Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM

Chia sẻ: Thanh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:87

Thêm vào BST

Báo xấu

33
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dựa trên các khái niệm về giá trị doanh nghiệp, các nghiên cứu thực nghiệm trước đây trên thế giới cũng như ở việt nam, tác giả xây dựng mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu. Với số liệu thu nhập của 128 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM trong thời gian 2010-2014.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM -------------------------------------- NGUYỄN MINH QUANG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Kế toán Mã số ngành: 60340301 TP.Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM -------------------------------------- NGUYỄN MINH QUANG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN TP.HCM LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Kế toán Mã số ngành: 60340301 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. VƯƠNG ĐỨC HOÀNG QUÂN TP.Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2016
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : TS. Nguyễn Ngọc Ảnh (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày … tháng … năm … Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 PGS.TS. Phan Đình Nguyên Chủ tịch 2 TS. Hà Văn Dũng Phản biện 1 3 TS. Nguyễn Thị Mỹ Linh Phản iện 2 4 PGS.TS. Lê Quốc Hội Ủy viên 5 TS. Nguyễn Quyết Thắng Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng….. năm 2016 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên : NGUYỂN ĐẮC TẤN Giới tính : Nam Ngày, tháng, năm sinh: 01-8-1974 Nơi sinh : Thái Bình Chuyên ngành : Kế toán MSHV : 1441850040 I- Tên đề tài: Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán tp.hcm II- Nhiệm vụ và nội dung: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết tren thị trường chứng khoán TP.HCM.. Dựa trên các khái niệm về giá trị doanh nghiệp, các nghiên cứu thực nghiệm trước đây trên thế giới cũng như ở việt nam, tác giả xây dựng mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu. Với số liệu thu nhập của 128 công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM trong thời gian 2010-2014. Thông qua xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS, tác giả đã tìm được các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị của doanh nghiệp và từ đó đưa ra một số giải pháp cho các công ty niêm yết. III- Ngày giao nhiệm vụ :20/08/2015 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 15/01/2016 V- Cán bộ hướng dẫn : PGS.TS Vương Đức Hoàng Quân CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH (Họ tên và chữ ký) (Họ tên)
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong đề tài nghiên cứu là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào. Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện đề tài nghiên cứu này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong đề tài nghiên đã được ghi rõ nguồn gốc. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2016 Học viên thực hiện Nguyễn Minh Quang
ii LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn Thầy Hiệu trưởng và Ban Giám hiệu trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh đã tổ chức và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho tôi được có cơ hội học lớp Cao học kế toán niên khoá 2014 – 2015 tại trường. Đồng thời tôi xin chân thành cảm ơn đến toàn thể Quý Thầy Cô, những người đã truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt thời gian theo học cao học tại trường Đại học Công nghệ TP.Hồ Chí Minh. Tôi vô cùng biết ơn đến Thầy PGS.TS. Vương Đức Hoàng Quân, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện Luận văn này. Tôi xin cảm ơn tất cả các bạn đồng nghiệp trong cơ quan, các bạn trong lớp học đã cùng nhau học tập, cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm trong công việc. Sau cùng, tôi xin gởi lời cảm ơn đến gia đình tôi, những người thân luôn bên cạnh động viên, hỗ trợ tôi thường xuyên, luôn cho tôi tinh thần làm việc trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2016 Học viên thực hiện Nguyễn Minh Quang
iii TÓM TẮT Bài nghiên cứu này xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty trên thị trường chứng khoán ở TP.HCM. Mẫu gồm 640quan sát nghiên cứu dữ liệu của 128 công ty trong giai đoạn 2010 - 2014. Mô hình nghiên cứu được xây dựng bởi 10 nhân tố ảnh hưởng: Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, dòng tiền, tốc độ tăng trưởng doanh thu, đòn bẩy tài chính, tài sản cố định trên tổng tài sản, khả năng thanh toán, quy mô công ty, thời gian hoạt động, sở hữu nhà nước và ngành nghề. Mô hình nghiên cứu được thực hiện hồi quy bằng phần mềm thống kê SPSS 20.0. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằngbiến dòng tiền và quy mô công ty có mối tương quan dương đến giá trị của doanh nghiệp. Biến đòn bẩy tài chính và tài sản cố định trên tổng tài sản có mối tương quan âm đến giá trị doanh nghiệp của công ty. Biến lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, tốc độ tăng trưởng doanh thu, khả năng thanh toán, sở hữu nhà nước và ngành nghề không có tác động đến giá trị của doanh nghiệp. Từ kết quả nghiên cứu này, tác giả đưa ra các giải pháp tác động đến giá trị doanh nghiệpcủa các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.Hồ Chí Minh như lập kế hoạch dòng tiền, tăng quy mô công ty, tài sản cố định, thời gian hoạt động,..
