intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Nâng cao khả năng cạnh tranh của bảo việt nhân thọ trong xu thế hội nhập

Chia sẻ: Nguyen Bao Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:76

121
lượt xem
34
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Việt Nam đã chính thức đ-ợc kết nạp vào tổ chức th-ơng mại thế giới, trong giai đoạn sắp tới sẽ thu hút nhiều doanh nghiệp bảo hiểm n-ớc ngoài vào đầu t- tại thị tr-ờng bảo hiểm Việt Nam. Canh tranh trong thị tr-ờng bảo hiểm nhân thọ sẽ diễn ra ngày càng gay gắt. Đến nay thị tr-ờng bảo hiểm nhân thọ Việt Nam đã có mặt nhiều tên tuổi lớn trên thế giới nh- Prudential, AIA, Manulife, New York life, ACE life, Prevoir, Bảo Minh – CMG. Trong thời gian qua các công ty n-ớc ngoài đặc...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Nâng cao khả năng cạnh tranh của bảo việt nhân thọ trong xu thế hội nhập

  1. 1 Bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o Tr−êng ®¹i häc kinh tÕ tp. Hå chÝ minh Ph¹m ThÞ Mü Tiªn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña b¶o viÖt nh©n thä trong xu thÕ héi nhËp Chuyªn ngμnh : Tμi chÝnh – Ng©n hμng M· sè : 60.31.12 LuËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ Ng−êi h−íng dÉn khoa häc : TiÕn sÜ NguyÔn ThÞ Lanh
  2. 2 Tp. Hå ChÝ Minh N¨m 2006 Môc lôc Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vμ kh¶ n¨ng c¹nh tranh.................................................................................................................................................1 1.1 Tæng quan vÒ b¶o hiÓm ...........................................................................................................9 1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¶o hiÓm nh©n thä ..........................................................................................9 1.1.2 Quü dù phßng nghiÖp vô trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä ....................................9 1.1.2.1 Dù phßng theo hîp ®ång.......................................................................................10 1.1.2.2 Dù phßng ®¶m b¶o c©n ®èi ..................................................................................11 1.1.3 LÞch sö ra ®êi vμ thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI : .....................................................................................................................................12 1.1.3.1 LÞch sö ra ®êi b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi . ...............................................12 1.1.3.2 ThÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI .........................................................................................................................................15 1.2 C¬ së lý luËn vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh ....................................................................................17 1.2.1 M«i tr−êng bªn ngoμi ...........................................................................................................17 1.2.2 M«i tr−êng bªn trong............................................................................................................18 1.2.2.1 Ph©n tÝch nguån nh©n lùc: ...................................................................................18 1.2.2.2 Ph©n tÝch t×nh h×nh tμi chÝnh: ..............................................................................19 1.2.2.3 Ph©n tÝch tr×nh ®é c«ng nghÖ - c¬ së vËt chÊt kü thuËt: ...................................19 1.2.2.4 Ph©n tÝch marketing. .............................................................................................20 Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña B¶o ViÖt Nh©n Thä ...............................................21 2.1 LÞch sö h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn cña TËp ®oμn tμi chÝnh – B¶o hiÓm B¶o ViÖt vμ B¶o ViÖt Nh©n Thä. ....................................................................................................................21 2.1.1 TËp ®oμn Tμi chÝnh - B¶o hiÓm B¶o ViÖt :........................................................................21 2.1.2 B¶o ViÖt Nh©n Thä : .............................................................................................................22 2.2 T×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä(BHNT).......................................22 2.2.1 C¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong lÜnh vùc b¶o hiÓm nh©n thä ...............................................22 2.2.1.1 Prudential ViÖt Nam .............................................................................................23 2.2.1.2 AIA : ........................................................................................................................24 2.2.1.3 Manulife ViÖt Nam : .............................................................................................24 2.2.1.4 B¶o Minh - CMG : .................................................................................................24 2.2.1.5 C¸c c«ng ty míi ®−îc cÊp phÐp trong n¨m 2005 : ............................................25
  3. 3 2.2.2 C¸c tæ chøc tμi chÝnh kh¸c ...................................................................................................26 2.2.3 VÞ thÕ cña B¶o ViÖt Nh©n Thä trªn thÞ tr−êng .................................................................26 2.3 Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña B¶o ViÖt Nh©n Thä .....................................................................28 2.3.1 Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tμi chÝnh vμ s¬ ®å SWOT ...............................................................29 2.3.1.1 Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tμi chÝnh ...........................................................................29 2.3.1.2 S¬ ®å SWOT - c¸c c¬ héi vμ ®e do¹ cña B¶o ViÖt Nh©n Thä .........................30 2.3.2 Marketing...............................................................................................................................32 2.3.2.1 Tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o........................................................................................32 2.3.2.2 PR: ...........................................................................................................................32 2.3.2.3 Nghiªn cøu thÞ tr−êng vμ hæ trî khai th¸c .........................................................33 2.3.3 §Þnh phÝ vμ ph¸t triÓn s¶n phÈm .........................................................................................33 2.3.3.1 Quy tr×nh thiÕt kÕ vμ hoμn thiÖn s¶n phÈm ........................................................33 2.3.3.2 C¸c vÊn ®Ò kü thuËt trong c«ng t¸c ph¸t triÓn s¶n phÈm .................................34 2.3.3.3 Thùc tr¹ng c¸c s¶n phÈm cña B¶o ViÖt Nh©n Thä ®ang ®−îc triÓn khai trªn thÞ tr−êng .....................................................................................................................36 2.3.4 DÞch vô kh¸ch hμng ..............................................................................................................38 2.3.4.1 Ch¨m sãc kh¸ch hμng ...........................................................................................38 2.3.4.2 Gi¸m s¸t tû lÖ duy tr× hîp ®ång ............................................................................39 2.3.4.3 Tæ chøc tr¶ tiÒn ®¸o h¹n .......................................................................................40 2.3.5 Gi¶i quyÕt quyÒn lîi .............................................................................................................41 2.3.6 §Çu t− : ...................................................................................................................................42 2.3.6.1 Thμnh lËp c«ng ty cæ phÇn chøng kho¸n B¶o ViÖt ............................................42 2.3.6.2 N¨m 2001 - thμnh lËp Trung T©m §Çu T− B¶o ViÖt ........................................43 2.3.7 Nh©n sù ..................................................................................................................................45 2.3.8 HÖ thèng th«ng