Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Lâm Đồng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kết quả nghiên cứu sẽ chỉ ra được thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng trong thời gian qua, đồng thời kết quả nghiên cứu cũng đưa ra được các giải pháp phát triển hoạt động thẻ tín dụng làm cơ sở tham khảo giúp BIDV chi nhánh Lâm Đồng có chiến lược hiệu quả nhằm duy trì khách hàng đang sử dụng thẻ tín dụng và thu hút thêm nhiều khách hàng mới trong thị phần thẻ tín dụng của mình.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Lâm Đồng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN VĂN HOÀNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH NGUYỄN VĂN HOÀNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 60 34 02 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:TS. NGÔ VĂN TUẤN TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2016
TÓM TẮT Nghiên cứu đề tài: “Hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Lâm Đồng” được thực hiện nhằm mục tiêu: (1) Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại; (2) Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng giai đoạn 2013 – 2015; (3) Từ đó đề xuất giải pháp chủ yếu nhằm phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng trong thời gian tới. Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn như: Phương pháp thu thập số liệu căn cứ từ các báo cáo tổng kết công tác chuyên môn ở các bộ phận của BIDV chi nhánh Lâm Đồng giai đoạn 2013 - 2015; Phương pháp tổng hợp và phân tích số liệu qua các phương pháp: thống kê mô tả, so sánh đối chiếu, tổng hợp và phân tích tư liệu khoa học nhằm giải quyết nhiệm vụ của đề tài đặt ra. Qua phương pháp này phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng. Kết quả phân tích cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng, vẫn còn những hạn chế cần quan tâm như danh mục sản phẩm thẻ tín dụng chưa đa dạng, tính năng sản phẩm, đặc biệt các tính năng giá trị gia tăng đã triển khai nhưng chưa phong phú và mới dừng ở những tính năng cơ bản. Những sản phẩm thẻ có hiệu quả kinh doanh cao như thẻ tín dụng quốc tế MU mới phát triển năm 2013 và số lượng còn khiêm tốn. Ngoài ra, BIDV hiện chưa phát triển được những sản phẩm thẻ tín dụng mang tính nổi trội, đột phá. Tư duy kinh doanh thẻ; Công tác bán hàng; Hoạt động truyền thông và quảng cáo… Với mong muốn hoạt động kinh doanh thẻ tín của BIDV chi nhánh Lâm Đồng ngày càng phát triển bền vững, có thể cạnh tranh được với những NHTM khác, luận văn đã đề xuất 4 nhóm giải pháp nhằm phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng và những hạn chế cần khắc phục, hy vọng góp phần đẩy mạnh phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng.
i LỜI CAM ĐOAN Luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Học viên Nguyễn Văn Hoàng
ii LỜI CẢM ƠN Với tình cảm sâu sắc, chân thành, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả các cơ quan và cá nhân đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý thầy, cô giáo và các cán bộ công chức Phòng Sau đại học Trường Đại học Ngân hàng TP HCM đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến TS Ngô Văn Tuấn người trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận tình tôi trong suốt thời gian nghiên cứu để hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo và các phòng ban của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Lâm Đồng (Hội Sở), Các Phòng Giao dịch trực thuộc đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành chương trình học cũng như quá trình thu thập dữ liệu cho luận văn này. Xin cảm ơn người vợ thân yêu của tôi đã gánh vác công việc gia đình, tạo điều kiện để tôi đủ thời gian và yên tâm lo hoàn tất chương trình học. Cuối cùng, xin cảm ơn các bạn cùng lớp đã góp ý giúp tôi trong quá trình thực hiện luận văn này. Học viên Nguyễn Văn Hoàng
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ....................................................................... vii DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................... viii DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... ix PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1 Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................... 1 2 Tổng quan nghiên cứu có liên quan ......................................................................... 2 3 Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................. 4 3.1 Mục tiêu nghiên cứu tổng quát ......................................................................... 4 3.2 Mục tiêu nghiên cứu cụ thể............................................................................... 4 4 Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................................. 4 5 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 5 5.1 Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................... 5 5.2 Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 5 6 Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 5 6.1 Phương pháp thu thập số liệu............................................................................ 5 6.2 Phương pháp phân tích số liệu .......................................................................... 