LUẬN VĂN:
Phát huy nhân tố con người trong quá trỡnh CNH,
HĐH nông nghiệp, nông thôn nước ta hiện nay
Phần mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đường lối đổi mới đất nước bắt đầu từ Đại hội VI mà đặc biệt là từ Đại hội VII
Đảng ta đã nhận thức ngày càng đầy đủ vai trò động lực của sự phát triển kinh tế - xã
hội là con người. Chính con người với sức lực và trí tuệ của mình là nhân tố quyết định
hiệu quả của việc khai thác nguồn lực tự nhiên và các nguồn lực khác. Từ đó đến nay,
Đảng ta luôn coi trọng con người là động lực của sự nghiệp xây dựng xã hội mới, đồng
thời là mục tiêu của CNXH.
Trong điều kiện gần 80% dân cư sống ở nông thôn, từ một nước nông nghiệp
lạc hậu bắt đầu đi vào CNH, HĐH ta chưa có những chỉ số cao về phát triển con người
như mong muốn. Đặc điểm ở nông thôn vùng núi chỉ số về phát triển con người còn quá
thấp so với thành thị. Quá trình CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nền
nông nghiệp hiện đại, nông thôn văn minh theo hướng XHCN là nhiệm vụ cực kỳ quan
trọng, nhưng đồng thời cũng rất khó khăn, phức tạp.
Nhân tố con người được khẳng định là có giá trị lớn lao và ý nghĩa quyết định
sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung cũng như quá trình CNH, HĐH nông nghiệp,
nông thôn nói riêng. Vấn đề then chốt để tạo được động lực chính là có chủ trương,
chính sách đúng đắn nhằm khơi dậy mọi khả năng tích cực, năng động, sáng tạo của
nhân tố con người, đồng thời hướng tính tích cực, năng động và sáng tạo đi đúng quy
luật, nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn
minh.
Nghệ An là một trong những tỉnh miền Trung, đất tương đối rộng, người đông,
chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Là một tỉnh nghèo, điểm xuất phát thấp, mang nhiều đặc
trưng chung cho nông nghiệp cả nước. Do đó, yêu cầu phát huy nhân tố con người trong
quá trình CNH, HĐH càng bức thiết cả về lý luận và thực tiễn.
Vì vậy tôi chọn đề tài: " Phát huy nhân tố con người trong quá trỡnh CNH,
HĐH nông nghiệp, nông thôn nước ta hiện nay ", nhằm góp phần nhỏ bé đáp ứng đòi
hỏi trên.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Do tầm quan trọng đặc biệt của vấn đề nhân tố con người trong sự phát triển
kinh tế - xã hội. Con người là chủ thể của mọi sáng tạo, mọi nguồn của cải vật chất và
văn hóa của các quốc gia. Nó đòi hỏi phải phân tích một cách khoa học về giá trị lớn lao
và ý nghĩa quyết định của nhân tố con người. Đã có không ít tài liệu trong nhiều và
ngoài nước nghiên cứu về vấn đề này.
ở Liên Xô (cũ) các nhà nghiên cứu lý luận dưới các góc độ khác nhau đã tiếp
cận một cách khoa học vấn đề: Vai trò của nhân tố con người trong chiến lược phát triển
kinh tế - xã hội.
ở nước ta, nhất là từ giữa những năm 80 khi bắt tay vào sự nghiệp đổi mới,
chúng ta càng nhận ra vai trò đặc biệt của con người trong sự phát triển kinh tế - xã hội.
Do đó, đã có nhiều cuộc hội thảo khoa học, nhiều nhà khoa học tập trung nghiên cứu.
Với những công trình tiêu biểu như: Đề tài KX-07-13 "Về một số động lực phát triển
kinh tế - xã hội hiện nay" do GS. Lê Hữu Tầng chủ nhiệm; "Một số vấn đề lý luận và
thực tiễn" PGS. TS Bùi Đình Thanh chủ nhiệm...
