Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Thanh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:148

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. Từ đó đề xuất một số kiến nghị nâng cao khả năng vận dụng kế toán quản trị các công ty xây dựng tại TP.HCM.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH ------------- ĐOÀN THỊ HOÀI GIANG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH ------------- ĐOÀN THỊ HOÀI GIANG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN MÃ SỐ: 8340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. PHẠM NGỌC TOÀN TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ kinh tế “CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Các số liệu trong luận văn là số liệu trung thực. Thành phố Hồ Chí Minh, tháng năm 2019 ĐOÀN THỊ HOÀI GIANG Học viên cao học khóa 27 Chuyên ngành: Kế toán Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ TÓM TẮT ABSTRACT GIỚI THIỆU.................................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................... 2 3. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................... 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 2 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu .......................................................... 3 5.1 Dữ liệu dùng cho nghiên cứu: ................................................................................... 3 5.2 Phương pháp nghiên cứu:.......................................................................................... 3 6. Ý nghĩa của đề tài ........................................................................................................ 4 7. Kết cấu của nghiên cứu ............................................................................................... 4 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC .................................... 5 1.1 Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................................... 5 1.2 Các nghiên cứu trong nước ....................................................................................... 8 1.3 Nhận xét và khe hổng nghiên cứu ........................................................................... 13 Bảng 1.1: Tổng hợp các nghiên cứu trước .................................................................... 14 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................ 21 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT .......................................................................... 22 2.1 Tổng quan về kế toán quản trị ................................................................................. 22 2.1.1 Sự phát triển và khái niệm về kế toán quản trị..................................................... 22
2.1.1.1 Sự phát triển của kế toán quản trị ...................................................................... 22 2.1.1.2 Khái niệm về kế toán quản trị ........................................................................... 23 2.1.2 Vai trò của kế toán quản trị .................................................................................. 24 2.1.3 Nội dung của kế toán quản trị .............................................................................. 26 2.1.3.1 Hệ thống kế toán chi phí và quản trị chi phí trong doanh nghiệp ..................... 26 2.1.3.2 Dự toán ngân sách ............................................................................................. 28 2.1.3.3 Kế toán các trung tâm trách nhiệm và đánh giá trách nhiệm quản lý ............... 30 2.1.3.4 Thiết lập thông tin phục vụ và ra quyết định .................................................... 30 2.1.4 Tổ chức kế toán quản trị trong doanh nghiệp....................................................... 31 2.1.4.1 Mô hình tổ chức kế toán quản trị ...................................................................... 31 2.1.4.2 Tổ chức thu thập thông tin ban đầu ................................................................... 32 2.1.4.3 Tổ chức phân loại, xử lý và cung cấp thông tin ................................................ 32 2.1.4.4 Tổ chức thiết lập và cung cấp thông tin qua hệ thống báo cáo kế toán quản trị ........................................................................................................................... 33 2.1.4.5 Tổ chức ứng dụng tin học vào kế toán quản trị ................................................. 33 2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến vận dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp ........... 33 2.2.1 Quy mô công ty .................................................................................................... 33 2.2.2 Mức độ cạnh tranh của thị trường ........................................................................ 35 2.2.3 Cam kết của chủ sở hữu/ người quản lý công ty .................................................. 36 2.2.4 Công nghệ sản xuất tiên tiến ................................................................................ 37 2.2.5 Chiến lược của công ty ......................................................................................... 38 2.2.6 Thiết kế tổ chức .................................................................................................... 39 2.3 Lý thuyết nền ........................................................................................................... 40 2.3.1 Lý thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behavior) ................................... 40 2.3.2 Lý thuyết dự phòng (Contingency theory) ........................................................... 41 2.3.3 Lý thuyết tâm lý (Psychological theory) .............................................................. 42 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 44 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 45 3.1 Quy trình nghiên cứu ............................................................................................... 45