tin ................................................................................................................46 2.3.9 Kªnh ph©n phèi: ....................................................................................................................48 2.3.9.1 Kªnh ph©n phèi qua ®¹i lý: ..................................................................................48 2.3.9.2 Kªnh ph©n phèi kh¸c ............................................................................................49 _Toc154542901 2.3.10 ThÝ ®iÓm thμnh lËp tËp ®oμn tμi chÝnh b¶o hiÓm B¶o ViÖt vμ cæ phÇn ho¸ Tæng c«ng ty..............................................................................................................................................50 2.3.10.1 ThÝ ®iÓm thμnh lËp TËp ®oμn Tμi chÝnh - B¶o hiÓm B¶o ViÖt ......................50 2.3.10.2 Khã kh¨n th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸. .....................................................52 2.3.11 B¶o ViÖt Nh©n Thä héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. .................................................................53 2.3.11.1 Nh÷ng cam kÕt chñ yÕu më cöa thÞ tr−êng dÞch vô b¶o hiÓm ë n−íc ta .......53 2.3.11.2 C¬ héi vμ th¸ch thøc khi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ..........................................55
  4. 4
  5. 5 Ch−¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña b¶o viÖt nh©n thä trong xu thÕ héi nhËp .......................................................................................................57 3.1 Dù b¸o t×nh h×nh c¹nh tranh vμ môc tiªu ph−¬ng h−íng B¶o ViÖt Nh©n thä ®Õn 2010 ..57 3.1.1 Dù b¸o vÒ thÞ tr−êng b¶o hiÓm ............................................................................................57 3.1.2 Dù b¸o vÒ xu h−íng c¹nh tranh ..........................................................................................57 3.1.3 NhËn ®Þnh ®èi thñ c¹nh tranh trong ngμnh trong thêi gian tíi ........................................59 3.1.4 Môc tiªu vμ ph−¬ng h−íng cña B¶o ViÖt Nh©n Thä ®Õn n¨m 2010. ..........................59 3.2 C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña B¶o ViÖt Nh©n Thä trong xu thÕ héi nhËp .......................................................................................................................................60 3.2.1 B¸n cæ phÇn cho c¸c nhμ ®Çu t− chiÕn l−îc trong ®ã cã nhμ ®Çu t− n−íc ngoμi khi cæ phÇn ho¸ B¶o ViÖt. ....................................................................................................................60 3.2.1.1 Ph−¬ng thøc vμ b¸n cæ phÇn cho nhμ ®Çu t− chiÕn l−îc cña B¶o ViÖt...........61 3.2.1.2 Ph−¬ng thøc vμ møc b¸n cæ phÇn cho nhμ ®Çu t− n−íc ngoμi ........................62 3.2.2 N©ng cao chÊt l−îng phôc vô kh¸ch hμng .........................................................................63 3.2.3 §Çu t− .....................................................................................................................................65 3.2.4 VÊn ®Ò kiÓm so¸t tμi chÝnh trong x©y dùng tËp ®oμn .......................................................65 3.2.5 Hoμn thiÖn s¶n phÈm ............................................................................................................67 3.2.6 §Èy m¹nh ho¹t ®éng Marketing .........................................................................................68 3.2.7 Ph¸t triÓn kªnh ph©n phèi ....................................................................................................69 3.2.7.1 Cñng cè hoμn thiÖn hÖ thèng ®¹i lý theo h−íng chuyªn nghiÖp ......................69 3.2.7.2 Ph¸t triÓn vμ ®a d¹ng kªnh ph©n phèi ................................................................70 3.2.8 Nguån nh©n lùc .....................................................................................................................71 3.2.9 KiÕn nghÞ c¬ quan qu¶n lý nhμ n−íc ..................................................................................72
  6. 6 Mét sè b¶ng biÓu B¶ng 1 : Danh s¸ch c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä trang 15 B¶ng 2 : Doanh thu BHNT toμn thÞ tr−êng tõng n¨m ( 2002-2005) trang 18 B¶ng3 : Doanh thu phÝ n¨m 2004 vμ −íc n¨m 2005 trang 19 B¶ng 4 : KÕt qu¶ kinh doanh b¶o hiÓm nh©n thä cña B¶o ViÖt 2001-2005 trang 21 B¶ng 5 : C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tμi chÝnh cña B¶o ViÖt Nh©n thä n¨m 2004 vμ n¨m 2005 trang 21 B¶ng 6 : C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tμi chÝnh cña c¸c c«ng ty n¨m 2004, 2005 trang 22 B¶ng 7 : VÝ dô so s¸nh tæng gi¶i quyÕt quyÒn lîi/phÝ b¶o hiÓm trang 29 B¶ng 8 : Sè liÖu chi tr¶ ®¸o h¹n trang 32 B¶ng 9 : Sè liÖu chi tr¶ båi th−êng qua c¸c n¨m trang 33 B¶ng 10 : T¨ng tr−ëng nguån vèn vμ doanh thu ®Çu t− trang 35 B¶ng 11 : C¬ cÊu ®Çu t− n¨m 2004 vμ 2005 cña tõng doanh nghiÖp trang 36 B¶ng 12 : C¸c c«ng ty B¶o ViÖt tham gia gãp vèn trang 36 B¶ng 13 : Kªnh ph©n phèi chñ yÕu cña c¸c n−íc ph¸t triÓn. trang 42 B¶ng 14 : Dù b¸o tæng phÝ b¶o hiÓm gèc nh©n thä toμn thÞ tr−êng 2007-2010 trang 49 B¶ng 15 : NhËn ®Þnh ®èi thñ c¹nh tranh trong ngμnh trong thêi gian tíi trang 51 B¶ng 16 : C¸c chØ tiªu c¬ b¶n ®Õn n¨m 2010 cña B¶o ViÖt Nh©n thä trang 52 Mét sè biÓu ®å BiÓu ®å 1 : ThÞ phÇn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä qua c¸c n¨m trang 19 BiÓu ®å 2 : Sè l−îng hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä qua c¸c n¨m trang 20 BiÓu ®å 3 : Doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä qua c¸c n¨m trang 20
  7. 7 më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tμi ViÖt Nam ®· chÝnh thøc ®−îc kÕt n¹p vμo tæ chøc th−¬ng m¹i thÕ giíi, trong giai ®o¹n s¾p tíi sÏ thu hót nhiÒu doanh nghiÖp b¶o hiÓm n−íc ngoμi vμo ®Çu t− t¹i thÞ tr−êng b¶o hiÓm ViÖt Nam. Canh tranh trong thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä sÏ diÔn ra ngμy cμng gay g¾t. §Õn nay thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä ViÖt Nam ®· cã mÆt nhiÒu tªn tuæi lín trªn thÕ giíi nh− Prudential, AIA, Manulife, New York life, ACE life, Prevoir, B¶o Minh – CMG. Trong thêi gian qua c¸c c«ng ty n−íc ngoμi ®Æc biÖt lμ Prudential ®· ho¹t ®éng m¹nh mÏ t¹i thÞ tr−êng ViÖt Nam nhÊt lμ c¸c thμnh phè lín nh− Hμ Néi vμ Thμnh phè Hå ChÝ Minh. Theo xu thÕ ngμy cμng cã nhiÒu doanh nghiÖp tham gia vμo thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä m¹nh mÏ trong thêi gian tíi. §iÒu nμy ®· t¹o ra th¸ch thøc rÊt lín cho B¶o ViÖt Nh©n thä. Trong ho¹t ®éng b¶o hiÓm nh©n thä, ngoμi nh÷ng ho¹t ®éng nh− n©ng cao chÊt l−îng phôc vô kh¸ch hμng, viÖc t¨ng c−êng ho¹t ®éng ®Çu t− tμi chÝnh; ®æi míi c«ng nghÖ th«ng tin, th× viÖc c¶i tiÕn vμ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm; ®a d¹ng ho¸ kªnh ph©n phèi ; t¨ng c−êng ho¹t ®éng Marketing vμ bμi to¸n nh©n sù cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm vμ lμ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thμnh c«ng cña doanh nghiÖp trong kinh doanh, trong c¹nh tranh. Khi hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Çu t− tμi chÝnh mang l¹i cao, doanh nghiÖp b¶o hiÓm cã ®iÒu kiÖn chia l·i cao cho kh¸ch hμng, cã ®iÒu kiÖn gi¶m phÝ cho kh¸ch hμng vμ ®¶m b¶o nguån tμi chÝnh cho ®Çu t− ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt cña doanh nghiÖp trong dμi h¹n. ViÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng kÞp thêi mäi nhu cÇu cña c¸c tÇng líp d©n c−, ®æi míi c«ng nghÖ th«ng tin vμ vÊn ®Ò nh©n sù nh»m môc ®Ých thu hót ®−îc nhiÒu kh¸ch hμng vÒ cho doanh nghiÖp B¶o hiÓm nh©n thä cña m×nh, ®ã chÝnh lμ lîi thÕ cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm vÒ dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hμng, vÒ phÝ b¶o hiÓm vμ vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm dÞch vô b¶o hiÓm ®Ó ®èi phã víi c¹nh tranh. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm nh©n thä trong thêi gian tíi , v−ît qua ®−îc th¸ch thøc, tËn dông ®−îc c¬ héi trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®ßi hái B¶o ViÖt Nh©n thä ph¶i n©ng cao ®−îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh. V× vËy , viÖc ®−a ra gi¶i ph¸p n©ng cao n©ng lùc c¹nh tranh cña B¶o ViÖt Nh©n thä trong xu thÕ héi nhËp lμ cÇn thiÕt.
