Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán – Nghiên cứu thực nghiệm tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là xác định các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước; xây dựng và kiểm định mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước; kiến nghị đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán – Nghiên cứu thực nghiệm tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------- NGUYỄN THỊ THƢƠNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN – NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TỈNH BÌNH PHƢỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 TP. Hồ Chí Minh, tháng 08 năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM --------------- NGUYỄN THỊ THƢƠNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN – NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TỈNH BÌNH PHƢỚC LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số ngành: 60340301 CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN VĂN TÙNG TP. Hồ Chí Minh, Tháng 8 năm 2017
CÔNG TRÌNH ĐƢỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: TS. TRẦN VĂN TÙNG Luận văn Thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại học Công nghệ TP.HCM ngày..… tháng …… năm 2017 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm : STT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 PGS.TS. Võ Văn Nhị Chủ tịch 2 PGS.TS. Huỳnh Đức Lộng Phản biện 1 3 TS. Nguyễn Quyết Thắng Phản biện 2 4 TS. Nguyễn Văn Hùng Uỷ viên 5 TS. Phạm Ngọc Toàn Uỷ viên, Thƣ ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã đƣợc sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn
TRƢỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÕA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày… tháng…..năm 2017 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên : Nguyễn Thị Thƣơng Giới tính : Nữ Ngày, tháng, năm sinh : 28/02/1986 Nơi sinh : Phú Thọ Chuyên ngành : Kế toán MSHV : 1541850102 I-Tên đề tài: NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN – NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TỈNH BÌNH PHƢỚC II- Nhiệm vụ và nội dung: Thứ nhất, xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. Thứ hai, xây dựng và kiểm định mô hình các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. Thứ ba, kiến nghị đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. III- Ngày giao nhiệm vụ : 15/02/2017 (QĐ 305/QĐ-ĐKC) IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ : 30/08/2017 V- Cán bộ hƣớng dẫn : TS.TRẦN VĂN TÙNG CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH TS. Trần Văn Tùng
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng luận văn “Nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán- nghiên cứu thực nghiệm tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ trong việc thực hiện luận văn đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện luận văn Nguyễn Thị Thƣơng
ii LỜI CẢM ƠN Luận văn này đƣợc hoàn thành tại Trƣờng Đại học Công nghệ TP.HCM. Trong quá trình làm luận văn tôi đã nhận đƣợc rất nhiều sự giúp đỡ để hoàn tất. Trƣớc tiên tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy TS. Trần Văn Tùng đã tận tình hƣớng dẫn, truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp này. Xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trƣờng Đại học Công nghệ TP.HCM đã đóng góp nhiều ý kiến, chia sẻ các kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn quý báu cho Tôi trong thời gian học cao học vừa qua. Tôi xin cảm ơn nhân viên Cục thuế tỉnh Bình Phƣớc, lãnh đạo, anh chị, bạn bè các công ty đã nhiệt tình tham gia trả lời câu hỏi và tạo điều kiện giúp đỡ tôi thu thập mẫu phiếu khảo sát trong quá trình thực hiện luận văn. Mặc dù, luận văn đã đƣợc hoàn thành trong khả năng của tác giả. Tuy nhiên, do hạn chế về mặt thời gian và khả năng chuyên môn, do vậy luận văn sẽ có ít nhiều sai sót. Kính mong nhận đƣợc sự cảm thông và những lời chỉ bảo tận tình của thầy cô và các bạn. Học viên thực hiện Luận văn Nguyễn Thị Thƣơng
iii TÓM TẮT Việt Nam đang từng bƣớc hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới. Với sự phát triển khoa học, công nghệ và thông tin nhƣ hiện nay, đòi hỏi việc cung cấp TTKT phải đƣợc thực hiện một cách nhanh chóng, kịp thời, chính xác và đáng tin cậy, để phục vụ cho quản lý và việc ra quyết định. Vì vậy, tổ chức hệ thống TTKT trong các DN có chất lƣợng là một vấn đề rất đáng quan tâm. Thông tin kế toán có vai trò rất quan trọng, đặc biệt trong quá trình hội nhập hiện nay nó càng trở nên quan trọng hơn. Thông tin do kế toán cung cấp là thông tin phản hồi về đối tƣợng quản lý. Nếu không có thông tin này, cả hệ thống quản lý kinh tế sẽ bị đình trệ. Mặt khác, nó có vai trò quan trọng đối với các đối tƣợng sử dụng khác nhau. Đồng thời, kế toán còn hỗ trợ đắc lực cho các công cụ quản lý khác phát huy tốt nhất tác dụng của chúng. Trên cơ sở các lý thuyết về hệ thống thông tin kế toán, nghiên cứu thực nghiệm đƣợc thực hiện trƣớc đây. Tác giả đã xây dựng mô hình và giả thuyết nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. Dữ liệu thu thập từ các Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Tỉnh Bình Phƣớc với cỡ mẫu là 200 mẫu, dữ liệu đƣợc xử lý bằng kỹ thuật phân tích độ tin cậy thông qua hệ số Cronbach’Alpha, phân tích nhân tố khám phá EFA và mô hình hồi quy tuyến tính. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 6 nhân tố tác động đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc: Sự tham gia của nhà quản lý vào việc thực hiện AIS; Kiến thức về AIS của nhà quản lý; Kiến thức kế toán của nhà quản lý; Khả năng vận dụng chế độ kế toán trong doanh nghiệp nhỏ và vừa; Mức độ ứng dụng CNTT trong công tác kế toán; hiệu quả tƣ vấn từ chuyên gia bên ngoài . Từ đó luận văn đã đề xuất một số kiến nghị và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. Vì vậy nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin kế toán cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa – nghiên cứu thực nghiệm tại Bình Phƣớc là vấn đề cần thiết và đáng quan tâm.
iv ABSTRACT Vietnam is gradually integrating into the regional and world economy. With the current development of science, technology and information, the provision of Accounting Information must be done quickly, promptly, accurately and reliably, in order to serve the management and decision making. Therefore, organizing the accounting information system in qualified businesses is a very interesting issue. Accounting information has an significant role, especially in the process of integration, it becomes even more important. The information provided by the accountant is become the feedback on the subject of management. Without this information, the whole economic management system would be stagnant. On the other hand, it plays an important role for different users. At the same time, accountants also effectively support other management tools to best maximize their effects. Based on the theories of accounting information system and previous experience research, the author buldt a model and hypothesis to study factors which affect accounting information systems of small and medium-sized enterprises in Binh Phuoc province. The data collected from small and medium-sized enterprises in Binh Phuoc province with samples of 200, it is processed by reliability analysis technique via Cronbach’Alpha, Exploratory Factor Analysis (EFA) and linear regression model. The result shows that there are 6 factors affecting efficiency of accounting information system of small and medium-sized enterprises in Binh Phuoc: the participation of managers in AIS work; AIS knowledge of the manager; accounting knowledge of the manager; the ability to apply the accounting regime in small and medium-sized enterprises; degree of IT application in accounting work; and effective advice from external experts. From that, the study recommended some ideas and solutions to improve the enfficiency of accounting information system of small and medium-sized enterprises in Binh Phuoc province. Therefore, improving the efficiency of the accounting information system of small and medium enterprises by Experimental research in small and medium enterprises in Binh Phuoc Province is a necessary and interesting issue.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii TÓM TẮT ................................................................................................................. iii ABSTRACT ............................................................................................................... iv MỤC LỤC ................................................................................................................... v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... ix DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ ............................................................................. x DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... xi PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1 1.1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................... 2 1.2.1 Mục tiêu tổng quát: ................................................................................. 2 1.2.2 Mục tiêu cụ thể ........................................................................................ 2 1.3 Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................................... 3 1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 3 1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu: ............................................................................ 3 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 3 1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................ 