3.2 Nghiên cứu định tính .............................................................................................. 47 3.2.1 Thiết kế nghiên cứu định tính .............................................................................. 47 3.2.2 Kết quả nghiên cứu định tính ............................................................................... 51 3.3 Nghiên cứu định lượng............................................................................................ 54 3.3.1 Xây dựng bảng câu hỏi nghiên cứu chính thức.................................................... 54 3.3.2 Chọn mẫu nghiên cứu .......................................................................................... 55 3.3.3 Phương pháp thu thập dữ liệu .............................................................................. 55 3.3.4 Phương pháp phân tích dữ liệu ............................................................................ 55 3.3.4.1 Phương pháp thống kê mô tả mẫu ..................................................................... 55 3.3.4.2 Kiểm định chất lượng thang đo ......................................................................... 55 3.3.4.3 Phân tích nhân tố khám phá .............................................................................. 56 3.3.4.4 Phân tích hồi quy đa biến .................................................................................. 58 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 60 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ..................................... 61 4.1 Kết quả thống kê mô tả mẫu khảo sát ..................................................................... 61 4.2 Kết quả chạy mô hình ............................................................................................. 63 4.2.1. Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach's alpha: ............................... 63 4.2.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA........................................................................ 67 4.2.2.1. Phân tích khám phá EFA cho biến độc lập ...................................................... 67 4.2.2.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA cho biến phụ thuộc “Việc vận dụng KTQT tại các doanh nghiệp xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh” ...................................... 69 4.3. Phân tích hồi quy.................................................................................................... 71 4.3.1. Phương trình hồi quy tuyến tính ......................................................................... 71 4.3.2 Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình ............................................................. 72 4.4. Kiểm định các giả thiết cần thiết trong mô hình phân tích hồi quy ....................... 74 4.4.1. Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến .................................................................. 74 4.4.2 Kiểm định về phân phối chuẩn của phần dư ........................................................ 75 4.4.3. Kiểm tra các giả định mô hình hồi quy bội ......................................................... 75 4.4.3.1 Kiểm định giả định phương sai của sai số (phần dư) không đổi....................... 75
4.4.3.2. Kiểm tra giả định các phần dư có phân phối chuẩn ......................................... 76 4.5 Bàn luận kết quả nghiên cứu ................................................................................... 78 KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 ............................................................................................ 82 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................. 83 5.1 Kết luận ................................................................................................................... 83 5.2 Kiến nghị ................................................................................................................. 84 5.2.1 Công nghệ sản xuất tiên tiến ................................................................................ 84 5.2.2 Quy mô công ty .................................................................................................... 85 5.2.3 Mức độ cạnh tranh của thị trường ........................................................................ 86 5.2.4 Cam kết của chủ sở hữu/ nhà quản lý công ty ..................................................... 86 5.2.5 Chiến lược của công ty ......................................................................................... 87 5.2.6 Thiết kế tổ chức .................................................................................................... 88 5.3 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài ................................................. 89 KẾT LUẬN CHƯƠNG 5 ............................................................................................ 91 KẾT LUẬN CHUNG .................................................................................................. 92 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DN: Doanh nghiệp. DNNVV: Doanh nghiệp nhỏ và vừa. KTQT: Kế toán quản trị.
