Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Tp. Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:145

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tiến hành hận diện các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh; đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Tp. Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ YẾN TRINH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH THUÊ NGOÀI DỊCH VỤ KẾ TOÁN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI TP. HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ YẾN TRINH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH THUÊ NGOÀI DỊCH VỤ KẾ TOÁN CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI TP. HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN THỊ THANH HẢI TP. Hồ Chí Minh – Năm 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những số liệu, dữ liệu và kết quả được trình bày trong luận án là trung thực và nội dung luận án chưa từng được ai công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào. Tất cả những nội dung được kế thừa, tham khảo từ nguồn tài liệu khác đều được trích dẫn đầy đủ và ghi nguồn cụ thể trong danh mục các tài liệu tham khảo. Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2017 Học viên Nguyễn Thị Yến Trinh
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục hình Danh mục bảng biểu Danh mục sơ đồ Danh mục phụ lục Danh mục viết tắt PHẦN MỞ ĐẦU---------------------------------------------------------------------------------- 1 1. Tính cấp thiết của đề tài -------------------------------------------------------------------- 1 2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu -------------------------------------------- 2 3. Phương pháp nghiên cứu ------------------------------------------------------------------ 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu -------------------------------------------------------- 2 6. Đóng góp mới của đề tài ------------------------------------------------------------------- 3 7. Kết cấu của luận văn ----------------------------------------------------------------------- 3 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ----------------------------- 4 1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ------------------------------------------------------------ 4 1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam ----------------------------------------------------------10 1.3. Nhận xét về các nghiên cứu đã được thực hiện ------------------------------------11 1.3.1.Đối với các nghiên cứu nước ngoài -----------------------------------------------------11 1.3.2.Đối với các nghiên cứu trong nước -----------------------------------------------------13 1.3.3.Xác định hướng nghiên cứu--------------------------------------------------------------15 Tóm tắt chương 1 ---------------------------------------------------------------------------------16 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT ---------------------------------------------------------17 2.1. Các khái niệm -----------------------------------------------------------------------------17 2.1.1.Thuê ngoài ----------------------------------------------------------------------------------17
2.1.2.Thuê ngoài dịch vụ kế toán---------------------------------------------------------------17 2.1.3.DN nhỏ và vừa -----------------------------------------------------------------------------18 2.2. Các lý thuyết nền và vận dụng cho nghiên cứu này -------------------------------19 2.2.1.Mô hình mua dịch vụ của Philip Kotler (1997) ---------------------------------------19 2.2.1.1. Khái quát nội dung và vận dụng lý thuyết của các nghiên cứu trước -----------19 2.2.1.2. Vận dụng lý thuyết cho nghiên cứu này ---------------------------------------------20 2.2.2.Lý thuyết chi phí giao dịch ---------------------------------------------------------------21 2.2.2.1. Khái quát nội dung và vận dụng lý thuyết của các nghiên cứu trước -----------21 2.2.2.2. Vận dụng lý thuyết cho nghiên cứu này ---------------------------------------------22 2.2.3.Lý thuyết năng lực cốt lõi ----------------------------------------------------------------22 2.2.3.1. Khái quát nội dung và vận dụng lý thuyết của các nghiên cứu trước -----------22 2.2.3.2. Vận dụng lý thuyết cho nghiên cứu này ---------------------------------------------22 2.2.4.Lý thuyết dựa trên nguồn lực ------------------------------------------------------------23 2.2.4.1. Khái quát nội dung và vận dụng lý thuyết của các nghiên cứu trước -----------23 2.2.4.2. Vận dụng lý thuyết cho nghiên cứu này ---------------------------------------------23 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến thuê ngoài dịch vụ kế toán -------------------------23 Tóm tắt chương 2 ---------------------------------------------------------------------------------29 CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ------------------------------------------30 