3 1.5.1 Nghiên cứu định tính ............................................................................... 3 1.5.2 Nghiên cứu định lƣợng ........................................................................... 4 1.6 Ý nghĩa của đề tài ........................................................................................... 4 1.6.1 Về khía cạnh khoa học ............................................................................ 4 1.6.2 Về khía cạnh thực tiễn ............................................................................. 4 1.7 Cấu trúc luận văn: ........................................................................................... 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU ................................................... 6 1.1 Các nghiên cứu nƣớc ngoài............................................................................. 6 1.2 Các nghiên cứu trong nƣớc ........................................................................... 11 1.3 Nhận xét và xác định khe hổng nghiên cứu ................................................. 14 1.3.1 Nhận xét các nghiên cứu nƣớc ngoài .................................................... 14 1.3.2 Nhận xét các nghiên cứu trong nƣớc ..................................................... 14
vi 1.3.3 Xác định khe hổng nghiên cứu .............................................................. 14 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1.......................................................................................... 16 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN............................................................................... 17 2.1 Tổng quan hệ thống thông tin kế toán .......................................................... 17 2.1.1 Định nghĩa hệ thống thông tin kế toán ................................................... 17 2.1.2 Các thành phần của hệ thống thông tin kế toán ..................................... 17 2.1.3 Chức năng của hệ thống thông tin kế toán ............................................ 18 2.1.4 Phân loại hệ thống thông tin kế toán ..................................................... 19 2.1.4.1 Phân loại theo phƣơng thức xử lý ................................................................. 19 2.1.4.2 Phân loại theo mục tiêu cung cấp thông tin................................................... 20 2.1.5 Vai trò của hệ thống thông tin kế toán trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp 20 2.1.6 Tổ chức hệ thống thông tin kế toán ....................................................... 21 2.1.6.1 Nội dung tổ chức hệ thống thông tin kế toán ................................................ 21 2.1.6.2 Quy trình tổ chức hệ thống thông tin kế toán ................................................ 22 2.1.6.3 Tổ chức nhân sự ............................................................................................ 24 2.2 Chất lƣợng thông tin kế toán trong hệ thống thông tin kế toán ................ 24 2.3 Lý thuyết về hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán .................................. 25 2.4 Khái quát doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam ........................................ 28 2.4.1 Giới thiệu chung .................................................................................... 28 2.4.2 Vai trò của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam ................................ 29 2.4.3 Đặc điểm hoạt động và quản lý của DNNVV ở Việt Nam ................... 30 2.4.4. Các khó khăn và thách thức đối với DNNVV ở Việt Nam hiện nay ... 31 2.5 Các nhân tố tác động đến hiệu quả HTTTKT trong các DNNVV ............... 31 2.5.1. Các nhân tố đã đƣợc nghiên cứu .......................................................... 31 2.5.2. Các nhân tố tác giả sẽ nghiên cứu ........................................................ 32 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.......................................................................................... 34 CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 35 3.1. Khung nghiên cứu ....................................................................................... 35 3.2. Các phƣơng pháp nghiên cứu sử dụng ........................................................ 35 3.2.1.Nghiên cứu định tính ............................................................................. 35
