Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Nâng cao chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:88

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở lý luận về công chức và chất lượng công chức cấp phường, luận văn tập trung làm rõ thực trạng nâng cao chất lượng công chức cấp phường, quận Long Biên, thành phố Hà Nội và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp phường của quận.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Nâng cao chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐÀO THỊ HOA NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG QUẬN LONG BIÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- ĐÀO THỊ HOA NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG QUẬN LONG BIÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Kinh tế chính trị Mã số: 60 31 01 02 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CHÍNH TRỊ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. DƢƠNG NGỌC THANH XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – 2016
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Nâng cao chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu của riêng tôi dƣới sự hƣớng dẫn của TS. Dƣơng Ngọc Thanh. Các số liệu, tài liệu nêu ra trong luận văn là trung thực, đảm bảo tính khách quan, khoa học. Các tài liệu tham khảo và nguồn trích dẫn có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Hà Nội, ngày ……. tháng…… năm 2016 Tác giả Đào Thị Hoa
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và làm luận văn tốt nghiệp tại Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội, tác giả đã đƣợc các thầy cô giáo và cán bộ, nhân viên nhà trƣờng giúp đỡ rất nhiệt tình. Với những kiến thức đã đƣợc học tại trƣờng và theo mong muốn nghiên cứu, cùng với tình hình thực tiễn đặt ra, tác giả đã lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội” làm luận văn thạc sĩ của mình. Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới nhà trƣờng, các thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế chính trị và đặc biệt là TS. Dƣơng Ngọc Thanh, ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn khoa học, đã giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Do các giới hạn về kiến thức và thời gian nghiên cứu, chắc chắn luận văn còn có những thiếu sót và hạn chế. Tác giả mong nhận đƣợc sự chỉ dẫn, góp ý, của thầy cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp. Tác giả xin trân trọng cảm ơn. Hà Nội, ngày……. tháng …… năm 2016 Tác giả Đào Thị Hoa
MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................... I DANH MỤC CÁC BẢNG......................................................................................... II DANH MỤC BIỂU ĐỒ ............................................................................................III MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG.....5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài .................................5 1.2. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng ........................8 1.2.1.Khái niệm Công chức, công chức cấp phường và chất lượng công chức cấp phường ....................................................................................................................8 1.2.3. Các tiêu chí đánh giá nâng cao chất lượng công chức cấp phường ..........16 1.2.4. Nội dung nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng...............................19 1.2.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng .........22 1.3. Kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng ......................29 1.3.1. Kinh nghiệm của thành phố Hồ Chí Minh ..................................................29 1.3.2. Kinh nghiệm của thành phố Hải Phòng .....................................................29 1.3.3. Bài học cho quận Long Biên trong nâng cao chất lượng công chức cấp phường ..................................................................................................................31 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................33 2.1. phƣơng pháp luận chung ................................................................................33 2.2. Các phƣơnng pháp cụ thể ..............................................................................34 2.2. 1. Phƣơng pháp thu thập thông tin, thống kê .................................................34 2.2.2. Phƣơng pháp phân tích - tổng hợp, so sánh ................................................34 2.2.3. Phƣơng pháp điều tra, khảo sát ...................................................................35 2.2.4. Các phƣơng pháp khác................................................................................35
