t ¨ng c-êng n¨ng lùc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn cña n-íc chñ n hµ.
 P h¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ t¹o c¬ së viÖc lµm:Ph¸t t riÓn ch¶ mét quèc gia phô thuéc mËt thiÕt vµo sù ph¸t t riÓn nguån nh©n lùc.ChÝnh v × vËy c¸c nhµ tµi trî t h-êng -u tiªn cho viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc d-íi h ×nh thøc :nhËn ng-êi sang häc ,göi c¸c chuyªn gia sang h uyÕn luyÖn ®µo t¹o ...Nguån nh©n lùc ¶nh h-ëng trùc t iÕp tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt ,c¸c vÊn ®Ò x· héi vµ móc t iªu dïng cña d© n c-.Viªc c¶i thiÖn chÊt l-îng cuéc sèng t h«ng qua ®Çu t- vµo c¸c lÜnh vùc :søc khoÎ ,gi¸o d ôc ...sÏ lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông nguån nh©n lùc ,n¨ng c ao n¨ng suÊt lao ®éng vµ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt nhê ®ã t hóc ®Èy t¨ng tr-¬ng kinh tÕ  O DA gióp c¸c n-íc ®ang ph¸ t triªn ®iÒu chØnh c¬ cÊu k inh tÕ:C¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn gÆp nhiÒu vÊn ®Ò khã k h¨n trong ph¸t triªn kinh tÕ do d©n sè t¨ng nhanh ,s¶n x uÊt t¨ng chËm vµ cung c¸ch qu¶n lý kinh tÕ cßn nhiÒu l ¹c hËu.§Ó gi¶i quyªt vÊn ®Ò nµy c¸c quèc gia ®ang cè g ¾ng hoµn th iªn c¬ cÊu kinh tÕ b»ng c¸ch phèi hîp víi n g©n hµng thÕ giíi ,quü tiÒn tÖ quèc tÕ vµ c¸c tæ chøc q uèc tÕ kh¸c ®Ó tiÕn hµnh chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh c¬ c Êu kinh tÕ, T uy nhiªn nguån vèn ODA còng cã nh÷ng nh-îc ®iÓm :  V èn ODA th-êng ®i liÒn víi yÕu tè chÝnh trÞ h ¬n lµ ph¸t t riÓn kinh tÕ  V ay ODA t¨ng g¸nh nî cho quãc gia, khi tr¶ nî phai dïng ® ång néi tÖ cña v-íc ®i vay ®Ó tr¶ nî.MÆt kh¸c thêi gian v ay cµng dµi th× rñi ro cµng lín :rñi ro vÒ tû gi¸,l¹m p h¸t,khñng ho¶ng kinh tÕ .Bµi häc ®¾t gi¸ cña nhËn viÖn t rî ch ©u phi nh÷ng n¨m 60 ®Õn nh÷ng n¨m 80 th× mÊt k h¶ n¨ng thanh to¸n vµ nghÌo nhÊt,ch©u mü cung t-¬ng t ù nh- vËy
 V èn ODA th-êng g¾n víi chÝnh s¸ch hé trî cho c¸c doanh n ghiÖp cña n-íc tµi trî nªn th«ng th-¬ng cã sù r»ng buéc c ña nhµ tµi trî trong viÖc lùa ch än dù ¸n, nhµ cung øng h µng ho¸ ,thiÕt bÞ cho dù ¸n.  T hêi gian tõ kho ký hîp ®ång cho vay ®Õn lóc nhµ tµi trî t hÈm ®Þnh cho vay lµ rÊt l©u. MÆt kh¸c nh÷ng chi qu¶n l ý dù ¸n ,gi¶i phãng mÆt b»ng còng rÊt cao so víi c¸c dù ¸ n cïng lo¹i sö dung nguån vèn tro ng n-íc do nhµ tµi trî n -íc ngoµi can thiÖp b»t Ðp quµ nhiÒu vµo quy trïnh thùc h iªn dù ¸n I I. T hùc tr¹ng t×nh thu hót oda ë viÖt nam giai ®o¹n 1999 - 20004 1 .Khái quát chung H ơn 10 năm qua, tuy ngu ồn vèn nội lực đ óng vai tr ò quy ết đ ịnh đ ến phát t ri ển đ ất n ư ớc, nguồn vốn ODA lµ một kênh vốn đ ầu t ư quan tr ọng bổ sung c ho Ngân sách nhà nư ớc, góp phần tích cực trong việc xây dựng c ơ s ở hạ t ầng kinh tế xã hội Việt Nam trong công cu ộc đ ổi mới đ ất n ư ớc. Q ua 12 h ội nghị nhóm t ư v ấn các nhà tài trợ (CG) đ ư ợc tổ chức từ 1993 - 2004 các nhà tài tr ợ quốc tế đ ã cam k ết cung cấp cho Việt Nam l ư ợng ODA đ áng k ể. Tính đ ến 2004, tổng ODA cam kết đ ạt 28,87 tỷ USD (trong đ ó t rên 15% là vi ện trợ khôn g hoàn l ại), mức cam kết n ăm sau cao hơn năm t rư ớc và n ăm 2004 đ ạt mức kỷ lục 3,44 tỷ USD. Các nhà tài trợ chính là N h ật Bản, WB, ADB chiếm h ơn 71% v ốn cam kết. C ác cam k ết này đ ã đ ư ợc hợp thức hoá bằng Hiệp đ ịnh về ODA trị giá t rên 24,98 t ỷ USD, trong đ ó v ốn vay khoảng 20.378,93 triệu USD và vốn k hông hoàn l ại là 4.608,59 triệu USD. G iai đo ạn 1993 - 2004, t ổng vốn ODA đ ã đ ư ợc giải ngân vào khoảng 1 4,11 t ỷ USD, bằng 56,49% tổng số vốn đ ã ký k ết và bằng khoảng 49,03% c am k ết trong thời kỳ này. Tốc đ ộ giải ngân O DA bình quân nh ững n ăm q ua m ới chỉ đ ạt 70 - 80% so v ới kế hoạch đ ề ra.
M ặc dù đ i ều kiện đ àm phán ODA r ất khó kh ăn, nh ất là do mất cân đ ối n ghiêm tr ọng về cung cầu ODA trên toàn thế giới cũng nh ư trong khu v ực v à do các đi ều kiện tài trợ bị thắt chặt dần, c ác kho ản ODA đ ư ợc ký kết t rong 5 năm g ần đ ây v ề c ơ b ản đ ã phù h ợp với đ ịnh h ư ớng c ơ c ấu sử dụng O DA mà Đ ại hội IX đ ã đ ề ra. Nhìn chung, mức cam kết ODA dành cho V i ệt Nam t ăng đ ều qua các n ăm, k ể cả thời kỳ kinh tế một số nhà tài trợ k hó khăn tài chính. N gu ồn vốn ODA đ ã chi ếm một tỷ trọng lớn trong tổng vốn đ ầu t ư b ằng N gân sách Nhà nư ớc( khoảng 50 - 60%) trong vài năm tr ở lại đ ây và đ ạt mức c ao nh ất là 67,7% trong n ăm 2000. C ũng giai đ o ạn này, đ ầu t ư b ằng vốn O DA chi ếm trung bình khoảng 25% tổng đ ầu t ư công, l ên m ức cao nhất n ăm 1994 g ần 40% và khoảng 13 - 14% t ổng đ ầu t ư toàn x ã h ội. Số vốn vay O DA lu ỹ kế đ ến ngày 21/12/2003 vào khoản 10.370 triệu USD, chiếm k ho ảng 77% tổng d ư n ợ n ư ớc ngoại của Việt Nam. So sánh (số trong ngoặc l à gi ới hạn tối đ a) t ổng số nợ củ a toàn b ộ nền kinh tế đ ến n ăm 2003 b ằng 3 4,1% GDP(50 - 60%), 67,6% kim ng ạch xuất khẩu(150%), dịch vụ trả nợ ( s ố tiền trả nợ gốc và lãi) bằng 6,8% kim ngạch xuất khẩu(15%), dịch vụ t r ả nợ Chính phủ bằng 6,3%tổng thu ngân sách nhà n ư ớc(10%). M ức giải ngân ngu ồn vốn ODA t ăng liên t ục qua 8 n ăm đ ầu tiên nh ưng c h ậm lại trong thời kỳ 2001 - 2003 v ới mức thực hiện bình quân hàng n ăm c h ỉ đ ạt 70% so với kế hoạch đ ề ra. Nguyên nhân chủ yếu là do một số dự á n và chương tr ình do Nh ật Bản tài trợ đ ã đ ư ợc hoàn thành trong n ăm 2 000 - 2001. Trong đó bao g ồm các nhà máy thuỷ đ i ện Phú Mỹ, Phả Lại và H àm Thu ận Đ a Mi, c ũng nh ư sáng ki ến Miyazawa hỗ trợ phát triển khu vực t ư nhân, c ải cách Doanh Nghiệp Nhà N ư ớc và th ương m ại. b ảng 1.1: Vốn ODA cam kết và giải ngân của Việt Nam giai đ o ạn 1 993 - 2004 . Đ ơn v ị : triệu USD 1 993 1 994 1 995 1 996 1 997 1 998 1 999 20 200 2002 2 003 2 00