3.1 Quy trình nghiên cứu --------------------------------------------------------------------30 3.2 Xây dựng giả thuyết nghiên cứu ------------------------------------------------------32 3.2.1 Tần suất thực hiện các công việc kế toán -----------------------------------------------32 3.2.2 Tính chất đặc thù của công ty ------------------------------------------------------------32 3.2.3 Giá phí dịch vụ kế toán--------------------------------------------------------------------33 3.2.4 Uy tín của công ty dung cấp dịch vụ kế toán ------------------------------------------34 3.2.6 Định hướng thuê ngoài --------------------------------------------------------------------35 3.2.7 Mối quan hệ---------------------------------------------------------------------------------35 3.2.8 Dịch vụ chăm sóc khách hàng -----------------------------------------------------------36 3.2.9 Chất lượng báo cáo tài chính -------------------------------------------------------------36 3.3 Mô hình nghiên cứu đề xuất -----------------------------------------------------------38 3.4 Xây dựng thang đo -----------------------------------------------------------------------39
3.4.1 Nguyên tắc xây dựng thang đo -----------------------------------------------------------39 3.4.2 Thang đo đo lường quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán --------------------------39 3.4.3 Thang đo đo lường các yếu tố tác động đến thuê ngoài dịch vụ kế toán -----------39 3.4.4 Thang đo đo lường biến phụ thuộc ------------------------------------------------------42 3.5 Mẫu nghiên cứu ---------------------------------------------------------------------------44 3.6 Thiết kế bảng câu hỏi --------------------------------------------------------------------45 3.7 Thu thập và chuẩn bị dữ liệu ----------------------------------------------------------46 3.8 Quy trình phân tích dữ liệu ------------------------------------------------------------47 3.8.1 Phân tích thống kê mô tả ------------------------------------------------------------------47 3.8.2 Đánh giá độ tin cậy của thang đo --------------------------------------------------------47 3.8.3 Kiểm định giá trị thang đo ----------------------------------------------------------------48 3.8.4 Kiểm định giả thuyết nghiên cứu --------------------------------------------------------48 3.8.4.1Phân tích tương quan --------------------------------------------------------------------49 3.8.4.2Xây dựng và kiểm định mô hình hồi quy ---------------------------------------------49 Tóm tắt chương 3 ---------------------------------------------------------------------------------50 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN-----------------------------52 4.1 Mô tả mẫu nghiên cứu-------------------------------------------------------------------52 4.2 Phương pháp đo lường các biến trong mô hình------------------------------------55 4.3 Đánh giá độ tin cậy của thang đo bằng Cronbach α ------------------------------57 4.4 Kiểm định giá trị thang đo (phân tích nhân tố khám phá EFA) ---------------60 4.5 Kiểm định giả thuyết nghiên cứu -----------------------------------------------------63 4.6 Mô hình hồi quy tuyến tính -----------------------------------------------------------64 4.6.1 Kiểm định mô hình hồi quy ------------------------------------------------------------65 4.6.1.1Kiểm định sự phù hợp của mô hình ---------------------------------------------------65 4.6.1.2Hiện tượng đa cộng tuyến ---------------------------------------------------------------66 4.6.1.3Mức độ giải thích của mô hình ----------------------------------------------------------66 4.6.1.4Kiểm định phần dư của mô hình -------------------------------------------------------66 4.6.1.5Kiểm định giả thuyết sai số ngẫu nhiên của mô hình có phương sai không đổi 69 4.6.2 Mô hình nghiên cứu chính thức ----------------------------------------------------------70 4.6.3 Mô hình hồi quy chưa chuẩn hóa --------------------------------------------------------72
4.6.4 Mô hình hồi quy chuẩn hóa --------------------------------------------------------------74 4.7 Bàn luận kết quả nghiên cứu -----------------------------------------------------------76 Tóm tắt chương 4 ---------------------------------------------------------------------------------77 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý CHÍNH SÁCH ----------------------------------78 5.1 Kết luận -------------------------------------------------------------------------------------78 5.2 Gợi ý chính sách --------------------------------------------------------------------------80 5.3 Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo --------------------------------81 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC HÌNH Hình Trang Hình 1.1 – Kết quả nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi 5 (2011) Hình 1.2 – Kết quả nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi 6 (2011b) Hình 1.3 – Kết quả nghiên cứu của Ajmal Hafeez and Otto Andersen 7 (2014) Hình 1.4 – Kết quả nghiên cứu của Ajmal Hafeez (2013) 9 Hình 2.1 – Quy trình mua dịch vụ của Philip Kotler (1997) 20 Hình 3.1 – Quy trình nghiên cứu 31 Hình 3.2 – Mô hình nghiên cứu đề xuất 38 Hình 4.1 – Đồ thị phân phối phần dư của mô hình hồi quy 68 Hình 4.2 – Biểu đồ P-P plot phần dư của mô hình hồi quy 69 Hình 4.3 – Biểu đồ Scatterplot phần dư của mô hình hồi quy 70 Hình 4.4 – Mô hình nghiên cứu chính thức 71
