Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh - Thực trạng và giải pháp hoàn thiện

Chia sẻ: Thanh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:120

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu nhằm hệ thống hóa lý luận HTKSNB trong lĩnh vực tài chính công; đánh giá thực trạng HTKSNB tại các KBNN trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh; đưa ra những tồn tại và giải pháp góp phần hoàn thiện HTKSNB tại các kho bạc quận (huyện) trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các Kho bạc Nhà nước trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh - Thực trạng và giải pháp hoàn thiện

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ---o0o--- NGUYỄN THANH HIẾU HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã ngành: 60340301 TP. HCM, tháng 3/2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM ---o0o--- NGUYỄN THANH HIẾU HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã ngành: 60340301 HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. DƯƠNG THỊ MAI HÀ TRÂM TP. HCM, tháng 3/2015
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. DƯƠNG THỊ MAI HÀ TRÂM TS. DƯƠNG THỊ MA I HÀ TRÂM Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại h ọc Công nghệ TP. HCM ngày … tháng … năm … Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ và Tên Chức danh Hội đồng 1 PGS.TS. Phan Đình Nguyên Chủ tịch 2 TS. Nguyễn Trần Phúc Phản biện 1 3 TS. Phạm Ngọc Toàn Phản biện 2 4 TS. Phan Mỹ Hạnh Ủy viên 5 TS. Phạm Quốc Việt Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã sửa chữa (nếu có) . Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV PGS.TS. Phan Đình Nguyên
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày 15 tháng 03 năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tê n học viên: Nguyễn Thanh Hiếu . Giới tính: Nữ . Ngày, tháng, năm sinh: 29/05/1975. Nơi sinh: Tp. Hồ Chí Minh. Chuyên ngành: Kế toán. MSHV: 1341850019. I-Tên đề tài: HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KBNN TRÊN ĐỊA BÀN TP.HỒ CHÍ MINH THỰC TRẠNG VÀ GIẢI P HÁP HOÀN THIỆN II-Nhiệm vụ và nội dung:  Hệ thống hóa lý luận hệ thống kiểm soát nội bộ trong lĩnh vực Tài Chính Công.  Thứ hai khảo sát, đánh giá thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ tại các kho bạc ở Tp. Hồ Chí Minh .  Thứ ba dựa trên các ưu , nhược điểm đưa ra và từ thực trạng tác giả đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại các kho bạc trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh. III- Ngày giao nhiệm vụ: 18/08/2014 IV-Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 15/03/2015 V-Cán bộ hướng dẫn: TS. DƯƠNG THỊ MAI HÀ TRÂM CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH TS. DƯƠNG THỊ MAI HÀ TRÂM
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong b ất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Thanh Hiếu
ii LỜI CÁM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin phép gửi lời biết ơn sâu sắc đến Quý thầy cô phụ trách giảng dạy lớp 13SKT11 chương trình cao học của Trường Đại học Công Nghệ TP.HCM. Trong suốt thời gian học tập, tôi đã được Quý thầy cô trang bị thêm các kiến thức mới, kèm theo nhữn g dẫn chứng thực tế minh họa rất hữu ích, hỗ trợ kiến thức rất tốt cho tôi trong công việc cũng như những nhận định tốt về các diễn biến thị trường. Ngoài ra, Quý thầy cô đã cho tôi thêm các lời khuyên cũng như hỗ trợ kịp thời cho những vướng mắc mà tôi gặ p phải trong công việc sau thời gian học tập trên lớp. Và lời cảm ơn chân thành nhất, tôi xin phép gửi đến giảng viên hướng dẫn luận văn tốt nghiệp cho tôi, Cô TS. Dương Thị Mai Hà Trâm . Trong suốt thời gian dài tập trung cho luận văn, Cô Trâm đã hướng dẫn chi tiết và rất tận tình để tôi hoàn tất luận văn này. Với sự giúp đỡ của Cô, tôi có thể hiểu sâu thêm về đề tài mình đang làm, cách xử lý và phân tích số liệu cũng như phân tích những hàm ý quản trị. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo KBNN Quận 11, các đồng nghiệp, các tổ chức, cá nhân đã truyền đạt kiến thức, thảo luận, giúp tôi trả lời bảng câu hỏi khảo sát làm nguồn dữ liệu cho việc phân tích và cho ra kết quả của luận văn này. Cuối cùng, tôi hết lòng biết ơn đến những người thân trong gia đì nh và bạn bè đã đã luôn sát cánh, động viên, tạo động lực và hỗ trợ tốt tinh thần và công việc để tôi hoàn thành luận văn này một cách tốt đẹp. Bằng tất cả sự kính trọng và biết ơn sâu sắc nhất, một lần nữa tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến những người đã giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Và để đền đáp phần nào công ơn đó, tôi mong đề tài này phần nào sẽ mang lại hữu ích cho ngành kế toán Kho bạc . Trân trọng. Nguyễn Thanh Hiếu
iii TÓM TẮT Kho bạc nhà nước (KBNN) là cơ quan quản lý Tài chính công trực t huộc Bộ Tài Chính với nhiệm vụ quản lý Quỹ ngân sách, một nguồn lực Tài chính quan trọng cho cả quá trình vận hành và hoạt động của Nhà nước. Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020 đã và đang hướng đến việc đẩy nhanh quá trình Kho bạc điện tử với sứ mệnh tăng cường năng lực, hiệu quả, tính công khai minh bạch trong quản lý các nguồn Tài chính Nhà nước với mục tiêu: Xây dựng Kho bạc hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển ổn định vững chắc trên cơ sở cải cách thể chế, chính sách, hoàn thiện tổ chức bộ máy gắn với hiện đại hóa công nghệ và phát triển nguồn nhân lực để thực hiện tốt các chức năng: Quản lý quỹ ngân sách Nhà nước và các quỹ tài chính nhà nước; quản lý ngân quỹ và quản lý nợ chính phủ, tổng kế toán nhà nước nhằm tăng cường năng lực, hiệu quả và tính công khai minh bạch trong quản lý nguồn lực tài chính nhà nước. Để đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ chính trị được giao đòi hỏi hệ thống KBNN phải có một hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB) hữu hiệu đối với các đơn vị KBNN trong nước nói chung và các đơn vị KBNN tại Tp. Hồ Chí Minh nói riêng. Và đó cũng là mục tiêu chủ đạo của luận văn này. Với mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm đánh giá thực trạng và tìm ra giải pháp nhằm hoàn thiện HTKSNB tại các kho bạc ở Tp. Hồ Chí Minh tác giả đã tiến hành nghiên cứu các nội dung như sau: Đầu tiên là tìm hiểu cơ sở lý luận HTKSNB dựa trên nền tảng báo cáo COSO đưa ra năm yếu tố của HTKSNB bao gồm: Môi trường kiểm soát ; Đánh giá rủi ro; Hoạt động kiểm soát; Thông tin truyền thông; Giám sát. Đây là các yếu tố cơ bản để đánh giá thực trạng HTKSNB các KBNN tại Tp. Hồ Chí Minh nhằm đưa KBNN tại Tp. Hồ Chí Minh đạt được mục tiêu: Hoạt động hữu hiệu và hiệu quả; Bảo đảm tính trung thực và đáng tin cậy của báo cáo tài chính; Tuân thủ các luật lệ và quy định. Tiếp đó tác giả tiến hành khảo sát thống kê tình hình thực tế về HTKSNB tại các kho bạc Tp. Hồ Chí Minh, từ đó đưa ra đánh giá thực trạng về HTKSNB, thấy được những mặt đã làm được, những mặt còn hạn chế và nguyên nhân tồn tại làm nền tảng đề xuất c ác giải pháp hoàn thiện để giảm bớt nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong
iv quản lý quỹ ngân sách. Bảo vệ tài sản khỏi bị hư hỏng, mất mát, hao hụt, gian lận, lừa gạt, trộm cắp. Đảm bảo mọi CBCC tuân thủ nội quy, quy chế của ngành cũng như các quy định của pháp luật, kiểm tra giám sát chấn chỉnh, khắc phục triệt để nhằm đảm bảo an toàn tiền và tài sản được nhà nước giao quản lý, hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị và của hệ thống Kho bạc Nhà Nước. Trên cơ sở kết quả khảo sát, tác giả đưa ra các giải pháp nhằm nân g cao hiệu quả giám sát của HTKSNB tại KBNN tại Tp. Hồ Chí Minh.