vii 3.2.2.Nghiên cứu định lƣợng.......................................................................... 36 3.3. Quy trình nghiên cứu ................................................................................... 37 3.3.1.Xây dựng mô hình nghiên cứu lần 1 ..................................................... 38 3.3.2.Nghiên cứu sơ bộ bằng phƣơng pháp nghiên cứu định tính ................. 39 3.3.3.Nghiên cứu chính thức bằng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng ...... 40 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.......................................................................................... 43 CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN .................................... 44 4.1 Kết quả nghiên cứu ....................................................................................... 44 4.1.1 Mô tả kết quả khảo sát .......................................................................... 44 4.1.2 Phân tích độ tin cậy và độ phù hợp của thang đo.................................. 49 4.1.3 Phân tích nhân tố khám phá .................................................................. 50 4.1.3.1 Phân tích nhân tố khám phá các biến độc lập ............................................... 51 4.1.3.2 Phân tích nhân tố khám phá các biến phụ thuộc .................................... 53 4.1.4 Phân tích hồi quy tuyến tính.................................................................. 55 4.1.4.1 Kiểm định hệ số tƣơng quan ......................................................................... 55 4.1.4.2 Phân tích hồi quy .......................................................................................... 56 4.1.5 Dò tìm các vi phạm giả thuyết .............................................................. 61 4.1.6 Đánh giá thực trạng hiệu quả hệ thống thông tin tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc................................................................................................................. 64 4.1.6.1 Ƣu điểm ........................................................................................................ 64 4.1.6.2 Khuyết điểm .................................................................................................. 64 4.1.6.3 Một số hạn chế trong tổ chức công tác kế toán tại các doanh nghiệp có ảnh hƣởng đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán ........................................................ 65 4.1.6.4 Nguyên nhân của những hạn chế trên ........................................................... 66 4.2 Bàn luận kết quả nghiên cứu ........................................................................ 67 CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 71 5.1 Kết luận......................................................................................................... 71 5.2 Một số kiến nghị ........................................................................................... 72 5.2.1 Đối với nhà quản lý: ............................................................................. 72 5.2.2 Đối với công tác kế toán: ........................................................................ 73 5.2.4 Đối với nhà tƣ vấn: ................................................................................ 75 5.3 Hạn chế của đề tài và hƣớng nghiên cứu tiếp theo ....................................... 76
viii 5.3.1 Hạn chế của đề tài ................................................................................. 76 5.3.2 Hƣớng nghiên cứu tiếp theo .................................................................. 76 KẾT LUẬN CHƢƠNG 5.......................................................................................... 78 KẾT LUẬN CHUNG ................................................................................................ 79 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... 81 PHỤ LỤC .................................................................................................................... 1
ix DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 1. Danh mục viết tắt tiếng Việt Viết tắt Nội dung CNTT Công nghệ thông tin CMKT Chuẩn mực kế toán CP Cổ phần DN Doanh nghiệp DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa DNTN Doanh nghiệp tƣ nhân HTTT Hệ thống thông tin HTTTKT Hệ thống thông tin kế toán Tp HCM Thành phố Hồ Chí Minh TNHH Trách nhiệm hữu hạn 2. Danh mục viết tắt tiếng Anh Chữ viết tắt Tiếng Anh Tiếng Việt AIS Accounting Information Systems Hệ thống thông tin kế toán IT Information Technology Công nghệ thông tin EFA Exploratory Factor Analysis Phân tích nhân tố khám phá KMO Kaiser – Meyer - Olkin SPSS Statistical Product and Services Solutions VIF Variance inflation factor Nhân tố phóng đại phƣơng sai
x DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ Hình 2.1: Mối quan hệ giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị trong quá trình thu thập, xử lý và cung cấp thông tin trong doanh nghiệp. ...................................... 20 Hình 2.4: Các giai đoạn trển khai hệ thống thông tin kế toán ................................. 22 Sơ đồ 3.1: Khung nghiên cứu của luận văn .............................................................. 35 Sơ đồ 3.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất lần 1 về các nhân tố tác động đến việc hiệu quả hệ thống thông tin kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Bình Phước. .............. 39 Sơ đồ 3.3: Mô hình nghiên cứu đề xuất lần 2 về các nhân tố tác động đến việc hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phước. ...... 40 Hình 4.1. Đồ thị phân tán.......................................................................................... 62 Hình 4.2. Biểu đồ Histogram .................................................................................... 63