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng Trang Bảng 1.1 – Tổng hợp kết quả các nhân tố tác động từ các nghiên cứu nước 12 ngoài và chiều hướng tác động của các nhân tố Bảng 1.2 – Tổng hợp kết quả các nhân tố tác động từ các nghiên cứu trong 14 nước và chiều hướng tác động của các nhân tố Bảng 2.1 – Tiêu chí phân loại DNNVV tại Việt Nam 18 Bảng 3.1– Bảng tổng hợp giả thuyết nghiên cứu 37 Bảng 3.2– Thang đo các biến quan sát 42 Bảng 3.3 – Xác định kích thước mẫu dùng cho khảo sát 45 Bảng 4.1 – Tóm tắt thông tin khảo sát 53 Bảng 4.2 – Điểm trung bình của các nhân tố 56 Bảng 4.3 – Tóm tắt kết quả kiểm định Cronbach’s alpha 59 Bảng 4.4 – Hệ số KMO và kiểm định Barlett’s nhóm biến độc lập 60 Bảng 4.5 – Nhân tố và phương sai trích của thang đo các nhân tố tác động 61 đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán Bảng 4.6 – Ma trận trọng số nhân tố nhóm biến độc lập 62 Bảng 4.7 – Kết quả phân tích hệ số hồi quy 65 Bảng 4.8 – Kết quả phân tích ANOVA 66 Bảng 4.9 – Mức độ giải thích của mô hình 66 Bảng 4.10 – Bảng thống kê giá trị phần dư 67 Bảng 4.11 – Mô hình hồi quy tuyến tính chưa chuẩn hóa của các nhân tố 72 tác động đến thuê ngoài dịch vụ kế toán.
Bảng 4.12 – Mô hình hồi quy tuyến tính chuẩn hóa của các nhân tố tác 74 động đến thuê ngoài dịch vụ kế toán. Bảng 4.13 – Kết quả kiểm định các giả thuyết 75
DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ Trang SĐ 4.01– Nghề nghiệp hiện tại của các đối tượng khảo sát 54 SĐ 4.02– Loại hình DN khảo sát 54 SĐ 4.03– Nguồn vốn của DN khảo sát 54 SĐ 4.04– Thời gian hoạt động của DN khảo sát 54
DANH MỤC PHỤ LỤC Phụ lục 3.1 – Bảng câu hỏi nháp Phụ lục 3.2 – Minh chứng góp ý bảng câu hỏi (α test) Phụ lục 3.3 – Bảng câu hỏi khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến thuê ngoài dịch vụ kế toán của DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh. Phụ lục 3.4 – Danh sách các kế toán viên tham gia β test cho bảng câu hỏi khảo sát. Phụ lục 3.5– Sổ mã Phụ lục 4.1 – Danh sách 189 DN được phỏng vấn đạt yêu cầu Phụ lục 4.2 – Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu Phụ lục 4.3 – Kết quả phân tích Cronbach’s Alpha cho thang đo các nhân tố tác động đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán. Phụ lục 4.4 – Phân tích nhân tố EFA cho nhóm biến độc lập Phụ lục 4.5– Kết quả phân tích tương quan Pearson Phụ lục 4.6 – Kết quả phân tích hồi quy
DANH MỤC VIẾT TẮT DN: Doanh nghiệp DNNVV: Doanh nghiệp nhỏ và vừa DNTN: Doanh nghiệp tư nhân SĐ: Sơ đồ SMEs: Các doanh nghiệp nhỏ và vừa Tp.: Tp.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xu hướng thuê ngoài đã được nhiều công ty trên thế giới áp dụng vì thuê ngoài góp phần làm giảm chi phí cho đơn vị và tối ưu hóa dịch vụ. Đây được xem là một xu hướng hiện đại vì dựa trên sự phân công lao động trong một xã hội tiên tiến, giúp đạt được hiệu quả cao nhất, nâng cao tính cạnh tranh của DN (Lê Yến, 2011). Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng thuê ngoài đó. Hiện nay, DNNVV ở Việt Nam chiếm số lượng rất lớn. Đóng góp của các DN này vào tăng trưởng kinh tế của đất nước là rất lớn, là một nhân tố tích cực giúp cho nền kinh tế của nước ta duy trì tốc độ phát triển cao trong những năm vừa qua. Những DN này muốn phát triển trong một nền kinh tế biến chuyển không ngừng thì bên cạnh khả năng kinh doanh, nguồn lực, nhân lực thì trong quá trình kinh doanh ban lãnh đạo cần có một thông tin tài chính đáng tin cậy. Thực tế hiện nay, các DNNVV chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, sản xuất ở quy mô không lớn. Do đó, việc tổ chức công tác kế toán cũng như bố trí nhân sự kế toán cho từng phần hành có thể sẽ chưa phù hợp, gây ra sự lãng phí về vật chất, nguồn lực. Điều này dẫn đến có nhiều DNNVV trong nền kinh tế đã quyết định tiến hành thuê ngoài dịch vụ kế toán bên ngoài để thực hiện công tác lập báo cáo tài chính cho công ty. Việc thuê ngoài này sẽ giúp cho DN có thể chủ động về thời gian, cắt giảm chi phí. Vậy việc quyết định thuê ngoài hay không thuê ngoài sẽ phụ thuộc vào nhân tố nào. Thực tế hiện nay các nghiên cứu về hoạt động thuê ngoài dịch vụ kế toán còn khá hạn chế. Đề tài về thuê ngoài dịch vụ kế toán được xem là một hướng đi tương đối mới mới và cần thiết có sự nghiên cứu về vấn đề này. Nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề, tác giả đã chọn đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Tp. Hồ Chí Minh” để làm luận văn tốt nghiệp.