iv ABSTRACT This paper examines factors affecting the firm’s value listed on TP.HCM Stock Exchange. Sample of 640 observations of 128 companies for the period of 2010-2014. Research model was designed by 10 factors affecting include: return on equity, cash flow, sales growth rate, financial leverage, fixed assets to total assets, liquity, firm size,firm age, government ownership and firm kind. Research model was done regression analysis by SPSS 20.0 statistical software. The study results showed that variables cash flow and firm size have positive relationship to firm’s value. Variables financial leverage and fixed assets to total assets have negative relationship to firm’s value. Variables return on equity, sales growth rate, liquity, government ownership and firm kind non-significant relationshipto firm’s value From the results of this research, the authors offer a number of solutions relating to firm’s value for firms listed on TP.HCM Stock Exchange as to plan cash flow, increase firm size, assets, firm age.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. ii TÓM TẮT.................................................................................................................. iii ABSTRACT .............................................................................................................. iv MỤC LỤC .................................................................................................................. v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... viii DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................ ix DANH MỤC CÁC HÌNH .......................................................................................... x CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU ........................................................................................ 1 1.1. Đặt vấn đề ........................................................................................................ 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................... 2 1.3. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 2 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................... 2 1.5. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................. 2 1.6. Ý nghĩa đề tài nghiên cứu ................................................................................ 3 1.7. Kết cấu luận văn ............................................................................................... 3 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC .................. 4 2.1. Khái niệm giá trị doanh nghiệp của công ty .................................................... 4 2.2. Tổng quan các nghiên cứu trước đây ............................................................... 6 2.2.1. Các nghiên cứu thực nghiệm ở Việt Nam ................................................. 6 2.2.2. Các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới ................................................. 8 2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp............................................ 21 2.3.1. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu ................................................................ 21 2.3.2. Dòng tiền.................................................................................................. 21 2.3.3. Tốc độ tăng trưởng................................................................................... 21 2.3.4. Đòn bẩy tài chính ..................................................................................... 22 2.3.5. Tài sản cố định ......................................................................................... 22 2.3.6. Khả năng thanh toán ................................................................................ 23 2.3.7. Quy mô công ty ....................................................................................... 23 2.3.8. Thời gian hoạt động ................................................................................. 24