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG QUẬN LONG BIÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI .......................................37 3.1. Khái quát về đội ngũ công chức cấp phƣờng của quận Long Biên ...............37 3.1.1. Số lượng công chức phường theo giới tính.................................................37 3.1.2. Cơ cấu công chức phường theo độ tuổi ......................................................38 3.1.3. Chất lượng công chức phường theo trình độ đào tạo và theo ngạch .........39 3.1.4. Chất lượng công chức phường theo trình độ lý luận chính trị, quản lý nhà nước, ngoại ngữ và tin học. ..................................................................................42 3.1.5. Chất lượng công chức phường theo kỹ năng công việc..............................44 3.1.6. Chất lượng công chức phường theo phẩm chất, đạo đức, lối sống, tác phong lề lối làm việc .............................................................................................46 3.1.7. Tình trạng dinh dưỡng và chăm sóc sức khoẻ ............................................47 3.2. Thực trạng nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng ở quận Long Biên .......................................................................................................................47 3.2.1. Hoạt động nâng cao thể lực ........................................................................47 3.2.2. Hoạt động nâng cao trí lực .........................................................................49 3.2.3. Hoạt động nâng cao tâm lực.......................................................................53 3.3. Đánh giá chung về thực trạng nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng quận Long Biên .....................................................................................................55 3.3.1. Những kết quả đạt được ..............................................................................55 3.3.2. Những tồn tại, hạn chế ................................................................................56 3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................58 CHƢƠNG 4: QUAN ĐIỂM VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG, QUẬN LONG BIÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....60 4.1. Quan điểm đề xuất và giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp phƣờng, quận Long Biên ......................................................................................60 4.1.1. Quan điểm đề xuất và mục tiêu nâng cao chất lượng công chức cấp phường ..................................................................................................................60 4.1.1.2. Mục tiêu ...................................................................................................63
4.2. Giải pháp nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng quận Long Biên , thành phố Hà Nội ..................................................................................................64 4.2.1. Đẩy mạnh các hoạt động nâng cao thể lực đội ngũ công chức cấp phường ...............................................................................................................................64 4.2.2. Đổi mới quy trình, chế độ tuyển dụng công chức phải trên cơ sở cạnh tranh thực sự .........................................................................................................65 4.2.3. Đổi mới quy trình, phương thức, nội dung đánh giá công chức ................66 4.2.4. Đổi mới công tác đào tạo và bồi dưỡng nhằm nhằm nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp phường ...................................................................................70 4.2.5. Đổi mới việc sắp xếp, bố trí, đề bạt, bổ nhiê ̣m công chức ..........................73 4.2.6. Đẩy mạnh công tác thi đua khen thưởng, rèn luyện ý thức kỷ luật, đạo đức công vụ cho công chức..........................................................................................73 KẾT LUẬN ...............................................................................................................75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................76