  8. 8 2. Môc ®Ých nghiªn cøu Trªn c¬ së nghiªn cøu nh÷ng lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vμ vÊn ®Ò c¹nh tranh còng nh− thùc tiÔn ho¹t ®éng b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi. LuËn v¨n tËp trung nghiªn cøu, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña B¶o ViÖt Nh©n thä. Trªn c¬ së ®ã, ®−a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña B¶o ViÖt trong xu thÕ héi nhËp. 3. Ph¹m vi nghiªn cøu: LuËn v¨n chØ giíi h¹n ph¹m vi nghiªn cøu trong B¶o ViÖt Nh©n Thä 4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu: LuËn v¨n sö dông ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng kÕt hîp víi c¸c ph−¬ng ph¸p so s¸nh, ph©n tÝch nh÷ng sè liÖu thèng kª, c¸c b¸o c¸o th−êng niªn cña B¶o ViÖt, ®i tõ c¬ së nghiªn cøu lý luËn c¹nh tranh trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm theo th«ng lÖ quèc tÕ ®Õn c¹nh tranh trong ho¹t ®éng kinh doanh B¶o hiÓm nh©n thä thùc tiÔn cña B¶o ViÖt, tõ ®ã rót ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó lμm râ môc ®Ých cña luËn v¨n ®Ò ra. 5. KÕt cÊu cña luËn v¨n: Ngoμi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, tμi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n gåm ba ch−¬ng: Ch−¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm vμ kh¶ n¨ng c¹nh tranh Ch−¬ng II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña B¶o ViÖt Nh©n thä . Ch−¬ng III : C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña B¶o ViÖt Nh©n thä trong xu thÕ héi nhËp.
  9. 9 Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ b¶o hiÓm nh©n thä vμ kh¶ n¨ng c¹nh tranh 1.1 Tæng quan vÒ b¶o hiÓm 1.1.1 Kh¸i niÖm vÒ b¶o hiÓm nh©n thä B¶o hiÓm nh©n thä cÇn xem xÐt trªn 2 ph−¬ng diÖn lμ: ph−¬ng diÖn ph¸p lý vμ ph−¬ng diÖn kü thuËt * §Þnh nghÜa b¶o hiÓm nh©n thä trªn ph−¬ng diÖn ph¸p lý. “B¶o hiÓm nh©n thä lμ b¶n hîp ®ång trong ®ã ®Ó nhËn ®−îc phÝ b¶o hiÓm cña ng−êi tham gia b¶o hiÓm, ng−êi b¶o hiÓm cam kÕt sÏ tr¶ cho mét hay nhiÒu ng−êi thô h−ëng b¶o hiÓm mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh (sè tiÒn b¶o hiÓm hay mét kho¶ng trî cÊp ®Þnh kú) trong tr−êng hîp ng−êi ®−îc b¶o hiÓm bÞ tö vong hoÆc ng−êi ®−îc b¶o hiÓm ®−îc ghi râ trong hîp ®ång”. *§Þnh nghÜa b¶o hiÓm nh©n thä trªn ph−¬ng diÖn kü thuËt. “B¶o hiÓm nh©n thä lμ nghiÖp vô bao hμm nh÷ng cam kÕt, mμ sù thi hμnh nh÷ng cam kÕt nμy phô thuéc vμo tuæi thä cña con ng−êi. Dï ®Þnh nghÜa b¶o hiÓm nh©n thä trªn gãc ®é nμo th× nã còng thÓ hiÖn râ nÐt lμ lo¹i b¶o hiÓm phô thuéc vμo tuæi thä con ng−êi. C¸ch ®Þnh nghÜa thø nhÊt cho thÊy trong hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä, sè l−îng ng−êi mμ cã thÓ g¾n víi c¸c nghÜa vô hoÆc quyÒn lîi lμ bèn lo¹i ng−êi: ng−êi b¶o hiÓm, ng−êi kÝ kÕt (ng−êi tham gia b¶o hiÓm), ng−êi ®−îc b¶o hiÓm, vμ ng−êi thô h−ëng b¶o hiÓm. Thùc tÕ ng−êi ta nhËn thÊy r»ng, khi ng−êi b¶o hiÓm cam kÕt, cã nghÜa lμ anh ta døt kho¸t ph¶i g¾n bã víi hîp ®ång mμ kh«ng tõ bá tr−íc ngμy kÕt thóc hîp ®ång. Cßn ng−êi tham gia b¶o hiÓm kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tr¶ phÝ liªn tôc cho ®Õn trän nghÜa vô, anh ta cã thÓ ngõng tr¶ phÝ nÕu anh ta muèn. Sù mÒm dÎo nμy lμ viÖc dùa trªn luËt ph¸p cho phÐp, cã c¨n cø vμo c¸c nguån thu nhËp vμ hoμn c¶nh gia ®×nh cña ng−êi ®−îc b¶o hiÓm cã thÓ thay ®æi, trong khi thêi h¹n c¸c hîp ®ång l¹i rÊt dμi. §©y lμ mét ngo¹i lÖ ho¹t ®éng b¶o hiÓm. 1.1.2 Quü dù phßng nghiÖp vô trong doanh nghiÖp b¶o hiÓm nh©n thä §èi víi tÊt c¶ c¸c thuËt ng÷ sö dông trong b¶o hiÓm, “dù phßng’ lμ mét trong nh÷ng thuËt ng÷ quan träng nhÊt vμ còng dÔ bÞ hiÓu sai nhÊt. Trong cuéc sèng h»ng ngμy, chóng ta sö dông thuËt ng÷ “dù phßng” ®Ó nãi ®Õn thø g× ®ã thªm vμo, phô vμo
  10. 10 nguån dù tr÷ hμng ngμy cña chóng ta. VÝ dô, trong lÜnh vùc tμi chÝnh nãi chung, ng−êi ta th−êng sö dông thuËt ng÷ nμy ®Ó nãi ®Õn mét quü phô thªm ®−îc sö dông ®Õn trong nh÷ng tr−êng hîp ®Æc biÖt. Tuy nhiªn, trong lÜnh vùc b¶o hiÓm, “dù phßng” kh«ng ph¶i ®iÓn h×nh lμ mét nguån tiÒn, mμ chÝnh x¸c h¬n lμ c¸c tr¸ch nhiÖm vÒ tæng sè tiÒn mμ nhμ b¶o hiÓm −íc tÝnh cÇn ph¶i thanh to¸n trong t−¬ng lai ®Ó thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña m×nh. LuËt b¶o hiÓm quy ®Þnh nhiÒu ®iÒu b¾t buéc vÒ Quü dù phßng ®èi víi c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. Chóng ta sÏ kh«ng bμn luËn vÒ ®iÒu nμy ë ®©y. Tuy nhiªn, chóng ta còng cÇn biÕt r»ng c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thiÕt lËp nhiÒu lo¹i quü dù phßng kh¸c nhau, cã quü do c¸c c«ng ty tù ®Æt ra. Kho¶n 2, ®iÒu 9, nghÞ ®Þnh 43 quy ®Þnh c¸c lo¹i dù phßng trong b¶o hiÓm nh©n thä nh− sau: a. Dù phßng to¸n häc : Lμ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña sè tiÒn b¶o hiÓm vμ gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña phÝ b¶o hiÓm sÏ thu ®−îc trong tu¬ng lai, ®−îc sö dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm ®èi víi nh÷ng tr¸ch nhiÖm ®· cam kÕt khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm; b. Dù phßng phÝ ch−a ®−îc h−ëng ¸p dông ®èi víi c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä cã thêi h¹n d−íi mét n¨m, ®−îc sö dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm sÏ ph¸t sinh trong thêi gian cßn hiÖu lùc cña hîp ®ång b¶o hiÓm trong n¨m tiÕp theo; b. Dù phßng båi th−êng, ®−îc sö dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm nh−ng ®Õn cuèi n¨m tμi chÝnh ch−a ®−îc gi¶i quyÕt; d. Dù phßng chia l·i, ®−îc sö dông ®Ó tr¶ l·i mμ doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®· tháa thuËn víi bªn mua b¶o hiÓm trong hîp ®ång b¶o hiÓm; e. Dù phßng b¶o ®¶m c©n ®èi, ®−îc sö dông ®Ó tr¶ tiÒn b¶o hiÓm khi x¶y ra sù kiÖn b¶o hiÓm do cã biÕn ®éng lín vÒ tû lÖ tö vong, l·i suÊt kü thuËt. Trong phÇn tiÕp theo, chóng ta sÏ xem xÐt Dù phßng båi th−êng vμ Dù phßng b¶o ®¶m c©n ®èi ®Ó hiÓu râ h¬n vÒ c¸c lo¹i dù phßng mμ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm thiÕt lËp. 1.1.2.1 Dù phßng theo hîp ®ång Nh− ®· ®Ò cËp ë phÇn tr−íc, Dù phßng theo hîp ®ång lμ sè tiÒn mμ c«ng ty b¶o hiÓm −íc tÝnh cÇn ph¶i thanh to¸n cho c¸c quyÒn lîi b¶o hiÓm khi hîp ®ång hÕt h¹n. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i lu«n duy tr× tæng gi¸ trÞ tμi s¶n lín h¬n Dù phßng theo hîp ®ång ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n quyÒn lîi cho c¸c hîp ®ång khi ®¸o h¹n. H¬n n÷a, Dù phßng theo hîp ®ång còng ph¶i ®ñ ®Ó thanh to¸n cho c¸c quyÒn lîi vμ nh÷ng quü hç trî cho nh÷ng dù phßng nμy còng ph¶i ®−îc ®Çu t− mét c¸ch an toμn. Cã nhiÒu c¸c quy