vi 2.3.9. Sở hữu nhà nước ...................................................................................... 24 2.3.10. Ngành nghề ............................................................................................ 25 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...................................................... 26 3.1. Quy trình nghiên cứu ..................................................................................... 26 3.2. Dữ liệu nghiên cứu ......................................................................................... 27 3.3. Phương pháp xử lý dữ liệu ............................................................................. 27 3.4. Mô hình nghiên cứu ....................................................................................... 28 3.5. Mô tả các biến trong mô hình và phương pháp đo lường .............................. 29 3.5.1. Biến phụ thuộc – Giá trị doanh nghiệp .................................................... 29 3.5.2. Các Biến độc lập ...................................................................................... 30 3.5.2.1. Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (Ký hiệu - ROE) .................. 30 3.5.2.2. Dòng tiền (Ký hiệu - CF) ................................................................. 30 3.5.2.3. Tốc độ tăng trưởng (Ký hiệu - SG) ................................................... 30 3.5.2.4. Đòn bẩy tài chính (Ký hiệu – LEV) .................................................. 31 3.5.2.5. Tỷ số tài sản cố định trên tổng tài sản (Ký hiệu - TAR) ................... 31 3.5.2.6. Khả năng thanh toán (Ký hiệu – CR) ................................................ 32 3.5.2.7. Quy mô Công ty (Ký hiệu - LnSIZE) ............................................... 32 3.5.2.8. Thời gian hoạt động (Ký hiệu - LnAGE) .......................................... 32 3.5.2.9. Sở hữu nhà nước (Ký hiệu - STATE) ............................................... 33 3.5.2.10. Đặc điểm Ngành nghề (Ký hiệu - KIND) ....................................... 33 CHƯƠNG 4. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .......................................... 36 4.1. Thống kê mô tả các biến độc lập và biến phụ thuộc ...................................... 36 4.1.1. Phân tích thống kê mô tả chỉ số giá thị trường cổ phiếu trên giá trị sổ sách cổ phiếu .............................................................................................................. 36 4.1.2. Phân tích thống kê chỉ số M/B của các công ty có sở hữu Nhà nước và không có sở hữu Nhà nước ................................................................................ 37 4.1.3. Thống kê mô tả các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu ........................ 37 4.2. Phân tích tương quan giữa các biến ............................................................... 40 4.3. Kiểm tra đa cộng tuyến .................................................................................. 42 4.4. Hồi quy tuyến tính các biến trong mô hình.................................................... 42 4.4.1. Đánh giá độ phù hợp của mô hình ........................................................... 44
vii 4.4.2. Kiểm định độ phù hợp của mô hình ........................................................ 45 4.4.3. Kiểm tra tự tương quan của mô hình hồi quy .......................................... 45 4.4.4. Phân tích các biến có ý nghĩa trong mô hình nghiên cứu ........................ 46 4.4.4.1. Dòng tiền ........................................................................................... 46 4.4.4.2. Tỷ số tài sản cố định trên tổng tài sản ............................................... 47 4.4.4.3. Quy mô công ty ................................................................................. 48 4.4.4.4. Thời gian hoạt động .......................................................................... 49 4.4.5. Phân tích các biến không có ý nghĩa ....................................................... 50 4.4.5.1. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu.......................................................... 50 4.4.5.2. Tốc độ tăng trưởng doanh thu ........................................................... 51 4.4.5.3. Đòn bẩy tài chính .............................................................................. 51 4.4.5.4. Khả năng thanh toán .......................................................................... 