N ăm 00 1 O DA C am 1 810 1 940 2 260 2 430 2 400 2 200 2 210 24 2 40 2 550 2 830 3 44 kế t 00 0 Gi ả i 4 13 7 25 7 37 9 00 1 000 1 242 1 350 16 1 50 1 528 1 421 1 50 N gân 50 0 (năm 1998 chưa k ể 500 triệu USD và n ăm 1999 chưa k ể 700 triệu USD h ỗ trợ cải cách kinh tế). N gu ồn : Bộ Kế hoạch đ ầu t ư P h ần lớn các hiệp đ ịnh vay đ ều có lãi suất ư u đ ãi, th ời hạn vay và ân h ạn đ ạt, 48,8% số hiệp đ ịnh vay đ ã ký có l ĩa suất 1%/n ăm, th ời hạn vay t rên 30 năm, trong đó có 10 năm ân h ạn; 33,9% hiệp đ ịnh vay đ ã ký có lãi s u ất từ 1 - 2,5%/năm; kho ảng 17,3% hiệp đ ịnh vay đ ã ký có đ i ều kiện vay k ém ưu đ ãi h ơn.Tuy nhiên, t ỷ lệ các khoản tài t r ợ tín dụng so với viện trợ k hông hoàn l ại của Việt Nam còn khá thấp so với trung bình thế giới cũng n hư v ới các n ư ớc phát triển t ương đương. M ức giải ngân ODA khác nhau giữa các nhà tài trợ và giữa các loại hình d ự án. Hầu hết các dự án hỗ trợ kĩ thuật (T A) thư ờng có mức giải ngân cao; c ó trư ờng hợp đ ạt 100% vốn ODA cam kết hàng n ăm (do ch ủ yếu là chi cho c huyên gia, mua s ắm thiết bị, máy móc và đ ạo tạo). Các dự án đ ầu t ư xây d ựng th ương gi ải ngân chậm (chi phí nhiều thời gian cho công tác chuản bị n hư đ ền b ù, di dân, tái đ ịnh c ư). Các nhà tài tr ợ có mức giải ngân gần mức t rung bình c ủa thế giới 17 - 18% ODA đ ã ký k ết) phần lớn là do có các c hương tr ình và d ự án giải ngân nhanh. T r ọng tâm thu hút nguồn vốn ODA vào các lĩnh vực về c ơ b ản phù hợp v ới đ ịnh h ư ớng c ủa nghị quyết Đ ại Hội IX của Đ ảng.
B ảng1.2 C ơ c ấu giá trị các hiệp đ ịnh ODA ký kết theo ngành giai đ o ạn 1 993 - 2003 N gành Tỷ t r ọ ng(%) G iao thông v ậ n t ả i 2 2,58 N gu ồ n, đư ờ ng dây chuy ể n t ả i và lư ớ i đi ệ n 2 0,26 p hân ph ố i N ông nghi ệ p và phát tri ể n nông thôn 1 4,94 C ấ p th oát nư ớ c và h ạ t ầ ng đô th ị 8 ,29 G iáo d ụ c, đào t ạ o, khoa h ọ c, công ngh ệ 8 ,27 Y t ế , xã h ộ i 5 ,84 C ác l ĩnh v ự c khác 1 9,84 N gu ồn: Bộ kế hoạch đ ầu t ư
B i ểu đ ồ : c ỏ cấu theo ngành giá trị các hiệp đ ịnh ODA ký kết giai đ o ạn 1 993 - 2003 giao thong van tai nguon,duong day chuyen tai va luoi dien phan phoi 19.84 22.28 nong nghiep va phat trien nong 5.82 thon cap thoat nuoc 8.27 va ha tang do thi 20.26 8.29 giao duc,dao 14.94 tao,khoa hoc cong nghe y te,xa hoi T rong nhi ều dự án tài trợ, nguồn vốn ODA đ ư ợc huy đ ộng cho vay lại c ó hi ệu quả thiết thực đ ối với sự phát triển của một số doanh nghiệp, đ áp ứ ng nhu cầu về vốn đ ể đ ầu t ư chi ều sâu, nâng cao chất l ư ợng sản phẩm và d ị ch v ụ, giải quyết việc làm và cải thiện đ ời sống của ng ư ời lao đ ộng, nhất l à trong l ĩnh vực n ăng lư ợng, cảng biển, cấp n ư ớc, chế biến cao su, sản x u ất mía đ ư ờng… C ác d ự án ODA đ ã đ óng góp cho s ự phát triển hạ tầng xã hội, tác đ ộng t ích c ực đ ến việc cải thi ện chỉ số phát triển con ng ư ời Việt Nam (HDI), từ 0 ,62(1992) lên 0,69(2003). Các chương tr ình, d ự án hỗ trợ giáo dục (nâng