  11. 11 ®Þnh cña c¸c c¬ quan chÝnh phñ quy ®Þnh vÒ Dù phßng theo hîp ®ång trong b¶o hiÓm nh©n thä. VÝ dô, ®Ó tÝnh to¸n sè tiÒn cÇn cã cho Dù phßng theo hîp ®ång, ng−êi ta quy ®Þnh c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i sö dông mét B¶ng tû lÖ tö vong thËn träng, nh− B¶ng tû lÖ tö vong CSO 1980, B¶ng tû lÖ tö vong thËn träng lμ b¶ng ®−a ra tû lÖ tö vong cao h¬n møc mμ c«ng ty b¶o hiÓm dù ®o¸n ®èi víi mét nhãm c¸c hîp ®ång nhÊt ®Þnh. B»ng viÖc sö dông B¶ng tû lÖ tö vong thËn träng, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i ®Ó riªng ra nhiÒu tμi s¶n h¬n so víi møc cã thÓ cÇn ®Ó thanh to¸n cho c¸c khiÕu n¹i. §Ó ®¶m b¶o tÝnh an toμn cña tμi s¶n hç trî cho Dù phßng theo hîp ®ång, ng−êi ta quy ®Þnh c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i ®Çu t− vμo c¸c lÜnh vùc an toμn. LuËt quy ®Þnh vÒ møc dù phßng tèi thiÓu vμ an toμn ®Çu t− ®−îc ban hμnh ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng−êi tham gia b¶o hiÓm vμ ng−êi ®−îc h−ëng quyÒn lîi b¶o hiÓm, v× quyÒn lîi cña hä phô thuéc vμo kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. Sù chªnh lÖch gi÷a sè tiÒn b¶o hiÓm - sè tiÒn ®−îc tr¶ khi gi¶i quyÕt quyÒn lîi b¶o hiÓm tö vong - vμ Dù phßng theo hîp ®ång vμo thêi ®iÓm cuèi mét n¨m hîp ®ång bÊt kú ®−îc gäi lμ Gi¸ trÞ rñi ro thuÇn cña hîp ®ång. Gi¸ trÞ rñi ro thuÇn = Sè tiÒn b¶o hiÓm Dù phßng theo hîp ®ång Khi Dù phßng theo hîp ®ång t¨ng lªn, Gi¸ trÞ rñi ro thuÇn cña hîp ®ång gi¶m ®i. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm còng ph¶i thiÕt lËp Dù phßng theo hîp ®ång cho c¸c hîp ®ång cã thêi h¹n b¶o hiÓm ng¾n h¬n nhiÒu nh− hîp ®ång b¶o hiÓm tö kú 1 n¨m ch¼ng h¹n. Víi môc ®Ých thiÕt lËp Dù phßng theo hîp ®ång cho lo¹i hîp ®ång tö kú 1 n¨m, c«ng ty b¶o hiÓm coi nh− nhËn ®−îc toμn bé tæng sè phÝ cña hîp ®ång ngay vμo ®Çu n¨m hîp ®ång. C«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ®Çu t− kho¶n phÝ nμy cho ®Õn khi cÇn ph¶i gi¶i quyÕt quyÒn lîi, vμ do vËy ph¶i thiÕt lËp mét tr¸ch nhiÖm dù phßng båi th−êng. Trong n¨m hîp ®ång, c«ng ty sÏ ph¶i thanh to¸n quyÒn lîi b¶o hiÓm cho bÊt kú tr−êng hîp tö vong nμo x¶y ra vμ do vËy gi¶m ®i tr¸ch nhiÖm dù phßng båi th−êng cho mét nhãm hîp ®ång b¶o hiÓm. Vμo cuèi n¨m hîp ®ång, khi nh÷ng hîp ®ång cßn l¹i hÕt h¹n, tæng Dù phßng theo hîp ®ång b»ng 0 vμ kh«ng cã khiÕu n¹i nμo ®−îc thanh to¸n n÷a. 1.1.2.2 Dù phßng ®¶m b¶o c©n ®èi Mçi c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt quyÒn lîi cho c¸c khiÕu n¹i tr−êng hîp chÕt kÓ c¶ khi c¸c ®iÒu kiÖn thùc tÕ x¶y ra xÊu h¬n dù kiÕn khi tÝnh phÝ. MÆc dï thèng kª vÒ tû lÖ tö vong cho biÕt toμn bé tû lÖ tö vong gi¶ ®Þnh, vÉn cã nh÷ng sù dao ®éng trong nh÷ng tr−êng hîp ®Æc biÖt, vÝ dô nh− tr−êng hîp x¶y ra bÖnh dÞch. Nh÷ng tr−êng hîp ngoμi dù kiÕn nh− vËy cã thÓ cã nh÷ng ¶nh h−ëng bÊt lîi ®Õn tû lÖ tö vong
  12. 12 cña nh÷ng ng−êi ®ang ®−îc b¶o hiÓm. C¸c c«ng ty còng bÞ h¹n chÕ trong viÖc kiÓm so¸t l·i suÊt ®Çu t−, vμ còng cã thÓ cã c«ng ty kh«ng thu ®−îc kho¶n l·i ®Çu t− nh− ®· dù tÝnh khi tÝnh phÝ b¶o hiÓm. H¬n n÷a, c¸c chi phÝ ho¹t ®éng còng cã thÓ t¨ng ë møc cao h¬n so víi møc dù tÝnh. C¸c chi phÝ phô thªm vμo phÝ thuÇn ®«i khi còng bao gåm mét kho¶n nhá ®Ó ®¶m b¶o cho nh÷ng t×nh huèng bÊt th−êng nμy. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm sö dông nh÷ng kho¶n phô thªm nμy ®Ó lËp nªn Quü dù phßng dao ®éng lín, chÝnh lμ nh÷ng dù phßng ®Ó ®Ò phßng nh÷ng tr−êng hîp bÊt th−êng x¶y ra. Dù phßng dao ®éng lín t¹o ra mét biªn dù tr÷ an toμn trong tr−êng hîp: KÕt qu¶ thùc tÕ vÒ bÊt kú yÕu tè nμo – sè ng−êi chÕt, l·i ®Çu t− hoÆc chi phÝ – bÊt lîi h¬n dù kiÕn. MÆc dï mét vμi c«ng ty b¶o hiÓm thiÕt lËp Quü dù phßng dao ®éng lín cho c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th−êng thiÕt lËp Quü dù phßng dao ®éng lín cho c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm søc kháe. 1.1.3 LÞch sö ra ®êi vμ thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI : 1.1.3.1 LÞch sö ra ®êi b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi . Con ng−êi cïng c¸c thÓ chÕ chÝnh trÞ tõng tån t¹i trong lÞch sö lu«n ®Æt nhiÖm vô h¹n chÕ rñi ro lªn hμng ®Çu. DÞch vô b¶o hiÓm ra ®êi ch¼ng qua chØ ®Ó lμm nhiÖm vô h¹n chÕ rñi ro Êy. ë Trung Hoa c¸ch ®©y h¬n 5000 n¨m, b¶o hiÓm ®−îc xem lμ biÖn ph¸p ng¨n ngõa n¹n c−íp biÓn. Lóc bÊy giê bän c−íp biÓn hoμnh hμnh kh¾p n¬i; do vËy ®Ó h¹n chÕ rñi ro, khi ra kh¬i ng−êi ta th−êng bè trÝ cho nhiÒu tμu chia nhau chë kÌm mét phÇn hμng hãa cña mét chiÕc tμu kh¸c, phßng khi cã mét chiÕc tμu bÞ bän c−íp biÓn tÊn c«ng th× phÇn hμng cßn l¹i chë trªn nh÷ng chiÕc tμu kia kh«ng bÞ c−íp. C¸ch nay gÇn 4500 n¨m, ë mét n¬i kh¸c lμ ®Õ quèc Babylon cæ, c¸c th−¬ng nh©n th−êng ph¶i du th−¬ng (bu«n b¸n ë nh÷ng n¬i xa) kh¸ nhiÒu, vμ hä ®· ®èi phã víi c¸c rñi ro b»ng c¸ch ®em tiÒn cho ng−êi kh¸c vay. Khi viÖc vËn chuyÓn hμng hãa ®· hoμn tÊt mét c¸ch an toμn, c¸c th−¬ng nh©n nμy sÏ b¾t ng−êi vay tiÒn hoμn tr¶ kho¶n vay, kÌm theo ®ã lμ tiÒn lêi. Vμo n¨m 2100 tr−íc C«ng Nguyªn, ®¹o luËt Hammurabi ra ®êi ®· ®Æt ho¹t ®éng cho vay cña c¸c doanh nh©n vμo khu«n khæ ph¸p luËt. §¹o luËt nμy ®· chÝnh thÓ hãa c¸c kh¸i niÖm “bottomry” (chØ viÖc m−în tiÒn trªn c¬ së lÊy tμu lμm b¶o ®¶m) vμ “respondentia” (chØ hμng hãa vËn chuyÓn b»ng ®−êng thñy). C¸c kh¸i niÖm nμy ®· ®Æt nÒn mãng cho thùc hiÖn c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm hμng h¶i. C¸c hîp ®ång lo¹i nμy gåm 3 yÕu tè: kho¶n vay c¨n cø vμo gi¸ trÞ tμu, hμng hãa hay c−íc vËn chuyÓn; l·i suÊt;