52 4.4.5.5. Sở hữu nhà nước................................................................................ 52 4.4.5.6. Ngành nghề........................................................................................ 53 CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP ............................................................ 54 5.1. Kết luận .......................................................................................................... 54 5.2. Các kiến nghị gợi ý ........................................................................................ 55 5.3. Hạn chế........................................................................................................... 57 5.4. Hướng nghiên cứu tiếp theo ........................................................................... 57 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 58 PHỤ LỤC ................................................................................................................. 62
viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Các từ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh Statistical Package for the Phần mềm phân tích thống kê SPSS Social Sciences SIZE Firm size Quy mô công ty ROE Return on Equity Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu LEV Leverage Đòn bẩy tài chính ROA Return on Assets Lợi nhuận trên tài sản SG Sales growth Tốc độ tăng trưởng doanh thu IT Inventory turnover Vòng quay hàng tồn kho TANG Tangible assets ratio Tỷ số tài sản cố định trên tổng tài sản AGE Firm age Tuổi công ty GOV Government Sở hữu Nhà nước KIND Đặc điểm ngành nghề công ty RT Receivable Turnover Vòng quay nợ phải thu LIQ Liquity Khả năng thanh toán VIF Variance Inflation Factor Hệ số phóng đại phương sai OLS Ordinary Least Squares Bình phương tối thiểu BCTC Báo cáo tài chính CĐKT Cân đối kế toán BCKQHĐKD Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
ix DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Bảng tổng hợp các nghiên cứu trước đây ................................................ 13 Bảng 3.1: Bảng tổng hợp biến phụ thuộc và các biến độc lập ................................. 34 Bảng 3.2. Tóm tắt cách thu thập số liệu trên báo cáo tài chính của các công ty niêm yết ............................................................................................................................. 35 Bảng 4.1. Thống kê chỉ số giá thị trường cổ phiếu trên giá trị sổ sách cổ phiếu ..... 36 Bảng 4.2. Bảng thống kê chỉ số M/B của các công ty có sở hữu Nhà nước và không có sở hữu Nhà nước .................................................................................................. 37 Bảng 4.3. Bảng thống kê mô tả giữ các biến độc lập trong mô hình ....................... 38 Bảng 4.4. Phân tích mối tương quan giữa các biến trong mô hình .......................... 41 Bảng 4.5. Kết quả kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến trong mô hình ................. 42 Bảng 4.6. Bảng phân tích kết quả hồi quy đa biến trong mô hình ........................... 43 Bảng 4.7. Bảng kiểm tra tự tương quan mô hình ..................................................... 46
x DANH MỤC CÁC HÌNH Sơ đồ 3.1. Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 26 Hình 3.2: Sơ đồ nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp ........ 28 Hình 4.1. Mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp ....................... 44
1 CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU 1.1. Đặt vấn đề Trong những năm gần đây với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, Việt Nam đã thu hút được rất nhiều các nhà đầu tư nước ngoài vào tham gia kinh doanh cũng như là thành lập các công ty ở Việt Nam. Bên cạnh đó, với sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế và sự hoạt động mạnh mẽ của thị trường chứng khoán ở Việt Nam đã dẫn đến các hoạt động mua bán, sáp nhập công ty, chào bán cổ phiếu ra công chúng được diễn ra mạnh mẽ và từ đó dẫn đến giá trị doanh nghiệp được các nhà quản trị quan tâm nhiều hơn. Giá trị doanh nghiệp là bức tranh tổng thể về doanh nghiệp, là cơ sở quan trọng để đưa ra các quyết định tài chính. Giá trị doanh nghiệp rất cần thiết cho nhà quản trị khi đánh giá bản thân doanh nghiệp, giá trị cốt lõi, lợi thế và tiềm năng của doanh nghiệp. Giá trị doanh nghiệp gia tăng góp phần nâng cao vị