v ABSTRACT State Treasury is a monetary management agency under the Ministry of Finance of Finance with the task of managing the budget fund, an important resource for both the operation and activities of the State. The development strategy of the State Treasury to 2020 and is aiming to modernize the present State Treasury to an electronic One with a mission to strengthen the capacity, efficiency, transparency in the management of the financial resources of the State. It is done with the following objectives: to modernize the Treasury, operate safely, efficiently as well as develop stably which is based on regulation and policy reforms, organizational structure completion associated with the innovation of technology and development of human resources to properly implement the functions: managing the State budget, financial budget and government debt, auditing the state account in order to strengthen the capacity, efficiency and transparency in the financial management of state resources. To better meet the requirements and tasks assigned, it requires the State Treasury system to have a completely effective internal control system installed at State Treasury branches through the country in general and other State Treasury branches in Ho Chi Minh city in particular. It is also a key objective of this thesis. The aims of the research study are also to assess the present situations to give solutions to improve the internal control system in the treasury branches at Ho Chi Minh City. The author has studied the contents as follows: The first is to investigate the rationale for the literature review of the internal control system based on five factors in reports issued by COSO. They are listed as follow: control environment; risk assessment; control activities; information and communication; supervision. These are the basic factors to assess the situation of the internal control system at the State Treasury branches in the city. Mastering these factors can help the branches operate effectively by giving exact and reliable financial reports within law and regulation framework. Then the author has conducted a statistics survey about actual situation of the internal control system at these branches in Ho Chi Minh City to give evaluations of
vi it. The results of the evaluations will expose all the positive as well as negative feedbacks that can be used to consult the State budget management about complete solutions to reduce potential risks in the management of budget funds, protect property from damage, loss, fraud… Especially, to ensure all state workers compliance with rules and regulations of the branch. Based on the survey results, the authors offer solutions to improve the efficiency of monitoring the internal control system and also propose the management for monitoring redress and give remedies thoroughly to ensure the safety of cash and state property. It is also the political tasks of the State Treasury.
vii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i LỜI CÁM ƠN .............................................................................................................ii TÓM TẮT ................................................................................................................. iii ABSTRACT ................................................................................................................v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................x DANH MỤC CÁC HÌNH ..........................................................................................xi CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU....................................................... 1 1.1 Ý nghĩa và tính cấp thiết của đề tài ................................................................ 1 1.2 Mục tiêu công trình nghiên cứu ..................................................................... 1 1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................. 2 1.4 Phương pháp nghiên cứu................................................................................ 2 1.4.1 Dữ liệu dùng cho nghiên cứu................................................................ 2 1.4.2 Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 2 1.5 Tổng quan tình hình nghiên cứu về HTKSNB............................................... 3 1.5.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới ....................................................... 3 1.5.2 Tình hình nghiên cứu trong nước ......................................................... 3 1.6 Đóng góp của đề tài........................................................................................ 4 1.7 Kết cấu của luận văn ...................................................................................... 4 CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ ............ 5 2.1 Khái quát về hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB): .................................... 5 2.1.1 Khái niệm cơ bản về hệ thống kiểm soát nội bộ .................................. 5 2.1.2 Giới thiệu về COSO.............................................................................. 7 2.1.3 Định nghĩa hệ thống kiểm soát nội bộ theo COSO .............................. 8 2.1.4 Nội dung và mục tiêu của hệ thống kiểm soát nội bộ: ....................... 10