5 7 Đóng góp của đề tài.................................................................................................. 7 8 Kết cấu đề tài ............................................................................................................ 7 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG THẺ ...........................................8 1.1 Tổng quan về thẻ tín dụng ..................................................................................... 8 1.1.1 Khái niệm thẻ tín dụng .................................................................................. 8 1.1.2 Đặc điểm cấu tạo của thẻ tín dụng ................................................................. 8 1.1.3 Lợi ích của thẻ tín dụng ................................................................................. 9 1.2 Hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại ......................... 10 1.2.1 Nghiệp vụ phát hành thẻ .............................................................................. 10
iv 1.2.2 Nghiệp vụ thanh toán thẻ ............................................................................. 12 1.2.3 Hoạt động quản lý rủi ro .............................................................................. 14 1.2.4 Marketing và dịch vụ khách hàng ................................................................ 15 1.2.5 Hệ thống công nghệ ..................................................................................... 16 1.3 Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ................................... 17 1.3.1 Số lượng thẻ phát hành và thị phần ............................................................. 17 1.3.2 Sự đa dạng về sản phẩm thẻ và tiện ích của thẻ tín dụng ............................ 18 1.3.3 Mạng lưới ATM, đơn vị chấp nhận thẻ ....................................................... 18 1.3.4 Doanh số thanh toán thẻ tín dụng ................................................................ 18 1.3.5 Thu nhập từ hoạt động cung cấp dịch vụ thẻ ............................................... 19 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ......................... 19 1.4.1 Nhân tố từ phía ngân hàng ........................................................................... 19 1.4.2 Nhân tố từ bên ngoài .................................................................................... 20 1.5 Kinh nghiệm về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng và bài học kinh nghiệm đối với BIDV chi nhánh Lâm Đồng ................................................................................ 22 1.5.1 Kinh nghiệm trên thế giới ............................................................................ 22 1.5.2 Kinh nghiệm tại Việt Nam ........................................................................... 23 1.5.3 Bài học kinh nghiệm cho BIDV chi nhánh Lâm Đồng ............................... 25 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................26 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG...............................................................27 2.1 Tổng quan về Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt nam chi nhánh Lâm Đồng ....................................................................................................... 27 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển .................................................................. 27 2.1.2 Tình hình lao động của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng .................................................................................................................. 28 2.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng ................................................................................................. 30
v 2.1.4 Các đặc điểm của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ......................................... 33 2.2 Phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng ............................................................. 35 2.2.1 Cơ sở pháp lý cho hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ................................ 35 2.2.2 Quá trình hình thành và phát triển trung tâm thẻ BIDV .............................. 36 2.2.3 Mối liên hệ giữa các phòng ban trong hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng . 36 2.2.4 Danh mục sản phẩm thẻ tín dụng ................................................................ 38 2.2.5 Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng ......................................................................... 43 2.2.5.1 Số lượng thẻ tín dụng phát hành và thị phần .................................................... 44 2.2.5.2 Sự đa dạng về sản phẩm thẻ và tiện ích của dịch vụ thẻ ................................. 47 2.2.5.3 Mạng lưới ATM, đơn vị chấp nhận thẻ ............................................................ 47 2.2.5.4 Doanh số thanh toán thẻ tín dụng ...................................................................... 