c ao ch ất l ư ợng dạy, học…) y tế (ch ương tr ình dân s ố và phát triển, tiêm c h ủng mở rộng, dinh d ư ỡng trẻ em…), xoá đ ói gi ảm nghèo… đ ư ợc đ ánh giá l à hi ệu quả, góp phần nâng cao đ ời sống ng ư ời dân. 2 .Đánh giá chung 2 .1.Đánh giá v ề c ơ c ấu L ĩnh vực công nghiệp và xây dựng chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm 6 6,9% v ề số dự án và 58,3% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý. Ti ếp theo là lĩnh vực d ịch vụ, chiếm 19 ,3% v ề số dự án và 34,3% về số vốn đ ầu t ư đăng k ý. S ố c òn l ại thuộc lĩnh vực nông, lâm, ng ư nghi ệp. Đ ồ thị 2: C ơ c ấu vốn Đ TNN theo ngành C«ng Vèn thùc hiÖn Vèn ®¨ ng ký nghiÖ vµ p DÞ vô ch DÞ vô ch x© dùng y 25.1% 34.3% 68.5% C«ng nghiÖ vµ p x© dùng y N«ng L© m N«ng L© m 58.3% Ng nghiÖp Ng nghiÖp 6.4% 7.5% S o v ới vốn đ ăng ký, v ốn thực hiện trong lĩnh vực công nghiệp và xây d ựng có tỷ trọng lớn h ơn, chi ếm 68,5% vốn thực hi ện. Lĩnh vực nông - lâm - ngư nghi ệp chiếm 6,4% vốn thực hiện và lĩnh vực dịch vụ chiếm 25,1%. Từ đ ây, có th ể thấy rằng tỷ lệ các dự án đ ã tri ển khai thực hiện trong lĩnh vực c ông nghi ệp và xây dựng cao h ơn so v ới các lĩnh vực khác. 2 .2.Đánh giá ODA theo vùng l ónh th ổ v on oda t ập trung vào một số tỉnh thuộc khu vực kinh tế trọng đ i ểm p hía Nam (thành ph ố Hồ Chí Minh, Đ ồng Nai, Bình D ương và Bà R ịa - V ũng T àu) và vùng kinh t ế trọng đ i ểm phía Bắc (Hà Nội, Hải Phòng, Vốn Đ TNH ải D ương, V ĩnh Phúc và Quảng Ninh). Đ ồ t h ị 3: C ơ c ấu Đ TNN theo vùng
Vèn ® ng ký ¨ Vèn thùc hiÖn C¸ c ®a Þ Vï ng träng C¸ c ®a Þ Vï ng träng ph ¬ng kh¸ c Vï ng träng ® m phÝ iÓ a ph ¬ng kh¸ c ® m phÝ B¾ iÓ ac vµ dÇ khÝ u ® m miÒ iÓ n Vï ng träng B¾ c vµ dÇ khÝ u 26.8% 13.8% Trung ® m miÒ iÓ n 24.3% 24.8% 1.8% Trung Vï ng träng Vï ng träng 1.5% ® m phÝ iÓ a ® m phÝ iÓ a Nam Nam 57.6% 49.4% T ại vùng kinh tế trọng đ i ểm phía Bắc có 908 dự án còn hiệu lực với t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý (k ể cả t ăng v ốn) là 11,4 tỷ USD, chiếm 18,1% về s ố dự án và 26,8% tổng vốn Đ TNN đăng ký c ủa cả n ư ớc. Trong đ ó, v ốn t h ực hiện đ ạt 5, 8 t ỷ USD, bằng 24,3% tổng vốn đ ăng ký. T ại vùng kinh tế trọng đ i ểm phía Nam hiện có 3.147 dự án còn hiệu l ực với tổng vốn đ ăng ký 25,15 t ỷ USD, chiếm 62,74% về số dự án và 5 5,48% t ổng vốn đ ăng ký c ả n ư ớc. Trong đ ó, v ốn thực hiện đ ạt 12,74 tỷ U SD, b ằng 51 % t ổng vốn đ ăng ký. T ại vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung hiện có khoảng 150 dự á n còn hi ệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý (k ể cả t ăng v ốn) là 795,6 t ri ệu USD, chiếm 2,9% về số dự án và 1,8% tổng vốn đ ăng ký c ủa cả n ư ớc. Trong đ ó, v ốn thực hiệ n đ ạt 387 tỷ USD, bằng 48,5% tổng vốn đ ăng ký. C ác đ ịa ph ương thu ộc vùng núi phía Bắc và vùng Tây nguyên thuộc đ ịa bàn có đ i ều kiện kinh tế - xã h ội đ ặc biệt khó kh ăn, tuy đư ợc h ư ởng mức ư u đ ãi đ ầu t ư cao, nhưng vi ệc thu hút còn rất hạn chế. Đ ến nay, ở vùn g núi p hía B ắc chỉ có 157 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ăng ký 723 tri ệu U SD và t ại vùng Tây nguyên chỉ có 76 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ăng ký 937 tri ệu USD. 2 .3.