thế, năng lực tài chính và khả năng hấp dẫn các nhà đầu tư trong nước cũng như ngoài nước. Trên thế giới cũng như ở Việt Nam có rất nhiều công trình nghiên cứu về giá trị của doanh nghiệp, tuy nhiên mỗi công trình nghiên cứu đều định nghĩa và đưa ra công thức tính toán giá trị doanh nghiệp khác nhau như nghiên cứu của Wei và cộng sự (2005), Dushnitsky và Lenox (2006), Kodongo và cộng sự (2014) thì giá trị doanh nghiệp được tính bằng chỉ số Tobin’s Q, trong khi đó nghiên cứu của Cristina và cộng sự (2010) thì tính bằng giá thị trường của vốn chủ sở hữu chia cho giá trị sổ sách của vốn chủ sở hữu. Một nghiên cứu khác của Karaca và Savsar (2012) thì giá trị của doanh nghiệp được tính bằng cách lấy giá thị trường trừ đi tổng nợ và tiền và các khoản tương đương tiền. Còn nghiên cứu ở Việt Nam như của Nguyễn Thị Cành và Nguyễn Thanh Cường (2012), Nguyễn Thanh Cường (2014) thì giá trị doanh nghiệp được tính bằng Lợi nhuận ròng chia cho vốn chủ chủ sở hữu. Nghiên cứu của Võ Xuân Vinh (2014) thì tính bằng vốn hóa thị trường chia cho giá trị sổ sách của doanh nghiệp. Mặt khác, đa số các nghiên cứu chỉ tập trung xem xét đến mối quan hệ giữa cấu trúc vốn với giá trị doanh nghiệp hay tỷ lệ sở hữu và giá trị của doanh nghiệp. Vì vậy, để giúp cho các nhà quản trị, các nhà đầu tư nhận định, đánh giá và biết được các nhân tố nào tố nào ảnh hưởng đến giá trị của các doanh nghiệp, tác giả
2 chọn đề tài nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty trên thị trường chứng khoán ở TP.HCM” để làm đề tài luận văn thạc sĩ. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu Luận văn nghiên cứu nhằm giải quyết các mục tiêu sau: - Tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM. - Dựa trên những kết quả nghiên cứu có được, đưa ra một số giải pháp cho các nhà quản trị công ty trong việc làm tăng giá trị của doanh nghiệp. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu nhằm trả lời cho các câu hỏi sau: - Các nhân tố nào ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM? - Các giải pháp nào cho nhà quản trị góp phần làm tăng giá trị doanh nghiệp cho các công ty niêm yết? 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các Công ty phi tài chính niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM. Phạm vi nghiên cứu: gồm các công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM trong giai đoạn từ năm 2010 – 2014. 1.5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu sử dụng trong bài theo phương pháp định tính và định lượng hồi quy OLS. Nghiên cứu sử dụng các khái niệm, các nghiên cứu trước ở Việt Nam cũng như ở nước ngoài để làm cơ sở lý thuyết cho đề tài nghiên cứu. Sau đó tiến hành xây dựng mô hình nghiên cứu thông qua các bài nghiên cứu trước đây và có một số điều chỉnh cho phù hợp với dữ liệu Việt Nam. Từ mô hình nghiên cứu đã chọn, tác giả tiến hành thu thập số liệu từ các báo cáo tài chính đã được kiểm toán của các công ty phi tài chính được niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM trong giai đoạn từ năm 2010 – 2014. Cuối cùng dùng phần mềm SPSS để xử lý và phân tích hồi quy dữ liệu để nhằm trả lời cho các câu hỏi trên và rút ra kết luận.
3 1.6. Ý nghĩa đề tài nghiên cứu Nghiên cứu nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán TP.HCM trong giai đoạn 2010 – 2014 và thông qua những nhân tố này các nhà quản lý có thể đưa ra những kiến nghị hữu hiệu nhằm làm tăng giá trị của doanh nghiệp. 1.7. Kết cấu luận văn Đề tài nghiên cứu gồm có năm chương. Chương 1: Giới thiệu chung về đề tài nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu, đối tượng phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu và ý nghĩa của đề tài nghiên cứu. Chương 2: Trình bày cơ sở lý thuyết, các nghiên cứu trước đây và các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty, từ đó hình thành mô hình nghiên cứu và đề xuất các giả thuyết cho mô hình nghiên cứu. Chương 3: Phương pháp nghiên cứu, trình bày quy trình nghiên cứu, dữ liệu nghiên cứu, mô hình nghiên cứu và đo lường các biến trong mô hình nghiên cứu. Chương 4: Trình bày kết quả nghiên cứu thu được từ quá trình phân tích, xử lý số liệu và chạy hồi quy tuyến tính đa biến. Chương 5: Ghi nhận kết luận nghiên cứu, đồng thời đưa ra các giải pháp gợi ý, hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo.