50 2.2.5.5 Thu nhập từ hoạt động cung cấp dịch vụ thẻ tín dụng .................................... 50 2.3 Đánh giá chung về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Lâm Đồng ............................................................. 52 2.3.1 Kết quả đạt được .......................................................................................... 52 2.3.2 Tồn tại, hạn chế ............................................................................................ 53 2.3.3 Nguyên nhân ................................................................................................ 56 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................62 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH THẺ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH LÂM ĐỒNG .....................................63 3.1 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng đến năm 2020 ......... 63 3.1.1. Định hướng phát triển đến năm 2020 ......................................................... 63 3.1.2. Phương hướng phát triển ............................................................................ 63 3.1.3. Định hướng phát triển về thẻ tín dụng ........................................................ 64
vi 3.2 Giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng Ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Lâm Đồng .................................. 65 3.2.1 Nhóm giải pháp về phía ngân hàng ............................................................. 65 3.2.1.1 Giải pháp tăng cường năng 1ực quản trị điều hành, tư duy kinh doanh........ 65 3.2.1.2 Giải pháp tăng cường hiệu quả công tác bán hàng .......................................... 66 3.2.1.3 Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác truyền thông và quảng cáo ................ 69 3.2.1.4 Giải pháp phát triển, nâng cao hiệu quả mạng 1ưới ........................................ 70 3.2.1.5 Giải pháp tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, quản lý rủi ro.................. 71 3.2.1.6 Giải pháp nâng cấp hệ thống công nghệ hiện đại ............................................ 71 3.2.1.7 Giải pháp đẩy mạnh công tác phát triển sản phẩm và dịch vụ gia tăng........ 73 3.2.2 Nhóm giải pháp đối với người sử dụng thẻ tín dụng ................................... 75 3.2.3 Nhóm giải pháp đối với những đơn vị chấp nhận thanh toán ...................... 78 3.2.4 Nhóm giải pháp có tính chất kiến nghị ........................................................ 78 3.2.4.1 Đối với Chính phủ .............................................................................................. 78 3.2.4.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ......................................................... 80 3.2.4.3 Đối với Hiệp hội thẻ ........................................................................................... 83 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ........................................................................................83 KẾT LUẬN CHUNG ..............................................................................................85 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................86 PHỤ LỤC
vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Giải nghĩa BIDV Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam CBCNV Cán bộ công nhân viên CMND Chứng minh nhân dân CSCNT Cơ sở chấp nhận thẻ ĐVCNT Đơn vị chấp nhận thẻ ĐVCNT Đơn vị chấp nhận thẻ ĐVLK Đơn vị liên kết KH Khách hàng NHNN Ngân hàng Nhà nước NHPHT Ngân hàng phát hành thẻ NHTM Ngân hàng Thương mại NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần NHTT Ngân hàng thanh toán NHTW Ngân hàng trung ương PIN Mật mã cá nhân (Personal Identification Number) POS Point of Sale (Máy chấp nhận thanh toán thẻ) TCTQT Tổ chức thẻ quốc tế TTT Trung tâm thẻ
viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Tình hình lao động qua 3 năm 2013 - 2015 ..............................................29 Bảng 2.2. Tình hình huy động vốn qua 3 năm 2013-2015........................................31 Bảng 2.3. Kết quả hoạt động kinh doanh qua 3 năm 2013-2015 ..............................32 Bảng 2.4. So sánh các loại thẻ tín dụng BIDV .........................................................43 Bảng 2.5. Số lượng thẻ tín dụng phát hành qua 3 năm 2013 - 2015 .........................44 Bảng 2.6. Cơ cấu thẻ tín dụng phát hành qua 3 năm 2013 - 2015 ............................44 Bảng 2.7. Thị phần thẻ tín dụng đến 31/12/2015 ......................................................46 Bảng 2.8. Số lượng máy ATM, POS của BIDV chi nhánh Lâm Đồng ....................48 Bảng 2.9. Thị phần máy ATM trên địa bàn đến 31/12/2015 ....................................48 Bảng 2.10. Thị phần máy POS các ngân hàng trên địa bàn đến 31/12/2015 ............49 Bảng 2.11. Doanh số thanh toán thẻ tín dụng qua 3 năm 2013-2015 .......................50 Bảng 2.12. Doanh thu dịch vụ thẻ tín dụng qua 3 năm 2013-2015 ..........................51