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ Sơ đồ 2.1: Lý thuyết hành vi dự định (Theory of Planned Behavior)........................... 41 Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu .................................................................................... 46 Hình 3.2: Mô hình nghiên cứu đề xuất.......................................................................... 48 Hình 4.1: Đồ thị phân tán giữa giá trị dự đoán và phần dư từ hồi quy ......................... 74 Hình 4.2: Đồ thị Histogram của phần dư – đã chuẩn hóa ............................................. 77 Hình 4.3: Đồ thị P-P Plot của phần dư – đã chuẩn hóa ................................................. 78
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Căn cứ xây dựng mô hình nghiên cứu .......................................................... 48 Bảng 3.3: Thang đo nghiên cứu chính thức .................................................................. 52 Bảng 4.1: Bảng thống kê mô tả mẫu khảo sát ............................................................... 62 Bảng 4.2. Kết quả độ tin cậy thang đo biến nghiên cứu ............................................... 63 Bảng 4.3. Kết quả độ tin cậy thang đo biến Chiến lược công ty lần 2.......................... 66 Bảng 4.4 Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần ........................................ 67 Bảng 4.5: Bảng phương sai trích ................................................................................... 67 Bảng 4.6: Ma trận xoay ................................................................................................. 68 Bảng 4.7: Hệ số KMO và kiểm định Bartlett các thành phần....................................... 70 Bảng 4.8: Phương sai trích ............................................................................................ 70 Bảng 4.9: Ma trận nhân tố biến phụ thuộc .................................................................... 71 Bảng 4.10: Kiểm tra độ phù hợp của mô hình .............................................................. 71 Bảng 4.11: Bảng tóm tắt mô hình hồi quy .................................................................... 72 Bảng 4.12 Bảng phân tích ANOVA .............................................................................. 72 Bảng 4.13: Bảng kết quả hồi quy .................................................................................. 73 Bảng 5.1: Tổng hợp kết quả nghiên cứu ....................................................................... 84
TÓM TẮT Để thích ứng với môi trường kinh doanh thay đổi và gia tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp mình thì việc có được các thông tin kịp thời, thích hợp và hiệu quả để ra quyết định trong quản lý sản xuất kinh doanh là điều cần thiết cho các công ty xây dựng. Mà muốn có được điều đó thì việc vận dụng kế toán quản trị trở nên một yêu cầu nhất thiết được đặt lên hàng đầu cho các công ty xây dựng nói chung và doanh nghiệp xây dựng ở thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Với ý nghĩa và tầm quan trọng của việc vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp, tác giả chọn thực hiện nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh “ nhằm xác định các nhân tố, và đo lường mức độ tác động của các nhân tố đến vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao khả năng vận dụng kế toán quản trị tại các công ty này. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 6 nhân tố ảnh hưởng đến vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh gồm: Quy mô công ty; Mức độ cạnh tranh; Cam kết của chủ sở hữu/người quản lý công ty; Công nghệ sản xuất tiên tiến; Chiến lược công ty; Thiết kế tổ chức. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đề xuất các kiến nghị nhằm đưa ra các kiến nghị nâng cao việc vận dụng kế toán quản trị tại các doanh nghiệp xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh. Mặc dù luận văn đã giải quyết được những mục tiêu nghiên cứu đặt ra, tuy nhiên đề tài vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định làm ảnh hưởng đến tính tổng quát của đề tài, các nghiên cứu sau này có thể khắc phục những hạn chế này và hoàn thiện hơn nữa mảng nghiên cứu về vận dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp.
ABSTRACT In order to adapt to the changing business environment and increase its competitive advantage, it is necessary to have timely, appropriate and effective information to make decisions in production and business management. set for construction companies. In order to achieve that, the application of management accounting becomes a necessity that must be placed on top for construction companies in general and construction enterprises in Ho Chi Minh City in particular. With the meaning and importance of applying management accounting in enterprises, the author chooses to conduct the study "Influencing factors applying management accounting in construction enterprises in Ho Chi Minh City "In order to identify factors, and measure the impact of factors on the use of management accounting in Ho Chi Minh City construction enterprises, from there to make recommendations to improve transport ability. Use management accounting at these companies. The research results show that there are six factors affecting the application of management accounting in construction enterprises in Ho Chi Minh City including: Company size; The level of competition; Commitment of the owner / manager of the company; Advanced production technology; Corporate strategy; Organizational design. Besides, the study also proposes recommendations to make recommendations to improve the use of management accounting at construction enterprises in Ho Chi Minh City. Although the thesis has solved the research objectives set out, however, the topic still has certain limitations that affect the generalization of the topic, later studies can overcome those This restriction and further improvement of the research area on the application of management accounting in enterprises.