Đánh giá ODA theo loai hnh vi ện trợ c ác nư ớc châu á vẫn là đ ối tác đ ầu t ư chính v ào Vi ệt Nam, c hi ếm 80,5% tổng vốn đ ăng ký, trong đó Nh ật Bản, Đ ài Loan, Hàn Qu ốc (3 n hà đ ầu t ư l ớn nhất vào Việt Nam) và Trung Quốc (kể cả Hồng Kông) c hi ếm 46,3% tổng vốn đ ăng ký v ào Vi ệt Nam, 24,2% là đ ầu t ư t ừ các n ư ớc
A SEAN. Các nhà đ ầu t ư t ừ EU chiếm 1 3,6% t ổng vốn đ ăng ký, châu M ỹ - chi ếm 9,8%, Australia, New Zealand chiếm 1,5% và các n ư ớc khác 1,4%. Đ ồ thị 5: C ơ c ấu Đ TNN theo đ ối tác đ ầu t ư Vèn ® ng ký ¨ Vèn thùc hiÖn Ch© Âu u Ch© Âu u kh¸ c kh¸ c N í c kh¸ c ASEAN 3.5%N í c kh¸ c ASEAN Úc vµ New Ch© Mü u 6.2% 24.2% Úc vµ New 8.8% 2.8% Ch© Mü u 1.4% 19.2% Zealand 9.5% Zealand 1.5% 1.3% EU NhËt,§.Loan EU NhËt,§ .Loan, 13.6% ,T.Quèc,HK, 16.0% T.Quèc,HK, H.Quèc H.Quèc 45.7% 46.3% T rong s ố các n ư ớc công nghiệp phát triển (G7) ngoài Nhật Bản đ ang l à nư ớc đ ứng đ ầu về vốn đ ầu t ư th ực hiện tại V i ệt Nam, các n ư ớc còn lại đ ầu t ư chưa l ớn và ch ưa tương x ứng với tiềm n ăng. N h ật Bản hiện có 481 dự án đ ầu t ư c òn hi ệu lực tại Việt Nam với t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 5,35 t ỷ USD, đ ứng thứ 3/68 các n ư ớc và vùng lãnh t h ổ có vốn đ ầu t ư t ại Việt Nam, nh ưng l ạ i là nư ớc đ ứng đ ầu về vốn đ ầu t ư t h ực hiện (4,1 tỷ USD - b ằng 81% tổng vốn đ ăng ký). Quy mô các d ự án đ ầu t ư c ủa Nhật Bản đ ạt 10,7 triệu USD, cao h ơn m ức bình quân của toàn quốc. V ốn đ ầu t ư c ủa Nhật Bản tập trung vào lĩnh vực công nghiệp và xây dựng, c hi ếm 7 6,2% t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý. P háp đ ứng thứ 7/68 các n ư ớc và vùng lãnh thổ đ ầu t ư t ại Việt Nam và d ẫn đ ầu các n ư ớc EU về Đ TNN t ại Việt Nam với 141 dự án còn hiệu lực, v ốn đ ầu t ư đăng k ý là 2,15 t ỷ USD, vốn thực hiện 1,05 tỷ USD, bằng 4 8,7% t ổng vốn đ ăng k ý. Quy mô v ốn đ ầu t ư là 15,3 tri ệu USD/dự án, cao h ơn m ức bình quân của cả n ư ớc. Các dự án của Pháp phân bổ t ương đ ối đ ều g i ữa các lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ, riêng lĩnh vực dịch vụ chiếm 3 7,5% v ề số dự án và 49% về vốn đ ầu t ư đăng k ý. V ương qu ốc Anh c ó 59 d ự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 1.201,5 tri ệu USD, vốn thực hiện đ ạt h ơn 600 tri ệu USD, bằng 49,9% t ổng vốn đ ăng ký, đ ứng thứ 12/68 quốc gia và vùng lãnh thổ có đ ầu t ư tr ực t i ếp tại Việt Nam và đ ứng thứ 3 trong các n ư ớc EU đ ầu t ư t ại V i ệt Nam.