4 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC Chương này sẽ trình bày các khái niệm về giá trị doanh nghiệp của công ty. Mặt khác, chương này cũng trình bày những nghiên cứu thực nghiệm trước đây của các nước trên thế giới cũng như ở Việt Nam về các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp và các kết quả thu được từ các nghiên cứu đó. Từ các khái niệm và nghiên cứu thực nghiệm được trình bày, tác giả tổng hợp lại rút ra các nhân tố có thể ảnh hưởng đến giá trị doanh nghiệp của các công ty sau đó tác giả xây dựng giả thuyết và mô hình nghiên cứu. 2.1. Khái niệm giá trị doanh nghiệp của công ty Theo Tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam số 02, Giá trị doanh nghiệp là giá trị toàn bộ tài sản của một doanh nghiệp. Giá trị của mỗi tài sản cấu thành tổng tài sản của doanh nghiệp không thể tách rời nhau và cũng không thể thẩm định trên cơ sở giá trị thị trường. Giá trị doanh nghiệp phải được xem xét trên tổng thể tài sản, không phải là giá trị của từng tài sản riêng rẽ, bao gồm tài sản hữu hình và tài sản sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp. Một tài sản nếu để riêng biệt có thể không phát huy được giá trị sử dụng nhưng khi kết hợp với một tài sản khác lại có thể phát huy được giá trị sử dụng của chính tài sản đó. Giá trị của từng tài sản riêng rẽ được xác định dựa trên phần đóng góp của tài sản đó vào hoạt động của toàn bộ doanh nghiệp nên không liên quan đến thị trường, không tính đến giá trị sử dụng tối ưu và tốt nhất của tài sản đó cũng như số tiền mà tài sản đó mang lại khi được mang ra bán. Giá trị tài sản đang trong quá trình sử dụng của doanh nghiệp có xu hướng cao hơn giá trị thị trường của tài sản khi doanh nghiệp đang kinh doanh hiệu quả, thu được lợi nhuận cao hơn so với doanh nghiệp cùng sản xuất sản phẩm tương tự; ngược lại có xu hướng thấp hơn giá trị thị trường khi doanh nghiệp làm ăn kém hiệu quả. Giá trị tài sản đang trong quá trình sử dụng cũng có xu hướng cao hơn giá trị thị trường khi doanh nghiệp có bằng sáng chế, giấy phép, hợp đồng sản xuất những
5 sản phẩm đặc biệt, hoặc doanh nghiệp có uy tín đặc biệt, họăc các dạng tài sản thuộc sở hữu trí tuệ khác mà các doanh nghiệp cùng loại hình kinh doanh khác không có. Theo Ngô Kim Thanh và Lê Văn Tâm (2004) thì cho rằng Giá trị của một doanh nghiệp là biểu hiệu bằng tiền của tất cả các khoản thu nhập mà doanh nghiệp mang lại cho các nhà đầu tư trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Giá trị doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là giá trị vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp mà là tổng giá trị của tất cả các tài sản sử dụng trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó nhằm mang lại lợi ích cho các chủ sở hữu và các nhà cung cấp tín dụng. Như vậy, giá trị vốn chủ sở hữu chỉ là một phần của giá trị doanh nghiệp. Giá trị một doanh nghiệp có thể mang lại cho các nhà đầu tư có thể xem xét trên 2 góc độ: giá trị thanh lý vá giá trị hoạt động liên tục. Giá trị thanh lý của một doanh nghiệp là số tiền tạo ra khi doanh nghiệp chấm dứt hoạt động và bán tất cả các tài sản của nó, còn giá trị hoạt động liên tục là giá trị hiện tại của dòng tiền tạo ra trong tương lai từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Như