  13. 13 kho¶n phô thu cho c¸c tr−êng hîp mÊt m¸t cã thÓ x¶y ra. Trªn thùc tÕ, khi tham gia hîp ®ång b¶o hiÓm, chñ tμu lμ ng−êi ®−îc b¶o hiÓm cßn chñ cho vay lμ ng−êi ®¸nh gi¸ rñi ro. B¶o hiÓm nh©n thä xuÊt hiÖn ë ®Õ quèc La M· cæ ®¹i kh«ng l©u sau ®ã. T¹i ®©y ng−êi ta ®· lËp nªn c¸c héi mai t¸ng ®Ó lo chi phÝ tang ma cho c¸c thμnh viªn, ngoμi ra héi còng hç trî tμi chÝnh cho th©n nh©n ng−êi chÕt. Kho¶ng n¨m 450 sau C«ng Nguyªn, ®Õ quèc La M· sôp ®æ dÉn ®Õn viÖc hÇu hÕt c¸c kh¸i niÖm cña b¶o hiÓm nh©n thä bÞ l·ng quªn. Tuy nhiªn c¸c mÆt, tÝnh chÊt cña nã th× vÉn kh«ng hÒ thay ®æi trong suèt thêi Trung Cæ, nhÊt lμ ®èi víi c¸c ph−êng héi thñ c«ng vμ th−¬ng nghiÖp. C¸c ph−êng héi nμy ®· lËp nªn nhiÒu h×nh thøc b¶o hiÓm thμnh viªn ®Ó bï ®¾p thiÖt h¹i c¸c vô háa ho¹n, lò lôt, trém c−íp; ngoμi ra cßn cã b¶o hiÓm th−¬ng tËt, tö vong vμ thËm chÝ lμ b¶o hiÓm tï ngôc (b¶o hiÓm cho tr−êng hîp ng−êi mua b¶o hiÓm ph¶i vμo tï). Trong suèt thêi phong kiÕn, c¸c ngμnh du lÞch vμ mËu dÞch ngμy cμng suy yÕu vμ kh«ng cßn thÞnh ®¹t nh− tr−íc, do vËy c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm s¬ khai còng bÞ mai mét. Tuy nhiªn trong kho¶ng thêi gian tõ thÕ kû 14 ®Õn thÕ kû 16 c¸c ngμnh giao th«ng, th−¬ng nghiÖp vμ c¶ dÞch vô b¶o hiÓm ®· ph¸t triÓn trë l¹i. DÞch vô b¶o hiÓm ë Ên §é b¾t nguån tõ bé kinh Veda cña n−íc nμy. §¬n cö lμ tr−êng hîp cña tËp ®oμn b¶o hiÓm nh©n thä Yogakshema, mét c«ng ty trùc thuéc tæng héi liªn hiÖp b¶o hiÓm Ên §é. Tªn cña c«ng ty nμy ®−îc lÊy tõ trong kinh Rig Veda. Côm tõ Yogakshema cho thÊy ë Ên §é vμo kho¶ng n¨m 1000 tr−íc C«ng Nguyªn, h×nh thøc “b¶o hiÓm céng ®ång” ®· ph¸t triÓn rÊt thÞnh hμnh vμ ng−êi Aryan khi ®ã còng ®· tham gia rÊt nhiÒu vμo h×nh thøc b¶o hiÓm nμy. T−¬ng tù víi ®Õ quèc La M· cæ ®¹i, trong giai ®o¹n truyÒn b¸ ®¹o PhËt ng−êi Ên §é ®· lËp nªn nhiÒu héi mai t¸ng ®Ó hç trî cho c¸c gia ®×nh x©y cÊt nhμ cöa ®ång thêi che chë, ®ïm bäc c¸c gãa phô vμ trÎ nhá. DÞch vô b¶o hiÓm ngμy nay: Sau C¸ch M¹ng ¸nh S¸ng ( Glorious Revolution) n¨m 1688, ë Ch©u ¢u chØ cã V−¬ng Quèc Anh c«ng nhËn tÝnh ph¸p lý cña b¶o hiÓm nh©n thä. Nhê vËy mμ trong suèt 3 thËp kû sau C¸ch M¹ng ¸nh S¸ng, ë Anh dÞch vô nμy ®· ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ. H×nh thøc b¶o hiÓm mμ chóng ta thÊy ngμy nay cã nguån gèc tõ thÕ kû 17. Khi ®ã ë Anh tõng cã mét n¬i gäi lμ Lloyd’s of London, n¬i mμ vÒ sau ng−êi ta biÕt tíi víi c¸i tªn Nhμ hμng Cμ phª Lloyd’s (Lloyd’s Coffee House). C¸c th−¬ng nh©n, chñ tμu vμ c¸c
  14. 14 nhμ thÇu b¶o hiÓm khi ®ã hay tô tËp ë nhμ hμng nμy ®Ó bμn c«ng chuyÖn lμm ¨n vμ tiÕn hμnh c¸c hîp ®ång bu«n b¸n. MÆc dï ®−îc sö dông nh− mét c«ng cô h¹n chÕ rñi ro, dÞch vô b¶o hiÓm nh©n thä vÉn bÞ cuèn vμo trß ®á ®en vèn ®−îc xem lμ b¶n n¨ng cña tÇng líp tiÓu t− s¶n Anh ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ lóc bÊy giê. Khi ®ã n¹n c¸ c−îc lan trμn kh¾p n¬i. ThËm chÝ nÕu ®äc b¸o thÊy tin cã mét nh©n vËt tiÕng t¨m nμo ®Êy ®ang bÞ bÖnh nÆng s¾p chÕt, ng−êi ta liÒn pháng ®o¸n ngμy chÕt cña nh©n vËt nμy, sau ®ã ®æ vÒ Nhμ hμng Cμ phª Lloyd’s ®Ó ®Æt c−îc cho ngμy chÕt Êy. §Ó thÓ hiÖn sù ph¶n ®èi ®èi víi trß c¸ c−îc nμy, vμo n¨m 1979 ®· cã 79 nhμ thÇu b¶o hiÓm quyÕt ®Þnh ly khai ra khái Nhμ hμng Cμ phª Lioyd’s. Hai n¨m sau hä chung tay lËp nªn “Nhμ hμng Cμ phª Lloyd’s míi”, n¬i ®−îc c«ng chóng biÕt ®Õn víi c¸i tªn “Lloyd’s ch©n chÝnh”. §Õn n¨m 1774, quèc héi Anh ra s¾c lÖnh cÊm tæ chøc, tham gia c¸ c−îc trªn ngμy chÕt cña con ng−êi, tõ ®ã vÊn n¹n nμy míi chÊm døt. B¶o hiÓm cã mÆt ë Mü: Ngμnh dÞch vô b¶o hiÓm cña Hoa Kú ®−îc x©y dùng trªn m« h×nh b¶o hiÓm Anh. Vμo n¨m 1735, c«ng ty b¶o hiÓm ®Çu tiªn cña Hoa Kú ®· ra ®êi ë Charleston, thñ phñ bang South Carolina. Vμo n¨m 1759, Héi NghÞ Gi¸o Héi Tr−ëng L·o Philadelphia ®· quyÕt ®Þnh b¶o trî cho tËp ®oμn b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn cña Hoa Kú. TËp ®oμn nμy ho¹t ®éng v× lîi Ých cña c¸c môc s− vμ tÝn ®å. Ngμy 22 th¸ng 5 n¨m 1761, tËp ®oμn nμy ®· ký kÕt ®−îc hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä ®Çu tiªn víi c«ng chóng Mü. MÆc dÇu vËy, m·i ®Õn 80 n¨m sau (tøc lμ sau n¨m 1840) dÞch vô b¶o hiÓm nh©n thä Mü míi thËt sù cÊt c¸nh. Ch×a khãa dÉn ®Õn thμnh c«ng chÝnh lμ nhê c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®· h¹n chÕ ®−îc nh÷ng sù chèng ®èi tõ c¸c nhãm t«n gi¸o. N¨m 1835, ë New York ®· x¶y ra mét vô háa ho¹n ®Çy tai tiÕng. Vô háa ho¹n nμy khiÕn ng−êi d©n ë ®©y l−u t©m nhiÒu h¬n ®Õn nhu cÇu ph¶i cã nguån dù tr÷ ®Ó bï ®¾p cho nh÷ng thiÖt h¹i nghiªm träng kh«ng thÓ l−êng tr−íc. Hai n¨m sau, Massachusetts trë thμnh bang ®Çu tiªn ë Mü sö dông luËt ph¸p buéc c¸c c«ng ty ph¶i tù tÝch lòy nguån dù tr÷ nμy. Vô ch¸y lín ë Chicago vμo n¨m 1871 cμng nhÊn m¹nh s©u s¾c mét thùc tÕ: nÕu háa ho¹n bïng lªn ë nh÷ng thμnh phè ®«ng d©n, møc ®é thiÖt h¹i sÏ v« cïng to lín. H×nh thøc b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm c«ng céng xuÊt hiÖn trong nh÷ng n¨m 1880 vμ cïng víi ph¸t minh ra xe « t«, h×nh thøc b¶o hiÎm nμy ®· ®−îc c«ng chóng ®ãn nhËn vμ ngμy cμng thÓ hiÖn ®−îc tÇm quan träng.