Q uy mô v ốn đ ầu t ư đ ạt 20,3 triệu USD/dự án, cao h ơn m ức bình quân c hung c ủa cả n ư ớc. Các dự án của Anh tập trung chủ yếu vào ngành công n ghi ệp và xây dựng, chiếm 64,1% về số dự án và 92% về tổng vốn đ ầu t ư đ ăng ký. C ộng hoà Liên bang Đ ức có 57 dự á n còn hi ệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 253,6 tri ệu USD, vốn thực hiện 122,8 triệu USD, bằng 49% t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, đ ứng thứ 21/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ đ ầu t ư vào V i ệt Nam và đ ứng ở vị trí thứ 5 trong các n ư ớc EU đ ầu t ư t ại Việt Nam. Q uy mô v ốn đ ầu t ư là 4,5 tri ệu USD/dự án, t ương đ ối thấp so với mức bình q uân c ủa cả n ư ớc. I talia có 16 d ự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý trên 40 t ri ệu USD, đ ã th ực hiện trên 9,5 triệu USD, bằng 23,5% tổng vốn đ ăng ký, đ ứng thứ 35/68 quốc gia và vùng lã nh th ổ có vốn đ ầu t ư t ại Việt Nam. Qui m ô v ốn đ ầu t ư là 2,7 tri ệu USD/ dự án, thấp so với mức bình quân của cả n ư ớc. Vốn đ ầu t ư c ủa Italia chủ yếu tập trung vào lĩnh vực công nghiệp và x ây d ựng, chiếm 61% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý. H oa K ỳ có 209 dự án còn h i ệu lực với tổng vốn đ ăng ký 1,27 t ỷ USD, v ốn thực hiện 719,6 triệu USD, bằng 56,6% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, đ ứng t h ứ 11/68 quốc gia và vùng lãnh thổ đ ầu t ư Vi ệt Nam. Vốn đ ầu t ư c ủa Hoa K ỳ tập trung chủ yếu trong lĩnh vực công nghiệp sản xuất hàng xuất khẩ u v ào th ị tr ư ờng Mỹ, chiếm 60% tổng vốn đ ăng ký. Qui mô v ốn đ ầu t ư là 6 t ri ệu USD/ dự án, thấp so với mức bình quân của cả n ư ớc. Ngoài ra, một số C ông ty Hoa K ỳ đ ầu t ư vào Vi ệt Nam thông qua các chi nhánh hoặc các c ông ty con đăng ký t ại các n ư ớc và vùng l ãnh th ổ thứ ba (nh ư British V irgin Islands, Singapore, Hà Lan..). Theo th ống kê s ơ b ộ, 24 tập đ oàn đa q u ốc gia của Hoa Kỳ (xếp hạng trong Global 500) đ ã đ ầu t ư vào 31 d ự án t ại Việt Nam với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý đ ạt 1,3 tỷ USD. C anada có 45 d ự án đ ầu t ư t ại Việt Nam với tổng vốn đ ăng ký 227,5 t ri ệu USD, vốn thực hiện 18,69 triệu USD, bằng 8,2% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, đ ứng thứ 22/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại Việt Nam. Q ui mô bình quân v ốn đ ầu t ư c ủa một dự án là 5,04 triệu USD, thấp so v ới