vậy, qua các định nghĩa trên thì giá trị doanh nghiệp có nhiều cách nhìn khác nhau. Cũng giống như các nghiên cứu khác trên thế giới thì ở Việt Nam cũng có nhiều bài nghiên cứu về giá trị của doanh nghiệp và mỗi nghiên cứu đo lường giá trị của doanh nghiệp cũng khác nhau nên dẫn đến kết quả nghiên cứu cũng khác nhau. Nghiên cứu của Nguyễn Thanh Cường và Nguyễn Thị Cành (2012), Nguyễn Thanh Cường (2014) thì sử dụng chỉ số ROE để tính giá trị của doanh nghiệp. Nghiên cứu của Phạm Hồng Thái (2013) và nghiên cứu của Nguyễn Thị Liên Hoa và cộng sự (2015) thì đo lường bằng chỉ số Tobin’s Q còn nghiên cứu Võ Xuân Vinh (2014) thì tính bằng vốn hóa thị trường chia cho giá trị sổ sách của doanh nghiệp. Nhưng theo tác giả, khi đo lường giá trị doanh doanh nghiệp bằng chỉ số ROE là chưa hợp lý vì theo định nghĩa giá trị doanh nghiệp được tính bằng giá thị trường của tổng tài sản trừ đi giá trị sổ sách của tổng tài sản (Karaca và Savsar, 2012) và ROE thường được dùng để đo hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhiều hơn là đo lường giá trị doanh nghiệp. Còn khi đo lường bằng chỉ số Tobin’s Q cũng có hạn chế bởi vì Tobin’s Q được tính bằng cách giá thị trường của tài sản và nợ
6 chia cho giá trị sổ sách của tài sản và nợ, tuy nhiên do dữ liệu thị trường nợ không có chính thức nên đa phần các nghiên cứu ở Việt Nam đều sử dụng nợ theo giá trị sổ sách. Vì vậy trong bài nghiên cứu này tác giả sẽ đo lường giá trị doanh nghiệp bằng chỉ số giá thị trường cổ phiếu trên giá trị sổ sách cổ phiếu theo như nghiên cứu của Kristianti (2013) và Asiri và cộng sự (2014). Theo nghiên cứu của Kristianti (2013) và Asiri và cộng sự (2014) thì Chỉ số giá thị trường trên giá trị sổ sách (Market value to Book value) là tỷ lệ được sử dụng để so sánh giá của một cổ phiếu so với giá trị ghi sổ của cổ phiếu đó. Còn theo Bùi Kim Yến thì chỉ số giá trên giá trị sổ sách được xây dựng trên cơ sở so sánh giá thị trường của cổ phiếu với giá trị sổ sách của của phiếu. Qua đó, phản ảnh sự đánh giá của thị trường vào triển vọng tương lai của công ty. Trong bài nghiên cứu này, tác giả đo lường giá trị doanh nghiệp được bằng công thức sau: Market value to Giá thị trường cổ phiếu = Book value Giá trị sổ sách cổ phiếu 2.2. Tổng quan các nghiên cứu trước đây 2.2.1. Các nghiên cứu thực nghiệm ở Việt Nam Nghiên cứu về cấu trúc vốn và giá trị doanh nghiệp của các công ty chế biến thủy sản ở Việt Nam của Nguyễn Thanh Cường và Nguyễn Thị Cành (2012). Thông qua dữ liệu nghiên cứu của 92 công ty chế biến thủy sản ở Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2005 đến năm 2010 và bằng phương pháp hồi quy đa biến dữ liệu bảng, tác giả đã tìm ra được rằng: có mối tương quan dương giữa tỷ số nợ và giá trị doanh nghiệp khi tỷ lệ nợ tối ưu nhỏ hơn 59,27%. Ngoài ra biến kiểm soát quy mô công ty và tốc độ tăng trưởng cho thấy không ảnh hưởng đáng kể đến giá trị doanh nghiệp. Nghiên cứu của Phạm Hồng Thái (2013) về cấu trúc sở hữu và giá trị doanh nghiệp của các công ty niêm yết tại Việt Nam, bằng phương pháp hồi quy dữ liệu chéo thông qua 646 công ty trên thị trường chứng khoán TP.HCM và thị trường chứng khoán Hà Nội trong giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2012. Tác giả đã tìm ra