1 GIỚI THIỆU 1. Lý do chọn đề tài Kế toán Quản trị (KTQT) có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin về tình hình kinh tế – tài chính trong hoạt động doanh nghiệp cho các nhà quản trị, từ đó hỗ trợ nhà quản trị có được những căn cứ chính xác, phù hợp trong việc đưa ra các quyết định kinh tế, quyết định quản lý, và điều hành doanh nghiệp của mình. Vai trò của KTQT quan trọng là vậy, tuy nhiên, thực tế trong thời gian qua, việc vận dụng KTQT vẫn chưa được các doanh nghiệp quan tâm đúng mức. Thêm vào đó, để thích ứng với môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng như hiện nay và gia tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp mình thì việc có được các thông tin KTQT kịp thời, thích hợp và hiệu quả để ra quyết định trong quản là điều cần thiết cho các tất cả các công ty nói chung và đặc biệt là với các công ty xây dựng nói riêng. Hiện nay, giá trị sản xuất ngành xây dựng chiếm khoảng 6% GDP. Xu thế của ngành xây dựng nhằm phát triển bền vững là liên kết và từng bước nâng cấp các doanh nghiệp tạo năng lực cạnh tranh và nâng cao năng lực sản xuất. Ngành xây dựng là ngành cần một lượng lao động lớn, góp phần tạo công ăn việc làm và giải quyết các vấn đề xã hội, cần được ưu tiên phát triển theo hướng hiện đại hóa, tăng trưởng nhanh, ổn định và bền vững. Tuy nhiên, các doanh nghiệp xây dựng mới chỉ tập trung vào việc thiết lập thông tin kế toán tài chính phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính mà chưa quan tâm nhiều đến vai trò của kế toán quản trị trong doanh nghiệp. Qua khảo sát sơ bộ của tác giả cũng như kết quả nghiên cứu của các nghiên cứu trước đây liên quan đến vận dụng KTQT cho thấy việc vận dụng KTQT vào hoạt động kinh doanh của các công ty xây dựng tại TP.HCM vẫn còn nhiều hạn chế, vướng mắc, tỷ lệ vận dụng KTQT trong doanh nghiệp còn thấp, các công cụ kỹ thuật KTQT được vận dụng hầu hết là công cụ truyền thống và hiệu quả đóng góp của chúng cho công tác quản trị ở doanh nghiệp là chưa cao. Ngoài ra, trong quá trình vận dụng KTQT tại doanh nghiệp có rất nhiều nhân tố bên trong lẫn bên ngoài doanh nghiệp tác động đến như mức độ cạnh tranh của thị trường nơi doanh nghiệp đang tham gia kinh doanh, trình độ năng lực của lực lượng lao động trong doanh nghiệp, quy mô của doanh nghiệp, văn hóa của doanh nghiệp,…các nhân tố này có
2 thể làm gia tăng yêu cầu, tính khả thi của việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp hoặc ngược lại chúng có thể làm hạn chế việc vận dụng KTQT tại đơn vị. Với ý nghĩa và tầm quan trọng của việc vận dụng KTQT trong các doanh nghiệp, tác giả chọn thực hiện nghiên cứu “Các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh”, qua nghiên cứu, bằng việc kết hợp sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lương, luận văn góp phần xác định các nhân tố và đo lường mức độ tác động của các nhân tố đến vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp xây dựng tại TP. Hồ Chí Minh, từ đó đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao khả năng vận dụng kế toán quản trị tại các công ty này, từ đó, hỗ trợ công ty nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của đơn vị. 2. Mục tiêu nghiên cứu - Mục tiêu tổng quát: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. Từ đó đề xuất một số kiến nghị nâng cao khả năng vận dụng kế toán quản trị các công ty xây dựng tại TP.HCM. - Mục tiêu cụ thể: o Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại Tp.HCM. o Đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. 3. Câu hỏi nghiên cứu - Đề tài cần trả lời các câu hỏi nghiên cứu sau: o Câu hỏi 1: Các nhân tố nào ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại Tp.HCM? o Mức độ ảnh hưởng củacác nhân tố đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại Tp.HCM như thế nào? 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu là Đề tài nghiên cứu tập trung vào nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại Tp.HCM.