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Viết tắt Nghĩa tiếng Việt 1 CBCCVC Cán bộ công chức, viên chức 2 CNH, HĐH Công nghiệp hoá, hiện đại hoá 3 CTQG Chính trị quốc gia 4 GPMB Giải phóng mặt bằng 5 HCNN Hành chính nhà nƣớc 6 HĐND Hội đồng nhân dân 7 LLLĐ Lực lƣợng lao động 8 Nxb Nhà xuất bản 9 QLHCNN Quản lý hành chính nhà nƣớc 10 QLNN Quản lý nhà nƣớc 11 TTLLCT Trung cấp lý luận chính trị 12 UBMTTQ Ủy ban mặt trận Tổ quốc 13 UBND Ủy ban nhân dân i
DANH MỤC CÁC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang Trình độ đào tạo của công chức phƣờng 1 Bảng 3.1 39 quận Long Biên 2 Bảng 3.2 Cơ cấu ngạch công chức phƣờng quận Long Biên 40 Kết quả lấy ý kiến đánh giá công chức phƣờng quận 3 Bảng 3.3 41 Long Biên Trình độ lý luận chính trị đội ngũ công chức 4 Bảng 3.4 43 phƣờng quận Long Biên Trình độ quản lý nhà nƣớc của đội ngũ công chức 5 Bảng 3.5 43 phƣờng quận Long Biên Kết quả khám sức khỏe định kỳ của đội ngũ công chức 7 Bảng 3.6 48 cấp phƣờng, quận Long Biên từ năm 2012 – 2015 Đánh giá sự quan tâm của phƣờng đến nâng cao thể 8 Bảng 3.7 49 lực của công chức cấp phƣờng. Bảng điều tra mức độ hài lòng của cán bộ công 9 Bảng 3.8 52 chức phƣờng quận Long Biên. ii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ STT Biểu đồ Nội dung Trang Số lƣợng công chức phƣờng quận Long Biên theo 1 Biểu đồ 3.1 38 giới tính 2 Biểu đồ 3.2 Số lƣợng công chức phƣờng quận Long Biên theo độ tuổi 39 3 Biểu đồ 3.3 Trình độ ngoại ngữ, tin học của công chức 44 iii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Quận Long Biên, thành phố Hà Nội đƣợc thành lập theo Nghị định 132/2003/NĐ-CP ngày 06/11/2003 của Chính phủ và chính thức đi vào hoạt động kể từ ngày 01/01/2004. Bộ máy hành chính của Quận đƣợc chia làm 14 phƣờng. Trong hơn 10 năm qua, chất lƣợng cán bộ, công chức nói chung và chất lƣợng công chức phƣờng nói riêng luôn đƣợc lãnh đạo Quận ủy, UBND quận quan tâm, chỉ đạo; năng lực, nề nếp và tác phong làm việc của công chức đã có chuyển biến rõ nét, trình độ chuyên môn và lý luận chính trị đƣợc nâng lên đáng kể so với những ngày đầu mới thành lập quận. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận Long Biên lần thứ III, nhiệm kỳ 2015 – 2020 đã xác định cải cách hành chính là một trong hai khâu đột phá; trong đó trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từ quận tới cơ sở có đủ phẩm chất, năng lực trình độ và trách nhiệm trong thực thi công vụ. Ban chấp hành Đảng bộ quận khoá III, nhiệm kỳ 2015-2020 tập trung chỉ đạo, xây dựng Chƣơng trình hoạt động số 02-CTr/QU về: “Đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm và hoàn thiện mô hình cơ quan điện tử quận, phƣờng giai đoạn 2015-2020”. Việc xây dựng đƣợc đội ngũ công chức giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức tốt, nhiệt huyết với công việc sẽ góp phần nâng cao năng lực quản lý, khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh của quận, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, hƣớng tới mục tiêu đƣa quận Long Biên trở thành một địa bàn kinh tế quan trọng của thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực nhƣ đã nêu ở trên, qua tìm hiểu thực tế tại các phƣờng, tác giả đƣợc biết hiện vẫn còn tồn tại một bộ phận công chức phƣờng chƣa nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình; 1