m ức bình quân chung của các dự án cả n ư ớc. Vốn đ ầu t ư c ủa Canada tập t rung trong l ĩnh vực công nghiệp (66,5%). N hư v ậy, tính đ ến nay các n ư ớc thuộc Nhóm G7 đ ã đ ầu t ư vào Vi ệt N am 1.007 d ự án với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 10,48 t ỷ USD, chiếm 20% t ổng số d ự án và 23% tổng vốn đ ầu t ư nư ớc ngoài đ ăng ký t ại Việt Nam. T rong kh ối ASEAN đ ã có 8 n ư ớc đ ầu t ư vào Vi ệt Nam (Singapore, T hái Lan, Malaysia, Philippines, Indonesia, Lào, Brunei và Campuchia) v ới 6 53 d ự án có tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 10.990,9 tri ệu USD, ch i ếm 24,2% t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý c ủa cả n ư ớc; vốn thực hiện đ ạt h ơn 4.979,6 tri ệu U SD b ằng 45,3% tổng vốn đ ăng ký c ủa cả n ư ớc. Trong đ ó, Singapore hi ện k hông ch ỉ đ ứng đ ầu các n ư ớc ASEAN mà đ ang d ẫn đ ầu trong tất cả các n ư ớc đ ầu t ư vào Vi ệt Nam xét về vốn đ ăng ký. C ác d ự án của khối ASEAN tập trung vào lĩnh vực dịch vụ, xây dựng k hách s ạn, v ăn ph òng cho thuê. H àn Qu ốc, Đ ài Loan và H ồng Kông là ba đ ối tác đ ầu t ư quan tr ọng, c hi ếm tỷ trọng khá lớn trong tổng vốn Đ TNN t ại Việt Nam. H àn Qu ốc có 823 dự án còn h i ệu lực với tổng vốn đ ăng ký 4.712,2 t ri ệu USD, vốn thực hiện 2.875,3 triệu USD, bằng 61% tổng vốn đ ầu t ư đ ăng ký, đ ứng thứ 4/68 quốc gia và vùng lãnh thổ có đ ầu t ư tr ực tiếp tại V i ệt Nam. Qui mô vốn đ ầu t ư là 5,7 tri ệu USD/ dự án, thấp so với mức b ình q uân c ủa cả n ư ớc. Đ ầu t ư c ủa Hàn Quốc tập trung vào lĩnh vực công n ghi ệp, nhất là sản xuất các sản phẩm xuất khẩu (chiếm 70,7%). Đ ài Loan là vùng l ãnh th ổ đ ứng thứ hai về đ ầu t ư vào Vi ệt Nam sau S ingapore v ới 1.235 dự án còn hiệu lực, tổng vốn đ ầu t ư 7.180 t ri ệu USD, c hi ếm 24,6% tổng số dự án và 15,8% tổng vốn đ ầu t ư; v ốn thực hiện 2 .788,9 tri ệu USD, bằng 38,8% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý. Đ ầu t ư c ủa Đ ài L oan t ập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp. Qui mô vốn đ ầu t ư là 5,8 t ri ệu USD/dự án, thấp h ơn m ức bì nh quân c ủa cả n ư ớc, cho thấy các dự án c ủa Đ ài Loan là các d ự án nhỏ và vừa.