  15. 15 Trong suèt qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, dÞch vô b¶o hiÓm ®· cã rÊt nhiÒu b−íc ph¸t triÓn. N¨m 1897, chÝnh phñ Anh th«ng qua “§¹o LuËt Båi Th−êng Cho Ng−êi Lao §éng” (Workmen’s Compensation Act). §¹o luËt nμy buéc c¸c c«ng ty ph¶i ®ãng b¶o hiÓm tai n¹n lao ®éng cho nh©n viªn. Trong thÕ kû 19, ng−êi ta ®· lËp ra rÊt nhiÒu héi ®oμn cã tr¸ch nhiÖm b¶o hiÓm nh©n m¹ng vμ søc kháe cho héi viªn. Bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè héi kÝn chØ cung cÊp dÞch vô b¶o hiÓm lÖ phÝ thÊp cho nh÷ng ai lμ héi viªn cña hä. Ngμy nay c¸c héi kÝn nμy vÉn cø tiÕp tôc b¶o hiÓm cho héi viªn; ®iÒu nμy diÔn ra t−¬ng tù ë hÇu hÕt c¸c tæ chøc cña ng−êi lao ®éng. Cã nhiÒu chñ sö dông lao ®éng cßn lo lu«n mét lóc nhiÒu hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä vμ søc kháe cho nh©n viªn. C¸c hîp ®ång nμy kh«ng chØ ®¬n thuÇn b¶o hiÓm nh©n thä mμ cßn ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nh©n viªn khi hä bÞ bÖnh, bÞ tai n¹n hay vÒ h−u. Trong c¸c hîp ®ång nμy th−êng nh©n viªn chØ ph¶i tr¶ mét phÇn phÝ b¶o hiÓm. MÆc dï ngμnh dÞch vô b¶o hiÓm cña Hoa Kú bÞ ¶nh h−ëng s©u s¾c bëi V−¬ng Quèc Anh, thÞ tr−êng b¶o hiÓm n−íc nμy cã phÇn kh¸c víi n−íc Anh. L·nh thæ réng lín, sù ph©n bè ®a d¹ng vÒ mÆt ®Þa lý cïng kh¸t väng ®éc lËp cña ng−êi Mü chÝnh lμ nguyªn nh©n t¹o nªn sù kh¸c biÖt ®ã. Khi Mü chuyÓn m×nh tõ thuéc ®Þa xa bê cña Anh trë thμnh mét thÕ lùc ®éc lËp chuyÓn tõ n−íc n«ng nghiÖp thμnh n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ngμnh kinh doanh b¶o hiÓm cña n−íc nμy còng ph¸t triÓn m¹nh theo h−íng tõ mét vμi c«ng ty b¶o hiÓm ban ®Çu trë thμnh mét ngμnh dÞch vô quy m« lín. Tãm l¹i cã thÓ nãi ngμnh b¶o hiÓm Mü ®· ph¸t triÓn rÊt tinh vi, s¶n sinh ra nhiÒu m¹ng l−íi phôc vô vμ ®a d¹ng ho¸ dÞch vô ®Ó ph¸t triÓn hμi hoμ víi mét quèc gia ®ang ngμy cμng ph¸t triÓn. 1.1.3.2 ThÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä trªn thÕ giíi trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI Theo c«ng ty t¸i b¶o hiÓm Thuþ SÜ b¶o hiÓm nh©n thä vèn lμ thÕ m¹nh cña c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, nh−ng b−íc vμo thiªn niªn kû míi, vμo thÕ kû XXI, ngμnh nμy vÊp ph¶i vô khñng bè 11/09/2001 ë New York ®· lμm cho doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä ë c¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn bÞ gi¶m 2,4% do víi n¨m 2000, sang n¨m 2002, ®· t¨ng ®−îc 1,9%, nh−ng t×nh h×nh tμi chÝnh cña c¸c C«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä vÉn gÆp khã kh¨n, nhÊt lμ nh÷ng n−íc ®Çu t− vèn nhμn rçi vμo mua cæ phiÕu. L·i suÊt b¶o l·nh c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm thÊp h¬n l·i suÊt thùc thu trªn thÞ tr−êng tμi chÝnh; hîp ®ång b¶o hiÓm cã l·i suÊt b¶o l·nh chiÕm phÇn lín c¸c hîp ®ång ®Çu t−, thÞ tr−êng b¶o hiÓm ®·
  16. 16 b¶o hoμ. Do vËy buéc c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä ph¶i huû bá nhiÒu dù ¸n ®Çu t− mua cæ phiÕu, gi¶i phãng vèn tiÒm tμng, lμm gi¶m vèn tù cã. MÆc dï hiÖn nay theo dù ®o¸n cña Swiss Re, doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä cña thÕ giíi cã thÓ t¨ng nh−ng t×nh h×nh tμi chÝnh nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm vÉn c¨ng th¼ng v× l·i suÊt hîp ®ång b¶o hiÓm vÉn thÊp nh− tr−íc ®©y, ch−a ®¹t møc cÇn thiÕt ®Ó æn ®Þnh tμi chÝnh. Ngoμi ra, cßn v× c¸c c«ng ty b¶o hiÓm buéc ph¶i huû bá c¸c ph−¬ng ¸n ®Çu t− vμo mua tr¸i phiÕu c«ng ty ®ang bªn bê ph¸ s¶n hay bÞ bª bèi vÒ tμi chÝnh. Trong nhiÒu tr−êng hîp ®Ó hoμn thμnh ®−îc nhiÖm vô cña m×nh, C«ng ty b¶o hiÓm kh«ng cßn lùa chän nμo kh¸c, ngoμi c¸ch c¾t gi¶m hoa hång dμnh cho c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm truyÒn thèng. Còng nh− tr−íc ®©y, thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä lín nhÊt thÕ giíi hiÖn nay lμ thÞ tr−êng B¾c Mü-n¨m 2002 doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä ë thÞ tr−êng nay t¨ng 6.3%. Riªng ë B¾c Mü t¨ng 6.7% so víi n¨m 2001. Së dÜ ë Mü t¨ng nhanh nh− vËy chñ yÕu v× hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä cã thu nhËp ®−îc b¶o l·nh b¸n rÊt ch¹y. Cßn ë Canada doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä ë n¨m 2002 t¨ng thÊp h¬n n¨m 2001 v× nhu cÇu b¶o hiÓm h−u bæng bÞ gi¶m. HiÖn nay, dù ®o¸n thu vÒ ®Çu t− t¨ng v× thÞ tr−êng tμi chÝnh thÕ giíi ®ang ®−îc c¶i thiÖn, l·i suÊt hîp ®ång b¶o hiÓm t¨ng, doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä còng t¨ng, nh−ng ë møc thÊp. ë T©y ¢u, doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä n¨m 2001 bÞ gi¶m 6,1% ë n¨m 2002 t¨ng 1,2%. T¨ng nh− vËy chñ yÕu v× §øc vμ T©y Ban Nha t− nh©n ho¸ hÖ thèng ®¶m b¶o h−u bæng vμ ý söa ®æi luËt thuÕ ®· ¶nh h−ëng tÝch cùc ®Õn viÖc t¨ng doanh thu nμy. MÆc dï vËy, nh−ng vèn cæ phÇn c¬ b¶n cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nh©n thä T©y ¢u vÉn bÞ gi¶m v× l·i suÊt hîp ®ång b¶o hiÓm nh©n thä thÊp, h¬n n÷a c¸c hîp ®ång nμy chiÕm phÇn lín so víi c¸c lÜnh vùc ®Çu t− kh¸c vμ v× thÞ tr−êng tμi chÝnh bÞ c¨ng th¼ng. Bëi vËy, muèn duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n cÇn thiÕt, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i gi¶m phÇn thanh to¸n lîi nhuËn, t¨ng vèn ®Çu t−. B¸o c¸o h»ng n¨m vÒ kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña c¸c c«ng ty cho biÕt, mét sè C«ng ty ®· bÞ liÖt vμo kh¶ n¨ng thanh kho¶n thÊp . Tuy nhiªn n¨m 2003 b¶o hiÓm nh©n thä ë T©y ¢u b¾t ®Çu phôc h−ng trë l¹i nh−ng doanh thu lo¹i nμy ch−a t¨ng cao, chñ yÕu v× Anh lμ n−íc cã thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä lín nhÊt Ch©u ©u, n¨m 2003 l¹i gÆp khã kh¨n míi do thÞ tr−êng tr¸i phiÕu ®−îc h−ëng lîi nhuËn bÞ ph¸ s¶n. NhËt còng thuéc thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä ph¸t triÓn m¹nh, nh−ng doanh thu b¶o hiÓm lo¹i nμy n¨m 2002 gi¶m 2.3%. Th¸ng 06/2003