3 - Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu của luận văn: + Về không gian: nghiên cứu tại các công ty xây dựng ở Tp.HCM. + Về thời gian: nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ 09/2018 đến 03/2019. Thời gian khảo sát từ tháng 10/2018 đến tháng 12/2018. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1 Dữ liệu dùng cho nghiên cứu: Nghiên cứu này sử dụng nhiều nguồn dữ liệu, gồm: - Dữ liệu thứ cấp: Được thu thập từ các nguồn tài liệu thống kê và tổng hợp các báo cáo tài liệu tại các doanh nghiệp xây dựng tại TP.HCM - Dữ liệu sơ cấp: Điều tra khảo sát, thu thập từ các nhà quản lý và các nhân viên kế toán tại các công ty xây dựng tại Tp.HCM và phỏng vấn thảo luận với các chuyên gia để thực hiện nghiên cứu định lượng. 5.2 Phương pháp nghiên cứu: Đề tài sử dụng phương pháp hỗn hợp: Là phương pháp kết hợp giữa phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định lượng: - Phương pháp nghiên cứu định tính: Dựa trên các tài liệu đã nghiên cứu trước của các tác giả trong và ngoài nước, thảo luận ý kiến chuyên gia và kế thừa các lý thuyết kế toán để rút ra các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. Từ đó xây dựng bảng câu hỏi khảo sát và chọn mẫu. - Phương pháp nghiên cứu định lượng: sau khi nghiên cứu định tính, tác giả tiến hành nghiên cứu định lượng là lượng hóa các yếu tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị khảo sát tại các công ty xây dựng tại TP.HCM thông qua số liệu thu thập được từ khảo sát qua bảng hỏi. Sử dụng phần mềm SPSS phiên bản 2.0 để xác định hệ số hồi qui, trên cơ sở đó xây dựng phương trình hồi quy các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. Qua đó thấy được mức độ tác động của từng nhân tố đến việc vận dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng tại TP.HCM.
4 6. Ý nghĩa của đề tài Qua nghiên cứu, luận văn trước hết góp phần hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về KTQT, cũng như việc vận dụng KTQT của các tổ chức. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng góp phần xác định các nhân tố ảnh hưởng, cũng như đo lường mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, xác định các nhân tố ảnh hưởng mạnh việc vận dụng KTQT, từ đó, đề xuất các kiến nghị cụ thể liên quan đến từng nhân tố nhằm nâng cao việc vận dụng KTQT tại các công ty xây dựng tại TP.HCM. Kết quả nghiên cứu của đề tài này là một gợi ý về chính sách quản lý doanh nghiệp trong việc vận dụng kế toán quản trị phù hợp trong hoạt động của doanh nghiệp. Qua nghiên cứu, luận văn góp phần hoàn thiện mảng nghiên cứu liên quan đến đề tài vận dụng KTQT trong các đơn vị, tổ chức nói chung và các công ty xây dựng tại TP.HCM nói riêng. Đề tài cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho những ai quan tâm đến mảng nghiên cứu này. 7. Kết cấu của nghiên cứu Ngoài phần mở đầu, kết luận chung, tài liệu tham khảo và phụ lục kết quả nghiên cứu, luận văn gồm các chương như sau: Chương 1: Tổng quan các nghiên cứu trước Chương 2: Cơ sở lý thuyết Chương 3: Phương pháp nghiên cứu Chương 4: Kết quả nghiên cứu và bàn luận Chương 5: Kết luận và kiến nghị