ix DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Quy trình nghiệp vụ phát hành thẻ ............................................................11 Hình 1.2. Quy trình nghiệp vụ thanh toán thẻ ...........................................................13 Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ phận Thẻ......................................................................37 Hình 2.2. Thẻ BIDV Precious ...................................................................................39 Hình 2.3. Thẻ BIDV Flexi.........................................................................................40 Hình 2.4. Thẻ tín dụng quốc tế BIDV Manchester United (MU) .............................41 Hình 2.5. Thẻ BIDV Master Card Platinum .............................................................42 Hình 2.6. Cơ cấu thẻ tín dụng phát hành qua 3 năm 2013 - 2015 ............................45 Hình 2.7. Thị phần thẻ tín dụng đến 31/12/2015 ......................................................46 Hình 2.8. Doanh thu dịch vụ thẻ tín dụng qua 3 năm 2013-2015 .............................51
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết của đề tài Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) là một trong những ngân hàng lớn, giữ vai trò quan trọng, trụ cột của ngành ngân hàng Việt Nam. BIDV hiện có hệ thống mạng lưới gồm 182 chi nhánh và gần 800 phòng giao dịch với hơn 1.800 ATM và 20.000 POS. BIDV là ngân hàng đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại và thương mại điện tử tại Việt Nam. Với mục tiêu trở thành nhà cung cấp dịch vụ ngân hàng bán lẻ hàng đầu Việt Nam, BIDV liên tục mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng và đã khẳng định được vị thế và uy tín trong lĩnh vực thẻ qua sự tin tưởng của hơn 8 triệu Chủ thẻ hiện tại và các giải thưởng từ các Tổ chức thẻ uy tín quốc tế VISA và MasterCard: Top 3 Ngân hàng có doanh số chấp nhận thanh toán thẻ VISA qua POS cao nhất năm 2014, Ngân hàng có sản phẩm ấn tượng nhất trong năm dành cho sản phẩm thẻ ghi nợ quốc tế BIDV- Manchester United, Top 3 ngân hàng có doanh số sử dụng thẻ ghi nợ quốc tế MasterCard cao nhất, Top 3 ngân hàng có doanh số chấp nhận thanh toán thẻ MasterCard qua POS cao nhất 2013-2015. Mặc dù đạt được những thành quả nhất định nhưng sự cạnh tranh giữa các ngân hàng thương mại trên thị trường bán lẻ vẫn hết sức gay gắt, trong đó phải kể đến sự vươn lên của các ngân hàng lớn như Vietcombank, Vietinbank và Agribank. Nếu BIDV đang dẫn đầu thị trường bán lẻ ở sản phẩm cho vay mua nhà, thì Vietcombank từ lâu đã đứng vị thế số 1 về dịch vụ thẻ với thị phần lên tới gần 30%. Vietcombank cũng đang hướng tới mục tiêu trở thành ngân hàng số 1 về bán lẻ vào năm 2018. Vietinbank có nhiều lợi thế khi triển khai mô hình bán lẻ theo chiều dọc, như nguồn khách hàng phong phú, mạng lưới rộng lớn. Âm thầm hơn trong cuộc đua bán lẻ, song Agribank lại đang “hùng cứ” mảng bán lẻ ở thị trường nông thôn rộng lớn. Mặc dù BIDV đã đạt được những thành quả nhất định nhưng vẫn phải đương đầu với nhiều đối thủ cạnh tranh để giữ vững vị thế đứng đầu của mình. Điều
2 này đòi hỏi BIDV không ngừng phát triển mở rộng hơn nữa trong hoạt động bán lẻ nói chung và hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng nói riêng. Trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, theo báo cáo của NHNN chi nhánh Lâm Đồng (2015), trong hoạt động cho vay, BIDV chi nhánh Lâm Đồng chỉ chiếm thị phần 16,8% thấp hơn rất nhiều so với Agribank là 29,9% và các NHTM khác. Mặt khác, hoạt động kinh doanh của thẻ tín dụng của BIDV chi nhánh Lâm Đồng vẫn còn nhiều hạn chế, số lượng thẻ tín dụng còn ít trên thị trường dân cư đông đảo tại tỉnh Lâm Đồng. Để thực hiện được mục tiêu phát triển của BIDV nói chung, gia tăng nguồn thu nhập cho ngân hàng đồng thời thể hiện được xu hướng phát triển nghiệp vụ ngân hàng hiện đại hiện nay, đòi hỏi BIDV chi nhánh Lâm Đồng cần phải phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng. Chính vì những lý do trên, đề tài: “Hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Lâm Đồng” được chọn làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ. 2 Tổng quan nghiên cứu có liên quan Có rất nhiều nghiên cứu liên quan đến hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại ngân hàng thương mại. Trong đó phải kể đến một số nghiên cứu tiêu biểu như: Carol C. Bertaut and Michael Haliassos (2005), nghiên cứu về lý thuyết và thực tế sử dụng thẻ tín dụng, kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố về tiện ích của thẻ có ảnh hưởng đến việc sử dụng thẻ tín dụng như: không phải mang theo nhiều tiền mặt, cung cấp nguồn tài chính linh hoạt trong chi tiêu khi thiếu hụt thanh khoản và có thể trì hoãn việc thanh toán trong một thời gian, cho phép mua hàng thông qua điện thoại, internet. Những đặc điểm này tác động tích cực lên việc sở hữu thẻ tín dụng của người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc vay nợ thẻ tín dụng quá nhiều thường đưa đến kết quả phải thanh toán với lãi suất cao, trong tình huống này chi phí về lãi và phí phát sinh sẽ là yếu tố có tác động tiêu cực đến việc sử dụng thẻ. Ngoài ra, các đặc điểm nhân khẩu học cũng được nhận thấy có tác động như: thu nhập, trình độ giáo dục, độ tuổi, có sự khác biệt của các yếu tố này trong tác động đến việc sở hữu thẻ tín dụng.