viii 2.2 Các yếu tố cấu thành của hệ thống kiểm soát nội bộ ................................... 11 2.2.1 Môi trường kiểm soát ......................................................................... 12 2.2.2 Đánh giá rủi ro .................................................................................... 15 2.2.3 Hoạt động kiểm soát: .......................................................................... 16 2.2.4 Thông tin và truyền thông .................................................................. 17 2.2.5 Giám sát: ............................................................................................. 19 2.3 Mô hình lý thuyết của nghiên cứu................................................................ 20 2.4 Tóm tắt chương 2 ......................................................................................... 21 CHƯƠNG 3 : PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................... 22 3.1 Thiết kế nghiên cứu...................................................................................... 22 3.1.1 Phương pháp nghiên cứu .................................................................... 22 3.1.2 Xây dựng thang đo và thiết kế bảng câu hỏi ...................................... 25 3.2 Thực hiện nghiên cứu định lượng ................................................................ 27 3.3 TÓM TẮT CHƯƠNG 3............................................................................... 29 CHƯƠNG 4 : THỰC TRẠNG VÀ KẾT QUẢ KHẢO SÁT CÁC NHÂN TỐ CẤU THÀNH KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN TP. HỒ CHÍ MINH....................................................................... 30 4.1 Giới thiệu về Kho bạc nhà nước TP.HCM................................................... 30 4.1.1 Cơ sở pháp lý ...................................................................................... 30 4.1.2 Vị trí và chức năng ............................................................................. 30 4.1.3 Nhiệm vụ và quyền hạn ...................................................................... 31 4.1.4 Cơ cấu tổ chức .................................................................................... 31 4.2 Khảo sát thực nghiệm và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ tại các đơn vị kho bạc tại TP. HỒ CHÍ MINH ............................................................................ 35 4.2.1 Nhân tố môi trường kiểm soát ............................................................ 35
ix 4.2.2 Nhân tố đánh giá rủi ro ....................................................................... 38 4.2.3 Nhân tố hoạt động kiểm soát .............................................................. 43 4.2.4 Nhân tố hoạt động thông tin truyền thông.......................................... 44 4.2.5 Nhân tố hoạt động giám sát ................................................................ 47 4.3 Phân tích nhân tố khám phá EFA................................................................. 48 4.3.1 Phân tích nhân tố khám phá (EFA) ảnh hưởng đến hoạt động kiểm soát nội bộ tại kho bạc Tp. Hồ Chí Minh...................................................................... 49 Phân tích nhân tố khám phá (EFA) lần thứ nhất................................49 Phân tích nhân tố khám phá (EFA) lần cuối (lần thứ 4). ...................51 4.4 Phân tích mô hình hồi quy tuyến tính đa biến.............................................. 53 4.4.1 Mô tả các nhân tố đo lường ................................................................ 53 4.4.2 Phân tích tương quan hệ số Pearson ................................................... 54 4.4.3 Phân tích hồi quy đa biến ................................................................... 56 4.4.4 Kiểm tra các giả định của mô hình hồi quy........................................ 60 4.4.5 Giả định về phân phối chuẩn của phần dư.......................................... 61 4.5 Tóm tắt chương 4 ......................................................................................... 61 CHƯƠNG 5 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI CÁC KHO BẠC TRÊN ĐỊA BÀN TP.HCM ................................................... 62 5.1 Quan điểm hoàn thiện .................................................................................. 62 5.1.1 Mục tiêu hoàn thiện ............................................................................ 63 5.2 Một số giải pháp hoàn thiện theo kết quả khảo sát ...................................... 63 5.2.1 Hoàn thiện nhân tố giám sát ............................................................... 64 5.2.2 Hoàn thiện nhân tố môi trường kiểm soát .......................................... 65 5.2.3 Hoàn thiện nhân tố Thông tin và truyền thông................................... 67 5.2.4 Hoàn thiện yếu tố kiểm soát ............................................................... 69
x 5.2.5 Hoàn thiện nhân tố Đánh giá rủi ro .................................................... 69 5.3 Tóm tắt chương 5 ......................................................................................... 71 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................... 73 PHỤ LỤC 1:................................................................................................................. 75 PHỤ LỤC 2:................................................................................................................. 86 PHỤ LỤC 3:................................................................................................................. 89 PHỤ LỤC 4:................................................................................................................. 91