5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC Dưới đây tác giả trình bày một số nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan đến đề tài vận dụng kế toán quản trị của các doanh nghiệp, từ đó rút ra một số nhận xét liên quan đến những nghiên cứu này và xác định khe hổng nghiên cứu. 1.1 Các nghiên cứu nước ngoài Hutaibat, K. A. (2005) với nghiên cứu “Management accounting practices in Jordan: A contingency approach”. Doctoral dissertation, University of Bristol. Nghiên cứu được thực hiện nhằm giải quyết những mục tiêu chính như: điều tra mức độ sử dụng các kỹ thuật kế toán quản trị truyền thống; xác định các nhân tố bên trong và bên ngoài doanh nghiệp ảnh hưởng đến vận dụng kế toán quản trị. Để hoàn thành các mục tiêu này, dữ liệu nghiên cứu được thu thập từ việc khảo sát và phỏng vấn các đối tượng có liên quan. Kết quả nghiên cứu cho thấy có mối liên quan đáng kể giữa một số thực tiễn kế toán quản trị nhất định và bốn biến giải thích, đó là quy mô công ty, cạnh tranh, loại ngành và sở hữu nước ngoài, đồng thời nghiên cứu cũng xác nhận rằng không có mối liên hệ đáng kể nào giữa vận dụng kế toán quản trị và tuổi công ty hoặc quyền sở hữu nhà nước. Những phát hiện của nghiên cứu cung cấp một cái nhìn tổng quan về thực trạng vận dụng kế toán quản trị trong các công ty công nghiệp ở Jordan, cụ thể, các công ty công nghiệp ở Jordan đang phải đối mặt với những thách thức trong môi trường kinh doanh, cạnh tranh toàn cầu cao, bất ổn chính trị khu vực và thiếu tài nguyên thiên nhiên, do đó yêu cầu vận dụng kế toán quản trị là cần thiết, xong thực tế cho thấy các công ty này vẫn đang sử dụng các kỹ thuật kế toán quản trị truyền thống thay vì mới vận dụng các kỹ thuật kế toán quản trị mới như ABC, BSC,... Abdel -Kader và Luther, R.(2008) với nghiên cứu “The impact of firm characteristics on management accounting practices: A UK-based empirical analysis”. Nghiên cứu thực hiện xem xét ảnh hưởng của 10 yếu tố gồm các đặc điểm bên trong và bên ngoài doanh nghiệp ảnh hưởng đến thực hành kế toán quản trị. Kết quả cho thấy sự khác biệt về thực hành kế toán quản trị được giải thích đáng kể bởi sự không chắc chắn của môi trường kinh doanh, áp lực từ phía khách hàng, phân cấp quản lý, quy mô công ty, AMT, TQM và JIT. Mặt khác, các nhân tố như chiến lược cạnh tranh, độ phức tạp của hệ thống xử lý và tính dễ hỏng của sản phẩm
6 không ảnh hưởng đến thực hành kế toán quản trị. Nghiên cứu được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, trong đó nghiên cứu định tính kết hợp với nghiên cứu định lượng, dữ liệu được thu thập bằng bảng câu hỏi khảo sát đến đối các đối tượng trả lời phòng vấn. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ giới hạn phạm vi nghiên cứu tập trung nghiên cứu ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống để loại bỏ những phiền nhiễu không liên quan phát sinh từ sự khác biệt giữa các ngành công nghiệp khác nên tính tổng quát của đề tài không cao. Tuan Mat (2010) với nghiên cứu “Management accounting and organizational change : impact of alignment of management accounting system, structure and strategy on performance”. Edith Cowan University. Theo nghiên cứu này, toàn cầu hóa đã mang lại công nghệ mới và làm cho môi trường kinh doanh ở Malaysia trở nên cạnh tranh hơn, đặc biệt là đối với nhóm ngành sản xuất. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mục đích điều tra tác động của các yếu tố bên ngoài và bên trong tổ chức đã ảnh hưởng đến thực tiễn kế toán quản trị và đối với hiệu suất của các tổ chức như thế nào. Kết quả nghiên cứu cho thấy môi trường cạnh tranh và công nghệ sản xuất tiên tiến làm ảnh hưởng đến chiến lược và cấu trúc tổ chức, từ đó ảnh hưởng đến kế toán quản trị và hiệu suất của tổ chức. Tác giả lập luận khi môi trường kinh doanh liên tục thay đổi, các tổ chức và người quản lý của họ sẽ thấy việc đối phó với