xi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa theo Nghị định 56/2009/NĐ- CP .............................................................................................................................. 28 Bảng 3.1: Mô hình nghiên cứu đề xuất lần 2 về các nhân tố tác động đến hiệu quả hệ thống thông tin kế toán tại các DNNVV tại Bình Phước...................................... 41 Bảng 4.1 Thống kê số lượng đối tượng được khảo sát theo các hình thức............... 44 Bảng 4.2 Tình hình thu thập dữ liệu nghiên cứu....................................................... 44 Bảng 4.3 Các đốí tượng được phỏng vấn ................................................................. 45 Bảng 4.4 Loại hình doanh nghiệp khảo sát .............................................................. 45 Bảng 4.5 Thời gian doanh nghiệp thành lập............................................................. 45 Bảng 4.6 Nguồn vốn doanh nghiệp ........................................................................... 46 Bảng 4.7 Số lao động tại doanh nghiệp .................................................................... 46 Bảng 4.8 Lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp ...................................................... 47 Bảng 4.9 Thời gian sử dụng máy tính tại công ty ..................................................... 47 Bảng 4.10 Thống kê mô tả các biến độc lập ............................................................. 48 Bảng 4.11: Kết quả thống kê mô tả biến phụ thuộc hiệu quả HTTTKT các DNNVV tỉnh Bình Phước ........................................................................................................ 48 Bảng 4.12: Kiểm định Cronbach alpha các khái niệm nghiên cứu .......................... 49 Bảng 4.13: Bảng kiểm định KMO và Barlett cho các biến độc lập .......................... 51 Bảng 4.14: Phương sai trích các biến độc lập.......................................................... 52 Bảng 4.15: Kết quả EF của các thang đo khái niệm nghiên cứu ........................... 53 Bảng 4.16: Bảng kiểm định KMO và Barlett cho biến phụ thuộc ............................ 54 Bảng 4.17: Phương sai trích các biến phụ thuộc...................................................... 54 Bảng 4.18: Ma trận nhân tố của thang đo Hiệu quả của IS .................................. 54 Bảng 4.19: Ma trận tương quan................................................................................ 56 Bảng 4.20: Hệ số R2 từ kết quả phân tích hồi quy ................................................... 58 Bảng 4.21: Phân tích NOV ................................................................................... 58 Bảng 4.22: Bảng hệ số hồi quy ................................................................................. 59 Bảng 4.23: Kiểm định giả thuyết............................................................................... 60
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. L do chọn đề tài Ngày nay, công nghệ thông tin đang đƣợc ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực, ngành nghề của đời sống xã hội. Việc ứng dụng công nghệ thông tin không chỉ góp phần tích cực giúp tăng trƣởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế mà còn làm thay đổi cả phƣơng thức quản lý, học tập và làm việc của con ngƣời cũng nhƣ phƣơng thức kinh doanh của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp khai thác tối đa năng lực sản xuất kinh doanh. Ứng dụng công nghệ thông tin cho ra đời các hệ thống thông tin khác nhau, chẳng hạn nhƣ: Hệ thống thông tin kế toán (AIS), hệ thống hoạch định nguồn lực sản xuất (MRP), hệ thống nguồn nhân lực (HRM) để quản lý các khía cạnh các nhau của một doanh nghiệp (Theo Kharuddin, Ashari, và Nassir, 2010).... Bên cạnh đó, hệ thống thông tin cũng cung cấp cơ hội để nâng cao hiệu quả, giá trị của doanh nghiệp, và thậm chí có đƣợc lợi thế cạnh tranh (Kimberly & Evanisko, 1981). Việc sử dụng hệ thống thông tin kế toán cung cấp thông tin kế toán cho nhà quản lý các cấp trong doanh nghiệp, hội đồng quản trị và những ngƣời bên ngoài cần sử dụng thông tin doanh nghiệp để họ ra quyết định phù hợp. Hơn nữa, trong xu thế hội nhập nhƣ hiện nay, khi Việt Nam đã chính thức là thành viên của Tổ chức Thƣơng mại thế giới WTO, tất cả các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và DNNVV nói riêng đều bị chi phối bởi “bàn tay vô hình” phải tham gia vào sân chơi chung của