  17. 17 NhËt ban hμnh luËt cho phÐp c¸c c«ng ty b¶o hiÓm chøng minh ®−îc m×nh ®ang gÆp khã kh¨n vÒ tμi chÝnh, th× ®−îc gi¶m lîi nhuËn b¶o l·nh cña m×nh. Nh−ng ch−a ch¾c luËt nμy cã thÓ gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng tØ suÊt thu nhËp thùc tÕ vÒ ®Çu t− thÊp h¬n lîi nhuËn b¶o l·nh cho kh¸ch mua b¶o hiÓm trong tr−êng hîp nμy C«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ bÞ mÊt tÝn nhiÖm víi kh¸ch hμng bëi v× hä hiÓu r»ng, tμi chÝnh cña c«ng ty b¶o hiÓm lμ tμi s¶n cña c¶ x· héi. Ng−êi mua b¶o hiÓm lu«n muèn t×m sù b¶o vÖ cho m×nh ë nh÷ng c«ng ty b¶o hiÓm lμm ¨n thμnh ®¹t, kh«ng bÞ nghi ngê vÒ kh¶ n¨ng tμi chÝnh. VÉn nh− tr−íc ®©y, n¨m qua thÞ tr−êng b¶o hiÓm nh©n thä B¾c Mü vÉn ë vÞ trÝ hμng ®Çu, ®¹t doanh thu lμ 1,050 tû USD, sau ®ã lμ thÞ tr−êng T©y ¢u ®¹t 826 tû USD, NhËt 446 tû USD, Nam §«ng Nam ¸ 67 tû USD, Ch©u ®¹i d−¬ng 37 tû USD. B×nh qu©n doanh thu b¶o hiÓm nh©n thä ë c¸c n−íc ph¸t triÓn t−¬ng ®−¬ng 5,4%GDP c¸c n−íc nμy. Nh−ng ë ®©y t×nh tr¹ng tr¸i ng−îc nhau. NÕu doanh thu thùc tÕ ë Mü, §øc vμ ý t¨ng th× ng−îc l¹i ë NhËt, Anh vμ Ph¸p l¹i bÞ gi¶m. B×nh qu©n chØ tiªu ®Çu ng−êi b¶o hiÓm nh©n thä ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn lμ 1.450 USD; cao nhÊt ë Thuþ SÜ lμ 3.100 USD; råi ®Õn NhËt 2.764 USD vμ Anh 2.679 USD. 1.2 C¬ së lý luËn vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp lμ n¨ng lùc tån t¹i, duy tr× hay gia t¨ng doanh thu, lîi nhuËn, thÞ phÇn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr−êng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm vμ dÞch vô cña doanh nghiÖp. Cã hai nh©n tè t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ®ã lμ m«i tr−êng bªn trong vμ m«i tr−êng bªn ngoμi. 1.2.1 M«i tr−êng bªn ngoμi - Sù tham gia cña c¸c c«ng ty trªn cïng lÜnh vùc kinh doanh, sù xuÊt hiÖn cña c¸c c«ng ty míi ra nhËp thÞ tr−êng. - Kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn s¶n phÈm hay dÞch vô thay thÕ, tÝnh ®éc ®¸o cña s¶n phÈm, dÞch vô thay thÕ. - VÞ thÕ ®μm ph¸n cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr−êng cung øng s¶n phÈm hay dÞch vô (®éc quyÒn, ®éc quyÒn nhãm, cã vÞ thÕ m¹nh vÒ tμi chÝnh ). - VÞ thÕ ®μm ph¸n cña ng−êi mua. - Møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng cña doanh nghiÖp trong n−íc vμ ngoμi n−íc.
  18. 18 1.2.2 M«i tr−êng bªn trong Ph©n tÝch ho¹t ®éng bªn trong doanh nghiÖp nh»m x¸c ®Þnh ®iÓm m¹nh vμ ®iÓm yÕu cña c«ng ty. TÊt c¶ nh÷ng c«ng ty ®Òu cã ®iÓm m¹nh vμ cã ®iÓm yÕu trong kinh doanh, kh«ng cã c«ng ty nμo m¹nh hay yÕu ®Òu nhau mäi mÆt. ChiÕn l−îc x©y dùng trªn c¬ së tËn dông nh÷ng ®iÓm m¹nh vμ kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu cña c«ng ty lμ dùa trªn sù so s¸nh víi c«ng ty kh¸c trong ngμnh vμ dùa vμo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. C¸c c«ng ty cÇn x¸c ®Þnh ®−îc thÕ m¹nh cña m×nh ®Ó ®−a ra quyÕt ®Þnh vÒ viÖc sö dông n¨ng lùc vμ kh¶ n¨ng cña m×nh, nÕu kh«ng ph©n tÝch th−êng xuyªn nh÷ng ®iÓm yÕu cña m×nh c«ng ty kh«ng thÓ ®−¬ng ®Çu víi nh÷ng ®e do¹ cña m«i tr−êng mét c¸ch cã hiÖu qu¶. §Ó x¸c ®Þnh ®−îc ®iÓm m¹nh vμ ®iÓm yÕu cña c«ng ty ta ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt chñ yÕu sau: 1.2.2.1 Ph©n tÝch nguån nh©n lùc: Nguån nh©n lùc lμ yÕu tè quan träng nhÊt cña s¶n xuÊt kinh doanh, do ®ã ph©n tÝch vμ dù b¸o vÒ nh©n sù lμ néi dung quan träng cña ph©n tÝch néi bé doanh nghiÖp. - §éi ngò c¸n bé qu¶n lý: Lμ nh÷ng c¸n bé chñ chèt th× thÕ m¹nh vμ ®iÓm yÕu cña hä trong c¸c lÜnh vùc nh−: Kinh nghiÖm c«ng t¸c, phong c¸ch qu¶n lý, kh¶ n¨ng ra quyÕt ®Þnh, kh¶ n¨ng x©y dùng ekip qu¶n lý vμ sù hiÓu biÕt vÒ kinh doanh nh− thÕ nμo? Doanh nghiÖp sÏ cã thuËn lîi khi ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cã ®Çy ®ñ nhiÖt huyÕt ®èi víi doanh nghiÖp cña hä. MÆt kh¸c c¸c c¸n bé qu¶n lý víi nh÷ng tr×nh ®é hiÓu biÕt kh¸c nhau cã thÓ t¹o ra nhiÒu ý t−ëng chiÕn l−îc s¸ng t¹o, tÊt nhiªn yªu cÇu qu¶n lý cña mét doanh nghiÖp còng cã thÓ thay ®æi theo sù ph¸t triÓn vμ tr−ëng thμnh cña mét doanh nghiÖp. - C«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp: ChÊt l−îng nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp phô thuéc chñ yÕu vμo tr×nh ®é, kiÕn thøc, kh¶ n¨ng, ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò c«ng nh©n viªn vμ tr×nh ®é tæ chøc cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cÇn ph¶i xem xÐt thªm c¸c vÊn ®Ò sau: - Doanh nghiÖp cã ch−¬ng tr×nh kÕ ho¹ch toμn diÖn vÒ nguån nh©n lùc? - Doanh nghiÖp quan t©m ®Õn ch−¬ng tr×nh ®μo t¹o vμ ph¸t triÓn nh− thÕ nμo? - C¸c chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn ra sao?