những thay đổi này là rất quan trọng, yêu cầu cung cấp thông tin liên quan là điều cần thiết để các nhà quản lý đưa ra quyết định hiệu quả. Nghiên cứu được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp trong đó nghiên cứu định tính kết hợp với nghiên cứu định lượng, và mô hình phương trình cấu trúc (SEM) được sử dụng làm kỹ thuật thống kê chính để kiểm tra mô hình giả thuyết được phát triển trong nghiên cứu này. Joseph Crispus Ndungu Karanja, Evanson Mwangi, Pius Nyaanga (2013) với “Adoption of Modern Management Accounting Techniques in Small and Medium (SMEs) in Developing Countries: A Case Study of SMEs in Kenya”. Theo nghiên cứu này, các doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế và xã hội của các nước đang phát triển. Hoạt động với hiệu quả chi phí tối đa là rất quan trọng cho cả sự sống còn và nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp này. Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu
7 nhằm đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến việc sử dụng các kỹ thuật kế toán quản trị ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Kenya. Nghiên cứu được thực hiện với mẫu nghiên cứu gồm 120 người gồm các doanh nhân và nhà quản lý trong các doanh nghiệp, dữ liệu được xử lý bằng SPSS. Nghiên cứu xác định các nhân tố bên ngoài doanh nghiệp ảnh hưởng đến vận dụng các kỹ thuật kế toán quản trị hiện đại gồm: Quy mô công ty, chiến lược tổ chức, tuổi của công ty; và các yếu tố bên ngoài gồm: Cạnh tranh, nguồn lực hiện có, cơ sở hạ tầng hiện có, tiến bộ công nghệ. Nghiên cứu cũng chỉ ra việc vận dụng các kỹ thuật kế toán quản trị hiện đại tại các doanh nghiệp này vẫn còn rất hạn chế, tuy nhiên các doanh nghiệp vừa và nhỏ này là động lực kinh tế và xã hội do vậy các cơ quan quản lý cần ban hành các văn bản liên quan đến vận dụng và hướng dẫn vận dụng các kỹ thuật kế toán quản trị này. Kamilah Ahmad Shafie Mohamed Zabri (2015) “Factors explaining the use of management accounting practices in Malaysian medium-sized firms”. Nghiên cứu được thực hiện nhằm giải quyết mục tiêu phân tích ảnh hưởng của một số nhân tố đến thực hành kế toán quản trị tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Malaysia. Kết quả nghiên cứu cho thấy các nhân tố ảnh hưởng đến thực hành kế toán quản trị tại một số doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Malaysia gồm quy mô doanh nghiệp, mức độ cạnh tranh của thị trường, cam kết của chủ sở hữu / người quản lý và công nghệ sản xuất tiên tiến. Dữ liệu được thu thập thông qua bảng câu hỏi khảo sát gửi đến các đối tượng khảo sát gồm các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực sản xuất ở Malaysia, với mẫu chính thức gồm 110 doanh nghiệp. Hồi quy logistic nhị phân được sử dụng để điều tra các giả thuyết nghiên cứu. Sandra Cohen, Sotirios Karatzimas, Vassilios – Christos Naoum (2015) “Management accounting systems in SMEs: A Means to Adapt to the Financial Crisis?”. Nghiên cứu này xem xét sự tác động của cuộc khủng hoảng tài chính trong việc áp dụng hệ thống KTQT của các DNNVV ở Hy Lạp. Cụ thể, tác giả đánh giá các DNNVV Hy Lạp đã và đang điều chỉnh hệ thống KTQT như thế nào và phản ứng của các DN này trước sự áp lực mạnh mẽ từ cuộc khủng hoảng tài chính. Từ đó, khám phá việc áp dụng hệ thống lập ngân sách và chi phí, cũng như các phương pháp và kỹ thuật KTQT khác nhau trong giai đoạn 2009 – 2013. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên bảng câu hỏi khảo sát gửi tới 161 DNNVV của các lĩnh vực sản