nền kinh tế toàn cầu, đồng nghĩa với việc phải đối mặt với những thách thức cũng nhƣ cơ hội cho cuộc cạnh tranh gay gắt để tồn tại và phát triển trong môi trƣờng kinh doanh phức tạp, thay đổi liên tục. Điều đó đòi hỏi các DNNVV phải ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tổ chức thực hiện công tác kế toán nhằm tạo ra một hệ thống thông tin kế toán hợp lý, đƣợc kiểm soát chặt chẽ, cung cấp thông tin trung thực và đáng tin cậy với những kỹ thuật xử lý thông tin kế toán mới. Tuy nhiên, nhìn chung các nghiên cứu trƣớc đây tại Việt Nam và nƣớc ngoài, tác giả thấy rằng các nghiên cứu trƣớc chỉ khảo sát, nhận định tổng quát thực trạng ứng dụng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp, phân tích sự phù hợp giữa nhu cầu thông tin kế toán của ngƣời sử dụng và khả năng đáp ứng các nhu cầu thông tin của hệ thống thông tin kế toán, chƣa phân tích chuyên sâu, nghiên
2 cứu thực nghiệm tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc, nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán. Điều này là quan trọng vì sự mất cân bằng giữa các yêu cầu thông tin về tổ chức và năng lực xử lý thông tin của nó có xu hƣớng gây ra chi phí không cần thiết cho tổ chức. Trong trƣờng hợp này, không chỉ là nguồn lực công nghệ thông tin tốn kém, lãng phí mà ngay cả nguồn nhân lực đang quản lý cũng yếu kém (Gorry and Scott Morton, 1971). Mặt khác, việc cung cấp cho các nhà quản lý những thông tin không cần thiết sẽ lần lƣợt gây ra tình trạng quá tải thông tin, mà cuối cùng có thể cản trở hiệu quả của các tổ chức (Gul, 1991). Vì vậy, Luận văn này sẽ nghiên cứu cách nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán và nghiên cứu thực nghiệm tại các DNNVV, nhằm tìm ra nhân tố có tác động đáng kể đến hiệu quả kinh doanh của DNNVV, giúp các DNNVV tự đánh giá đƣợc mức độ hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán trong các Doanh nghiệp, từ đó có những bƣớc thay đổi phù hợp. Xác định đƣợc khoảng trống nghiên cứu này, tác giả đã chọn đề tài nghiên cứu cho Luận Văn thạc sĩ của mình là “Nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán- nghiên cứu thực nghiệm tại các Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Bình Phƣớc”. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1 Mục tiêu tổng quát: Xem xét và tìm giải pháp nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán tại các Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể - Tìm hiểu về hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc. - Tìm hiểu các nghiên cứu trƣớc đây với mục đích xem xét các mô hình nghiên cứu, các kết quả nghiên cứu trong và ngoài nƣớc liên quan để xác định các nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán tại các Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Bình Phƣớc. - Căn cứ vào thực trạng và kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu tác giả đƣa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc, giúp doanh nghiệp thấy đƣợc tầm quan trọng của hiệu
3 quả do hệ thống thông tin kế toán mang đến để từ đó hoàn thiện hoặc đầu tƣ hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp, khai thác triệt để khả năng đáp ứng nhu cầu của hệ thống thông tin kế toán, giúp doanh nghiệp đạt đƣợc thành quả hoạt động tốt hơn. 1.3 Câu hỏi nghiên cứu Để thực hiện đề tài này, nghiên cứu cần trả lời những câu hỏi sau: - Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến hiệu quả thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc? - Mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố nhƣ thế nào đến hiệu quả thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc? - Giải pháp nào là cần thiết để nâng cao hiệu quả thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc? 1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 1.4.1 Đối tƣợng nghiên cứu: Là hệ thống thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc. 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu + Thời gian nghiên cứu: từ tháng 12/2016 đến tháng 7/2017 + Không gian nghiên cứu: tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong phạm vi tỉnh Bình Phƣớc. 1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu Phƣơng pháp nghiên cứu đƣợc sử dụng là phƣơng pháp nghiên cứu định tính kết hợp định lƣợng. 1.5.1 Nghiên cứu định tính Nghiên cứu định tính dùng để khám phá, điều chỉnh và bổ sung các thành phần của các nhân tố. Nghiên cứu định tính đƣợc thực hiện thông qua các tài liệu đã nghiên cứu trƣớc đây của các chuyên gia sau đó thống kê, tổng hợp phân tích các tài liệu: các lý thuyết về hệ thống thông tin kế toán, lý thuyết về hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán, lý thuyết xử lý thông tin, và kế thừa các nghiên cứu khảo sát các nhân tố cơ bản ảnh hƣởng đến mức độ phù hợp của hệ thống thông tin kế toán tại các DNNVV tỉnh Bình Phƣớc. Từ đó xác định mô hình, xây dựng bảng câu hỏi khảo sát, thang đo đối với các nhân tố và chọn mẫu.