năng lực thực tiễn trong thực thi nhiệm vụ, kỹ năng nghiệp vụ còn hạn chế; tinh thần trách nhiệm với công việc, ý thức tự học tập nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ chƣa cao; việc triển khai thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc chƣa bắt kịp yêu cầu của nền cải cách hành chính; cá biệt có trƣờng hợp gây phiền hà, khó dễ đối với các cá nhân và tổ chức trong quá trình giải quyết công việc, làm cho hiệu quả thực thi công vụ chƣa cao và ảnh hƣởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phƣơng. Vậy làm thế nào để nâng cao chất lƣợng công cấp chức phƣờng, hạn chế các tồn tại, khuyết điểm và đƣa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng của quận Long Biên? Đây là một câu hỏi khó cần có lời giải đáp. Xuất phát từ lý do đó, tác giả đã lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội” làm luận văn thạc sĩ Kinh tế chính trị của mình. Việc nghiên cứu này vừa có ý nghĩa về mặt lý luận, vừa có ý nghĩa thực tiễn to lớn không chỉ đối với quận Long Biên mà còn đối với các địa phƣơng khác trong thành phố Hà Nội. * Câu hỏi nghiên cứu Cần phải làm gì và làm nhƣ thế nào để nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở lý luận về công chức và chất lƣợng công chức cấp phƣờng, luận văn tập trung làm rõ thực trạng nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng, quận Long Biên, thành phố Hà Nội và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp phƣờng của quận. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: - Làm rõ cơ sở lý luận và sự cần thiết phải nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp phƣờng, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. 2
- Phân tích và đánh giá thực trạng chất lƣợng công chức cấp phƣờng quận Long Biên, từ đó chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó. - Đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng quận Long Biên. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng quận Long Biên, thành phố Hà Nội. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Không gian: các phƣờng thuộc quận Long Biên, thành phố Hà Nội - Thời gian: Nguồn số liệu để phân tích thực trạng tác giả lấy trong khoảng thời gian từ 2011 - 2015. Giải pháp đề xuất cho giai đoạn 2015 – 2020. 4. Đóng góp mới của luận văn - Hệ thống hóa lý luận và thực tiễn vấn đề chất lƣợng công chức cấp phƣờng - Phân tích, đánh giá thực trạng chất lƣợng công chức cấp phƣờng cũng nhƣ đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng ở quận Long Biên. - Luận văn còn là tài liệu tham khảo, giúp tham mƣu cho lãnh đạo quận Long Biên, dựa vào đó đƣa ra những chính sách, chế độ đảm bảo chất lƣợng và hoạt động của đội ngũ công chức cấp phƣờng. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 4 chƣơng: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận, thực tiễn về nâng cao chất lượng công chức cấp phường. 3
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng về chất lượng công chức cấp phường quận Long Biên, thành phố Hà Nội. Chương 4: Mục tiêu, quan điểm và các giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp phường, quận Long Biên, thành phố Hà Nội. 4
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC CẤP PHƢỜNG 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Ở thành phố Hà Nội, quận Long Biên cũng nhƣ trong cả nƣớc đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học, các hội thảo khoa học, các luận văn thạc sỹ, luận án tiến sỹ đề cập vấn đề quản lý nhà nƣớc về chất lƣợng công chức ở nhiều góc độ, phạm vi rộng, hẹp khác nhau. Tiêu biểu là các công trình: “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” của PGS. TS Nguyễn Phú Trọng và PGS. TS Trần Xuân Sầm, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2003: các tác giả của công trình nghiên cứu này nghiên cứu lịch sử phát triển của các khái niệm về cán bộ, công chức, viên chức; góp phần lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, từ đó đƣa ra những kiến nghị và phƣơng hƣớng, giải pháp nhằm củng cố, phát triển đội ngũ này cả về chất lƣợng, số lƣợng và cơ cấu. “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân” của TS Thang Văn Phúc và TS Nguyễn Minh Phƣơng, năm 2004. Trên cơ sở nghiên cứu các quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai trò, vị trí ngƣời cán bộ cách mạng, cũng nhƣ yêu cầu đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, tìm hiểu những bài học kinh nghiệm về tuyển chọn và sử dụng nhân tài trong suốt quá trình lịch sử dựng nƣớc và giữ nƣớc của dân tộc ta, cũng nhƣ kinh nghiệm xây dựng nền 5