2 2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu  Mục tiêu chung: Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán.  Mục tiêu cụ thể: - Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh. - Đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh.  Câu hỏi nghiên cứu: tương ứng với từng mục tiêu cụ thể như sau: - Các nhân tố nào ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh? - Nhân tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh? 3. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng. Phương pháp này giúp đo lường các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán; kiểm định tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán; đo lường mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán bằng mô hình hồi quy. Nghiên cứu này được thực hiện bằng phương pháp khảo sát với công cụ được sử dụng là khảo sát qua giấy, internet chủ yếu cho các đối tượng là kế toán trưởng, kế toán viên của các DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán và các nhân tố ảnh hưởng đến thuê ngoài dịch vụ kế toán tại DNNVV. - Phạm vi nghiên cứu: Đề tài sẽ giới hạn ở những DNNVV tại Tp. Hồ Chí Minh trong khoảng thời gian vào tháng 8-10/2017.
3 5. Đóng góp mới của đề tài Đề tài đã vận dụng các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán được thực hiện ở các nghiên cứu nước ngoài. Nghiên cứu chủ yếu áp dụng hai mô hình của tác giả Ajmal Hafeez (2013) và của tác giả Trần Thị Cẩm Thanh và Đào Nhật Minh (2015). Nghiên cứu của Ajmal Hafeez (2013) đã tổng hợp hầu hết các nhân tố ảnh hưởng đến thuê ngoài kế toán của các học giả nước ngoài trong phần nghiên cứu tổng quan của đề tài và đưa một số nhân tố mới. Tuy nhiên, tác giả đưa vào mô hình những nhân tố đặc thù phù hợp với bối cảnh DNNVV Việt Nam. Tác giả cũng kế thừa một số nhân tố của tác giả Trần Thị Cẩm Thanh và Đào Nhật Minh (2015) và một số đề tài trong nước khác. 6. Kết cấu của luận văn Phần mở đầu Chương 1: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Chương 2: Cơ sở lý thuyết Chương 3: Phương pháp nghiên cứu Chương 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Chương 5: Kết luận và gợi ý chính sách
4 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Chương này trình bày các nghiên cứu có liên quan đến đề tài đã được thực hiện trên thế giới và Việt Nam. Từ đó, tác giả đưa ra những nhận xét và xác định hướng nghiên cứu của đề tài. 1.1. Các nghiên cứu trên thế giới Cho đến nay, đã có nhiều học giả nghiên cứu về thuê ngoài dịch vụ kế toán. Các nghiên cứu này được thực hiện ở nhiều quốc gia như Úc, Bỉ, Hà Lan, Na Uy, Iran, Malaysia, Pakistan. Qua lược khảo các nghiên cứu, có thể tổng hợp thành ba hướng nghiên cứu như sau: Hướng nghiên cứu sử dụng lý thuyết chi phí giao dịch (TCE) và quan điểm nguồn lực công ty (RBV): Hướng thứ nhất, các dòng nghiên cứu sử dụng lý thuyết chi phí giao dịch (TCE) để xác định các nhân tố ảnh hưởng đến thuê ngoài dịch vụ kế toán như của Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011), Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011b), Ajmal Hafeez and Otto Andersen (2014). Hướng thứ hai, là dòng nghiên cứu sử dụng cơ sở lý thuyết dựa trên quan điểm nguồn lực công ty (RBV) như của Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011b), Ajmal Hafeez and Otto Andersen (2014). Nội dung của các nghiên cứu này sẽ được tóm lược cụ thể như sau: Các nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi Năm 2011, Yahya Kamyabi and Susela Devi đã thực hiện đề tài “Outsourcing of Accounting Functions In The Context of SMEs In Emerging Economies: Transaction Cost Economics Perspective”. Hai tác giả đã dựa trên lý thuyết chi phí giao dịch (TCE) để đưa ra mô hình nghiên cứu đề xuất bao gồm các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán bao gồm:
5 - Tính chất đặc thù của công ty (Asset specificity) - Tính bất định từ môi trường kinh doanh (Environmental uncertainty) - Tính bất định của hành vi kế toán (Behavioral uncertainty) - Sự thường xuyên của các công việc kế toán (Frequency) - Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài (Trust in accountant) Bài nghiên cứu được thực hiện thông qua khảo sát 658 DN sản xuất nhỏ và vừa ở Iran và xử lý dữ liệu thu thập được bằng phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính đa biến. Kết quả của nghiên cứu cho thấy chỉ có 3 nhân tố tác động đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của DNNVV ở Iran: tính chất đặc thù của công ty, sự thường xuyên của các công việc kế toán và sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài. Trong đó, nhân tố tính chất đặc thù của công ty và sự thường xuyên của các công việc kế toán ảnh hưởng ngược chiều quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán. Nhân tố sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài tác động cùng chiều đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán. Riêng hai nhân tố tính bất định từ môi trường kinh doanh và tính bất định của hành vi kế toán không ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài kế toán. Kết quả nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011) được mô tả ở hình 1.1. Tính chất đặc thù của công ty Quyết định thuê Sự thường xuyên của các công việc kế toán ngoài dịch vụ kế toán Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài Hình 1.1 – Kết quả nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011) (Nguồn: Tác giả tự tổng hợp) Cũng với dữ liệu 658 DN sản xuất nhỏ và vừa ở Iran, Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011b) đã thực hiện nghiên cứu “An Empirical Investigation of Accounting
6 Outsourcing in Iranian SMEs: Transaction Cost Economics and Resource-Based Views”. Dựa trên hai lý thuyết nền chi phí giao dịch (TCE) và quan điểm nguồn lực DN, hai tác giả đã đề xuất bốn nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán: - Tính chất đặc thù của công ty (Asset specificity) - Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài (Trust of the SME owner/manager in an external accountant) - Áp lực cạnh tranh (Competitive pressure) - Chiến lược công ty (Corporate strategy) Bằng phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính đa biến, các tác giả đã đưa ra kết quả được mô tả ở hình 1.2. Tính chất đặc thù của công ty Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài Quyết định thuê ngoài dịch vụ kế Áp lực cạnh tranh toán Chiến lược công ty Hình 1.2 – Kết quả nghiên cứu của Yahya Kamyabi and Susela Devi (2011b) (Nguồn: Tác giả tự tổng hợp) Nghiên cứu của Ajmal Hafeez and Otto Andersen (2014) Bài nghiên cứu được thực hiện với tiêu đề “Factors Influencing Accounting Outsourcing Practices among SMEs in Pakistan Context: Transaction Cost Economics (TCE) and Resource-Based Views (RBV) Prospective. Dựa trên lý thuyết chi phí giao
7 dịch (TCE) và quan điểm nguồn lực DN (RBV), các tác giả đã đề xuất những nhân tố ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán của DNNVV tại Pakistan như sau: - Sự thường xuyên của các công việc kế toán (Frequency) - Tính chất đặc thù của công ty (Asset specificity) - Nguy cơ chủ nghĩa cơ hội của bên cho thuê (Opportunism) - Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài (Trust in Professional Accountant) - Mức độ cạnh tranh (Degree of Competition) Qua khảo sát 302 DNNVV ở Pakistan năm 2014 và phương pháp phân tích hồi quy tuyến tính đa biến, các tác giả đã xác định năm nhân tố kể trên đều ảnh hưởng đến quyết định thuê ngoài dịch vụ kế toán. Tính tương quan cùng chiều hay ngược chiều của từng nhân tố được thể hiện ở hình 1.3. Sự thường xuyên của các công việc kế toán Tính chất đặc thù của công ty Quyết định thuê Nguy cơ chủ nghĩa cơ hội của bên cho thuê ngoài dịch vụ kế toán Sự tin tưởng vào đội ngũ kế toán bên ngoài Mức độ cạnh tranh Hình 1.3 – Kết quả nghiên cứu của Ajmal Hafeez and Otto Andersen (2014) (Nguồn: Tác giả tự tổng hợp)