4 Đồng thời tham khảo ý kiến của các chuyên gia đang làm việc, giảng dạy trong lĩnh vực hệ thống thông tin kế toán cho doanh nghiệp. 1.5.2 Nghiên cứu định lƣợng Sau khi nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành nghiên cứu định lƣợng. Nghiên cứu định lƣợng dùng để đánh giá, kiểm định thang đo về sự phù hợp của mô hình nghiên cứu với dữ liệu nghiên cứu. Nghiên cứu định lƣợng thực hiện thông qua phƣơng pháp phỏng vấn trực tiếp từ các nhà quản lý, các kế toán viên trong các DNNVV trên địa bàn Bình Phƣớc, những giảng viên có chuyên môn giảng dạy môn hệ thống thông tin kế toán và đƣợc sử dụng để kiểm định lại mô hình và các giả thuyết. 1.6 Ý nghĩa của đề tài 1.6.1 Về khía cạnh khoa học - Tác giả đã xây dựng đƣợc mô hình nghiên cứu về các nhân tố tác động việc nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán trong DN nói chung và Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Bình Phƣớc nói riêng. - Tác giả xác định mức độ tác động của 6 nhân tố tác động đến việc nâng cao hiệu quả hệ thống thông tin kế toán đó là các nhân tố: Sự tham gia của nhà quản lý về việc thực hiện AIS; Kiến thức của nhà quản lý về AIS; Kiến thức kế toán của nhà quản lý; Khả năng vận dụng chế độ kế toán trong các DNNVV; Mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán; Hiệu quả tƣ vấn từ chuyên gia bên ngoài. Trong đó tác động mạnh nhất là nhân tố - Tác giả đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán tại các Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Bình Phƣớc 1.6.2 Về khía cạnh thực tiễn - Thông qua nghiên cứu giúp ngƣời đọc có cái nhìn tổng quan về việc các DNNVV tại Bình Phƣớc về việc áp dụng hệ thống thông tin kế toán, cũng nhƣ mức độ phù hợp trong việc tổ chức hệ thống thông tin kế toán nhằm cung cấp thông tin kinh tế, tài chính chính hiệu quả và phù hợp cho các đối tƣợng sử dụng. - Nghiên cứu này giúp cho các tổ chức nhận thức về tầm quan trọng của hệ thống thông tin kế toán và cũng để nâng cao hiệu quả của hệ thống thông tin kế toán trong các tổ chức, nơi nó đang đƣợc sử dụng. Từ đó, tạo nền tảng cho việc xây dựng
5 và tổ chức hệ thống thông tin kế toán đạt hiệu quả để cung cấp thông tin chính xác, kịp thời và giúp nhà quản trị đƣa ra quyết định đúng đắn. - Các nghiên cứu trong nƣớc về hệ thống thông tin kế toán chủ yếu là nghiên cứu định tính hoặc định lƣợng. Nên đề tài chọn phƣơng pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lƣợng, để kết quả nghiên cứu đƣợc chính xác, đáng tin cậy và thuyết phục hơn. Do đó về mặt thực tiễn, nghiên cứu này sẽ là một tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý doanh nghiệp tổ chức hệ thống thông tin kế toán cho doanh nghiệp phù hợp và hiệu quả nhất. 1.7 Cấu trúc luận văn: Cấu trúc luận văn gồm 5 chƣơng: Chƣơng 1: Tổng quan các nghiên cứu Chƣơng 2: Cơ sở lý luận Chƣơng 3: Phƣơng pháp nghiên cứu Chƣơng 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Chƣơng 5: Kết luận và kiến nghị.