H ồng Kông đ ứng thứ 5/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ đ ầu t ư vào Vi ệt N am v ới 320 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 3,14 t ỷ USD, v ốn thực hiện 1.893,3 triệu USD, chiếm 60, 2% t ổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, t ập trung chủ yếu vào lĩnh vực dịch vụ (xây dựng khách sạn, v ăn ph òng - căn h ộ cho thuê) chiếm 53,3%.. Qui mô vốn đ ầu t ư là 9,8 tri ệu USD/ dự án, t h ấp so với mức bình quân của cả n ư ớc. N hư v ậy, riêng ba quốc gia và vùng lãnh thổ c hâu á này đ ã đ ầu t ư v ào Vi ệt Nam 2.376 dự án với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 15,03 t ỷ USD, c hi ếm 47,3% tổng số dự án và 33% tổng vốn đ ầu t ư nư ớc ngoài đ ăng ký t ại V i ệt Nam. N goài 3 nhóm qu ốc gia và vùng lãnh thổ nói trên, còn một số đ ối tác k hác đ ã đ ầu t ư t ại V i ệt Nam t ương đ ối lớn. ở châu âu, đ ó là Hà Lan, Th ụy S ỹ, Thụy Đ i ển, Liên bang Nga, Đ an M ạch, Bỉ. ở châu á có Trung Quốc, ấn Đ ộ. L iên bang Nga, ngoài liên doanh d ầu khí Vietsopetro, hiện có 46 dự án c òn hi ệu lực có tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý trên 267 tri ệu U SD; v ốn thực hiện 1 87,4 tri ệu USD, bằng 70% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý; đ ứng thứ 19/68 n ư ớc v à vùng lãnh th ổ có đ ầu t ư t ại Việt Nam, tập trung chủ yếu vào ngành công n ghi ệp và xây dựng, chiếm 50% về số dự án và 57% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý. Quy mô v ốn đ ầu t ư đ ạt 6 triệu USD/dự án, thấp so với bình quân của c ả n ư ớc. H à Lan có 53 d ự án hiệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 1.835 tri ệu U SD, v ốn thực hiện 1.966,27 triệu USD, v ư ợt 7,1% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp thứ 8/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại V i ệt Nam, chủ y ếu tập trung trong lĩnh vực th ăm d ò và khai thác d ầu khí. Qui mô vốn đ ầu t ư là 34,6 tri ệu USD/dự án, cao gấp 3 lần mức bình quân của cả n ư ớc. T h ụy Sỹ có 28 dự án đ ang ho ạt đ ộng với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý 6 64,3 tri ệu USD, vốn thực hiện 5 18,9 tri ệu USD, bằng 78,1% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp thứ 8/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại Việt
N am; v ốn đ ầu t ư t ập trung vào lĩnh vực sản xuất xi m ăng. Qui mô v ốn đ ầu t ư x ấp xỉ 30 triệu USD/dự án, cao gấp 2 lần mức bình quân của cả n ư ớc. T h ụy Đ i ển có 10 dự án hoạt đ ộng với tổng vốn đ ăng ký 370,6 tri ệu U SD, v ốn thực hiện 239,4 triệu USD, bằng 64,6% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp thứ 18/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại Việt Nam, chủ y ếu tập trung vào lĩnh vực viễn thông. Quy mô c ác d ự án khá lớn đ ạt 37 t ri ệu USD/dự án. Đ an M ạch có 20 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ăng ký 122,8 tri ệu U SD, v ốn thực hiện 81,3 triệu USD, bằng 66,2% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp thứ 25/68 n ư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại Việt Nam, chủ y ếu tậ p trung trong công nghi ệp chế biến n ư ớc giải khát. Quy mô vốn đ ầu t ư là 6,1 tri ệu USD/dự án, thấp h ơn m ức bình quân của cả n ư ớc. B ỉ có 24 dự án hoạt đ ộng với tổng vốn đ ăng ký 54 tri ệu USD, vốn t h ực hiện 49,5 triệu USD, bằng 91,4% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp thứ 2 9/68 nư ớc và vùng lãnh thổ có dự án đ ầu t ư t ại Việt Nam, chủ yếu tập t rung vào l ĩnh vực nông nghiệp. Quy mô vốn đ ầu t ư th ấp h ơn m ức bình q uân c ủa cả n ư ớc. Đ ầu t ư c ủa Trung Quốc ch ưa l ớn, nh ưng có xu hư ớng t ăng nhanh t rong nh ững n ăm g ần đ ây. Đ ến n ay, Trung Qu ốc có 310 dự án đ ầu t ư vào V i ệt Nam với tổng vốn đ ăng ký kho ảng 613,5 triệu USD, vốn thực hiện 1 74,9 tri ệu USD, chiếm 28,4% tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý, x ếp 15/68 n ư ớc và v ùng lãnh th ổ có đ ầu t ư tr ực tiếp vào Việt Nam. Các dự án của Trung Quốc c ó q ui mô nh ỏ và vừa (2,1 triệu USD/dự án - th ấp so với mức bình quân của c ả n ư ớc), tập trung vào lĩnh vực công nghiệp, chiếm 55% tổng vốn đ ăng ký. ấ n Đ ộ hiện có 10 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đ ầu t ư đăng k ý là 4 5,4 tri ệu USD, xếp thứ 32/68 n ư ớc và vùng lãn h th ổ có dự án đ ầu t ư t ại V i ệt Nam, chủ yếu tập trung chủ yếu vào lĩnh vực nông - lâm - ngư nghi ệp ( chi ếm 53,3%). Qui mô bình quân vốn đ ầu t ư là 2,1 tri ệu USD/ dự án, thấp s o v ới mức bình quân của cả n ư ớc.