3 Dandan Huang (2008), trong nghiên cứu về ước tính nhu cầu thẻ tín dụng” cũng phát hiện ảnh hưởng của lãi suất lên nhu cầu thẻ tín dụng là rất quan trọng. Ngoài ra, quyết định của người tiêu dùng về việc có nên sử dụng thẻ tín dụng và vay nợ từ thẻ tín dụng hiện tại chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố: không bị kiểm soát bởi các công ty phát hành thẻ, sự lựa chọn khác của người tiêu dùng như các công ty phát hành thẻ cạnh tranh khác và tính sẵn có của các nguồn tài chính khác. Constantine Lymperopoulos, Ioannis E. Chaniotakis và Magdalini Soureli, (2006), nghiên cứu về tầm quan trọng của chất lượng dịch vụ trong việc lựa chọn ngân hàng cho vay thế chấp, nghiên cứu đã phát hiện có bốn yếu tố chính ảnh hưởng đến việc lựa chọn ngân hàng. Trong đó, chất lượng dịch vụ ngân hàng là yếu tố quan trọng nhất, ba yếu tố khác là thuộc tính sản phẩm, khả năng truy cập, và thông tin liên lạc. Cuộc khảo sát gần đây của tổ chức điều tra thị trường Massosurvey (tháng 12/2011) về các yếu tố lựa chọn thương hiệu thẻ tín dụng của người tiêu dùng Việt Nam cho thấy: mức độ quan tâm của thị trường tập trung vào những tiêu chí cơ bản về việc sử dụng thuận tiện và sự đảm bảo an toàn khi sử dụng thông qua 21 uy tín của đơn vị phát hành và công nghệ của loại thẻ đó. Trong đó, phần lớn đều đánh giá cao các tiêu chí liên quan đến việc thẻ được chấp nhận rộng rãi để thanh toán trong và ngoài nước, thanh toán trực tuyến hoặc tại các máy POS (89% cho rằng rất quan trọng), uy tín của ngân hàng phát hành (83%) và công nghệ của thẻ và các dịch vụ khách hàng (75%). Khách hàng đang ít quan tâm đến thời gian phát hành thẻ (30%), các chương trình khuyến mãi khác hoặc biểu phí cạnh tranh (58%) trong khi đây thường là những tiêu chí ưu tiên của các ngân hàng khi giới thiệu cho khách hàng biết đến và sử dụng sản phẩm thẻ, đặc biệt là thẻ tín dụng. Vũ Thị Nga (2012), nghiên cứu giải pháp mở rộng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng quốc tế tại ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. Trong nghiên cứu, tác giả đã khái quát hóa cơ sở lý luận vè thẻ tín dụng quốc tế, vai trò của thẻ tín dụng quốc tế đối với hoạt động củ ngân hàng. Mặt khác, nghiên cứu tổng hợp mọt số kinh nghiệm phát hành thẻ tín dụng quốc tế của Vietcombank, ACB để làm bài
4 học kinh nghiệm cho Vietinbank. Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, tác giả đã tiến hành thu thập dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của Vietinbank và dữ liệu sơ cấp bàng việc phỏng vấn 100 khách hàng nhằm đánh giá chất lượng của dịch vụ thẻ tín dụng quốc tế tại ngân hàng. Trên nguồn dữ liệu thu thập được, tác giả đã phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng quốc tế của Vietinbank thông qua phân tích hoạt động phát hành thẻ và thanh toán thẻ tín dụng dụng quốc tế. Trên cơ sở đó, tác giả đã đề xuất 9 nhóm giải pháp nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng quốc tế tại Vietinbank. Như vậy, đã có nhiều nghiên cứu về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tuy nhiên vẫn chưa có nghiên cứu nào được thực hiện tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng. Do đó, nghiên cứu của tác giả có ý nghĩa cả về mặt lý thuyết và thực tiễn. 3 Mục tiêu nghiên cứu 3.1 Mục tiêu nghiên cứu tổng quát Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng, đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng 3.2 Mục tiêu nghiên cứu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại. - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng giai đoạn 2013 - 2015. - Đề xuất giải pháp chủ yếu nhằm phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng trong thời gian tới. 4 Câu hỏi nghiên cứu - Cơ sở lý luận nào liên quan đến hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng của ngân hàng thương mại ? - Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng giai đoạn 2013 - 2015 như thế nào? - Cần làm gì để giúp cho BIDV chi nhánh Lâm Đồng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng ?