xi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT American Institule of Certificated Public Accountant - Viện kiểm toán AICPA độc lập Hoa Kỳ BCTC Báo cáo tài chính BTC Bộ tài chính CBCC Cán bộ công chức Control Objectives for Information and Related Technology - chuẩn CoBIT quốc tế về quản lý công nghệ thông tin Committee of Sponsoring Organizations - Ủy ban Treadway về việc COSO chống gian lận trên báo cáo tài chính DGRR Đánh giá rủi ro EAA England Association of Accountant - Hội kế toán Anh quốc. Enterprise Risk Management Franmework - Khuôn khổ Đánh giá rủi ro ERM doanh nghiệp FMIT Công ty cổ phần đào tạo tư vấn quốc tế FMIT GS Giám sát HTKSNB HTKSNB Information System Audit and Control Association - Hiệp hội Kiểm soát IACA và Kiểm toán Thông tin IAS International Accounting Standard - Chuẩn mực kế toán quốc tế IFAC The International Federation of Accountant - Liên đoàn kế toán quốc tế KBNN Kho bạc Nhà Nước KS Kiểm soát KSNB Kiểm soát nội bộ Malaysian Assembly of Certificated Public Accountant - Hội đồng Liên MACPA hiệp các nhà kế toán Malaysia MIA Malaysian Institute of Accountants - Viện kế toán Malaysia MTKS Môi trường kiểm soát NSNN Ngân sách Nhà Nước Treasury And Budget Management Information System - Hệ thống TABMIS Thông tin Quản lý Ngân Sách và Kho bạc TCS Chương trình thu ngân sách nhà nước TT Thông tin và truyền thông
xii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1 Năm yếu tố cấu thành hệ thống KSNB ............................................... 12 Hình 2.2: Mô hình lý thuyết về đánh giá HTKSNB .......................................... 21 Hình 3.1:Sơ đồ nghiên cứu ................................................................................ 24
1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU 1.1 Ý nghĩa và tính cấp thiết của đề tài Hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB) đóng vai trò to lớn trong việc giảm bớt nguy cơ rủi ro tiềm ẩn trong quản lý quỹ ngân sách, bảo vệ tài sản khỏi bị hư hỏng, mất mát, hao hụt, gian lận, lừa gạt, trộm cắp. Bên cạnh đó, HTKSNB đảm bảo mọi CBCC tuân thủ nội quy, quy chế của ngành cũng như các quy định của pháp luật nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao. Đã có rất nhiều nghiên cứu về HTKSNB trong các doanh nghiệp, công ty, tuy nhiên tại các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước vấn đề này chưa được nghiên cứu hoặc chỉ nghiên cứu một hoặc một vài bộ phận trong hệ thống. Với những kiến thức được các thầy cô trường Đ ại học Công nghệ Tp. Hồ Chí Minh trang bị trong hai năm theo học cao học tại trường, tôi chọn đề tài nghiên cứu khoa học “Hệ thống kiểm soát nội bộ tại các KBNN trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh – Thực trạng và giải pháp hoàn thiện ” nhằm góp phần giảm bớt nhữ ng nguy cơ, rủi ro thất thoát trong công tác quản lý nhà nước về quỹ Ngân sách nhà nước, các quỹ Tài chính nhà nước và các quỹ khác của nhà nước được giao quản lý. Đồng thời nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, KSNB hệ thống trên các lĩnh vực hoạt động n ghiệp vụ và quản lý nội bộ; phục vụ cho công tác kiểm tra, kiểm soát để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và ngăn ngừa các sai phạm đảm bảo ổn định hệ thống KBNN nói chung và Kho bạc địa phương nói riêng. 1.2 Mục tiêu công trình nghiên cứu Đề tài tập trung nghiê n cứu giải quyết các mục tiêu sau đây: - Hệ thống hóa lý luận HTKSNB trong lĩnh vực tài chính công. - Đánh giá thực trạng HTKSNB tại các KBNN trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh . - Đưa ra những tồn tại và giải pháp góp phần hoàn thiện HTKSNB tại các kho bạc quận (huyện) trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh.
2 1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu thực trạng hoạt động của HTKSNB tại các Kho bạc trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh. Thời gian thực hiện nghiên cứu: từ tháng 07/2013 đến 12/2014. Khảo sát các yếu tố của hệ thống K SNB tại 24 KBNN Quận , Huyện trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh. Tiếp cận HTKSNB theo 5 bộ phận cấu thành chứ không theo từng chu trình nghiệp vụ nên HTKSNB được thể hiện dưới góc nhìn chung nhất. 1.4 Phương pháp nghiên cứu 1.4.1 Dữ liệu dùng cho nghiên cứu Nghiên cứu này sử dụng nhiều nguồn dữ liệu, gồm: Dữ liệu thứ cấp: Luật ngân sách, các quyết định, các thông tư, các công văn, các báo cáo, các kế hoạch của Bộ Tài Chính ( BTC) các phòng, ban tại Kho bạc . Dữ liệu sơ cấp: các bảng điều tra khảo sát, thu thập từ các chuyên g ia để thực hiện nghiên cứu định lượng. 1.4.2 Phương pháp nghiên cứu Dựa trên các tài liệu đã nghiên cứu của các chuyên gia và kế thừa các nghiên cứu khảo sát về HTKSNB để rút ra các nhân tố cơ bản. Từ đó xây dựng bảng câu hỏi khảo sát và chọn mẫu. Thực hiện phỏn g vấn nhóm chuyên gia, bao gồm 30 người là đại diện 24 Kho bạc tại Tp. Hồ Chí Minh . Sau khi nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành nghiên cứu định lượng là dùng phương pháp thống kê mô tả, tổng hợp bảng câu hỏi khảo sát để nghiên cứu về những quan điểm nhận thức của CBCC ở các kho bạc nhà nước (KBNN) để đưa ra kết luận cần thiết. Bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên thang đo Likert 5 mức độ nhằm đánh giá mức độ quan trọng của các nhân tố ảnh hưởng đến “HTKSNB”.