  19. 19 1.2.2.2 Ph©n tÝch t×nh h×nh tμi chÝnh: Chøc n¨ng cña bé phËn tμi chÝnh bao gåm viÖc ph©n tÝch lËp kÕ ho¹ch vμ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch tμi chÝnh vμ t×nh h×nh tμi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch tμi chÝnh kÕ to¸n cÇn ph¶i tËp trung vμo c¸c vÊn ®Ò: - Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn ng¾n h¹n. - Kh¶ n¨ng huy ®éng vèn dμi h¹n, tû lÖ gi÷a vèn vay vμ vèn cæ phÇn. - Nguån vèn c«ng ty (®èi víi doanh nghiÖp cã nhiÒu ®¬n vÞ c¬ së). - C¸c vÊn ®Ò thuÕ. - Kh¶ n¨ng tμi chÝnh: b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vÒ tμi s¶n nguån vèn, thùc tr¹ng vèn trong doanh nghiÖp vμ nhu cÇu vèn. - §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn trong doanh nghiÖp, tû suÊt lîi nhuËn th«ng qua c¸c chØ tiªu tû sè tμi chÝnh: Bè trÝ c¬ cÊu tμi s¶n vμ nguån vèn (%) Tû sè nî trªn tμi s¶n(%) = (Tæng nî / tæng tμi s¶n) *100% (Vèn chñ së h÷u/Tæng nguån vèn) *100% Tû suÊt sinh lêi(%) ( Lîi nhuËn tr−íc thuÕ/Doanh thu) *100% Tû suÊt lîi nhuËn tr−íc thuÕ trªn tæng tμi s¶n(%) Lîi nhuËn tr−íc thuÕ/Tæng tμi s¶n *100% Tû suÊt lîi nhuËn tr−íc thuÕ trªn nguån vèn së h÷u(%) Lîi nhuËn tr−íc thuÕ/Vèn chñ së h÷u *100% - Sù kiÓm so¸t gi¸ thμnh h÷u hiÖu, kh¶ n¨ng gi¶m gi¸ thμnh. - HÖ thèng kÕ to¸n cã hiÖu n¨ng phôc vô cho viÖc lËp kÕ ho¹ch gi¸ thμnh, kÕ ho¹ch tμi chÝnh vμ lîi nhuËn. Ph©n tÝch tμi chÝnh sÏ hiÓu ®−îc s©u réng trong toμn doanh nghiÖp, bëi lÏ mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu ®−îc ph¶n ¸nh ra bªn ngoμi th«ng qua l¨ng kÝnh tμi chÝnh.V× vËy tμi chÝnh cã mèi quan hÖ t−¬ng t¸c víi c¸c bé phËn, yÕu tè kh¸c trong toμn doanh nghiÖp. 1.2.2.3 Ph©n tÝch tr×nh ®é c«ng nghÖ - c¬ së vËt chÊt kü thuËt: MÆc dï c¸c nguån lùc vËt chÊt cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau ®¸ng kÓ song viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l−îc kinh doanh c¸c nguån lùc vËt chÊt cã ý nghÜa hÕt søc quan träng. ViÖc ph©n tÝch ®−îc tiÕn hμnh nh− sau: - HÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã cña doanh nghiÖp.
  20. 20 - Tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp vμ cã kh¶ n¨ng cã ®−îc c«ng nghÖ míi kh«ng? - Doanh nghiÖp cã quy m« c«ng suÊt s¶n xuÊt thÝch hîp kh«ng? Møc sö dông c«ng suÊt hiÖn t¹i. - Doanh nghiÖp cã nguån cung cÊp cã hiÖu qu¶ vμ tin cËy? NÕu ng−êi cung cÊp kh«ng tin cËy sÏ kh«ng cã ch−¬ng tr×nh kiÓm tra chÊt l−îng cã hiÖu qu¶ th× sÏ ®Æt doanh nghiÖp vμo vÞ trÝ bÊt lîi trong c¹nh tranh. - Doanh nghiÖp cã ®−îc vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi hay kh«ng? VÞ trÝ ®Þa lý cã t¸c ®éng ®Õn c¸c yÕu tè chi phÝ vμ sù thuËn tiÖn cña kh¸ch hμng. - C¸c kh¶ n¨ng vÒ hîp t¸c, ®Çu t− liªn doanh liªn kÕt kinh tÕ. 1.2.2.4 Ph©n tÝch marketing. §©y lμ mét néi dung quan träng trong ph©n tÝch néi bé doanh nghiÖp. §Ó ph©n tÝch yÕu tè nμy cÇn xem xÐt c¸c −u ®iÓm vμ nh−îc ®iÓm ë c¸c mÆt sau: - C¸c lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô cña doanh nghiÖp, møc ®é ®a d¹ng cña c¸c s¶n phÈm vμ dÞch vô. - Kh¶ n¨ng thu thËp th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ tr−êng. - ThÞ phÇn. - Kªnh ph©n phèi, sè l−îng, ph¹m vi vμ møc ®é kiÓm so¸t. - C¸ch tæ chøc b¸n hμng h÷u hiÖu, møc ®é am hiÓu vÒ nhu cÇu kh¸ch hμng. - Møc ®é næi tiÕng Ên t−îng vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm dÞch vô. - ViÖc qu¶ng c¸o khuyÕn m·i cã hiÖu qu¶. - ChiÕn l−îc gi¸ vμ tÝnh linh ho¹t trong viÖc ®Þnh gi¸. - Ph−¬ng ph¸p ph©n lo¹i ý kiÕn cña kh¸ch hμng vμ ph¸t triÓn cña s¶n phÈm dÞch vô míi hoÆc thÞ tr−êng míi. - DÞch vô sau b¸n hμng vμ h−íng dÉn sö dông cho kh¸ch hμng. - ThiÖn chÝ vμ sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hμng. Ph©n tÝch yÕu tè marketing ®Ó hiÓu ®−îc nhu cÇu, thÞ hiÕu, së thÝch cña thÞ tr−êng vμ ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l−îc h÷u hiÖu cña s¶n phÈm, ®Þnh gi¸, giao tiÕp ph©n phèi phï hîp víi thÞ tr−êng mμ doanh nghiÖp h−íng tíi. KÕt luËn ch−¬ng 1 : Trªn c¬ së kh¸i qu¸t chung vÒ b¶o hiÓm vμ n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm, tõ ®ã ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña B¶o ViÖt Nh©n thä trong thêi gian vμ so s¸nh víi c¸c ®èi thñ. X©y dùng ®Þnh h−íng n©ng cao kh¶ n©ng c¹nh tranh cña B¶o ViÖt Nh©n thä trong xu thÕ héi nhËp.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2