công vụ chính quy hiện đại của các nƣớc trong khu vực và trên thế giới. Từ đó xác định hệ thống các yêu cầu, tiêu chuẩn của cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. “Hệ thống công vụ và xu hướng cải cách của một số nước trên thế giới” của các tác giả TS Thang Văn Phúc, TS Nguyễn Minh Phƣơng, TS Nguyễn Thu Huyền, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2004. Đây là công trình nghiên cứu về tổ chức nhà nƣớc, bộ máy hành chính, lịch sử nền công vụ, chế độ quản lý công chức ở tám nƣớc có nền kinh tế phát triển trên thế giới: Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Liên bang Nga, Cộng hòa Pháp, Cộng hòa LB Đức, Vƣơng quốc Anh, Mỹ. Công trình giới thiệu chế độ, chính sách của mỗi nƣớc nhằm cải cách nền công vụ nhƣ: chế độ tuyển chọn, đào tạo, đánh giá, lƣơng bổng, phụ cấp, sử dụng nhân tài, công tác chống tham nhũng. “Về chế độ công vụ Việt Nam” do PGS. TS Nguyễn Trọng Điều chủ biên, Nxb Chính trị quốc gia, H. 2007: đây là công trình nghiên cứu sâu về công chức, công vụ và các cơ sở khoa học để hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam hiện nay, đề tài phân tích một cách toàn diện và có hệ thống về lý luận và thực tiễn của chế độ công vụ và cải cách công vụ Việt Nam qua từng thời kỳ, có tham chiếu các mô hình công vụ của các nƣớc tiêu biểu cho các thể chế chính trị khác. Qua đó, luận giải và đƣa ra lộ trình thích hợp cho việc hoàn thiện chế độ công vụ Việt Nam trong điều kiện xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhà nƣớc của dân, do dân, vì dân dƣới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đề tài khoa học cấp bộ: "Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta trong quá trình đổi mới cơ chế quản lý kinh tế", Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, năm 1994. Luận án phó tiến sĩ kinh tế: "Đào tạo lại đội ngũ lao động quản lý nhà nước về kinh tế trong bước chuyển sang kinh tế thị trường" của Lƣơng Xuân Khai, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, 6
năm 1994 cũng là những đề tài nghiên cứu về xây dựng, đào tạo đội ngũ nhân lực ở phạm vi rộng. Luận án tiến sĩ “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tiếp cận kinh tế tri thức” của Lê Thị Ngân lại đề cập đến một khía cạnh khác của vấn đề chất lƣợng nguồn nhân lực khi gắn nó với nền kinh tế tri thức. Luận án tiến sĩ kinh tế: "Xây dựng đội ngũ công chức quản lý nhà nước về kinh tế ngoại thành (qua thực tế các huyện ngoại thành Hà Nội)" của Trần Huy Sáng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, năm 1999 là một trong những bài nghiên cứu về cụ thể về việc xây dựng đội ngũ công chức ở phạm vi nhỏ. Tác giả đã lấy thực tế ở các huyện ngoại thành Hà Nội để nghiên cứu và từ đó đƣa ra thực trạng và nêu đƣợc một số khuyến nghị có ý nghĩa tham khảo trong việc xây dựng đội ngũ công chức quản lý nhà nƣớc. Luận văn thạc sỹ quản trị kinh doanh: “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức phường Sài Đồng - Quận Long Biên - TP. Hà Nội” của Lê Thị Hiền, Viện Đại học Mở Hà Nội năm 2013 cũng đề cập đến vấn đề nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ công chức nhƣng lại ở một phạm vi nhỏ, đó là một phƣờng của quận Long Biên. Từ các công trình nghiên cứu trên cho thấy những khoảng trống về mặt khoa học đó là: - Các công trình nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở mặt phƣơng pháp luận là chủ yếu hoặc chỉ tập trung nghiên cứu trên phạm vi khá rộng (toàn bộ đội ngũ cán bộ, công chức; đội ngũ công chức hành chính nhà nƣớc nói chung…) hoặc chỉ nghiên cứu một số khâu của công tác xây dựng đội ngũ công chức hành chính nhà nƣớc. - Các công trình nghiên cứu chủ yếu bàn luận về khái niệm cán bộ, công chức, công chức hành chính, viên chức và thƣờng tập trung phân tích, 7