5 5 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 5.1 Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu trọng tâm của đề tài là hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Lâm Đồng. 5.2 Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài được triển khai tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng. - Về thời gian: Phân tích, đánh giá thực trạng giai đoạn 2013-2015; Giải pháp đề xuất cho những năm tiếp theo. - Về nội dung: Nghiên cứu thực trạng phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Lâm Đồng theo doanh số và chất lượng. Trong đó, các chỉ tiêu phát triển về doanh số bao gồm: sự gia tăng về số lượng thẻ, gia tăng về dư nợ thẻ tín dụng, doanh thu và lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng… Các chỉ tiêu phát triển về chất lượng bao gồm: tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn, nợ bị mất vốn. Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng, đề xuất một số giải pháp để phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng. 6 Phƣơng pháp nghiên cứu 6.1 Phƣơng pháp thu thập số liệu Số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo tổng kết công tác chuyên môn ở các bộ phận của BIDV chi nhánh Lâm Đồng giai đoạn 2013 - 2015 và phương hướng hoạt động năm tiếp theo và nguồn tài liệu được thu thập từ sách, báo, tạp chí và các tài liệu đã công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, internet. 6.2 Phƣơng pháp phân tích số liệu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu tác giả sử dụng các phương pháp phân tích: - Phương pháp thống kê mô tả Trong luận văn, phương pháp này được dùng để xử lý và phân tích các con số của các hiện tượng số lớn để tìm hiểu bản chất và tính quy luật của chúng trong điều kiện thời gian và không gian cụ thể. Các số liệu thu thập được sẽ được liệt kê theo thời gian theo từng chỉ tiêu cụ thể. Phương pháp này kết hợp với phân tích đồ họa đơn giản như các đồ thị mô tả dữ liệu, biểu diễn các dữ liệu thông qua đồ thị,
6 bảng biểu diễn số liệu tóm tắt. Trong luận văn đó là các bảng biểu thể hiện số lượng, cơ cấu của chỉ tiêu nghiên cứu. Từ các bảng số liệu, tác giả sẽ sử dụng các biểu đồ để thấy rõ hơn cũng như có cái nhìn sinh động hơn về cơ cấu của các yếu tố đang phân tích. Chúng tạo ra được nền tảng để phân tích định lượng về số liệu. Để từ đó hiểu được hiện tượng và đưa ra quyết định đúng đắn. - Phương pháp so sánh, đối chiếu Trong luận văn phương pháp này được sử dụng phổ biến trong phân tích, tính toán để xác định mức độ, xu hướng biến động của các chỉ tiêu phân tích, xem xét mức độ biến động của các năm theo thời gian, không gian nghiên cứu khác nhau. Cùng một chỉ tiêu nhưng nó sẽ có ý nghĩa khác nhau ở các thời gian và không gian khác nhau. Do đó các số liệu tác giả thu thập được sẽ được sắp xếp một cách logic theo trình tự thời gian và đưa về cùng một thời điểm khi so sánh. Áp dụng phương pháp này, tác giả sẽ sử dụng các hàm cơ bản trong phần mềm Excel để tính toán các mức độ biến động như xác định tỷ trọng của chỉ tiêu nghiên cứu, dùng chỉ tiêu tuyệt đối và tương đối để xem xét tốc độ phát triển bình quân, tốc độ tăng, giảm của năm sau so với năm trước. Từ đó lập bảng phân tích so sánh qua các năm xem mức độ tăng, giảm và phân tích nguyên nhân của sự tăng, giảm đó. Qua đó cũng dự báo được những biến động của chỉ tiêu nghiên cứu trong giai đoạn tiếp theo. - Phương pháp phân tổ thống kê Phân tổ thống kê là căn cứ vào một hay một số tiêu thức để tiến hành phân chia các đơn vị của hiện tượng nghiên cứu thành các tổ và tiểu tổ sao cho các đơn vị trong cùng một tổ thì giống nhau về tính chất, ở khác tổ thì khác nhau về tính chất. Ý nghĩa của phương pháp này nhằm hệ thống hóa và phân tích các số liệu thu thập, từ đó xem xét thực trạng vấn đề nghiên cứu. Qua đây ta thấy được mối liên hệ, sự tác động qua lại giữa các yếu tố. Trong luận văn, tác giả sử dụng phương pháp này để chia số liệu thu thập được thành các nhóm khác nhau như số lượng, cơ cấu. Sau đó tác giả sẽ đi xem xét thực trạng của từng vấn đề nghiên cứu và mối quan hệ giữa các vấn đề này.
