1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
----------------------
HUỲNH VĂN LIỄM
BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT:
LÝ LUẬN, THỰC TRẠNG VÀ PHƯƠNG
HƯỚNG HOÀN THIỆN
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2008
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
----------------------
HUỲNH VĂN LIỄM
BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT:
LÝ LUẬN, THỰC TRẠNG VÀ PHƯƠNG
HƯỚNG HOÀN THIỆN
Chuyên ngành: Kế toán – Kiểm toán
Mã số: 60.34.30
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS,TS. BÙI VĂN DƯƠNG
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2008
3
LỜI CAM ĐOAN
“Báo cáo tài chính hợp nhất: Lý luận, thực trạng và phương hướng hoàn
thiện” là công trình nghiên cứu khoa học, độc lập của tôi. Đây là đề tài của luận văn
Thạc sỹ kinh tế, chuyên ngành kế toán – kiểm toán. Luận văn này chưa được ai
công bố dưới bất kỳ hình thức nào.
Tác giả: Huỳnh Văn Liễm
4
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VÀ CÁC VẤN ĐỀ LIÊN QUAN VỀ BÁO CÁO
TÀI CHÍNH HỢP NHẤT ------------------------------------------------------------------- 1
1.1 Tổng quan báo cáo tài chính hợp nhất------------------------------------------------- 1
1.1.1 Khái niệm ------------------------------------------------------------------------------- 1
1.1.2 Bản chất --------------------------------------------------------------------------------- 1
1.1.3 Mục đích báo cáo tài chính hợp nhất------------------------------------------------ 1
1.1.4 Nội dung báo cáo tài chính hợp nhất ------------------------------------------------ 2
1.1.4.1 Hệ thống báo cáo tài chính hợp nhất---------------------------------------------- 2
1.1.4.2 Chuẩn mực kế toán Việt Nam liên quan ----------------------------------------- 2
1.1.5 Trách nhiệm lập báo cáo tai chính hợp nhất---------------------------------------- 3
1.2 Các vấn đề liên quan đến báo cáo tài chính hợp nhất ------------------------------- 4
1.2.1 Mô hình công ty mẹ - công ty con--------------------------------------------------- 4
1.2.1.1 Khái niệm----------------------------------------------------------------------------- 4
1.2.1.2 Xác định quyền kiểm soát và lợi ích của công ty mẹ đối với công ty con -- 6
1.2.1.2.1 Xác định quyền kiểm soát của công ty mẹ với công ty con ----------------- 6
1.2.1.2.2 Xác định phần lợi ích của công ty mẹ với công ty con----------------------- 8
1.2.2 Các vấn đề chung về hợp nhất kinh doanh ----------------------------------------- 8
1.2.2.1 Khái niệm ----------------------------------------------------------------------------- 8
1.2.2.2 Các hình thức hợp nhất kinh doanh ----------------------------------------------- 9
1.2.2.3 Phương pháp kế toán hợp nhất kinh doanh -------------------------------------- 9
1.2.3 Đầu tư vào công ty liên kết ---------------------------------------------------------- 15
1.2.3.1 Khái niệm ----------------------------------------------------------------------------15
1.2.3.2 Các phương pháp kế toán khoản đầu tư vào công ty liên kết-----------------15
1.2.4 Những khoản góp vốn liên doanh --------------------------------------------------16
1.2.4.1 Khái niệm ----------------------------------------------------------------------------16
5
1.2.4.2 Phương pháp kế toán --------------------------------------------------------------- 16
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG LẬP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH
HỢP NHẤT ---------------------------------------------------------------------------------- 19
2.1 Nguyên tắc lập và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất ---------------------------19
2.2 Trình tự và phương pháp hợp nhất----------------------------------------------------42
2.2.1 Các bước cơ bản khi áp dụng phương pháp hợp nhất----------------------------42
2.2.1.1 Bước 1: Hợp cộng các chỉ tiêu----------------------------------------------------42
2.2.1.2 Bước 2: Loại trừ toàn bộ giá trị ghi sổ khoản đầu tư --------------------------42
2.2.1.3 Bước 3: Phẩn bổ lợi thế thương mại ---------------------------------------------45
2.2.1.4 Bước 4: Tách lợi ích của cổ đông thiểu số ------------------------------------- 46
2.2.1.5 Bước 5: Loại trừ toàn bộ các giao dịch nội bộ---------------------------------- 49
2.2.1.5.1 Loại trừ ảnh hưởng của giao dịch bán hàng trong nội bộ tập đoàn -------- 49
2.2.1.5.2 Loại trừ ảnh hưởng của các giao dịch bán tài sản cố định trong nội bộ---54
2.2.1.5.3 Điều chỉnh và loại trừ ảnh hưởng của giao dịch chuyển hàng tồn kho thành
tài sản cố định trong nội bộ tập đoàn------------------------------------------------------62
2.2.1.5.4 Loại trừ cổ tức được chia từ lợi nhuận sau ngày mua -----------------------66
2.2.1.5.5 Các khoản vay trong nội bộ-----------------------------------------------------67
2.2.1.5.6 Các khoản phải thu, phải trả nội bộ--------------------------------------------69
2.2.1.6 Bước 6: Lập bảng tổng hợp các bút toán điều chỉnh và Bảng tổng hợp các
chỉ tiêu hợp nhất -----------------------------------------------------------------------------70
2.2.1.7 Bước 7: Lập Báo cáo tài chính hợp nhất căn cứ vào Bảng tổng hợp các chỉ
tiêu hợp nhất sau khi đã được điều chỉnh và loại trừ------------------------------------70
2.2.2 Các bút toán hợp nhất ----------------------------------------------------------------70
CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN BÁO CÁO TÀI
CHÍNH HỢP NHẤT ------------------------------------------------------------------------ 74
3.1 Nhận xét ---------------------------------------------------------------------------------- 74
3.1.1 Thành tựu ------------------------------------------------------------------------------ 74
3.1.2 Hạn chế--------------------------------------------------------------------------------- 76
3.2 Các giải pháp hoàn thiện báo cáo tài chính hợp nhất------------------------------- 77