đánh giá về công chức nhà nƣớc nói chung, ít đi sâu vào một nhóm công chức hoặc công chức hành chính nhà nƣớc ở một số địa phƣơng cụ thể. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu nêu trên đều đề cập vấn đề đội ngũ cán bộ của chính quyền hoặc là ở dạng chung nhất hoặc đặt nó nằm trong phạm vi nghiên cứu tổ chức hoạt động của bộ máy chính quyền cấp quận nói chung. Các công trình trên chủ yếu tập trung đánh giá về chất lƣợng cán bộ, công chức nhƣ trình độ học vấn, chuyên môn, chƣa đánh giá sâu sắc về năng lực thực tiễn của cán bộ, công chức hoặc có đánh giá về năng lực nhƣng chƣa gắn với hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội, với yêu cầu xây dựng nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Chƣa có công trình nào đi sâu nghiên cứu, đánh giá chất lƣợng đội ngũ cán bộ chính quyền cấp quận ở một địa phƣơng cụ thể dƣới góc độ khoa học kinh tế chính trị nhƣ đề tài luận văn chọn ở đây. Tuy nhiên, trong các công trình đã đƣợc công bố, có những nội dung liên quan đến đề tài sẽ đƣợc tác giả tham khảo, có kế thừa và chọn lọc. 1.2. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lƣợng công chức cấp phƣờng 1.2.1.Khái niệm Công chức, công chức cấp phường và chất lượng công chức cấp phường 1.2.1.1. Công chức Theo Khoản 2, Điều 4, Luật Cán bộ - Công chức năm 2008: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự 8
nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.”. Qua khái niệm, có thể thấy một số đặc điểm của công chức dƣới các góc độ sau: Chế độ tuyển dụng, bổ nhiệm: Công chức phải là ngƣời đƣợc tuyển dụng hoặc bổ nhiệm vào ngạch, chức danh, chức vụ trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc cấp trung ƣơng, cấp tỉnh, cấp huyện. Công chức phải có đủ trình độ chuyên môn phù hợp với ngạch, chức danh, chức vụ. Các vấn đề liên quan tới bổ nhiệm, tuyển dụng công chức vào các chức danh, chức vụ và bổ nhiệm vào các ngạnh công chức quy định cụ thể ở chƣơng IV, Luật Cán bộ - Công chức năm 2008. Phạm vi hoạt động: phạm vi hoạt động của công chức rộng hơn rất nhiều so với cán bộ. Nếu nhƣ cán bộ là những ngƣời hoạt động trong các cơ quan của Đảng, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị - xã hội thì công chức xuất hiện cả ở cơ quan đơn vị thuộc quân đội nhân dân, công an nhân dân; trong bộ máy lãnh đạo quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập. Thời gian công tác: công chức đảm nhiệm công tác từ khi đƣợc bổ nhiệm, tuyển dụng cho tới khi nghỉ hƣu theo quy định của bộ luật lao động mà không hoạt động theo nhiệm kỳ nhƣ cán bộ. 1.2.1.2. Công chức cấp phường Qua khái niệm về công chức, có thể hiểu công chức phƣờng là ngƣời làm công tác chuyên môn thuộc biên chế của UBND phƣờng, có trách nhiệm tham mƣu, giúp UBND phƣờng thực hiện chức năng quản lý nhà nƣớc về lĩnh vực công tác đƣợc phân công và thực hiện các nhiệm vụ khác do Chủ tịch UBND phƣờng giao. 9
Quy định về công chức phƣờng đƣợc quy định tại khoản 3, điều 61 Luật Cán bộ công chức năm 2008, gồm 06 chức danh sau: Chỉ huy trƣởng Quân sự; Công chức Văn phòng - thống kê; Công chức Địa chính - xây dựng; Công chức Tài chính - kế toán; Công chức Tƣ pháp - hộ tịch; Công chức Văn hóa - xã hội. Nhiệm vụ của từng chức danh công chức phƣờng: Chỉ huy trưởng Quân sự: Tham mƣu, giúp UBND phƣờng tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND phƣờng trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự trên địa bàn theo quy định của pháp luật; trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về dân quân tự vệ, quốc phòng toàn dân, nghĩa vụ quân sự và các văn bản có liên quan của cơ quan có thẩm quyền. Công chức Văn phòng - Thống kê: Tham mƣu, giúp UBND phƣờng tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND phƣờng trong các lĩnh vực văn phòng, thống kê, tổ chức, nhân sự, thi đua, khen thƣởng, kỷ luật, tín ngƣỡng, tôn giáo, dân tộc và thanh niên trên địa bàn theo quy định của pháp luật; trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và theo dõi việc thực hiện chƣơng trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của Hội đồng nhân dân, Thƣờng trực Hội đồng nhân dân, UBND, Chủ tịch UBND; giúp Thƣờng trực Hội đồng nhân dân và UBND phƣờng tổ chức các kỳ họp; chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp và các hoạt động của Hội đồng nhân dân, UBND; tổ chức lịch tiếp dân, tiếp khách của UBND; thực hiện công tác văn thƣ, lƣu trữ, cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông” tại UBND; nhận đơn thƣ khiếu nại, tố cáo và chuyển đến Thƣờng trực Hội đồng nhân dân, UBND phƣờng xem xét, giải quyết theo thẩm quyền; tổng hợp, theo dõi và báo cáo việc thực hiện quy chế làm việc của UBND và thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật; chủ trì, phối hợp với công chức khác xây dựng và theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; 10