7 - Phương pháp tổng hợp và phân tích tư liệu khoa học Trong luận văn, phương pháp này dùng để phân tích và tổng hợp các tài liệu liên quan đến đề tài. Từ đó xác định những vấn đề chung và vấn đề riêng nhằm giải quyết nhiệm vụ của đề tài đặt ra. Qua phương pháp này phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng. Sau đó, tổng hợp và phân tích những mặt đã đạt được và hạn chế, nguyên nhân hạn chế để đưa các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng trong thời gian tới. 7 Đóng góp của đề tài Kết quả nghiên cứu sẽ chỉ ra được thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng trong thời gian qua, đồng thời kết quả nghiên cứu cũng đưa ra được các giải pháp phát triển hoạt động thẻ tín dụng làm cơ sở tham khảo giúp BIDV chi nhánh Lâm Đồng có chiến lược hiệu quả nhằm duy trì khách hàng đang sử dụng thẻ tín dụng và thu hút thêm nhiều khách hàng mới trong thị phần thẻ tín dụng của mình. 8 Kết cấu đề tài Ngoài Phần mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục. Luận văn kết cấu gồm 3 chương: Chương 1. Tổng quan về hoạt động thẻ. Chương 2. Thực trạng hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng. Chương 3. Giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ tín dụng tại BIDV chi nhánh Lâm Đồng.
8 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG THẺ 1.1 Tổng quan về thẻ tín dụng 1.1.1 Khái niệm thẻ tín dụng Thẻ là một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt do ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính phát hành cấp cho khách hàng. Khách hàng có thể dùng thẻ để thanh toán tiền mua hàng hoá, dịch vụ tại các đơn vị chấp nhận thẻ hay rút tiền mặt tại các ngân hàng đại lý thanh toán thẻ, các máy rút tiền tự động ATM trong phạm vi số dư tài khoản tiền gửi hoặc hạn mức tín dụng được kí kết giữa ngân hàng phát hành và chủ thẻ. Thẻ tín dụng là một dịch vụ thanh toán với những hạn mức chi tiêu nhất định mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng căn cứ vào khả năng tài chính, số tiền ký quỹ hoặc tài sản thế chấp. Nó là một dạng tín dụng tuần hoàn giành cho việc thanh toán mà khách hàng có thể sử dụng cho mọi giao dịch một cách linh hoạt. Việc hoàn trả của khách hàng có thể được thực hiện môt lần hoặc nhiều lần theo một thời hạn nhất định và theo hạn mức quy định bởi ngân hàng phát hành thẻ. 1.1.2 Đặc điểm cấu tạo của thẻ tín dụng Thẻ tín dụng được làm bằng chất nhựa trắng có 3 lớp, lõi thẻ là lớp nhựa trắng cứng nằm giữa 2 lớp tráng mỏng, kích thước tiêu chuẩn quốc tế là 8,5cm x 5,5cm x 0,07 cm. + Mặt trước của thẻ gồm: Biểu tượng. Mỗi loại thẻ có một biểu tượng riêng. Ví dụ: Amex có biểu tượng đầu người chiến binh; Visa có biểu tượng hình chữ nhật gồm 3 màu xanh, trắng, vàng và hình một con chim bồ câu đang bay: Masters Card có dòng chữ “Masters Card” chạy giữa 2 vòng tròn màu da cam và đỏ lồng vào nhau... - Tên và logo của ngân hàng phát hành thẻ. - Số thẻ, tên của chủ thẻ được in nổi.