Trên lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cũng đã có nhiều công trình nghiên cứu
tập trung ở vấn đề phát triển CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn, thực hiện chính sách
xã hội ở nông thôn, vai trò của nông nghiệp, nông thôn; xóa đói giảm nghèo, giải quyết
việc làm... Đáng chú ý là các công trình "40 năm kinh nghiệm Đài Loan (Nxb Đà Nẵng,
1994); Công ty ADUKI "Vấn đề nghèo ở Việt Nam" (Nxb Chính trị Quốc Gia, Hà Nội,
1996); GS Nguyễn Điền "CNH nông nghiệp, nông thôn các nước châu á và Việt Nam"
(Nxb Chính trị Quốc Gia, Hà Nội, 1997); PGS. PTS Nguyễn Đức Bách "Những lợi ích
kinh tế - xã hội tác động đến lòng tin của nông dân và con đường XHCN" (Tạp chí
nghiên cứu lý luận số 2-1992). Điển hình hơn là chương trình khoa học cấp Nhà nước
KX-08 "Phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn, gồm 12 đề tài nhánh đã tập trung nghiên
cứu một cách toàn diện kinh tế - xã hội nông thôn và xây dựng nông thôn Việt Nam
theo định hướng XHCN.
Đối với khu vực Bắc Trung Bộ đã có một số công trình nghiên cứu: PGS. TS Lê
Đình Thắng, PTS Nguyễn Thanh Hiền "Xóa đói giảm nghèo ở khu IV cũ" (Nxb Nông
nghiệp, Hà Nội, 1995); chương trình khoa học: "Con người Nghệ An trước yêu cầu của
sự nghiệp CNH, HĐH" (Sở khoa học công nghệ và môi trường, Vinh, 1998).
Mặc dù đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề nhân tố con người trong
quá trình CNH, HĐH, nhưng chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách toàn
diện, đầy đủ vai trò, vị trí của nhân tố con người trong quá trình CNH, HĐH nông
nghiệp, nông thôn nhằm phát huy có hiệu quả nhân tố con người. Vì vậy, tác giả mạnh
dạn nghiên cứu vấn đề này với lòng mong muốn góp phần nhỏ bé vào việc luận giải cơ
sở lý luận và thực tiễn cho việc phát huy nhân tố con người trong quá trình CNH, HĐH
nông nghiệp, nông thôn Nghệ An theo định hướng XHCN.
3. Mục đích - nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
3.1. Mục đích
Trên cơ sở phân tích thực trạng việc phát huy nhân tố con người trong nông
thôn, nông thôn Nghệ An hiện nay, luận văn đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm góp
phần phát huy có hiệu quả nhân tố con người trong CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn
Nghệ An hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ
Luận văn tập trung giải quyết các vấn đề sau:
- Làm rõ quan điểm mác xít về nhân tố con người.
- Đánh giá thực trạng việc phát huy nhân tố con người ở nông thôn Nghệ An
hiện nay.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm phát huy có hiệu quả nhân tố con
người trong CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn Nghệ An hiện nay.
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài có nội dung rộng, chúng tôi không có điều kiện và không thể đi sâu
nghiên cứu chi tiết nhân tố con người và quá trình CNH, HĐH cụ thể. Điều mà luận văn
quan tâm và tập trung nghiên cứu là: phát huy nhân tố con người trong quá trình CNH,
HĐH nông nghiệp, nông thôn (qua khảo sát thực tế Nghệ An).
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
4.1. Là công trình nghiên cứu triết học, luận văn dựa trên cơ sở lý luận và
phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm
đường lối của Đảng về nhân tố con người, về CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn.
- Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở khảo sát thực tiễn tình hình nông nghiệp,
nông thôn Nghệ An, có kế thừa một số kết quả thu được của các công trình khoa học
khác có liên quan, nhất là thực tế điều kiện kinh tế, chính trị - xã hội và nguồn lực con
người Nghệ An.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả sử dụng tổng hợp các phương pháp, kết hợp
lôgic với lịch sử, trao đổi, phỏng vấn, thu thập và phân tích số liệu thống kê theo
phương pháp hệ thống.
5. Cái mới về khoa học của luận văn
- Góp phần hệ thống hóa quan điểm Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và
Đảng ta về nhân tố con người và vai trò nhân tố con người.
- Bước đầu đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm phát huy có hiệu quả nhân
tố con người trong CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn Nghệ An.
6. ý nghĩa thực tiễn của luận văn