3 1.5 Tổng quan tình hình nghiên cứu về HTKSNB 1.5.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới Năm 1992, tại Hoa kỳ, COSO đã cho ra đời báo cáo đầu tiên về HTKSNB, tạo nên một khởi đầu và tiếng nói chung cho các doanh nghiệp và tổ chức; chính phủ Hoa Kỳ ban hành luật Sarbanes- Oxley quy định triển khai KSNB cho tất cả các công ty niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, làm mở màn cho giai đoạn phát triển HTKSNB tại quốc gia này và lan truyền trên thế giới. Học viện KSNB ICI ra đời tại Hoa Kỳ và chi tiết các công cụ phương pháp nhằm hoàn chỉnh hệ thống KSNB. Năm 2012, viện FMIT đã chính thức hợp tác với viện KSNB ICI là đối tác độc quyền khai thác hệ thống KSNB tại Việt Nam. 1.5.2 Tình hình nghiên cứu trong nước Đề tài “Hệ thống KSNB tại KBNN Quận 10- TP HCM - thực trạng và giải pháp hoàn thiện năm 200 5 của thạc sĩ Nguyễn Tha nh Huyền” Luận văn đã nêu lên thực trạng hệ thống KSNB tại KBNN Quận 10 và đã đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại KBNN Quận 10. Đề tài “Hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên qua KBNN Khánh Hòa, năm 2012 của thạc sĩ Đỗ Thị Thu Trang” đề tài đưa ra những giải pháp KSNB về công tác chi thường xuyên tại tỉnh Khánh Hòa không bao quá t cho toàn bộ hệ thống KSNB tại các kho bạc trên địa bàn. Đề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Tổng công ty Tài chính Cổ phần Dầu khí Việt Nam của thạc sĩ Hoàng Thị Thanh Thủy, năm 2011”. Luận văn đã phân tích đánh giá tình hình triển khai hoạt động KSNB, nêu ra những thành tựu hạn chế trong công tác KSNB và đề ra những giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB tại Tổng công ty Tài chính Cổ phầ n Dầu khí Việt Nam. Như vậy các công trình nghiên cứu trên đã nghiên cứu các vấn đề chủ yếu sau: Thực trạng
4 kiểm soát thu, chi ngân sách tại đơn vị, thực trạng kiểm soát nội bộ tại tác công ty… nhận thấy mặt tồn tại của đơn vị từ đó đề ra các giải pháp để hoàn thiện. Tuy nhiên tác giả đề xuất những giải pháp về KSNB trong các công trình này là những đề xuất mang tính chất chung cho các đơn vị hành chính sự nghiệp, các doanh nghiệp, công ty mà chưa đưa ra được những giải pháp thiết thực để các đơn vị vận dụn g nhằm đóng góp nh ất định vào việc hạn chế rủi ro , ngăn ngừa đến mức thấp nhất những sai sót có thể xảy ra trong tương lai. Mặc dù có nhiều luận văn nghiên cứu về KSNB đã công bố nhưng hiện nay chưa có công trình nào nghiên cứu về KSNB tại KBNN Tp. Hồ Chí Minh. Vì vậy, tác giả đã thực hiện đề tài: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại các KBNN trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh ” nhằm góp phần nâng cao chất lượng kiểm soát nội bộ và tăng tính hiệu quả trong việc quản lý an toàn tiền và tài sản Nhà nước. 1.6 Đóng góp của đề tài Đề tài xác định được ý nghĩa quan trọng trong công tác kiểm tra kiểm soát thông qua việc phân tích những cơ sở lý luận về HTKSNB, những mặt hạn chế, các nhân tố ảnh hưởng, các thủ tục và trình tự KSNBtại các Kho bạc. Đề tài nêu được thực tế n hững mặt đã đạt được, những vấn đề còn tồn tại của công tác KSNB tại các đơn vị Kho bạc nhà nước, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm giảm thiểu những sai sót, gian lận để góp phần vào sự phát tri ển trong tương lai của KBNN Tp. Hồ Chí Minh. 1.7 Kết cấu của luận văn Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu. Chương 2: Cơ sở lý luận về HTKSNB. Chương 3: Phương pháp nghiên cứu. Chương 4: Thực trạng và kết quả nghiên cứu hệ thống KSNB tại các Kho bạc. Chương 5: Các giải pháp hoàn thiệ n hệ thống KSNB tại các Kho bạc .